3

INHOUD

1. Voorwoord 5

2. Waaromisgevenaancultuurbelangrijk? 7

En….waaromisgevenaancultuurfiscaalaantrekkelijk? 7

3. AlgemeenNutBeogendeInstellingen(ANBI’s) 9

3.1 FiscalevoordelenANBI’sopeenrijtje 9

3.2 EnkelevoorwaardenANBI-status 9

3.3 InformatieoverANBI-registratie 9

4. Departiculieremecenas 11

4.1 Geven 11

4.1.1 Periodiekegift 11

Voorbeeld 12

4.1.2 Anderegiften 12

Voorbeeld 12

4.1.3 Kunstofanderevoorwerpengeven 13

Voorbeeld 13

4.2 Nalaten 14

4.2.1 Testamentopstellen 14

4.2.2Erfstellingoflegaat 14

4.2.3Bruikleenenvruchtgebruik 14

4.3 Erfbelastingmetkunstbetalen 16

Voorbeeld 17

4.4 Oprichtenfondsofstichting 18

4.4.1Zelfopgerichtestichting 18

4.4.2Fondsopnaambijeeninstelling 18

5. Bedrijfsmecenaat 21

5.1 Zakelijkebetaling 21

Voorbeeld 21

5.2 Gift 22

6. Cultureelbeleggen 23

7. Kunstalsvrijgesteldebezitting 25

8. Totslot 26

Gebruik maken van fiscale faciliteiten voor kunst en cultuur

GEEFROUTE

Ik ben een particulier4

Ik heb een bedrijf5

De culturele instelling is een ANBI3

De culturele instelling is een ANBI3

Erfbelasting met kunst betalen4.3

Nalaten4.2

Testament opstellen4.2.1

Erfstelling of legaat4.2.2Bruikleen en vruchtgebruik4.2.3

Zakelijke betaling5.1

Gift zonder zakelijk belang5.2Gift5.2

Cultureel Beleggen6

Kunst als vrijgestelde bezitting7

Geven4.1

Periodieke gift4.1.1

Andere giften4.1.2

Kunst of andere voorwerpen geven4.1.3

Stichting/Fonds4.4

Zelf opgerichte stichting4.4.1

Fonds op naam bij een instelling4.2.2

1

1 . V O O R W O O R DDegeschiedenisvandeNederlandseculturelesectorleertdatparticulieren

altijdeenbelangrijkerolhebbengespeeldbijdefinancieringvankunsten

cultuur.Hetwarendeparticulierebijdragenvaneencollectiefvanwelgestelde

enbetrokkenAmsterdamsefamiliesdiehetRijksmuseumin1854instaatstelde

omdecollectietebehouden.HetPrinsBernhardCultuurfondszetzichsinds

heteindevandeTweedeWereldoorloginommetparticulierverzameldgeld

“degeestelijkeweerbaarheiddoormiddelvanculturelezelfwerkzaamheid”

tebevorderen.De(her)bouwvanhetDeLaMartheaterwasonmogelijkgeweest

zonderdeinzetvanprivatemiddelen,inditgevaldeVandenEndeFoundation.

Departiculierecultuurmecenasheeftindetweedehelftvandetwintigste

eeuweenminderzichtbarerolgehad.Dehuidigeeconomischeenpolitieke

omstandighedenvragenomversterkingenherwaarderingvanzijnrol.

Iederecultuurliefhebberisverantwoordelijkvooreenbloeiendcultureelleven

inNederland.Wekunnenhiervoornietlangerslechtsnaardeoverheidenzeer

vermogendeparticulierenkijken.

Uiteindelijkzijnhetdekunstliefhebbersdiehetdraagvlakvoorcultuurcreëren,

nietalleendoornaarhettheater,concertenenmuseategaan,maarookdoor

aanvullendefinanciëleondersteuning.Decultuurmecenaskaneengroteofkleine

geverzijn.Alswehetbelangrijkvindendatcultureleinstellingenbehouden

blijven,kunnenwealskunstliefhebbersnietvolstaanmeteenmoreelappelopde

overheidofopdeander;wemoetenzelfookonzeverantwoordelijkheidnemen.

Departiculierekunstliefhebberstaaternietalleenvoor.Deoverheidstimuleert

verschillendevormenvancultuurmecenaatmeteenvariëteitaanfiscalefacili-

teiten.Hetdoelvandezepublicatieishetvergrotenvandebekendheidvande

fiscalevoordelen.Deinhoudvandezebrochurewordtookonlinebeschikbaar

gesteldviadewebsitewww.cultuurinbeeld2011.nl.Dezewebsitebiedtviade

‘Geefroute’(ziebinnenzijdeomslag)demogelijkheidombinnenhetpakketaan

fiscalevoordeleneenuniekeselectietemaken,toegesnedenopdeindividuele

situatie.Degever(zowelparticulieralsbedrijf),maarookcultureleinstellingen

kunnenzohuneigenpadkiezen.

Deheruitgavevandezebrochureiseeninitiatiefinhetkadervandeconferentie

‘CultuurinBeeld:deKunstvanhetOndernemen’,datplaatsheeftgevonden

op18mei2011inDenHaag.Dezeconferentiewerdgeorganiseerddoorstichting

Cultuur-OndernemeninsamenwerkingmethetministerievanOnderwijs,

CultuurenWetenschap.>>>

4 5

7

2. WAAROM IS GEVEN AAN CULTUUR BELANGRIJK?Eenmecenasbevordertkunstencultuurdoorgeldofanderemiddelentegeven,

zonderhierdirectemateriëletegenprestatiesvoorteverwachten.Giftenvanpar-

ticulierenenbedrijvenmakenhetmogelijkdatcultureleinstellingeninrelatieve

vrijheidnieuwe,ondernemendeensomsrisicovolleambitiesverwezenlijken.

Maarcultuurmecenaatisnietalleeneenfinancieringsbron;hetverschaft

particulierenenbedrijvendekansombijkunstencultuurbetrokkentezijn.

Erbestaanverschillendevormenvancultuurmecenaat.Schenkenkaneenmalig

ofstructureel,directofviaeenfonds,bijlevenofdoormiddelvaneennalaten-

schap.Cultuurmecenaathoeftnietalleeneenparticulierinitiatieftezijn,ook

eenbedrijfkanschenkenaankunstencultuur.

EN …. WAAROM IS GEVEN AAN CULTUUR FISCAAL AANTREKKELIJK?Ondanksdebezuinigingenenhetherdefiniërenvanhaartaken,hechtdeoverheid

veelwaardeaanhetvergrotenvanhetmaatschappelijkeenfinanciëledraagvlak

vankunstencultuur.Deoverheidstimuleerthetgevenaaneninvesterenin

kunstencultuurmetverschillendefiscalefaciliteiten.Indezebrochureworden

verschillendevormenvangevenendebijbehorendefiscalevoordelenbeschreven.

Dezebrochureissamengesteldopgrondvandewet-enregelgevinginapril2011

enbevatslechtsalgemeneinformatie.Raadpleegtudaaromaltijdeeneigen

adviseurvoordetoepasselijkheidvanderegelsinuwsituatie.Desamenstel-

lersvandezebrochureenhetministerievanOnderwijs,CultuurenWetenschap

aanvaardengeenenkeleaansprakelijkheidvooractiesdieopgrondvandeze

brochurezijnverrichtofnagelaten.

Ikhoopdatdezepublicatie(zoweloppapieralsdigitaal)eenbronvaninspiratie

isentegelijkertijdbijdraagtaaneenrenaissancevanhetNederlandsecultuur-

mecenaat.Juistnudeoverheidmoetbezuinigeneneenstapterugzaldoen,is

privaatgeldvangrootbelangvooreenbloeiendcultuurleveninNederland.

Derandvoorwaardenzijner,hetisnuaanons,kunstliefhebbers,omergebruik

vantemaken!

Sigrid Hemels,

HoogleraarbelastingrechtaandeErasmusUniversiteitRotterdam,

tevenswerkzaambijAllen&OveryLLPinAmsterdam.

Mei2011

6

3. ALGEMEEN NUT BEOGENDE INSTELLINGEN (ANBI’S)VoordeinstellingendiedeBelastingdienstheeftaangewezenalseenAlgemeen

NutBeogendeInstelling(afkorting:ANBI)enhunbegunstigers,geldteenaantal

fiscalevoordelen,bijvoorbeeldwanneergiftenwordengedaan.

3.1 FISCALE VOORDELEN ANBI’S OP EEN RIJTJE •EenANBIhoeftgeenerfbelastingofschenkbelastingtebetalenover

erfenissenenschenkingendiedeANBIontvangtinhetkadervanhet

algemeenbelang.

• UitkeringendieeenANBIdoetinhetalgemenebelangzijnvrijgesteld

vanschenkbelasting.

• EendonateurkangiftenaaneenANBIinaftrekbrengenindeaangifte

inkomsten-ofvennootschapsbelasting(binnendedaarvoorgeldenderegels).

3.2 ENKELE VOORWAARDEN ANBI-STATUS• Deinstellingmoetrechtstreekshetalgemeenbelangdienen(meerdan90%).

• Deinstellingmaggeenwinstoogmerkhebben.

• Eennatuurlijkpersoonofeenrechtspersoonmagnietoverhetvermogenvan

deinstellingkunnenbeschikkenalsofhetzijneigenvermogenis.

• Deinstellingmagnietmeervermogenaanhoudendanredelijkerwijs

noodzakelijkisvoordecontinuïteit.

• Deinstellingmoetbeschikkenovereenactueelbeleidsplan.

• Debestuursledenmogenslechtseenonkostenvergoedingeneen

niet-bovenmatigvacatiegeldontvangen.

• Deinstellingendemensendiedaarrechtstreeksbijbetrokkenzijnmoeten

voldoenaandeintegriteitseisen:zijmogenindeafgelopenvierjaarnietzijn

veroordeeldvoorhetaanzettentothaatofhetgebruikvangeweld.

• Dekostenvanwervingenbeheermoeteninredelijkeverhoudingstaan

totdebestedingen.

• Deinstellingheefteenadministratieplicht.

3.3 INFORMATIE OVER ANBI-REGISTRATIEOpdewebsitevandeBelastingdienstvindtualleinformatieoverdeANBI-

status,voorwaardenenhoeinstellingendebeschikkingkunnenaanvragen:

www.belastingdienst.nl/anbi

Informatieoverdemogelijkhedenvoorfiscaleaftrekvangiftenistevindenop

dewebsitevandeBelastingdienst:www.belastingdienst.nl/giften

SnelenmakkelijkopzoekenofeencultureleinstellingalsANBIgeregistreerd

is,kanviawww.belastingdienst.nl/giften/anbi_zoeken

8 9

4. DE PARTICULIERE MECENAS

4.1 GEVENGevenkanopvelemanieren,enafhankelijkvandegemaaktekeuzen,betaalt

deoverheidmee.Eengiftvindtplaatstijdenshetleven.Hetkanomgeldgaan,

maarookomanderevermogensbestanddelen,bijvoorbeeldkunstvoorwerpen.

Eengiftwilzeggendatergeendirectetegenprestatietegenoverdevrijwillige

bijdragestaat.Eenmaligeenjaarlijksegiftenkunnenonderbepaaldevoor-

waardenaftrekbaarzijnvoordebelasting,indienonvoorwaardelijkgegeven.

Bijkomendvoordeelisdatdeontvangendecultureleinstelling(indiendeze

ANBIis)géénschenkbelastinghoeftaftedragen,hoegrootuwschenkingook

is.Ditbetekentdatuwvolledigegifttengoedekomtaandekunstencultuur.

Ziehoofdstuk3voormeerinformatieoverANBI’s.

4.1.1 PERIODIEKE GIFTZogenoemdeperiodiekegiftenzijnvolledigaftrekbaarvandeinkomsten-

belasting.Welgeldenerspecialevoorwaarden.Umoetineennotariële

‘aktevanschenking’latenvastleggendatutenminstevijfjaarachtereen

minimaaleenmaalperjaareenvastbedraggeeftaaneenbijdeBelastingdienst

geregistreerdecultureleinstellingmetdeANBI-status.Degiftenmoetenuiter-

lijkeindigenbijuwoverlijden.Umagindenotariëleakteooklatenvastleggen

datdegifteneindigenalsdeinstellingdeANBI-statusverliestoffaillietgaat.

Eenperiodiekeschenkingkanookbinnenvierjaareneenmaandgegeven

worden:decembervanjaar1,danindecembervanjaar2,3en4,en5.

Alsuwgifteenbepaaldbedragoverstijgt,nemenveelcultureleinstellingende

kostenenhetregelenvaneennotariëleaktevanuover.Ukuntdanvolstaanmet

hetinsturenvaneenvolmacht,diesomsvandewebsitevandeinstellingkan

wordengedownloadeneenkopievanuwpaspoort.Decultureleinstellingzorgt

vervolgensvoordenotariëleakte.Vaakkanditalbijeengiftvanmeerdan¤200

perjaar.Informeertunaardezemogelijkheidbijdeinstellingvanuwkeuze.

Periodiekgevenkanoverigensookplaatsvindenviaeenfonds,zoalseenFonds

opNaam.Dezemogelijkheidkomtverderopindezebrochureaanbod.

10 11

13

4.1.3 KUNST OF ANDERE VOORWERPEN GEVENVelevoorwerpeninmusea,archievenenbibliothekenzijngeschonkenensom-

migemusicibespeleninstrumentendieaanhenzijnuitgeleenddoorstichtingen.

Alsueenkunstwerk,archiefofmuziekinstrumentschenkt,isdateengiftin

natura.Demarktwaardevanhetgeschonkenvoorwerpbepaaltdandeomvang

vandegiftendusdehoogtevanuwaftrekpost.Bijhetgevenvankunstishet

raadzaamdehulpvaneentaxateureneennotarisinteroepenenom–eventueel

insamenspraakmeteenbelastingadviseur-voorafgaandaandegifthierover

overeenstemmingtebereikenmetdeBelastingdienst.Omdatdewaardevaneen

kunstwerkvaakalsnelhetaftrekplafondvooranderegiftenoverstijgt,kunt

ueengroterfiscaalvoordeelbehalenalsuhiereenperiodiekegiftvanmaakt.

Danondervindtubovendiengeennadeelvandedrempeldievooranderegiften

geldt.Alsubijvoorbeeldeencollectiewiltgeven,dankuntuindenotariëleakte

vastleggendatelkjaareenevenrediggedeeltevandecollectieineigendom

overgaat.Gaathetomeenenkelkunstwerk,boekofarchiefstukdankuntuhet

eigendomsrechtjaarlijksingelijkegedeeltenlatenovergaannaarhetmuseum,

archiefofdebibliotheek.

Hetisverstandigominuwtestamentoptenemendatuhetrestantvandegift

aandecultureleinstellinglegateertinhetgevalvanuwvoortijdigoverlijden.

Ditvoorkomtproblemenvooruwnabestaandenendebegunstigdeinstelling.

VOORBEELDDeheerDeBoerisinhetbezitvaneenmeesterwerkterwaardevan¤300.000.

HijwilditschenkenaanhetregionalemuseumdatdeANBI-statusheeft.

Netalsbijdeperiodiekegift,ishetmogelijkomviaeennotariëleaktehiereen

meerjarigeperiodiekegiftvantemaken.DeheerDeBoergenietdanvijfjaren

achtereeneenfiscaleaftrekpostvan¤60.000.

VOORBEELDMevrouwJansenheefteeninkomenwaarbijdelaatstverdiendeeurowordtbelast

tegen52%.Zijwilhaarfavorietetheater(metANBI-status)vijfjaarlangeenvast

bedragvan¤4.000perjaarschenken.Zijlaatditviadenotarismiddelseen‘akte

vanschenking’vastleggen.Netto(naverrekeningvanhetbelastingvoordeel)

betaaltzijvoordezeschenkingdus¤1.920perjaar.Deoverheidbetaaltjaarlijks

¤2.080mee,indevormvandebelastingbesparingvanmevrouwJansen.

4.1.2 ANDERE GIFTENGiftendienietvoldoenaandeeisenvooreenperiodiekegift,bijvoorbeeldomdat

dezenietineennotariëleaktezijnvastgelegdofnietoverminimaal5jaar

wordengedaan,worden‘anderegiften’genoemd.Ditkaneenjaarlijksegiftzijn

dieualsdonateurofvrienddoetofeengifttergelegenheidvaneenbijzondere

activiteit.Dezegiftenkunnenaftrekbaarzijn,maarintegenstellingtotde

periodiekegiftenzijnanderegiftennietonbegrensdaftrekbaar.Deineenjaar

gedoneerde‘anderegiften’zijnaftrekbaarvoorzoverdezeintotaliteitmeer

bedragendan¤60of-alsdatmeeris-1%vanhetverzamelinkomen.Tevensgeldt

voordeaftrekbaarheidvandezegifteneenmaximumvan10%vandatinkomen.

Bijfiscalepartnersgeldtdatzijhunanderegiftenenhunverzamelinkomens

moetensamenvoegen.Umoetanderegiftenbovendienkunnenbewijzenmet

schriftelijkestukken.Hetdagafschriftvandebankofgirowaaropdegiftstaat

vermeld,isindemeestegevallenvoldoendebewijsvoordeBelastingdienst.

VOORBEELDMevrouwHendriksheefteenverzamelinkomenvan¤75.000enzijwil¤5.000

aaneencultureleinstellinggeven.Deaftrekdrempel(1%)is¤750enhetaftrek-

plafond(10%)is¤7.500.Deschenkingkomtvoor¤4.250(¤5.000min¤750)

inaftrekindeinkomstenbelasting.Hetfiscalevoordeelis52%van¤4.250,dat

is¤2.210.Deinstellingontvangt¤5.000,endegiftkosthaarfeitelijk¤2.790,

omdatze¤2.110aanbelastingenbespaart.

AlsmevrouwHendrikshaargiftindevormvaneenperiodiekegifthadgegeven

endezeovervijfjaarhadgegeven,danwasdezeindievijfjaarvolledigaftrek-

baargeweestenhaddegifthaar(perjaar)slechts¤2.400gekost.Alsmevrouw

Hendriksmeerdan¤8.250indevormvananderegiftenzougeven,zoudenhaar

giftennatoepassingvandeaftrekdrempelbovenhetaftrekplafondvan¤7.500

uitstijgenenzouhetbedragdatdaarbovenuitkomtnietaftrekbaarzijn.

12

15

4.2 NALATENNaastuwfamilieledenkuntuinuwtestamentgoededoelen,zoalsculturele

instellingen,opnemen.Decultureleinstellingenkuntudantot(mede)erf-

genaamoflegatarisbenoemen.EencultureleinstellingdiedeANBI-status

heeft,betaaltoverdezeverkrijginggeenerfbelasting.Hierdoorkomtuw

nalatenschapvolledigtengoedeaandekunstencultuur.

4.2.1 TESTAMENT OPSTELLENWanneeruspecifiekewensenheeftoverdeverdelingvanuwnalatenschapdient

udezedooreennotarisvasttelatenleggenineentestament.Hetopstellenvan

eentestamentkaneenvoudigzijn,hethoeftnietovercomplexezakentegaan.

4.2.2 ERFSTELLING OF LEGAATUkuntinuwtestamentkiezentusseneenerfstellingeneenlegaatvooreen

cultureleinstelling.Erfstellingisdeoptiewaarbijdecultureleinstellingeen

erfdeelontvangt,duseenbepaalddeelofpercentagevanuwnalatenschap.

Deomvangvandeverkrijginghangtinditgevalafvanhettotaalnagelaten

vermogen.Eencultureleinstellingzaleenerfdeelvaneennalatenschapalleen

aanvaardenwanneerdenalatenschappositiefisenhiergeenvoorwaardenaan

verbondenzijn(zoalshetpermanentopzaalmoetententoonstellenvaneen

kunstwerk)diehetvoordeinstellingonaantrekkelijkmakenomheterfdeel

teaanvaarden.Eenlegaathoudtindatueenbepaaldbedragingeldofeen

goed(zoalseenhuisofeenwaardevolschilderij)nalaataaneeninstelling.

Inuwtestamentkuntupreciesomschrijvenwelkdeelvanuwerfenisvoorwelke

cultureleinstellingbestemdis.Viaeenlegaatkuntuinuwtestamentzelf

omschrijvenwatuvanuwerfeniswenstnatelatenaaneencultureleinstelling.

Overspecifiekeinboedelgoederenkanbijcodicilwordenbeschikt.

Notarissenkunnenuoverdedetailsinformeren.

4.2.3 BRUIKLEEN EN VRUCHTGEBRUIKEenandereoptieisuwvermogeninbruikleenofinvruchtgebruiktegeven.

Ditkuntuookaltijdensuwlevendoen.Ukuntvervolgensbijtestamentvast-

leggendatuwvermogeneigendomwordtvanuwerfgenamen,maardathet

gebruikofhetrendementuitditvermogengedurendeeendooruvastgestelde

periodetengoedekomtaaneencultureleinstelling.Dezeoptieverdientechter

nietdevoorkeurenooknietallecultureleinstellingenzullenhieraanmeewil-

lenwerken.Hetoverlegmetdeerfgenamenkanveeltijdkostenendeinstelling

loopthetrisicodatdebruikleennaeenaantaljarenwordtingetrokken,terwijlin

detussentijdwelkostenzijngemaakt.Hetverdientdaaromdevoorkeuromde

volledigeeigendomvaneenkunstwerknatelaten.

14

17

VOORBEELDMevrouwVanDerBergheefteenerfenisontvangen.Deerfbelastingoverdeze

nalatenschapbedraagt¤120.000.Indenalatenschapbevindtzicheenkunst-

voorwerp.Nataxatieblijktditeenvoorwerptezijnvannationaalbelang(zowel

cultureelalshistorisch).Dewaardewordtgeschatop¤100.000.

DoortebesluitenomhetkunstvoorwerpovertedragenaandeStaatkomt,

indienhetvoorwerpvoorderegelingwordtgeaccepteerd,mevrouwVanDer

Berginaanmerkingvoorhetgebruikmakenvandekwijtscheldingsregeling.

Doordezeregelingheeftzijhaartotaleerfbelastingschuldvoldaan.

4.3 ERFBELASTING MET KUNST BETALENDeNederlandseStaathechterveelwaardeaandatkunstmetgrotebetekenis

voorheterfgoedbehoudenblijftvoordeNederlandsesamenleving.Alseen

verzamelaaroverlijdtendenalatenschapbestaatdeelsuitkunstvoorwerpen,

danishetvoordeerfgenamensomsmoeilijkomtijdiggrotegeldsommenvrij

temakenomdeerfbelastingtevoldoen.Daaromheeftdeoverheidhetmogelijk

gemaaktdaterfgenamendeerfbelastingkunnenvoldoenmetnagelatenvoor-

werpenmeteennationaalcultuurhistorischofkunsthistorischbelang.Ditkan

kunstzijn,maarookeenarchiefstukofpersoonlijkebezittingen.Hetschilderij

BloeiendboompjeI(1921)vanBartvanderLeckisopdezewijzeinmuseum

Kröller-Müllerterechtgekomen.

Hetmoetenwelbijzondereobjectenzijn:zemoetenstaanopdelijstvan

beschermdevoorwerpendieisopgesteldvanwegedeWettotbehoudvan

cultuurbezitofvolgensdecriteriavandezewetonvervangbaarenonmisbaar

zijn.Alsdatniethetgevalis,kunnendevoorwerpentochinaanmerkingkomen,

indiendezevangrootnationaalcultuurhistorischofkunsthistorischbelangzijn

vanwegehunattractiewaarde,artistiekewaarde,herkomstwaarde,ensemble-

waardeofdocumentatiewaarde.Eenspecialecommissiebeoordeeltofvoor-

werpenvoordezeregelinginaanmerkingkomen.

Deerfgenamenkrijgeneenkorting(kwijtschelding)van120%vandewaardevan

devoorwerpenopdetebetalenerfbelasting.Dezekwijtscheldingvan120%van

dewaardeisbedoeldomerfgenamentestimulerendeobjectenovertedragen

aandeStaatinplaatsvandezeteverkopenopeenveilingofinhetbuitenland.

Uiteraardbedraagtdekortingnietmeerdandeverschuldigdeerfbelasting.

DeobjectendiedeStaatviadezeregelingverwerft,wordenonderdeelvande

CollectieNederland.DeStaatkandekunstwerkenvervolgensinbruikleen

gevenaaneenmuseumofeenarchief.Hetkomtvoordatalseeninstellinghet

verzoekheeftondersteundommeteenbepaaldobjectdeerfbelastingtemogen

betalen,deStaathetkunstwerkaanditmuseuminbruikleengeeftomdathet

goedpastindecollectievandatmuseum.Hetisoverigensraadzaamdatalsu

eenberoepwiltdoenopdezeregeling,voorafteoverleggenmeteenmuseumdat

interessezoukunnenhebbeninhetkunstvoorwerp.

16

19

4.4 OPRICHTEN FONDS OF STICHTINGEenvanoudsherinNederlandveelvoorkomendemanieromcultuurteonder-

steunenisdoorhetoprichtenvaneenfondsofstichting.Ditkaneenzelf

opgerichte,onafhankelijkestichtingoffondszijn,maareenfondskanook

wordenondergebrachtbijeenbestaandeinstellingoffonds.

4.4.1 ZELF OPGERICHTE STICHTINGUkunteendeelvanuwvermogenonderbrengenineenonafhankelijkedooru

zelfopterichtenstichting.WanneerdestichtingdoordeBelastingdienstals

ANBIwordtgeregistreerd,isdezetransactievrijvanschenkbelasting.

Ukunteendergelijkestichtingzelfeendoelstellingmeegeven.Eennotaris

ofbelastingadviseurkanuinformerenoverdestichtingsakte,statutenen

reglementen,bestuurdersenhunverantwoordelijkheidendergelijke.

Zieookparagraaf3.2.

Ookvindtumeerinformatieop:

www.belastingdienst.nl/variabel/niet_commerciele_organisaties

4.4.2 FONDS OP NAAM BIJ EEN INSTELLINGSteedsmeercultureleinstellingenengrotefondsenbiedendemogelijkheid

eenFondsopNaamopterichtendatwordtondergebrachtindeinstellingzelf

ofbijeensteunstichting.Vaakwordthieraaneenminimumbedraggekoppeld,

bijvoorbeeld¤50.000.Umagalsoprichterdenaamendebestemmingvan

hetfondsbepalen.Natuurlijkmoetdebestemmingwelpassenbinnende

doelstellingvandeinstellingwaarhetfondsisondergebracht.Hetfondsofde

cultureleinstellingzorgtervoordathetgeldbesteedwordtaanhetspecifieke

doelendraagtzorgvoordeadministratieveafhandeling.Zoprofiteertuals

oprichtervaneenFondsopNaamvandekennisenervaringvandeculturele

instelling,zonderzorgenoverorganisatorischeenadministratievezaken.

EenFondsopNaamkanzowelbijlevenalsbijtestamentbepaaldworden.

VoordeoprichtingvaneenFondsopNaamiseennotariëleakteverplicht.

HetoprichtenvaneenFondsopNaamwaarbijgiftenaaneenculturele

instellingwordengedaanindevormvanperiodiekegiftenisfiscaalhet

aantrekkelijkst,omdatudanaftrekvoorhetvolledigebedragvandegiftin

deinkomsten-ofvennootschapsbelastinggeniet.

18

20

5. BEDRIJFSMECENAATOokbedrijvenhebbenfiscaalvoordeelvanhetschenkenaancultureleinstellingen.

Ermoetaaneenaantalvoorwaardenwordenvoldaan.Tweesoortenbelasting

speleneenrol:devennootschapsbelasting(VPB)endeomzetbelasting(BTW).

5.1 ZAKELIJKE BETALING Overhetalgemeenzaleenbedrijfeenzakelijkbelanghebbenbijeenbetaling.

Datisbijvoorbeeldhetgevalalssprakeisvaneenconcretetegenprestatie,zoals

bijsponsoring.Ookalsergeenconcreetaanwijsbaretegenprestatieis,maarhet

bedrijfweleenzakelijkbelangheeftbijdebetaling,kanermogelijksprakezijn

vaneenzakelijkebetaling.Pergevalzalaandehandvandefeitenenomstandig-

hedenmoetenwordenbeoordeeldofhetomzakelijkekostenofomeengiftgaat.

Ditlaatsteisvanbelangomdatzakelijkebetalingenalsnormalekostenpost

volledigaftrekbaarzijnvoordevennootschapsbelasting,zonderdrempelof

maximum.Debetalingheeftdanhetkaraktervaneenbedrijfslast.

Alssprakeisvaneendirectetegenprestatie,zoalsbijsponsoring,moetdecultu-

releinstellingoverigensbtwinrekeningbrengen,welkevoorhetbedrijfmeestal

aftrekbaaris.Alsdecultureleinstellingalsbtw-ondernemerechterisvrijgesteld

vanbtw-belastingplicht,kanondervoorwaardengebruikwordengemaaktvan

eenfaciliteitopgrondwaarvangeenbtwinrekeninghoefttewordengebracht.

Daarbijgeldenbepaaldeomzetgrenzen.Ookiserbtwverschuldigdalsvrijkaarten,

specialeactiviteitenofandereprestatieswordenafgesproken.Vaakwordendit

soortafsprakentusseneenbedrijfeneencultureleinstellingvastgelegdineen

sponsorovereenkomst.Hetisuiteraardaltijdmogelijkomnaastdeafsprakenin

desponsorovereenkomstnoganderebijdragenteverstrekken.

VOORBEELDEengoedlopendelektronicabedrijfbetaalteenbedragvan¤5.000(excl.btw)

aanhetfilmhuisinhetstadscentrum.Inruildaarvoorwordendenaamenhet

logovanhetelektronicabedrijfvermeldineenaantalpromotie-uitingenvanhet

filmhuis.Debetalingisaftrekbaarvandevennootschapsbelasting(maximaal

25%).Alsmetdezeaftrekrekeningwordtgehouden,betaalthetelektronica-

bedrijfnaverrekeningvanhetbelastingvoordeel¤3.750.Hetfilmhuismoet

omzetbelasting(btw)inrekeningbrengenover¤5.000enfactureert19%extra.

Inditgevalisdat¤950.Hetelektronicabedrijfkandezeverschuldigdebtwals

voorheffingaftrekken.

21

5.2 GIFT AlseenbedrijfeennietzakelijkbetalingaaneenANBIverrichtkanhetbedrijf

mogelijkeenberoepdoenopdegiftenaftrek.Dezeaftrekbedraagtmaximaal

10%vandefiscalewinstperjaarzoverhettotaalaangiftenineenjaarmeer

dan¤227bedraagt.

22 23

6. CULTUREEL BELEGGENCultureelbeleggenonderscheidtzichvangevenofschenken,omdatuuwvermogen

nietweggeeftmaarbehoudtenopdatvermogeneenrendementverwacht.Ukrijgt

vooruwculturelebeleggingen(uiteraardmitsaandevoorwaardenwordtvoldaan)

eenvrijstellinginbox3enuheeftdaarnaastrechtopeenheffingskorting.

Deregelingvoorcultureelbeleggenstaat–uiteraardafhankelijkvandeaanbieders

opdemarkt–openvoorzowelbeleggingeninaandelenalsinleggenineenspaar-

product(bijvoorbeeldeendeposito),waarbijvanzelfsprekendgradatiesbestaanin

hetrisicodatulooptmetverschillendeproducten.

Metbeleggenincultuurviaculturelefondsenvanbankenofanderefinanciële

instellingenmaaktuhetmogelijkdatcultureleinstellingenrelatiefgoedkoop

geldkunnenlenen.Cultuurbankenof-fondsenmoeteneenprojectverklaringaan-

vragenbijhetministerievanOnderwijs,CultuurenWetenschapvoorhetproject.

Hetgaatinveelgevallendanookominvesteringenincultureelvastgoed.

Eenvoorwaardeisdatdebankofhetfondsminimaal70%vanhetdoorparti-

culiereningelegdevermogeninvesteertinprojectenmeteenCultuurverklaring.

OpditmomentwordtcultureelbeleggenalleenaangebodendoorhetTriodos

CultuurfondsendeRabobank.

Voorculturelebeleggingengeldteenvrijstellinginbox3(vermogensrendements-

heffing)totmaximaal¤55.476perpersoon(bedrag2011).Datscheeltupersaldo

1,2%vanhetbelegdebedrag(mitsumeervermogenbezitdandealgemenehef-

fingskortingvan¤20.785).Daarnaastbestaatrechtopeenheffingskorting

(eenaftrekopdebelastingdieuverschuldigdbent)overhetper1januarivanhet

jaarcultureelbelegdebedragvan1,0%in2011;0,7%in2012,0,4%in2013en0%

in2014envolgendejaren.

Jaar Heffingskorting Vrijstellingvermogens- Maximaaltotaal

rendementsheffingBox3 fiscaalvoordeel*

2011 1,0% 1,2% 2,2%

2012 0,7% 1,2% 1,9%

2013 0,4% 1,2% 1,6%

2014 0,0% 1,2% 1,2%

*Hetfiscaalvoordeelhangtafvanuwindividueleomstandighedenenkanindetoekomstaanwijzigingen

onderhevigzijn.

DeRegelingCultureelBeleggenisgepubliceerdindeStaatscourantop23december2003,nr248/pag.25

24 25

7. KUNST ALS VRIJGESTELDE BEZITTINGKunstdieuzonderbeleggingsdoelbezitendiebijuinpersoonlijkgebruikis,bij-

voorbeeldomdatdezebijuthuishangt,isvrijgesteldvoordeinkomstenbelasting.

Uhoefthieroverdanookgeenvermogensrendementsheffinginbox3tebetalen.

Ookhet(metwinstofverlies)verkopenvaneendergelijkkunstwerkisnietbelast.

Zodrauactiefhandeltinkunst,kanhetzijndatualsondernemerofresultaat-

genieterwordtaangemerktendientuoverdewinstmaximaal52%inkomsten-

belastingtebetalen.Onkostenzijnindatgevalwelaftrekbaar.Ookkandein

rekeninggebrachtebtwalsvoorheffinginminderingwordengebrachtopde

overdeverkoopopbrengstverschuldigdebtw.Ditiseencomplexfiscaalterrein

waaroveruspecialistischeinformatiekuntinwinnenbijbelastingadviseurs.

AlsdeBelastingdienstaannemelijkkanmakendatudekunstalsparticulierals

beleggingbezit,isditweleenvermogensbestanddeelwaaroverugeachtwordt

eenrendementtegenietenvoorbox3.Dandientuperjaaroverdewaardeper

1januari30%vermogensrendementsheffingtebetalenoverhetfictieverende-

mentopdatvermogensbestanddeelvan4%.Effectiefbetaaltuderhalve1,2%

vermogensrendementsheffingoverdewaardeper1januarivanhetkalenderjaar..

Alsudekunstaaneenmuseumuitleent,isdezenietmeerinpersoonlijkgebruik.

Tochhoeftudangeenvermogensrendementsheffingtebetalen,mitsudekunst

nietalsbeleggingbezit.Voordezeuitgeleendekunstbestaatnamelijkeen

specialevrijstelling.

8. TOT SLOTDezebrochuregeeftinvogelvluchteenbeeldvanderelevantefiscale

faciliteitenvoorhetgevenaancultuur.Vooreenpersoonlijkadviesraden

wijuaancontactoptenemenmeteennotarisofeenbelastingadviseur.

VooralgemeneinformatiekuntuterechtbijdeBelastingdienst.

26 27

Relevante websites

www.cultuurinbeeld2011.nl

www.belastingdienst.nl

www.cultuur-ondernemen.nl

Colofon

Oplage:1000

Tekst:Cultuur-Ondernemen&hetMinisterievanOnderwijs,CultuurenWetenschap

Vormgeving:Stroes.info

Metdankaan:SigridHemels(tekst)enTerraArtProjects,DeDutchDon’tDanceDivision

(beeldmateriaal)

Dezebrochureiseeninitiatiefinhetkadervandeconferentie‘CultuurinBeeld:deKunst

vanhetOndernemen’,dieplaatsheeftgevondenop18mei2011inDenHaag.Dezeconferentie

werdgeorganiseerddoorstichtingCultuur-Ondernemeninsamenwerkingmethetministerie

vanOnderwijs,CultuurenWetenschap.