Inhoudsopgave - Sketchup3d

Peter Wuyts (c) 2016| SketchUp3D.be

1

Inhoudsopgave Wat SketchUp Voor Mij Betekent. ..................................................................................................................... 3

Dit geloofde hij niet... .................................................................................................................................... 3

Wat een wonder. ........................................................................................................................................... 4

Niet iedereen houdt van vooruitgang............................................................................................................ 4

Mooi als dromen uitkomen. .......................................................................................................................... 5

Was het toen al Google? ................................................................................................................................ 6

Nog wat studeren. ......................................................................................................................................... 7

Het kan toch weer niet waar zijn. .................................................................................................................. 7

SketchUp 5 is uit! ........................................................................................................................................... 8

SketchUp heeft mijn bedrijf gered! ............................................................................................................... 8

Geen werk en voor niks tijd! ........................................................................................................................ 10

Internet Marketing werkt niet. .................................................................................................................... 10

Anno 2015 .................................................................................................................................................... 10

Wat zijn jouw uitdagingen vandaag? ............................................................................................................... 12

Hoe maak je een idee duidelijk aan een ander? .......................................................................................... 12

Waarom win ik zo weinig projecten? .......................................................................................................... 12

Oeps dat had ik niet gezien... ....................................................................................................................... 14

3D Tekenen/ontwerpen is te moeilijk... ...................................................................................................... 16

Ik gebruik maar 10% van de huidige mogelijkheden ................................................................................... 16

Moet ik weer een cursus volgen? ................................................................................................................ 17

Geschiedenis van SketchUp ............................................................................................................................. 18

Over @Last Software. .................................................................................................................................. 18

Over Google en SketchUp. ........................................................................................................................... 19

Over Trimble en SketchUp ........................................................................................................................... 19

Trimble SketchUp 2014 ................................................................................................................................ 20

Het Push/Pull Patent. ................................................................................................................................... 21

Trimble SketchUp 2015 ................................................................................................................................ 21

Wie heeft er voordelen bij het gebruik van SketchUp ..................................................................................... 22

3D Warehouse ................................................................................................................................................. 23

Extention Warehouse ...................................................................................................................................... 25

Ben jij een professional -> Go Pro! .................................................................................................................. 26

Er is toch een gratis versie? ......................................................................................................................... 26

Wat biedt Pro jou meer? ............................................................................................................................. 26


2

Layout - onbekend - onbemind .................................................................................................................... 27

Dynamische componenten .......................................................................................................................... 28

Solid tools ..................................................................................................................................................... 29

Rapporten exporteren ................................................................................................................................. 31

Import/export van andere 3d formaten zoals dwg/dxf ............................................................................... 32

Hoge resolutie export jpg,png,bmp ............................................................................................................. 32

Geen printen op schaal, lagere kwaliteit ..................................................................................................... 33

Ben jij een Pro? ............................................................................................................................................ 33

Andere licentietypes voor studenten en scholen. ....................................................................................... 34

Studentenlicenties ................................................................................................................................... 34

Educatieve netwerklicenties – Schoollicenties ........................................................................................ 34

SketchUp Pro Maintenance Subscription - Onderhoudscontract.................................................................... 35

Dus, SketchUp Pro is de enige 3D sofware die jij nog nodig zal hebben. ........................................................ 36

Wat zeggen gebruikers van SketchUp ............................................................................................................. 38

Hoe Moet het nu verder? ................................................................................................................................ 39

Welke voordelen biedt het werken met SketchUp en SketchUp Pro .............................................................. 41

Nuttige links ..................................................................................................................................................... 44

* Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. 2De editie - Maart 2016


3

Misschien een bizarre openbaring maar SketchUp betekent heel veel voor mij. Een lang verhaal in het kort

of in een klassiek boek noemt men dit het voorwoord, maar ja dit is natuurlijk geen klassiek boek!

Van thuis uit ben ik in de agrarische sector opgegroeid, mijn ouders hadden een tuiniersbedrijf en als je mij

toen zou gevraagd hebben wat ik later wilde worden, zou mijn antwoord vast en zeker 'tuinder' geweest

zijn. Toen ik 12 jaar oud was en naar goede gewoonte mijn “plechtige communie” had gedaan, besloot ik

om met die centen iets groots te doen … Ik kocht een Commodore 64 (1984). Nu dit feit op zich is al bizar

want mijn eerste computerervaring in het 6de leerjaar was absoluut geen succeservaring … maar het

intrigeerde me wel.

Het was in die tijd allemaal niet zo eenvoudig om informatie over iets te vinden. Het internet bestond nog

niet… dus moest je naar een speciale computerwinkel om een boek over computers te kopen… Ik ging aan

het programmeren en toen ik een jaar later de meester van het 6de studiejaar vertelde dat ik mijn eigen

tekenprogramma had geschreven, geloofde hij die mij niet... Hij geloofde mij niet omdat hij zich nog mijn

eerste computerervaring herinnerde…een blooper… op het scherm stond <return> to continue, maar na 1

lesuur wist ik nog steeds niet wat de bedoeling was...

Maar goed, hoe beperkt alles toen ook was, 3D en animaties intrigeerden mij. Ondertussen ging ik naar de

middelbare landbouwschool en werd ik ook steeds creatiever. De groenten ruilde ik in voor sierplanten en

zelfs onze tuin moest eraan geloven. Tuinen werden mijn nieuwe passie. Als je me toen had gevraagd wat ik

later wilde gaan doen, dan had ik steevast tuinaanlegger -tuinarchitect gezegd.


4

Toen ik net 16 jaar was, had ik bij een tuinaanlegger vakantiewerk gedaan en met de centen die ik daar

verdiend had, ging ik mijn eerst PC kopen… een AT286. Wat wilde ik hiermee doen? Juist, tuinen uittekenen

in 3D. Zo gezegd, zo gedaan… Maar het leek allemaal eenvoudiger dan het was, want er waren toen nog

helemaal niet zoveel verschillende qua tekenprogramma’s als vandaag. Via via hoorde ik dat het misschien

wel zou kunnen met AutoCad, dus ben ik hiermee aan de slag gegaan, boeken gekocht en ja hoor, 3

maanden later slaagde ik er alvast in om een huis in 3D te tekenen. Dit was toch wel echt een wonder want

toen ik dit aan een paar mensen vertelde, zeiden ze van” nee dat kan niet, want daar heb je een grote

mainfraime voor nodig...”.

Ik ging ook weer zelf programmeren en wat ik zeer fascinerend vond was 'real-time 3D' meer specifiek dat

je objecten in 3D van elke kant kon gaan bekijken. Zo schreef ik dan programma’s waarmee ik blokjes kon

gaan draaien. Nog een wonder der techniek ;-)

Op een dag kom je op een punt in je leven dat je moet gaan beslissen wat je met je toekomst wil en wat je

zal gaan studeren… Voor mij was dit zeer duidelijk, ik zou tuinarchitect worden! Dus na een specialisatiejaar

tuinaanleg ging ik aan de hogeschool tuin en landschapsarchitectuur studeren.

De eerste zaken die ze je daar leren is het manueel tekenen van plannen, perspectieven,... Ik vond dit

allemaal wel mooi maar bedacht bij mezelf dat ik dat allemaal veel beter en sneller zou kunnen als ik dat via

de PC zou kunnen doen. Zo gezegd, zo gedaan… Ik ontwierp op de PC in 3D en nadien renderde ik alles

zodat het er mooi uitzag. Nu ik printte de plannen en zichten ook uit en tekende die dan nog wel met de

hand uit op kalk (dus leek het toch net echt). Maar voor de presentatie van het ontwerp gebruikte ik de

gerenderde beelden.


5

Nu, spijtig dat er toen nog geen smartphones waren om wat er toen gebeurd is vast te leggen… Het leek

wel alsof ik de poorten van de hel had opengezet… Dat doe je gewoon niet! Het is een schande! ... dus je

kan je wel voorstellen dat ik nooit enig pluspuntje heb gekregen om zo vooruitdenkend te zijn.

Na mijn studies ging ik bij een groot tuinaanlegbedrijf in de buurt werken. Hier had ik ook mijn stages

gelopen en kende ik het bedrijf. Er werd mij een mooie carrière voorgespiegeld. Tot op een dag mij verteld

werd dat mijn diensten niet langer nodig waren. Ik werd ontslagen wegens herstructureringen… Mijn

wereld stortte in… Ik was enkele maanden het noorden kwijt en verloor al mijn lust voor tuinen. Ik wou hier

niets meer mee te maken hebben en zocht naar een andere uitdaging. Uiteindelijk belandde ik als

lader/losser van vliegtuigen op de luchthaven van Zaventem. Iets totaal anders maar ik had dat toen nodig.

Ik kwam terecht bij een bedrijf in volle groei met vele kansen. 2,5 jaar later werkte ik op het hoofdkantoor

van de luchtvaartmaatschappij. Wie had dat OOIT durven denken? Vliegtuigen waren al van kindsbeen af

een passie van mij. En piloot worden stond misschien ook wel ergens op mijn lijstje van wat je later wil

worden … maar dat gold ook voor Formule 1 piloot

Op dat moment veranderde de vliegwetgeving van nationaal naar europees en was er bergen werk om alle

boeken, documenten, procedures, … aan te passen conform de nieuwe wetgeving. Zo ging ik van een

buitenjob (ik had tot dan toe alleen nog maar buiten gewerkt) naar een binnenjob achter een computer.

Nooit bij stilgestaan dat het wel leuk kon zijn, en het betaalde nog mooi ook!

Als ik even onbescheiden mag zijn… ik kan van mezelf zeggen dat ik altijd goed geweest ben om kennis en

technieken van 1 vakgebied over te brengen naar een ander vakgebied over te brengen. Dus op een dag

had ik een idee, “waarom kunnen we niet werken met 3D om de opleiding van piloten beter, sneller en

goedkoper te maken”. Mijn idee was goed, maar de tijd was nog niet rijp.


6

Het was nog even wachten op de komst van de Gforece 2 Videokaart. Deze liet toe om realtime 3D te

realiseren op een gewone PC. Na het

opzetten van een eigen e-learning

systeem kreeg ik de kans om een

voorstel te doen om zelf een Flight

Simulator te bouwen voor de

opleiding van onze Airbus piloten. We

kregen ook nieuwe Boeing 757

toestellen in onze vloot en hiervoor

moest ook alles gecreëerd worden

voor wat betreft de opleiding en de

operaties.

Ik vroeg een budget voor het

aankopen van 3D Studio Max, maar

het prijskaartje vond men wat te hoog

om gewoon een proof of concept te

maken… Dus moest ik op zoek naar een goedkoper maar minstens even goed alternatief.

Ik kan me niet direct meer herinneren of er toen al Google gebruikt werd als zoekmachine om dingen op te

zoeken … Maar na lange tijd zoeken en testen vond ik in augustus 2000 SketchUp. Dit was toen een 3D

moduleer pakketje dat net uit was. Ik downloadde het pakket en ben hiermee aan de slag gegaan om alles

uit te testen.

De eerlijkheid gebiedt me om te

zeggen dat er toen uiteindelijk

niet voor SketchUp is gekozen om

de simulator te bouwen …

uiteindelijk kreeg ik een budget

om de software te kopen die mij

op dat moment het meest

aangewezen leek om mijn

droomproject te realiseren nl.

een eigen B757 Cockpit

procedure trainer bouwen.


7

Ik stelde mijn doelen regelmatig bij maar ondervond dat verder groeien (in rang) steeds moeilijker begon te

worden. Dus besloot ik in 2001 om nog wat bij te studeren. Het was een moeilijke keuze tussen

programmeren of een managementopleiding. Op advies van mijn toenmalige baas ben ik de

managementopleiding gaan volgen … Dit was meer een algemene vorming en hier kon ik later nog alle

richtingen mee uit.

Dus ging ik in avondonderwijs een soort MBA op Bachelor niveau volgen en ben er afgestudeerd met

grootste onderscheiding.

Ondertussen groeide al een groter plan. Hoe kan ik met mijn kennis en visie over 3D zelf een eigen bedrijfje

starten? Op 1 april 2004 was het zover. See3D.be werd een feit! En de slogan, Visualize Your Dreams

omvatte het allemaal. Mijn doel was om Realtime 3D toepassingen te verkopen. Ik was toen al overtuigd

van de waarde van 3D visualisaties.

Alleen bleek weer maar eens dat ik voor was op de tijd. Ik heb heel wat presentaties gegeven voor

architecten maar die zaten nog steeds vast aan hun potlood en kalk ...

Wat ik wilde realiseren is dat men zou ontwerpen in 3D om dan deze ontwerpen realtime in 3D te kunnen

presenteren. Dus dit wil zeggen dat je virtueel door een huis of gebouw kan gaan rondlopen (zoals in een

videospel) en gaan, staan en kijken waar je wilt. Dit geeft een bouwheer een zeer sterk overtuigend beeld

van wat hij kan verwachten. Maar niemand leek hier toen in te geloven…

Gelukkig had ik meer geluk in Nederland en daarna ook in de rest van de wereld.


8

Ondertussen hadden mijn vriendin Iris en ik (we zijn ondertussen al meer dan 8 jaar gelukkig getrouwd)

bouwplannen. Iemand vertelde me dat SketchUp 5 uit was. Ik heb het toen onmiddellijk gedownload om te

kijken hoe SketchUp was gegroeid en wat de mogelijkheden waren. Wat een verschil met vorige versies!

Met SketchUp 5 heb ik heel wat voorontwerpen uitgetekend van ons droomhuis en op die manier

ondervond ik dat het prettig en aangenaam maar ook vooral SNELLER was als veel andere, dure software.

Ik was fan en ben toen gaan informeren of ik SketchUp ook kon gaan verkopen … Zo ben ik sinds 2005

SketchUp reseller voor België en Nederland.

Vanaf toen bood ik ook aansluitende producten en diensten gaan aanbieden. Ook ben ik minder en minder

andere 3D softwarepakketten gaan gebruiken. SketchUp is gewoon de meest ideale tool als het gaat over

alles dat gerelateerd is aan architectuur.

SketchUp is gewoon de snelste en meest kostenefficiënte tool om een woning of

een gebouw met inrichting geheel in 3D te ontwerpen.

Vandaag bied ik klanten ook de service aan om 2D plannen om te zetten naar 3D modellen en dat doe ik

dan zelf met SketchUp. Op deze manier breid ik mijn kennis en kunde ook elke dag zelf uit. Zodat ik klanten

op die manier vanuit mijn praktijkervaring het best kan ondersteunen... dus niet alleen vanuit

boekenkennis!

De kernactiviteit van mijn bedrijf was het ontwikkelen van realtime 3D oplossingen en naast heel wat

projecten in de architectuur ook projectontwikkeling. Ik ontwikkelde vooral ook oplossingen voor training

en simulatie. Zoals een offshore simulator voor de olie- en gasindustrie, 2 vliegtuigonderhoud training

oplossingen, treinsimulators enz…


9

2012 zou een boem jaar worden… maar werd uiteindelijk een flop jaar… Mijn klanten werden ingehaald

door de banken/eurocrisis. Ik had heel wat verantwoordelijkheden en ik zag wat er gebeurde … dus tijd om

van koers te veranderen.

Het enige wat nog wel goed liep was SketchUp. In moeilijke tijden gaan mensen ook meer kijken naar de

kostprijs van software. Dus ontdekten heel wat mensen wat SketchUp allemaal biedt en dit tegen een

zeer aantrekkelijke prijs.

Dus ging ik van start met een aparte, nieuwe website; SketchUp8.be en ik ging ook SketchUp Pro direct

online verkopen. Dus bestelformulier invullen, betalen en direct je licentie ontvangen.


10

Heel wat mensen in mijn omgeving wisten wat er aan het gebeuren was maar begrepen niet waarom ik

zonder veel projecten nu plots nog minder tijd had.

Ik zag de kracht van het internet, ben er ook al mee bezig sinds 1995 met websites bouwen.

Ik heb dan ook verschillende grote investeringen gedaan in verschillende offline en online opleidingen om

de kneepjes van internetmarketing aan te leren. Nadien heb ik me hier 6-9 maand verder in verdiept, me

letterlijk opgesloten in mijn bureau en zo gezorgd dat SketchUp8.be goed vindbaar werd in Google.

Met de komst van SketchUp 2013 was er een probleem want er van uitgaande dat de nieuwe SketchUp,

SketchUp9 zou worden, had ik ondertussen de domeinnaam SketchUp9 natuurlijk al wel gereserveerd…

Met de komst van Trimble werd het plots SketchUp 2013... Dus dan maar op zoek naar een domeinnaam

die niet gebonden was aan een versienummer en die ook nog eens kort en krachtig was. Vandaar dat je ons

kan vinden op SketchUp3D.be

Ik hoor veel van mijn klanten wel eens zeggen, na het horen van dit verhaal, dat internetmarketing gedoe

dat werkt niet... of toch niet voor onze markt of voor mij...

Denk je? Is dan mijn antwoord dan. "Hoe kom je bij mij terecht? Het antwoord van de klant : Via Google en

jouw site staat bijna overal bovenaan als je op SketchUp zoekt. En we krijgen van jou altijd goede en

waardevolle informatie. En uiteindelijk heb je ons overtuigd van de waarde van SketchUp, het volgen van

een cursus en de meerwaarde van een renderoplossing.

Dus ja, je ziet, internetmarketing werkt niet... (als je dat ook denkt als je nu dit e-book leest... denk dan nog

even terug na over hoe je aan dit boek bent gekomen... ;-) )

Ondertussen ben ik in 2014-2015 uitgegroeid tot de 2de grootste reseller van SketchUp in de Benelux

(grootste in België) maar mijn ambitie voor 2016 is natuurlijk om de grootste te worden in de hele Benelux.

We zijn wel de grootste reseller die enkel en alleen bezig is met SketchUp.

Toen ik 3 jaar geleden aan de distributeur mijn plan voorstelde zei hij... dat zal niet echt makkelijk worden.

Maar mijn doel is niet om de concullega’s op te eten, nee mijn doel is gewoon meer mensen ervan te

overtuigen welk nut en welke waarde SketchUp biedt.

Om mijn doel waar te maken heb ik dan ook dit ebook geschreven en zal je van mij op meer dan 1 moment

en manier wel eens iets horen. En ik hoop dat je met dit ebook alvast ook geïnspireerd gaat raken om te

kijken naar wat jij allemaal zou kunnen gaan doen met SketchUp en waarom het de enige 3D software is die

je nog nodig hebt.

Peter Wuyts - Je SketchUp Expert


11


12

Vandaag de dag zal je heel wat uitdagingen ondervinden wil je succesvol en efficiënt werken. Op basis van

de meeste vragen die ik krijg en problemen die ik te zien krijg, zijn dit de meest voorkomende uitdagingen

die ik zie en hoor.

Welke van deze uitdagingen heb jij ook?

Als een koppel bouw en/of verbouwplannen heeft, dan dromen ze in hun fantasie in 3d over hoe hun

nieuwe huis er moet uitzien. Met die dromen stappen ze naar een architect en die gaat daarmee aan de

slag. Op een dag presenteert die dan het plan in 2D.... Maar het merendeel van de mensen kan dat 2D plan

in hun geest niet terug

vertalen naar een 3D

voorstelling.

Ze kunnen geen inschatting

maken van de ruimtes dus

gaan ze niet altijd begrijpen

hoe die architect het nu juist

bedoeld heeft. Tot het

moment waarop natuurlijk de

stenen fysiek gelegd worden

en dat ze zien dat er toch een

aantal dingen niet zijn zoals ze

gehoopt hadden.

Het klopt dat de tijden vandaag voor iedereen wat moeilijker zijn, maar het is niet zo dat mensen niet meer

bereid zijn om geld uit te geven aan een nieuwbouw, verbouwing, verbeteringen aan hun huis, nieuwe tuin,

zwembad,... En het is daarom ook niet zo dat ze perse de goedkoopste willen en zoeken. Natuurlijk heb je

mensen die dat altijd zullen doen. Maar in welk segment wil jij nu net niet zitten…juist, dat is datgene waar

je de goedkoopste bent...

Misschien krijg je inderdaad wel offerte aanvragen maar je merkt dat je er steeds minder van binnen

haalt… Je kan natuurlijk eerst denken, was ik te duur? Maar als je kwaliteit levert en extra waarde meegeeft

dan zal men niet direct naar de prijs kijken.


13

Maar wat kan een reden zijn dat je minder projecten wint? Lever jij al overtuigende 3D beelden van je

ontwerpen? Nee, wel waarschijnlijk doen jouw concurrenten het al wel.

Het maken van een 3D ontwerp en render zou je kunnen zien als een extra kost en het klopt inderdaad dat

het extra tijd van je vraagt. Maar je moet goed begrijpen dat 3D beelden geen noodzakelijk kwaad zijn...

het is JOUW MARKETING!


14

Je kan een goede naam hebben, je kan de goedkoopste zijn, maar hoe ga jij anders potentiële klanten

overtuigen om voor jou te kiezen als je ze niet kan laten zien hoe HUN project er zal uitzien?

Een 3D ontwerp - render geeft je potentiële klanten een veel duidelijker beeld van wat ze kunnen

verwachten, maar het doet nog veel meer … Je gaat ze visueel en emotioneel verleiden, je roept emoties

op en als dat de juiste zijn dan zullen ze veel sneller overtuigd zijn van jouw voorstel.

Als jij een nieuwe auto gaat kopen, wil je er toch ook eerst even ingezeten hebben en als het kan een testrit

mee doen. Waarom? Omdat het je emoties aanwakkert en een goed gevoel geeft... je kent het gezegde

waarschijnlijk wel, aanraken is kopen?

Met een goed 3D ontwerp, mooie 3D renders of animaties in een mooie presentatie en een goed

geschreven offerte heb je heel waarschijnlijk al enkele stappen voor op je concullega’s! (concurrent

collega's)

Hoewel we vandaag de dag in een wereld vol hightech leven, gebeuren er toch nog steeds bouwen

ontwerpfouten… Met mijn luchtvaart achtergrond blijf ik dit fascinerend vinden, in die zin, daar was zo

goed als alles gereglementeerd, gecheckt en dubbel of trippel gecheckt…

Als je dan op een dag zelf gaat bouwen en je ziet wat er allemaal gebeurt... dan is dat een beetje

verwonderlijk…

De afgelopen tijd heb ik ook heel wat 2D plannen voor klanten naar 3D modellen overgezet, was het nu

voor aannemers, architecten, interieurontwerpers... en het verbaasde me steeds weer hoeveel fouten er in

die plannen zaten...

Afmetingen die niet overeenkwamen in de verschillende plannen. Dus afmetingen op grondplannen die

toch 10 tal centimeters verschillen met de gevelplannen...


15

Ontwerp je een huis in 3D en haal je daar alle 2D plannen en snedes uit, dan kunnen hier gewoon GEEN

fouten inzitten omdat alles van één 3D model komt. Waar als men in 2D tekent, heel dikwijs voor elk plan

gewoon weer van nul zal starten met tekenen. Dus dit is een zeer groot voordeel van het ontwerpen in

3D, je kan dan 101 snedes en aanzichten maken, ze zijn allemaal correct en het vraagt bijna geen extra

werk.

Maar ontwerpen in 3D biedt nog een groot voordeel… ook al kan jij als ontwerper jouw 3D idee perfect in

een 2D plan gieten, toch blijft de kans dat je ontwerpfouten maakt bestaan, oke het zullen dikwijls details

zijn maar het is beter om elke fout te voorkomen dan deze later weer te gaan moeten verbeteren… oeps

dat had ik niet gezien...

Ik moest voor een klant een volledige villa in 3D zetten, met interieur en al… Ze bezorgen me alle plannen,

schetsen, moodboard,... Er was een ontwerp voor een bar met open haard. Op het 2D plan leek het

helemaal ok… Tot het in 3D werd uitgewerkt... Mmm de open haard aan de bar blijkt niet zo praktisch… de

personen die aan de bar zitten gaan daar niet lang zitten als ze geen geroosterde benen willen…

Dus je kan eerst wel denken dat ontwerpen in 3D moeilijk of niet handig lijkt, dat het meer tijd vraagt...

maar eens je het doet, ga je zien dat je heel wat tijd gaat besparen, alsook heel veel fouten en herwerk gaat

vermijden en dat jij je klant een perfect beeld kan geven van wat ze kunnen verwachten. Kortom, iedereen

kostelijke fouten kan laten besparen.


16

Nu, dat horen we wel vaker, "ik gebruik software X, ik teken mijn 2D plannen hierin maar nu heb ik een

klant en die wilt 3D beelden… Mijn software kan ook wel 3D tekenen maar dat duurt veel te lang en het is

ook veel te moeilijk… Kan het dan wel makkelijker en sneller met SketchUp?"

En mijn antwoord is dan bevestigend. Natuurlijk kan je in SketchUp snel en makkelijk - in vergelijking met

andere pakketten in 3D tekenen. Dat laatste stukje is niet onbelangrijk want het is niet omdat het

makkelijker is, dat je niet over een goede basiskennis en workflow zal moeten beschikken, wil je inderdaad

sneller en makkelijker gaan werken met SketchUp!

Dus SketchUp is vandaag de dag zeker een van de makkelijkste en snelste manieren om een 3D ontwerp

te maken van A tot Z en ook om hier allerhande informatie uit te halen gaande van plannen, snedes tot 3D

zichten.

Vele gebruiken momenteel andere 3D software of CAD pakketten, welke duur zijn maar ze worden meestal

alleen maar voor 2D tekenwerk gebruikt omdat het 3D deel meestal te moeilijk of te tijdrovend is.


17

Daarnaast gebruikt men dikwijls ook maar 10% van de functionaliteit van het pakket, wat dan meestal

ettelijke duizenden euro’s in aankoop heeft gekost.. Verder heb je nog de jaarlijkse onderhoudskosten en

die zijn meestal nog duurder dan de aankoop van een nieuwe Sketchup licentie...

Dus geef geen bergen geld meer uit aan dure pakketten of onderhoudscontracten waarvan je uiteindelijk

toch maar een klein deel van de functionaliteit gaat gebruiken...

Als je al een 3D software/cad programma hebt, heb je hiervoor vast ook een opleiding gevolgd... Ik ga ervan

uit dat je meerdere dagen opleiding gevolgd hebt, voor je iets fatsoenlijk in 2D kon uittekenen?!

Nu, ik zeg wel dat SketchUp snel en makkelijk is (in vergelijking met andere pakketten) maar daarmee heb

ik niet gezegd dat je een goed resultaat zult boeken zonder eerst te begrijpen hoe SketchUp werkt en met

welke dingen je rekening moet houden, wil je met SketchUp inderdaad je hele workflow in 3D gaan doen!

Dus ja, het kan handig zijn dat je toch minstens een basiscursus gaat volgen om snel en efficiënt met

SketchUp te kunnen werken. Ik krijg mensen over de vloer die al jaren SketchUp gebruiken en die op zich

wel goede resultaten boeken. Maar als zij de basiscursus komen volgen dan zien ze snel in dat ze al die

jaren verkeerd hebben gewerkt en dat ze veel tijd hebben verloren. Ze hadden zoveel meer kunnen doen in

minder tijd!

Als je overweegt om professioneel met SketchUp te gaan werken en je er het maximale uit wilt halen dan

kan je best bij je investering overwegen om minstens 1 dag basiscursus bij te nemen. Je zal merken dat je

de extra investering zeer snel terugverdiend hebt omdat je beter, sneller en efficiënter met het programma

gaat werken.

Je moet er zeker rekening mee houden dat ook al heb je een basiscursus gevolgd, het toch een tijdje zal

duren voor je alles helemaal onder de knie hebt.

Wat ik meestal zie is het volgende… Men stapt over naar SketchUp, komt de basiscursus volgen, nadien

doen mensen een 3 tal projecten en dan komen er heel wat praktische vragen… Dan komen ze terug voor

een vervolgdag. Tijdens deze vervolgsessie bespreken we dan alle vragen die zich ontwikkeld hebben en

bekijken we ook de workflow… Hoe kunnen we dingen verbeteren, automatiseren,...

Natuurlijk hangt alles van situatie tot situatie af, afhankelijk van hoeveel projecten men doet maar

gemiddeld zien we een transformatieperiode van 3 maanden. Dit is de gemiddelde duurtijd van het begin

van de startercursus tot het punt dat men aangeeft dat SketchUp helemaal verwerkt is in de workflow en

dat men geen andere teken/cad software meer nodig heeft.


18

Sinds 2013 is de officiële naam Trimble SketchUp omdat Trimble in 2012 SketchUp overgenomen heeft van

Google. Het toepassingsgebied van SketchUp is enorm uitgebreid gaande van civiele, mechanische

toepassingen, architectuur tot film & game ontwerpen.

@last software is diegene die in ‘2000 SketchUp ontwikkeld heeft. Later, in ‘2006 werd het overgenomen

door Google. In ‘2012 werd er door Google reeds aangekondigd dat SketchUp door Trimble zou

overgenomen worden en in ‘2013 was het dan zover. Trimble was oorspronkelijk met heel andere

toepassingen bezig, zo maakten zij navigatie oplossingen voor de zee – en de luchtvaart maar zij zijn ook de

grondleggers van ons huidige GPS systeem en toepassingen. Plug-ins kunnen snel en gemakkelijk

geïnstalleerd en gedeactiveerd worden.

Het doel van SketchUp is om de overgang van 2D naar 3D tekenen heel soepel, natuurlijk en eenvoudig te

maken. Verder biedt het programma toegang tot het 3D warehouse, één van de grootste 3D objecten

bibliotheken ter wereld!!! Ook kan je als gebruiker van SketchUp eigen toepassingen en functies bouwen

bovenop het programma, de zogeheten plug-ins. Versie 2013 heeft ook een Extention warehouse, een

online verzameling van alle plug-ins voor SketchUp

In 1999 werd SketchUp ontwikkeld door Brad Schell en Joe Esch die werkten voor het startup bedrijf @Last

Software in Boulder, Colorado, USA.

In augustus‘2000 werd SketchUp gereleased als algemene 3D content creatie tool. Hun slagzin was 3D voor Iedereen – “3D for Everyone”. Deze slagzin is zeer belangrijk en wordt tot op de dag van vandaag in ere gehouden. Het idee achter het programma is dat iedereen capabel moet zijn om in 3D te kunnen tekenen. Het programma biedt dezelfde vrijheid als het tekenen met potlood en papier. Verder beschikt het programma over een eenvoudige interface waardoor je heel gemakkelijk van 2D naar 3D kan switchen. Het programma is eenvoudig in gebruik en gemakkelijk aan te leren. Zo kan je met ontwerpen gaan spelen, wat in traditionele 3D pakketten quasi onmogelijk is.

http://www.sketchup3d.be/wp-content/uploads/2013/11/@last-software.gif


19

Al in ‘2000 won SketchUp verschillende prijzen waaronder de prijs voor het pakket met de kortste leertijd in vergelijking met andere 3D pakketten.

@Last software werd in 2006 door Google overgenomen omdat men SketchUp zeer geschikt vond om 3D content te maken voor Google Earth. Er werd door Google ook een gratis versie van SketchUp gemaakt daar het snel en gemakkelijk aan te leren is en eenvoudig is in gebruik. Zo kwamen veel mensen in contact met het programma. Ze gingen 3D huizen en gebouwen natekenen in 3D om ze nadien op Google Earth te plaatsen.

Het was Google die het 3D warehouse liet ontwikkelen. Elke gebruiker kan hier zijn modellen delen met anderen. Ook werd Layout geboren. Layout is een vector based 2D pakket waarmee 2D plannen en presentaties gemaakt kunnen worden van een 3D model.

De laatste versie onder Google was Google SketchUp 8.

Trimble SketchUp 2013 werd gelanceerd op 21 mei 2013. Het Extention Warehouse, de online verzameling van SketchUp Plugins, was de belangrijkste nieuwigheid. Het Maintenance Subscription – Onderhoudsprogramma voor SketchUp werd eveneens door Trimble geïntroduceerd.

http://www.google.be/earth/

http://buildings.trimble.com/architecture

http://www.sketchup3d.be/wat-is-een-sketchup-pro-maintenance-subscription-onderhoudscontract-update-upgrade/

http://www.sketchup3d.be/wat-is-een-sketchup-pro-maintenance-subscription-onderhoudscontract-update-upgrade/


20

Op 28-2-2014 kondigde Trimble zijn nieuwe versie SketchUp 2014 aan. De eerste versie die de nieuwe toon zet van de weg die Trimble wenst te bewandelen. Een van de grote veranderingen is een van top tot teen nieuwe interface en gebruikerservaring van het 3D Warehouse (hiervoor Google 3D Warehouse). Dit is de grootste online 3D objecten database ter wereld. Er is vooral gesleuteld aan gebruiksgemak en aan de beoordeling van de kwaliteit van de 3D modellen.

Daarnaast zijn er ook de nodige verbeteringen en nieuwigheden aan SketchUp en aan Layout aangebracht.

http://www.sketchup3d.be/trimble-sketchup-sketchup-2014/


21

SketchUp beschikt over 1 patent nl. de Push/Pull, de belangrijkste en bekendste tool in SketchUp. Met de Push-Pull kan je zeer eenvoudig een 2D vlak manipuleren door erop te duwen of eraan te trekken en zo maak je dan een 3D volume.

Op 3/11/2014 lanceerde Trimble SketchUp 2015. Hiermee zien we duidelijk welke richting Trimble met SketchUp uit wil. SketchUp werd ooit bedacht als voorontwerp software maar vandaag de dag kan SketchUp zoveel meer.

Dus vandaag kan je SketchUp gebruiken voor alle fases van een project. Van het eerste idee tot de uitvoering. Dus SketchUp is echt wel meer dan wat lijntjes tekenen alleen…

Op 18/11/2014 lanceerde Trimble SketchUp 2016 met Trimble connect. Door Trimble connect zien we dat Trimble SketchUp integreert met zijn andere, bestaande oplossingen en dit zowel aan de hardware als aan de software kant en hiermee wordt SketchUp ook weer inzetbaar op vele nieuwe vlakken. Naast heel wat onderhuidse verbetering, zijn de bestaande tools en de werking ook verbeterd zodat werken met SketchUp nog sneller en beter kan.

Het lanceren van de API voor Layout maakt het voor externe ontwikkelaars mogelijk om nieuwe functies en geautomatiseerde workflows te gaan creëren.

http://www.sketchup3d.be/wp-content/uploads/2013/11/sketchup-pushpull.png

http://www.sketchup3d.be/wp-content/uploads/2014/11/sketchup-2015-Flyer.jpg


22

Oorspronkelijk was de focus van de SketchUp ontwikkelaars natuurlijk gericht op de architecten. Het idee was dat de architect SketchUp zou gaan gebruiken bij de ontwerp/studiefase van een project.

Over de jaren is SketchUp uitgegroeid en geëvolueerd tot een volwassen pakket en kan je SketchUp gaan gebruiken bij het hele bouwproces, gaande van idee tot uitvoering.

Natuurlijk zijn er ook heel wat andere industrieën die het nut en gemak van SketchUp hebben ontdekt.

Mijn ervaring is dat ongeveer 30% van de gebruikers nog steeds architecten zijn maar er zijn ondertussen vele types van gebruikers bijgekomen.

De grootste groep is laat ons zeggen alles wat met interieur te maken heeft… Interieurarchitecten, home stylers,… Maar ook tuinarchitecten en tuinaanleggers gebruiken SketchUp meer en meer.

Daarnaast ook badkamer en keukeninstallateurs. Als die werken met standaardoplossingen dan worden die meestal door de leveranciers aangeboden. Maar als ze zich focussen op maatwerk dan gaan ze op zoek naar een oplossing om snel en eenvoudig een ontwerp te kunnen maken en te tonen in 3D.

Decorbouwers, licht- en geluidsbedrijven hebben ook het nut van SketchUp ontdekt, net zoals de game ontwikkelaars en de filmproducenten.

Tussen mijn klanten zitten ook mensen die ramen en deuren plaatsen en verkopen, verandabouwers, ontwerpers van lichtarmaturen, verkopers van wellness oplossingen, bootbouwers, tuinhoutcentra...

Maar ook schrijnwerkers gebruiken meer en meer SketchUp om zelf ontwerpen te maken maar ook om technische plannen uit te tekenen en deze te sturen naar CNC zaag- en freesmachines.

Wil je aan de slag met 3D printen dan biedt SketchUp ook mogelijkheden, je kan je model met een plugin naar een STL file exporteren die dan verwerkt kan worden in je 3D printersoftware.

Daarnaast bestaat er ook een hele grote community van hobbygebruikers die 1001 toepassingen hebben gevonden voor SketchUp onder het mom: "ik heb een idee, laat het me eerst in 3D tekenen voor ik het uitvoer". Werk je graag met hout? In de VS is er een hele woodworkers community.

Dus je kan het zo gek niet bedenken, iedereen kan gebruik maken van SketchUp!


23

Als SketchUp gebruiker heb je enkele voordelen die andere pakketten helemaal niet bieden. Eén van die

voordelen is 3D Warehouse.

Stel, je wenst een woning in te richten, dan ga je van start met het tekenen van de structuur van de woning

of van de kamer en ga je al specifieke dingen ontwerpen zoals maatkasten, dressings, haard, keuken,... De

aankleding hiervan wil je ook zo snel mogelijk doen zoals het plaatsen van meubilair, lampen, schilderijen,...

maar deze objecten ga je niet zelf ontwerpen… Hier komt 3D Warehouse dan handig uit. Het is de grootste

online 3D bibliotheek - by far - die er bestaat en die ook nog eens gratis is!

3D Warehouse is ontstaan in de begintijd toen Google SketchUp had overgenomen. Aangezien men een

systeem wilde waarmee men Sketchup modellen kon gaan uitwisselen tussen verschillende gebruikers in

combinatie met Google Earth.

Met de overname door Trimble is ook 3D warehouse overgenomen en onder het beheer van Trimble

geplaatst.

Er is misschien wel een aandachtspunt bij het gebruik van objecten uit het 3D Warehouse. Misschien heb je

al gemerkt dat niet alles wat daar te vinden is van even goede kwaliteit is. Een object is niet helemaal zoals

het echt is, schaal en/of afmetingen kloppen soms niet, ze zijn te zwaar,... maar Trimble is zijn uiterste best

aan het doen om dit te verbeteren.

Misschien heb je het nog niet gemerkt maar sinds de 2de helft van 2014 zijn fabrikanten zelf 3d modellen

beginnen aanbieden in 3D warehouse. Dit heeft zowel voordelen voor de fabrikanten als voor de

gebruikers. Voor de SketchUp gebruiker zorgt dit voor de aanwezigheid van steeds meer kwaliteitsvolle


24

objecten. En voor de fabrikanten is het de perfecte manier om hun producten te promoten... zij mikken

vooral op de interieurontwerpers…

Wat ook niet bekend is, is het feit dat je in 3D warehouse niet alleen 3D objecten terug kan vinden, je kan

er ook terecht om materialen en texturen te downloaden die je kan gebruiken in je SketchUp model.

Vanaf 2015 zal het ook mogelijk zijn dat gebruikers hun 3D objecten op 3D warehouse gaan plaatsen om ze

hier te gaan verkopen. Dus er zal een soort marktplaats gedeelte komen voor betalende modellen.

Misschien lijkt het wel vanzelfsprekend maar als SketchUp gebruiker heb je het grote voordeel dat je

momenteel 2,3 miljoen 3D objecten ter beschikking hebt... welk ander pakket kan jou dat bieden?


25

Elke gebruiker van SketchUp heeft een verlanglijstje met functies die SketchUp zou veranderen in zijn/haar

persoonlijk perfecte tool.

Maar voldoen aan al deze wensen zou bij een CAD-achtige software complexiteit veroorzaken en SketchUp

volledig onherkenbaar maken voor diegenen die SketchUp als een potlood willen gebruiken (met

superkrachten, dat wel natuurlijk). Dus het toevoegen van heel veel nieuwe functies lijkt geen goed idee.

Dankzij de Ruby-interface en een werkelijk fantastische gemeenschap van ontwikkelaars, is er inmiddels

echter een universum aan plug-ins, add-ons en uitbreidingen beschikbaar. Met die tools kan SketchUp bijna

alles wat je maar kunt bedenken.

Dus, in plaats van de integratie van al deze tools direct in SketchUp, is besloten om het voor iedereen

eenvoudiger te maken om ze te gaan zoeken en ze dan naar eigen inzicht te gaan toevoegen. Daarom werd

SketchUp vanaf versie 2013 uitgerust met het Extension Warehouse.

Vandaag zijn er meer dan 400 extra tools/plug-ins beschikbaar. Binnen afzienbare tijd verwachten we dat

dit nog sterk zal uitbreiden, om zo met de hulp van alle SketchUp & Ruby ontwikkelaars ter wereld

uiteindelijk tot een paar duizend te komen.

Als je vandaag de dag op zoek bent naar een bepaalde functionaliteit maar deze nog niet hebt gevonden,

dan zal je heel waarschijnlijk die functionaliteit wel terugvinden in Extention Warehouse en ze zo kunnen

toevoegen. Als dit niet het geval is, laat me dan weten wat je zoekt… Ik ken verschillende ontwikkelaars die

al de gekste dingen ontwikkeld hebben voor SketchUp ;)


26

Toen Google SketchUp kocht, omdat men in SketchUp de ideale tool zag om huisjes en gebouwen te

tekenen en deze op Google Earth te plaatsen, heeft Google de gratis versie geïntroduceerd. Dit gaf een

enorme boost aan de bekendheid en het gebruik van SketchUp. En vandaag de dag zie ik nog steeds dat

veel mensen zoeken op Google SketchUp.

Maar ondertussen is SketchUp al meer dan 2 jaar onder de vleugels van Trimble… En hiermee is er ook wat

veranderd aan de Licentievoorwaarden voor het gebruik van de Gratis SketchUp versie. De versie noemt

trouwens ondertussen SketchUp Make.

Maar wat is dan het verschil? Wel het zit zo, sinds mei 2013 mag je de gratis versie van SketchUp niet

langer gebruiken in een commerciële/professionele omgeving. Mijn ervaring leert mij dat zeker nog 50%

van de gratis SketchUp gebruikers geen weet/besef hebben dat ze de licentievoorwaarden overtreden.

Ik schrijf dit niet om voor politieagent te spelen of om iemand iets te verwijten… iedereen moet voor

zichzelf beslissen of hij zich in regel stelt of niet. Maar je kan nu alvast niet meer zeggen dat je het niet wist

Nu, de vraag is dan wat de Pro versie meer biedt tov de gratis versie… Sommigen redeneren van:” ik zie

geen verschil dus gebruik ik het niet...”

Maar er zijn toch wel enkele dingen die je, als je SketchUp goed wilt gebruiken, terugvindt in de Pro versie…

Wat zijn de beperkingen van de gratis versie

Geen commercieel / professioneel gebruik

Geen extra programma’s zoals layout en style builder.

Geen dynamische componenten

Geen volledige solid tools functionaliteit

Geen rapporten exporteren

Geen import/export van andere 3d formaten zoals dwg/dxf

Geen hoge resolutie export jpg,png,bmp

Geen printen op schaal, lagere kwaliteit

Wat deze functies juist allemaal inhouden vind je hieronder


27

Layout is een extra pakket bij SketchUp Pro en als je hier de waarde van inziet, is dat alleen al de prijs van

een pro licentie waard!!!

Voor velen is Layout iets totaal onbekend, als je de demo installeert, krijg je het extra Layout icoontje op je

desktop. Maar zo zal je waarschijnlijk niet goed weten wat er mee te doen...

Eind 2012 maakte een Amerikaanse Architect, Nick Sonder, enkele video’s over zijn workflow SketchUp -

Layout en plots zagen vele gebruikers in waarom ze Layout moesten gaan gebruiken.

Layout is de tool die 3D informatie omzet naar mooie en gedetailleerde 2D plannen, sneden en

presentaties. Dus wat je doet als je met Layout start, is eerst kiezen op welk papierformaat je wilt

printen/exporteren voor het eindresultaat. Op dit digitale papier kan jij alles doen wat je wilt. Dus je kan je

eigen papier layout maken met jouw info, logo of wat dan ook op.

Op dit digitale papier ga je dan informatie invoeren, zichten uit je 3D model, 2D Plannen, gevelaanzichten,

sneden, renders, details, foto’s,... en dit kan je dan schikken op je blad papier zoals jij dat wilt… (je kan het

vergelijken met wat je in PowerPoint zou doen)

Al deze visuele informatie kan je dan gaan verrijken met tekst en andere 2D informatie zoals pijlen, sneden,

symbolen, iconen,... en natuurlijk ook met afmetingen.

In Layout beschik je ook over een volledige 2D tekenset dus je kan alle nodig extra details hier nog verder

aanbrengen. Ook kan je vlakken invullen met patronen en kleuren.

Op deze manier kan je prachtige hoogwaardige plannen maken van je SketchUp model met weinig extra

input. En het mooie is dat je SketchUp model gelinkt wordt aan Layout, dus als je veranderingen aanbrengt

in SketchUp dan komen die natuurlijk ook naar je Layout zodat je zo weinig mogelijk extra werkt hebt om je

aangepaste plannen en presentaties klaar te maken.


28

De mensen stellen zich vaak de volgende vragen : "hoe kan ik nu uit SketchUp een plan op maat/schaal

afprinten?" of "hoe krijg ik meer dan 1 beeld - plan op een blad?" Met Layout is dit heel eenvoudig. Je

importeert je SketchUp project, zet de juiste view en schaal en je kan direct mooi op schaal printen!

Eens je Layout document klaar is, kan je het op verschillende manieren gaan exporteren. Je kan natuurlijk

ook gewoon alles uitprinten. Exporteren naar PDF kan ook maar ook als dxf/dwg… Alles in Layout is vector

based dus kan het ook perfect in een ander pakket ingelezen worden. Exporteren naar jpg en png plaatjes

kan ook.

In Layout heb je ook de mogelijkheid tot een live presentatie mode, dit is vergelijkbaar met Powerpoint. Zo

kan je een project live presenteren en je kan er ook notities op maken die kunnen opgeslagen worden. Je

kan dan ook naderhand de aantekeningen terug bekijken in je Layout document.

Dit is interessant wanneer je steeds met dezelfde objecten aan de slag gaat binnen SketchUP maar als ze er

toch net weer iets anders moeten uitzien, dan kan dynamische componenten een oplossing zijn voor jou.

Uit wat bestaat het object? Het kan gewoonweg alles zijn, gaande van een eenvoudig blokje tot een

volledig huis bij wijze van spreken. Maar wat is nu juist een dynamic component? Wel, het is een

component dat je kan aanpassen/aansturen op basis van parameters. Wat die parameters kunnen zijn,

dat is weer aan jou om te bepalen…

Een raam zou bv. een dynamisch component kunnen zijn. Als je een raam tekent in SketchUp en je wilt het

daarna hergebruiken dan kan dat als een gewoon component. Maar als de volgende keer dit raam wat

groter, kleiner, breder of lager moet,... als je dit met de scale tool zou oplossen, ga je zien dat er iets fout

zal lopen, nl. de stijl/ het kozijn gaat zich ook verschalen en dit klopt niet meer met de realiteit aangezien

deze in het echt meestal gewoon dezelfde breedte heeft…


29

Hier kan een dynamisch component de uitkomst bieden omdat je dan in SketchUp ingeeft, de stijl blijft

altijd even breed, kan wel korter of langer worden… Een parameter kan ook zijn dat je wel kan wisselen

tussen een bepaald type van stijl of dergelijke... Als je het raam nu gaat schalen, zal je zien dat SketchUp

het zal herberekenen aan de hand van de opgegeven parameters.

Het kan nog veel complexer, zo kan een houten rooster ook een dynamisch component zijn, waar jij het

type balk en de afstanden van de hoofd- en dwarsliggers opgeeft en SketchUp zal dit voor jou mooi gaan

opbouwen.

Dus deze dynamic components zijn dus een ideale oplossing om te bekijken als je bepaalde objecten veel

moet hergebruiken en deze ook makkelijk moet kunnen aanpassen en/of met parameters wilt gaan

aansturen.

Dus ja, dat kan ook in SketchUp Pro!

Wens je zelf dynamische componenten te gebruiken maar heb je geen idee hoe het moet… of je wilt het

zelf niet doen, geen probleem, wij kunnen jou daar mee helpen!

Wil je complexe objecten maken en bewerkingen uitvoeren met volumes, dan kan je dat doen met solid

tools.


30

Solid tools werkt op basis van volumes. Wat is een volume in SketchUp? Wel, dat is een Group of een

Component dat aan bepaalde eisen voldoet. Dit wil voorzal zeggen, ervoor zorgen dat het object een

perfect gesloten volume vormt = Solid.

Met deze volumes kan je dan bewerkingen gaan uitvoeren, Solid tools werkt in SketchUp steeds tussen 2

Soldis.

Welke bewerkingen zijn er mogelijk?

Union - Smelt de 2 Solids samen tot 1 Solid

Outershell - Smelt de 2 Solids samen tot 1 Solid en verwijdert mogelijke structuren binnen in het

model, dus hou je alleen de buitenste schil over.

Substract - Vermindert het 2de solid met het volume van het 1ste solid (verwijdert het eveneens

van de eerste solid)

Trim - Vermindert het 2de solid met het volume van het 1ste solid en behoudt eveneens de eerste

solid

Split - Indien je 2 solids overlappend plaatst, heb je eigenlijk 2 unieke delen en 1 overlappend deel.

Split zorgt ervoor dat je na de bewerking 3 objecten als resultaat verkrijgt.

Solid tools is dus ideaal wil je meer complexe objecten zal maken. Het is ook vaak handig voor het

uitwerken van organische vormen.


31

SketchUp is niet alleen gewoon een 3D teken tool, maar als jij je model correct opbouwt kan je uit

SketchUp ook een rapport/lijst halen met alle onderdelen van je model. Dus het is een soort stuklijst en

dat kan natuurlijk best handig zijn om je offerte sneller op te maken!

Nu, voor je een rapport kan maken, moet je natuurlijk wel zorgen dat je model correct is opgebouwd in

SketchUp. Dat wil natuurlijk zeggen, gebruik maken van Groups en Components. Deze kan je namelijk een

naam geven en op die manier weet SketchUp ook dat jij een verzameling van vlakjes ziet als een

welbepaald object.

Groepen en componenten kunnen ook uit meerdere onderdelen bestaan en deze structuur kan je ook

bekijken in Outliner. Dit geeft een structureel - hiërarchisch overzicht van de opbouw van je gehele project

en alle onderdelen in het project.

Deze informatie kan je dan ook gaan exporteren via de rapportenfunctie. Je kan het rapport in CSV formaat

exporteren, dit kan je dan vb in Excel of een andere spreadsheet/database ondersteunend pakket gaan

importeren om de nodig informatie er verder uit te halen.


32

De standaard beschikbare informatie kan ook uitgebreid worden met extra parameters zoals op basis van

Dynamische componenten.

Vanaf SketchUp 2016 is het mogelijk om ook de rapporten zelf te gaan opbouwen op basis van templates,

hiermee kan je de informatie die jij nodig hebt in een rapport gieten.

Dus als jij je model helemaal correct uitwerkt in SketchUp, kan je alle informatie er ook uithalen en

hiermee veel tijd gaan besparen bij bv het maken van offertes.

Wil je verschillende andere 2D en 3D bestandstypes van SkechUp Exporteren of Importeren, dan heb je

eveneens de Pro versie nodig.

Dan kan je makkelijk je 2D informatie gaan importeren als dwg/dxf om die dan om te zetten naar 3D. Maar

je kan ook andere bestandstypes importeren.

Je kan op dezelfde manier ook 2D en 3D informatie gaan exporteren. Je kan bv ook sneden exporteren om

dan verder te bewerken in een andere pakket.

Het is ook mogelijk om je 3D model te exporteren naar 3D formaten zoals collada en FBX om ze te gaan

gebruiken in andere 3D pakketten zoals bv renderpakketten ed.

Met de Pro versie kan je afbeeldingen op hogere kwaliteit en resolutie exporteren tegenover in de gratis versie. In de gratis versie is de exportresolutie beperkt tot de schermresolutie. Met de pro kan je dus hogere resolutie beelden gaan exporteren!


33

Wil je in hoge kwaliteit en op schaal afprinten, dan heb je ook de Pro versie nodig. Vanuit de gratis versie

kan je ook wel printen maar hier zijn de opties, de mogelijkheden en de resolutie beperkt.

Nu persoonlijk zou ik niet rechtstreeks vanuit SketchUp Printen... het is nu eenmaal makkelijker en beter

om te printen via Layout. Hier heb je over alles controle zoals de schaal en hoeveel afbeeldingen per blad

papier. In SketchUp zelf heb je altijd maar 1 plaatje per print. Dus met Layout kan je ook nog eens papier

besparen!

Ik kan hier natuurlijk liggen roepen: "als je SketchUp gaat gebruiken in een commerciële/professionele

omgeving, dan MOET je een Pro licentie kopen", maar zoals ik zei: "om die reden moet je zelf uitmaken of

je jezelf hiermee in regel stelt of niet."

Mij gaat het vooral over het feit dat je inziet dat je met de Pro versie nu eenmaal veel meer zal kunnen

doen en bereiken! Ook al is het alleen maar de vlottere workflow SketchUp Pro - Layout. Hiermee kan je

gewoon alles doen wat je nodig hebt om van een idee tot zijn uitvoering alles uit te werken!

Als jij een professional bent veronderstel ik dat je ook graag gewaardeerd wordt voor wat je doet... Dus

laat dit dan ook merken en ga Pro!! Gebruik je SketchUp voor het plezier gebruik dan de Make.


34

SketchUp voorziet natuurlijk ook verschillende oplossingen naar Studenten en scholen toe.

Studentenlicenties

De voorwaarden voor studentenlicenties

Wie komt er in aanmerking? Alleen studenten van niet commerciële, door de overheid

gesubsidieerde dagopleidingen.

Studentenlicenties zijn geldig tot één jaar na aankoop.

Met je studentenlicentie krijg je altijd gratis een upgrade naar de nieuwste versie.

Je kunt de licenties zowel op een laptop als op een desktop installeren. Het enige waar je rekening

mee moet houden is dat de computers toebehoren aan dezelfde gebruiker en dat het gebruikte

besturingssysteem hetzelfde is (Windows of Mac).

Uiteraard mogen studentenlicenties niet voor commerciële doeleinden gebruikt worden.

Een student moet steeds een geldig bewijs van inschrijving leveren van zijn studierichting of een

geldige studentenkaart kunnen voorleggen!

Educatieve netwerklicenties – Schoollicenties

Scholen kunnen een licentie voor een periode van 1 jaar afsluiten. Updates en upgrades zijn bovendien

gratis in deze periode.

Voor educatieve licenties komen alleen non-commerciële, door de overheid gesubsidieerde

dagopleidingen in aanmerking. Aan instanties met commerciële bedoelingen kunnen enkele

commerciële licenties afgeleverd worden.

Educatieve netwerklicenties zijn vloeiend en het aantal activaties bepaalt hoeveel leerlingen er

tegelijkertijd met het programma kunnen werken.

Educatieve netwerklicenties zijn enkel en alleen bedoeld voor installatie in een netwerkomgeving.

De netwerklicenties lopen 1 jaar na uitgifte van de licentie.

Het Laptop Programma is bedoeld voor laptops die eigendom zijn van de school en zijn dus zeker

niet bedoeld voor privé laptops. Verloopt 1 jaar na uitgifte.

Er wordt meestal uitgegaan van een minimum afname van licenties (minstens voor de gratis

docent licentie te bekomen).

Meer info en prijzen kan je vinden op http://www.sketchup3d.be/sketchup-studentenlicenties-en-

schoollicenties/

http://www.sketchup3d.be/sketchup-studentenlicenties-en-schoollicenties/

http://www.sketchup3d.be/sketchup-studentenlicenties-en-schoollicenties/


35

Sinds SketchUp Pro 2013 werkt Trimble met een maintenance Subscription. Dit wil zeggen dat je jaarlijks

een bedrag betaalt om ervoor te zorgen dat je SketchUp Pro steeds up-to-date blijft.

In het verleden moest je bij de lancering van elke nieuwe SketchUp Pro versie een update en upgrade prijs

betalen. Trimble heeft beslist dat ze meer en op steeds kortere termijnen updates van SketchUp Pro gaan

releasen.

Dus SketchUp Pro zal vanaf nu jaarlijkse een grote update / upgrade ondergaan en die zal steeds genoemd

worden naar het komende/lopende jaar. Dus SketchUp Pro 2015, SketchUp Pro 2016 ,SketchUp Pro 2017

….

Als je een Maintenance subscription / Onderhoudscontract neemt, zal je steeds de laatste updates en

upgrades kunnen downloaden en gebruiken. Zo blijf je helemaal bij!!!

Een maintenance kan je aangaan voor 1, 2 of 3 jaar. Als je een nieuwe SketchUp Pro aankoopt dan zit er

minstens 1 jaar maintenance bij in de licentie. Die kun je dus aanpassen naar 2 of 3 jaar.

Wanneer je maintenance verloopt, blijft je licentie nog geldig en kan je SketchUp ook gewoon verder

blijven gebruiken maar je verliest dan wel de mogelijkheid om je SketchUp up te daten en je hebt geen

recht meer op technische ondersteuning.

Indien je maintenance is verlopen en je wilt daarna nog wel vernieuwen dat kan dat uiteraard maar

hiervoor betaal je dan wel een extra bedrag als boete, de re-instatement fee.

Onze klanten krijgen 30 dagen voor de vervaldag en op de vervaldag zelf een email waarin we de opties die

ze hebben voorstellen zodat ze steeds met een gerust hart sketchup kunnen blijven gebruiken.


36

Misschien is dit nieuw voor jou, ken je SketchUp al of gebruik je het al. Ik hoop alvast dat ik je met dit boek

een beter inzicht heb gegeven in wat SketchUp juist is en wat je er allemaal mee kan doen. Ik ben er bijna

zeker van dat ook al ken je SketchUp al lang, dat je hier in dit boek toch een paar dingen hebt ontdekt die je

niet wist over SketchUp.

Tot nu toe heb ik vooral een duidelijk beeld willen schetsen wat SketchUp is en wat het kan. Maar nu

komen we tot het punt waar ik de titel van dit ebook zal moeten waarmaken nl. dat SketchUp Pro de enige

3D software is die je nog nodig hebt. En dit is zeker mogelijk voor 80-90% voor de mensen die gebruik

maken van 3D software. Wanneer je misschien iets heel specifieks gaat doen dan kan het mogelijk zijn dat

je toch nog andere software nodig hebt voor 10-20% van de gebruikers.

Ik kan me best voorstellen dat veel lezers zoiets hebben van:”nee dat kan nooit... “ maar ik en nog vele

anderen kunnen je laten zien dat het wel kan. En dat het zelfs beter en sneller gaat dan eender welke

andere oplossing.

Dus wat is de claim die ik maak? Dat je van je eerste idee, het voorontwerp, het definitieve ontwerp tot

de uitvoeringsplannen niets anders nodig hebt dan SketchUp Pro om het geheel in 3D te ontwerpen en te

visualiseren. Je kan er alle 2D plannen, 2D aanzichten, sneden en 3D beelden uithalen.

En dus JA dat kan, maar wil je nog sneller en nog beter zijn dan zijn er natuurlijk wel enkele handige tools in

de vorm van plug-ins die je kan gebruiken en 1 daarvan is Skalp 4 SketchUp. Dit is een tool die op basis van

de SketchUp Snede/sectie tool opgevulde vlakken zal maken, daar waar het model gesneden zal worden.

Skalp biedt verschillende manieren om deze sneden op te vullen met grafiek, textuur of kleur, op basis van

een object, materiaal of layer.


37

Dus met de combinatie SketchUp Pro - Layout en Skalp ga je waarschijnlijk al veel

meer bereiken dan met een pakket dat vele malen duurder is en dat je alleen in 2D

gebruikt.

Nu, natuurlijk is SketchUp ook niet 100% perfect voor iedereen. Je zal misschien wel iets hebben, ja maar,

dit werkt niet goed of dat is moeilijk,.. maar ook progamma's die 10x duurder zijn hebben gebreken...

welke software niet?


38

Een greep van berichten en getuigenissen die we de afgelopen tijd hebben ontvangen van SketchUp

gebruikers.

Als Architect kan je vandaag de dag niet anders meer dan je opdrachtgever een 3D tekening te geven van

zijn toekomstig huis. Bouwen wordt er niet goedkoper op, dus de opdrachtgever wil eerst zien wat hij gaat

bouwen. Ik gebruikte een dure CAD oplossing, maar naast dat ze dus duur zijn, zijn ze ook complex, moeilijk

aan te leren en niet geschikt om in 3D te tekenen. Gelukkig ontdekte ik SketchUp en zag ik dat het een zeer

aangenaam en eenvoudig programma is om te gebruiken en ook belangrijk, dat het helemaal niet moet

onderdoen voor de dure vogels… nee SketchUp stimuleert mijn creativiteit omdat het moeilijke dingen

eenvoudig maakt!

Luc Van Belsen

Na enkele gesprekken met Peter zag ik in dat ik helemaal niet efficiënt bezig was. Ik tekende mijn plannen

als interieurontwerper in een CAD programma en als de klant een 3D afbeelding vroeg, ging ik alles weer

overtekenen in een ander pakket… Wat mij tegenhield om met SketchUp aan de slag te gaan is hoe kan ik

hieruit goede plannen maken? Ik heb ontdekt dankzij Peter dat ik mezelf veel werk kan besparen door

direct alles in 3D in SketchUp te tekenen en daarna mijn plannen en presentaties op te maken met Layout

(bij SketchUp Pro).

Themeos Bvba

Vanuit mijn opleiding heb ik leren werken met Auto-cad maar dat leek me veel te complex. Een collega

gebruikte Vector-Works, maar hiermee zag ik mij ook niet direct werken. Ik zette mijn zoektocht voort en

kwam bij SketchUp3D.be terecht en downloadde de demo. Ik nam contact op met Peter om toch zeker te

zijn of dit wel de juiste oplossing was voor mij als aannemer. SketchUp3D.be voorziet de mogelijkheden van

training en support en dit gaf me het vertouwen om over te gaan tot de aankoop. SketchUp geeft me nu de

mogelijkheid om gedetailleerder te tekenen in 3D en dit in minder tijd!

S. Caelberg

De kostprijs van een product is zeker niet alleen de enige factor waar ik naar kijk. Maar je hebt natuurlijk

ook nog de leercurve van het pakket. Koop je een product dan moet je alvast een week cursus volgen om

nog maar wat in 2D te kunnen tekenen. Je hebt niet alleen de kostprijs van die cursus, maar natuurlijk ook

de tijd die je hiermee verliest op productief niveau. Na contact met Peter werd het mij duidelijk dat dit

zeker niet zo is met SketchUp. Vandaar mijn keuze voor SketchUp Pro!

Erik Goethals

Als schrijnwerker van de oudere generatie zou ik nooit gedacht hebben dit nog te kunnen… Ik zag dat

andere collega’s blijkbaar meer succes hadden in het binnenhalen van projecten. Ik was wat blijven steken

bij potlood en papier. Maar vandaag de dag moet je de mensen meer visueel overtuigen. Ik had geen zin

om nog een duur pakket aan te kopen of om weken cursus te volgen. Via een artikel op het internet zag ik

dat veel hobby houtbewerkers SketchUp gebruikten. Toen ik zag wat zij er allemaal mee deden, heb ik het

zelf ook maar eens geprobeerd en uiteindelijk de aankoop gedaan!

Andre Verelst


39

Na het lezen van dit ebook ben je helemaal zeker van het feit dat SketchUp Pro de juiste keuze is en je gaat

over tot de aanschaf, maar dan…

Je weet ondertussen dat indien je het maximale uit SketchUp wilt halen, je dan best ook de mogelijkheid

voor het volgen van een cursus bekijkt. SketchUp is makkelijk aan te leren maar er zijn toch een paar zaken

die je best aanleert bij mensen die SketchUp ook daadwerkelijke kennen vanuit de praktijk en er zelf ook

dagelijks mee werken. Wijsheid vind je wel in boeken, maar iemand die je gidst en je hand vasthoudt indien

nodig, is toch net wat aangenamer.

Dus wil je een kickstart bij het werken met SketchUp dan kan je best een basiscursus gaan volgen. Je kan

ook een boek aanschaffen en op Youtube videootjes gaan zoeken. Maar hoeveel tijd ga je hier aan

spenderen? Waarschijnlijk meer dan de investering in een cursus!

Waarmee kan ik je helpen? Wel zo goed als met alles… en als ik het antwoord of de oplossing zelf niet heb,

zal ik ze voor jou gaan zoeken!

Je kan zowel voor een basiscursus als voor een gevorderdencursus bij ons terecht. Tijdens onze 2 Daagse

SketchUp training leren we je correct, snel en efficiënt werken met SketchUp. In deze 2 dagen zal je

ontdekken hoe SketchUp werkt en wat jij er precies allemaal mee kan realiseren. Kortom, hoe jij er het

maximale kan uithalen. Je leert ook hoe je van je 3D model in SketchUp, 2D plannen en aanzichten maakt in

Layout.

Daarnaast hebben we ook onze Nederlandstalige Video tutorials. Wil je op je eigen tempo in je eigen tijd

SketchUp en Layout onder de knie krijgen dan kan dat met deze video tutorials!

http://www.sketchup3d.be/sketchup-video-tutorials-nederlandstalig/


40

Vind je dat ook maar niks, dan kunnen we je ook nog het beste tutorial handboek aanbevelen, het boek is

wel Engelstalig, maar het is gewoon het beste boek.

Dus wil je aan de slag met SketchUp, we kunnen je altijd helpen om de juiste weg te vinden!

http://www.sketchup3d.be/sketchup-2014-boeken-sketchup-hands-on-en-nederlandse-handleiding/?ebook1


41

Eenvoudig en snel aan te leren

Zeer snel en efficiënt werken

Van idee tot uitvoering

Tekent zoals je denkt, dus veel eenvoudiger dan CAD programma’s of andere 3D programma's

Werkt met de nauwkeurigheid van een CAD programma

Dynamische componenten, past objecten aan op basis van parameters

Maakt rapporten zoals een onderdelenlijst of meetstaat van je ontwerp

Alle exportfuncties die nodig zijn om tekeningen uit te kunnen wisselen met andere 2D en 3D

software pakketten

Extra programma - LayOut, hiermee ga je van je 3D ontwerpplannen presentaties maken, heel

handig om plannen op schaal te printen

Extra programma – StyleBuilder, waarmee je een eigen SketchUp - lijnen en - stijl kunt creëren

Vraagt een kleine investering in vergelijking met andere pakketten

Geen dure en lange opleidingen nodig

Toegang tot de grootste online 3D objecten en materialen bibliotheek - 3D warehouse

100den extra plug-ins beschikbaar om gewenste functionaliteit toe te voegen - Extention

Warehouse

Geschikt voor gebruik bij het aanmaken van CNC modellen

Geschikt voor gebruik bij het aanmaken van objecten om te 3D printen

Gesteund door een bedrijf met visie op de toekomst van SketchUp

Open architectuur die toelaat dat anderen extra’s en nieuwe functionaliteiten toevoegen

Mogelijkheid om je modellen te delen via 3D warehouse

Mogelijkheid om je modellen te plaatsen en te tonen via google Earth

Schaduwsimulatie op basis van geolocatie, dag en tijd

Importeert satellietfoto's uit Google earth van je geolocatie

Mogelijkheid om uit Google streetview gevels van foto’s toe te passen op vlakken in SketchUp

Mogelijkheid om door het model te lopen met walkthrough functie

Maken van presentaties en camera animaties

Mogelijkheid presentaties en camera animaties te exporteren als AVI of MP4 files

Toepassen van verschillende schermstijlen voor verschillende types van grafische voorstellingen

Creëer of pas bestaande stijlen aan met Style Builder

Organische en landschap moduleer tools via sandbox functies

Creëer mooie professionele presentaties met Layout

Print eenvoudig op schaal op verschillende papierformaten met Layout

Er bestaat ook een SketchUp viewer versie, hiermee kan je het model ook door anderen laten

bekijken

SketchUp kan gebruikt worden in vele toepassingsgebieden

Werken met SketchUp limiteert je creativiteit niet, maar in vele gevallen stimuleert het juist

SketchUp modellen kunnen vlekkeloos gebruikt worden met andere Trimble toepassingen zoals

Tekla en Vico BIM software door koppeling met Trimble Connect


42

SketchUp kan eveneens gebruikt worden als BIM software, import en export van IFC modellen en

classificatie informatie

Oproepen van informatie uit de hiërarchie van het model door slimme Tags/Labels in Layout van je

SketchUp model

Koppeling met Trimble 3D scanners, met Trimble Scan Explorer Extention kan je uit de cloud een

model halen wat je in SketchUp kan gebruiken

Geschikt voor zowel kleine als grote projecten

Geschikt voor zeer uiteenlopende vakgebieden

32 en 64bit OS support

Unilicence 1 licentie type voor Windows en Mac

De enige 3D software die je nog nodig hebt.

Heb je nog geen SketchUp demo gedownload maar je wil het toch een keer zelf proberen?

Download de SketchUp Pro demo HIER <<.

Ik zal je dan ook de komende tijd nog verder begeleiden bij het leren gebruiken van SketchUp! Ik zal je gaan

begeleiden zodat je alvast een goede start maakt in het gebruik en aanleren van SketchUp.

http://www.sketchup3d.be/sketchup-downloaden-probeer-het-zelf/?ebook1



43


44

Op regelmatige basis geef ik webinars. Dit zijn online Live Events die jij gewoon van thuis uit kan volgen, dus

geen verplaatsingen nodig. Je hebt alleen een internetconnectie nodig, een scherm en geluid. Dus je kan

het volgen van op je computer, laptop of tablet.

Dit zijn de verschillende webinars.

Wil je na het lezen van dit boek nog meer te weten komen over SketchUp en het eens Live in actie zien, dan

is deze online kennismakingsworkshop echt iets voor jou. Dus kan je makkelijk van thuis of van op je

werkplek volgen zolang je een scherm met een internetconnectie hebt.

Op deze pagina ontdek je meer info over wanneer het volgende online kennismakingsworkshop zal

plaatsvinden.

Wil je beter leren werken met SketchUp? In dit online event ga jij ontdekken wat de 10 punten zijn die

iedere SketchUp gebruiker moet weten. En ontdek hoe jij beter, sneller en efficiënter met SketchUp kan

gaan werken.

Op deze pagina ontdek je meer info en zie je wanneer de volgende online training plaats zal vinden.

Ben je al een tijdje aan de slag met SketchUp maar je bent nu klaar voor de volgende stap. Dit houdt in je

SketchUp modellen nog beter gaan voorstellen aan je potentiële klanten. Dus realiseer meer met SketchUp

Renders!

Op deze pagina ontdek je meer info en zie je wanneer de volgende online workshop plaats zal vinden.

http://www.sketchup3d.be/sketchup-binnenstebuiten-gratis-info-sessie/

http://www.sketchup3d.be/sketchup-binnenstebuiten-gratis-info-sessie/?ebook1

http://www.sketchup3d.be/gratis-sketchup-training-10-dingen-die-ik-graag-geweten-sketchup-toen-ik-startte-met-sketchup/?ebook




http://www.sketchup3d.be/realiseer-meer-met-sketchup-renders/?ebook1


45

Download van de SketchUp Pro demo :

http://www.sketchup3d.be/sketchup-downloaden-probeer-het-zelf/

Op regelmatige basis geven we een SketchUp Info Sessie online via een webinar, als je nog meer wilt weten

over SketchUp en het ook in actie wilt zien. Meer info en inschrijven via :

http://www.sketchup3d.be/sketchup-binnenstebuiten-gratis-info-sessie/

Op regelmatige basis geven we een gratis SketchUp Training online via een webinar, de 10 dingen die elke

SketchUp gebruiker moet weten. Meer info en inschrijven via :

http://www.sketchup3d.be/gratistraining/

Op regelmatige basis doen we ook een vraag en antwoord sessie over SketchUp, heb je een vraag of

probleem dan kan je ze dan komen stellen. Meer info en inschrijven via :

http://www.sketchup3d.be/sketchup-vraag-antwoord-sessie/

Op regelmatige basis doen we ook een SketchUp Render informatie webinar, wil je nog meer realiseren met

renderen. Meer info en inschrijven via :

http://www.sketchup3d.be/realiseer-meer-met-sketchup-renders/

Een interessante post die we hebben gemaakt voor onze klanten:

http://www.sketchup3d.be/extra-informatie-en-handige-sketchup-tips/

De boeken die we aanbieden :

http:/www.sketchup3d.be/sketchup-2014-boeken-sketchup-hands-on-en-nederlandse-

handleiding/?ebook1

SketchUp Pro aankopen kan via : http://www.sketchup3d.be/sketchup-pro-kopen-online/

Alle mogelijkheden ivm training vind je hier : http://www.sketchup3d.be/overzicht-trainingsaanbod/

Su-Podium render oplossing website : http:/www.su-podium.be

Vray For SketchUp render oplossing website : http://www.vraysketchup.be

Skalp For SketchUp website : http://www.skalpsketchup.be/

SketchUp Forum : http://www.sketchupforum.nl/index.php

SketchUp 3D facebook pagina : https://www.fb.com/SketchUp3D.be

* Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke

toestemming van de uitgever.



http://www.sketchup3d.be/gratistraining/?ebook1

http://www.sketchup3d.be/sketchup-vraag-antwoord-sessie/?ebook1

http://www.sketchup3d.be/realiseer-meer-met-sketchup-renders/?ebook1

http://www.sketchup3d.be/extra-informatie-en-handige-sketchup-tips/



http://www.sketchup3d.be/sketchup-pro-kopen-online/

http://www.sketchup3d.be/overzicht-trainingsaanbod/

http://www.su-podium.be/

http://www.vraysketchup.be/

http://www.skalpsketchup.be/

http://www.sketchupforum.nl/index.php

https://www.fb.com/SketchUp3D.be

Inhoudsopgave - Sketchup3d

Documents

Transcript of Inhoudsopgave - Sketchup3d