1

Een nieuw seizoen en een nieuwe start, kom ook naar de verenigingsavond op

9 september 2016 in het clubgebouw van de scoutinggroep Jambowa,

Thomastraat 2 in Bolsward.

Editie – september 2016

Verenigingsavond VERON afdeling Friese Meren op vrijdag 9 september 2016, aanvang 20.00 uur LT. Lezing/presentatie door Relaiszendergroep HVN. Uitzending PI4AA op vrijdag 2 september 2016 Uitzending PI4VRZ/A op zaterdag 3 september 2016 Onze vernieuwde website: www.veronfriesemeren.nl

Het maandelijke informatiebulletin van de VERON afdeling Friese Meren

2

Bestuur VERON afdeling Friese Meren

Voor het seizoen 2016/2017 is het bestuur samengesteld uit:

Wil Stilma PE1JRA – voorzitter E-mail: pe1jra @gmail.com Tel. 0514-851100 Jacob Breimer PE1OTB – penningmeester E-mail: jacobbreimer @online.nl Tel. 0514-795058 Hans van der Veen PA2HSH – 2e penningmeester E-mail: ham.v.d.veen @hetnet.nl Wil Stilma PE1JRA - secretaris ad interim E-mail: veronfriesemeren @gmail.com Rob Spijker PA7ROB – bestuurslid E-mail: spijker22 @hetnet.nl

QSL-manager

Eddie van de Goot PA3FTF E-mail: pa3ftf @gmail.com

Contactadressen VERON afdeling Friese Meren

Facebook klik op: www.facebook.com/veronfriesemeren

Twitter klik op: www.twitter.com/veron_a62

Website klik op: www.veronfriesemeren.nl

Correspondentie bij voorkeur per E-mail naar: veronfriesemeren @gmail.com

Secretariaat VERON afdeling Friese Meren: Wilhelminastraat 27, 8561 AA Balk.

Verenigingsavonden in clubgebouw van Scoutinggroep Jambowa, Thomasstraat 2, 8701 XJ

Bolsward.

De eerstkomende verenigingsavond is op vrijdag 9 september 2016, aanvang 20.00 uur.

3

Nationale VERON verenigingszender PI4AA

Volg op vrijdag 2 september 2016 de nieuwste uitzending van PI4AA vanaf 21.00 uur LT op de volgende frequenties:

40 meter band: 7073 KHz ±QRM LSB

2 meter band: 145,325 MHz FM

70 centimeter band: 430,125 MHz FM (via de PI2NOS repeater)

Na de uitzending is op de PI2NOS repeater en op 40 meter een inmeldronde.

Nationale VRZA verenigingszender PI4VRZ/A

Volg iedere zaterdagmorgen vanaf 10.00 uur LT:

40 meter band: 7062 KHz ±QRM LSB

4 meter band: 70,425 MHz FM

2 meter band: 145,250 MHz FM

Radio-agenda 2016 September

38e Landelijke Ballonvossenjacht (11 september)

36e HF-Dag (17 september)

RSGB 70 MHz contest (18 september)

Radio Onderdelen Markt bij wegrestaurant de Lichtmis (24 september)

DL AGCW 144 MHz CW contest (24 september)

DL AGCW 432 MHz CW contest (24 september)

ARI EME contest SSB/CW 144 MHz en hoger (24-25 september)

ARRL EME contest 2,3 GHz en hoger (24-25 september)

22e Radioamateurbeurs ON6LL in La Louviere (België) (25 september)

DIG-PA contest 144 MHz all mode (26 september)

Oktober

JOTA – Jamboree On The Air (15-16 oktober)

4

November

N-/F-zendexamen in Nieuwegein (2 november)

56e Dag voor de Radio Amateur (DvdRA 2016) (5 november)

Regionale VERON-bijeenkomsten (14 november) Rondes D-star Ronde op iedere dinsdag op 438,400 – 7,6 MHz GMSK via PI1DRA vanaf 20.30 uur LT. Pronkjewailronde iedere woensdag op 145.750 MHz FM via PI3GRN vanaf 19:00 uur LT. Friese Woudenronde iedere vrijdag op 144.340 MHz USB vanaf 21:00 uur 10-meter-ronde iedere zaterdag op 29.550 MHz FM vanaf 21:00 uur LT. Hunebedronde iedere zondag op 145.275 MHz FM. RX via PI2ASN vanaf 10.30 uur LT. Friese Ronde iedere zondag op 3660 KHz LSB +/- QRM vanaf 11:30 uur LT. Meppelronde iedere zondag op 145.650 MHz FM via PI3MEP vanaf 12:00 uur LT. Muntronde iedere zondag op 145.700 MHz FM via PI3HVN vanaf 20:00 uur LT. Drachtster Kei ronde iedere zondag op 7.080 MHz SSB +/- QRM vanaf 11:30 uur LT. Uitnodiging verenigingsavond VERON afdeling Friese Meren Komt u ook naar de 1e verenigingsavond van het komende seizoen 2016/17? Iedereen is welkom op vrijdag 9 september 2016 in het clubgebouw van de scoutinggroep Jambowa, Thomasstraat 2 in Bolsward. Aanvang 20.00 uur LT. Lezing/presentatie: Relaiszendergroep Heerenveen over de nieuwste stand van zaken van de

repeaters PI2HVN en PI3HVN.

5

Slim fietslicht met richtingaanwzijzers, remlicht en afbakeningsaanduiding

Elektor, juli 2016

Slim fietslicht met richtingaanwijzers, remlicht en afbakeningsaanduiding Een team van 4 studenten van de ETH Zurich in Zwitserland is onder de naam Velohub gestart met de ontwikkeling van een nieuwe, veiligere fietslamp genaamd Blinkers, speciaal bedoeld voor de stadsfiets. Het voor- en achterlicht is te bedienen met een kleine afstandsbediening die op het stuur gemonteerd wordt en voorziet in een knipperlicht en remlicht en projecteert met lasers een ‘veiligheidsafbakening’ rond de fiets. De lampen zijn voorzien van een lichtsensor en houden rekening met het omgevingslicht. Het voorlicht geeft zo’n 200 lumen af, het achterlicht zo’n 100 lumen. Het remlicht wordt door een accelerometer en gyroscoop geactiveerd. De huidige prototypes hebben een 1600mAh-Li-ion-accu die zo’n 7 uur mee gaat. De lampen geven kort na inschakelen via hun LED’s weer hoeveel capaciteit de accu nog heeft. Laden kan eenvoudig via een micro-USB-steker. Het montagesysteem maakt gebruik van een magneet, zodat plaatsen en afnemen in een handomdraai gebeurd is vóór en na elke fietsrit.

AllichtVerlichting

www.allichtverlichting.nl

Van kroonsteentje tot kroonluchter...en 1001 technische onderdelen

Oud Kerkhof 6

8601 EE Sneek

6

Robot-insect kan vliegen en landen

Elektor, 23 mei 2016

Robot-insect kan vliegen en landen

Onderzoekers van Harvard University (USA) hebben microrobots ontwikkeld die niet alleen kunnen vliegen, maar ook kunnen landen tijdens hun vlucht om op die manier energie te besparen - net zoals echte insecten dat doen. De naam van de vliegende robotjes: RoboBees. Bij veel toepassingen is het nodig om een kleine drone langere tijd in de lucht te houden. Daartoe is de beschikbare hoeveelheid energie in de drone echter onvoldoende. Een tussenoplossing is om de drone ergens te laten landen. Dat moet dan wel in elke positie mogelijk zijn. Door goed de natuur te bestuderen en 'simpele' natuurkunde toe te passen vonden de onderzoekers daarvoor een oplossing. Insecten gebruiken vaak weerhaken of een soort kleefmiddel om aan een muur of blad te blijven hangen, maar die methodes zijn bij een paperclip-grote robot niet bruikbaar. Daarom gebruikten de onderzoekers elektrostatische adhesie om de robot aan een ondergrond te laten hechten. Er is maar een geringe hoeveelheid energie nodig om de aantrekkingskracht van de circa 100 mg wegende robot in stand te houden.

Irak sluit het Internet af tijdens de nationale schoolexamens

7

Elektor, mei 2016

Dyn Research: Internet in Irak drie uur lang platgelegd

Op last van de Irakese regering is in het hele land het Internet uitgeschakeld om te verhinderen dat studenten het gebruiken om te spieken tijdens hun examens. Deze extreme maatregel toont aan hoe gemakkelijk internettoegang kan worden geblokkeerd als het onder controle staat van één autoriteit.

Op weg naar de onverwoestbare LED

Elektor, april 2016

Goed nieuws voor de eigenaren van chemische fabrieken, krachtcentrales en zwembaden! Lumileds introduceert de HR30 super-LED! Deze nieuwe lichtbron bevindt zich in een extreem robuuste behuizing en is gemaakt van materialen die bescherming bieden tegen ruwe omgevingen, inclusief agressieve en sterk corroderende chemicaliën zoals chloor en zwavel. De uitstekende corrosiebestendigheid is gedeeltelijk te danken aan de vergulde aansluitingen en de testresultaten volgens IEC68-2-43 (15 ppm) zijn: DLOP < 10%, Du’v’ < 0.006 na 21 dagen. Volgens Matthew Everett van Lumileds gaat het bij het ontwikkelen van corrosiebestendige

8

producten voornamelijk om het selecteren van de beste materialen en deze vervolgens onder ruwe omstandigheden testen. Het resultaat: een LED die 100.000 uur brandt bij een temperatuur van 105 graden Celsius. Bij 4.000 K en een CRI van 70 levert de LED 125 lm bij 134 lm/W, aangestuurd met 150 mA. Bij een CRI van 70 kan worden gekozen uit 4.000, 5.000 en 5.700 K. Bij een CRI van 80 zijn de opties: 2.700, 3.000, 4.000 en 5.700 K.

Geen (onder)dak meer voor amateur-radiostation TU/e

Elektor, mei 2015

Geen (onder)dak meer voor amateur-radiostation TU/e

Na een aanwezigheid van bijna 35 jaar en honderdduizenden radioverbindingen met amateurs over de hele wereld gaat er een einde komen aan het bestaan van het amateur-radiostation ESRAC, een samenwerkingsverband van de Faculteit Electrical Engineering van de Technische Universiteit Eindhoven, de VERON afdeling Eindhoven en de Maxwell Stichting. Hiermee verdwijnt een unieke mogelijkheid om in de praktijk alle technische mogelijkheden van het amateur-radioverkeer onder de aandacht te brengen van TU/e studenten en leerlingen van het basis- en voortgezet onderwijs. De TU/e heeft in de afgelopen jaren over de hele wereld grote bekendheid gekregen door de verschillende activiteiten van het station zoals APRS, Repeaters, Packetradio, webSDR-ontvangers, weerstations en een volgstation voor satellieten waaronder het International Space Station ISS. Een van de hoogtepunten van ESRAC is de verbinding die ze in 2004 met het ISS maakte waarbij een aantal Eindhovense schoolkinderen en TU/e-studenten via radioamateurcontact vragen konden stellen aan de Nederlandse astronaut André Kuipers. De laatste jaren doet ESRAC, sinds 2004 onder beheer van de Maxwell Foundation, het bijzonder goed in zendwedstrijden. In 2013 won ze de ARRL DX Contest door in 48 uur

9

3.500 verbindingen te maken met circa 200 landen. Door de verhuizing van de Faculteit Electrical Engineering naar een nieuw gebouw is er geen plaats meer voor het radiostation, zowel in het nieuwe gebouw als op het dak ervan waar antennes het rendement van de daar geplaatste zonnepanelen kunnen beïnvloeden.

Maximum FM / DAB / DAB+ buitenantenne

Makkelijk te installeren buitenantenne om de DAB+ / DAB / FM ontvangst te verbeteren.

Inclusief combiner. Gemaakt van hoge kwaliteit materiaal.

Antenne:

2 elementen FM / DAB / DAB+ 87,5 MHz - 108 MHz en 174 Mhz - 230 MHz 1-2 dB gain 360 graden 75 Ohm 585 mm antenne lengte Inclusief verbindingskabels tussen antenne en combiner 5 kabelbinders Word geleverd met extra combiner voor aan de apparaat-zijde

http://www.radiowinkel.com/a-43826895/radio-accessoires/maximum-fm-dab-dab-buitenantenne/

Onze website: www.veronfriesemeren.nl

De website van de VERON afdeling Friese Meren is vernieuwd in de afgelopen

zomermaanden van 2016.

Op de verenigingsavond van 7 oktober 2016 zal de vernieuwde website uitvoering worden

toegelicht en de werking van Wordpress worden uitgelegd.

10

De wereld volgens Skarp: super glad scheren met een laser scheelt tonnen afval

Elektor, juni 2016

De wereld volgens Skarp: super glad scheren met een laser scheelt tonnen afval

Eén mesje of vijf, nat of droog, draaiende of vaste scheerkop, de innovatie in het scheren is altijd beperkt gebleven tot het positioneren van de mesjes. Skarp probeert nu op het crowdfunding-platform Indiegogo een andere aanpak: helemaal geen mesjes. Het idee is om de mesjes te vervangen door een laser

die nooit bot wordt. Te mooi om waar te zijn? Sommigen lijken dat te vinden. De golflengte van licht dat donker haar kan snijden was allang bekend, maar het is heel moeilijk om een manier te vinden om licht gekleurd haar te snijden. Het Skarp team heeft uiteindelijk een oplossing gevonden in de vorm van een chromofoor die in haar aanwezig is, waarmee het haar kan worden afgesneden door licht met een bepaalde golflengte. Een chromofoor is het gedeelte van een molecuul dat verantwoordelijk is voor de kleur. Iedereen op deze planeet, ongeacht leeftijd, geslacht of afkomst, heeft deze haarsnijdende chromofoor, zodat het laserscheermes een universele oplossing biedt. Het Skarp-scheermes zou veel voordelen hebben. Om er maar een paar te noemen:

Een super glad scheerresultaat

Geen verbrandingsverschijnselen

Geen irritatie of jeuk

Geen inspanning

Geen water nodig

Geen mesjes die moeten worden vervangen

Maar hoe zit het met de stand van verbrand haar? En, nog belangrijker, is dit wel echt mogelijk? Voorlopig heeft het Skarp-team geen werkend prototype, daarom is hun eerdere Kickstarter-campagne stilgelegd, nadat die al vier miljoen dollar had opgeleverd. Sommigen denken dat Skarp niets meer is dan oplichterij om voor het team snelle auto’s en vrije dagen op tropische eilanden te crowdfunden. Is Skarp te mooi om waar te zijn?

Een Friese Wijsheid

Men moat net alles sizze wat men wit,

mar wol alles witte wat men seit.

Men moet niet alles zeggen wat men weet, maar wel alles weten wat met zegt.

11

Kwetsbare LED-filamenten Veel LED's op een glazen drager

LED-lampen zijn niks nieuws meer, ze zijn in allerlei soorten en maten verkrijgbaar. De meeste proberen de vorm van gewone gloeilampen na te bootsen. Helaas is het rondstraalgedrag van veel goedkope LED-lampen vaak niet al te best. De fabrikanten proberen dat op te lossen met behulp van speciale LED-opstellingen en reflectoren in de lamp. Daarnaast kan de vorm dan wel lijken op een gloeilamp, erg fraai ziet het er door de afwijkende constructie niet uit als je zo'n LED-lamp in een open armatuur schroeft.

Het zwarte goud is terug!

Elektor, juli 2016

Nee, dit stukje gaat niet over steenkool, maar over... de langspeelplaat. Die is namelijk weer helemaal terug van weggeweest. Met de komst van de 'perfect klinkende' compact disc in 1982 dachten veel audio-liefhebbers dat de (meestal zwarte) langspeelplaat van polyvinylchloride zijn langste tijd wel had gehad. De verkopen van LP's daalden in de navolgende jaren inderdaad tot een dieptepunt, maar het afgelopen decennium lijkt het er op dat de LP helemaal in ere hersteld is. Sterker nog:

De verkopen van CD's zijn de laatste paar jaren steil gedaald onder invloed van het populaire muziek-streaming, terwijl de LP's vooral de laatste tijd niet aan te slepen zijn. Eerst waren het voornamelijk de echte audiofielen die de smaak van platendraaien weer te pakken kregen en met peperdure draaitafels en dito elementen hun kostbare platen voorzichtig afspeelden. Maar nu schijnt iedereen weer 'iets' te hebben met vinyl. Nieuwe releases van bekende artiesten

verschijnen soms nog eerder op LP dan op CD. Dat wil toch wel wat zeggen!

Waarschijnlijk hebben veel elektronici nog wel een oude platenspeler op zolder staan. Haal hem weer te voorschijn en sluit hem nog eens aan. En luister naar het bijzondere geluid van dat zwarte goud! Mocht u er weer verslaafd aan raken, dan kan ik u de nieuwe high-end phono-voorversterker SUPRA 2.0 aanraden die in het Elektor-lab is ontwikkeld en in het komende juli/augustus-nummer verschijnt. Wist u overigens dat 's werelds grootste platenperserij en -snijderij in Nederland staat, namelijk in Haarlem? Neem maar

12

eens eens kijkje op de website van Record Industry, daar vindt u o.a. meer over het productieproces van vinyl platen.

Koolstofschuim verlengt levensduur batterijen. Condensatoren kunnen van nature elektrische energie opslaan, met als voordelen gering gewicht en snelle ont- en oplading. Als nadeel kan worden genoemd dat dan slechts de helft van de energie kan worden teruggewonnen als elektrische energie. Batterijen slaan energie chemisch op en kunnen die over een langere periode weer afstaan. In hetzelfde volume kunnen zij veel meer energie opslaan dan condensatoren, maar helaas kunnen zij die energie niet in een korte tijd afleveren en bovendien hebben zij slechts een beperkte levensduur. In dit nieuw type batterij zijn de voordelen van een batterij en een condensator verenigd. De energie is opgeslagen in elektrolytische ionen, die aangetrokken worden door de elektrisch geladen koolstof anode. De kathode is een standaard batterij kathode. Deze combinatie levert bijna de dubbele hoeveelheid energie als van een condensator. Tot zover niets nieuws, dit was reeds eerder bekend. De onderzoekers hebben met behulp van een nieuw materiaal in het batterij gedeelte de output nog verder weten te vergroten. Standaard nikkel-cadmium batterijen bevatten nickel-oxyhydroxide in een nikkelen huis als kathode. Het Michigan team heeft nu de nikkel omhulling vervangen door koolstof schuim. De voordelen hiervan zijn uiteraard gewicht en prijs, maar belangrijker is dat koolstofschuim heel veel holle ruimtes bevat waarin dus veel nickel-oxyhydroxide kan opgeslagen worden. Op de vraag hoeveel extra levensduur dit ontwerp oplevert kon

Tony Rogers, hoogleraar scheikunde, slechts antwoorden dat zij tot nu toe reeds 127000

keren op- en ontladen hebben.

Bron: PI4WNO Bulletin

PI2NOS bouwt PJ2NOS op Curaçao

De afgelopen maanden is er door de mensen van de Hobbyscoop hard gewerkt aan de bouw van een nieuwe repeater. Deze is inmiddels geplaatst en operationeel vanuit Curaçao met de roepletters PJ2NOS. Curaçao, maar ook Bonaire, krijgen hiermee dekking van PI2NOS. Het systeem is gekoppeld met de Nederlandse PI2NOS maar kan desgewenst ook autonoom draaien. Dit laatste omdat de logica en besturing van de repeater aangepast moest worden in verband met de roepletters en verschillen in de tijdzone. Het hart van het systeem draait echter niet op het Caribisch eiland maar in Hilversum, op dezelfde server waar ook PI2NOS op draait.

13

Dekking op Curaçao en delen van Bonaire. Met lichte tropo zelfs Aruba en Venezuela.

Bron: HAMNIEUWS

Nieuwe versie Ham Radio Deluxe

Ham Radio Deluxe heeft een nieuwe versie uitgebracht, dat nummer 6.3.0.554 heeft meegekregen. Het betreft een zogenoemde maintenance release, waarbij vooral gewerkt is aan ondersteuning van nieuwe apparatuur. Zo kan de Icom IC-7300 bijvoorbeeld ook aan- en uitgezet worden vanuit de computer via de CAT-interface. Ook is er ondersteuning ingebouwd voor de nieuwe Elecraft KX2 ultraportable zendontvanger en worden de nieuwe

portable azumith- en elevatierotors van Portable Rotation ondersteund.

Deze zijn op de Hamvention in Dayton aangekondigd als nieuw product.

De grootste wijziging zit hem echter in ondersteuning voor het JT65-protocol in Digital Master, waardoor een hele grote groep zendamateurs de beschikking krijgt over deze weak signal mode die sinds enkele jaren in opmars is. Met JT65 wordt het mogelijk om met een eenvoudig station (10-elements 2-meter Yagi en 100 Watt) te beginnen aan EME. Ook kan er met een 10-tal Watt zendvermogen de hele wereld gewerkt worden. In tegenstelling tot Whisper is JT65 tweeweg verkeer en dus wel geldig voor het DXCC-certificaat. JT65 ondersteuning is in deze versie echter nog niet publiek beschikbaar, dat wordt wachten tot de volgende update.

De scope die in de Icom IC-7300 zit zal ook beschikbaar komen in Ham Radio Deluxe. Gebruikers moeten echter nog wachten op een volgende versie. Ontwikkelaars geven aan dat de beschikbare documentatie incompleet was en ze werken samen met Icom aan een oplossing en verdere integratie.

Ham Radio Deluxe is sinds versie 6 een betaald product. Mensen die deze na 1 januari 2016 aangeschaft hebben krijgen gratis de beschikking over deze update, ook wanneer zij geen supportcontract hebben afgesloten à $50 per jaar. De volledige versie kost $100 per jaar. De voorgaande versie 5 is gratis te gebruiken, maar hier wordt niet meer aan ontwikkeld. Nieuwe zendontvangers als bijvoorbeeld de Icom IC-7300 zullen dus niet ondersteund worden.

Meer informatie: hrdsoftwarellc.com .