Inductiemachine
description
Transcript of Inductiemachine
Topic: inductiemachines
Inductiemachine
• 90 tot 95 % v. d. elektrische machines in de industrie– eenvoudige constructie
– slijtvast
– robuust
– variabel toerental• verschillende manieren om te regelen, zie verder
in de cursus
Topic: inductiemachines
Werkingsprincipe: algemeen
• Inductiewet van Faraday-Lenz
• bewegende geleiders
• Wet van Ohm
S
SdBdt
d
dt
ddE
J E
dB
dl
J
-en
B
JB
en
S
SdBdt
d)ldv(Bd))Bv(E(
dt
dde.m.k.
elke mogelijke lus
enkel voor stroomkringen
veranderlijke flux e.m.k.
e.m.k. stroom
vraagje: In de wet van Ohm staat het elektrischveld en niet de e.m.k.. Wat is het verschil ?
Topic: inductiemachines
Werkingsprincipe: algemeen
• krachten op lading
Lorentzkracht
• krachten op stroom (linkerhandregel)
B1a) b) c)
F
i2
F F
F B i 1 2
)Bvq(F
)Bli(dFd
stroom in magnetischveld kracht
Topic: inductiemachines
Beweging - Elektromagnetisme
veranderlijke flux
e.m.k.
wet Faraday-Lenz+ veralgemening
wet van Ohm
stroom(in magnetisch veld)
kracht
beweging
F = q (v x b)
Topic: inductiemachines
Constructie: stator
• gelamelleerd siliciumstaal
• wikkeling
23__
1 1
1
22
2
U
U
V
V
W
W 23
__
Topic: inductiemachines
Constructie: rotor
• gelamelleerd siliciumstaal
• wikkeling– kortgesloten of uitwendige regelbare
weerstanden via sleepringen
Gelamelleerde rotorkern
Rotorstaven
Topic: inductiemachines
Constructie
Ventilator
Ventilatorafscherming
Driefasige statorwikkelingRotorblikpakket
Statorblikpakket
Klemmenkast met klemmenbord
Aarding
Lagering
Lagerschild
Lagerschild
Opvang voor oud vetvan de lagering
Rotorkooi (rotorstaven en kortsluitring
As met spiebaan en spie
KoelribbenMotorvoet met bevestiginggaten
kleineluchtspleet
Topic: inductiemachines
Werkingsprincipe:draaiveld
• driefasige spanning draaiveld: sin(-t)
+ harm.
p
5p-
20
20
g
V 111 2 21 UU W W V U2
-g
2g
g
g-
-2g
2
6
0
2
p
5p-
-
23g
V 111 2 21 UU W W V U223g
23g
3g
3g-
t = 0 t = /6
I IU1
II
V1 2
II
W1 2
I IU1
3
2
IV10
I IW1
3
2
Topic: inductiemachines
Werkingsprincipe:draaiveld
• hoeksnelheid of synchrone snelheid: zie slide
Toerental (tr/min) van een draaiveld voor verschillende poolpaartallen bij 50 en 60 Hz
p 50 Hz 60 Hz
1 3000 3600
2 1500 1800
3 1000 1200
4 750 900
5 600 720
6 500 600
nf
ps 2
(2f)/(2) 60/p= 60 f/p
Topic: inductiemachines
Werkingsprincipe
• draaiveld geïnduceerde spanningen geïnduceerde stromen Lorentzkrachten
• asynchrone motor– snelheid afhankelijk van belasting
– nullasttoerental, slip (normaal enkele tienden van een % tot enkele %))
sn n
ns
s
Topic: inductiemachines
Koppel-toerentalkarakteristiek
1. startkoppel
2. kipkoppel (maximaal koppel)
3. nominale werkingstoestand
4. nullasttoestand (wrijving)
5. synchronisme
I1
Tm
n [t/min]
Tm [Nm]I1 [A]
1
2
3
4
5
Topic: inductiemachines
Vermogenbilan
P1: opgenomen driefasig actief vermogen (P1 = 3 Ul Il cos);
PJ1: Jouleverliezen in stator (PJ1 = Rl Il2 );
PFe1: ijzerverliezen: hysteresis- en wervelstroomverliezen; functie v. frequentie: constant in stator en gering in rotor bij nominale slip omwille van zeer lage frequentie;
P: luchtspleetvermogen: van stator naar rotor;
PJ2: Jouleverliezen in de rotor;
Pwr: mechanische verliezen: wrijvings- en ventilatieverliezen;
Pm: aan as afgegeven mechanisch vermogen (Pm = T 2 n);
Pel
P supp
P J1
P J2
P Fe1
Pwr,v
Pm
P
Pem
P Fe2
STATOR
ROTOR
LUCHTSPLEET
AS
NET
Rotor
StatorP
PJ1+PFe1
Pel
PJ2+PFe2T,
Pm
Pwr,v
as
Topic: inductiemachines
Gebruik:uitvoeringen
• normen
- Verticale as
- Horizontaal bevestigingsvlak
- 2 lagerschilden
- 1 asuiteinde aan de flenszijdeonderaan
- Bevestiging door flens metgaten in het onderstelagerschild
- Horizontale as
- Horizontaal bevestigingsvlak
- 2 lagerschilden
- 1 asuiteinde
- Bevestingspoten aan het huis
V1
B3
Topic: inductiemachines
Gebruik:mechanische bescherming
– personen beschermen tegen spanning en bewegende delen: motor stopt niet !!! *
– machine beschermen tegen vocht, vuil, vreemde lichamen **
• normen: afhankelijk van omgeving (IP-klassen, IP = Index of Protection)
twee cijfers: 1e: 0 – 6 *
2e: 0 – 8 **
Topic: inductiemachines
Gebruik:mechanische bescherming
motorbeschermings
graadbescherming tegen
lichaamsdelenbescherming tegen
vreemde voorwerpenbeschermig tegen hetindringen van water
IP 00 geen geen geen
IP 02 " " waterdruppels onder een hoek van max. 15º
t.o.v. de verticale
inwendig IP 11 grote lichaamsdelen bijv.
hand
voorwerpen met een diameter
groter dan 50 mm
verticaal vallende druppels
gekoelde IP 12 " " waterdruppels onder een hoek van mx. 15º
motor IP 13 " " water gesproeid onder een hoek van max. 60º
t.o.v. de verticale
IP 21 vingers voorwerpen met een diameter
groter dan 12 mm
zoals IP 11
IP 22 " " zoals IP 02
IP 23 " " zoals IP 13
uitwendig
IP 44 " voorwerpen met een diameter
groter dan 1 mm bvb. assen,
draden
water dat vanuit elke richting op de motor
valt
gekoelde IP 54 volledige bescherming bescherming tegen stof zoals IP 44
motor IP 55 " " bescherming in alle richtingen tegen een
waterstraal
IP 56 " " bescherming tegen stortzeeën
Topic: inductiemachines
Gebruik:isolatieklassen
T = Temperatuur
• grenswaarde werkingsT = max. T koelmiddel* + max. Tstijging + veiligheid
* 40°C lucht, 25 °C water
• normen:
• levensduur rechtstreeks afh. van T– stijging met 10 K boven limiet = levensduur / 2
Isolatieklassen en maximaal toegelaten werkingstemperatuur volgens IEC 85-2 (1984)
isolatieklasse maximaal toegelatentemperatuur
A 105 °C
E 120 °C
B 130 °C
F 155 °C
H 180 °C
zijde, papier
glasvezel
mica
Topic: inductiemachines
Gebruik:koeling
• convectie– luchtkoeling
– gaskoeling
– waterkoeling
• straling: enkele %
• afhankelijk van– grootte machine
– constructie
– gebruikswijze
Topic: inductiemachines
Gebruik:kenplaat
1. driefazige motor voor 50 Hz
2. nominaal vermogen(geleverd aan de as)
3 en 4. in ster of in driehoeksteeds lijngrootheden, fasegrootheden onveranderlijk
ster: 400 V, 29 A (nominale werking)
driehoek: 230 V, 50 A (nominale werking)
5. IP 54: stof en spatwaterdicht, volledige bescherming
6. P = 3 U I cos = 17057 W rendement = 87 %
7. nominaal toerental waaruit slip kan berekend worden s = 3 %
8. isolatieklasse F: max. temperatuur 155 °C
Motor 3~ 50 HzIEC 34-1No.
15 kW 2910 tr/minIP. 54 Cl. F cos = 0.85
29 A400 V
50 A230 V
2 76
3 4
5 8
1
Topic: inductiemachines
Gebruik:kenplaat
L1 L3L2
U1
U2 V2
V1
W1
W2
U1
U2
V1 W1
W2
L1 L2 L3
U1
U2
V1
V2
W1
W2
L1 L2 L3
L2L1 L3
U1
U2 V1
V2
W1W2
V2
Topic: inductiemachines
Eenfasige inductiemotor
• goedkoop, robuust– compressoren, werktuigen, pompen, …– rolluiken, poorten, … (2 draaizinnen)
• stator met eenfasige wikkeling– pulserende flux, geen draaiveld
• start:– rotor bewegen– hulpwikkeling: startcondensator
• geeft ellipsvormige flux• wordt veelal nadien uitgeschakeld
IC
IH
1 ~M
U1
U2
Z1 Z2
C
IHIC
Topic: inductiemachines
Eenfasige inductiemotor:draaizin
IH
1 ~ M
U1
U2
Z1 Z2
C1
NET
IH
1 ~M
U1
U2
Z1 Z2
C1
NET