Tessa Kieboom

Danielle Verheye

in samenwerking met

Luc Descamps

Survivalgids

Hoog -begaafDHeiD

De

� De hoogbegaafdheid survivalgids

Voorwoord. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Hoofdstuk 1 : op een been kun je niet staan . . . . . . . 11

Weten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 . De grondstof. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122. De motor. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223. Het resultaat. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25is hoogbegaafd zijn wel zo plezierig

als iedereen denkt?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Zijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32goed is niet goed genoeg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Dat is niet eerlijk! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Het alziend oog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38au! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Hoofdstuk 2 :.Hoogbegaafdheid op school . . . . . . . . . . . 47

Wie zich verveelt, mag zijn hand opsteken. . . . . . . . 47een gevaarlijke plek: de comfortzone. . . . . . . . . . . . . . . . 51De Trukendoos. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Zeg maar dag met het handje tegen de comfortzone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

INHOUD

´ ´

�De hoogbegaafdheid survivalgids

Hulp is onderweg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Versnellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62in je gewone klas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66De kangoeroeklas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Hoofdstuk 3 :.Je brein onder de loep!. . . . . . . . . . . . . . . . . 73.

Hoofdstuk 4 :.Wie wil mijn vriend zijn?. . . . . . . . . . . . . 83.

Waarom is het vinden van vrienden zo moeilijk?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88De clown. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Help, ik word gepest!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

allergieen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94- Dat is nu altijd dat jij nooit zegt!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94- ik wil winnen! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94- beloofd is beloofd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Hoofdstuk 5 :.Hoogbegaafdheid in verhalen. . . . . . .101

Hoofdstuk 6 :.Websites . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107

Slotwoord. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

booDSCHaP VooR oUDeRS, LeeRKRaCHTeN eN HULPVeRLeNeRS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

index. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

¨

� De hoogbegaafdheid survivalgids

INLEIDING

■. Wanneer.ben.je.hoogbegaafd?.

■. Zijn.er.meer.kinderen.zoals.. jij.of.ben.je.de.enige?.

■. Ben.je.een.zonderling,.. of.zelfs.een.alien,.. of.ben.je.eigenlijk.normaal?.

■. Is.het.besmettelijk?.

■. Moet.je.normaal.begaafde.kinderen.. mijden.als.de.pest?.

■. Hoor.je.wel.thuis.in.je.familie?.■. Is.je.school.wel.een.goede.plaats.voor.jou?.■. Is.het.wel.oké.om.vrienden.te.hebben?

�De hoogbegaafdheid survivalgids

Deze.en.nog.veel.meer.vragen.zullen.we.proberen.te.beantwoorden.in.dit.boek ..Hou.je.vast.en.doe.je.veilig-heidsgordel.om,.want.we.beginnen.aan.een.duizeling-wekkende.verkenningstocht.door.je.brein….

11De hoogbegaafdheid survivalgids

Om. te. beginnen. moet. je. weten. dat. er. twee. grote.pijlers.zijn.waarop.hoogbegaafdheid.rust .

HOOfDstUk 1

Op een beenkun je niet staan

´ ´

12 De hoogbegaafdheid survivalgids

De.eerste.pijler.is.DeNKeN.of.WeTeN:.wat.weet/denk.je.allemaal,.hoe.gemakkelijk.leer.je.bij,.hoe.intelligent.ben.je?

De.tweede.pijler.is.ZiJN:.hoe.voel.je.je,.hoe.gedraag.je.je,.hoe.ga.je.om.met.anderen?

Soms. proberen. mensen. die. twee. pijlers. van. elkaar.gescheiden.te.houden.en.gaan.ze.zich.alleen.bezig-houden. met. je. kennis. om. met. je. hoogbegaafdheid.om. te. gaan .. Dat. is. ongeveer. hetzelfde. als. wanneer.men. even. snel. een. van. je. benen. zou. amputeren:.eens.kijken.hoe.lang.je.zult.blijven.staan ...Dus,.als.je.wil.nagaan.of. je.hoogbegaafd.bent,.of. je.wil.weten.hoe. je. ermee. moet. omgaan:. vergeet. nooit. de. twee.pijlers.te.bekijken!.Tenzij.je.graag.op.je.gezicht.gaat,.natuurlijk .

.

. .

WeTeN

1. De gRoNDSTof

Natuurlijk. is. er. geen. sprake. van. hoogbegaafdheid.zonder. iNTeLLigeNTie ..Met.een.brein.ter.grootte.van.een. volgroeide. erwt,. zul. je. nooit. hoogbegaafd.kunnen.zijn ..Vandaar.dat.dinosauriërs.nooit.de.ge-schiedenis.zijn.ingegaan.als.hoogbegaafd ..Groot,.dat.wel,.maar.daar.stopt.het.dan.ook .

13De hoogbegaafdheid survivalgids

14 De hoogbegaafdheid survivalgids

Intelligentie. kun. je. meten .. Misschien. heb. je. al.eens. een. intelligentietest. (de. zogenaamde. IQ-test).ondergaan ..Dat.is.een.goede.manier.om.te.PRobeReN.iemands. intelligentie. te. bepalen .. Proberen,. inder-daad .. Want. onder. het. gras. van. de. IQ-test. zit. een.adder.ter.grootte.van.een.goed.doorvoede.boa.con-strictor .

Een.kind.als.jij.dat.een.IQ-test.aflegt,.wil.dat.zo.goed.mogelijk.doen ..Daardoor.ga. je.bijvoorbeeld.te. lang-zaam. werken. om. toch. maar. zeker. zoveel. mogelijk.goede. antwoorden. te. geven .. Maar….bij. een. IQ-test.spelen. niet. alleen. de. antwoorden. een. rol,. ook. de.snelheid.waarmee.je.oplossingen.bedenkt!

Ten.tweede:.wat.krijg.je.als. je.iets.zo.goed.mogelijk.wil.doen?.Inderdaad:.STReSS!.Heel.vaak.zijn.kinderen.met.een.hoog.IQ.zo.gestresseerd.tijdens.de.test.dat.ze.nooit.de.score.van.130.halen ..En.wat.zegt.men.dan?.‘Oei,. jij. scoort.geen.130.op.de. test .. Sorry,.maar.dan.ben. je. zeker. niet. hoogbegaafd .’. En. dat. terwijl. je. ge-woon. al. je. concentratie. nodig. had. om. je. bilspieren.dicht.te.knijpen.en.je.zweetklieren.onder.controle.te.houden ..Nou.moe!

15De hoogbegaafdheid survivalgids

aLLeS WaT Je aLTiJD aL HaD WiLLeN WeTeN oVeR De iQ-TeST...

■. IQ. is.de.afkorting.van. intelligentiequotiënt ..Het.is.een.getal.waarmee.men.probeert.uit.te.drukken.hoe.intelligent.iemand.is ..

■. De.eerste. IQ-test.werd. in.1908.ontwikkeld.door. de. Fransman. Alfred. Binet .. Het. leger.wilde. heel. graag. weten. welke. rekruten.schrander. genoeg.waren.om. te. laten.mee-denken.over.oorlogsstrategieën.en.aanvals-technieken .. Soldaten. die. niet. over. deze.verstandelijke. mogelijkheden. beschikten,.stuurde.men.gewoon.naar.het. front.om.er.te.vechten ..Alfred.Binet.kreeg.de.opdracht.om. een. test. te. ontwikkelen. waarmee. dit.onderscheid.gemaakt.kon.worden ..

■. De.meest. gebruikte.Nederlandstalige. IQ-test.bestaat.uit.heel.wat.verschillende.onderdeel-tjes .. De. kans. dat. je. dus. alleen. die. dingen.moet. doen. die. je. heel. goed. kunt. en. graag.doet.is.vrij.klein,.net.als.de.kans.dat.je.in.die.test.alleen.maar.die.dingen.moet.doen.waar.je.helemaal.niet.goed.in.bent ..

. Bij. ongeveer. de. helft. van. die. onderdelen.moet.je.spreken.om.een.antwoord.te.geven ..

1� De hoogbegaafdheid survivalgids

Dit.stuk.van.de.test.bepaalt.je.verbale.IQ ... Bij.andere.onderdelen.moet.je.iets.doen.om.

een. antwoord. te. geven,. bv .. een. puzzel.maken,.een.code.ontcijferen,.aanduiden.wat.er.ontbreekt.op.een.tekening….Je.mag.hierbij.je. mond. stijf. dichthouden. als. je. dat. wilt ..Deze.onderdelen.bepalen.je.performale.IQ ..

■. De.meeste.mensen,.ongeveer.70.%,.behalen.een. IQ-cijfer. dat. ongeveer. 100. is .. Dat.noemen. we. dan. ook. het. gemiddelde. IQ ..Sommige.mensen.behalen.een.hoger.of.een.lager. cijfer ..Hoe.meer. je. afwijkt.van.het.ge-middelde. van. 100,. hoe. minder. mensen. er.zijn.met.dat.IQ ..Dat.kun.je.goed.zien.op.de.grafiek.hieronder ..

1�De hoogbegaafdheid survivalgids

■. Mensen.die.een.IQ.hebben.van.130.of.meer.worden. vaak. hoogbegaafd. genoemd .. Maar.zoals. je. in.dit.boekje.kunt.lezen,. is.hoogbe-gaafdheid.echter.veel.meer.dan.alleen.maar.een.cijfer.op.een.intelligentietest…

Ten. derde. (want. het. is. nog. niet. gedaan):. veel. kin-deren.durven.tijdens.zo’n.test.hun.echte.capaciteiten.niet. te. laten. zien .. Dat. kan. zijn. omdat. ze. faalangst.hebben:. angst. om. niet. te. kunnen. voldoen. aan. de.verwachting.die.ouders.of.leerkrachten.dan.van.hen.zullen.hebben.(of.aan.de.verwachting.die.ze.DeNKeN.dat.die.mensen.hebben),.maar.vooral.angst.om.niet.aan.hun.eigen.verwachtingen.te.voldoen ..Daardoor.komt.de.lat.natuurlijk.enorm.hoog.te.liggen ..Stel.je.voor.dat.men,.nadat.je.die.test.hebt.afgelegd,.alleen.nog.maar.tevreden.is.over.jou.als.je.voor.elke.taak.of.toets. het. maximum. aantal. punten. haalt .. Wat. krijg.je.dan,.denk.je?.Inderdaad:.STReSS!

1� De hoogbegaafdheid survivalgids

Het.gekke.van.de.zaak.is,.dat.de.buiten-wereld.meestal.veel.meer.heisa.maakt.over. jouw. hoogbegaafdheid. dan. jijzelf ..Waarschijnlijk.wil.jij.niets.liever.dan.een.gewoon. kind,. een. gewone. jongere. zijn,.zonder. zo’n. gigantische. sticker. op. je.voorhoofd. waarop. te. lezen. staat. dat. je.hoogbegaafd.bent .

Voordat. hoogbegaafdheid. wordt. vastgesteld,. ben. je.meestal. heel. verward .. Je. hebt. van. die. eigenaardig-heden,.waardoor.je.wel.voelt.dat.je.een.beetje.anders.bent.dan.de.meeste.leeftijdsgenoten,.zonder.echt.te.weten.wat.er.aan.de.hand.is ..Het.kan.zelfs.zijn.dat.je.vreest.dat.je.een.beetje.abnormaal.bent.en.je.voelt.je.echt.niet.goed.in.je.vel ..

Als.je.de.diagnose.eenmaal.krijgt.en.dus.WeeT.dat.je.hoogbegaafd.bent,.kan.er.iets.veranderen ..Soms.ben.je.zo.blij.dat.je.eindelijk.weet.wat.er.met.jou.aan.de.hand. is,. dat. je. het. van. de. daken. zou. willen.schreeuwen .. Je. vertelt. aan. iedereen. dat. je. hoogbe-gaafd.bent.en.dat.het.dus.normaal.is.dat.je.soms.een.beetje. anders. doet .. Soms. begin. je. er. te. pas. en. te.onpas. over,. waardoor. de. mensen. na. een. tijdje.zeggen:. ‘Nu.weet. ik.het. .wel,.hoor ..Praat.nou.maar.eens. over. iets. anders .’. Maar. je. opwinding. is,. ge-lukkig.maar,.van.voorbijgaande.aard.en.daarna.word.

1�De hoogbegaafdheid survivalgids

je.rustiger ..Je.weet.wat.er.met.je.aan.de.hand.is.en.je.maakt. je. minder. zorgen. over. je. eigenaardigheden ..Geef. toe,. het. is. toch. een. hele. opluchting. als. je. te.horen.krijgt.dat.je.niet.van.een.andere.planeet.komt .