Inhoudsopgave - · PDF file3 ©Antahkarana Praktijk voor Hooggevoeligheid, Wandelcoaching...

2

©Antahkarana Praktijk voor Hooggevoeligheid, Wandelcoaching en Meditatie http://www.antahkarana.info

0599-236008

Inhoudsopgave Inleiding .................................................................................................... 3

Doel van dit e-boek ................................................................................. 3

Wat is hooggevoeligheid?....................................................................... 4

Symptomen en toelichting ...................................................................... 5 Hooggevoeligheid bij kinderen .............................................................. 7

Kenmerken .............................................................................................. 7

Meditatieoefening voor hooggevoelige kinderen .................................... 8

Hooggevoelig en nu? ........................................................................... 13

Tips ....................................................................................................... 13

Hulpmiddelen ........................................................................................ 14

Slotwoord ............................................................................................... 15

Bijlagen ................................................................................................... 16 HSP test voor volwassenen .................................................................. 16

HSP test voor kinderen ......................................................................... 18

3


0599-236008

Inleiding In mijn praktijk krijg ik regelmatig de opmerking/ vraag. 'Volgens mij ben ik hooggevoelig. Kun je mij leren hoe ik hiermee om kan gaan?' Wat mensen eigenlijk vaak bedoelen is: Kun je mij iets aanleren (een oefening) zodat ik er geen last meer van heb? Ik kan mensen niet van hun hooggevoeligheid 'afhelpen'. En dat hoeft ook niet! Het is immers geen kwaal die genezen moet worden, maar een mooie eigenschap die bij je hoort. De kunst is om je hooggevoeligheid te gaan zien en ervaren als iets positiefs. Doel van dit E-boek. Ik hoop dat je na het lezen van dit boek niet alleen wijzer bent geworden, maar ook hooggevoeligheid gaat ervaren als een kwaliteit. Ieder mens heeft unieke talenten. De één kan goed timmeren, zingen, voetballen of schrijven. Een HSP'er heeft zeer goed ontwikkelde zintuigen die hij in uiteenlopende situaties kan gebruiken! In dit e-boek geef ik achtergrondinformatie, vertel over mijn eigen ervaringen en geef tips zodat je weerbaarder bent tegen prikkels van buitenaf.

'Hooggevoelig zijn heeft ook veel voordelen. Een rijk gevoelsleven opent deuren voor creativiteit en intuïtie'

4


0599-236008

Wat is hooggevoeligheid? In 1996 introduceerde de Amerikaanse psychologe Elaine N. Aron de term HSP oftewel Highly Sensitive Person. Haar onderzoek en publicatie sloeg in als een bom omdat zoveel mensen zich hierin herkenden. In haar onderzoek stelt zij vast dat hooggevoeligheid aangeboren en genetisch bepaald is. Tevens geeft zij aan dat maar liefst 15 - 20% van de bevolking hooggevoelig is. Wat zijn nu specifieke kenmerken? HSP'ers: ü hebben een gevoeliger zenuwstelsel dat eerder geprikkeld raakt.

ü zijn daardoor gevoeliger voor pijn, geluiden, geuren, emoties, prikkels op de

huid (bijv. stofjes die kriebelen, irriteren).

ü hebben een sterk inlevingsvermogen. Ze kunnen goed aanvoelen of zelfs

invoelen wat er in de ander leeft. (Valkuil is wel dat HSP'ers hun focus te veel

op anderen richten, in plaats van op zichzelf)

ü hebben een rijk gevoelsleven en zijn daardoor vaak erg creatief.

ü zijn vaak gepassioneerd en harde werkers (dit laatste ook omdat ze het graag

goed willen doen voor een ander).

ü hebben vaak moeite om duidelijk grenzen aan te geven.

ü nemen soms emoties van anderen over (vaak onbewust).

ü hebben behoefte aan tijd en ruimte voor zichzelf. (In hun eigen wereld kunnen

zitten, zonder dat dit verstoord wordt).

ü zijn gevoelig voor sferen bijv. in huis, op het werk, bij vrienden.

ü vinden eerlijkheid en harmonie belangrijk.

ü voelen zich soms te verantwoordelijk voor anderen en situaties.

Wil je weten of jij hooggevoelig bent? doe hier dan de test!

Hier vind je tevens de kindertest voor hooggevoeligheid. (of blader door naar de bijlagen in dit e-boek)

http://www.antahkarana.info/Hooggevoeligheid.html

5


0599-236008

Symptomen: Symptomen van HSP zijn: vermoeidheid, stemmingswisselingen, terugtrekken in jezelf of juist heel druk gedrag vertonen, snel uit balans zijn, angsten, het gevoel hebben dat je niet goed genoeg bent, concentratieproblemen, slaapproblemen. Toelichting Bewustwording Hoe blijf je krachtig overeind wanneer je gevoelig bent en zoveel mensen en situaties om je heen hebben invloed op je? De allerbelangrijkste stap is dat je je bewust wordt van je hooggevoeligheid. Waarvoor ben je gevoelig? In welke situaties reageer je veel gevoeliger dan bijv. een gemiddeld persoon? Wanneer en waarom veranderde je stemming plotseling? Vervolgens is het belangrijk dat je dit van jezelf accepteert en er op een gezonde manier rekening mee houdt. Je kunt natuurlijk op de drukste dag van de week gaan shoppen om je kledingkast aan te vullen, maar misschien is het handiger om dit op een andere dag te doen? En misschien heb je verwachtingen van jezelf over wat je zou moeten doen voor een ander of wat je zou moeten kunnen omdat zoveel anderen dit ook kunnen. Maar uiteindelijk weet je zelf het beste wat wel en niet goed voor jou werkt. Voorbeeld: Zo wilde ik graag na mijn studie een 'normale' baan die aansloot op mijn studie, terwijl al vrij snel bleek dat een dergelijke functie niet goed bij mij paste vanwege mijn hooggevoeligheid. Ik had het gevoel dat mijn energie opgeslurpt werd en kon mijn creativiteit nauwelijks kwijt in mijn werk. Toch probeerde ik het iedere keer weer, totdat ik (uiteindelijk) tot inzicht kwam en een ommekeer maakte. Ik werk nu als zelfstandige en doe werk dat ik heel erg leuk vind om te doen. Het werken als zelfstandige brengt onzekerheden met zich mee, maar de voordelen ervan wegen hier ruimschoots tegenop. Ik kan zelf mijn tijden indelen, doe werk wat heel goed bij me past en kan mijn creativiteit helemaal kwijt in mijn werk.

6


0599-236008

Afschermen Je hoeft als HSP'er niet lijdzaam toe te zien hoe anderen leuke dingen doen en jij jezelf beperkt. Wanneer je beter van jezelf weet waar je gevoelig voor bent, kun je jezelf gaan trainen in het beschermen van je energie. Zodat het niet 'weglekt' of beïnvloed wordt door anderen en situaties. En wanneer jij je fit voelt en lekker in je vel zit, zul je zien dat het afschermen steeds beter gaat. HSP en ADHD Soms ontstaat het beeld dat HSP'ers stille en teruggetrokken mensen zijn. Maar dit hoeft niet zo te zijn. Je ziet bijvoorbeeld dat HSP'ers ook heel druk gedrag kunnen vertonen omdat ze niet weten wat ze met al die prikkels aanmoeten. Verwar HSP niet met ADHD. HSP'ers kunnen zich in een prikkelarme omgeving wel goed concentreren en rustig zijn, terwijl iemand met ADHD ook dan nog druk en onrustig is. Aanpassingsgericht De Zwitserse psychologe Alice Miller beschreef het uitgebreid in haar boek 'Het drama van het begaafde kind'. Hooggevoelige kinderen zijn bij uitstek spiegels voor hun omgeving. Ze voelen wat er bijv. in een thuissituatie niet goed voelt en reageren daar op. Als er geen harmonie is zullen kinderen dit tot uiting brengen door druk te worden, ongehoorzaamheid, bedplassen op oudere leeftijd, agressief gedrag, teruglopende schoolprestaties etc. Lastiger wordt het wanneer kinderen zich verantwoordelijk gaan voelen voor de situatie en hun eigen gedrag daarop gaan aanpassen. Ze gaan zich gedragen zoals ze (denken!) dat hun vader of moeder dit graag wil zien. Op deze manier willen kinderen de balans en harmonie in het gezin herstellen. Dit kan handig zijn voor de ouders, maar het is niet goed voor het kind zelf. Het kind volgt nu immers niet zijn eigen weg en neem te veel te veel verantwoordelijkheden en zorgen op zijn schouders.

7


0599-236008

Hooggevoeligheid bij kinderen

Kenmerken Hooggevoeligheid bij kinderen merk je als ouder vaak doordat je kind heftiger reageert op situaties en mensen dan andere kinderen. De kenmerken die in het algemeen bij hooggevoeligheid werden genoemd, gelden ook voor kinderen. Een aantal punten wil ik graag hieronder extra toelichten. Wijsheid Hooggevoelige kinderen zijn wijs voor hun leeftijd. Ze zijn geïnteresseerd in de wereld om hun heen en bepaalde informatie kan deze kinderen zeer diep raken. Vooral onrecht in de wereld en leed heeft een grote impact. Intuïtie Veel HSK'ers (High Sensitive Kids) hebben een goed ontwikkelde intuïtie. Vaak 'weten' ze dingen die ze niet kunnen weten of voelen ze erg goed aan welke mensen wel of niet oprecht zijn. Creativiteit De extra gevoeligheid brengt met zich mee dat ze een rijke fantasie en belevingswereld hebben. Creativiteit is dan een hele mooie uitlaatklep!

8


0599-236008

Veiligheid/ Structuur Breng een duidelijke structuur aan in het leven van je hooggevoelige kind. Dit betekent dat er duidelijke rustmomenten zijn, regels voor televisie en computer (uw

kind zal het hier misschien niet altijd mee eens zijn ) en vaste tijden voor eten. Communicatie Net als alle kinderen en volwassenen willen hooggevoelige kinderen graag serieus genomen worden in hun belevingswereld. Zij ervaren de dingen immers op hun eigen manier en het is goed om hier serieus naar te luisteren. Eerlijkheid Wees liever eerlijk tegen je kind (in die mate dat het verantwoord is), dan dat je ergens een onzinverhaal van maakt en om de hete brei heen draait. Hooggevoelige kinderen voelen namelijk haarfijn aan wanneer je niet eerlijk bent! Interesse Wanneer je zoon of dochter hooggevoelig is en je bent dit zelf niet, dan is het aanvankelijk lastig om je te verplaatsen in zijn of haar belevingswereld. Maar het is absoluut de moeite waard. Je kunt immers allemaal van elkaar leren. Je kunt je kind helpen bij het relativeren van zijn emoties bijvoorbeeld (als hij in een emotionele achtbaan zit). Omgekeerd kun jij van je kind leren hoe je meer naar je hart en intuïtie luistert.

9


0599-236008

Meditatieoefening voor hooggevoelige kinderen

Deze oefening heb ik speciaal voor jou geschreven. En dan weet je misschien

al dat jij wat gevoeliger bent dan sommige andere kinderen. Bijvoorbeeld

gevoeliger voor geurtjes, kleding, voor pijn, of mensen wel of niet blij zijn.

Misschien ben je iemand die graag over dingen nadenkt en het niet prettig

vindt als er veel lawaai is.

Dan heb ik hier een oefening voor je om het makkelijker te maken. Zodat jij

je minder snel rot voelt als iemand niet in een vrolijke bui is of bijv. onaardig

tegen je doet. Ik ga je leren hoe je een soort extra bescherming om jezelf

maakt zodat je je overal veilig en prettig voelt.

Ben je er klaar voor? Het is makkelijk als iemand anders dit de eerste paar

keer aan je voorleest zodat je goed kunt luisteren. Is er iemand in de buurt?

(papa, mama, broer, zus, oma). En geloof me, als je dit een paar keer hebt

gehoord, kun je het helemaal zelf.

Ga maar eens helemaal lekker ontspannen zitten of liggen. Misschien vind

je het fijn om je lievelingsknuffel erbij te pakken. Doe dit dan vooral.

Als je heerlijk onderuit zit of ligt, sluit dan je ogen en leg jouw handen op je

buik. En voel maar eens hoe je inademt en uitademt. Voel je jouw buik

meebewegen? .............Goed zo, je doet het al heel erg goed.

En dan fantaseer je dat je in een hele fijne kamer bent in een prachtig huis.

En dat huis....dat mag je helemaal zelf verzinnen.

Misschien hou je van een klein kabouterhuisje, of wil je juist een heel groot

kasteel. Maak het maar zoals jij het wilt en zie het helemaal voor je.

10


0599-236008

En in dat bijzondere huis is een kamer die helemaal van jou is. Kijk maar

eens goed om je heen in die kamer. Misschien zie je wel spulletjes die je

herkent. En voel maar eens de zon door de ramen schijnen. Als je goed voelt,

kun je de warmte op je huid voelen. Dat voelt fijn!

Neem de tijd om rond te kijken in die mooie kamer.

Je bent nieuwsgierig wat er nog meer in dat huis te zien is en je wilt de

kamer bijna verlaten. Maar voordat je de deur opendoet, zie je plotseling een

cape aan de kapstok aan de deur hangen.

Hé...dat is bijzonder.

Bekijk maar eens goed welke kleur het heeft en voel hoe zacht de stof is. Je

haalt de cape van de kapstok en doet hem om.

Wauw...in de spiegel zie je hoe mooi en bijzonder je bent met deze cape.

Draai je maar eens om en bekijk jezelf van alle kanten.

Terwijl je jezelf bewondert, vliegt er een vogel door het raam naar binnen en

deze daalt neer vlak bij je.

'Dat is niet zomaar een cape' zegt de vogel. 'Dat is een beschermingscape'.

Verschrikt stap je achteruit. Je bent verbaasd dat deze vogel tegen je praat.

'Hoe kan dat? Jij praat!'

De vogel lacht. 'Ja natuurlijk! Met die cape om ben je niet alleen beschermd

maar kun je praten met alle dieren.'

Je staart naar de vogel en bekijkt hem eens goed. Weet je wat voor vogel het

is? Is hij groot of klein en heeft de vogel een specifieke kleur of naam.

Als je niets bijzonders aan hem ziet is het ook helemaal goed.

11


0599-236008

Je vingers glijden weer over het zachte stof van je en je glimlacht. Wat ben je

blij met dit cadeau.

'Heeft iedereen zo'n cape?' Nog steeds ben je verrast dat deze zomaar aan je

deur hing.

De vogel gaat op je schouder zitten en kijkt je wijs aan. 'Als je hem nodig

hebt, dan verschijnt het,' antwoordt hij simpel en haalt zijn vleugelschouders

op.

'Nou, dan heb ik hem dus nodig'. Vastberaden maak je de cape extra goed

vast. Je voelt je meteen veiliger en beschermd.

'Dus als ik nu de deur uitstap, kan ik alles aan?' Vraag je aan de vogel.

Deze knikt.

'En hoor jij ook bij de cape? Ga je dan met me mee naar buiten?'

De vogel vliegt op en vliegt al rondjes om je heen.

'Natuurlijk ga ik met je mee', antwoordt hij.

En dan loop je samen met de vogel en omhuld in je cape door het mooie huis

naar de buitendeur. Kijk maar goed om je heen hoe speciaal het huis is en

als je eenmaal buiten komt voel je de zonnestralen weer in je gezicht. Haal

nog maar eens goed adem en voel de lucht door je longen gaan. In de verte

hoor je nog veel meer vogels in de bomen.

Is het niet fantastisch? Voel maar eens hoe stevig je staat en hoe blij je bent

met de vogel en de cape.

En jij? Jij bent er helemaal klaar voor om naar buiten te gaan!

12


0599-236008

Tips:

• Deze meditatie is geschreven voor kinderen, maar ook volwassenen mogen

hem uiteraard gebruiken!

• Let erop bij het voorlezen dat je dit rustig doet, zodat het kind het verhaal

helemaal voor zich kan zien.

• Misschien voegen kinderen zelf iets toe aan de meditatie en dat is helemaal

prima.

• Wanneer kinderen de meditatie een paar keer hebben gedaan hebben, kan

het symbool van de cape en vogel al voldoende zijn om zich beschermd te

voelen.

• De cape is symbolisch voor het pantser.

• De vogel symboliseert hulp, vrijheid, het communiceren vanuit het gevoel en

bescherming.

Ik vind het erg leuk om ervaringen van kinderen te lezen. Dus wil je jouw

ervaring delen?Of heb je misschien een heel goed idee om toe te voegen aan

deze meditatie?Laat het me weten! Dit kan per mail, via de blog

(www.antahkarana.info/blog) of telefonisch (0599-236008).

mailto:[email protected]

13


0599-236008

Hooggevoelig en nu? Tips

zorg voor voldoende rustmomenten op een dag.

geef duidelijk je grenzen aan (maar bot zijn hoeft ook niet ).

let op wat je eet en wanneer. Eet op min of meer vaste tijden en eet gezond.

doe dingen die je heel leuk vindt (dit geeft passie en energie).

doe aan yoga of meditatie (werkt vaak heel goed voor HSP’ers).

wanneer je merkt dat je stemming plotseling omslaat: probeer na te gaan

wanneer dat precies gebeurde en wat de omstandigheden waren.

kies werk waarbij je de mogelijkheid hebt om zelf je tijden/ werkzaamheden in

te delen. Dit zal niet altijd mogelijk zijn, maar enige vrijheid in je werk is prettig.

gebruik je creativiteit.

visualiseer een mooi lichtpantser (van bijv. kristalhelder wit licht) om je heen als

je naar buiten gaat of bij veel mensen bent.

laat je niet afremmen door je hooggevoeligheid. Hou er rekening mee, maar

gebruik het niet als excuus.

neem niet de hele wereld op je schouders.

schrijf eens welke dingen veel energie van je vragen en welke dingen je veel

energie geven. Leg de lijstjes naast elkaar en kijk wat je opvalt. Is er voldoende

balans?

Sluit de computer regelmatig af (ook voor Hyves, Facebook etc.) en kijk

gerichter televisie. Deze apparaten geven nl. veel straling af waar je onbewust

heftig op kunt reageren. Energiepeil wordt lager, je bent sneller geïrriteerd, etc.

Zoek hulp van een goede coach op het gebied van hooggevoeligheid (bijv. bij

Antahkarana in Borger).

14


0599-236008

Hulpmiddelen

Er zijn diverse ondersteunende middelen die kunnen helpen bij hooggevoeligheid.

Bach-Bloesem remedies, Edelsteenelixers (zoals Roze Relax of Hemelse Berg), edelstenen (bijv. Bergkristal, Rozenkwarts of Amethist) rustgevende muziek, etherische oliën zoals lavendel (bijv. van Volatile).

Het zal per persoon verschillend zijn wat ondersteunend werkt. Indien je advies nodig hebt voor de juiste edelsteenelixer of edelsteen, kun je contact met ons opnemen.

Voor de overige hulpmiddelen kun je het beste een specialist van de betreffende winkel/webshop raadplegen.

Boeken

Hoog sensitieve personen, Elaine Aron

Het hoogsensitieve kind, Elaine Aron

Bewust-er zijn met hooggevoeligheid, Antoine van Staveren

Voluit leven met hooggevoeligheid, Susan Marletta-Hart

Hooggevoeligheid als kracht, Marian van den Beuken

Hooggevoeligheid als uitdaging, Marian van den Beuken

Hooggevoeligheid als levenskunst, Marian van den Beuken

Leven met hooggevoeligheid, Susan Marletta-Hart

http://www.edelstenen-webshop.nl/index.php?item=edelsteenelixers-van-atlantis&action=page&group_id=14&lang=NL

http://www.edelstenen-webshop.nl/

15


0599-236008

Slotwoord:

Net zoals veel andere HSP'ers heb ik vroeger mijn hooggevoeligheid ook als lastig

ervaren. Vooral toen ik me er nauwelijks van bewust was.

Ik heb bijvoorbeeld moeten leren om bij mezelf te herkennen welke emoties van mij en

welke van een ander zijn. Of dat wanneer ik me ergens niet fijn voel, dit vaak met de

plek of de mensen te maken heeft in plaats van mijn eigen stemming.

Als je hooggevoelig bent reageer je op de fijnste prikkels. Zelfs op dingen die, bij wijze

van spreken, in de 'lucht' hangen. Dat maakt het vaak ongrijpbaar en ook voor

anderen moeilijk om te bevatten. Niet iedereen zal jou begrijpen, maar het gaat erom

dat jij jezelf serieus neemt in wat je voelt. Misschien ga je dingen in je leven omgooien

omdat deze beter bij je passen en je hiervan uiteindelijk gelukkiger wordt.

Wanneer je weet en accepteert dat je hooggevoelig bent, kun je hier rekening mee

houden en jezelf trainen. De gevoeligheid blijft, maar je balans wordt sterker en je gaat

beter voor jezelf zorgen.

Ik hoop dat je na het lezen van dit e-boek niet alleen meer inzicht hebt gekregen, maar

ook geïnspireerd bent om nieuwe keuzes voor jezelf te maken. Keuzes die jouw leven,

of dat van een andere HSP'er, beter en makkelijker maken.

Lieve groet,

Angela Smit

1 april 2012

http://www.antahkarana.info

http://www.edelstenen-webshop.nl

http://www.antahkarana.info/

http://www.edelstenen-webshop.nl/

16


0599-236008

Bijlage 1: HSP test voor volwassenen Bekijk alle onderstaande stellingen en voel of dit voor jou van toepassing is door ja of nee te antwoorden. 1. Ik ben me bewust van subtiele signalen in mijn omgeving. 2 Ik word beïnvloed door stemmingen van anderen. 3 Ik ben nogal gevoelig voor pijn. 4 Tijdens drukke dagen merk ik dat ik behoefte heb om me terug te trekken op een plek waar ik ongestoord alleen kan zijn. 5 Ik ben gevoelig voor de effecten van cafeïne. 6 Ik raak gemakkelijk overvoerd door dingen als fel licht, sterke geuren, grove weefsels of harde sirenes. 7 Ik heb een rijke complexe innerlijke belevingswereld. 8 Ik voel mij niet op mijn gemak bij harde geluiden. 9 Ik kan diep ontroerd raken door kunst of muziek. 10 Ik ben consciëntieus (wil dingen volgens mijn geweten doen). 11 Ik schrik gemakkelijk. 12 Ik voel me opgejaagd als ik veel moet doen in korte tijd. 13 Ik raak geïrriteerd als mensen proberen me te veel dingen tegelijk te laten doen. 14 Ik doe erg mijn best te voorkomen dat ik fouten maak of dingen vergeet. 15 Ik kijk uit principe niet naar geweldadige films of tv- shows.

17


0599-236008

16 Ik voel me ongemakkelijk als er om mij heen veel gebeurt. 17 Veranderingen in mijn leven brengen mij van mijn stuk. 18 Ik heb een neus voor delicate geuren, smaken, geluiden en geniet daarvan. 19 Het vermijden van situaties die me van streek maken heeft bij mij een hoge prioriteit. 20 Als kind werd ik door mijn ouders of leraren gevoelig of verlegen gevonden. 21 Als mensen zich in een fysieke omgeving niet prettig voelen, weet ik meestal wat er moet gebeuren om dat te veranderen. 22 Als ik erge honger heb heeft dat sterke invloed op mijn concentratievermogen of mijn humeur. 23 Als ik met iemand moet wedijveren of op mijn vingers word gekeken, word ik zo nerveus dat mijn prestaties veel minder zijn dan gewoonlijk. Als je op deze stellingen 14 keer of meer ja hebt ingevuld, ben je waarschijnlijk hoogsensitief.

18


0599-236008

Bijlage 2: HSP test voor kinderen

Bekijk alle onderstaande stellingen en voel of dit voor jouw kind van toepassing is door ja of nee te antwoorden. Mijn kind: 1. schrikt snel 2. heeft last van kleren die kriebelen, naden in sokken of kledingmerkjes tegen zijn/haar huid 3 houdt over het algemeen niet van grote verrassingen 4. leert meer van een vriendelijke terechtwijzing dan van een strenge straf 5. lijkt mijn gedachten te kunnen lezen 6. gebruikt moeilijke woorden voor zijn/haar leeftijd 7. ruikt elk vreemd geurtje 8. heeft een scherpzinnig gevoel voor humor 9. lijkt zeer intuïtief 10 is moeilijk in slaap te krijgen na een opwindende dag 11. heeft moeite met grote veranderingen 12. wil zich verkleden als zijn/haar kleren nat of zanderig zijn geworden 13. is een perfectionist. 14. stelt veel vragen 15. heeft oog voor het verdriet van anderen 16. houdt meer van rustige spelletjes

19


0599-236008

17. stelt diepzinnige, beschouwende vragen 18. is zeer gevoelig voor pijn 19. kan slecht tegen een luidruchtige omgeving 20. heeft oog voor detail 21. kijkt eerst of het veilig is alvorens ergens in te klimmen 22. presteert het best wanneer er geen vreemden bij zijn 23. beleeft de dingen intensief 24. Vindt eerlijkheid (echtheid) zeer belangrijk Als u op deze stellingen 14 keer of meer ja hebt ingevuld, is uw kind waarschijnlijk hoogsensitief.

20


0599-236008

Inhoudsopgave - · PDF file3 ©Antahkarana Praktijk voor Hooggevoeligheid, Wandelcoaching...

Documents

Transcript of Inhoudsopgave - · PDF file3 ©Antahkarana Praktijk voor Hooggevoeligheid, Wandelcoaching...