Het Panpoëticon Batavumvan Arnoud van Halen

Literaire-canonvorming in de achttiende eeuw

Ton van Strien.

Aan de bestuurders van het Taal- en Dichtlievend genootschapTer spreuke voerende: “Kunst wordt door arbeid Verkregen;”By ’t plaatsen van mijne afbeelding in het Pan Poëticon Batavum(1779)

• Zo wort dan ook mijn beeld by Nederlands Homeeren,Den roem van ’t vaderland en ’t siersel van hunn’ tijd,Wier namen, kunde en smaak, met diep ontzach vereeren,Het staatlijk tempelchoor der glorie ingewijd! –Kan ’t zijn; of heeft me een waan, een ijdle droom bevangen?Meceenen! wijst me uw keur zoo groot een voorrecht toe,En breekt mijn tong niet los in dankbre vreugdezangen?Is ’t mooglijk, dat mijn drift niet aan mijn’ plicht voldoe!Helaas! ontroerd, verward, verbijsterd, opgetogen,Verrukt, door zoo veel eer, mijn vroege jeugd vergond,Ontbreekt d’ ontroerden geest het staamlend spraakvermogen;’t Erkentlijk hart welt op; maar de aandrift sluit den mond.

• [Enz.]

Website over het Panpoëticon:

• http://het.schrijverskabinet.nl/

• wordt op 13 oktober a.s. gepresenteerd in het Rijksmuseum.

Leonard de Fuyter. Populairder dan Vondel.

• […]

• Leonard de Fuyter (1622-1658) is acteur en toneelschrijver en behoort tot de eerste generatie Schouwburg-kunstenaars, die het Amsterdamse publiek trakteerden op schitterende nieuwe stukken. Niet dat De Fuyterals speler de show heeft gestolen; hij heeft bescheiden rollen en krijgt daarvoor ronduit karig betaald, twee gulden per voorstelling. De grote verdienste van De Fuyter ligt in het feit dat hij als toneeldichter een van de populairste voorstellingen heeft gemaakt uit het repertoire van de Amsterdamse Schouwburg. Zijn topstuk ’t Verwarde Hof kwam in 1647 in premiere, werd in dat jaar maar liefst negenmaal opgevoerd en is tot diep in de achttiende eeuw jaarlijks blijven terugkeren op het toneel. Zelfs in het buitenland is het met regelmaat opgevoerd en vertaald, in Duitsland, Denemarken en het Baltische gebied.

• […]

Op de Beeldtenis van den heere Frans Ryk.

• Thalië en Melpomeen, beide even dier verbondenAan haren Gunstling Ryk, die Amstels SchouwtooneelStoffeert, en geestig siert met Vrankryks eêlste vonden,Vergoodden dus zyn Beeld door Quinkhards kunstpenseel.Vlied, Midas Neven, die vergeefs haar’ Lof wilt smooren;Vlied, of dees Martiaal ontdekt uw ezelooren.

• Studio Fovetur Ingenium (1733), Arnoud van Halen’s Pan PoëticonBatavûm verheerlijkt, 39.

Website over het Panpoëticon:

• http://het.schrijverskabinet.nl/

• wordt op 13 oktober a.s. gepresenteerd in het Rijksmuseum.

• Te combineren met:

Onstage. http://www.vondel.humanities.uva.nl/onstage/

• About Onstage:

• This is your address for questions about the repertoire, performances, popularity and revenues of the cultural program in Amsterdam’s public theatre during the period 1637 - 1772. All data provided in this system links to archival source materials in contemporary administration.

• The Shows page gives you access by date to chronological lists of the theater program, and the plays staged per day. At the Plays page you have access to the repertoire by title, and for each play you will find its performances and revenues throughout time. At the Persons page you can access the data for playwrights, actors and actresses, and translators involved in the rich national and international variety of the Amsterdam Theater productions.

• Go see your favorite play!

Cenetonhttp://www.let.leidenuniv.nl/Dutch/Ceneton/

• De Census Nederlands Toneel (Ceneton) is door de Opleiding Nederlands [van de Uiversiteit Leiden] ontwikkeld. Het onderwerp van dit project is het toneel, geproduceerd in de Nederlanden, tot 1803. Er zijn meer dan 12.000 handschriften en edities bekend. Dat er vroeger veel toneel gemaakt is wisten we, maar dat het om zo grote aantallen ging, kon niemand bevroeden. Er zijn vele honderden toneelstukken geschreven. Ons databestand telt, naast honderden handschriften, synopsissen en vermeldingen, bijna 6000 eerste drukken. Vele stukken zijn herdrukt, tot wel veertig (Vondels Gysbreght) of zelfs vijftig maal (zijn Palamedes) toe. Een uitschieter is Reynier Bontius’ spel over het Beleg van Leiden met meer dan honderd herdrukken (tot het begin van de negentiende eeuw - daarna is het met Bontius, in tegenstelling tot Vondel, snel bekeken).

• […]

enzovoort

• dbnl, google books… Alle mogelijke materiaal vrij beschikbaar voor verkennend en dieper gravend onderzoek. En voor de lol!