Imagine the result Adaptatiemaatregelen Kusttoerisme Workshop “Hoe dynamisch is ons kusttoerisme...
-
Upload
daniel-desmet -
Category
Documents
-
view
213 -
download
0
Transcript of Imagine the result Adaptatiemaatregelen Kusttoerisme Workshop “Hoe dynamisch is ons kusttoerisme...
Imagine the result
Adaptatiemaatregelen KusttoerismeWorkshop “Hoe dynamisch is ons kusttoerisme in tijden van klimaatverandering ?”Blankenberge, 14 oktober 2010
A. Volckaert (Arcadis) & R. De Sutter (Ugent)
2
Overzicht
Inleiding tot CLIMAR
Klimaatsveranderingen voor onze kust
Toeristische waarden onder druk
Aanpassingsmaatregelen
Toelichting werksessie (namiddag)
3
Wat is CLIMAR ?
• SSD – onderzoeksproject Belspo• Doelstelling
• In kaart brengen van CC effecten op zee en kust• Ontwikkelen van een duurzame aanpassingsstrategie
• Eigenschappen• Multi-disciplinair• Beleidsrelevant• Gevalstudies kustverdediging, visserij, kusttoerisme• Klimaatverandering & autonome verandering
www.arcadisbelgium.be/climar
4
Wat is CLIMAR ?
Indicator Approach
Ecological impacts
Social impacts
Economic impacts Vul
nera
bilit
y
Val
ue Risk without adaptation
Risk with adaptation
Secondary impact analysis
Identification of adaptation measures
Non-structural measures
Structural measures
Adaptation scenarios
Evaluation of adaptation
measures
Comparing benefits & costs of
adaptation measures
Policy advice
CBA - MCA
Evaluation framework
Policy & legislation
Anthropogenic impacts
(e.g. coastal infrastructure)
Hydraulic modelling (sea
level, storminess, flooding)
Climate change scenarios Modelling climate
change induced primary impacts
Sedimentation modelling
(erosion/deposition)
Physical/chemical modelling
(temperature, salinity)
Socio-economic scenarios
(demography, GDP, fuel prices, market
evolution, etc.)
5
Klimaatsveranderingen voor onze kust • Gevolgen van klimaatverandering voor onze kust:
• Algemene (Primaire) effecten• Potentiële effecten aan de kust
6
Algemene effecten Algemene effecten intussen bekend maar onzekerheid
over kwantitatieve effecten:
• Evoluties van gemiddelden: • stijging van de temperatuur • stijging van de zeewaterspiegel • neerslagtoename in winter • neerslagdaling in zomer • meer verdamping
• Toename in extreme omstandigheden• uitzonderlijke neerslagbuien • meer hittegolven• minder koudegolven
7
Potentiële effecten aan de kust • De kust is een “ climate hot spot “
• Stijging zeewaterspiegel + verandering van de stormen (wind, golven) meer kans op overstroming ?
• Stijging van de zeewatertemperatuur en de luchttemperatuur meer toeristen ?
• Verandering in stroming (en sedimentatie) impact naar de havens ?
• …
8
Zeespiegelstijging
9
Gemiddelde Temperatuur
CCI-HYDR
10
M M+ W W+ Worst
Air temperature + 2 °C + 2 °C + 4 °C + 4 °C + 4 °C
Change air circulation
No Yes No Yes Yes
Winter precipitation + 8% + 14% + 16% + 28% + 28%
Wind velocity 0% + 4% - 2% + 8% + 8%
Summer precipitation
+ 6% - 20% + 12% - 40% - 40%
Sea water temp + 2.5% + 2.5% + 3.5% + 3.5% + 3.5%
Mean sea level + 60cm + 60 cm + 93 cm
+ 93 cm
+ 200 cm
Scenario’s in CLIMAR
11
Overstromingsscenario CLIMARWorst case scenario 2100extreme stormopzet +2,4 m + 2 m MSL+ 0,4 m setup (+8 % windsnelheid)
12
Toeristische waarden onder druk Belang van kusttoerisme Toeristische waarden onder druk
13
Belang van kusttoerisme
Strategisch Beleidsplan KustWesttoer & Toerisme Vlaanderen
Intens gebruik van de kustDagtoerisme: 18,1 M (2009)
Verblijfstoerisme (2007): • Commercieel: 16,8 M overnachtingen• 2° verblijven: 17,2 M overnachtingen• Jachthavens: 0,15 M overnachtingen
Economisch belang kusttoerisme (KT)
2007 (Westtoer 2009) 2009 (Westtoer 2010)Miljoen EUR % Miljoen EUR %
Commercieel 1.000,50 38,02 1.011,75 38,00 2° Verblijven 931,60 35,40 1.011,75 38,00 Jachthaven 12,50 0,47 ? ?Totaal Verblijfs 1.944,60 73,89 2.023,50 76,00 Totaal Dagtoerisme 687,00 26,11 639,00 24,00 Totaal Kusttoerisme 2.631,60 100,00 2.662,50 100,00
14
Belang van kusttoerisme
Economisch belang kusttoerisme (KT)
Dagtoerisme - 2009(Westtoer, 2010)
Verblijfstoerisme - 2007(Westtoer, 2009)
• Geen recente data voor 2009• Enkel data voor Reca (restaurant –
café)• Reca:
• Commercieel: 15,51 €/pers• 2° Verblijf: 9,47 €/pers
• Bevindingen• Reca belangrijkste aandeel• Bij crisis, geen besparing op Reca,
wel bv. op shopping
15
Toeristische waarden
onder druk - Algemeen
Secundaire effecten
Ecologische
• Water kwaliteit
• Habitat kwaliteit
• Habitat wijziging
• Productiviteit
• Geografische veranderingen
• Introductie niet-inheemse soorten
• Biodiversiteit
Economische
• Veranderingen in productie
• Productie waarde
• Exploitatie kosten
• Schadekosten
• Nieuwe opportuniteiten
• Economisch resultaat
Sociale
• Aantrekkingskracht
• Tewerkstelling
• Vestiging
• Veiligheid
• Bereikbaarheid
• Gezondheid
• Culturele waarde
• Welzijn
16
Toeristische waarden
onder druk - Indicatoren
CLIMAR indicatoren kusttoerisme
• Verlies van strandoppervlakte
• Potentiële toename van aantal zeezoogdieren
• Toename aantal topdagen door betere weersverwachtingen
• Toename reistijd voor dagtoerisme
• Verhoogd risico schade aan jachthavens
• Stijging toegevoegde waarde kusttoerisme
17
Verlies van strandopper
vlakte
Definitie% recreatief strand dat erodeert per jaar
Verantwoordelijke instantieMDK, Afdeling Kust
Methodologie• Def. recreatief strand = 100% droog + 10 %
nat• Bepaling droog & nat strand voor CLIMAR
scenario’s (erosiemodel WL)• Koppeling van erosiemodellen (WL) aan het
recreatief strand • Koppeling aan aantal toeristen/m²
18
Verlies van strandopper
vlakte
Prognoses 2040 & 2100
0100.000200.000300.000400.000500.000600.000700.000800.000900.000
1.000.000
NulAlt 2040 M+ 2100 WCS
De Panne
Koksijde
Nieuwpoort
Middelkerke
Oostende
Bredene
De Haan
Blankenberge
Zeebrugge
Knokke-Heist
Droog Strandoppervlakte per gemeente en per scenario (in m²)
-
500.000
1.000.000
1.500.000
2.000.000
2.500.000
NulAlt 2040 M+ 2100 WCS
De Panne
Koksijde
Nieuwpoort
Middelkerke
Oostende
Bredene
De Haan
Blankenberge
Zeebrugge
Knokke-Heist
Nat Strandoppervlakte per gemeente en per scenario (in m²)
19
Verlies van strandopper
vlakte
Methodologie• Koppeling aan aantal toeristen/m²
• Geen data over max. verzadiging strand• Aannames:
• Topdag = verzadiging• Toeristen op topdag (bron Westtoer)
• Dagtoeristen: 250.000• Verblijfstoeristen: 300.000 (factor x1,2)
• Belang van strandbreedte• Decisio (2009): NL stranden
• Minimaal: 50 m droog strand• Optimaal: 70 à 90 m droog strand• Maximale grens: 170 m droog strand
20
Potentiële toename
van aantal zeezoog-
dieren
DefinitiePotentiële toename aantal zeezoogdieren (ZZD)
Verantwoordelijke instantie monitoringBMM – Strandingen, luchtobservaties & PoDs
MethodologieExpert kennis J. Haelters
(Haelters et al., 2010)
21
Potentiële toename
van aantal zeezoog-
dieren
Prognoses 2040 & 2100Ondanks bewijzen van CC op zeezoogdieren, onzekerheid rond prognoses door natuurlijke variatie en andere externe factoren
2040:• verder zetting huidige trends
2100: • bij creatie onverstoord habitat toename
zeehonden• bij toename t° mogelijk herstel van
tuimelaar of gewone dolfijn, maar mogelijks verdwijnen van bruinvis en witsnuitdolfijn
• vertaling naar toeristisch potentieel?
22
Toename aantal
topdagen door betere
weersver-wachtingen
DefinitieToename aantal topdagen
Verantwoordelijke instantieWesttoer – dagtoerisme & weer
Methodologie• Definiëring types (top)dag i.f.v.
weerparameters• Bepaling # (top)dagen voor CLIMAR
scenario’s• Koppeling aan aantal dagtoeristen
• Alternatieve methode op basis van directe koppeling toeristen en weerparameters
23
Toename aantal
topdagen door betere
weersver-wachtingen
Methodologie• Definitie topdag (>200.000 toeristen):
• Temperatuur: 23° C• Neerslag: 0 mm• Uren zonneschijn: 8 hr
• Bepaling aantal topdagen voor CLIMAR scenario’s
• Aanname: topdagen ~ 50% dagtoerisme (dus factor x2)
• Aanname: verblijfstoeristen ~ dagtoerisme +20% (dus factor x1,2)
• Aanname: kustbevolking (215.000 inwoners) wordt niet in rekening gebracht
Prognoses 2040 & 2100: ?
24
Alternatief topdag
Alternatief• op basis van reeds uitgevoerde
berekeningen Westtoer (2003)
Correlation with number of day tourists
Winter (oct-mrch) (x1000) Few sunshine (< 1/3 of day) Much sunshine (> 1/3 of day)< 9 °C 54,7 72,79-14 °C 59,8 92,4> 15 °C 71,7 93,7
Summer (april-sept) (x1000) Few sunshine (< 1/3 of day) Much sunshine (> 1/3 of day)< 15 °C 78,4 99,115-19 °C 96,7 111,3> 20 °C 137,2 159,9
Prognoses of number of day tourists
Expected # day tourists on Sunday (x1000) Winter (oct-mrch) Summer (april-sept)
Avg temperature, avg sunshine, no precipitation 73,4 126,8Extra day tourists per extra hour sunshine 3,9 2,1Extra day tourists per extra °C 1,9 5,3Less day tourists due to precipitation -18 -21,5
25
Toename reistijd voor
dagtoerisme
DefinitieToename reistijd uitgedrukt als de combinatie van verkeersintensiteit en schade aan de transportinfrastructuur
Verantwoordelijke instantie monitoringAgentschap Wegen en Verkeer
Statistics Belgium FOD economie
Methodologie• Gemiddeld aantal auto’s op de kustwegen (~
88% dagtoeristen)• Gemiddeld aantal toeristen per trein (~2,3
miljoen; 12% dagtoeristen)• Schade transportinfrastructuur (WL)• Reistijd van toeristen (gem. 1u30’)
26
Toename reistijd voor
dagtoerisme
Prognoses 2040 & 2100
• Nog in uitvoering• Still to do:
• Max. reisduurbereidheid toeristen• Verzadigingsgraad kustwegen (max. aantal
auto’s)• …
27
Verhoogd risico
schade aan jachthavens
DefinitieSchade aan infrastructuur in jachthavens (aanlegplaatsen, boten, …) ~ zeespiegelstijging, toename van stormen
Verantwoordelijke instantieMDK, afdeling Kust
MethodologieKosten voor herstel van schade (in Euros); op basis van cijfers uit het verleden en/of prognoses met hydraulische schademodellen
Prognoses 2040 & 2100 ? Nog geen indicatie van toenemende schade
0200400600800
10001200
# m
oo
rin
gs
28
Stijging toegevoegde
waarde kusttoerisme
DefinitieToegevoegde waarde = omzet – ingekochte goederen
Verantwoordelijke instantie
?
Methodologie• Bepaling toeristen (dag- verblijfstoeristen)• Bestedingspatroon• Omzet /toegevoegde waarde van de
verschillende activiteiten
Prognoses 2040 & 2100• a.d.h.v. prognoses dag/verblijfstoeristen
gekoppeld aan indicatoren * bestedingspatroon
• a.d.h.v. toegevoegde waarde/omzet van verschillende activiteiten binnen sector
29
Aanpassingsmaatregelen
Waarom adaptatie Evaluatiecriteria aanpassingsmaatregelen Aanpassingsmaatregelen voor kusttoerisme
30
Waarom adaptatie
Definitie
Actie ondernemen om:
1) De kans dat klimaatseffecten zullen plaatsvinden te reduceren; of
2) Om de gevolgen ervan te reduceren
31
Evaluatie-criteria
adaptatie
CLIMAR evaluatiecriteria• Adaptatie typologie
• Belangrijkheid (~effect vermindering)
• Haalbaarheid
• No-regret maatregel
• Ecosysteembenadering
• Multi-sectoraal karakter
• Dringendheid
• Institutionele complexiteit
32
Aanpassingsmaatregelen
voor kusttoerisme
CLIMAR adaptatiemaatregelen• Klimaattaks (~verblijfstaks)
• Strandophoging toeristisch strand
• All-year-round accommodatie
• Klimaatsbestendige bouwvoorwaarden
• (Klimaat)noodplan jachthavens
• Online kustweerbericht
• Artificiële eilanden (toerisme & natuur)
• Tol t.b.v. verkeersspreiding
33
Klimaattaks (~verblijfstaks)
DefinitieEen vast bedrag of bepaald % van de totale verblijfskost die bijkomstig aangerekend wordt en die gebruikt kan worden om klimaatonderzoek of bepaalde toeristische adaptatiemaatregelen te financiëren.
Bestaande praktijkervaringAnaloog als aan de verblijfstaks of toeristentaks
Monitoring fonds (vb. Zandwinning, windenergie)
Input voor berekening
• basiskost = admin. kost • max. kost ~ draagvlak ?
34
Strandophoging toeristisch
strand
DefinitieStrandsuppleties nodig voor behoud of uitbreiding toeristisch strand
Bestaande praktijkervaringHuidig strandbeleid & GKVP (tot 2050)
Input voor berekening
• Nood aan uitbreiding strand voor recreatie?
• Huidig en toekomstig beleid suppleties• Koppeling met definitie recreatief strand• Kostprijs 1m³ zand: 10-15€ excl. BTW
(afhankelijk van vaarafstand, beschikbaarheid, brandstofprijs, …)
• • •
0
200000
400000
600000
800000
1000000
1200000
1400000
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2055
2060
2065
2070
2075
2080
2085
2090
2095
2100
Toekomstige jaarlijkse zandsuppleties Belgische Kust (GKVP)
35
All year round
accomodatie
DefinitieMulti-purpose accommodatie (business, cultuur, ecologisch, families, ….) meer toeristen verspreid over het jaar
Bestaande praktijkervaring Strategisch Beleidsplan
Breskens
Input voor berekening• investeringskost voor aanpassing• hogere gemiddelde uitbatingskost ? • individuele initiatieven ? • hoog “no-regret” gehalte (diversificatie altijd positief voor omzet ?)
36
Klimaats-bestendige bouwvoor-
waarden
DefinitieDoor regelgeving zorgen voor “climate proof buildings (isolatie, ventilatie, eigen watervoorziening, ….)
Bestaande praktijkervaringIn de sector ?
Input voor berekening
• indien voorwaarden verplicht, worden kosten doorgerekend• stijging van kost voor toerist ?
37
Noodplan voor
jachthavens
DefinitieOpstellen en implementeren van een plan dat in werking treedt bij extreme stormen in jachthavens
Bestaande praktijkervaringHoog
Input voor berekening
• link met on-line kustweerbericht • ~ plan voor havens, voor windparken, …• investeringen voor materiaal & mensen•
38
Online kustweer-
bericht
DefinitieGebruik van een kustgebonden weerbericht om beter voorbereid te zijn op klimaatverandering en/of beter gedrag te kunnen afstemmen
Bestaande praktijkervaring www.kustweerbericht.be (Afdeling Kust)
Raadpleging: > 1/3 van dagtoeristen
Input voor berekening• operationele kost (aanpassingen, publiciteit, etc.)• aanpassingen nodig voor meer klimaatgebonden relatie gebruik
39
Artificiële eilanden
(2100)
DefinitieDe ontwikkeling van nieuwe toeristische ontwikkelingen op artificiële eilanden
Bestaande praktijkervaringBinnen Europa?
Input voor berekening
• Inschattingen zandsuppleties afhankelijk van hoogte eilanden
• Kostprijs 1m³ zand: 10-15€ excl. BTW • Haalbaarheid: afhankelijk van
vaarafstand, beschikbaarheid, brandstofprijs, juridische mogelijkheid, …
• • •
40
Tol t.b.v. verkeers-spreiding
DefinitieEconomische maatregel die een herverdeling in ruimte en tijd van de autowegen moet bevorderen of een gedragsverandering moet teweeg brengen in transportkeuze.
(~ reductie reistijd naar de kust)
Bestaande praktijkervaring Scandinavische landen
Verschillende steden
Input voor berekening• Link verkeersspreiding en reistijd voor dagtoerisme• Kosten