Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet · het verkeer ziet Defensie en Veiligheid Marcel Lucassen....
40
Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet Marcel Lucassen Defensie en Veiligheid
Transcript of Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet · het verkeer ziet Defensie en Veiligheid Marcel Lucassen....
Hoe een kleurenblinde het verkeer ziet
Marcel LucassenDefensie en Veiligheid
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid2
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid3
Keuringseisen NOG m.b.t. kleurenzien
Verschillende testen :
• Ishihara (24 /38 platen)
• Farnsworth Panel D15
• Hardy, Rand en Rittler (HRR)
• Tokyo Medical College (TMC)
• Anomaloscoop (Nagel of vergelijkbaar)
• Lantaarntest (Holmes Wright, Beynes, Spectrolux of vergelijkbaar)
• Praktijktoets: signaal lichten, verf mengen, draadboom
Booreilanden/ offshorewerkers: Adequaat voor het type werk
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid4
Kleurenblindheid - simulatie
demo: DyCoDef + kleurzientest
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid5
Kleurenzien - begint met licht
Newton
spectrum
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid6
0.3 mm
Netvlies: lichtgevoelige receptoren
centralegedeeltevan de fovea(geen staafjes)
Sharpe et al. (1999)
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid7
3 soorten kegeltjes
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
400 450 500 550 600 650 700golflengte (nm)
rela
tieve
gev
oelig
heid
L (rood)M (groen)S (blauw)
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid8
Omzetting van licht naar pulsen
B.B. Lee
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid9
Signalen via optische zenuw naar de hersenen
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid10
Kleurenblindheid (kleurzienstoornis)
• meeste kleurenblinden zien ook kleur • verminderd vermogen tot onderscheiden van kleuren• komt bij mannen vaker voor dan bij vrouwen
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid11
Kleurzienstoornis
protan : iets aan de hand met rood-gevoelige kegeldeutan : groentritan : blauw
• sterkte van de stoornis : D D=0 : normaalD=1 : volledig verstoord
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid12
Normaal, d=0
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
L
M
S
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid13
Protanomaal d = 0.25
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
M
S
L
L', 0.25
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid14
Protanomaal d = 0.50
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
M
S
L
L', 0.50
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid15
Protanomaal d = 0.75
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
M
S
L
L', 0.75
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid16
Protanoop d = 1
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id M
S
L
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid17
Normaal d=0
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
L
M
S
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid18
Deuteranomaal d = 0.25
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
L
M
S
M', 0.25
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid19
Deuteranomaal d = 0.50
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
L
M
S
M', 0.50
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid20
Deuteranomaal d = 0.75
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
L
M
S
M', 0.75
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid21
Deuteranoop d = 1
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
400 500 600 700golflengte (nm)
rela
tieve
spec
tral
ege
voel
ighe
id
L
M
S
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid22
Kleurenblindheid & wegverkeer
normaal protanoop deuteranoop tritanoop
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid23
Kleurenblindheid & wegverkeer
normaal protanoop deuteranoop tritanoop
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid24
De oplossing?
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid25
Ook in de auto zijn kleuren functioneel
Bron: BlindColor
normaal
protanoop
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid26
DyCoDef : verkeer_kort2.avi
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid27
Kleurenblindheid & scheepvaart
Meegevaren met:
• de Markab, loodsboot (zee)• de P059, politie te water (Ridderkerk, binnenvaart)• de Professor Lorentz (sectorlicht)
• Foto en videomateriaal verzameld
• Bekijken door de ogen van een kleurenblinde met d=0.87
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid28
Experiment
• In de scheepvaart wordt een kleurzienstoornis
“mild” op de HRR en “2nd degree” op de TMC nog
net toegestaan.
• Simulatie van kleurzientests (HRR en TMC)
• Naïeve proefpersonen met normaal kleurenzien:
bij instelling van de simulator met d=0.87 wordt
precies de grens bereikt
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid29
Veiligheidsplan
Normaal (d=0) pa=0.87
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid30
Kaart
Normaal (d=0) pa=0.87
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid31
Kaart
Normaal (d=0) da=0.87
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid32
Radar
Normaal (d=0) pa=0.87
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid33
Elektriciteitskabels
Normaal (d=0) pa=0.87
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid34
Markab.pps
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid35
1 0.9 0.8 0.7 0.6
deutan
protan
Normaal (0)overdag
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid36
0.5 0.4 0.3 0.2
deutan
protan
Normaal (0)
0.1
overdag
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid37
deutan
protan
Normaal (0)
1 0.9 0.8 0.7 0.6
bij nacht
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid38
bij nacht
0.5 0.4 0.3 0.2
deutan
protan
Normaal (0)
0.1
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid39
Kleurenblinde kan niet altijd vertrouwen op cues
Normaal (d=0) Protanoop (d=1)
9-10-2006TNO Defensie en Veiligheid40
Take home message
Kleurzien-simulatie geeft inzicht in:
• De problematiek van kleurenblindheid in de praktijk
• De eisen die gesteld mogen worden aan kleurenzien
