Hoofdstuk 1

Cultuur

De Hongaren hebben een ingewikkelde cultuur vol met (voor ons) rare

gewoontes en handelingen. Zo is het in Hongarije zeer onbeleefd om te

lachen. Een bekend Hongaars gezegde is ‘Als er iemand lachend op je

afkomt, dan wil hij of zij je iets verkopen!’. De Hongaarse bevolking is ook

een beetje terughoudend als het om vreemdelingen gaat.

Gastvrijheid

Tegenstrijdig hieraan is dat ze ontzettend veel waarde hechten aan

gastvrijheid. Als je bij iemand (die je kent) aanklopt blijf je zeker niet aan de

deur staan. En het ligt daar voor de hand dat je geen bescheiden koekje bij

de thee krijgt, maar een hele tafel vol hapjes zoals sandwiches, koekjes en

andere lekkernijen. Ook de begroeting is anders dan bij ons. Stel de vraag

‘Hoe gaat het?’ niet als je het niet meent. Hongaren gaan er vanuit dat als je

hoe gaat het vraagt je ook echt geïnteresseerd bent in het antwoord. Ze

kunnen dan ook zeer uitgebreid antwoorden. Het is niet meer dan normaal

om te horen te krijgen dat de schoonmoeder van betreffende persoon in het

ziekenhuis ligt en dat zijn of haar zuster op bezoek is geweest en dat hij of

zij erg verdrietig hierover is maar dat gelukkig zijn of haar andere zuster

binnenkort gaat trouwen dus dat dat zijn of haar humeur weer wat ophoog

hijst. Anderzijds kun je ook moeilijk ‘Goed’ antwoorden als een Hongaar het

aan jou vraagt.

Hongaarse naamvolgorde

Hongaren hebben een zeer vreemde manier om namen uit te spreken. Als ze

zichzelf aan iemand anders voorstellen noemen ze, anders dan in Nederland, eerst

de achternaam en dan pas de voornaam. Bijvoorbeeld: Clara Martens en Michelle

Dors gaan naar Hongarije. Een knappe jongen vraagt hoe ze heten. Clara zegt

Martens Clara en Michelle Dors Michelle. Maar in het geval dat je een in het

Nederlands vertaald Hongaars boek leest en de schrijver is Tibor Déry dan staat er

op het boek soms dat het geschreven is door Tibor Déry en soms dat het

geschreven is door Déry Tibor. Wat de juiste volgorde is is dus moeilijk uit te

maken.

Tibor Déry

(1894-1977)

Hongaarse taal

Ook de Hongaarse taal verschilt ongelofelijk veel van de Nederlandse. Met één

simpele zin is dit al duidelijk:

Szia, mi vagyunk Michelle és Clara, és van egy darab Magyarországon

arról, hogy a földrajz leckét.

Dit betekend zoiets als:

Hallo, wij zijn Michelle en Clara en we hebben een werkstuk over

Hongarije gemaakt voor de les aardrijkskunde.

De Hongaarse taal is bijna uniek. Met uitzondering van een beetje Iraans en Turks,

waaruit het Hongaars een aantal leenwoorden heeft, is het Hongaars nergens van

afgeleidt. Wel stamt er geen enkele taal van het Hongaars af. Voor Nederlanders en

Vlamingen is het heel erg moeilijk Hongaars te leren. De taal is moeilijk in alle

aspecten: ze heeft 10 uitgangen, een uitspraak die totaal verschild van de

Nederlandse, het alfabet is veel langer dan het onze doordat bijna alle mogelijke

combinaties van letters een andere klank hebben, en de grammatica regels zijn

ontelbaar. Niet erg bemoedigend.

Muziek

De Hongaarse muziek is, in tegenstelling tot de literatuur, heel erg bekend. Béla

Bartók bijvoorbeeld, die Hongaarse volksliedjes omzette in heuse composities. Franz

Liszt is ook een hele beroemde componist. Hongaarse muziek word meestal

gekenmerkt door zijn zwaarheid en droefheid. Alles heeft een reden, maar omdat

Mevrouw Smith niet wou dat we over de geschiedenis van Hongarije zouden

schrijven ga ik hier niet verder op in.

Links: Franz Liszt (1811-1886)

Rechts: Béla Bartók (1881-1945)

Dit hoofdstuk gaan we

afsluiten met de religie van

Religie

Hongarije. De grootste kerk is in Hongarije de Katholieke kerk. Daar weet iedereen

al heel erg veel van af dus praten we daar niet al te veel over. Wat wel interessant is

dat de tweede belangrijke kerk in Hongarije de Hongaarse Gereformeerde Kerk is. In

het Hongaars is dit de MRE, namelijk de Magyarországi Református Egyház. Deze

kerk is de enige die én Calvinistisch is, én bischoppen heeft. Deze kerk is trouwens

niet alleen in Hongarije bekend. Zelfs in Latijns Amerika zijn er grote MRE

gemeenschappen.

Hoofdstuk 2

Bevolking

Uit een telling in 2002 blijkt dat Hongarije 10, 1 miljoen inwoners heeft.

Bevolingsspreiding

Over de Hongaarse bevolkingsspreiding kan gezegd worden dat er gemiddeld 50 tot

100 inwoners per vierkante kilometer zijn. Hier en daar zijn er wat streken met 10

tot 50 inwoners en rondom Budapest (de hoofdstad van Hongarije) zijn er wat

dichter bevolkte gebieden, namelijk in Budapest zelf 200 of meer en in de streek

eromheen 100 tot 200. Als bron hiervoor hebben we de Bosatlas gebruikt, zie

plaatje hieronder. De kleuren gaan van donker (200 of meer) tot licht (1 of minder).

Bevolkingsspreiding in Hongarije

Bron: Grote Bosatlas 53ste editie

Hoofdstuk 4

Natuur

Bijna 10% van Hongarije is nu natuurgebied. Vroeger was bijna het hele land

bedekt met bossen, maar door de houtkap is een heel groot deel daarvan is

verdwenen. Ook de beroemde Poesta, een groot uitgestrekt land, is bijna

helemaal landbouwgrond geworden. Daarmee zijn ook veel van de

oorspronkelijke dieren en planten verdwenen. De oorspronkelijke

natuurgebieden worden nu gelukkig beschermd, en dus ook alle planten en

dieren die er nog voorkomen.

Milieu

In Hongarije hadden ze geen rioleringen en zuiveringsinstallaties. Veel

fabrieken loosden hun afval rechtstreeks in rivieren en beken. Nu Hongerij lid

is geworden van Europese Unie moet het land zich aan strenge milieuregels

houden. Sinds 1998 zijn er nieuwe wetten die er voor moeten zorgen dat de

zuivering van water en verwerking van gevaarlijke afval sterk moet worden

verbeterd. In de 2015 moeten de meeste dorpen en steden een riool en een

zuiveringsinstallaties hebben.

Grotten

In Hongarije zijn er heel veel grotten, in totaal 3000. De allerbekendste zijn

de grotten in het Nationaal Park Agglatek. Dit grottenstelsel is bijna 25 km

lang. Omdat het gesteente daar heel zacht is, kon het regenwater

gemakkelijk doordringen en ontstonden er door erosie grotten en

ondereaardse riviertjes . Door doorsijpelend regenwater dat heel snel verkalt

werden druipstenen gevormd, met soms hele rare vormen en kleuren. In

deze grotten zijn ook sporen gevonden van prehistorische mensen.

Dieren

In Hongarije komen er veel vogel-en vlindersoorten voor. Dit heeft een aantal

redenen. Ten eerste is de landbouw op de meeste plaatsen kleinschalig, en daarbij

komt dat de Hongaarse boeren nooit op grote schaal bestrijdingsmiddelen

gebruiken. Bovendien ligt Hongarije midden in Europa en ook nog op een kruispunt

van trekroutes en heeft het land beel verschillende soorten landschappen waardoor

veel vogels en vlinders er zich thuisvoelen.

Planten

In Hongarije komen vooral eikenbossen voor, soms afwisselend met naaldbomen.

Omdat de bodem van steppen veel zout bevat, groeien zoutminnende planten, zoals

Strandmelde. In het zuiden van Hongarije zijn nog oerbossen te vinden dat zijn

bossen die niet door mensen aangetast zijn en dus zijn ze oorspronkelijke. Deze

bossen zijn een mengeling van loof-en naaldbomen, hier komen onder meer de

volgende bijzondere plantsoorten voor: nieskruid, Hongaarse herfsttijloos en

aapjesorchis.

Hoofdstuk3

Economie

Een van de eerste buitenlandse bedrijven die na 1989 in Hongarije fabrieken

bouwde was het Japanse Suzuki. De veschijning van deze Japanse auto’s zorgde

voor een grote verandering in het straatbeeld. In plaats van de voor het milieu

schadelijke auto’s verschenen er steeds meet Suzukimodellen in het verkeer. Steeds

meer Buitenlandse bedrijven investeren in Hongarije. Hongaarse bedrijven werden

overgenomenen en gemoderniseerd. Dit gaat vaak samen met het schrappen van

arbeidsplaatsen en vele mensen die worden ontslagen. Ook op het gebied van

voedselproducten ,waar Hongarije bekend om is, zoals worsten en salami’s, zijn veel

bedrijven overgenomen door internationale voedselginganten, en dit komt door het

kwaliteit niet altijd ten goede.

Delftstoffen en Industrie

Hongarije heeft niet erg veel delftstoffen. Veel mijnbouwgebieden vielen net buiten

de grenzen an 1920. Zo moet het land ongeveer de helft van zijn behoefte aan

energie inporteren. Door de buitenlandse investering moderniseert de industrie op

dit moment erg snel. De snelstgroeiende sectoren zijn de auto-industrie en de

elektronica. De auto industrie (naast Suzike ook Opel en Audi) bereikte in 2001 al

een omzet van 50 miljard euro per jaar.

Staatseconomie

Voor 1989 bestond de gehele Hongaarse economie uit de tweeduizend

staatsbedrijevn. Van alle voormalige Oostbloklanden wist Hongarije verreweg de

meeste buitenlandse investeerders aan te trekken, vooral uit Duitsland en

Nederland. De economie groeitdan ook heel snel. Het gebied rond Boedapest

profiteerd het meest van deze groer. Het oosten en het noorden van Hongarije

profiteren niet zoveel ervan. Daarom is het werkloosheid daar rederlijk hoog.

Hoofdstuk 5

Hongarije Algemeen

Hongarije ligt in het midden van Europa in het Karpaten Bekken. Het land is in het

noorden en oosten omgeven door de Karpaten en in het westen en zuidwesten door

de uiteinden van de Alpen.

De oppervlakte is 90.030km². De maximale lengte van west naar oost is 528km en

van noord tot zuid 319km. Hongarij grenst aan 6landen, in het noorden aan

Slowakije en Oekraïne, in het oosten aan Roemenië, in het zuiden aan Kroatië en

Slovenië en in het westen aan Oostenrijk

Klimaat

Hongarije ligt in een gematigd klimaatzone beïnvloed door drie

hoofdklimatologische gebieden: de Oceanistische, de Continentale en de

Mediterrane. Het weer word beïnvloed door de koude polaire luchtmassa’s vanuit

het noorden en de vochtige, koele luchtstroming vanuit de Atlantische Oceaan. De

warme luchtstromingen komen vanuit het mediterrane gebied van Oost- Europa

landmassa’s. Hongarije heeft dus een landklimaat: met lange, koude winters en hete

zomers. De jaarlijkse gemiddelde temperatuur is 9,7graden. In de hete zomers,

tijdens de hondsdagen, kan de temperatuur oplopen tot 40 graden en in de koude

winters kan de temperatuur wel zakken tot 30 graden onder nul.

Rivieren en meren

Hongarije wordt in tweeën gedeeld door de rivier de Donau. De Donau is na de

Wolga de grootse rivier van Europa en de belangrijkste rivier van Midden- Europa.

Van de totale lengte van 2860 km stroomt 417 km door Hongarije. De Donau komt

in het noordwesten het land binnen en vormt over een lengte van 140 km de grens

met Slowakije. In het zuiden verlaat de rivier het land weer bij de stad Mohács. Aan

de Donau liggen vier Europese hoofdsteden: Wenen (Oostenrijk), Bratislava

(Slowakije), Boedapest (Hongarije), Belgrado (Serbia). De tweede belangrijkste rivier

is de Tisza waarvan 596 km door Hongarije stroomt. De Tisza is de rivier van de

Grote Laagvlakte. De rivier ontspringt in de Karpaten in Roemenië en stroomt in

Servië- Montenegro uit in de Donau. De derde rivier is de Dráva die in het zuiden

een deel van de grens met Kroatië vormt. De Dráva stroomt uit in de Donau.

Hongarije’s belangrijkste meer is het Balatonmeer dit is de grootste rivier in

Midden- Europa. Het vormt een van de belangrijkste toeristische centra van

Hongarije. De lengte van het Balatonmeer is 72km en de breedte varieert van 1,5 tot

11km. De totale oppervlakte is 597km². De landschappen in Hongarije hangen erg

veel af van de rivieren en wateren omdat die een groot deel uitmaken van Hongarije.

Rivier de Donau Rivier de Tisza Rivier de Dráva Balatonmeer

Steden

De belangrijkste steden zijn: Budapest, de hoofdstad en Debrecen, 2de stad van

Hongarije en centrum van de Gereformeerde Kerk. Ook staat in deze stad een

standbeeld van Michiel de Ruijter, maar ja, dat heeft weer met Geschiedenis te

maken. Dan hebben we nog Miskolc, 3de stad van het land en bekend om de

industrie, Szeged, vierde stad van Hongarije en één van de belangrijkste salami-

paprika producent van Europa en tot slot Pécs, vijfde stad, universiteitsstad,

exporteur van keramiek en bekend om de mijnbouw.

Welzijn

Hongaren zijn tevreden met hun werkomgeving en leefomgeving (die ze gemiddeld

hoger dan een 7,5 geven), hebben een hele erge nationale trots (85-90%) en hebben

een gemiddelde levensverwachting van 73 tot 75 jaar. Hieruit kunnen we

concluderen dat het met het welzijn wel goed zit bij de Hongaren.

Inhoud

Hoofdstuk 1...............blz. 2

Cultuur

Hoofdstuk 2...............blz. 5

Bevolking

Hoofdstuk 3...............blz. 6

Economie

Hoofdstuk 4...............blz. 8

Natuur

Hoofdstuk 5...............blz. 10

Hongarije Algemeen

Inhoud.......................blz. 12

Index..........................blz.13

Index

Welke klimaten komen er voor in Hongarije en hoe komt dat?

Blz. 10

Welke landschappen komen er voor in Hongarije en waar liggen

ze?

Blz. 10 en 11

Hoe ziet de bevolkingsspreiding eruit en hoe komt dat?

Blz. 5

Waar liggen de belangrijkste steden?

Blz. 11

Hoe rijk is Hongarije en hoe is de beroepsbevoling samengesteld?

Blz. 6 en 7

Zijn er grote verschillen in welvaart in Hongarije?

Het precieze antwoord op deze vraag is niet gevonden.

Blz. 6 en 7

Welke talen worden er in Hongarije gesproken en waarom?

Blz. 3

Hongaars is aan geen enkele taal écht verwant.

Welke godsdiensten komen er in Hongarije voor?

Blz. 4

Hoe meet je het welzijn en hoe is het welzijn in ons land?

Blz. 11

Mira Producties c