FIETSROUTEdoor Bep de Boer

€ 1,50

Langs huizen van Larense schrijvers

Voorwoord bij de fietstocht door Laren

Tijdens één van onze wandelingen door en rond Laren kwamen mijn vrouw en ik over het Hoefloo. Bij nummer 11 bleven we even staan en ik vertelde mijn vrouw dat hier ooit Willem van Iependaal (pseudoniem voor Willem van der Kulk) de schrijver woonde. Zijn zoon Jan was een klasgenoot van me van de lagere school. En hier hebben we, Jan, zijn broer Joris en ik heel wat kattenkwaad uitgehaald. Een prachtige tijd was dat. En zo wandelden we verder het Hoefloo af, staken de Hilversumseweg over en liepen de Velthuijsenlaan in. We liepen recht op het huis van Corry Majoor aan de Engweg af. En ook zij heeft een boekje geschreven en wel over de naastgelegen molen. We liepen verder de Molenaar op. Hier op nummer 12 woonde Guus Betlem. Ook hij was een schrijver. En daar kwam ik op het idee om een fietsroute te gaan maken langs de huizen van schrijvers en gelegenheid schrijvers. Dat zou dan heel mooi passen bij de opening van ONZE NIEUWE BIBLIOTHEEK. Ik heb zoveel mogelijk schrijvers en schrijfsters bij elkaar gezocht en hoop dat ik niemand ben vergeten. Ook hoop ik dat ik de gegevens van de diverse schrijvers goed heb weergegeven. Ik heb er mijn uiterste best aan gedaan en hoop dat u van de verhalen en het fietsen zult genieten. Hopende dat Pluvius u welgezind zal zijn wens ik u een hele gezellige fietstocht toe. Bep (G.L.) De Boer Laren NH, maart 2013 Naschrift augustus 2017: In 2011 verscheen Literair fietsen: langs schrijvers van Laren en Blaricum van Margriet de Koning Gans (neerlandica. letterkundige en oud-docent op Laar en Berg) en uitgegeven door de Stichting Laren Literair. Uiteraard is dit mooie boekje ook te leen bij de Bibliotheek Brinkhuis Laren! Margriet de Koning Gans: "Hij kan in anderhalf uur worden gefietst, maar dan heb je niets gelezen uit mijn boekje".

1

Schrijvers en gelegenheid schrijvers van Laren.

Guus Betlem

Frederik August Betlem werd geboren te Amsterdam op 9 september 1905 en overleed in Italië op 12 november 1977. Hij is beter bekend onder de pseudoniemen Freddy Hagers en Guus Betlem. Hij was jeugdboeken schrijver de van kort na de oorlog. Hij verhuisde op jonge leeftijd naar Gelderland en studeerde later aan de Hogere Burgerschool in Den Haag. Op 14-jarige leeftijd was hij hoofdredacteur van een met de hand geschreven familietijdschrift. Betlem schreef voornamelijk verhalen voor meisjes die studeerden aan de huishoudschool. Zijn bekendst geworden werk is de Marjoleintje-serie, die deel uitmaakt van de Zonnebloem-serie. Het eerste deel hiervan verscheen in 1948 en gaat over het dagelijks leven van een 10-jarig meisje, dat in de volgende delen steeds ouder wordt. In 1950 woonde hij te Laren aan de Molenaar 12. Onder de namen Guus Betlem en Freddy Hagers schreef hij een heleboel leuke boeken.

Wiet de Boer Gelegenheidsschrijver

Aloysius H.F. de Boer werd geboren te Laren in 1934. Van zijn hand verschenen “Wandelen door Laren”(1995) in samenwerking met Bart Krijnen, “Tijdsbeeld Toen en Nu Laren, 150 jaar Laren”(2000) en “Laren van A tot Z, het dorp van mijn jeugd”(2005). “Laren in vervlogen tijden”(2010). Ook in het kwartaalbericht van de Historische Kring Laren schreef hij verschillende verhalen.

Bep (G.L.) De Boer Gelegenheidsschrijver

Gijsbert Lambertus De Boer werd geboren te Huizen in 1933. Kwam met zijn ouders in 1946 in Laren wonen. Totaal schreef hij 42 schrijfsels, zoals hij het zelf noemt, waaronder heel veel wandel- en fietsroutes door Laren en het Gooi. Ook schreef hij onder meer de boeken “Zouaven tussen Vecht en Eem”, “Duitse Dienstbodes”, “In het spoor van de Gooische tram”, “Laren door de jaren heen”, “Langs de grens van Laren”, “Historische verhalen over Laren”, “Het Larens alfabet”, “Laren 100 jaar in foto’s”en nog vele andere kleine boekjes. Ook verschenen er boekjes van zijn hand over het eiland Urk, over Weesp en Harderwijk. In het kwartaalbericht van de Historische Kring Laren verschijnen er verhalen van zijn hand. In het blad “Het Gooise Leven schreef hij verhalen over Laren en het Gooi en in de column “In 60 seconden” in De Gooi- en Eemlander verschijnt af en toe een verhaaltje van zijn hem.

Antoinetty van den Brink Als beeldend kunstenaar maakt ze houten sculpturen en bronzen beelden. Ook de fotografie is één van haar sterke kanten. Daarnaast schrijft ze gedichten, twee bundels, Ëen wassen neus van vloeibaar hout(1999) en “Zielsveel”(2002). Samen met Jos Joosen en Teun Koetsier schreef ze het boek “Door de wol geverfd, weverijen in Laren”. Het boek verscheen in combinatie met de tentoonstelling “Door de wol geverfd! In het Singer museum en de tentoonstelling “Voor de draad ermee” in de “Lindenhoeve”. In 2009 schreef ze het boek “Wortels in Laren, de bomen van een schildersdorp”. En “Laresje het danseresje” een kinderfotoboek aan de hand van een verhaal over Laresje, een meisje uit Laren die graag aan ballet doet en Brammetje Bladergroen die haar meeneemt langs een aantal monumentale bomen en daar zijn verhaal bij doet. Ook is zij voorzitter van de Historische Kring in Laren.

2

Carry van Bruggen Carolina Lea de Haan, (1881-1932), zuster van de dichter Jacob Israël de Haan, werd opgeleid tot onderwijzeres. Zij was eerst gehuwd met journalist/romanschrijver Kees van Bruggen, met wie zij van 1904 tot 1910 in het toenmalige Nederlands Indië verbleef, en later met de kunsthistoricus A.Pit In 1913 kwam zij met haar man en kinderen naar Laren op vakantie. De kennismaking met het dorp beviel haar zo goed dat zij er in 1914 als leerkracht terugkeerde. Zij betrok een boerenwoning aan de Engweg en voltooide hier “Een coquette vrouw” (1915). Haar vroegste werk onder het pseudoniem Justine Abbing, is realistisch-psychologisch. Haar jeugd en het Joodse milieu zijn treffend beschreven in “Het huisje aan de sloot” (1921). Een hoogtepunt van onverbiddelijke zelfontleding is “Eva” (1926). Op wijsgerig gebied schreef zij het scherpzinnige “Prometheus” (1919). Al deze titels schreef zij in Laren. In 1928 werd zij onwel en een tijdelijk verblijf in een rusthuis in Blaricum volgde. Haar laatste tragische jaren was zij, tussen verblijven en inrichtingen door, telkens weer in haar huis in Laren, waar zij op 16 november 1932 overleed. Zij ligt begraven op de Algemene Begraafplaats op de St. Jansheuvel, boven de hei met “de ijle vlammen, de rosse, de gele, de rode”.

Cor Bruijn Cornelis Pieter Bruijn werd geboren te Wormerveer op 17 mei 1883. Hij schreef voornamelijk streekromans en kinderboeken. Zijn bekendste boek is “Sil de strandjutter” (1940) dat later werd verfilmd. Cor Bruijn was betrokken bij de oprichting van de Humanitaire school in Laren, de latere Montessorischool. Hier was hij van 1906 tot 1916 hoofdonderwijzer en woonde ook bij de school. In 1955 won hij de prijs voor het beste kinderboek van het jaar met “Lasse Länta”. Cor Bruijn overleed te Hilversum op 16 november 1978.

Magreet Bruijn Margreet Bruijn, dochter van Cor Bruijn, werd geboren te Laren op 13 maart 1916. Zij was auteur , vertaalster en pionier in leesbevordering. Ze schreef o.a. de biografie over haar vader, “De man achter Sil”. Margreet overleed te Laren op 21 oktober 2010.

Rie Cramer Rie Cramer (1887-1977) begon uit onvrede met kinderpoëzie uit haar eigen jeugd, op 17-jarige leeftijd kindergedichtjes en liedjes te schrijven zoals zij ze had willen lezen: speels, eigentijds, blij en lief en vooral ontdaan van moraliserende elementen (Van meisjes en van jongetjes – 1906). Zij maakte ook tekeningen bij o.a. sprookjes van Andersen, Moeder de Gans en Grimm. Hierin toont ze duidelijk haar bewondering voor Art Nouveau kunstenaars als A. Beardsley, A.Rackham en E. Dulac, zonder haar eigen beeldende identiteit te verliezen. Ze was gehuwd met Eduart Verkade.

Cola Debrot Cola Debrot (1902-1981) studeerde rechten en medicijnen te Amsterdam en praktiseerde als arts aldaar en op Curacau. Zijn novelle “Mijn zuster de negerin”(1935) stempelt hem als een voorloper van de Nederlandstalige literatuur in de Nederlandse Antillen. Zijn omstreeks 1950 begonnen politieke loopbaan werd bekroond met het gouverneurschap van de Nederlandse Antillen.

Lodewijk van Deyssel Loderwijk van Deyssel is een pseudoniem van Karel Johan Lodewijk Alberdingk Thijm (1864-1952). Hij werd opgevoed op het seminarium te Rolduc. Hij ontwikkelde zich al jong tot een hartstochtelijk criticus, agressief en hooghartig in zijn spot, al vindt men tussen zijn felle uitingen van afkeer en verrukking ook koele , scherpzinnige analyse. De invloed van zijn scheldkritieken werkt tot op heden door. In juni 1949 verbleef hij voor het laatst bij zijn jongste zoon aan het Rozenlaantje.

3

Nog eenmaal liet de oude meester zich uit over de Gooise natuur: “De natuur is daar alsof die een hele grote gecapitonneerde berging voor iets kostbaars heeft willen vormen, met zijn compacte groenmassaas, zijn struiken, heesters, bomengroepen en dichte heggen, met zijn weiden voor paarden en zijn zacht lichtgroene koornakker”.

A.J. Derkinderen

Antonius Johannes Derkinderen (1859-1925) was schilder, etser en schrijver over kunst. Richtte in 1903 een atelier (De Zonnebloem) voor glasschilderkunst, boekverluchting en toegepaste kunsten op.

A.J.M. Diepenbrock Alphons J.M. Diepenbrock (1862-1921), Nederlands componist, studeerde klassieke letteren, promoveerde in 1888cum laude op Seneca en was enkele jaren leraar. Was als musicus autodidact. Zijn muziek is voornamelijk vocaal; hij zette werken van Vondel, Perk , Verwey en Van Deyssel op muziek. Diepenbrock schreef over muziek en andere onderwerpen.

G. van Eckeren Gerard van Eckeren, pseudoniem van Maurits Esser, werd geboren te Haarlem op 29 november 1876. Hij werkte in de boekhandel en werd in 1904 directeur van de Hollandia drukkerij in Baarn. Van Eckeren was schrijver van romans en novellen. Als criticus was hij, eerst alleen, later met Jan Greshof redacteur van het maandblad “De Gulden Winckel”. Hij overleed plotseling op 22 oktober 1951 tijdens een verblijf op “De Pauwhof” in Wassenaar.

Clara Eggink Clara Egggink (1906-1991) was achtereen volgens gehuwd met J.C. Bloem, Jan Campert en H.J.G.Ivens . Haar verzen in beheerste vorm, zijn uiting van een zeker romantisch verlangen, maar treffen door de persoonlijke toon. In 1977 gaf zij een zeer persoonlijk beeld van de dichter Bloem in “Leven met J.C. Bloem”, naast wie zij begraven ligt.

Frank van de Goes

Frank van de Goes werd geboren te Amsterdam op 13 februari 1859. Hij was Nederlands journalist, marxistisch theoreticus en één van de oprichters van de S.D.A.P. In 1885 was Van der Goes medeoprichter van “De Nieuwe Gids”, waaraan hij jaren meewerkte. Met Gorter, Roland Holst en Saks vormde hij de redactie van het Marxistische tijdschrift “De Nieuwe Tijd”. Van der Goes vertaalde het eerste deel “Marx’ Das Kapital”. Hij overleed te Laren op 5 juni 1939.

Agatha de Haan. Agatha Louise Upsala Charlotte de Haan werd geboren te Bemmel op 31 maart 1878. Ze trouwde in 1916 met dr. H.Th.R. Holtmann, huisarts te Laren. Onder de naam Agatha de Haan schreef zij verschillende romans. Ze overleed te Laren op 28 juni 1951 en werd begraven op het St. Janskerkhof te Laren.

Jaap ter Haar

Jacob Everard ter Haar werd geboren te Hilversum op 25 maart 1922. Hij was Nederlands historicus en schrijver van kinder- geschiedenis en mythologische boeken. In 1972 ontving hij de Nienke van Hichtumprijs voor “Geschiedenis van de Lage Landen” (4 delen) In 1974 ontving hij de Gouden Griffel voor “Het wereldje van Beer Ligthart” en voor datzelfde werk kreeg hij in 1976 de Buxtehuder Bulle. Na het afronden van de vierdelige serie “Geschiedenis van de Lage Landen” ging hij zich wijden aan het schilderen.

4

Lien Heyting Lien Heyting werd geboren te Laren in 1948 aan de Oud Blaricummerweg 5. Als journaliste en auteur schreef ze veel artikelen en boeken. Voor veel Laarders wel heel bekend het boek “De Wereld in een dorp”(1994).

Marijke Hilhorst Marijke Hilhorst (1952) werd als derde van acht kinderen geboren in het huis aan de Barbiersweg 6, naast het ziekenhuis waar haar vader ruim veertig jaar werkte. Zij studeerde Nederlands en Literatuurwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam, doceerde enkele jaren Nederlands en begaf zich toen op het pad van de journalistiek. Haar schrijversdebuut, de familie kroniek De vader, de moeder & de tijd verscheen in 1999 en was niet alleen een succes in Laren, lezers in heel het land herkenden er hun eigen generatie in. Het geeft een mooi beeld van een tijd en van een groot katholiek gezin , beschrijft het ontluisterende dementieproces van haar ouders en belicht op een gevoelige manier de relatie tussen ouders en kinderen. Haar vader, Piet Hilhorst, was een bekende Laarder. Later publiceerde Marijke Hilhorst Hoe schrijf je een familiegeschiedenis om mensen die zelf aan de slag willen op weg te helpen. Sinds 2000 verzorgt ze een wekelijkse column voor het opinieweekblad Elsevier, in 2012 is een selectie van 60 columns gebundeld in De opgewekte pessimist.

Willem van Iependaal

Willem van Iependaal, pseudoniem van Willem van der Kulk, werd geboren te Rotterdam op 24 maart 1891. Voordat Willem schrijver werd bezocht hij de academie om opgeleid te worden voor architect. Ook werkte hij als timmerman in de woningbouw en trok hij met een paardenhandelaar door Europa. Hij werd tuindersknecht en ging naar Engeland voor een opleiding bloemencultuur. In de Eerste Wereldoorlog werd hij vrijwilliger in het Engelse leger. Hij werd uitgezonden naar Vlaanderen waar hij de waanzin van de oorlog meemaakte. Terug in Nederland verdiende hij de kost als koopman en had contacten met de onderwereld. Hierna volgde de publicatie “Liederen van de zelfkant”. In zijn verdere leven schreef hij een 40-tal boeken waaronder waarvan “Polletje Piekhaar” en “Lord Zeepsop” wel de bekendste zijn. Ook schreef hij hoorspelen en satirische liedjes. Zijn huis aan de Hoefloo 11 kreeg de naam “Kriebeltje”, genoemd naar de hoofdfiguur uit zijn boek “Kriebeltjes Hoogtepunt”.

Leo Janssen Gelegenheidsschrijver

Leo Jansen( 1948) freelance journalist, was tot 2000 creatief directeur van Endemol en de motor achter ruim zestig televisieprogramma’s. Daarna was hij gemeenteraadslid en wethouder (2006-2011) voor Larens Behoud. Hij schrijft over kunst in De Gooi- en Eemlander, glossy (art)magazines. Van hem verscheen “De Legendarische Vincent Hilhorst”, een reisverslag naar Santiago de Compostella (Laren, Uitgeverij Van Wijland), “De Getuigenis op Straat”, de Larense Sint Janstraditie ( Laren uitgeverij Van Wijland/Leo Janssen producties). Album Roosje van Lelyveld (Laren, Uitgeverij Leo Janssen Producties).

Gerard Koekkoek Gelegenheidsschrijver

Gerardus Johannes Koekkoek (1906-1986) was naast slager ook organist van de St.Jansbasiliek. Hij was mede oprichter van de folkloristische dansgroep “De Klepperman van Elleven”, was bestuurslid een toneelvereniging en ook schrijver van tien revues en van de boeken “ ’t Laer”, “Rondom de Coeswaerde”, “Larense Dorpspraat”, “Laren door de straten heen”, en “Kent u ze nog de Laarders”.

5

Andries Kreuzen Gelegenheidsschrijver

Andries Kreuzen werd geboren te Amsterdam op 25 april 1913. Hij was kolenhandelaar en schreef in zijn vrije tijd de boeken “Laren Toen en Nu” en “Oude prentbriefkaarten van het dorp Laren”. Andries Kreuzen overleed te Laren op 16 december 1998.

Bart Krijnen Gelegenheidsschrijver.

Bartholomeus Clemens Joseph Krijnen (1925-1997) werkte in de Tapijtfabriek Van den Brink & Campman te Laren. Daarnaast was hij actief als leider van de folkloristische dansgroep “De Klepperman van Elleven”, bij de Stichting Feestweek en had hij bij de parochie vele functies. Hij schreef o.a. in het blad “De Laerbode” een column onder de titel “Effe tusse deur”in het Larense dialect en schreef ook stukjes in de “Laarder Courant De Bel” en in het kwartaalbericht van de Historische Kring Laren. Samen met A.H.F.(Wiet) de Boer schreef hij “Wandelen door Laren”.

Jef Last Jef Last (1896-1972) leidde jaren lang een zwervend bestaan en nam in 1936 deel aan de Spaanse Burgeroorlog. Richtte tijdens de Duitse bezetting het illegale blad “De Vonk” op, in 1945 de voortzetting daarvan “De Vlam”. In 1957 promoveerde hij in Hamburg in de Chinese letteren. Last was een sterk geëngageerd man en hij trachtte met zijn werk een beter begrip tussen Oost en West tot stand te brengen.

Corry Majoor Gelegenheidsschrijfster

Corry J.V. Majoor-Vos heeft zich gedurende twintig jaar ingezet voor de Stichting Vrienden van de Laarder molen waarvan zij de mede oprichter is. In 2006 schreef zij het boek “De Molen van Laren”. Op dinsdag 22 mei ontving zij voor al haar werk de Erepenning van de gemeente Laren uit handen van burgemeester Elbert Roest.

Vonne van der Meer Vonne van der Meer werd geboren te Eindhoven op 15 december 1952 als jongste kind van drie. Ze kwam met haar familie in Laren wonen waar zij de lagere school en de MMS bezocht. Bezocht de high school in de Verenigde Staten waar haar liefde voor het toneel werd aangewakkerd. Later werd ze toegelaten tot de regieafdeling van de Toneelschool Amsterdam. Tijdens deze opleiding bleef ze schrijven: verhalen, toneel, scènes. Zo zijn er in de loop der jaren veel werken van haar hand verschenen; verhalen, romans en een novelle. Veel prijzen vielen haar ten deel o.a. de Geertjan Lubberhuizenprijs in 1985 voor “Het limonade gevoel en andere verhalen” en in 2000 de Spaanprijs voor onder meer “Eilandgasten” en “Avondboot”. Vonne van der Meer is in 1978 getrouwd met de schrijver/dichter Willem Jan Otten, geboren te Amsterdam op 4 oktober 1951. Hij groeide op in Amsterdam en Laren. Hij heeft een veelzijdig oeuvre van poëzie, verhalend proza, toneel, kritieken, artikelen, beschouwingen en essays. In 1999 ontving hij de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre en in 2005 de Libris Literatuurprijs voor “Specht en Zoon”.

Wally Moes Wilhelmina Walburga Moes werd geboren te Amsterdam op 16 november 1856. Zij kwam in 1884 naar Laren en had aanvankelijk bij Jan Hamdorff op de Brink gewoond. Later betrok zij een huis aan de huidige Wally Moesweg 14, waar zij is overleden. Schilderijen van haar hand zijn te zien in het Singer Museum. Eind 19e eeuw kreeg zij reuma waardoor het schilderen problematisch werd. Daarna begon ze met het schrijven van verhalen.

6

In 1911 verscheen haar eerste verhalen bundel “Larense Dorpsvertellingen” en in 1916 verscheen haar autobiografie “Heilig ongeduld”. Wally Moes overleed op 6 november 1918 en werd begraven op de Algemene Begraafplaats te Laren.

Martinus Nijhoff

Martinus Nijhoff werd geboren te Den Haag op 20 april 1894.Hij was een Nederlands dichter, toneelschrijver, vertaler en essayist. Nijhof is twee keer getrouwd geweest. Tot 1950 met schrijfster Nelly Wind, die publiceerde onder de naam A.H. Nijhoff en daarna slechts kort, door zijn vroege overlijden, met de actrice Georgette Hagedoorn. Zijn debuut als dichter vond plaats in 1916 met de bundel “De Wandelaar”. In 1924 publiceerde hij “Vormen”. In romantische verzen uitte hij zijn gevoelens van angst, eenzaamheid en het verlangen naar ongerept kind zijn. Nijhof kwam met zijn vrouw Netty ( Antoinetta Hendrika Wind) met hun zoon Faan in Laren wonen waar zij in contact kwamen met de Larense – Blaricumse kunstenaars gemeenschap. Later verschenen van zijn hand “Nieuwe gedichten”, (1934) , “Het uur U”( 1936/37) en nog vele werken. In 1953 werd de Martinus Nijhoff Prijs ingesteld, die jaarlijks wordt toegekend voor vertaalwerk in en uit het Nederlands. In datzelfde jaar ontving hij postuum de Constantijn Huygens Prijs voor zijn gehele oeuvre. Martinus Nijhoff overleed te Den Haag op 26 januari 1953 en werd begraven op de Begraafplaats Westduin te Den Haag.

Henri Polak Henri Polak werd geboren te Amsterdam op 22 februari 1868. Polak was vakbondsman, propagandisten redacteur van het sociaaldemocratische weekblad “De Nieuwe Tijd”. Als medeoprichter van de SDAP vervulde Polak voor deze partij de nodige functies. Hij was gemeenteraadslid in de gemeente Amsterdam en later in Laren van 1919 tot 1923. Ook zat hij een paar maanden in de Tweede Kamer en daarna jarenlang in de Eerste Kamer. Behalve over de diamantbewerkers schreef Polak heel veel ook over de vakbeweging, en de SDAP. Henry Polak overleed te Laren op 18 februari 1943 en werd begraven op de Joodse Begraafplaats te Muiderberg.

Adriaan Roland Holst Adriaan Roland Holst werd geboren te Amsterdam op 23 mei 1888. Hij was Nederlands dichter met een omvangrijk oeuvre met een eigen, plechtige stijl en een rijke symboliek. Hij groeide op in het Gooi en ging in 1918 in Bergen wonen. Op 15 maart 1944 werden de bewoners van Bergen door de bezetter gedwongen te evacueren. Hij dook onder bij zijn broer Henk aan de Herdersweg 22 in Laren en vertaalde in deze periode fragmenten van “Milten’s Paradise Lost”. Adriaan Roland Holst overleed te Bergen op 5 augustus 1976.

Henriëtte en Rik Roland Holst Henriëtte - van der Schalk(1869-1952) trad in 1896 met Richard Nicolaüs Roland Holst , oom van Adriaan Roland Holst in het huwelijk. In Noordwijk leerde zij Albert Verweij kennen en via hem Herman Gorter, met wie zij tot aan zijn dood bevriend bleef. Door diepgaande studie van Dante en Spinoza trachtte zij haar bevredigend wereldbeeld te ontwikkelen. Voorafgegaan door Gorter werd Henriëtte een politiek figuur, een hartstochtelijk marxiste ( “De held en de schare” 1920). Zij eindigde als religieus socialiste, bij alle verandering steeds trouw blijvend aan haar streven droom en daad te verenigen en de liefde te doen zegevieren. Zij stierf na een leven van strijd en zelfonderzoek, door velen erkend als één van Nederlands grootste dichteressen. Elisabeth Etty schreef in 1996 een prachtige biografie over haar leven en werk, “Liefde is heel het leven niet”.

7

Richard Nicolaüs Roland Holst ( 1868-1938) was schilder, etser, tekenaar en glazenier. Uiteindelijk werd hij directeur van de Rijksacademie te Amsterdam. In de literatuur neemt Henriëtte Roland Holst een plaats in als auteur van het fijnzinnige “Overpeinzingen van een bramenzoeker” (1923).

Annie Romein – Verschoor Annie Romein – Verschoor (1895-1978), studeerde in Leiden geschiedenis en letteren en promoveerde in 1935 bij Albert Verwey op “De Nederlandse romanschrijfster na 1880”. In 1920 trouwde zij met de historicus Jan Romein, met wie zij o.a. “De Lage Landen bij de Zee” (1934) en “Erflaters van onze beschaving”( vier delen , 1938-1940) schreef. Annie trad sterk op de voorgrond met de publicatie van “Omzien in verwondering”, het verhaal van haar leven dat tevens een persoonlijke visie geeft en waaruit de schrijfster naar voren komt als een scherpzinnige en kritische vrouw van grote eruditie die de tijd waarin zij heeft geleefd en de mensen die zij heeft ontmoet, eigenzinnig en boeiend gestalte geeft. In 1970 werd haar de Constantijn Huygens Prijs toegekend.

An Rutgers van de Loeff Basenau. An Rutgetrs van de Loeff – Basenau (1910-1990) heeft een grote rol gespeeld in de ontwikkeling van het realistische jeugdboek na de Tweede Wereldoorlog, door in haar werk kinderen met de werkelijkheid te confronteren en taboes te doorbreken. Haar werk is talloze malen bekroond; zij ontving in 1968 de Staatsprijs voor Kinder- en Jeugdliteratuur voor haar gehele oeuvre. Bekende boeken zijn o.a “De Kinderkaravaan”, (1949) en “Lawines Razen” (1964).

Kees Schrikker

Gelegenheidsschrijver De beeldhouwer Cornelis (Kees) Schrikker werd geboren te Amsterdam op 16 juli 1898. Was volontair bij de stadsbeeldhouwer Hildo Krop te Amsterdam. Hij studeerde aan de Rijksacademie te Amsterdam. In 1982 schreef hij zijn memoires onder de titel “De memoires van de beeldhouwer Kees Schrikker”. In dat boek schrijft Cornelis over Kees. Hij overleed te Laren op 6 juni 1993.

Gabriël Smit

Gabriël Smit (1910-1981) was journalist. Vele van zijn bundels poëzie en ook zijn herdichtingen van de Psalmen(1952) getuigen van verbondenheid met een religieuze thematiek, in de loop de jaren steeds persoonlijker wijze. Smit was redacteur van Ad Interim, De Gids en Roeping. Een kentering naar minder religieuze poëzie betekende de bundel “Op mijn woord “(1968) waarvoor hem de Marianne Philips Prijs werd toegekend in 1970. Hij was actief in de gemeentepolitiek van Laren en voor korte tijd in ’s Graveland als waarnemend burgemeester.

Marten Toonder Marten Toonder werd geboren te Rotterdam op 2 mei 1912. Hij was een belangrijk Nederlands stripauteur. Hij kreeg grote bekendheid als schrijver en als tekenaar van Olivier B. Bommel en Tom Poes. Hij maakte met zijn vader een zeereis naar Agentinië waar hij in 1931 de assistent van Disney-striptekenaar Dante Quinterno, Jim Davis ontmoette. Die inspireerde hem om ook strips te gaan tekenen. Hij ging naar de Rotterdamse kunstacademie, die hij al weer snel verliet. In 1945 trouwde hij met zijn buurmeisje Alfine Kornélie Dick. In 1964 verhuisden zij naar Greystones in Ierland. In Ierland ontdekte hij dat het landschap erg leek op wat hij al jaren in zijn Bommel-strips had getekend. Zijn vrouw overleed in 1990. In 1996 trouwde hij opnieuw met Tera de Marez Oyens die in datzelfde jaar overleed. De stad Rotterdam heeft hem de Wolfert van Borselenpenning toegekend. Toonder overleed op 27 juli 2005 in zijn slaap in het Rose Spierhuis te Laren. Hij was 93 jaar geworden.

8

Hector Treub Hector Treub werd geboren te Voorschoten op 1 augustus 1856. Hij was vanaf 1886 hoogleraar verloskunde te Leiden en vanaf 1896 in Amsterdam. Treub kwam op voor vrouwen en zette zich in voor een betere, wettelijke en sociale positie van hen. De eerste Nederlandse vrouwelijke arts, Alette Jacobs en Treub werden zeer geraakt door vaak kommervolle vrouwenlevens en maakten zich sterk voor “preventief (sexueel) verkeer”, ook wel “facultatieve steriliteit”(1898) wat hun in die tijd niet in dank werd afgenomen. Treub schreef veel. Zijn belangrijkste werken waren het baanbrekende “Leerboek der gynaecologie” (1892). Verder publiceerde hij “Het leerboek der verloskunde”(1898) en een “Leerboek der gerechtelijke verloskunde”(1908). Hector Treub overleed te Amsterdam op 7 april 1920.

Ernst Wortel Gelegenheidsschrijver

Ernst Wortel zit al 25 jaar in de gemeenteraad van Laren en was van 1994 tot 1998 wethouder. Op 30 april 2012 nam hij na 40 jaar, afscheid van het Oranjecomité. Wortel schreef het boekje “Burgemeesters en Raadsleden van de gemeente Laren NH”. En wekelijks schrijft hij een column in de Laarder Courant De Bel over “Laren Toen”. Ook in het kwartaalbericht van de Historische Kring Laren verschijnen verhalen van hem.

Elisabeth Zernike

Elizabeth Zernike ( 1891-1982) was de eerste vrouw in Nederland die als auteur bekroond werd; zij ontving in 1922 als eerste de Haagse Post Prijs (de latere Van der Hoogtprijs) Haar verhalen kenmerken zich door de bijzondere stijl, die iets monumentaals en indrukwekkends bezit door een onbewogenheid die soms plotseling door gepassioneerdheid wordt doorbroken.

Adressen van schrijvers en gelegenheidsschrijvers In Laren.

BETLEM, Guus – Molenaar 12. BOER , Wiet de – Beijemansweg 21.* BOER, Bep (G.L.) De – Ericaweg 58.* BRINK, Antoinetty van den, Raboes 19.* BRUGGEN, Carry van – Engweg 13 , “De Veldmuis”. BRUIJN, Cor – De Leemkuil BRUIJN, Margreet – Bij den Toren. CRAMER, Rie – Oud Blaricummerweg 40 en de Stichtse Hof. DEBROT, Cola – Rosa Spierhuis – Esseboom 2. DEYSSEL, Lodewijk van – pseudoniem van K.J.L. Alberbingk Thijm – Rozenlaantje 8. DERKINDEREN, A.J. – Naarderstraat 67. DIEPENBROCK, Alphons – Drift 45. ECKEREN, Gerard van – Oud Blaricummerweg 5a. GOES, Frank van der – Lingenskamp 6. HAAN, Agatha de – Molenweg 1. HAAR, Jaap ter, Zevenenderdrift 15. HEYTING, Lien, Oud Blaricummerweg 5. HILHORST, Marijke – Barbiersweg 6. IEPENDAAL, Willem van – pseudoniem van Willem van der Kulk – Hoefloo 11. JANSSEN, Leo – Mauvezand 38.* KOEKKOEK, Gerard – Zevenenderdrift 7a.* KREUZEN, Andries – Weversweg 17.* KRIJNEN, Bart – Engelsjan 7.* LAST, Jef – Rosa Spierhuis – Esseboom 2. MAJOOR-V0S, Corrie – Engweg 3 MOES, Wally – Oude Naarderweg 8. NIJHOFF, Martinus – Melkweg, het huis is afgebroken.. POLAK, Henri – Engweg 21. ROLAND HOLST, Adriaan- Herdersweg 22. ROLAND HOLST, Henriëtte en Rik, Drift 21. ROMEIN-VERSCHOOR, Annie – Rosa Spierhuis – Esseboom 2. RUTGERS VAN DER LOEFF- BASENAU – Rosa Spierhuis – Esseboom 2. SCHRIKKER, Kees, - Engweg 2a.* SMIT, Gabriël – was Gooiergracht 161, omgenummerd naar L.v.d.Tongelaan 24. TOONDER, Marten - Rosa Spierhuis, Esseboom 2. TREUB, Hector – Rozenlaantje 13. WORTEL, Ernst – Kostverloren 40* ZERNIKE, Elisabeth – De Stichtse Hof. Met een * zijn gelegenheidsschrijvers.

Fietsroute langs huizen van schrijvers en

gelegenheidsschrijvers.

Verklaring van de afkortingen: LA = linksaf – RA = rechtsaf – RD = rechtdoor – RI = richting - PS = ANWB-paddestoel – VKL = verkeerslicht.

Route A

Vanuit het Brinkhuis gaan we LA, voor de basiliek langs, Brink schuin oversteken en RD de Nieuweweg in. Deze winkelstraat volgen, Klaaskampen oversteken en RD tot het eind van de Nieuweweg. LA de Molenweg op. Op nr. 1 woonde AGATHA DE HAAN. De Molenweg volgen en voor de molen LA de Molenaar op. Op nr. 12 woonde GUUS BETLEM. Verder RD. RA Klaaskampen. RA Hendrikalaantje. RA Molenweg en deze naar rechts volgen naar de molen. LA om de molen de Engweg op. Op nr. 3 woont CORRY MAJOOR-VOS. Daar tegenover op de hoek op nr. 2a woonde KEES SCHRIKKER.Engweg verder volgen. Op nr. 13 woonde CARRY VAN BRUGGEN. We gaan weer verder de Engweg op, steken de St.Janstraat over en volgen verder de Engweg. Op nr. 21 woonde HENRI POLAK. We blijven RD gaan en volgen het pad door de Laarder Eng. Doorrijden tot asfaltweg en dan scherp R.A. de parallelweg (Rijksweg Oost) en even verder LA door het fietstunneltje. Tunnel uit en weg volgen en dan RA de Vredelaan op naar de VKL. Via VKL recht oversteken en RD de Diepenbrocklaan in. LA Herdersweg. Op nr. 22 woonde ADRIAAN ROLAND HOLST. Herdersweg verder volgen en dan RA fietspad op en dit pad volgen naar Ps. Nr. 20874 en hier RA pad volgen RI Laren naar Grintbank. Aan het eind van de Grintbank LA de fietstunnel in. Tunnel uit, scherp RA de oplopende Houtweg volgen naar Rijksweg West en voor het geluidsscherm LA de weg volgen. LA Hoefloo. Op nr. 11 woonde WILLEM VAN IEPENDAAL. Hoefloo verder naar beneden volgen. LA de Van Wulfenlaan in. De Houtweg oversteken naar de Esseboom. Rechts het Rosa Spierhuis. Hier woonden; COLA DEBROT, JEF LAST, ANNIE ROMIJN-VERSCHOOR, AN RUTGERS VAN DE LOEFF-BASENAU, en MARTEN TOONDER. De Esseboom verder volgen. RA Werkdroger. LA de Drift naar boven volgen. Aan het eind op nr. 45 woonde ALFONS DIEPENBROCK. Hier keren we de fiets, gaan iets terug en dan LA Pruisenbergen. RA Lange Wijnen tot het eind. Rechts zien we de “Stichtse Hof”. Hier woonden RIE CRAMER en ELISABETH ZERNIKE. RA sterk dalende fietspad langs de Naarderstraat volgen. PAS OP bij de In/uitrit van de Hoofdingang van de “Stichtse Hof”. Verder Naarderstraat volgen. Op nr. 67 woonde A.J. DERKINDEREN. RA het Rozenlaantje in. Op nr. 8 woonde LODEWIJK VAN DEYSSEL en op nr. 13 woonde HECTOR TREUB. Het Rozenlaantje volgen tot het eind en dan LA de Drift naar beneden volgen. Op nr. 21 woonden HENRIËTTE EN RIK ROLAND HOLST. RD de Drift volgen. RA Bij den Toren. Bocht naar links volgen. Voor de kerkdeur even van de fiets en op nr. 4 zien we dan de voordeur van het huisje waar MARGREET BRUIJN woonde. Terug naar de weg. Deze volgen naar de Naarderstraat en dan RA naar de VKL. Via de VKL de Brink oversteken naar het Brinkhuis. Lengte fietstocht 8.3 km.

Fietsroute langs huizen van schrijvers en

Gelegenheidsschrijvers

Verklaring van de afkortingen: LA = linksaf – RA = rechtsaf – RD = rechtdoor – RI = richting – PS = ANWB-paddestoel – VKL = verkeerslicht.

Route B

Vanuit het Brinkhuis gaan we LA, voor de basiliek langs naar de Brink, oversteken en voor de Nieuweweg LA en even verder LA richting Eemnes de Eemnesserweg op. RA Barbiersweg. Op nr. 6 woonde MARIJKE HILHORST. RD Barbiersweg. LA Plein 1945. Voor Jumbo langs naar de Jordaan. LA Jordaan. RA Oude Kerkweg. RA Beijemansweg. Op nr. 21 woont WIET DE BOER. Beijemansweg volgen tot eind. RA Zevenend. Bij apotheek Zevenend LA Zevenenderdrift. Op nr. 7a woonde GERARD KOEKKOEK in een ouder huis, dit huis is geheel vernieuwd. Zevenenderdrift verder volgen. Op nr. 15 woonde JAAP TER HAAR. Zevenenderdrift blijven volgen. Bij plantsoen met beeld LA naar het Zevenend. Zevenend volgen enRA Kostverloren. Op nr. 40 woont ERNST WORTEL. Kostverloren blijven volgen. LA Engelsjan. Op nr. 7 woonde BART KRIJNEN. RD Engelsjan volgen. Smeekweg oversteken en RD Ericaweg. Op nr. 58 woont BEP (G.L.) DE BOER. Ericaweg volgen. RA Kloosterweg. LA voor plantsoen Schapendrift. RA Weversweg. Op nr. 17 woonde ANDRIES KREUZEN. Weversweg volgen tot eind. LA Gooiergracht. LA Lammert van de Tongelaan. Hier op de hoek van de Gooiergracht en de V.d.Tongelaan woonde op nr. 24 GABRIËL SMIT. L.v.d. Tongelaan volgen tot eind. RA Jan Hamdorfflaan tot eind. RA naar Melkweg. MARTINUS NIJHOFF woonde aan de Melkweg. Dat huis is afgebroken. Melkweg volgen tot eind. Eemnesserweg oversteken en RD langs sporthal en weg volgen naar fietspad. Fietspad volgen en 1e pad LA. Pad volgen tot eind. RA Jagerspad. LA Ruiterweg. RA Harmen Vosweg (verharde gedeelte). LA Lingenskamp. Op nr. 6 woonde FRANK VAN DER GOES. Lingenskamp volgen tot eind. RA Mauvezand. Op nr. 38 woont LEO JANSSEN. Mauvezand volgen. Voor bord “Doorgaand verkeer” LA Harmen Vosweg. LA Co Bremanlaan en meteen RA Zandpad op.(is ook Harmen Vosweg). Pad volgen tot eind. Fietspad en de Torenlaan VOORZICHTIG OVERSTEKEN en LA de Oud Blaricummerweg op. Op nr. 40 woonde RIE CRAMER, in de “Egelantier”. Oud Blaricummerweg verder volgen. Op nr. 5 woonde LIEN HEYTING en op 5A, een huisje achter nr. 5 woonde GERARD VAN ECKEREN. RA Wally Moesweg. RA fietspad langs Tafelbergweg. Deze volgen tot eind. LA Raboes. Op nr. 19 woont ANTOINETTY VAN DEN BRINK in “De Padakkers”. Raboes volgen tot eind. LA fietspad langs Leemzeulder naar beneden volgen. LET OP VERKEER.. Aan het eind van het fietspad de weg op gaan. Leemzeulder volgen. Op nr. 2 woonde VONNE VAN DER MEER. RA Leemkuil. Hier woonde COR BRUIJN bij de nu Montessorischool, toen de Humanitaireschool. Leemkuil volgen tot eind. LA Paviljoensweg tot eind. Rechts het huis“Klein Lindenhof” aan de Oude Naarderweg 8. Hier woonde WALLY MOES. Oude Naarderweg volgen. RA fietspad langs Tafelbergweg. LA LET OP VERKEER. het Oosterend in. RA Oud Laren tot eind. RA Krommepad. Torenlaan oversteken, tussen rood/witte hek door en RA De Rijt. Deze verder volgen naar het Brinkhuis. Lengte fietstocht 10.2 km.