HOLLAND RIJNLAND

Nieuwsbrief, september 2018 Gemeente special

Inhoud

> Waarom een gemeente special?

> Nieuwe mogelijkheid om subsidie aan te vragen

> Waar gaat het geld zo al naar toe?

> Netwerkbijeenkomst "Vrijkomende Agrarische Bebouwing: van VAB naar FAB",

11 oktober

> Innovatiecafé "Brandstof of grondstof? Kansen voor hoogwaardige

toepassingen van organische reststromen uit landschap, 6 november"

> Terugblik Innovatiecafé "Voedselbos, eetnatuur of sociale tuin", 19 april

> Resultaten MKB peiling over Circulaire economie

Waarom deze gemeente special?

Na de gemeenteraadsverkiezingen zijn er in de 14 gemeenten in Holland Rijnland nieuwe gemeenteraden en Colleges gevormd. Veel nieuwe raadsleden en wethouders zullen niet op de hoogte zijn van het Europese LEADER programma voor plattelandsontwikkeling. Met dit programma wordt concreet bijgedragen aan de versterking van de sociaaleconomische positie van de regio. Een goede samenwerking tussen LEADER Holland Rijnland en gemeenten is cruciaal voor het slagen van het programma. Om deze reden willen wij de nieuwe raden en Colleges bijpraten over het LEADER programma.

Wat is LEADER?

LEADER is een Europees subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling, speciaal

bedoeld voor het ondersteunen van kleinschalige, innovatieve projecten die van belang

zijn voor de regio. Veel waarde wordt gehecht aan lokale en regionale samenwerking.

Organisaties, bedrijven en burgers die zich inspannen voor het handhaven van de

kwaliteit van leven in hun eigen woonomgeving of het versterken van de lokale

economie, hebben vaak goede ideeën. LEADER kan dit soort initiatieven net het

financiële duwtje geven dat ze nodig hebben om tot uitvoering te komen.

LEADER maakt onderdeel uit van het Plattelands Ontwikkelings Programma (POP), dat

op haar beurt weer onderdeel is van het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid.

Alle belanghebbenden in een LEADER gebied stellen samen een programma op: de

Lokale Ontwikkelingsstrategie. Voor Holland Rijnland is dit onder de noemer ‘Op weg

naar een Healthy Region’. Het programma loopt tot en met 2020.

Het programma richt zich primair op de versterking van de relatie tussen stad en land.

Daarbinnen ligt de focus op: enerzijds de gezondheid van mens en leefomgeving en

anderzijds op het stimuleren en ondersteunen van lokale ondernemers bij de transitie

naar een circulaire economie.

Inmiddels hebben de eerste projecten LEADER subsidie ontvangen. Verderop in deze

nieuwsbrief kunt hier meer over lezen.

Lokale Actie Groep

Het bijzondere van LEADER is dat het gebied niet alleen het programma zelf opstelt,

maar het ook zelf uitvoert, dat wil zeggen de beschikbare subsidies toewijzen aan

lokale projecten. Dit gebeurt door de Lokale Actie Groep (LAG).

In de LAG zitten vertegenwoordigers van overheden (gemeenten, Waterschap,

Omgevingsdienst), bedrijfsleven (agrarisch en niet-agrarisch) en maatschappelijke

organisaties aangevuld met een aantal inhoudelijk deskundigen.

V.l.n.r.: Nico Dolmans, Arthur Hilgersom, Marjon Verkleij, Theo van Leeuwen (voorzitter),

Claudia Thunnissen, Carla Glorie, Ilia Neudecker, Marcel Gordijn, Hans Nuiver, Ko

Droogers. Niet op de foto: Anne Marie van Dam, Hannie Korthof, Lia van Rijen

De leden van de LAG beoordelen subsidieaanvragen aan de hand van een gedetailleerd

scoreformulier.

Cruciale rol gemeenten

Het succes van LEADER kan bijdragen aan de realisatie van gemeentelijke

beleidsdoelen op het gebied van lokale en regionale economische ontwikkeling, welzijn

van de bevolking en verduurzaming van de economie en de leefomgeving.

Bij het opstellen van de Lokale Ontwikkelingsstrategieën in 2016 onderkenden de

gemeenten dit door de ondert0ekening van een intentieverklaring.

Hierin gaven de gemeenten aan dat de uitvoering van de LOS een belangrijke impuls

kan geven aan het vitaal, leefbaar en aantrekkelijk houden van de regio: “De

kwaliteiten van het landelijk gebied (natuur, water, landschap, voedselproductie, rust,

ruimte, uitloopgebied), in relatie tot de wensen en behoeften vanuit de stad, moeten

worden bewaakt en versterkt als bijdrage aan de leefbaarheid, gezondheid,

duurzaamheid en de economische vitaliteit van de regio als geheel”.

Gemeenten spraken de intentie uit om financieel bij te willen dragen. Deze bijdrage

geschiedt in de vorm van cofinanciering of subsidie bij concrete projectaanvragen of

eigen projecten. Een gemeentelijke bijdrage bedraagt 10% van de projectkosten tot

een maximum van € 25.000 en is een basisvoorwaarde om LEADER aanvragen te

kunnen honoreren.

Daarnaast is de intentie uitgesproken dat gemeenten personeel inzetten voor de

ontwikkeling en uitvoering van projecten en medewerking verlenen voor het bieden

van de benodigde ruimtelijke en planologische mogelijkheden voor zover dit binnen de

geldende beleidskaders past.

De praktijk

In de praktijk blijkt dat gemeenten verschillend omgaan met de kansen die het LEADER

programma hen biedt. Het is goed om te weten dat elke gemeentelijke euro ook een

euro aan provinciale bijdrage oplevert en twee euro’s aan Europese bijdrage! De

overige 60% wordt door de aanvragers zelf geïnvesteerd. Met andere woorden: een

beperkte gemeentelijke bijdrage heeft een grote hefboomwerking, waardoor de totale

impact van het programma aanzienlijk is.

Een aantal gemeenten heeft dit goed begrepen. Zo hebben bijvoorbeeld Alphen aan

den Rijn en Nieuwkoop een apart potje gevormd voor LEADER aanvragen, terwijl

andere gemeenten op een creatieve manier uit bestaande potjes weten bij te dragen.

Wij hopen uiteraard dat andere gemeenten deze goede voorbeelden navolgen!

Voor meer informatie over het LEADER programma kunt u contact opnemen met het

secretariaat, Bart Soldaat, info@leader-hollandrijnland.nl of 06-21292979. Ook een

nadere toelichting tijdens een College of Raadsvergadering of één een-op-één gesprek

is altijd mogelijk.

Nieuwe mogelijkheid om subsidie aan te vragen

Vanaf maandag 8 oktober tot en met woensdag 14 november 2018, 17:00

uur, kunnen weer subsidieaanvragen worden ingediend. Aanvragen kunnen

ingediend worden door ondernemers, maatschappelijke organisaties, individuele

burgers en lokale overheden.

LET OP: Vul eerst deze checklist in om te bepalen of het zin heeft om een

aanvraag voor te bereiden

Heeft het zin? Vul dan het Formulier Projectidee in en stuur dit naar de secretaris

van de Lokale Actiegroep. Hij neemt dan contact met u op om de mogelijkheden,

voorwaarden en procedure met u door te spreken.

Waar gaat het geld zo al naar toe?

Het heeft even geduurd, maar inmiddels hebben de eerste aanvragen een

subsidietoekenning gekregen.

Zorgboerderij Swaenenstein

Bert en Adriënne Hoogenboom hebben al jaren een zeer goed draaiende

zorgboerderij aan de rand van Zoetermeer, Zorgboerderij Swaenenstein. Een

groeiende groep kinderen en adolescenten met gedrags- en leerproblemen wordt

hier liefdevol én professioneel opgevangen en begeleid. Bert en Adriënne

kochten in 2016 in Hazerswoude aan de Voorweg een tweede locatie. Om de

financiering rond te krijgen voor het geschikt

maken van dit nieuwe bedrijf voor de

beoogde zorgactiviteiten, werd met succes

een beroep gedaan op het LEADER-

programma. De bijdrage vanuit LEADER

wordt aangevuld met een bijdrage van de

provincie Zuid-Holland en een subsidie van

de gemeente Alphen aan den Rijn uit het

Lokaal Economisch Fonds (LEF).

Bollenschuur De Hartebaan

Iedereen in Hillegom kent de houten bollenschuur ‘De Hartebaan’ aan de

Leidsestraat. Niet alleen een gemeentelijk monument, maar een icoon van de

streek. Deze status kon niet voorkomen dat de ruim honderd jaar oude

bollenschuur al jaren zachtjes aan het vergaan

was.

Hillegommers Kees en Marieke van Kampen,

konden het niet langer aanzien en namen een

gewaagd besluit: laten we het kopen, in oude

luister herstellen en het tegelijkertijd een

nieuwe, economische bestemming geven in de

vorm van een Bed & Breakfast gelegenheid en ruimte voor Marieke’s

diëtistenpraktijk. Met een bijdrage vanuit LEADER, Provincie Zuid-Holland en de

gemeente Hillegom werd het plan ook financieel haalbaar.

Onlangs is ook een derde aanvraag gehonoreerd. Op korte termijn krijgen nog

twee andere aanvragen subsidie toegewezen. Hierover meer in de volgende

nieuwsbrief.

Meer informatie over deze projecten is te vinden op onze website

Netwerkbijeenkomst

Van VAB naar FAB

Vrijkomende Agrarische Bedrijfsgebouwen worden

Fabuleuze Alternatieve Bestemmingen Donderdag 11 oktober, 14.00 – 16.30 uur

Hoeve Dijkzicht, Achthovenerweg 15, Leiderdorp

Uit recent onderzoek van Wageningen Economic Research en Kadaster blijkt dat

de provincie Zuid-Holland in 2030 bijna 1,3 miljoen m2 aan Vrijkomende

Agrarische Bebouwing (VBA) zal tellen, zo’n 250 voetbalvelden. Voor ongeveer

een 0,5 miljoen m2 wordt het zeer lastig om hiervoor een zinvolle bestemming te

vinden, terwijl sloop ook geen optie is. Verrommeling van het landschap ligt op

de loer. Ook neemt het risico toe dat deze ruimtes gebruikt gaan worden voor

activiteiten die het daglicht niet kunnen verdragen, een trend die in sommige

provincies al gaande is. Wiens probleem is dit? Of positiever geformuleerd: welke

kansen zijn er om deze leegstand om te zetten in nieuwe gebruiksvormen en

nieuwe verdienmodellen, die het daglicht wel kunnen verdragen en die het

landschap in de regio Holland Rijnland verrijken? Welke hobbels moeten daarbij

worden genomen en welke partijen kunnen een rol spelen om deze hobbels weg

te nemen?

Over deze vragen organiseert LEADER Holland Rijnland op donderdagmiddag 11

oktober a,s, een netwerkbijeenkomst voor ondernemers, bestuurders,

ambtenaren, aannemers, makelaars, architecten en andere betrokkenen. Ga

naar onze website voor meer informatie.

Deelname is kosteloos. Aanmelden kan door te klikken op onderstaande knop.

AANMELDEN

Innovatiecafé

Brandstof of grondstof? Kansen voor het verwaarden van

organische reststromen uit landschap

dinsdag 6 november, 15:00 - 17:30 uur, PLNT, Langegracht 70, Leiden

De land- en tuinbouw in onze regio worden primair gezien als leverancier van

voedsel, maar in feite zijn zij schakels in een netwerk waarin vele ketens met

elkaar zijn verbonden. Samen met bosbouw, openbaar groen en natuur- en

landschapsbeheer vormen land- en tuinbouw bronnen van biomassa voor

voedsel, veevoer, geneesmiddelen, chemicaliën, vezels, materialen en

brandstoffen. Een deel van deze biomassa bestaat uit organische reststromen.

Het gaat hierbij om substantiële volumes: Metabolics heeft b.v. becijferd dat het

Groene Hart jaarlijks zo’n 159 kiloton organische reststromen oplevert. Daar

komen nog eens 63 kiloton aan slootmaaisel en bermgras en 21 kiloton aan

agrarische reststromen bij.

Deze organische reststromen worden nu hoofdzakelijk op een laagwaardige

manier verwerkt (compost, verbranden). Er vindt behoorlijk wat innovatie plaats

op hoogwaardigere toepassingen, maar het blijkt in de praktijk vaak lastig om er

een business case om heen te ontwikkelen.

Waar liggen toch kansen? Voor welke soort toepassingen? Hoe organiseer je de

keten hieromheen? Welke rol kunnen overheden hierin spelen in het kader van

hun circulaire inkoopbeleid als 'launching customer'?

Deze vragen en meer vormen de opmaat voor een nieuw Innovatiecafé die

LEADER Holland Rijnland organiseert met haar partners, te weten: Economie071,

Groene Hart werkt!, LEADER Polders met Waarden, LEADER Weidse Veenweiden

en de regionale Rabobanken. Deelname is gratis. Aanmelden kan via onderstaande

knop.

AANMELDEN

Het innovatiecafé maakt onderdeel uit van een serie innovatiecafés georganiseerd door het

netwerk Groene Hart Werkt!

Onderstaande partijen zijn partner in dit netwerk.

.

Terugblik Innovatiecafé “Voedselbos, eetnatuur of sociale tuin…

iets voor jou?”

Ruim zeventig mensen verzamelden zich op 19 april in het prachtige oude

stadhuis van Oudewater aan de Vismarkt voor een bruisende en inspirerende

bijeenkomst over voedselbossen en aanverwante initiatieven. De aanleiding voor

de bijeenkomst was het bezoek dat een groep uit de regio vorig jaar bracht aan

de Duitse plaats Andernach. Dit historische stadje ontwikkelde in de afgelopen

jaren een serie initiatieven om het openbare groen eetbaar te maken en om

bevolking en bezoekers meer in contact te brengen met voedsel en

voedselproductie.

Ook in onze regio borrelt het van de initiatieven. Tijdens de bijeenkomst in

Oudewater vertelden maar liefst zeven mensen waar zij mee bezig zijn op het

gebied van voedselbossen, permacultuur en eetbare natuur. Van de bijeenkomst

is een beeldverslag gemaakt.

Op weg naar circulair 1e gebiedspeiling levert bruikbare inzichten op

In 2050 moet de Nederlandse economie volledig circulair zijn. Sinds 2016 is dit

Rijksbeleid. Dit betekent dat over zo’n 30 jaar 100% van alle grondstoffen hergebruikt

moeten worden, zonder schadelijke emissies naar het milieu. In 2030 moet de teller op

50% staan. Geen geringe opdracht. Wat gaat dit betekenen voor het bedrijfsleven in de

regio?

De MKB’er staat centraal

Het stimuleren van de overgang naar een circulaire economie is een van onze

doelstellingen. Om deze doelstelling te bereiken wil LEADER onder meer MKB’ers in de

regio’s Groene Hart en de Duin- en Bollenstreek de komende jaren op verschillende

manieren ondersteunen bij de overgang naar een circulair bedrijfs- en verdienmodel.

Met subsidies, zeker, maar ook met informatie, begeleiding en advisering. Wij werken

hierin samen met onze partners, zoals de provincies Zuid-Holland en Utrecht, Groene

Hart werkt!, Economie071, Economic Development Board Duin- en Bollenstreek en de

regionale Rabobanken.

Om MKB’ers in de regio zo goed mogelijk te ondersteunen, is dit voorjaar een eerste

gebiedspeiling gehouden. Hogeschool InHolland voerde de peiling uit. Hoewel het

aantal reacties wat tegenviel, zijn er uit de ingevulde formulieren wel een aantal

conclusies te trekken.

Zo is het hoopvol dat veel MKB’ers al bezig zijn met het verduurzamen van hun bedrijf

en het toepassen van de beginselen van de circulaire economie. Een ander deel is er

nog niet mee bezig, maar denkt er wel serieus over na.

De belangrijkste obstakels om met circulaire economie te beginnen zijn, verrassend

genoeg, niet wet- en regelgeving of financiering, maar gebrek aan interesse bij

afnemers en gebrek aan gekwalificeerd personeel. Wat dit laatste betreft, geeft een

aantal ondernemers aan dat een duurzame bedrijfsvoering en bedrijfscultuur het juist

makkelijker maakt om gekwalificeerd personeel te vinden.

Ondernemers hebben verder het meest behoefte aan kennis en informatie over de

toepassingsmogelijkheden van circulaire economie. En dan vooral praktische kennis,

waarbij er gelegenheid is om in netwerkbijeenkomsten met collega's ervaringen uit te

wisselen.

Op basis van de uitkomsten van deze peiling gaat LEADER Holland Rijnland de

komende tijd, samen met haar partners, nadenken hoe ze zo goed mogelijk kan

inspelen op de wensen en ideeën die leven bij de MKB’ers in de regio.

EUROPEES LANDBOUWFONDS VOOR PLATTELANDSONTWIKKELING:

EUROPA INVESTEERT IN ZIJN PLATTELAND