FIETSROUTE

ENSCHEDE-

GRONAU

HISTORISCHE TEXTIELFIETSROUTE

35 KM

U I T I N E N S C H E D E . N LG R O N A U - I N S I D E . D E

GRENSOVER-SCHRIJDENDE FIETSROUTE ENSCHEDE- GRONAU Enschede en Gronau zijn buurgemeenten. Beiden kennen een rijk textielverleden. In deze folder vindt u de grensoverschrijdende fietsroute van 35 kilometer van Enschede naar Gronau en vice versa. Deze route leidt u door beide steden, maar ook door het prachtige groene buitengebied. Al fietsend neemt u een kijkje over de grens. Onderweg komt u langs monumentale villa’s, stadsparken, gesticht door textielbaronnen, en langs oude fabriekspanden. We wensen u een plezierige route.

KORTE HISTORIE• Niets is zo bepalend geweest voor

Twente en Enschede als de textiel-industrie. Een handje vol textielfamilies heeft 130 jaar geschiedenis geschreven en het leven in deze regio volledig naar hun hand gezet. Ze hebben Enschede groot gemaakt. In de bloeitijd waren er ongeveer 160 fabrieken.

• Een soortgelijke ontwikkeling deed zich in die jaren ook voor in de Enschedese buurgemeente Gronau. Reden waarom in deze fietsroute ook de ontwikkelingen in Gronau zijn opgenomen.

• In 1940 was ongeveer 70% van de beroepsbevolking in Twente werkzaam in de textiel. In Enschede ging het om 18.258 mensen. Dat was zelfs 85% van de beroepsbevolking. Tussen 1965 en 1975 zakte deze tak van industrie in elkaar, vooral door grote concurrentie van lagelonenlanden.

• Maar nog steeds is de enorme invloed van de textielindustrie heel herkenbaar aanwezig. Prachtige villa’s in de stad, landgoederen buiten de stad, fabriekscomplexen, complete volksbuurten en parken getuigen van een roemrucht tijdperk.

EEN ‘REIS’ DOOR HET RIJKE TEXTIELVERLEDEN

ENSCHEDE-GRONAU 35KMTIJDSDUUR: ±2 UUREr zijn twee startpunten. Startpunt Enschede: Stationsplein Startpunt Gronau: BahnhofvorplatzDeelname op eigen risico.

In de binnenstad van Enschede is het op bepaalde plekken binnen het stadserf niet toegestaan te fietsen. Dit wordt tekstueel en met dit icoon aangegeven.

Deze route is tot stand gekomen met medewerking van:

• Stichting Stadsgidsen Enschede• Stadsgids en deskundige van de

voormalige Gronause textielindustrie Georg Frieler.

• Stadtmarketing Gronau• Stichting Enschede Promotie• Gemeente Enschede• Regio Twente

STARTPUNT ENSCHEDEStartpunt: Stationsplein EnschedeKijk om u heen: op de plek waar zich nu het busstation en een aantal kantoren bevinden waren vroeger twee textielfabrieken gevestigd: Nico ter Kuile en Weverij Ter Kuile-Cromhoff. Deze fabrieken zijn begin zeventiger jaren gesloopt; er is niets van overgebleven.

Vertrek naar het Willem Wilminkplein Kan via het volgen richting knooppunt 28

Op het plein ziet u rechts in de hoek het gebouw van de voormalige Fabrieksschool, in 1827 opgericht door 15 textielfabrikanten. Op de school werden kinderen van 10-14 jaar opgeleid tot goede textielarbeiders gedurende enkele dagdelen per week.

1

2

4

7

5

6

3 Wilminkplein oversteken en voorbij het Muziekkwartier linksaf spoor en Molenstraat overstekenKan via het vervolgen richting knooppunt 28

Rij de Cultuurmijl in (W. Brakmanstraat - HB Blijdensteinlaan), blijf rechtdoor rijden en steek de Boddenkampsingel over.Kan via het vervolgen richting knooppunt 28Na de nieuwbouwhuizen links passeert u het Boerenkerkhof, dat in 1829 in gebruik werd genomen. Naast veel bewoners van de toenmalige gemeente Lonneker (‘boeren’) liggen hier ook enkele bekende textielondernemers begraven.Aan de Boddenkampsingel (die we over- steken) het Rijksmuseum Twenthe, in 1930 gesticht door Jan Bernard van Heek, die zijn kunstcollectie beschikbaar stelde.

Rij rechtdoor over de Museumlaan; u bent nu in de wijk Roombeek.Kan via het vervolgen richting knooppunt 28De hier ontwikkelde nieuwbouw staat op de locatie van de vroegere Spinnerij Bamshoeve. Grote delen van dit complex zijn vernield tijdens de vuurwerkramp (13 mei 2000). Aan het einde het Balengebouw, opslaggebouw van de Bamshoeve, dat oorspronkelijk was bedoeld als het Cremermuseum dat er nooit kwam (zie gevel met afbeelding ‘Ik Jan Cremer’).

Hier ziet u het Rozendaal en daarachter ligt de Stroinksbleek. Steek de Roomweg over. Rijd 150 meter door.Hier staan ook weer prachtige voorbeelden van hoe de oude textielgebouwen in het moderne Enschede voortleven. U komt langs de vm. poetskatoenfabriek Het Rozendaal (let op de oude watertoren) met daarin museum De Museumfabriek en kunstenaarsateliers en expositie- ruimten. Rondom de Stroinksbleek (aan de achterkant van het gebouw) ziet u de gebouwen van dekenfabriek TETEM (nu o.a. appartementen en kunstacademie ArtEZ) en aan de overkant de gebouwen van vm. Spinnerij Roombeek met de prachtige Menkotoren (nu appartementen en school).

Rij terug naar de Roomweg, sla deze linksaf in bij de Eekenhof/ Gezondheidscentrum Roombeek. Na ongeveer 500 meter rechtsaf: Voortsweg en na 500 meter rechtsaf: Oldenzaalsestraat. Singel oversteken, na 800 meter spoor oversteken en na 100 meter rechtsaf: Van LochemstraatRechts ziet u enkele voormalige textielgebouwen, vroeger onderdeel van het fabriekscomplex van Van Heek & Co., dat zich uitstrekte vanaf het centrum anderhalve kilometer oostwaarts langs het spoor. Het was destijds het grootste industriële complex in Nederland. Hoewel veel is afgebroken, hebben enkele overgebleven gebouwen nu een nieuwe functie; het zijn tegenwoordig appartementen.

Ter K

uile

Fabr

iek

Bale

ngeb

ouw

De broers Van Lochem zijn belangrijk geweest voor de Enschedese textielindustrie: zij vonden uit dat weefsels met een mix van vlas en katoen of linnen een erg sterk weefsel opleverden: bombazijn. Dit werd veel gebruikt voor o.a. werkkleding en schoeisel.

Aan het einde van de Van Lochemstraat links: Stadsgravenstraat en rechtsaf Haverstraatpassage (Let op: het korte stukje Haverstraatpassage is wandelgebied); doorlopen tot de Oude Markt. U fietst langs de plek waar de vm. synagoge stond. Alleen het gebouw van de vm. Joodse school is nog aanwezig. Op de Oude Markt ziet u rechts voor u het hoge gebouw ‘Concordia’, opgericht in 1901

door Alfons Ariëns, voorvechter voor betere arbeidsomstandigheden in de textiel en oprichter van de eerste RK arbeidersvakbond in Nederland.

Rij linksaf (langs achterkant Grote Kerk) en ga na de statige witte villa (waar nu een horecagelegenheid gevestigd is) aan de linkerkant linksaf naar de Klokkenplas.Achter de Grote Kerk ziet u de Villa Van Heek, vm. woning van de eigenaar van Van Heek & Co. Daarnaast het vroegere kantoor en pakhuis van Van Heek & Co., nu in gebruik bij een aantal studenten- verenigingen (Pakkerij).Aan de achterkant van de Villa van Heek de prachtige serre, die uitkeek op de grote achtertuin, die ongeveer de helft van de huidige Klokkenplas besloeg. Hier dronken de dames Van Heek hun thee.

Rechtsaf: Hofstraat naar Langestraat. Langestraat linksaf.U ziet het gebouw van de vm. Twentse Schouwburg, waarin destijds de Sociëteit was gehuisvest, waar de Hooge Heren van de textielindustrie elkaar ‘informeel’ spraken en afspraken maakten. Links daarnaast het Roessinghhuis (ook wel Janninkshuis genoemd), waar nu een Tourist Info Punt gevestigd is (geopend van maandag t/m vrijdag).

Rechtdoor (lopend) door de Raadhuisstraat naar het Van Heekplein.Recht voor u de plek waar tot WOII de arbeiderswijk De Krim lag, waarvan de sloop in de 30er jaren al begon en de genadeslag voor de wijk kwam door het bombardement in de 2e wereldoorlog (nu vm. postkantoor). Links, op de plek van C&A, stond het ‘beroemde’ Van Heek Zwembad, aangeboden aan de bewoners door de Van Heeks. Het heeft gefunctioneerd van 1892 tot 1972 en was in die tijd een hypermoderne voorziening. Op de plek van het moderne winkel- centrum De Klanderij stond vroeger één van de textielfabrieken van Menko.

Rechtsaf op het H.J. van Heekplein (richting winkelcentrum Koningsplein/voormalige Zuidmolen), weg rechtdoor vervolgen (Zuiderhagen) en eerste straat links de Pijpenstraat in.Op de plek van het winkelcentrum Koningsplein en de daarop aansluitende Openbare Bibliotheek stond vroeger een textielfabriek van Gerh. Jannink. De Pijpenstraat (langs de voorkant van de bieb) is genoemd naar de hoge fabriekspijp die hier destijds op de hoek van de Beltstraat stond.

Rechtsaf via de Beltstraat en Korte Haaksbergerstraat naar kruispunt De Graaff.Hier komt u op het knooppunt 60Na aankomst op het kruispunt De Graaff kunt u rechtsvoor genieten van het prachtige gedicht ‘Textielstad’ van Willem Wilmink aan de gevel van Boekhandel Broekhuis. Rechts op het bomenplein stond tot begin zeventiger jaren het vermaarde Hotel De Graaff, dat gelijk met de textielindustrie ter ziele is gegaan. Links de prachtige ‘villa

8

9

10

11 12

13

Van

Heek

zwem

bad

Wev

erij

Van

Heek

Villa

Van

Hee

k

Baurichter’, oorspronkelijk woonhuis van een van de Van Heeks, later apotheek Baurichter en nu een Mexicaans restaurant.

Linksaf: Brammelerstraat.Kan via het volgen richting knooppunt 61Deze straat leidt naar het eerste uitbreidingsplan van Enschede, de Stadsweide, waar veel fabrikanten en notabelen vanaf 1900 hun grote woonhuizen lieten bouwen. Aan het eind van de Brammelerstraat het Hoedemakerplein, met rechts het vm. kantoor van De Twentsche Bank, belangrijk voor het handelsverkeer van de Twentse textielondernemers. Later was de bank een van de oprichters van de Algemene Bank Nederland (nu is er een makelaarskantoor gevestigd).

Plein oversteken en rechtdoor de Tromplaan in.Kan via het vervolgen richting knooppunt 61Hier vindt u verschillende voormalige woonhuizen van diverse textielfabrikanten. Momenteel zijn de meesten in gebruik als kantoor.

Linksaf de Ruyterlaan in en bij rotonde rechtsaf Haaksbergerstraat.We rijden langs het gebouw van de vm. Hogere Textielschool (nu Saxion) met rechts het stand- beeld van Alfons Ariëns. Na de rotonde (rechtsaf slaan naar de Haaksbergerstraat) aan de linkerkant het

ziekenhuis Medisch Spectrum Twente, gebouwd op de plek van de vm. textielgigant J.F. Scholten.

Doorrijden tot de rotonde en linksaf Zuiderval op.Voor u het goed bewaarde gebouw van Gerh. Jannink, later gebruikt als textielmuseum (nu gezondheidscentrum en appartementen). Let op de prachtige Engelse bouwstijl.

Bij de verkeerslichten linksaf: Getfertsingel, Varviksingel, Hogelandsingel. Op de hoek van de Hogelandsingel en Heutinkstraat rechtsaf en weg vervolgen tot en met knooppunt 8.

Vervolg route via de bestaande bewegwijzering via knooppunten 8, 9, 89, 86, 88. Voorbij knooppunt 88 doorrijden tot Gasthaus Doetkotte. Linksaf en doorrijden tot Losserstraße. Rechtsaf slaan.U ziet de restanten van Spinnerei Deutschland aan de rechterkant met het in 1896-1897 gebouwde kantoor en de portiersloge; deze werden omgebouwd tot woonhuizen.

De Losserstraße ongeveer 300 meter volgen richting de binnenstad.Deze straat volgen tot aan de Dinkel en Dinkelsteen VII. Rechts langs de Dinkel de ‘Regenrückhaltebecken’ en Liederpättken tot aan de brandblusvijver rijden.Dit is knooppunt 53

De vijver is gemaakt voor het blussen van branden. Nu wordt deze gebruikt voor recreatieve doeleinden en als visvijver.Ongeveer 50 mtr. verder ziet u de overblijfselen van een textielfabriek, BSG spinnerij - Baumwoll- Spinnerei Gronau, gebouwd in 1898 door Gerrit Beltman uit Enschede.

Links, naast de BSG, zijn de gebouwen van de voormalige PMD (papier en mode druk), voorheen Stroink, te zien. Het bedrijfsgebouw werd opgericht in 1895 als de Buntweberei Gaydohl.Later werd het een textielververij.In 1982 werd het gebouw door brand verwoest en herbouwd. Vlakbij de Fabrikstraße staat de spinnerij Gerrit van Delden, tegenwoordig is deze in het bezit van de gemeente en wordt gebruikt als economisch centrum WZG (Wirtschaftszentrum Gronau).Het gebouw staat op de monumentenlijst. Het werd gebouwd in 1878 door Gerrit Beltman. Mede-eigenaar was Van Heek & Co.

In 1914 werd het bedrijf met 415.000 spindels de grootste spinnerij op het gehele continent. Het enige nog bestaande gebouw van dit bedrijf heeft een representatieve toren waar vroeger de watertank gezeten heeft. Deze werd gebruikt voor het blussen van branden.

1417

18

19

20

15

16

Spin

nerij

Ger

rit va

n De

lden

Voor het gebouw slaat u linksaf en fietst u over de Dinkelbrug tot aan de grote plaats waar ooit een aantal textielgebouwen stond.Tegenwoordig wordt deze plaats gebruikt als feestplaats. Voor u ziet u nu de Bürgerhalle (hal voor evenementen) en aan de rechterkant de Bogenbrücke.Dit is de route richting knooppunt 87

Links achter het hek ziet u de zogenaamde ‘weiße Dame’, het gebouw staat op de monumentenlijst en is tegenwoordig privé-eigendom. Het wordt niet langer gebruikt en raakt in verval. Gebouwd werd het in 1910/1911 door de architect Arend Beltman uit Enschede. De ‘weiße Dame’ is in het bezit van een indrukwekkende toren met trappenhuis en bovenin een waterreservoir.

Rechts de Bogenbrücke oversteken (over de straat en de spoorlijn heen).Vanaf hier heeft u een overzicht over het LaGa park, het voormalig industrieterrein van het textielbedrijf Mathieu van Delden.

Nu is hier het park van de Landesgarten- schau Gronau / Losser 2003. Het in 1854 opgerichte bedrijf omvatte een spinnerij, een weverij, een ververij en een drukkerij. In 1914 was dit het grootste bedrijf in Duitsland met 1500 werknemers. Van alle textielbedrijven in Gronau zijn er van M. van Delden meerdere gebouwen in stand gebleven. In 1982 ging het bedrijf failliet.

Rechts naast de brug staat de trappen- toren van het spinnerijgebouw uit 1895, deze wordt nu gebruikt als een klimtoren.

Hier dichtbij - op de Udo Lindenberg Platz - staat het voormalige Turbinenhaus, gebouwd rond 1905. Hier is nu het rock’n’popmuseum gevestigd.Steek de Udo Lindenberg Platz over en ga nu naar de Mathieu van Delden Platz met de water- speelplaats. De fonteinen worden bestuurd door een computer- programma. Rechts aan de brug is Dinkelsteen VI te zien.

Steek het plein over tot na het beeld van de Oprichter Kommerzienrat van Delden. Vanaf hier begint uw tour door het park van de voormalige Landesgartenschau.

Hier ziet u de grote piramide. Deze is ontstaan uit de puinhopen van de afgebroken fabrieken van het bedrijf Van Delden.U kunt eromheen gaan of u kunt erop klimmen, hetzij via de trap of over het gazon. Vanaf boven heeft u een prachtig panoramisch uitzicht.

Tegenover de piramide ziet u een groot gebouw, het voormalige laboratorium van het bedrijf Van Delden. Het ligt nu aan mooie grachten en wordt gebruikt door artsen en gezondheidsdienst.

Na de bezichtiging van het park gaat u terug naar de Mathieu van Delden Platz en steekt u deze over. Aan het andere einde ziet u 3 bronzen gedenkplaten met informatie over de textielindustrie.Tussen het rock’n’popmuseum, de Dinkel en de sluis ziet u een gebouw met een typisch Nederlands dak, het Dinkellager. Het werd gebouwd rond 1889 en is vermoedelijk als opslag- ruimte gebruikt. Tegenwoordig is het privé-eigendom. Het werd omgebouwd tot horecagelegenheid en is momenteel niet in gebruik. Tijdens de LAGA was er een brouwerij gevestigd in dit gebouw.

Wei

ße D

ame

Tegenover het Dinkellager kijkt u op de achterkant van een indrukwekkend gebouw met een grote poort en twee evenwijdige vleugels. Dit is het admini- stratieve gedeelte van het textielbedrijf, gebouwd in 1891. Dit is het oudste nog bestaande gebouw van deze stad. De architect was dhr. Beltmann, de huidige eigenaar is Borderconcept. Op de eerste verdieping bevindt zich het gemeentearchief.

Aan de overkant staat een enorm bakstenen gebouw, gelegen op de hoek van de Bahnhofstraße. Dit productie- gebouw is bekend onder de inwoners als: ‘Elefant’ (olifant) en heeft aan één kant winkels. Tegenwoordig is het particulier eigendom en wordt het verhuurd aan winkeliers, maar ook aan particulieren.

Gaat u nu iets verder, dan bevindt u zich op het Stationsplein.

Rock

‘n P

op M

useu

m

21

22

23

STARTPUNT GRONAUStartpunt: Bahnhofvorplatz.U bevindt zich op het Stationsplein. Een groot plein met een stoomlocomotief, fietsenstalling, toeristische informatie en kiosk met toilet. Voorheen stond hier het grote stationsgebouw met spoorlijnen en een seinhuis.

Aan het einde van het plein staat het nieuwe stationsgebouw. In 1875 kreeg Gronau een treinverbinding. Door deze verbinding huisvestten zich er meerdere textielbedrijven in Gronau. Later vond er uitbreiding plaats met goederenvervoer en een locomotiefwerkplaats. Tegenwoordig zijn er drie perrons met toegang via een onderdoorgang naar de treinen richting Enschede, Münster en Dortmund.

In het gerestaureerde gebouw van 1875 zit nu het Kulturbüro van de stad Gronau.

Gaat u bij het treinstation, ter hoogte van de parkeerplaats, links over het parkeerterrein voor de bussen. Hier komt u bij een rotonde met drie straten: Poststraße, Wagestraße, Mühlenmathe.Hier ziet u twee opvallende gebouwen. In het ene zit de opleiding voor textielverwerking ‘Textilausbildungswerk’ (TAW), dit is een klassiek modern

‘Bauhaus-stijl’ gebouw. De bouw begon in het jaar 1934 op het terrein van de voormalige Zeep- en Cichoreifabriek. Hier werden vakwerkers en meesters voor de textielindustrie opgeleid tot het eind van de jaren 1950.Rechts ernaast is de voormalige KONSUM, gebouwd begin 1900, voor de voedsel- voorziening van de medewerkers van Van Delden. Na een brand werd het gerestaureerd en vandaag is het eigendom van de gemeente. Het fungeert als een vluchtelings- en daklozenverblijf.

U gaat nu links door de Poststraße, voorbij het oude postkantoor en rechtstreeks naar de ‘Elefant’. U slaat rechtsaf op de Bahnhofstraße en gaat nu naar de Rathausturm, gebouwd in 1904. Het stadhuis van 1898 werd in de oorlog door bommen verwoest. Op de binnenplaats vindt u het Drilandmuseum.Gaat u nu links voor de Stadhuistoren naar de Wasseraufbereitung van de Firma Van Delden met de voormalige kasteelpoort en de Katholieke kerk Antonius uit 1913. In dit gebouw werd het water uit de Dinkel gebruikt voor de productie en verwerking. De drukkerij, ververij, blekerij en wasserij waren grote waterverbruikers. Tegenwoordig is er horeca gevestigd.

De oude watertoren werd gebruikt voor het vullen van de ketel, deze bevindt zich achter de kerk op het voormalige fabrieksterrein.

Rijd nu rechtdoor bij de watertoren in de richting van het laboratorium naar het parkeerterrein.U bereikt de Evangelische stadskerk vanaf de parkeerplaats. Er zijn twee oude begraafplaatsen aan de rechter- en linkerkant van de weg achter de kerk.

De familiegraven van Van Delden zijn op het protestantse kerkhof van 1635.

Gaat u nu terug door de Neustraße (winkelstraat), voorbij de kerk richting Enschederstraße tot aan de rotonde. Steekt u de rotonde rechtdoor over.U ziet nu drie villa‘s van de textielondernemer, deze worden tegenwoordig als woonhuizen en winkelpanden gebruikt.

Rijd nu achter de villa de eerste straat in, de Hohe Straße (linksaf)In deze kleine zijstraat staat de Mennonieten kerk. Deze is gebouwd in 1904 met fondsen van de familie Van Delden, die behoorde tot het doopsgezinde geloof. Tijdens de oorlog werd de kerk verwoest en herbouwd in 1950. De kerk is eenvoudig en sober.

Volg de straat rechtdoor tot de Iltisstraße. Sla rechtsaf deze straat in en volg deze tot het einde.

Vervolgens linksaf het fietspad door de voetgangerstunnel. Houd daarna rechts aan, Zobelstraße, dan de Buterlandstraße oversteken en de Sonnenstraße in gaan.

De Sonnenstraße tot het einde fietsen en aan de Beckerhookstraße rechts afslaan naar de Enschederstraße.

De Enschederstraße oversteken in de Klosterstiege, aan het einde links afslaan in de Kurfürstenstraße en aansluitend rechtsaf in de Glanemannsweg.

De weg volgen tot het einde, daarna rechts afslaan in de Schwarzenbergstraße. Na een paar honderd meter bereikt u opnieuw het knooppunt 88

Bij dit punt kunt u teruggaan over de grens naar Glane / Losser / Enschede via knooppunten 86, 6, 7, 60 en een deel van nr. 31 richting het Stationsplein in Enschede. Indien u in Gronau bent opgestapt, vervolgt u uw weg vanaf het Stationsplein in Enschede vanaf punt 1 in deze routebeschrijving.

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

Gron

au

START

START

HAARJANWEG

AL S TÄTTERB R OOK AMTSVENN S CHLAMAN NWEG

WACHOLDERHEIDE

H ARREW EG

VOSS H AARK O TT

IG ER H O O K

KOTT IGWEG

BERN

SKAM

P

OHRE D NUSOK

HAR REWEG

SCHWARZER WEG DAKELSBERG

SUNDERHO O K ER W E G

RIEK

ENMA

A TEW

EG

KOTTIGER H O O K

KOTT

IGER H O O K

AM ELA ND SWEG

FLÖRBACHWEG

DEEPENK AMP

DOR N HAGEN

BUTE

RLAN

DSTR

ASSE

ESCH

WE G

WACKENGOO R WEG

GROTER KAMP

SAND W EG

RIEKENHOFWEG

AN D ER ESSSEITE

BE RG STRASS E

VLIEGVE L D WEG

OUDE DEVENTE RWEG

ESC HBEEK WEG

VARGERSHU IZEN WEG

VERG E RT WEG

VERGERTW EG

POM

P STA T IO N WEG

HEGE

B O ERW

EG

VI E R MARKENWE G

FOKK

ERW E

G

VERGERTSVELDWEG

MEIJER INK SWEG

S T EG ENK A M PWEG

NIEU WED

IJK

DEBR A A

KWE G

DEBR

AAKW

EG

BR ANDEMA A TWEG

BO SW EG

WI EFK ERWEG

S NEL LENWEG

U SSELERVEENWEG

RIETH

ERM

STEE

G

S M ALEN B ROEKSWEG

ARENDSWEG

USSE

LER

MA RKEW

EG GROE

NELA

AN

VOS HAARWEG

KWEK K EB O OMW EG

JA COBSRIETWEG

HEERSENKA M PWEG

BRUN INK S LAA N

HELMER HOEKWEG

B ER E NBROEKSWEG

GROOTBRUNINK S T R A A T

G E E SSIN

KWEG

LOS SERSE STR A AT

GLAN ERBRU GGE WEG

HOGEVELDWEG

LONNEKER MARK EWE G

S LAG H EKKEWEG

SC H UKKINK W EG

LONNEKERWEGKLEI N BOEKELERV E LD W EG

BROEKHEENSE

WEG

HAV ERK A M PWEG

KE RSDIJ K

R O O S K E R W EG

GLANE R VE LD W EG

AAMSV EENWEG

WALLENBE EKWEG

S T O K H O RSTLAA N

S TOKHO RSTLA AN

GRE V ENGOORWEG

BONE K AMP WE G

H O G E BOEK E LERWE G

F LORAPAR K STRAAT

LANDW EE RWEG

V E GER

WEG

LO SSERSESTRAAT

BEU K ER W E G HAAG

SEBO

SWEG

AA M SV EENWEG

H ÖL T ERHOFWE G

ALLE

MA N SVEL

DWEG

WILMIN K WEG

BRIN K ST RA AT

GLA N E RB EEKWEG

ROODMOLENW EG

S PIKS WE G

LAPPENPAD

DERKIN KWEG

SCHUK KIN KWE G

KNALHU TTE W E G

HEUTINKS T RA AT

RU H ENB ERG E RW E G

B EERN IN

K S WEGKOLK

ERSW

E G

IN V A LSWEG

WELPELOW EG

D R IELAND W EG

FICK S WEG

SCHO KL A ND W EG

LUYERI NK S

WE

G

HAJA

NWEG

FLEUERWEG

ZOEKERW E G

HO

G EBOEK E LWEG

HAW EG

KREM ERS VEE N WEG

GOO RMATENWEGKENNEBROEKSWEG

D EPP E NBROE K W EG

TIEKENV E ENWEG

STROO T SWEG

Z O EKER

V ELD WE GGL

ANER

BRUGDIJK

GLA N E R G RENSWEG

WENSIN K W E GBO DE-E R FWEG

L E USINKW E G

STROKAPPENWE G

GLANEMANSWEG

SONNENSTRASSE ILTISSTR.

SCHWARZENBERG-STRASSE-GREBNEZRA

WHCSST

RASS

E

H O RS TLIN D ELA A N

D O R PSSTRA AT

POTS W EG

V A N EK ER ST R A A T

VOO R

T SW

E G

M O ZA RT LAA N

D R. Z A MENH O FLAAN

IJ SSE

LST R

A AT

BERG WE G

LIJS T E R ST RA A T

KOTTEND IJK

DEPO

S TEN H E T S TROI N K

H A Z E N D IJK

OORTH

U IS H O E K

HA A RS PI T H O EK

REYG ERSH Ö FT EH O EK

NOORDESM A RK ERRO NDW

EG

LIP PERK E R KS T RA AT

KO T K A M PWEG

FLO RA P A R K ST R A A T B R A K ERHORST

E K E R S D IJK

SCHIPH O LTSTRA A T

OUV E RTUR E STRA

AT

Z U ID ES MA RKERRONDWEGV LIERSTRA A T VRIELINKLA ND EN

RE ERI N K LA NDENHET ST RO I N K

ZU IDES

M A RKE RRO N D WEG

HE UTI N K S T RA AT

PADANGS TRAA T

J.J. V AN DEI N SE L A A N

TE G ELE R W EG

LO RENT ZL AAN

G .J . V A N H EEK S TR A AT

PARK W E G

KUIPE

R SDI

JK

LIPPE RK E RKSTR A ATM O LENS T R AA T

BRINKS TRA A T

B.W . TER KU ILEST RAAT

T H O M A S D E K E YS ERSTR A A TMARIED E

R O O D E L A A N

S.L.L

OUW

ESST

RAAT

D E KIEPE

V LIERS T RA A T

H E T LA N G

BRO E K HEURNER ROND W E G

HET B

IJVA N KGE

ESSIN

KWEG

GRON

AUSE

STAR

AT

N IT ER T W EG

KE RKHOF W EG

SCHOLTIN KST RA AT

W EVER STRAAT

OLDENZAALSESTRAAT

ROOM- WEG

OLD E

N ZA A

LSES

TR.

KERSDIJK

DINKEL-

STRASSELOSSERSTRASSE

V E N N S T R A S S E

GI LD EHAU SERS T R A SSE

OC H T R U PE RS T R A S S E

AMTS

V ENNW

EG

H E R M A N N -E H L E RS -S T RA S S E

AHAUSERSTRASSE

EPE R

STAR

SSE

E N S C H E D E R S T R A S S E

O ST - ST R A SSE

AMTSVEN N

GR O NAU ER STRASSE

NI ENBOR- GE R ST RASSE

HEERWE G

V ER EINSSTRA SSE

ST E IN ST R A SSE S PIN N E R EIST RA S SE

A LS T Ä T TER STRASSE

HEE R

WEG

G IL D

EHA U S ER

DAM

MB R O E K H E U R N E R I N G

OLDE

NZAA

LSES

TRA A

T

HEN G ELOSEST R A A T

W E S T E R V A L

LO S SE R S ESTRAAT

G R O N A U S E S T R A AT

ZUIDERVAL

V A R V I K SI N G E L

O O STW E G

PA THMOSSINGE L

BO D D E N K A M P S I N G EL

G E T F E R T S I N G E L

OLIE

MOL

ENSI

N GEL

BUUR

SERS

TRA A

T

KNAL H U T TEWEG

PA R K W E G

H A A K SB E R G ERST R A A T

US SEL ERR O N D W E G

WEERS ELO SEWEG

D EU RN ING ERSTR A A T

GRONAUSE ST RAAT

KNALHU TTEWEG

K UIP

E RSD

IJK

ZU ID ER V A LHA A KS BERGER ST R

WESSELERBRINKLAA

N

B UR G

EME E

S TER

VAN

V EE N

LAA N

E N S C H E D ES E S T R A A T

BRO E KH OE KWEG

HOOF D S T RA A T

GLANERBRUGSTRAAT

GRON

AUSE

STRA

A T

GLANE STR A AT

PAS TO O R V A N LA A K ST RA A T

GlaneLASONDER-SINGEL

GLANERBRUG

LONNEKER

OVERDINKEL

EPE

GRONAU

LOSSER

ENSCHEDE

13

3

44

1

31

34

12

87

53

42

90

60

10

5

11

86

6

26

23

7

11

8

88

15

52

40

89

16

91

25

4

28 2

61

24

93

43

27

9

24

24

26

26

26

26201

29

A35

N18

N35 N35

N731

N731

N732

N733

HOOGEBOEKEL

AAMSVEEN

Twente kanaal

De Oelemars

Bru ninksbe ek

Glanerb

eek

He uti nkbeek

Elsbeek

ROUTEKAART

Textielfietsroute Enschede-Gronau

Knooppunt

Horeca

12

0 500 1000 1500 2000 Meter

Annemieke Koster wil met haar bedrijf Enschede Textielstad een brug slaan tussen ambachtslieden die het vak nog van vroeger kennen en innovatieve pioniers. Door kennis, vakmanschap en innovatie te bundelen wil ze lokaal en op een duurzame manier textiel gaan produceren. Annemiek is gespecialiseerd in weven met lokale en gerecyclede grondstoffen, zoals vlas, hennep en gerecycled denim.

Hogeschool Saxion in Enschede is de enige plek in het land waar je Fashion Textile and Technologies kunt studeren.

Dé plek in Enschede waar verleden, heden en toekomst van Twente samenkomen is museum De Museumfabriek. Elk half jaar een nieuwe interactieve tentoonstelling, met altijd een bomvol activiteitenprogramma in De Fabriek, de knutselwerkplaats. Het gebouw zelf is ook een mix van oud (textielfabriek Rozendaal) en nieuw.

Bas Timmer is de bedenker van de sheltersuit voor daklozen: een warme jas en een slaapzak ineen. In het Enschedese atelier waar ze worden gemaakt, werken allemaal vrijwilligers, onder wie vluchtelingen. De pakken bestaan uit gerecyclede tent- doeken en sheltersuits, die onder meer worden verzameld op festivalterreinen.

NIEUWE TEXTIELVAN SCHUILPAK TOT DENIM JURKHET RIJKE TEX TIELVERLEDEN VAN ENSCHEDE EN DE REGIO INSPIREERT OOK HEDENDA AGSE T WENTSE MAKERS, VAN EENPIT TER TOT INTERNATIONALE ONDERNEMING. EEN PA AR VOORBEELDEN:

Bas T

imm

er, S

helte

rsui

t

U I T I N E N S C H E D E . N LG R O N A U - I N S I D E . D E