- - .~..- - .._--_... - .._--,.._- -ri- -- .. __.._

"~ ~Lr,,,,:~

~~,.,.~,.."'., 4"P' r::. ;';;')1:" ¡ ç; 'C, _'1" E~'.," ""\'; ~'~I_~

~'

i;',;ii~

27

.._~~ - --- -_..

ri~~4'J..~J:'T'¡ ,; . ~ , ,- -= . ¡,

~,:03:-~lf~:mlJ~~~~i ~. q¡.~~~~~g~¡ iMl!šf' " ,~ gt~~!'!.~i!lšH~g

mfl~~\~(~ ~~~6~~JWJiJ~(~~)~~"l!~~~m1J~~~~i=_~_~~i\ID~5.n~.~.~~~~~~~~~~~~~(iim~fl~miLili~~_~rJ1~~~._~wm¡OO~jlW~.~~~tJlwall~~~t+~~~~~t~ . ~I ~~~~) zen kunnen worden voor een besluit en~ti eeri beschrijving vandeprogramma-f'', 'A'

" ¡~'ljF' 'i' systematiek:,;'':' ;':~ Al" ,. gemeen ~1 ',)",

'rIl mijn vO~ige iJijdráge werd dé;,ulI- De, sma~,!n van artikel Sa6 ij,::"~,spraak van"dè yooriitter van de Artikel'5;16 van de Wet mileubeheer"Afdelíhgbesproken.4Jn dat kader was ;i,,(Wm) geeftzogèheten grondslagen voor'

"',, ~alietjÑsLl1ietexp'i!ciéraIS.gr,?ndslag,,;,¡ ruimtelijke'~e~iiiiten. Projecten .kunnen

,l' ,$:;ir'gékoz~1';voor Iít'be~ste Ì1irrtelijke" opversçhil;nde.mariieren aantonen".;""~- :'"'r'f4" '-'.'1 """ :_,:.'~,:;,-" -:_"¡'~,;", -".-,; , ,'-~ ;';_, tt_~ ,~,_ d, ,'!: ':~ .:,":l:esliiit daNer toetsingvoorlag.'Pas in' dat de luchtkwalieitsnormen, ,zoals

¿h~'*;¡ei~;:r~'chiift4wèrd '..t~n'ô'ìMNi~e~' opgenom~ii ill 'bij"läge'2 ~aÎl1dè;w~,,*,.,~,~,;;'t:r:-'~~:1 :"Ã.. . ê;' oij:~~ ~§3l¡'¥ï'i:;~. ,,'Hi:! '~"i' ,~~ '. ~ I;...~., Ji ":¿fK ..e,:":~bpgerrerkt.daP1~tp.r.ciJefÌin'het" ."" voldoende zIJn meegenomen bIJ de tot-"ci" '-:~,: .;~. "y¥~''''g d - riE'""'jj;:;¡;,~~~,: '-;',l"";..~it-~* !?,~'?.i';.. 0'' ..'." . .'

SD,:Vias ,2pgengJleD.'D,~Voorzitt~r,;"1", 'w "

d"¿iiè\êêÎl,rê' . íÍ'''j'''ôin:te ò'?

itilt"éêÎ1' :t\$~;~¥.i~.vere

:i~,

,::.rl.V

~,':~.r!r;#" ~lti;'

ì1

do6rg¡ingvinden (wat betreft hetaspectluchtkwaliteit). Het NSLtoontimmersaa~datdegreI1swaardeIl-zoals gesteld door de ,Europèserichtljn 7

en gé'ïmplementeerdin deWpB _"gehaald'wordenophettijdstip waaropda.t moet(lljuniiOll voorPMlO en1 januari;iOlS vo~r NO~). '

'ft:::~ ø~roll;arrTrat9e'tsingviahet NSLDie la~tst~dgidndslag(het NSL)

biedt ,:~: .,' .~i~ "',.- .::t.~.:in~, '.;"?~~ ,~i. ~-.___ . -- (~:'

teerLpi:~t'ieri~m,e:~ in'lj¡;,t. o~g~-!r. \1,vinssrec~t. Do~r een koppeling.vamâeUitó~fé~i~~;r~'ri;l5ev~~gdheden:'(heti' ','

,,nem;n,J'~rÎr~iint~lijkeJfèSluiten);e';l/~'~ ~.

. het~áiltbnendatqn:il~~k~à.li(~itseiseIi""worden'g~te~p:Ëfêérd;jV:atiiit' ~,N~derland,~itijd g'ênodigtf' dát Olidercekvòo~af aantoonde .";'*Jt:.:::;~,ij;-. ~ ¡,~til" 'JJ. r~~¡;.~'!i#tt

Appellanten gingen tegen die uitspraakin hoger beroep bij de Afdeling. Degemeeiüé utrecht merkte met een briefop dat het project (tevens) is opgeno-men in het bij besluit van 30 juli 2009door de minister van VROM vastgestel-de luchtkwaliteitsplån bij hefNSL.Appellanten roken al onraild en'pro-beerden deze brief buiten 'liet geschilte houdeq met een beibep opßegoede procesorde.ne brief zou te laat(12 dagen voor de zitting) zijn binnen-gekomen,hetgeen appellanten niet demogelijkheidbood daarnôg goed voor-bereid op te 'kunnen reageren. DeAfdeling stelt daarover dat door debekendmaking van li~t NSL via deStaatscourant en,landelijkemedia, de

irih6udvan het besluit en de omstan- ~digheid dat, het project d¡iarin was,opgenomen, genoegiaârnbekend was."'" ",Vervolgens komt de Afdeltng toe aan debeoordeling van het project inhälichtvan dat NSL.DeAfdeli~gmerktop dat

r het project is opgenomen in het ,NSL

onder de naam 'Bereikbaarheid "UtrechtcWest,onder nummer IB 1325.10Hie!uitvolgt volgens de Afdeling dat de

,omstandigheid dat het project gevolgen Nuanceringkan hebbenvoolde luchtkwaliteit, hèt Ìs daårrree ales helder irr~het kader van

" besluit niet iÌl de weg k!ln staaIl.;Dit luchtkwaliteit eri ruimtelijke b~sluit-

volgt uit 'artikel' 5.16flid 1 'il'ub :"~;Wm,' vo;ming? Dat verinòed ik. ñíf!t.Dlcasu~, ''', "",, , ',', ..' 'je d 'r~ ";, 'i" Appellal1t~i-.'iêfkT~n'; niet vooiif~iets

;~!ll1ijI1yoiig~bijdrilge,;~fikala~ndàt Devolgende aspecterrwèegt de ,,' ~'op, dat,de.tijdtekgrtwás~óm het NS~':tedemieuwigheici vanpiogråmmatoet- Afdeling m~e in haår bórdeet Teil' êer- best~derertirt'n.ét diicht.yarl dit pròjeÇt.;iltg,ivoqyeipg~?~dencieidr~~,tgdè' i~ ste 'is lü~tsy~teem'v~ncl,e';WIl en. het Eenrneef&ritišch op:g~~Zo~*;¥an'p$t. ';de uitv~eriiig. Gelukkig-had de gemeëh~ NSL y~ribeiang.'De'Af¿~lingštelt~~~~t N~L vöor"e~nspecifiek,pr9jèct~an Ila~rteÚtre~ht äe handschoeh in d~ r~ssen- dat hetNSLee'n pIañTalsbedoeici'inarti¿~ mijn mening best leidenifqt discrepan-tijd :~pî~epakt bij het liesluit fot vrijstel- ',keI 5)2 li!d~l Wmis,Daar12ij;hsiôrl4.e ties tena~nzi.~nv,aTiidl~t inai,\icÍ~ele

L' Ung voó, hêi æál~e,en van een iiy.om. ~elding;p",i'd1it. van

"":,;g;ngen ;n pmject en/of de maa"eg~lenin de

ct ':'_~"',.__.-~___ _,.ø_~_ __

28

wordt afgezet tegen een groot aantal; madtregelen.binnen een omvangrijkgebied. Hierdoor i§het niet zozeer hetspecifieke projert dat moet aantonendat âe mileukwaliteitseisen wordengerespecteerd: Dat gebeurt op program-maniveau. Zodoende worden effectenvan maatregelen, die misschien nietzoveel van doen hebben met dat sp~ci-fieke project, wel meegenomen bij detotståndkoming van de besluitvormingvan dat project. Of de totale ontwikke-lingen van effecten van deze projecten

en maatregelen in de pas loperì;zodat

de grenswaarden worden gehaaldpphet momept dat dat moet, wordt jaar-lijks bekeken op programmariiveau

(monitoring). Hierdoorblijft een actueelbeeld van de luchtkwaliteit inNederland'bestaan en kan tijdig wor-den bijgestuurd als dat beeld (te veel)afwijkten de grens,waardellfniet

gehaald dreigen te worden.,- ~ .De wetgever lijkt inmiddels - al voor).,,;: .+ . jdeze uit~pra~k van31 maart 2010 - vol-

", doende vertrouwen te hebben in dezewijze van projectonderbouwing. In de -eveneens op 31 maart2010in werkinggetr~den - Crisis- enherstelwet9 vin-dep we in artikel 2.3 een soortgelijkplan (voor een breder scala aan'mtlieu-aspecten, arÏders dan luchtkwaliteit).Met dedaarirtbeschreverfgebiedsorit-wikki;lingsplanneri wordt irhmeis opgebié"èlsniveau bezien'welke ruimtelijke

ontwu(k:elingen mogeiijk gem¡iakm()et~iiworden en welke ma~tregelendaarbij genomen kunnen worden. Datalle,s moet,gezamenlijk leideri'tot hetkunnen'reàliserenvan die ontwikkeJin-gen en het bereiken van de w~ttelijkgesteldenorrneh.

§l'

,I

:~~ ,;;'"

;~

en hèt reconstrueren van het240ktoberplein.

In de beroepsprocedure'bij de recht-bal1k was het besluit nog vernietigdomdat het was gebaseerd op het Besluitluchtkwaliteit 2005 terwijl de Wm vantoepassing was. De rechtbank liet derechtsgevolgen echter in stand, omdatde W~ dezelfde grenswaarden voorNÇ?2 en PM10 kende alshet BLK 2005.

Een inmiddels bekende overweging inde jurisprudentie.

~:yt;;\~

~ -~..- .. _..--.....

lir,

projecten en maatregelen, zoals opge-nomen in lid 12 van die bepaling. Ookhet feit dat jaarlijks gerapporteerdwordt aan de minister van VROM overde voortgang en uitvoering van heH-JSL

en de daarin opgenomen maatregelen,ontwikkelingenenbesluiten (en dusook het onderhavige project waarvoorde vrijstelling wordt verleend) acht deAfdeling van bela;ng.

Ten tweede merkt de,Afdeling op dat deEuropese Commissie: op gron9d~an het

NSL, geen bezwa~r heeft'gem"âakt tegen

het uistel en de,Ýrijstêllngvan het inde Europese richtljnvastgesteldeJijd-

stip om aan de grenswaarden te vol-doen. Hierbitlaat de Afdeling overigens

buiten besch6uwing dat het defil1itieveNSL (zoals vastgesteld bij 'besluit van30 juli 2009) wèleen andere inhoudkent dan het ontwerp NSL, dat door deEuropese Com~issie is getoetst. Dat isevenwel inherent aan het karakter vanhet NSL; het is immers een flexibel pro-gramma dat zich¡~anpastaan de laatstestand van zaken:(zowel qua uitvoering

van projecten en maatregelen als demoeilijk te beïri~lòeden omstandighe-den van de luêhtkwalielt).

ot,

Ten derde merkt de AfdeliIlg op dat decompenserende maatregelen indeagglom~ratie utrecht vpldoe~de lijkenom aan de,grenswaardente voldoen"Hierbij merkt de Afdelingnog op datook de Europege Commissie zich expli-ciet heeft uIgelaten over het omvangrij-ke kader voor het beheerdende bewa-king vån de luchtkwaliteit ine

Nederland.

+;.¡

i

I

1

" iJ Iil

I

\'.;

.i_--

agglomeratie waarbinnen het projectzich afspeelt (laat staan binnen het NSLals geheel). De Afdeling zou best uitge-daagd kunnen worden tot een diep-'gaander onderzoek van het NSL dan het

enkelbestuderen van de bijlage ervan.In hoeverre is het project'24 Oktbberplein' zoals weergegeven inhet specifieke vrijstellngsbesluit nuecht opgenomen inhet NSL? Bijlage 8spreekt immers van hetproject, maarprojectspecifieke kenmerken lijken teontbreken.

~;

Daarnaast is het wachten op de eerstemonitoringsronde. Biedt dat voldoendezekerheid bij de rechter over de hands-onmentalih~it bij de minister vanVROM en daarmee het zicht op hetbereiken van de grenswaarden? En watals die resultaten nu tegenvallen. Weweten dat Anders Betalen voorMobiliteit als 'maatregel' is opgenomenin het NSL. Wat biedt de minister vanVROM (of de minister van Verkeer en

'Naterstaat) als alternatief? Zo zullen ermogelijk ook 'kleinere', rninder in hetoog springende maatregelenjater, niet

of andérs uitgevoerdworden. Of eenproject'.in dat geval in het NSL is opge-nomen, is dart mogelijk zelfs een secun-dair~ vraag. De primaire vraag lijkt in

""dat geval immers te zijn of hetNSL nogweVin zichzelf' past.

,''i ."

'æ '~':

':;1:~.;Ti:

Een aantal van deze vragen wordt doorde al genoemde uitspraak van deRechtbank ,Utrechtll beantwoord. Zostellen appellanten in die zaak dat erdoor de programmatoetsin,g onvoldoen-de controle mogelijkJs op de negatieveaspecten van projecten. Een toch indivi-duele toets op het aspect luchtkwaliteitdruist onmiskenbaar in het tegen hetsysteem dat de wetgever heeft gekozen,zo oordeelt de utrechtse rechter m.i.terecht.

Voorts stelt de Rechtbank utrecht m.i.terecht dat het wel mogelijk is en blijftbijhet NSLyia de weg van exceptieve

toetsing, een oordeel van de rechter te.krijgen over het NSL-besluit op het puntvan het specifieke project. Daarvoor isdan wel vereist dat inhoudelijke argu-menten worden aangedragen op grondwaanran'geconcludeerd zou kunnenworden dat onvoldoende inzichtelijk isof de door het bouwplan veroorzaaktenegatieve effecten weggenomen wor-den,en dàt daardoor de grenswaarden

,; niet zouden worden bereikt.~De.hier toegelichte uitspraak geeftmijns inziens voldoende zekerheid omte kunnen stellen dat het NSL nu danecht dejuridische toets heeft doorstaan.Het systeem van programmatoetsing isdaarmee geaccepteerd door de rechterentoepasbaar in de praktijk. Ik ver-,moeddan ook d'.lT de besluitvorming opgrònd van het NSL nu'meer van de

grond ,komt.

.. __ n_____~

29

het NSL. Ook is van belang dat de uit-voering van maatregelen,/enprojecten- zoals aangekondigd in het NSL zoals

dat op 30 juli 2009 is vastgesteld - vol-gens plan blijft verlopen. Gaat datafwijken, danNalt er iets uit te leggenvoor de minister van VROM - richtingde Eerste en Tweede Kamer en deEuropese Commissie - maar ook voorhet bestuursorgaan dat voor dat speci-fieke project bij de rechter is aanbeland.~1 Zie 'Ontwielingen in de jursprudentie.

NSL doorstaat eerste juridische toets',

Tijdschrif Lucht 2010/1, p. 2S-27.

2 ABRvS 31 maar 2010, zaakr.200900883/1.

3 ABRvS 14 apri 2010, zaakr.

20090S089/1. Zie overigens ook de Rb.

's-Hertogenbosch (26 ma~ 2010, IJN:BM0146) die zich er met een korte 'klap'

va af maak (het staat in het NSL duskan het project doorgang viden) en -meer uitgeb:ieid - de Rb. utrecht 14 april2010, IJN: BM1072.

4 Vz. ABRvS 1 december 2009, zaakr.

20090S089/2.5 Helemaal duidelijk wordt niet uit de uit-

spraak of de gemeente zich enkel nog

baseert op het NSL of meerdere grondsla-

gen uit arikel S.16 lid 1 kiest. Die moge-lijkheid is er immers sinds de laatste wij-ziging va dit arikelld uit de Wet

miieubeheer.6 Vgl. bijvoorbeeld Rechtban's-Gravenha-

ge 7 mei 2009, IJN: BI40S2.

7 200ÙSO/EG. ~8 Wet van 12 maart 2009 tot wijzigig van

de Wet mieubeheer (implementatie enderogatie luchtkwalteitseisen), Stb. 2009,

lS8.9 Stb. 2010,13S, 136 en 137.

10 ¡Zie~: 269 vaihet NSL.

11 ,tRb. Utrecht 14 apri'i010, IJN: BM1072

I!

'ii!;

Cornélis,-Jkn der Sluis, Ploum Lodder:'; Princen"Advocateri en Notarissen te"Rotterd,amn'

~t

¡'" .i'""~.' ,.. ;:~

')!.'

~J ,/, ~