Leeuwarder Courant - zaterdag 9 december 2017 - fryslan@lc.nl

LC fryslan 19

Hoogbejaard Avondrust viert feest

ELIZABETH VOGELZANG

Nu eens geen taart voor

een bewoner die honderdjaar wordt, maar vandaagis het feest omdat Avond¬

rust zelf jarig is. Het woonzorgcen¬trum pal aan de IJsselmeerdijk inMakkum viert zijn 250ste verjaar¬dag. De 58 bewoners worden getrak¬teerd op een borreltje, een lekkermaal, vrolijke muziek en een lach¬spiertraining met cabaretier Teakevan der Meer.

Maar zo'n feest moet het niet al¬tijd zijn geweest binnen de murenvan Avondrust, zo is te ontdekken ineen expositie over de lange historievan het tehuis voor ouden van da¬gen dat in 1767 werd op opgerichtdoor de Nederlands Hervormde ge¬meente in het visserdorp aan de Zui¬derzee.

Wij vinden nu de strenge directri¬ce die de oudjes kort houdt in deboekenreeks en tv-serie Het geheimedagboek van Hendrik Groen al nietmeer van deze tijd. Maar zij is poes¬lief in vergelijking met de 'vader enmoeder' die jarenlang de bejaardenvan Makkum onder de duim hiel¬den. Wie de reglementen van beginvorige eeuw leest, fronst de wenk¬brauwen.

Woonde je toen in Avondrust, dan

waren er een strenge vader en moe¬der die letterlijk de lakens uitdeel¬den. Zij moesten toezien op de zin¬delijkheid en orde binnen de murenvan het gesticht. Zij bepaalden hoelaat de bewoners opstonden en naarbed gingen, wat en hoe laat er werdgegeten en hoe laat de hoofddeur inhet slot viel. Vader ging voor in ge¬bed bij elke maaltijd en deed een bij¬bellezing. „De verpleegden" warenverplicht elke zondag mee te gaannaar de kerk.

Moeder was dn het bijzonder be¬last met 'de bewaring en het reinhouden der lijfdrachten' en moestzorgen dat bedden tijdig werden af¬gehaald en gelucht. 'Onreine gebrui¬kers van bedden of achtelozen metde lijfdrachten' werden door moe¬der tot zindelijkheid aangespoord.Bij herhaalde overtreding werd dediaken van de kerk ingelicht. Dievertegenwoordiger van de kerkmocht trouwens ook nimmer de

Moeder was belastmet 'de bewaringen het rein houdender lijf drachten'

toegang tot de kamers van de bewo¬ners worden geweigerd.

Teamleider Frieda Dooper grin¬nikt als ze de oude documentenleest. Het lijkt wel een strafgevange¬nis. Dan wonen de huidige bewo¬ners van Avondrust in een paradijs.Hoe laat ze uit hun bed willen rollenen wat voor kleur ze op de muur wil¬len smeren? Mogen ze dat even zelfbepalen alsjeblieft. „Al wolle se har¬ren keamer oan de hasses ta fol set-te. It is harren hüs." De hond of katmee? Natuurlijk. En of ze nou op hunkamer of in de zaal het warme maal

wegprikken, daarover gaat de direc¬tie niet.

Avondrust werd in 1767 gestichtals armenhuis aan de Markt in Mak¬kum. Mannen en vrouwen haddenaparte slaapzalen in het sobere on¬derkomen. Na dik anderhalve eeuwwerd door de kerk een nieuw rust¬huis gebouwd voor het bedrag van24.000 gulden. In 1930 verrees eennieuw pand aan de rand van hetdorp met plek voor 23 ouden van da¬gen die wekelijks een pensionprijsvan 6,50 gulden moesten betalen.Avondrust werd direct een van demodernste huizen van het land.

In 1953 werd het huis vergrootmet een extra vleugel waardoor erruimte was voor 60 bewoners. Dezeverbouwing kostte 280.000 guldenen zorgde ervoor dat Avondrust metlichte ruime kamers en conversatie-en ziekenzalen opnieuw een van dehipste huizen van het land werd.

In 1972, toen er een vernieuwings-

golf door het land trok, ging het de¬gelijke jaren 30 pand tegen de vlakteen verrees er een modern complexvan vier woonlagen met kamersvoor 102 bewoners. Op de plek vanhet oude Avondrust verschenen 15aanleunwoningen.

Vandaag de dag hoort Avondrustbij Zorggroep Patyna en zijn er weerplannen voor nieuwbouw. Binnennu en vijf jaar moet er een nieuwzorgcentrum staan, passend bij deeisen van deze tijd. Een rusthuiswaar de bewoners nog meer bepalenhoe de zorg eruit moet zien.

Avondrust is dan wel hoogbe¬jaard, maar springlevend. Het isgeen sober armenhuis meer en geengesticht met een streng regiem,maar een plek waar het fijn wonen isop je oude dag. Toch is er al die jarenniet veel veranderd, zegt Dooper.„250 jier lyn waard oanslüten op watder libbe by de alderein yn it doarp.En dat dogge we no noch."

Van een sober ar¬menhuis en eenstreng gestichtvoor ouden vandagen, naar eennoflik woonzorg¬centrum waar se¬nioren op hun ge¬mak van hun ou¬de dag kunnen ge¬nieten. Avondrustin Makkum viertzijn 250ste ver¬jaardag.

Collegepartijen Südwestmoeten doelen scherper stellen

ADVERTENTIE

KOEN PENNEWAARD

SN EEK De vier partijen die het nieu¬we college van Südwest-Fryslanvormen, moeten de doelen scher¬per formuleren. Eind deze maandmoet het programma er liggen.

Na een maaltijd van soep met brood¬jes zijn vertegenwoordigers vanCDA, PvdA, WD en Groenlinks gis¬teren begonnen aan het opstellenvan een nieuw bestuursprogrammavoor Südwest-Fryslan.

CDA-voorman Maarten Offingaleidt de besprekingen. InformateurSander de Rouwe acht zich daarvoor,gezien zijn positie als gedeputeerde,

niet geschikt. Wel adviseert hij departijen de doelen scherper te stel¬len en doet hij aanbevelingen over-de wijze waarop dat moet gebeuren.Daarbij moet voor andere partijenruimte zijn.

Ook voor inwoners is een rol weg¬gelegd om hun input te leveren. InFriesland schuilt de kracht in de'mienskip', meent Angeline Kerver(Groenlinks). „De kracht en energiedie hier aanwezig is, moeten wij alsnieuwe raad samenbrengen." De

weg die Südwest de afgelopen jarenis ingeslagen met het proces van be¬stuurlijke vernieuwing moet wor¬den voortgezet, bepleit D66. Dezepartij keert niet terug in het college.

De uitbreiding van varkenshou¬derij Hemelumer Hoeve belooft vol¬gend jaar een ingewikkelde discus¬sie te worden. Kort voor de verkie¬zingen besloot de gemeente een se¬paraat traject voor de veehouder uitHemelum te voeren en de uitbrei¬ding buiten de actualisatie van hetbestemmingsplan buitengebied telaten.

In het gesprek met de informa¬teur gaf Groenlinks aan mogelijkeuitbreiding te willen terugdraaien.„Ik kan nu dus niet met droge ogenbeweren dat wij achter zo'n besluitstaan. Maar daarin stonden wij nietalleen, dus het gaat de hele raadaan."

slachtemarathon 2018 rsjSërSen/of

START KAARTFERKEAP 1-DAAGSE

op 16 desimber om 06.00 oere

2-daagse kaarten fansels ek noch te keap!www.slachtemarathon.nl

Freonen kinne fan 9 desimber 06.00 oere óf kaarten bestelie

www.Ic.nl 24 uur nieuws

Foto's uit het archief van woonzorgcentrum Avondrust, foto s patyna