ICT eindtermen VOOR HET EINDE VAN DE BASISSCHOOLarkorum.be/portaal/ict-lkr/documenten/nieuwe...

ICTeindtermen VOOR HET EINDE VAN DE BASISSCHOOL

Sociaalethische competenties Leerprocesgerichte competenties

4. Zelfstandig leren mbv.

ICT

6. Zoeken en

verwerken van informatie

3. Oefenen van kennis en vaardig heden

5. Creëren

met ICT

7. Voorstellen

van informatie

1. Een positieve houding – Ter ondersteuning van het leren 2. Veilig – verantwoord doelmatig

8. Communiceren van informatie en kennis

Kleuters 1 + 2 Sociaal – ethisch

Zorg dragen voor de apparatuur en de software. Signaleren van contact met schadelijke of discriminerende inhouden aan een vertrouwde volwassene Op een ergonomische manier werken met de computer De duur van een ictopdracht realistisch in te schatten en te bewaken.

3. Oefenen van kennis en vaardigheden Vooral in de computerhoek kunnen onderstaande pakketten ingeoefend worden. De kinderen kunnen individueel begeleidt worden door de kleuterjuf om de vorderingen en inzichten van de kleuters te observeren of te ondersteunen. Ook kan hier per twee geoefend worden zodat de kleuters van elkaar leren.

Dainamic oefeningen Zie ook www.dainamic.be

Handleidingen van alle dainamic programma’s zijn te downloaden op http://www.dainamic.be/index.cfm/47

Studio 4 : In een verzameling speelse activiteiten worden meerdere functies getraind: herkennen en associëren van kleuren, vormen en patronen; vergelijken van hoeveelheden en afmetingen; ruimtelijke oriëntatie; ooghand coördinatie; tellen of herkennen van hoeveelheden tot 10. Het hoofdmenu biedt de volgende activiteiten: in een doolhof een muis naar de kaas leiden; bollen sorteren volgens kleur; geometrische figuren herkennen; bakjes vullen met bollen van dezelfde kleur; kaarsen rangschikken volgens grootte; kabouters sorteren volgens de kleur van één of meer kledingstukken; een geometrische puzzel oplossen; mozaïekpatronen nabouwen; een sequentiële rij bouwen volgens een gegeven patroon; een draadmodel nabouwen.

Winnie de Poeh:

voorstelling van Winnie de Poeh met laptop en beamer. Tonen aan de leerlingen van de mogelijkheden ; interactiviteit beleven en luisteren naar een interactief filmboek ; af en toe onderbreken door vragen te stellen en te wijzen op het bijtje om te klikken. Heel boeiend en uitdagend als eerste kennismaking met interactief werken. Na klassikale voorstelling, individueel in pcklas of op klaspc op ontdekking gaan.

Robbie konijn: http://www.robbiekonijn.nl (dreumes, peuter, kleuter, …)

verkennen van het menu en spelen van de spelletjes met interactiviteit op niveau.

• dreumes : Bewegingen en coördinatie ; Kleuren en vormen ; Verschillen en overeenkomsten ; Relaties tussen oorzaak en gevolg ; Diernamen en dierengeluiden ; Gevoelens en emoties ; Delen van het lichaam ; Korte verhaaltjes lezen ; Ontwikkelen taalgebruik ; Muziekinstrumenten ; Liedjes, dansen en ritme

• peuter : Rekenvaardigheden: Tellen tot 10 ; Identificeren van getallen ; Taalvaardigheden: Letters herkennen ; Woordenschat opbouwen ; Letters met klanken associëren ; Denkvaardigheden: Sorteren ; Aanwijzingen opvolgen; Vergelijken van vormen, kleuren, grootte ; Creativiteit: Schilderen en kleuren, Creëren van danspasjes, Muziek maken

Lannoo heeft een pak interessante cdroms met uitgewerkte lesbrieven, op onderstaande link staan ze alfabetisch: http://www.lannoo.com/content/lannoo/fondsen/multimedia/lesbrievenalfab/1/index.jsp

Spookjes om middernacht: lesbrief

Volgens de maker leren kleuters met deze cdrom op een speelse manier met computer en muis omgaan èn dat ze in het donker niet bang hoeven te zijn. De spookjes wonen in een groot spookkasteel waar eten, slapen, dansen en feesten. In de kamers kan overal op geklikt worden om spelletjes of grapjes te vinden. Zo blijken de spoken op de schilderijen te kunnen bewegen en blijkt in de kelder van het kasteel een heuse spokendisco te zijn.

de boerderij: http://www.transposia.com/content/speelenleer/boer/boerproduct.htm

Tientallen verschillende schermen laten kinderen de stallen zien, het kippenhok, de weide, akkers, een waterput en nog veel meer. Talloze klikpunten maken het voor kinderen de moeite waard om overal rond te kijken: een klik met de muis levert een animatie op, die iets uitlegt of gewoon grappig is. Sommige animaties zijn elke keer weer anders. De cdrom de boerderij met best met beamer voorstellen en Barabas de boekenbij laten vertellen ; demonstratie bij de vraag zoek de hond, ... wat verteld Barabas, ... Later kunnen de kleuters zelf op ontdekking gaan op de pc.

voorleesboekjes:

Beluisteren en bekijken van enkele verhaaltjes of sprookjes die verteld worden met aangepaste animatie (mediaplayer) of ingescande afbeeldingen of prenten uit het boek. Sommige verhaaltjes of sprookjes zijn te lang of te moeilijk voor kleuters dus best vooraf eens bekijken.

Musti:

Een interactief verhaal vol spelletjes en animatie * Spelenderwijs ontdekken en lezen * Muisvaardigheid oefenen * Intuitief te gebruiken.

Thomas de clown:

de eerste beginselen van een aantal stappen vooruit leren denkenprogrammeren. Inhoud : Puzzelen: origineel spel waarbij je een gezicht moet namaken. Het is echter niet altijd de bedoeling om de stukjes puzzel tegen elkaar te leggen, maar soms moet je ze wel eens over elkaar leggen om het juiste resultaat te bekomen ; Post bezorgen: Thomas moet de post bezorgen tussen twee plaatsen. Hij doet dat met z'n fiets, maar moet een strikte route volgen tussen punt A en punt B ; Aardbeien plukken: een robot moet aardbeien plukken in een hofje. Jij hebt het controlepaneel met pijltjes om hem te besturen. Ijsbolletjes: door middel van de juiste patronen te volgen kan Thomas aan ijsjes geraken en op die manier maakt hij ook nog een tekening in zijn spoor ; Bouwen met blokjes: door het nabouwen van constructies wordt hier logica en inzicht geoefend. Wat onderaan moet, moet je ook als eerste nemen en kleuren. Dit spel heeft hele goede gradaties.

4. Zelfstandig leren mbv ICT

Op http://www.wroet.nl/ kunnen kleuters door te klikken op plaatjes navigeren naar verschillende vaardigheidsspelletjes. Ze leren hierdoor klikken en slepen. Maar vooral de woordjes bij de plaatjes zijn interessant als woordenschat (ook goed bruikbaar voor anderstaligen)

Op http://www.bobthebuilder.com/nl/main.html kan je Bob de bouwer helpen bij allerhande klusjes. Op een leuke manier leer je van eenvoudige muishandelingen door te gaan naar meer gecompliceerde. Aanrader is het bouwen van een huis.

De speelhuisjes die je kan vinden op www.triangel.be bieden een tal van mogelijkheden. In één Speelhuisje wordt een variatie van spelletjes aangeboden : zowel taal als rekenen komen aan bod, maar ook geluid en muziek nemen een belangrijke plaats in. Deze spelletjes oefenen vaak een cognitieve vaardigheid in die noodzakelijk is bij het lezen, schrijven en rekenen. De meeste spelletjes zijn bedoeld voor de leeftijd van 4 tot 9 jaar, want de moeilijkheidsgraad kan ingesteld worden, zodat het spel meegroeit met de leeftijd van het kind.

Clic 3.0 voor kleuters (installatie en gebruik vergt wat voorbereiding maar eenmaal klaar is de cdrom voor jaren bruikbaar en kan je als creatieve kleuterjuf zelf leuke oefeningen maken)

Spelletjescdrom voor kleuters: 23 gevarieerde opdrachten rond carnaval, schaduwbeelden, visuele discriminatie, spiegelingen, tellen, Pasen, vormen, oriëntatie, ... Download na aanmelding rechtstreeks via KlasCement:

clic3johan.zip ( 14,31 MB) ; Handleiding Clic 3.0 voor kleuters.pdf ( 0,34 MB)

Op de site van klascement vind je een aantal uitgewerkte oefeningen van collega’s http://hotpot.klascement.net/kleuteronderwijs.htm

…

5. Creëren met ICT - werken met tuxpaint als eenvoudiger alternatief voor MSpaint. Vrij experimenteren met de verschillende stempels … - Kleurplaten over een bepaald onderwerp worden gezocht en afgedrukt om in te kleuren. - Bij het programma bob de bouwer zelf een huis maken (zie hierboven : http://www.bobthebuilder.com/nl/main.html) - Opnemen van een versje voor moeder en/of vaderdag en dit op cd branden en versieren van het hoesje als geschenk. - Verschillende educatieve programma’s zoals hierboven beschreven zijn middelen om de creativiteit bij de kleuters te bevorderen

zowel op gebied van taal, rekenen, muziek en meerdere ontwikkelingsaspecten. - …

6. Zoeken en verwerken van informatie - oefenen met de interactieve cdrom ‘de boerderij’ ; geef opdrachten zoals ‘zoek de schildpad’ en bespreek de

verschillende mogelijkheden van het programma om het doel te vinden, luister in de bibliotheek naar de tekst bij een bepaald onderwerp, …

- Samen met meester of juf in google afbeeldingen zoeken over een bepaald thema of onderwerp die in de klas aan de orde komt.

- Oefenen met de interactieve cdrom ‘Oscar de Ballonvaarder en de geheimen van het bos’. Alle dieren vertellen het kind hoe ze in bepaalde jaargetijden leven, wat ze eten en hoe ze wonen (zie ook lesbrief op de lannoo site)

- …

7. Voorstellen van informatie Vaak zijn het klassikale activiteiten zoals:

- een leerling die de digitale foto’s op usb of cdrom/dvd wil tonen aan de klas ; mogelijkheden om het gebruik van de beamer te introduceren.

- Tijdens een bezoek worden door de juf foto’s genomen, terug in de klas worden de foto’s bekeken en mogen de kleuters vertellen bij wat ze zien. Een tijdje later wordt het bezoek heropgefrist door de foto’s opnieuw te bekijken op de computer.

- Een afbeelding in google door de leerkracht gevonden en de leerlingen vertellen hierbij. - De kleuters vertellen om beurt iets over hun mama of papa, tijdens het oudercontact/klasbezoek proberen de ouders te raden

welke tekst hun kind heeft ingesproken. - …

8. Communiceren van informatie en kennis De externe communicatie staat nog in zijn kinderschoenen. Vaak zijn het klassikale activiteiten zoals:

- Een klassikaal emailadres dat door de leerkracht wordt gecontroleerd en beantwoord. - Leerkracht vraagt hulp aan de leerlingen om een gastenboek van een andere klas/school in te vullen. - N.a.v. een bezoek de website samen bekijken en bespreken. - Indien een micro aanwezig is kan er in overleg met een collega eens getelefoneerd worden met de computer (skype/voipbuster) ;

installatie en configuratie vergt technische kennis, vraag uitleg indien je dit eens wil uitproberen. - …

1 e leerjaar

1 + 2 Sociaal – ethisch Zorg dragen voor de apparatuur en de software. Signaleren van contact met schadelijke of discriminerende inhouden aan een vertrouwde volwassene. Op een ergonomische manier werken met de computer. De duur van een ictopdracht realistisch in te schatten en te bewaken. Spontaan hulp vragen bij computerproblemen. Op een kritischewaarderende wijze omgaan met ICT als maatschappelijk gegeven. Nauwkeurig en verzorgd werken en het werk controleren op fouten. Respect hebben voor de intellectuele eigendom van anderen bij het gebruik van informatie en software. Rekening houden met de financiële en ecologische aspecten van ictgebruik.

Weet hebben van het bestaan van virussen en spontaan signaleren voor hen ongewone berichten.

3. Oefenen van kennis en vaardigheden Vooral tijdens contractwerk kunnen onderstaande pakketten ingeoefend worden. Ook bij zwakke en/of sterke leerlingen kan gedifferentieerd worden om aangepaste oefeningen op niveau aan te bieden.

Ambrasoft : is leverancier en producent van educatieve softwareprogramma’s voor gebruik in het basisonderwijs. Is methode onafhankelijk en vormen een aanvulling op de bestaande softwarepakketten op school. RekenBLAD (is een programma voor de leerkracht van 1e6 e lj)

Met dit programma maakt u allerlei werkbladen met rijtjes sommen, maar ook met allerlei grafische elementen (klokkijken, metriek stelsel) en werkbladen met realistische rekenvraagstukken. U kunt werkbladen aanmaken en opslaan, zodat deze later wederom gebruikt kunnen worden. Dit betekent ook dat u leerlingengegevens uit deze database kunt ophalen en heel eenvoudig een werkblad per leerling op maat kunt aanmaken.

RekenSOM (oefeningen voor de leerlingen van 1 tem 6)) bestaat uit 11 losse modules, opgenomen in één menuscherm, vanwaar u één van de losse modules kunt opstarten. De belangrijkste hoofdbewerkingen op het gebied van rekenen komen in dit programma aan bod. Een module is in principe een compleet softwareprogramma, maar door de vormgeving vormen de elf modules samen het grote programma RekenSOM. (sommen tot 10 ; klokkijken, …)

Woorden Totaal is een oefenprogramma, dat wordt ingezet om de wekelijkse woordpakketten op een leuke, speelse manier extra te oefenen. Met Woorden Totaal kunt u de oefenstof bij deze woordpakketten aanzienlijk uitbreiden. Daarnaast is het een flexibel programma. U kunt naast de pakketten van school zelf nog extra oefenpakketten toevoegen of gebruik maken van de ingebouwde pakketten. Lln kunnen oefenen op reeksen met specifieke spellingsproblemen. (vb. woorden met au, …) De onderdelen zijn uitgebreid met auditieve mogelijkheden, waarbij de ingebouwde spraaksynthesizer elk woord om kan zetten in spraak. Eigen woorden van de methode kunnen ingebracht worden. Vraag ernaar indien dit nog niet is gebeurd.

MAAN,ROOS,VIS : afhankelijk van de gebruikte methode kan het softwarepakket van uitgeverij Zwijsen gebruikt worden.

EWOC : bits 1 :meest aangeraden oefenpakket voor het eerste leerjaar binnen KBK.

is een totaalpakket rond aanvankelijk rekenen voor het eerste leerjaar van de basisschool. Het pakket volgt de vorderingen van eersteklassers op de voet en kan op elk moment van het schooljaar worden ingezet. 10 oefenmodules. Elke module is opgebouwd rond een specifiek leergebied (splitsen, bussommen, brug...). 60 oefenscenario's. 10 leerlijnen. In totaal 280 voorgeprogrammeerde oefenreeksen die de leerlingen volledig zelfstandig kunnen doorlopen (computerbeheerd oefenen). Toetsmodule (4 x 5 reeksen). Eén minuuttest (6 reeksen). Vier op een rij: duospel ( 3 reeksen). Meer informatie zie www.ewoc.be of handleiding te bekijken in school of via extern bureaublad bij opstart van het programma.

Dainamic oefeningen Zie ook www.dainamic.be

Orthograf (spelling/woordpakketten)alle leerjaren: Er worden zes scenario's met lees, luister en spellingsoefeningen aangeboden. Ieder scenario legt zijn eigen accent op het vlot herkennen en reproduceren van woorden of zinnen. Het programma bevat een grote voorraad woorden zinsbestanden. De gebruiker kan echter ook eigen bestanden aanmaken met de ingebouwde editor. (vraag ernaar indien je eigen woordenrijen wil gebruiken)

Synthia: (traint en test de leesvaardigheid) vooral 1 e en 2 e leerjaar : Synthia heeft zeven scenario's tot haar beschikking: syntheseoefeningen waarbij één of twee delen van een woord ( kop, buik of staart ) wisselen; groeiwoorden : vooraan of achteraan worden één of meer letters toegevoegd; samengestelde woorden zoals bad+kamer, zwem+vest, tuin+stoel, ... ; oefenen met bestanden door de gebruiker zelf ingevoerd; toetsen met bestanden door de gebruiker ingevoerd of met gestandaardiseerde testen (de tijd per item en de totale tijd zijn instelbaar); het wisselbord waarop de begeleider woorden kan vormen; bestaande woorden van pseudo woorden onderscheiden. (vooral gebruikt als individuele remediëring of inoefening , ook in de aklas)

LEGANTI (speels inoefenen woorden en zinnen) eerste leerjaar: is een prettige training voor beginnende lezertjes (minder gebruikt bij de collega’s)

ARITMIX: (traint de getallenkennis tot 100) 1 e en 2 e leerjaar. In 20 scenario's komen de volgende activiteiten aan bod: hoeveelheden benoemen; hoeveelheden leggen met blokken; getallen ordenen; het juiste getal kiezen; getallen plaatsen op een getallenlijn; een positie op een getallenlijn benoemen; een getallenlijn vervolledigen; de fout in en getallenrij vinden; geschreven taal omzetten in cijfers; cijfers omzetten in geschreven taal; bepalen welke getallen groter of kleiner zijn dan een renswaarde; bepalen welke getallen tussen 2 grenswaarden gelegen zijn; de correcte getallen aanduiden; de correcte kaartjes kiezen; bewerkingen maken: het startgetal bestaat uit cijfers; bewerkingen maken: het startgetal bestaat uit rangorden; bepalen welke getallen voldoen aan de < en/of > voorwaarde; bepalen welke < en/of > voorwaarde voldoet aan de som van twee getallen; drie gelijke getallen splitsen; drie verschillende getallen splitsen. (eenvoudig, overzichtelijk en speels maar efficiënt oefenen)

PREFIX: (traint het inzicht in de hoeveelheden tot 10) eerste leerjaar. Vaak hebben kinderen problemen met rekenen

omdat de kennis van de getallen tot 10 onvoldoende is.In acht spellen kunnen deze getalle n geoefend worden: een hoeveelheid correct aanwijzen; een hoeveelheid correct bepalen; bij een getal een hoeveelheid plaatsen; een hoeveelheid gelijk maken met een visuele 11 relatie; bij een hoeveelheid het juiste getal of het passende getalbeeld plaatsen; bij een

hoeveelheid het correcte getal op de getallenlijn situeren; structureren ( splitsen ) van hoeveelheden; ( deel ) verzamelingen benoemen en plaatsen.

WILLIAM: (nodigt de kinderen uit voor een ludiek rekenspel tot 100) 1 e en 2 e leerjaar: Rekenvaardigheid veronderstelt inzicht en logisch denken, een goed waarnemingsvermogen en oplossingsstrategieën. Tien rekenspellen worden aangeboden: de goochelaar tovert puntsommen; de schilder verft getallen; de tuinman plukt appels ; de kruidenier weegt pakjes; de fotograaf maakt foto's; de cipier laat een gevangene vrij; de prof presenteert een rekenrooster; de metselaar bouwt een muur; de loodgieter heeft dorst; de bengel laat zijn vlieger op.

STUDIO4 en STUDIO5: als training op schoolse vaardigheden derde kleuter, begin 1 e leerjaar.

Wat is er nog mogelijk maar misschien niet gebruikt (vraag ernaar indien je interesse hebt) :

- Triangel oefeningen : zie ook www.triangel.be

Digitee : de volledige spelling van het basisonderwijs verzameld in 3500 digitaal ingesproken woorden en 350 woordreeksen. Nu kan iedereen een auditief dictee maken, aangepast volgens leeftijd en spellingsmoeilijkheid. De digimeter houdt perfect de score bij.

Visueel dictee : Waar DIGITEE de woorden auditief aanbrengt, doet Visdic het visueel en auditief. Nieuw is ook het clusterbord, waarmee de leerlingen clusters van letters kunnen aantikken. Door gebruik te maken van verschillende kleuren, wordt het woordbeeld nog beter ingeprent.

Digireken : Deze opvolger van Digitee oefent het hoofdrekenen in van het 1ste en 2de leerjaar in Vlaanderen of groep 3 en 4 in Nederland. De leerstof wordt opgesplitst in 49 gedifferentieerde niveaus. De vier hoofdbewerkingen worden auditief ingeoefend. Digitee is gebaseerd op Het Digitale Rekenboek.

Snuffelsoft: Allerlei gratis software voor 1 e , 2 e en 3 e leerjaar www.snuffelsoft.be


Fred en de flessenfiets: (lesbrief)

Deze cdrom is een interactief verkeersspel voor kinderen van 4 tot 8 jaar. Pinguin Fred maakt kennis met het verkeer in de grote stad. Hij raakt verzeild in gevaarlijke verkeerssituaties waar hij met hulp van stadsmeeuw Cleo goed doorheen moet komen. Door deze cdrom te spelen leren kinderen de belangrijkste verkeersregels voor voetgangers en fietsers aan de hand van grappige versjes.

Woordkasteel http://www.woordkasteel.com/

Een compleet spellingpakket voor kinderen vanaf 6 jaar met 14 spelletjes, op ieder niveau in te stellen. Met 180 woordenlijsten, toetsen, oefenpakketten voor specifieke spellingproblemen en alles natuurlijk op een speelse manier. (ingesproken woorden klinken wel Nederlands)

Sommenplaneet http://www.woordkasteel.com/sommenwebsite/indexsp.htm

Sommenplaneet is (wordt) een rekenprogramma voor kinderen vanaf 6 jaar, voor thuis of op school. Alle onderdelen zijn opgebouwd als spelletjes (op vele niveaus) die je kunt winnen door goed te rekenen.

4. Zelfstandig leren mbv ICT - oefenen met bits1 CBgestuurd waarbij instructie op het scherm verschijnen en leerlingen kunnen oefenen op eigen

werktempo. - De cdrom ‘de boerderij’ en ‘Robbie konijn’ zijn cdroms waarbij de leerlingen zelfstandig op onderzoek en ontdekking

kunnen gaan. - Ruimtelijke oriëntatievaardigheden: bouwen met legoblokken software downloaden op

http://web.telia.com/~u16122508/proglego.htm ; dit is een alternatief voor de programma’s op www.rekenweb.nl ‘huisjes bouwen. Daar is het programma ‘huisjes draaien’ een kennismaking met 3D.

- Leerkracht maakt in powerpoint de woordenreeksen van de methode en leerlingen oefenen per twee. -

5. Creëren met ICT - werken met tuxpaint als eenvoudiger alternatief voor MSpaint. Klassikale instructieles bij eerste kennismaking. - Puzzels maken: download een freeware programma zoals op http://home.stoik.com/upload/index.html en maak puzzels van alle

leerlingen of leerkrachten van de school. - Kleurplaten over een bepaald onderwerp worden gezocht en afgedrukt om in te kleuren. - …

6. Zoeken en verwerken van informatie - oefenen met de interactieve cdrom ‘de boerderij’ ; geef opdrachten zoals ‘zoek de schildpad’ en bespreek de verschillende

mogelijkheden van het programma om het doel te vinden, luister in de bibliotheek naar de tekst bij een bepaald onderwerp, …

- Samen met meester of juf in google afbeeldingen zoeken over een bepaald thema of onderwerp die in de klas aan de orde komt. -



- Een afbeelding in google door de leerkracht gevonden en de leerlingen vertellen hierbij.


- Een klassikaal emailadres dat door de leerkracht wordt gecontroleerd en beantwoord. - Leerkracht vraagt hulp aan de leerlingen om een gastenboek van een andere klas/school in te vullen. - N.a.v. een schoolreis of bezoek de website samen bekijken en bespreken. - …

2 e leerjaar 1 + 2 Sociaal – ethisch

Zorg dragen voor de apparatuur en de software. Signaleren van contact met schadelijke of discriminerende inhouden aan een vertrouwde volwassene. Op een ergonomische manier werken met de computer. De duur van een ictopdracht realistisch in te schatten en te bewaken. Spontaan hulp vragen bij computerproblemen. Op een kritischewaarderende wijze omgaan met ICT als maatschappelijk gegeven. Nauwkeurig en verzorgd werken en het werk controleren op fouten. Respect hebben voor de intellectuele eigendom van anderen bij het gebruik van informatie en software. Rekening houden met de financiële en ecologische aspecten van ictgebruik. Weet hebben van het bestaan van virussen en spontaan signaleren voor hen ongewone berichten.




RekenSOM (oefeningen voor de leerlingen van 1 tem 6)) bestaat uit 11 losse modules, opgenomen in één menuscherm, vanwaar u één van de losse modules kunt opstarten. De belangrijkste hoofdbewerkingen op het gebied van rekenen komen in dit programma aan bod. Een module is in principe een compleet softwareprogramma, maar door de vormgeving vormen de elf modules samen het grote programma RekenSOM. (sommen tot 10 ; klokkijken, …)

Woorden Totaal is een oefenprogramma, dat wordt ingezet om de wekelijkse woordpakketten op een leuke, speelse manier extra te oefenen. Met Woorden Totaal kunt u de oefenstof bij deze woordpakketten aanzienlijk uitbreiden. Daarnaast is het een flexibel programma. U kunt naast de pakketten van school zelf nog extra oefenpakketten toevoegen of gebruik maken van de ingebouwde pakketten. Lln kunnen oefenen op reeksen met specifieke spellingsproblemen. (vb. woorden met au, …) De onderdelen zijn uitgebreid met auditieve mogelijkheden, waarbij de ingebouwde spraaksynthesizer elk woord om kan zetten in spraak. Eigen woorden van de methode kunnen ingebracht worden. Vraag ernaar indien dit nog niet is gebeurd. EWOC : bits 2 : bestaat uit 4 oefenmodules en een leraarmodule en telt 66 doelgerichte oefenvormen die ondersteuning bieden bij het aanvankelijk rekenen tot 100. (handleiding op vraag af te drukken, zie ook http://www.ewoc.be/bits2/spitsmetbits2.htm voor meer informatie) Van 1 naar 2:Herhaling leerstof eerste leerjaar : vergelijken, splitsen, optellen en aftrekken tot 20 met en zonder brug ; honderd: Inzicht in de getallen tot 100, Inoefenen diverse voorstellingen : getallenlijn, MAB, honderdveld, abacus, enz..., Basissplitsingen ; S.O.S. 100: Optellen en aftrekken tot 100. Alle gevallen ; toetsen: Testen verworven rekenvaardigheden.

Bits tafels (oude versie) handleiding via het programma afdrukbaar in pdf biedt 76 oefenscenario's rond vermenigvuldigen en delen tot 100. Door de vele instelmogelijkheden is het mogelijk op elk moment van het schooljaar oefensessies aan te bieden die nauw aansluiten bij de vorderingen van de leerlingen. 4 modules :

Aan tafel: Inzicht geven in vermenigvuldigen en delen, ontdekken en toepassen van diverse oplossingsstrategieën ; DGL: Dubbele getallenlijn leren hanteren als een handige voorstelling om verhoudingen, maal en deeloefeningen, enz... weer te geven.Ontdekken en toepassen van diverse oplossingsstrategieën ; Turbo: Speels inoefenprogramma voor de tafels van vermenigvuldiging en deling. TURBO heeft als doel de vermenigvuldigingen en delingen tot 100 te automatiseren. Toets: Testen verworven rekenvaardigheden

Tafeltje rep je (nieuwe versie) : bevat 10 oefenscenario’s ter ondersteuning van het inoefenen en memoriseren van de tafels van vermenigvuldiging en deling.

Scenario Doel Hulpvoorstelling

1. Tel per... Vlot tellen en doortellen binnen een tafel Streepjesgetallenlijn, vingers

2. Van telrij naar tafel Tafel opbouwen via tellen, terugtellen en met gebruik van steunpunten

Dubbele getallenlijn, pijlenvoorstelling

3. Tafelschema Tafel oplossen via steunpunten Tafelschema

4. Vuurtoren Tafelgetallen herkennen. Figuratief

5. Van maal naar : Omgekeerd vermenigvuldigen: 24 = . x 3 Delen: 21 : 3= 7

Streepjesgetallenlijn

6. Struikelblokken Inoefenen moeilijke getalproducten Stroken, getallenlijn

7. Autorace Tempooefeningen maal

8. Duel Snel delen

9. Eén minuut test Testen hoeveel maal en deeloefeningen worden opgelost binnen de minuut

10. Dipolomatest Rekenvaardigheid testen.

Wat is er nog mogelijk maar misschien niet gebruikt (vraag ernaar indien je interesse hebt) : Woordkasteel http://www.woordkasteel.com/ Een compleet spellingpakket voor kinderen vanaf 6 jaar met 14 spelletjes, op ieder niveau in te stellen. Met 180 woordenlijsten, toetsen, oefenpakketten voor specifieke spellingproblemen en alles natuurlijk op een speelse manier. (ingesproken woorden klinken wel Nederlands)







- Snuffelsoft: Allerlei gratis software voor 1 e , 2 e en 3 e leerjaar www.snuffelsoft.be - Lannoo heeft een pak interessante cdroms met uitgewerkte lesbrieven, op onderstaande link staan ze alfabetisch:

http://www.lannoo.com/content/lannoo/fondsen/multimedia/lesbrievenalfab/1/index.jsp - - …

4. Zelfstandig leren mbv ICT - oefenen met bits2 en tafels CBgestuurd waarbij instructie op het scherm verschijnen en leerlingen kunnen oefenen

op eigen werktempo. - De cdrom ‘de boerderij’ en ‘Robbie konijn’ zijn cdroms waarbij de leerlingen zelfstandig op onderzoek en ontdekking

kunnen gaan. - Ruimtelijke oriëntatievaardigheden: bouwen met legoblokken software downloaden op


- Leerkracht maakt in powerpoint of excell oefeningen met correctie bij ingave. - …

5. Creëren met ICT

- werken met tuxpaint als eenvoudiger alternatief voor MSpaint. Klassikale instructieles bij eerste kennismaking. - Puzzels maken: download een freeware programma zoals op http://home.stoik.com/upload/index.html en maak puzzels van alle

leerlingen of leerkrachten van de school. - Kleurplaten over een bepaald onderwerp worden gezocht en afgedrukt om in te kleuren. - …

6. Zoeken en verwerken van informatie - oefenen met de interactieve cdrom ‘de boerderij’ ; geef opdrachten zoals ‘zoek de schildpad’ en bespreek de verschillende

mogelijkheden van het programma om het doel te vinden, luister in de bibliotheek naar de tekst bij een bepaald onderwerp, … - Samen met meester of juf in google afbeeldingen zoeken over een bepaald thema of onderwerp die in de klas aan de orde komt. -



- Een afbeelding in google door de leerkracht gevonden en de leerlingen vertellen hierbij.


- Een klassikaal emailadres dat door de leerkracht wordt gecontroleerd en beantwoord. - Leerkracht vraagt hulp aan de leerlingen om een gastenboek van een andere klas/school in te vullen. - N.a.v. een schoolreis of bezoek de website samen bekijken en bespreken. - …


Zorg dragen voor de apparatuur en de software. Signaleren van contact met schadelijke of discriminerende inhouden aan een vertrouwde volwassene. Op een ergonomische manier werken met de computer. De duur van een ictopdracht realistisch in te schatten en te bewaken. Spontaan hulp vragen bij computerproblemen. Op een kritischewaarderende wijze omgaan met ICT als maatschappelijk gegeven.

Nauwkeurig en verzorgd werken en het werk controleren op fouten. Respect hebben voor de intellectuele eigendom van anderen bij het gebruik van informatie en software. Rekening houden met de financiële en ecologische aspecten van ictgebruik. Weet hebben van het bestaan van virussen en spontaan signaleren voor hen ongewone berichten.

3. Oefenen van kennis en vaardigheden Vooral tijdens contractwerk kunnen onderstaande pakketten ingeoefend worden. Ook bij zwakke en/of sterke leerlingen kan gedifferentieerd worden om aangepaste oefeningen op niveau aan te bieden. - Ambrasoft : is leverancier en producent van educatieve softwareprogramma‛s voor gebruik in het basisonderwijs. Is methode onafhankelijk en vormen een aanvulling op de bestaande softwarepakketten op school. RekenBLAD (is een programma voor de leerkracht van 1e6 e lj)


RekenSOM bestaat uit 11 losse modules, opgenomen in één menuscherm, vanwaar u één van de losse modules kunt opstarten. De belangrijkste hoofdbewerkingen op het gebied van rekenen komen in dit programma aan bod. Een module is in principe een compleet softwareprogramma, maar door de vormgeving vormen de elf modules samen het grote programma RekenSOM. (sommen tot 10; sommen tot 100; sommen tot 10.000; klokkijken; eenvoudige breuken; oefenen met procenten; maten en gewichten; meten en maten; betalen met de euro; kommagetallen.) Tafels Totaal 2 e , 3e en 4 e leerjaar) is een programma om nieuwe tafels te leren en om de bekende tafels nog eens flink te herhalen. Tafel Totaal is een aanvulling op de oefenstof op tafelgebied. In de nieuwe versie kan er ook geoefend worden met de tafels boven de tien.

Woorden Totaal is een oefenprogramma, dat wordt ingezet om de wekelijkse woordpakketten op een leuke, speelse manier extra te oefenen. Met Woorden Totaal kunt u de oefenstof bij deze woordpakketten aanzienlijk uitbreiden. Daarnaast is het een flexibel programma. U kunt naast de pakketten van school zelf nog extra oefenpakketten toevoegen of gebruik maken van de ingebouwde pakketten. De onderdelen zijn uitgebreid met auditieve mogelijkheden, waarbij de ingebouwde spraaksynthesizer elk woord om kan zetten in spraak.

- EWOC : Best leuk zo’n breuk 1 (3 e en 4 e leerjaar)

zorgt ervoor dat inzichten in verband met breuken worden opgebouwd door concreet handelen in reële situaties. Het programma biedt tal van mogelijkheden om situaties en breukhandelingen te 'simuleren'. Het programma biedt veertig verschillende oefenreeksen met enkele klassieke herken en tekenopdrachten, simulaties van verdeelsituaties, betaalcontexten, werken op tijdlijnen en met maatbekers. Met de toetsmodule kan de leerkracht een momentopname maken van de vaardigheid in verband met een bepaald leerstofonderdeel en kan hij van die toets een foutenanalyse maken. biedt ondersteuning bij de leerplandoelen die een start krijgen in het derde leerjaar. Het pakket kan zinvol worden ingezet in het derde tot zesde leerjaar. Vier thema’s (taart en chocolade : Breuk als operator. Werken met continu materiaal / blokken : Breuk nemen van hoeveelheden en getallen. 2/3 van 21 is.../ klokvast : Toepassingen: situaties i.v.m. tijdstip en tijdsduur/ maatwerk : Toepassingen: situaties i.v.m. lengte, inhoud, gewicht, geldwaarden.

Superbits werd ontwikkeld ter ondersteuning van het vlot hoofdrekenen (plus en min tot 1000). Hoofddoel : ‘het beheersen van een aantal breed toepasbare oplossingsstr ategieën

Europas (3 e en 4 e leerjaar) Biedt een aantal scenario's rond betalen en rekenen met euro. Leerplandoelen : Besef hebben van de waarde van een geldbedrag uitgedrukt in Euro, Bedragen in euro kunnen lezen, analyseren, betalen,…, Eenvoudige berekeningen in euro kunnen uitvoeren, Inzicht geven in de notatie van kommagetallen.'

- Lannoo heeft een pak interessante cdroms met uitgewerkte lesbrieven, op onderstaande link staan ze alfabetisch:

http://www.lannoo.com/content/lannoo/fondsen/multimedia/lesbrievenalfab/1/index.jsp

- online oefeningen :

een pak oefeningen zijn gebundeld op de kbkwebsite onder toffe websites. Bekijk de verschillende oefeningen gemaakt met jclickx of hotpotatoes. Je vindt er telkens een korte uitleg bij.

Interessant voor het vierde leerjaar zijn :

• http://www.fi.uu.nl/rekenweb/rekenmaar/leerlingen/groepselectie.xml?sort=title&groep=6 groep 6 (=4 e leerjaar) bouwen met blokken, huisjes bouwen, …

• http://www.kabage.be/ict/4.htm (basisschool Geel) links met onlineoefeningen

• http://hotpot.klascement.net/lager_onderwijs_jaar_3.htm hotpotatoes/jclickx oefeningen op klascement

• http://www.arkorum.be/ark/patrick/visdic.html woorden auditief en visueel laten inoefenen

• http://www.triangel.be/bwb/index.asp voor anderstalige leerlingen

• ...

Wat is er nog mogelijk maar misschien niet gebruikt (vraag ernaar indien je interesse hebt) : Woordkasteel http://www.woordkasteel.com/ Een compleet spellingpakket voor kinderen vanaf 6 jaar met 14 spelletjes, op ieder niveau in te stellen. Met 180 woordenlijsten, toetsen, oefenpakketten voor specifieke spellingproblemen en alles natuurlijk op een speelse manier. (ingesproken woorden klinken wel Nederlands)







- Snuffelsoft: Allerlei gratis software voor 1 e , 2 e en 3 e leerjaar www.snuffelsoft.be - Lannoo heeft een pak interessante cdroms met uitgewerkte lesbrieven, op onderstaande link staan ze alfabetisch:

http://www.lannoo.com/content/lannoo/fondsen/multimedia/lesbrievenalfab/1/index.jsp

- …

4. Zelfstandig leren mbv ICT - oefenen met bits2 en tafels CBgestuurd waarbij instructie op het scherm verschijnen en leerlingen kunnen oefenen op eigen

werktempo. (intensief trainen is hier de boodschap) - De cdrom ‘de boerderij’ en ‘Hoe werkt het’ zijn cdroms waarbij de leerlingen zelfstandig op onderzoek en ontdekking kunnen

gaan. - Ruimtelijke oriëntatievaardigheden: bouwen met legoblokken software downloaden op


- Leerkracht maakt in powerpoint of excell oefeningen met correctie bij ingave. - Jclick oefeningen terug te vinden op http://hotpot.klascement.net/lager_onderwijs_jaar_3.htm - …

5. Creëren met ICT - De leerlingen kunnen oordelen welke ICThulpmiddelen hen kunnen helpen bij het creëren. Vbn. Gebruik maken van powerpoint,

tuxpaint, paint, word (wordart), … om iets te creëren. Vb een kaartje voor moederdag, uitnodiging voor een voorstelling in de klas bij einde van een project of thema,… Leuk is eens het filmpje op www.youtube.com te tonen hoe de Mona Lisa werd nagetekend in Paint http://www.youtube.com/watch?v=ou35WfH8OuM&mode=related&search=

- De leerlingen kunnen met behulp van ICT eigen ideeën met tekst en beeld creatief vorm geven en beschikbaar maken. Gedicht in word schikken en met een tekening / foto op google afbeeldingen, digitale camera, … voorzien.

- De leerlingen kunnen oordelen of zij de opdracht tot een goed einde hebben gebracht en reflecteren op hun werkwijze. Klassegesprek over het werk, boekje maken met gemaakte gedichten, …

- Andere mogelijkheden : een stripverhaal maken (software Suske en Wiske, …) , tekstballonnetje bij gemaakte foto’s van een uitstap van tekst voorzien, … (zie ook voorstellen van informatie)

- Zoeken van een Mandala en deze afdrukken ; zelf een mandala tekenen met tuxpaint - …

6. Zoeken en verwerken van informatie

- De leerlingen kunnen adequaat kiezen welke informatiebronnen het meest geschikt zijn om bepaalde informatie op te zoeken. Vb Google+ google afbeeldingen, anyhelps, wikipedia, verschillende cdroms

- De leerlingen zijn in staat om zoekopdrachten uit te voeren d.m.v. eenvoudige procedures zoals: invoeren van een websiteadres, zoeken via zoekrobot, navigeren d.m.v. hyperlinks, menuopties hanteren. Vb naar de kbk website surfen, de schoolwebsite bezoeken, een afbeelding zoeken via google, …

- De leerlingen kunnen beslissen op welke manier zij de gevonden informatie later opnieuw kunnen raadplegen. Vb. Interessante websites opslaan bij de Favorieten, in eigen mapje bewaren op de server, afdrukken na toelating van de leerkracht via printer secretariaat, …

- De leerlingen kunnen met behulp van ICT een zoekopdracht formuleren en uitvoeren. Vb (Anywize lessen controleer telkens de link van de werkbladen vooraleer hiermee van start te gaan.) Zelf in word eventueel een aantal vragen opstellen met hyperlinks naar het internet (best klassikaal ingeleid), …

- De leerlingen kunnen onder begeleiding oordelen welke informatie relevant en interessant is binnen de onderzoeksopdracht. Vb thema reclame , correcte informatie op wikipedia of google bespreken

- De leerlingen nemen een kritische houding aan tegenover de beschikbare informatie… vb Na een bezoek aan een bedrijf ook de website van het bedrijf bekijken en de informatie vergelijken.

- … Tips om met de klaspc met of zonder beamer te doen:

Heel eenvoudige opdrachten laten uitvoeren zoals zoek in google een afbeelding van … (naar aanleiding van een ongekend dier,…), waar ligt Zwevegem? … Op www.giswest.be kan de school met luchtfoto’s bekeken worden n.a.v. een thema ‘ik en mijn omgeving’, je kan ook als leerkracht je huis tonen. Wat is het correcte woord? (juiste spelling) Zoek het op http://woordenlijst.org/ of wat betekent het woord? (online woordenboek) http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/

7. Voorstellen van informatie (De leerlingen kunnen met ondersteuning van ICT informatie multimediaal voorstellen)

- De leerlingen kunnen vastleggen in welke volgorde en onder welke vorm de informatie voorgesteld zal worden. De leerlingen kunnen beslissen welke ICTtoepassingen het meest geschikt zijn om (delen van) de informatie voor te stellen. Vb kiezen voor een worddocument, een schematische voorstelling mbv mind mapping, een tekening dmv paint of tuxpaint, powerpoint door de leerkracht geleid.

- De leerlingen kunnen met behulp van ICT eigen ideeën met tekst en beeld creatief vorm geven en beschikbaar maken. Vooral het programma Word van Microsoft als tekstverwerker wordt gebruikt om alzo instrumentele vaardigheden te verwerven, deze zijn gemakkelijk overdraagbaar naar andere belangrijke toepassingen. Ook een mindmap door de leerkracht opgemaakt, (als onderdeel van leren leren, kernwoorden onderscheiden, … Met een stripmaker worden dialoogjes gemaakt. Het afgewerkte verhaal mag dan aan de groep voorgesteld worden. Info bij suske en wiske stripmaker kan je vinden bij volgende url http://www.emmausinstituut.be/commedia/stripmaker.htm Voor de kiekeboe stripmaker kan je info vinden op http://www.kiekeboewebstek.be/stripmaker.html

8. Communiceren van informatie en kennis (De leerlingen kunnen ICT gebruiken om op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier te communiceren.)

De externe communicatie staat nog in zijn kinderschoenen. Vaak zijn het klassikale activiteiten. Een klassikaal emailadres dat door de leerkracht wordt gecontroleerd en beantwoord. Inleiden met een klassengesprek mbt chatten en emailen. Wijzen op de gevaren van chatten en een correct taalgebruik is aan te raden. Sporadisch kan eventueel eens gedemonstreerd worden met voipbuster (gratis bellen) of skype en een hotmailadres voor de klas kan aangemaakt worden om msnchat in te stellen. Online afdrukken van foto’s na een uitstap of gebeurtenis op school. Vb www.foto.com

• Op de schoolwebsite staat misschien een gastenboek http://www.tboek.nl/tboek/index.php?name=vlaanderen (school Olv van Vlaanderen) of een vriendenboek als aandenken voor de juf vb http://www.i net.be/gboek/gastenboek.php?gname=g156200731329 (juf Annie gaat op pensioen), vullen we dit in? (klassikale afspraken maken is hierbij noodzakelijk, controle door de leerkracht voor het doorsturen!)

• Een webblog maken. http://www.bloggen.be/l4a/ meer informatie hierover vind je op de kbkwebsite www.kbkscholen.be bij toffe websites, leerkrachten

• Met de digitale camera een filmpje maken en plaatsen op www.youtube.com • …


- Zorg dragen voor de apparatuur en de software. - Signaleren van contact met schadelijke of discriminerende inhouden aan een vertrouwde volwassene. - Op een ergonomische manier werken met de computer. - De duur van een ict-opdracht realistisch in te schatten en te bewaken. - Spontaan hulp vragen bij computerproblemen. - Op een kritische-waarderende wijze omgaan met ICT als maatschappelijk gegeven. - Nauwkeurig en verzorgd werken en het werk controleren op fouten. - Respect hebben voor de intellectuele eigendom van anderen bij het gebruik van informatie en software. - Rekening houden met de financiële en ecologische aspecten van ict-gebruik. - Weet hebben van het bestaan van virussen en spontaan signaleren voor hen ongewone berichten.

3. Oefenen van kennis en vaardigheden Vooral tijdens contractwerk kunnen onderstaande pakketten ingeoefend worden. Ook bij zwakke en/of sterke leerlingen kan gedifferentieerd worden om aangepaste oefeningen op niveau aan te bieden. - Digitaal centrum (anywize) : eenvoudige werkbladen in excell met zelfcontrole die gegeven leerstof inoefenen. Drill and practise blaadjes voorgeschoteld voor taal en wiskunde. Onmiddellijke feedback voorzien na elke oplossing en de leerling krijgt de gelegenheid om aan zelfevaluatie te doen.

- Ambrasoft : is leverancier en producent van educatieve softwareprogramma‛s voor gebruik in het basisonderwijs. Is methode onafhankelijk en vormen een aanvulling op de bestaande softwarepakketten op school. RekenBLAD (is een programma voor de leerkracht van 1e6 e lj)




- EWOC : Best leuk zo’n breuk 1 (3 e en 4 e leerjaar)

zorgt ervoor dat inzichten in verband met breuken worden opgebouwd door concreet handelen in reële situaties. Het programma biedt tal van mogelijkheden om situaties en breukhandelingen te 'simuleren'. Het programma biedt veertig verschillende oefenreeksen met enkele klassieke herken en tekenopdrachten, simulaties van verdeelsituaties, betaalcontexten, werken op tijdlijnen en met maatbekers. Met de toetsmodule kan de leerkracht een momentopname maken van de vaardigheid in verband met een bepaald leerstofonderdeel en kan hij van die toets een foutenanalyse maken. biedt ondersteuning bij de leerplandoelen die een start krijgen in het derde leerjaar. Het pakket kan zinvol worden ingezet in het derde tot zesde leerjaar. Vier thema’s (taart en chocolade : Breuk als operator. Werken met continu materiaal / blokken : Breuk nemen van hoeveelheden en getallen. 2/3 van 21 is.../ klokvast : Toepassingen: situaties i.v.m. tijdstip en tijdsduur/ maatwerk : Toepassingen: situaties i.v.m. lengte, inhoud, gewicht, geldwaarden.

Best leuk zo’n breuk 2 (4 e leerjaar, 5 e leerjaar)

Het programma telt 24 oefenvormen gegroepeerd in drie thema's. (1. hoger/lager : Breuk als operator:aanleren strategie, breuken voorstellen, breuk nemen van getal 2. Zwem je een breuk : Breuk als getal, Onechte breuken en gemengde getallen, Breuken voorstellen en ordenen op de getallenlijn

Sommige einde 4 e lj, de rest 5 e lj (herhaling 6 e lj kan altijd)

1.Hoger lager

Gok en teken 4 Gok je rijk 4, begin 5 Teken vrij 4 2/3 van … is … stambreuk 4

echte breuk 4 – 5 onechte breuk 5

Herken 4 Geheel 5 Vergelijk 4 Reken slim 4

2. Zwem je een breuk

Zwembad eind 4, 5 Zwembad 2 5 Stop tijdig eind 4, 5 Getallenlijn breuk < 1 4

Breuk > 1 5 Getallenlijn eind 4, 5 Getallenlijn breuk eind 4, 5 Afstand 5 Stop tijdig 5

Europas (3 e en 4 e leerjaar) Biedt een aantal scenario's rond betalen en rekenen met euro. Leerplandoelen : Besef hebben van de waarde van een geldbedrag uitgedrukt in Euro, Bedragen in euro kunnen lezen, analyseren, betalen,…, Eenvoudige berekeningen in euro kunnen uitvoeren, Inzicht geven in de notatie van kommagetallen.'

Kwelwerk (4 e , 5 e en 6 e leerjaar)

Werkwoordspelling zowel preventief als remediërend. Een algoritme gebaseerd op taalsignaal maar perfect bruikbaar met andere methodes. 12 scenario’s : wegwijs in Kweldorp, werkwoordsvormen herkennen, persoonsvormen in de tegenwoordige tijd, persoonsvormen in de verleden tijd, alle persoonsvormen, niet persoonsvormen, pv. TT en niet – pv., PV. VT en nietPV, alle werkwoordsvormen, tempo, toetje, test, extra eigen reeks. Bij elk niveau oefeningen uitvoeren tot reeks 4 (reeks 5 = tot 5 e leerjaar reeks 6 = samengestelde zinnen voor 6 e lj)









• ...



Speelhuisjes 1 tot 6, kruiscijferraadsel

Belgische steden : Vlieg met een helikopter naar de opgegeven steden.

Digitee : de volledige spelling van het basisonderwijs verzameld in 3500 digitaal ingesproken woorden en 350 woordreeksen. Nu kan iedereen een auditief dictee maken, aangepast volgens leeftijd en spellingsmoeilijkheid. De digimeter houdt perfect de score bij. Visueel dictee : Waar DIGITEE de woorden auditief aanbrengt, doet Visdic het visueel en auditief. Nieuw is ook het clusterbord, waarmee de leerlingen clusters van letters kunnen aantikken. Door gebruik te maken van verschillende kleuren, wordt het woordbeeld nog beter ingeprent.


- EDUROM :

Maten en gew ichten gericht op het gebruiken van en rekenen met de maateenheden voor lengte, oppervlakte, gewicht en inhoud

Vb. Van klein naar groot r ekenraadsels fotospel welke maat is dit opp. en inhoud combispel

Woordkasteel http://www.woordkasteel.com/ Een compleet spellingpakket voor kinderen vanaf 6 jaar met 14 spelletjes, op ieder niveau in te stellen. Met 180 woordenlijsten, toetsen, oefenpakketten voor specifieke spellingproblemen en alles natuurlijk op een speelse manier. (ingesproken woorden klinken wel Nederlands)



4. Zelfstandig leren mbv ICT

- oefenen met breuk 1 en breuk 2 waarbij instructie op het scherm verschijnt programma‛s van ewoc. - Navigeren en zoeken binnen een toepassing (bijv. een educatieve cd-romschijf) via grafische elementen vbn zijn cd-

rom van de boerderij, het menselijk lichaam, de natuur, de wereld, kijk hoe werkt het, … - Weten dat er in vele applicatie een help-functie is ingebouwd waarmee men zelfstandig een aantal problemen kan

oplossen. Functie knop F1 leren gebruiken, ctrl- F om een woord in een tekst te vinden wanneer in anywize op een tekst wordt gezocht,…

- Anyhelps te vinden op http://server.anywize.net/files/geert/webanywize/anyhelp.htm (ook na navigatie op www.anywize.net) ondersteuning van bepaalde computervaardigheden voor de leerlingen (maar ook voor de leerkracht interessant)

- Bepaalde anywize lessen zijn bedoeld voor het vierde leerjaar. Vb Bouw een vis (doelstellingen : De uitwendige delen van een vis kunnen benoemen. De belangrijkste delen van een visskelet kunnen beschrijven. Soorten vinnen en bek kunnen benoemen. Vorm en functie van de bek kunnen omschrijven naargelang het leefgebied. Functie van de schubben en de slijmlaag van een vis kunnen verklaren.); mijn naam is haas(omschrijving: In deze les wordt informatie verzameld rond de voornaam en de familienaam. De opdracht is tweeledig : 1) Hoe vaak komt een familienaam voor in België en hoe is de naam verspreid over de verschillende provincies. Deze gegevens worden verwerkt binnen Excel. 2) Zoek de verklaring op van je voornaam en maak zo een voornamenboek van de kinderen van de klas of een groep ervan.) ; dinosaurussen ; moederdag ; … een overzicht per graad kan je vinden op http://www.anywize.net/?lessen (Vergeet niet vooraf de links te controleren zodat je les niet in duigen valt omwille van een verkeerde of niet operationele link)

- …

5. Creëren met ICT

- De leerlingen kunnen oordelen welke ICThulpmiddelen hen kunnen helpen bij het creëren. Vbn. Gebruik maken van powerpoint, tuxpaint, paint, word (wordart), … om iets te creëren. Vb een kaartje voor moederdag, uitnodiging voor een voorstelling in de klas bij einde van een project of thema,… Leuk is eens het filmpje op www.youtube.com te tonen hoe de Mona Lisa werd nagetekend in Paint http://www.youtube.com/watch?v=ou35WfH8OuM&mode=related&search=




- Zoeken van een Mandala en deze afdrukken ; zelf een mandala tekenen met tuxpaint









Heel eenvoudige opdrachten laten uitvoeren zoals zoek in google een afbeelding van … (naar aanleiding van een ongekend dier,…), waar ligt Zwevegem? … Op www.giswest.be kan de school met luchtfoto’s bekeken worden n.a.v. een thema ‘ik en mijn omgeving’, je kan ook als leerkracht je huis tonen.

Wat is het correcte woord? (juiste spelling) Zoek het op http://woordenlijst.org/ of wat betekent het woord? (online woordenboek) http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/


- De leerlingen kunnen vastleggen in welke volgorde en onder welke vorm de informatie voorgesteld zal worden. De leerlingen kunnen beslissen welke ICTtoepassingen het meest geschikt zijn om (delen van) de informatie voor te stellen. Vb kiezen voor een worddocument, een schematische voorstelling mbv mind mapping, een tekening dmv paint of tuxpaint, powerpoint door de leerkracht geleid.

- De leerlingen kunnen met behulp van ICT eigen ideeën met tekst en beeld creatief vorm geven en beschikbaar maken. Vooral het programma Word van Microsoft als tekstverwerker wordt gebruikt om alzo instrumentele vaardigheden te verwerven, deze zijn gemakkelijk overdraagbaar naar andere belangrijke toepassingen. Ook een mindmap door de leerkracht opgemaakt, (als onderdeel van leren leren, kernwoorden onderscheiden, … ) Sporadisch kan ook powerpoint gebruikt worden bij leerlingen met een sterke ictkennis en dan als voorbeeldfunctie en demonstratie wat powerpoint is. Vb kledij als spreekbeurt of een dierenpaspoort maken.

Met een stripmaker worden dialoogjes gemaakt. Het afgewerkte verhaal mag dan aan de groep voorgesteld worden. Info bij suske en wiske stripmaker kan je vinden bij volgende url http://www.emmausinstituut.be/commedia/stripmaker.htm Voor de kiekeboe stripmaker kan je info vinden op http://www.kiekeboewebstek.be/stripmaker.html


De externe communicatie staat nog in zijn kinderschoenen. Vaak zijn het klassikale activiteiten. Een klassikaal emailadres dat door de leerkracht wordt gecontroleerd en beantwoord. Inleiden met een klassengesprek mbt chatten en emailen. Wijzen op de gevaren van chatten en een correct taalgebruik is aan te raden. Sporadisch kan eventueel eens gedemonstreerd worden met voipbuster (gratis bellen) of skype en een hotmailadres voor de klas kan aangemaakt worden om msnchat in te stellen. Online afdrukken van foto’s na een uitstap of gebeurtenis op school. Vb www.foto.com





Zorg dragen voor de apparatuur en de software. Signaleren van contact met schadelijke of discriminerende inhouden aan een vertrouwde volwassene. Op een ergonomische manier werken met de computer. De duur van een ictopdracht realistisch in te schatten en te bewaken. Spontaan hulp vragen bij computerproblemen. Op een kritischewaarderende wijze omgaan met ICT als maatschappelijk gegeven. Nauwkeurig en verzorgd werken en het werk controleren op fouten. Respect hebben voor de intellectuele eigendom van anderen bij het gebruik van informatie en software. Rekening houden met de financiële en ecologische aspecten van ictgebruik. Weet hebben van het bestaan van virussen en spontaan signaleren voor hen ongewone berichten.

3. Oefenen van kennis en vaardigheden Vooral tijdens contractwerk kunnen onderstaande pakketten ingeoefend worden. Ook bij zwakke en/of sterke leerlingen kan gedifferentieerd worden om aangepaste oefeningen op niveau aan te bieden. Digitaal centrum (anywize) : eenvoudige werkbladen in excell met zelfcontrole die gegeven leerstof

inoefenen. Drill and practise blaadjes voorgeschoteld voor taal en wiskunde. Onmiddellijke feedback voorzien na elke oplossing en de leerling krijgt de gelegenheid om aan zelfevaluatie te doen. Indien er fouten zijn gelieve die door te mailen naar [email protected]

Anywize : Anywize.net biedt lesmateriaal aan waarbij de computer een middel is om een gegeven opdracht op een creatieve manier tot een goed einde te brengen. De computer is zelden een doel op zich in deze lessen. Verwacht dus geen lessen die de leerlingen uitleggen hoe ze met de computer moeten omgaan. Anywize.net is ervan overtuigd dat leerlingen zich spontaan deze vaardigheden eigen maken door het omgaan met de computer. Controleer vooraf de hyperlinks of die nog bestaan, bereid je les grondig voor zodat je niet voor onverwachte problemen komt te staan.



RekenSOM bestaat uit 11 losse modules, opgenomen in één menuscherm, vanwaar u één van de losse modules kunt opstarten. De belangrijkste hoofdbewerkingen op het gebied van rekenen komen in dit programma aan bod. Een module is in principe een compleet softwareprogramma, maar door de vormgeving vormen de elf modules samen het grote programma RekenSOM. (sommen tot 10; sommen tot 100; sommen tot 10.000; klokkijken; eenvoudige breuken; oefenen met procenten; maten en gewichten; meten en maten; betalen met de euro; kommagetallen.)


- Frans : een pak oefeningen staan op de cdrom versie die op alle pc’s van de pcklas of op de klaspc kan geïnstalleerd worden. (voor de methode junior/bien sûr en Bonjour les enfants)

- EWOC : Best leuk zo’n breuk 2 (4 e leerjaar, 5 e leerjaar)

Het programma telt 24 oefenvormen gegroepeerd in drie thema's. (1. hoger/lager : Breuk als operator:aanleren strategie, breuken voorstellen, breuk nemen van getal 2. Zwem je een breuk : Breuk als getal, Onechte breuken en gemengde getallen, Breuken voorstellen en ordenen op de getallenlijn

Sommige einde 4 e lj, de rest 5 e lj (herhaling 6 e lj kan altijd)

1.Hoger lager

Gok en teken 4 Gok je rijk 4, begin 5 Teken vrij 4 2/3 van … is … stambreuk 4

echte breuk 4 – 5 onechte breuk 5

Herken 4 Geheel 5 Vergelijk 4 Reken slim 4

2. Zwem je een breuk

Zwembad eind 4, 5 Zwembad 2 5 Stop tijdig eind 4, 5 Getallenlijn breuk < 1 4

Breuk > 1 5 Getallenlijn eind 4, 5 Getallenlijn breuk eind 4, 5 Afstand 5 Stop tijdig 5











• ...



- EDUROM :

Maten en gew ichten gericht op het gebruiken van en rekenen met de maateenheden voor lengte, oppervlakte, gewicht en inhoud

Vb. Van klein naar groot r ekenraadsels fotospel welke maat is dit opp. en inhoud combispel




4. Zelfstandig leren mbv ICT - De zaak % (5 e + 6 e lj):

is een totaalpakket rond procentberekening. 'De zaak % ' wordt aan de leerlingen voorgesteld als een uitdaging: 'Help de Zaak % oplossen en haal het diploma van 'Master in de percentologie'. Het is de bedoeling dat de leerlingen zelfstandig de ingebouwde leerlijn doorlopen. Het pakket biedt ondersteuning bij alle leerplandoelen die in het basisonderwijs dienen aangepakt. Voor het vijfde leerjaar wordt er aangeraden enkel het deel basisopleiding te maken en dit telt 10 oefenscenario's. Het gaat om basisrekenvaardigheden i.v.m. percenten: omrekenen breuk naar %, voorstellen van percentages, van % naar €.

- oefenen met breuk 1 en breuk 2 waarbij instructie op het scherm verschijnt programma’s van ewoc. - Navigeren en zoeken binnen een toepassing (bijv. een educatieve cdromschijf) via grafische elementen vbn zijn cdrom van de

boerderij, het menselijk lichaam, de natuur, de wereld, kijk hoe werkt het, … - Weten dat er in vele applicatie een helpfunctie is ingebouwd waarmee men zelfstandig een aantal problemen kan oplossen.

Functie knop F1 leren gebruiken, ctrl F om een woord in een tekst te vinden wanneer in anywize op een tekst wordt gezocht,… - Anyhelps te vinden op http://server.anywize.net/files/geert/webanywize/anyhelp.htm (ook na navigatie op www.anywize.net)

ondersteuning van bepaalde computervaardigheden voor de leerlingen (maar ook voor de leerkracht interessant) - Bepaalde anywize lessen zijn bedoeld voor het vierde leerjaar. Vb Bouw een vis (doelstellingen : De uitwendige delen van een vis

kunnen benoemen. De belangrijkste delen van een visskelet kunnen beschrijven. Soorten vinnen en bek kunnen benoemen. Vorm en functie van de bek kunnen omschrijven naargelang het leefgebied. Functie van de schubben en de slijmlaag van een vis kunnen verklaren.); mijn naam is haas(omschrijving: In deze les wordt informatie verzameld rond de voornaam en de familienaam. De opdracht is tweeledig : 1) Hoe vaak komt een familienaam voor in België en hoe is de naam verspreid over de verschillende provincies. Deze gegevens worden verwerkt binnen Excel. 2) Zoek de verklaring op van je voornaam en maak zo een voornamenboek van de kinderen van de klas of een groep ervan.) ; dinosaurussen ; moederdag ; … een overzicht per graad kan je vinden op http://www.anywize.net/?lessen (Vergeet niet vooraf de links te controleren zodat je les niet in duigen valt omwille van een verkeerde of niet operationele link)

- …


tuxpaint, paint, word (wordart), … om iets te creëren. Vb een kaartje voor moederdag, uitnodiging voor een voorstelling in de

klas bij einde van een project of thema,… Leuk is eens het filmpje op www.youtube.com te tonen hoe de Mona Lisa werd nagetekend in Paint http://www.youtube.com/watch?v=ou35WfH8OuM&mode=related&search=




- …









Heel eenvoudige opdrachten zoals zoek in google een afbeelding van … (naar aanleiding van een ongekend dier,…), waar ligt Zwevegem? … Op www.giswest.be kan de school met luchtfoto‛s bekeken worden n.a.v. een thema ‘ik en mijn omgeving‛, je kan ook als leerkracht je huis tonen. Wat is het correcte woord? (juiste spelling) Zoek het op http://woordenlijst.org/ of wat betekent het woord? (online woordenboek) http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/


- De leerlingen kunnen vastleggen in welke volgorde en onder welke vorm de informatie voorgesteld zal worden. De leerlingen kunnen beslissen welke ICT- toepassingen het meest geschikt zijn om (delen van) de informatie voor te stellen. Vb kiezen voor een worddocument, een schematische voorstelling mbv mind mapping, een tekening dmv paint of tuxpaint, powerpoint door de leerkracht geleid.

- De leerlingen kunnen met behulp van ICT eigen ideeën met tekst en beeld creatief vorm geven en beschikbaar maken. Vooral het programma Word van Microsoft als tekstverwerker wordt gebruikt om alzo instrumentele vaardigheden te verwerven, deze zijn gemakkelijk overdraagbaar naar andere belangrijke toepassingen. Ook een mindmap door de leerkracht opgemaakt, (als onderdeel van leren leren, kernwoorden onderscheiden, … ) Sporadisch kan ook powerpoint gebruikt worden bij leerlingen met een sterke ict-kennis en dan als voorbeeldfunctie en demonstratie wat powerpoint is. Vb kledij als spreekbeurt of een dierenpaspoort maken.

Met een stripmaker worden dialoogjes gemaakt. Het afgewerkte verhaal mag dan aan de groep voorgesteld worden. Info bij suske en wiske stripmaker kan je vinden bij volgende url http://www.emmausinstituut.be/commedia/stripmaker.htm Voor de kiekeboe stripmaker kan je info vinden op http://www.kiekeboewebstek.be/stripmaker.html


De externe communicatie staat nog in zijn kinderschoenen. Vaak zijn het klassikale activiteiten. Een klassikaal emailadres dat door de leerkracht wordt gecontroleerd en beantwoord. Inleiden met een klassengesprek mbt chatten

en emailen. Wijzen op de gevaren van chatten en een correct taalgebruik is aan te raden. Sporadisch kan eventueel eens gedemonstreerd worden met voipbuster (gratis bellen) of skype en een hotmailadres voor de klas kan aangemaakt worden om msn-chat in te stellen. Online afdrukken van foto‛s na een uitstap of gebeurtenis op school. Vb www.foto.com

• Op de schoolwebsite staat misschien een gastenboek http://www.tboek.nl/tboek/index.php?name=vlaanderen (school Olv van Vlaanderen) of een vriendenboek als aandenken voor de juf vb http://www.i- net.be/gboek/gastenboek.php?gname=g156200731329 (juf Annie gaat op pensioen), vullen we dit in? (klassikale afspraken maken is hierbij noodzakelijk, controle door de leerkracht voor het doorsturen!)




- Zorg dragen voor de apparatuur en de software. Signaleren van contact met schadelijke of discriminerende inhouden aan een vertrouwde volwassene. Op een ergonomische manier werken met de computer. De duur van een ictopdracht realistisch in te schatten en te bewaken. Spontaan hulp vragen bij computerproblemen. Op een kritischewaarderende wijze omgaan met ICT als maatschappelijk gegeven. Nauwkeurig en verzorgd werken en het werk controleren op fouten. Respect hebben voor de intellectuele eigendom van anderen bij het gebruik van informatie en software. Rekening houden met de financiële en ecologische aspecten van ictgebruik. Weet hebben van het bestaan van virussen en spontaan signaleren voor hen ongewone berichten.


- EWOC :



- Digitaal centrum (anywize) : eenvoudige werkbladen in excell met zelfcontrole die gegeven leerstof inoefenen. Drill and practise blaadjes voorgeschoteld voor taal en wiskunde. Onmiddellijke feedback voorzien na elke oplossing en de leerling krijgt de gelegenheid om aan zelfevaluatie te doen.

- Ambrasoft : is leverancier en producent van educatieve softwareprogramma’s voor gebruik in het basisonderwijs. Is methode onafhankelijk en vormen een aanvulling op de bestaande softwarepakketten op school. RekenBLAD (is een programma voor de leerkracht van 1e6 e lj)



Woorden Totaal is een oefenprogramma, dat wordt ingezet om de wekelijkse woordpakketten op een leuke, speelse manier extra te oefenen. Met Woorden Totaal kunt u de oefenstof bij deze woordpakketten aanzienlijk uitbreiden.

Daarnaast is het een flexibel programma. U kunt naast de pakketten van school zelf nog extra oefenpakketten toevoegen of gebruik maken van de ingebouwde pakketten. De onderdelen zijn uitgebreid met auditieve mogelijkheden, waarbij de ingebouwde spraaksynthesizer elk woord om kan zetten in spraak.

- Frans : een pak oefeningen staan op de cdrom versie die op alle pc’s van de pcklas of op de klaspc kan geïnstalleerd worden. (voor de methode junior/bien sûr en Bonjour les enfants)



Interessant voor het zesde leerjaar zijn :

• http://www.fi.uu.nl/rekenweb/rekenmaar/leerlingen/groepselectie.xml?sort=title&groep=6 groep 8 (= 6 e leerjaar)





• ...



- EDUROM : http://www.edurom.nl/ (voor een lijst van cdroms en inhoud)

Maten en gew ichten gericht op het gebruiken van en rekenen met de maateenheden voor lengte, oppervlakte, gewicht en inhoud Vb. Van klein naar groot r ekenraadsels fotospel welke maat is dit opp. en inhoud combispel




4. Zelfstandig leren mbv ICT - De zaak % (5 e + 6 e lj):

is een totaalpakket rond procentberekening. 'De zaak % ' wordt aan de leerlingen voorgesteld als een uitdaging: 'Help de Zaak % oplossen en haal het diploma van 'Master in de percentologie'. Het is de bedoeling dat de leerlingen zelfstandig de ingebouwde leerlijn doorlopen. Het pakket biedt ondersteuning bij alle leerplandoelen die in het basisonderwijs dienen aangepakt.

- Navigeren en zoeken binnen een toepassing (bijv. een educatieve cdromschijf) via grafische elementen vbn zijn cdrom van het menselijk lichaam, de natuur, de wereld, kijk hoe werkt het, …

- Weten dat er in vele applicatie een helpfunctie is ingebouwd waarmee men zelfstandig een aantal problemen kan oplossen. Functie knop F1 leren gebruiken, ctrl F om een woord in een tekst te vinden wanneer in anywize op een tekst wordt gezocht,…

- Anyhelps te vinden op http://server.anywize.net/files/geert/webanywize/anyhelp.htm (ook na navigatie op www.anywize.net) ondersteuning van bepaalde computervaardigheden voor de leerlingen (maar ook voor de leerkracht interessant)

- Bepaalde anywize lessen zijn bedoeld voor het zesde leerjaar. Een overzicht per graad kan je vinden op http://www.anywize.net/?lessen (Vergeet niet vooraf de links te controleren zodat je les niet in duigen valt omwille van een verkeerde of niet operationele link)

- …


tuxpaint, paint, word (wordart), … om iets te creëren. Vb een kaartje voor moederdag, uitnodiging voor een voorstelling in de klas bij einde van een project of thema,… Leuk is eens het filmpje op www.youtube.com te tonen hoe de Mona Lisa werd nagetekend in Paint http://www.youtube.com/watch?v=ou35WfH8OuM&mode=related&search=


- De leerlingen kunnen oordelen of zij de opdracht tot een goed einde hebben gebracht en reflecteren op hun werkwijze. Klassengesprek over het werk, boekje maken met gemaakte gedichten, …


6. Zoeken en verwerken van informatie - De leerlingen kunnen adequaat kiezen welke informatiebronnen het meest geschikt zijn om bepaalde informatie op te zoeken. Vb

Google + google afbeeldingen, anyhelps, wikipedia, verschillende cdroms - De leerlingen zijn in staat om zoekopdrachten uit te voeren d.m.v. eenvoudige procedures zoals: invoeren van een websiteadres,

zoeken via zoekrobot, navigeren d.m.v. hyperlinks, menuopties hanteren. Vb naar de kbk website surfen, de schoolwebsite bezoeken, een afbeelding zoeken via google, …





- In excell een aantal gegevens noteren en dit voorstellen in een diagram (de leerlingen zelf formules moeten bedenken) vb. les kaarten.xls, voetbal.xls, feest.xls ; indien gewenst kan er een demoles gegeven worden door de ictcoördinator zodat de mogelijkheden van excell kunnen doorgrond worden)


Heel eenvoudige opdrachten zoals zoek in google een afbeelding van … (naar aanleiding van een ongekend dier,…), waar ligt Zwevegem? … Op www.giswest.be kan de school met luchtfoto’s bekeken worden n.a.v. een thema ‘ik en mijn omgeving’, je kan ook als leerkracht je huis tonen. Wat is het correcte woord? (juiste spelling) Zoek het op http://woordenlijst.org/ of wat betekent het woord? (online woordenboek) http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/


- De leerlingen kunnen vastleggen in welke volgorde en onder welke vorm de informatie voorgesteld zal worden. De leerlingen kunnen beslissen welke ICTtoepassingen het meest geschikt zijn om (delen van) de informatie voor te stellen. Vb kiezen voor een worddocument, een excell document, een schematische voorstelling mbv mindmapping, een tekening dmv paint of tuxpaint, PowerPoint door de leerkracht geleid.

- De leerlingen kunnen met behulp van ICT eigen ideeën met tekst en beeld creatief vorm geven en beschikbaar maken. Vooral het programma Word van Microsoft als tekstverwerker wordt gebruikt om alzo instrumentele vaardigheden te verwerven, deze zijn gemakkelijk overdraagbaar naar andere belangrijke toepassingen. Ook een mindmap leren opmaken, (als onderdeel van leren leren, kernwoorden onderscheiden, … ) PowerPoint opmaken als een manier om een samenvatting te maken van een te leren les, een quiz maken met de nodige links en animaties,…

- Webquests : Een webquest is een onderzoeksgerichte activiteit waarbij de informatie waarrond wordt gewerkt geheel of gedeeltelijk komt van bronnen afkomstig van het internet en die resulteert in een creatief werkstuk waarin de geordende informatie verwerkt is. Het werkstuk kan geheel of gedeeltelijk met de computer worden aangemaakt (b.v. een powerpoint presentatie) http://www.sip.be/webquest

-


De externe communicatie staat nog in zijn kinderschoenen. Vaak zijn het klassikale activiteiten. Een klassikaal emailadres dat door de leerkracht wordt gecontroleerd en beantwoord. Inleiden met een klassengesprek mbt chatten en emailen. Wijzen op de gevaren van chatten en een correct taalgebruik is aan te raden. Sporadisch kan eventueel eens gedemonstreerd worden met

voipbuster (gratis bellen) of skype en een hotmailadres voor de klas kan aangemaakt worden om msnchat in te stellen. Online afdrukken van foto’s na een uitstap of gebeurtenis op school. Vb www.foto.com




ICT eindtermen VOOR HET EINDE VAN DE BASISSCHOOLarkorum.be/portaal/ict-lkr/documenten/nieuwe...

Documents

Transcript of ICT eindtermen VOOR HET EINDE VAN DE BASISSCHOOLarkorum.be/portaal/ict-lkr/documenten/nieuwe...