HET GEZELLIGSTE MAGAZINE VOOR 50 PLUSSERS Klup...Marco Borsato (52): Marco Borsato twijfelde geen...

droom’

nr. 0

1 • n

ov 2

019

- feb

202

0 • €

3,9

9

‘Je moet de realiteit aanpassen aan jeMarco Borsato:

Parachutespringen na je vijftigste, waarom niet?

Bijzondere ontmoetingen en nieuwe

vriendschappen

KLUPHET GEZELLIGSTE MAGAZINE VOOR 50 PLUSSERS

50 JAAR GOLDEN EARRING

NIEUW! KLUP VERBINDT,INSPIREERT EN ACTIVEERT

‘ Stoppen?Als je een goed huwelijk hebt zet je er toch ook geen punt achter?’

VOORWOORD

Op dit moment heb jij de allereerste editie van ons eigen magazine in je handen! Maar wat is Klup, waarom een magazine en waarom hebben twee relatief jonge mensen dit opgezet? We vertellen je graag meer. Het idee achter Klup is gebaseerd op persoonlijke ervaringen. Bij onze eigen ouders zagen we dat het na een levensveran-derende situatie, een sterfgeval, verhuizing of scheiding, lastig is om een nieuw sociaal netwerk op te bouwen. En dan niet meteen een nieuwe relatie, maar ‘gewoon’ gelijkge-stemden ontmoeten tijdens gezellige activi-teiten. Door middel van moderne technieken willen wij dit makkelijker maken en mensen online met elkaar verbinden, zodat ze vervolgens offline af kunnen spreken. Inmiddels zijn we een paar jaar verder en verbinden we dagelijks duizenden kluppers via ons platform. Wekelijks vinden er meer dan 150 activiteiten plaats. Het sociale concept van Klup slaat aan, wat wel blijkt uit meerdere gewonnen prijzen, de mooie partners waar we mee mogen samenwerken en vooral de vele bijzondere berichten van dankbare kluppers. Bijna dagelijks ontvangen we wel een mailtje of appje dat het platform het leven van een klupper positief heeft veranderd. Dat is toch wel het mooiste compliment dat we kunnen krijgen! Mede hierom is het tijd om deze verhalen te gaan delen in een eigen blad. Een spranke-lend en aansprekend blad waar kluppers trots op kunnen zijn en dat inspeelt op relevante thema’s die spelen na je vijftigste. Volgens ons is dat voor de eerste editie zeker gelukt en we zijn hier dan ook bijzonder trots op! Namens het Klupteam, veel lees- en Klupplezier! Michelle en Michiel Oprichters Klup

DAAR IS IE DAN, ONS EIGEN KLUP MAGAZINE!

Hoe het werkt1. Download de gratis Uber Eats-app.2. Kies uit verschillende restaurants.3. Voer de promocode KLUP20 in bij het afrekenen.4. Kies je betaalmethode: iDeal, creditcard of PayPal.5. Tik op ‘Plaats bestelling’ en geniet!

Bestel je favoriete eten met €20 korting*Geniet thuis van de voordelen van een restaurant. Bestel nu en krijg €10 korting op je eerste twee bestellingen met de promocode KLUP20.

* 2x €10 korting via Uber Eats met een minimum bestelbedrag van €15. Alleen geldig voor nieuwe gebruikers tot en met 31-12-2019. Niet geldig in combinatie met andere promocodes. Uber Eats is beschikbaar in Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Rotterdam, Haarlem, Groningen, Enschede, Zwolle, Almere, Delft, Leiden, Eindhoven, Breda en Tilburg.

Jan Frantzen interiors, Knibbelweg 8A, 2761JD, Zevenhuizen ZHjanfrantzen.nl 0180 632259

Beautiful Red

004_BW_KL1901-Adv JanFrantzen.indd 4 30-10-19 21:44

12

36

30

03 Voorwoord oprichters Klup

06 Quotes van kluppers

08 Marco Borsatoover de liefde, verbinding en War Child

12 Klupmomenten“Het gaat om samen leuke dingen beleven”

21 Het roer omTwee vrouwen durfden het op latere lee� ijd aan

26 Actrice Liz Snoijink“Ik heb verschillende vrienden-clubjes”

30 Wandelen als beste medicijn

34 Klupper met een aparte hobby

36 Adembenemend mooi NoorwegenReisontdekker Jaap Houweling doet verslag

44 Kl(update)

45 Een nieuwe job na je vij igste

50 50 jaar Golden Earring

54 Top 100 Klupfavorieten

56 Happy met je hormonen

60 Musicalster Antje Monteiroover haar Netfl ixverslaving

64 Loslaten van je oude levenZo doe je dat

70 De perfecte match met jouw sterrenbeeld

75 Culturele Klupuitstapjes

76 Ceo Edzo Doeve over de verbinding tussen DELA en Klup

78 Lezersreis heerlijk naar Cuba

80 Puzzel en WinHersenen houden van uitdagingen

82 Word abonnee van Klup magazine

Inhoud

34

60

54

| 5KLUP

005_BW_KL1901_Inhoud.indd 5 31-10-19 08:52

“Klup verbindt, inspireert en activeert”

6 | KLUP

006_BW_KL1901_Quotes.indd 6 31-10-19 07:19

QUOTES

“More fun together!” CECIL

“DANKJEWEL VOOR HET OPZETTEN VAN KLUP! JULLIE HEBBEN MIJN LEVEN, EN ONGETWIJFELD DAT VAN VÉÉL ANDEREN, EEN GEWELDIG POSITIEVE EN LEUKE BOOST GEGEVEN, MIJN DANK IS GROOT!“ HENK

“IEDEREEN HEEFT HIER DEZELFDE ACHTERNAAM: KLUPPER. EN WE ZITTEN ALLEMAAL IN HETZELFDE SCHUITJE” ILMA

“Leven in de brouwerij met Klup!”CAROLINE

“Gewoon gezelliger!” PATRICIA

“JE MOET DE SLINGERS ZELF OPHANGEN’ WORDT GEMAKKELIJKER MET KLUP!“ ELLEN

“Niks moet, alles mag!”JEEN

“IK HEB LAST VAN ‘KLUPKOORTS’ GEZELLIGE SFEER MET MEER“ WILLEM

“OP EEN HELE EENVOUDIGE MANIER IN CONTACT KOMEN MET LEUKE MENSEN!” JAAP

| 7KLUP

006_BW_KL1901_Quotes.indd 7 31-10-19 07:19

“ Je moet de realiteit aanpassen aan je dromen”

8 | KLUP

008_BW_KL1901_Marco Borsato.indd 8 30-10-19 21:29

MUZIEK

Moet je aan een man met Italiaans bloed uitleggen hoe belangrijk familie is? Voor Marco Borsato is familie álles. Zijn huwelijk met Leontine, zijn drie kinderen Luca, Senna en Jade, zijn broer Armando en zijn moeder Mary hebben een hechte band die onverbrekelijk is. In 1998 is Marco de onbetwiste held van het Nederlandse lied. Zijn nummers, vaak originele Italiaanse liedjes met een Nederlandse

Marco Borsato (52):

Marco Borsato twijfelde geen seconde toen hij voor het eerst van War Child hoorde. Deze organisatie past bij alles waar hij in het leven voor staat. Verbinding, zorgen voor elkaar. Marco zal op elke zeepkist gaan staan om kinderen uit conflictzones een stem te geven. Te vertellen over het onrecht dat hen wordt aangedaan. Simpelweg omdat zij dat zelf niet kunnen. “Mijn ambassadeurschap voor War Child maakt mij blij. Misschien nog wel meer dan het zingen. War Child heeft een speciale plek in mijn hart.”

tekst, raken ieder rechtstreeks in het hart. Zijn persoonlijke lievelingsnum-mer Margherita gaat over een man die plotseling door zijn vrouw wordt verlaten. Het verlies van een geliefde, een drama waar iedereen aan kan relateren, is voor Marco op dat mo-ment gelukkig geen realiteit. Bij het uitbrengen van dit nummer is de zan-ger acht jaar getrouwd met Leontine. Marco werd tijdens een etentje bij

Connie Witteman naast de blondine, die toen bekend was van het Rad van Fortuin, neergezet en wist vrijwel direct dat dit de vrouw was waar hij zijn leven mee wilde delen. Drie maanden na deze ontmoeting vroeg hij haar ten huwelijk. Op 22 mei in 1998 gaven de twee elkaar het jawoord tijdens een romantische bruiloft in Venetië. Stiekem waren ze al met zijn drieën want tijdens de ceremonie was Leontine zwanger van hun eerste kind, Luca. Hun huwelijk was vanaf de eerste dag voer voor de roddelpers die alles wat het kersverse echtpaar deed nauwlettend in de gaten hield. Ondanks het gebrek aan privacy bleef de liefde ijzersterk en zou in de jaren er na alleen maar groeien.

BewustwordingInmiddels is Marco 21 jaar met Leontine én al 21 jaar verbonden aan War Child. Om de verbintenis met War Child te vieren, brengt hij in 1998 het nummer De Speeltuin uit. Het wordt een grote hit en staat maar

“Muziekverbindt

mensen”

| 9KLUP


liefst zeventien weken in de top 40. In de jaren daarna reist Marco regelma-tig voor War Child naar oorlogsge-bieden en ontmoet hier voormalige kindsoldaten. Het maakt een diepe indruk op hem en samen met Neder-landse topartiesten zoals Ali B, Paul de Leeuw, Veldhuis & Kemper en Ilse de Lange organiseert hĳ de Friends of War Child concerten om bĳ het pu-bliek de situatie van de kindsoldaten onder de aandacht te brengen. Marco is bĳ deze concerten niet bang om nieuwe muziekstĳ len uit te proberen. Zĳ n duet met rapper Ali B wordt een knaller van een hit waarbĳ alle opbrengsten naar War Child gaan. In 2008 maakt hĳ zĳ n debuut als acteur in de fi lm Wit Licht. Door Marco’s inspanningen kan niemand meer om de verschrikkingen in Sierra Leone heen. De fi lm wordt op het Cannes Film Festival vertoond onder de

naam The Silent Army en speelt een belangrĳ ke rol bĳ de bewustwording van zĳ n publiek dat zich steeds meer realiseert wat voor verschrikkelĳ ks in de wereld aan de hand is en dat hulp hard nodig is.

Familieman De samenwerking met War Child is voor Marco als een familieband die hĳ nooit zal willen breken. In de 21 jaar dat hĳ gegroeid is als mens, zanger en bevlogen ambassadeur heeft hĳ zoveel meegemaakt dat hĳ volop kan

genieten van al het moois dat zĳ n leven hem heeft gebracht. Hĳ is trots op de vrouw die altĳ d achter hem staat, zĳ n kinderen die ieder succesvol hun eigen weg in het leven vinden en vindt het heerlĳ k dat zĳ n zoon Luca tegenwoor-dig meewerkt aan de concerten die hĳ geeft. “Muziek verbindt mensen,” weet hĳ als geen ander. Net als liefde, mededogen en in actie komen voor hen die het minder goed hebben getrof-fen in het leven. Hoewel er vaak naar Marco wordt gekeken als de man die alles heeft, en waarbĳ alles vanzelf gaat, is er in zĳ n leven een heel andere over-tuiging gegroeid: “Je moet je droom niet aanpassen aan de realiteit maar de realiteit aanpassen aan je droom.” Hard werken, problemen oplossen, een fail-lissement overwinnen, al het leed dat je gezien hebt een plek proberen te geven en vooral een helpende hand te bieden, het past allemaal bĳ zĳ n levensin-stelling waarbĳ je ook vooral moet genieten van zowel de mooie als de alledaagse dingen in het leven. 2019 is een bĳ zonder jaar voor hem. Een zoon die 21 wordt, het ambassadeurschap dat al 21 jaar duurt. Geen wonder dat hĳ direct wist hoe hĳ dit jubileum wilde vieren; met een sieraad dat net zo onbreekbaar is als de liefde die hĳ voor zĳ n familie, en alle vrienden die hĳ ook tot zĳ n familie rekent, voelt.

“ De verhalen van Marco raakten mij en zetten me aan het denken”

Marco is trots op zijn

gezin en carrière. Hij

probeert zoveel mogelijk

mensen het verhaal van

War Child te vertellen.

Bas Verdonk:

10 | KLUP


MUZIEK

Bas Verdonk,

Marco Borsato

en Ernst Suur

zijn trots op het

resultaat van

hun samenwer-

king. Een stoere

armband met

een bijzondere

boodschap.

Geboren uit vriendschapVanuit een diep verlangen een verschil te maken in het leven van kinderen in oorlog, bundelde designer Bas Verdonk zijn krachten met Marco Borsato. Uit hun samenwerking ontstond het idee voor ‘de War Child-Bracelet’, een initiatief waarbij verschillende vrienden van War Child de komende jaren eigenhandig unieke bedels zullen ontwerpen. Zij tre-den in de voetsporen van Marco, die de eerste bedel voor de armband ontwierp; in het teken van vrede, liefde en muziek.

Het verhaal achter de armbandDe War Child-Bracelet verbindt en kan letterlijk en figuurlijk een band voor het leven zijn. De geschakelde armband vertelt het aangrijpende verhaal van kinderen in oorlog én symboliseert de kracht van vriendschap.“Dag in en dag uit vertel ik het verhaal over War Child”, zegt Marco. “Omdat het verteld moet worden. Het gaat om miljoenen kinderen die allemaal een naam hebben maar niet in staat zijn te spreken over het onrecht dat hen wordt

aangedaan. Kinderen zijn sterker dan oorlog. Maar alleen met onze steun. Door ze weer te laten spelen, bezig te laten zijn met muziek, weer vriendjes te laten maken. We kunnen met de goede aanpak miljoenen kinderen helpen. Een kind hoort niet in de oorlog. Nooit!!” Bas vult aan; “Wij hebben het in Nederland zo goed, dat lijkt zo van-zelfsprekend voor ons. Maar dat is het niet. De verhalen van Marco raakten mij. Daardoor kwam het idee voor de armband en in no time waren we aan het tekenen. Het is een prachtig initiatief ge-worden vanuit de sieradenbranche voor War Child.” De Sterling zilveren schakels van de armband worden onderbroken door drie volledig stalen schakels. Ooit was dit staal onderdeel van een AK47 machinegeweer, gebruikt en inbeslag-genomen in een conflictzone. Nu, omgesmolten tot sieraad, dragen de schakels symbolisch bij aan steun voor kinderen in oorlog. Deze transformatie is dan ook symbolisch; het laat zien dat kinderen die hebben geleden onder geweld met de juiste steun een mooie toekomst tegemoet gaan.”

THE WAR CHILD BRACELET

Aan het bijzondere initiatief doen al ruim 120 mensen mee, inclusief studenten van de vakschool in Schoonhoven. Stuk voor stuk zetten zij zich kosteloos in voor kinderen in de oorlog. Ook de 200 juweliers in Nederland en België die de armband zullen aanbieden, verrekenen enkel de materiaalkosten. Voor hen is de verkoop van de War Child-Bracelet geen verdienmodel. De inkoopprijs staat gelijk aan de ver-koopprijs. Zo zetten de deelne-mende juweliers zich de komende jaren in voor War Child’s missie.”Een eenvoudig en transparant verhaal waarmee wij tiendui-zenden kinderen gaan helpen. Geweldig om te zien hoe de sieradenbranche zich sluit om dit initiatief voor War Child” zegt Bas Verdonk. Dankzij de eindeloze in-zet van alle betrokkenen gaat 74% van de opbrengt rechtstreeks naar de steun aan kinderen die opgroeien in conflictgebieden.De schakels van de War Child- Bracelet – gemaakt van volledig gerecycled zilver – zijn geprodu-ceerd in Emmen; de bedels wor-den in Tilburg vervaardigd. Door de productie in z’n geheel in Nederland uit te voeren kan wor-den gegarandeerd dat het proces in lijn is met de fairtrade-richtlij-nen. Vanaf eind november is de War Child-Bracelet verkrijgbaar bij juweliers door het hele land. Omarm jij de War Child- Bracelet? Ga dan naar www.kluppen.nl en kijk hoe je zelf dit mooie initiatief kunt steunen en waar de de War Child-armband te koop is.

WAR CHILD’S MISSIE OMARMEN

| 11KLUP


INBEELD

Ook bij weer en wind zitten deze kluppers gewoon op het water

Samen wandelen en halverwege een bakkie van Klup als verrassing

Enthousiaste kluppers delen hun Klupverhaal op beurzen

“ Met elkaar geniet je meer en er is meer leven in de brouwerij met Klup”, aldus klupper Caroline. Klup biedt voor ieder wat wils, zo blijkt uit de verschillende activiteiten die zo door het jaar heen plaatsvinden. Van een strandwandeling of een museumbezoek tot een hackathon of zelfs een parachutesprong! Niets moet, alles mag. En gezellig? Dat wordt het sowieso!

Klup momenten

Gezelligheid in de duinen tijdens een

strandwandeling

12 | KLUP

012_BW_KL1901_Kluppers in beeld.indd 12 30-10-19 21:41

Zo nu en dan is het ook tijd voor een borrel of een cocktail

Wat een prachtige dag was het op Texel, waar veel kluppers de sprong waagden

De eerste 50+ Internet of Things Hackathon in

samenwerking met T-Mobile

Parachutespringen ná je vijftigste, waarom ook niet?

Deze dames stellen de juiste vraag

Op zoek naar een kaart-maatje? Deze man-nen oefenen alvast in Griekenland

| 13KLUP


KUN

STKO

PPEL

S! (F

OTO

GRA

AF:

BA

S C

ZERW

INSK

I)INBEELD

Zin om een gezellige avond uit te gaan? In

de app vind je vele (dans)feesten!

Klup is er zeker ook voor actievelingen:

paragliden in het Griekse Parga

Een bijzondere editie van KunstKoppels in de Kunsthal, mede mogelijk gemaakt door het DELA Fonds. Hier bezochten 35 klupppers met 35 studenten de tentoonstelling I’m Your Mirror van Joana Vasconcelos.

14 | KLUP


Samen gezellig (après)skiën? Kijk in de app of organiseer zelf een skivakantie

De Klupdames genieten bij de kloosters van Meteora in Griekenland

Met Klup naar Vlieland! Ga naar pagina 20 voor meer informatie over een nieuw Klupweekend eind maart 2020

Heb jij een mooi Klup moment die je graag deelt? Stuur je foto's naar

[email protected] en wie weet sta jij in het volgende magazine!

Oprichter Michelle staat in december in de finale van TedXWoman met haar Klupverhaal

| 15KLUP


Ilma woont, na lange tijd in de Verenigde Staten geleefd te hebben, nu op een eilandje in Landsmeer. “Door de sloot en twee bruggetjes zit ik hier op mijn eigen vakantie-eiland, maar ik ga ook nog altijd graag op reis. Dat zit in de genen, mijn moeder was ook haar leven lang avontuurlijk.” Na een periode van mantelzorg overleed haar moeder recentelijk en twee jaar geleden verloor ze haar man na een lang ziekbed. Kort daarop overleed ook haar zoon onverwacht. “Soms denk ik, wat heb ik gedaan om dit te verdienen? Maar daar wil ik het niet per se altijd over hebben.” Klup, het sociale platform voor 50plussers, bood uitkomst. “Niks moet en alles mag tijdens de uitjes van Klup. Het geeft mij zoveel invulling, ik wens dat iedereen toe.”

‘Klupvoelt

net als

Na een zware periode van veel verdriet stuitte Ilma op het sociale platform voor 50plussers

16 | KLUP

016_BW_KL1901_De Ontmoeting.indd 16 30-10-19 21:30

DEONTMOETING

Eén van de vele

gezamelijke uitjes:

kluppers aan de wandel

“ Allemaal hebben we onze rugzak met bagage uitgepakt, maar we hoeven het er niet altijd over te hebben”

Vergelijkbare bagage“Mijn man was heel graag op het water en hij snow-boardde graag, eigenlijk waren we samen altijd op pad. We hadden een actief leven. Ik kom oorspronkelijk uit Landsmeer, maar had meer dan 25 jaar in de Verenigde Staten gewoond met mijn eerste man en onze zoon voordat ik terugverhuisde voor mijn tweede liefde. Mijn man was tweeënhalf jaar ziek. Dus het was geen verrassing dat hij overleed, maar het voelde toch vreemd dat ik voor deze man mijn leven had omgegooid en hij er toen opeens niet meer was. Via Facebook onderhoud ik veel contacten en zo stuitte ik op een uitje van Klup. Ik ging mee varen en raakte in gesprek met de dames aan boord. Zo kwam ik erachter dat we allemaal vergelijkbare bagage hadden. Dat was het begin van mijn verslaving. De culturele uitjes hoeven voor mij niet zo, maar in mijn eigen regio wandelen

en fietsen doe ik erg graag. Het is ongedwongen en fijn om met elkaar te zijn. Voor iedereen is Klup een uitkomst want natuurlijk hebben we allemaal een kennissenkring, maar daarin zitten vaak alleen stelletjes. En het is juist fijn om dit soort dingen te doen met mensen die ook alleen zijn.”

Zelf een activiteit organiseren“Het gaat mij om de afleiding en de sociale contacten. Je hoeft maar een blik te werpen op de app en je kan wat gaan doen. Ik wilde na al dat zorgen weer naar buiten, onder de mensen zijn en het plezier in het leven ervaren. Bij Klup kan je of aansluiten bij bestaande evenementen of zelf wat organiseren. Na het overlijden van mijn man ben ik mijn

| 17KLUP


DEONTMOETING

vaarbewijs gaan halen. Nu kan ik zelf varen met een bootje. Daarvoor wist ik niet eens hoe ik die boot moest starten. En dus heb ik een fiets-vaar tocht georganiseerd voor veer-tien mensen in de natuurgebieden bij mij om de hoek met daarbij uitleg over de vogels in het gebied en de grond en over hoe alles ontstaan is. Na de vaartocht was er appel-taart met koffie en stapten we op de fiets. Als je iets wil organiseren dan zet je op de app alle infor-matie: de afstand die je aflegt, waar je hoe laat moet ver-zamelen, het maximumaantal personen. Anderen kunnen intekenen op je activiteit en als je denkt dat iemand die je kent het ook leuk vindt, kan je die er binnen de app een berichtje over sturen.”

Je kan kwijt wat je kwijt wil“Als je hebt afgesproken om ergens te verzamelen, dan loop je binnen en zie je meteen wie de kluppers zijn. Ik weet niet hoe dat kan, misschien omdat we in hetzelfde schuitje zitten. Je hoeft geen ijs te breken, er is meteen een band. Mijn sociale leven is zo heel gezellig. We zijn net een familie. Iedereen heeft hier dezelfde achternaam: klupper. Ik vond het in het begin moeilijk als mensen vroegen of ik kinderen heb. Nu heb ik daar een manier in gevonden. Ik zeg op zulke momenten dat ik een zoon heb gehad die is overleden. En daarna vraag ik of we het daarbij kunnen la-ten omdat we op een gezellig uitje zijn. Iedereen heeft zijn bagage uitgepakt, maar we hoeven het er niet altijd over te hebben. Iedereen begrijpt en respecteert dat. Je kan kwijt wat je kwijt wil.” Ook op de moeilijke dagen“Op de dagen die extra moeilijk zijn, zoals Moederdag, organiseert Klup ook dingen. Het fijne is, je hoeft minder te investeren. Dat is anders bij kennissen en vrienden. Je hoeft hier niet van alles te vragen of de balans te bewa-ken. Niks moet en alles mag bij Klup. En zo lach ik altijd, ondanks alle misère. Als je de ruimte hebt in je leven, als je er klaar voor bent, dan kan Klup je dat plezier geven. Het geeft mij zoveel invulling, ik wens dat iedereen toe. Mijn advies: maak er wat van, want je weet maar nooit wat er gebeurt.”

Ilma’s verhaal verscheen eerder in een kortere versie op het blog van coöperatie DELA, over de draad van het leven weer oppakken. DELA is een partner van Klup. Kijk voor meer interessante artikelen op dela.nl/blog

“�Iedereen�heeft�hier� dezelfde achternaam: Klupper. En we zitten allemaal in hetzelfde schuitje”

Ilma samen met Klup

community manager

Jaap Houweling tijdens één

van de boottochtjes

18 | KLUP


De mooiste december-pakjes beschermen gevluchte kinderen tegen kou, honger en

trauma’s. Daar hebben ze recht op.

#kinderrecht | art. 22recht op bescherming

Stuur ook een pakje van UNICEF, volg het online en zie hoe het

aankomt op unicef.nl/pakje.

Stuur ook een pakje

van UNICEF

019_BW_KL1901_Adv Unicef.indd 19 31-10-19 11:37

KLUP-WEEKEND

OP VLIELAND20 MAART

2020

WaddenGENIETEN OP DE

Dit bijzondere stukje Nederland wordt door steeds meer mensen ontdekt, en dat is niet voor niets. De New York Times plaatste de Wadden in hun prestigieuze lijst ‘52 Places to Go in 2019’ en Lonely Planet heeft Friesland verkozen tot nummer drie van ‘Best in Europe’ van 2018. De eer is mede te danken aan de Friese Wadden.WestCord Hotels is gevestigd op de drie mooiste Waddeneilanden Vlieland, Terschelling en Ameland. Fijne hotels, van alle gemakken voorzien en de prachtigste locaties. Heb je al zin om dit stukje buiten-land in Nederland zelf te beleven?

Twee keer per dag verandert het Wad compleet. Op het ene moment kijk je tot aan de horizon over de wadplaten, het andere moment heeft de zee het land overgenomen. Een samenspel tussen land en water waardoor er een uniek ecosysteem is ontstaan. Dit bijzondere natuur-gebied, dat zich uitstrekt tot aan Denemarken, is daarom uitgeroepen tot UNESCO Werelderfgoed.

Dit wil je niet missen, een Klupweekend op Vlieland!Na het succes van vorig jaar gaan we ook dit jaar weer naar dit bijzondere eiland. Het wordt een volledig verzorgd weekend met leuke binnen- en buitenactiviteiten en vooral veel gezelligheid! Je verblijft in het prachtige WestCord Strandhotel Seeduyn met een uitgebreid wellnesscentrum. Je vindt dit weekend en het volledige programma in de Klup app! Ben jij erbij in het weekend van 20 maart? Prijs: € 275,- Speciale Klup-aanbieding:Heb jij al plannen tijdens dit Klupweekend en ga je toch graag een keer naar de Wadden? Onderstaand arrangement is exclusief te boeken voor kluppers bij alle WestCord Hotels op de Wadden - Vlieland, Terschelling of Ameland. Klup - Wadden Arrangement:

• 2x of 3x overnachting in hotelkamer of appartement • 2x of 3x uitgebreid ontbijtbuffet • 2 of 3 dagen fietshuur • 3-gangendiner • Fietsroutes

• Gratis bus- en bagagevervoer van de boot naar het hotel v.v.Prijs:2 nachten vanaf € 99,- p.p.3 nachten vanaf € 149,- p.p.Prijzen zijn op basis van 2 personen per kamer en exclusief toeristenbelasting. Toeslagen en voorwaarden zie website. Verblijf is mogelijk t/m 31 mei 2020, op basis van beschikbaarheid.Boek het arrangement online via www.westcordhotels.nl/klup of reserveer telefonisch via 010 - 439 05 09.

20 | KLUP

020_BW_KL1901_Westcord.indd 20 30-10-19 21:31

om!

Hetroe rDeze twee vrouwen durfden het echt aan. Kathleen (53) en Jenny (63) gooiden op latere leeftijd het roer om en besloten een heel nieuw carrièrepad in te slaan en hebben daar geen seconde spijt van.

| 21KLUP

021_BW_KL1901_Het roer om.indd 21 30-10-19 21:32

50PLUSLIFESTYLE

“Ik wist nooit precies wat ik wilde doen tot ik het co-schap chirurgie ging doen bij de VU. Ineens viel het kwartje. Dit is wat ik wilde doen. Ik heb nog aardig wat moeite moeten doen om in die business, die toen nog een mannenwereld was, te komen. Ik had toen het gevoel dat ik harder moest knokken voor mijn plekje en dat ik net even iets meer moest presteren om als gelijkwaardig gezien te worden. Tegenwoordig werken er veel vrouwen in de chirurgie, maar ik was destijds een van de voorlopers. Die eerste tien, vijftien jaar heb ik tropenjaren gedraaid. Tachtig tot honderd uur werken was heel normaal in de VU. Thuis kwam je eigenlijk alleen om te slapen. Je hele sociale leven verdwijnt en is bijna niet meer in stand te houden. Later besefte ik me dat het best een eenzaam bestaan was. Het ziekenhuis is altijd nummer 1 in je leven. Daar heb ik ook van genoten, want het is een prachtig vak. Nadat ik mijn tweeling heb gekregen, ben ik gaan werken in een klein streekziekenhuis in Zutphen. In die tijd deed een algemeen chirurg alles, van botten repareren, afgesloten bloedvaten openen tot gebarsten aneurysma’s, álles doe je. De kinderen gingen naar de buitenschoolse opvang. Een luizenmoeder zijn op school? Ik weet niet hoe dat moet. In de vakanties zorgde ik dat we van elke minuut genoten; daar wilde ik maximaal profijt van hebben. De week daarvoor was altijd enorm druk, omdat iedereen dan nog terecht kon en de week na mijn terugkeer ook, plus dat er meteen een weekenddienst op volgde. Mijn hobby was destijds kleding maken. Ik had drie naaimachines staan en maakte mijn eigen kleding en die van de kinderen. Dan zat ik ’s avonds achter de naaimachine om te ontstressen.

“ Een chirurg die tot zijn 65e doorwerkt, wordt gemiddeld 66 jaar”

“ Het ziekenhuis was altijd nummer 1 in mijn leven”

JENNY KETEL (63):

Chirurgen sterven jongIk ben heel creatief. Ik hou van mu-ziek, heb ook een vleugel, maar speel niet zo vaak meer. In mijn vak moet je steeds bijleren. Congressen, examens, punten halen voor je certificering. Ik wist toen al dat de levensverwach-ting van chirurgen niet hoog lag. De statistieken voor chirurgen liegen er niet om: wie tot zijn 65e doorwerkt, wordt gemiddeld 66 jaar. Verze-keringsmaatschappijen weten dit. Schokkende cijfers. Ik realiseerde me toen al dat ik wilde stoppen op mijn 60e. Los van de werkdruk waren er ook de emoties. Nu kun je gecoacht worden en zijn er speciale groepen, maar dat was er destijds nog niet. Ik kon met mijn man, die ook arts is, praten maar verder niet. Op mijn zestigste ging het roer om. Een half jaar daarvoor had ik opgezegd en ben ik naar Nieuw-Zeeland gegaan om te ontspannen. Toen ik terugkwam werd me gevraagd of ik toch nog kon ko-men helpen en dat heb ik vervolgens nog een tijd gedaan. Ik werkte 50 tot 60 procent en dat was prima. Ik had via mijn man Leo van Rozelaar en Le-onie Schelke van het Medisch Laser Centrum ontmoet. Zij zijn twintig jaar geleden begonnen met Botox en ik vond dat toen al hartstikke inte-

22 | KLUP


WW

W.Z

IPPE

RCLIN

ICS.

NL

ressant. Het prikkelde mijn creativi-teit toen ik zag wat je daar allemaal mee kon doen en ik ging, naast mijn drukke baan, toen al elke maand bij een schoonheidsspecialiste in de zaak prikken. Een paar jaar geleden belde ik Berend van der Lei, Hoogleraar Esthetische Chirurgie aan de Univer-siteit Groningen, en heb bij hem een hele dag meegelopen toen hij ooglid-correcties deed. Prompt daarna werd ik gebeld door Michel Cromheecke die net de privékliniek Zipper Clinics in Enschede had opgezet en hij vroeg of ik belangstelling had om injecta-bles bij hem te gaan doen. Sindsdien is mijn leven drastisch veranderd.

Ik kijk naar het héle gezichtNu heb ik een ‘hobby-baan’. Ik noem het zo om aan te geven hoe leuk ik dit vind. Het is iets waar ik heel gepassioneerd over ben en waar ik mijn werk van heb gemaakt. Ik doe bij Zipper Clinics de injectables, maar ook liplifts, oogcorrecties en schaamlipverkleiningen. Voor dat laatste komen vrouwen speciaal naar mij toe, simpelweg omdat ik ook een vrouw ben. Ik vind het ontzettend leuk om mensen blij te maken. Nu komen mensen bij je met een vraag of

“ Ik had drie naaimachines staan om te ontstressen”

een probleem en dat is meestal iets waar ze zich aan storen in hun gezicht. Ik wil altijd precies weten wát dat is en kijk vervolgens naar het héle gezicht. Er zijn veel ontwikkelingen op de markt, zoals bijvoorbeeld Prophilo dat nu een paar jaar bestaat en prachtige verbeteringen geeft. Het verstevigt de huid en zorgt voor een mooie glow. Het vervangt Botox niet en ook geen fillers, maar is echt gericht op huidverbetering. Het is een toegevoegde waarde. Wat iemand nodig heeft is heel persoonlijk. Mensen maken vaak een afspraak en hebben dan een bepaalde behandeling in hun hoofd. Ik kijk naar het totaalplaatje. Ik geef ze adviezen, daar hoeven ze natuurlijk niets mee te doen, en ben blij als zij geluk-kig zijn met het resultaat als ze in de spiegel kijken. Mijn leven is nu volkomen anders. Ik geniet van mijn werk en met mijn, inmiddels volwassen, kinderen gaat het goed. Er is tijd om te reizen, naar een concert te gaan, of om zelf appel-taart te bakken én ik kan al mijn creativiteit kwijt in mijn werk. Ik kwam laatst tijdens een fietstochtje iemand in Zutphen tegen die ik al heel lang niet gezien had en zij zei: wat zie je er relaxed uit. En dat is precies zoals ik me voel.”

Jenny’s leven draaide

jarenlang om de chirurgie.

Inmiddels is ze een autoriteit op

het gebied van huidverbetering.

| 23KLUP


50PLUSLIFESTYLE

“ Van balsem voor de ziel naar balsem voor de huid”

KATHLEEN VAEL (53):

Kathleen wilde cosmetica die écht wat voor de oudere huid doet. Het bleek een schot in de roos.

“Als ik vroeger had bedacht dat ik later in mijn leven cosmetica kon gaan ontwikkelen, dan had ik geen seconde over mijn studiekeuze hoeven twijfelen maar die gedachte is destijds nooit bij me opgekomen. In plaats van scheikunde te kiezen, ging ik naar het HEAO en rolde als journaliste en tekstschrijver in de bladenwereld. Heel iets anders, ja. Schrijven vond ik heerlijk. Het houdt je scherp en geeft je de kans om je in heel veel verschil-lende onderwerpen te verdiepen. Ik hield ook van interviewen en was altijd gefascineerd door de verhalen van mensen. Toen mijn dochter geboren werd, ging ik psychologie studeren en schreef ik kinderboeken. Het was relatief makkelijk om als therapeut te werken en daarnaast voor mijn doch-ter te zorgen. Ik plande alle afspraken in de uren dat zij op school zat. In het begin genoot ik van mijn werk. Het is heel bijzonder om mensen in korte tijd zo goed te mogen leren kennen en deelgenoot te worden van aspecten van hun levens waar je niet zo snel in sociale omstandigheden over zou ho-ren. Er zat ook een frustrerend element aan het werk. Veel cliënten vinden het heerlijk om hun verhaal te mogen doen maar daadwerkelijk een verandering aan brengen om hun problemen aan te pakken, bleef vaak uit. Dat irriteerde me nogal eens. Ik ben zelf enorm

24 | KLUP


FOTO

: HÉL

ÈNE

WIE

SEN

HA

AN

, WW

W.N

YBF.N

L

voorstander van je verantwoordelijk-heid nemen, je problemen oplossen en zorgen dat je leven zo leuk mogelijk is, zonder je te verliezen in negativiteit. Ik merkte na een paar jaar dat mijn be-langstelling begon af te nemen en pak-te mijn oude beroep, schrijven, weer op. Hoewel ik vaak over onderwerpen uit de sociale psychologie schreef, zoals relaties en zelfontwikkeling, kwam ook de uiterlijke kant van het ouder worden vaak aan bod. Inmiddels liep ik zelf tegen de veertig en ondervond dat mijn huid aan het veranderen was. Lijntjes, rimpeltjes, droger en slapper, niet dramatisch maar wel genoeg om me af te vragen of ik niet iets anders moest gaan gebruiken. Toen er ook nog de eerste verschijnselen van irritaties bij kwamen en ik van ieder andere Douglas-verkoopster weer iets anders en onbetaalbaars aangesmeerd kreeg dat niet of nauwelijks werkte, besloot ik zelf op onderzoek te gaan in de wereld van cosmetica. Als er niets was dat aan mijn hoge eisen voldeed, dan moest ik het zelf maar gaan maken, toch?

Crème de la crèmeHet was eigenlijk in eerste instantie niet mijn bedoeling om een crème voor de verkoop te maken. Ik kwam bij een laboratorium terecht waar één van de allerbeste formulators in de cosmeticabusiness werkt en zij ging met mij aan de slag. Háár kennis van ingrediënten en het formuleren van

“ De juiste ingre-diënten, hoge percentages en geen schadelijke stoffen. Ik wilde kwaliteit”

een cosmeticaproduct samen met míjn zorgvuldig samengestelde lijst van wat ik van dit product verwachtte en wat het moest doen, leverde interessante discussies op. Zij werkte voor veel grote merken en was gewend dat opdrachtgevers bij het uiteindelijk samenstellen van het product zich vooral lieten leiden door het feit dat het zo goedkoop mogelijk moest. Ik had een heel ander uitgangspunt. Ik wilde dat het zo goed mogelijk was. De juiste ingrediënten, de benodigde percentages, geen schadelijke stoffen. Ik ging het namelijk zélf gebruiken en wilde echt resultaten. Zij vond het geweldig om puur en alleen op kwaliteit te mogen samenstellen en dat leverde de eerste dagcrème van mijn hedendaagse lijn NYBF op. Ongeparfumeerd, zoals alle producten van NYBF zijn.

Natuurlijk is niet altijd beterParfum, daar was ik inmiddels achter, was de oorzaak van de irritaties op mijn huid en bij iedereen, ook waar geen irritaties zichtbaar zijn, zorgt het voor versnelde huidveroudering. Dat hele lekkere geurtje is bedoeld voor de verkoop. Het geeft de consument onbewust een goed gevoel terwijl het ondertussen het slechtste is wat je op je huid kunt smeren. Niemand zal parfum op zijn gezicht spuiten maar als ze een crème uitkiezen, brengen ze die eerst op hun hand aan en brengen die hand vervolgens naar hun neus om er aan te ruiken. Als de geur lekker is, is de klant sneller geneigd om het product te kopen. De hele cosmeticawereld is natuurlijk een enorme reclamespeeltuin waarin heel veel beloofd mag worden. Of waarin allerlei hypes gestart worden waar weinig van klopt. Zoals bijvoorbeeld de hype dat alles wat natuurlijk is, beter zou zijn voor je huid. Dat is absoluut niet waar. Er worden veel natuurlijke producten met ingrediënten verkocht, zoals lavendel of bergamot, die je maar beter niet op je huid kunt smeren. Het is een ongelooflijk interessante wereld waar ik me met veel plezier in verdiep en ondertussen blij ben dat ik precies weet wat er in mijn producten zitten. Inmiddels heb ik met tien producten een volledige lijn neergezet die allemaal aan mijn hoge verwachtingen voldoen. Die producten zijn ook voor de verkoop. Ja, ik ben vrij snel afgestapt van mijn plan om het alleen voor mezelf te ontwikkelen. Als ik dit zoek, willen andere vrouwen dit ook, zo redeneerde ik en dat bleek ook zo te zijn.

Liever in laagjesIk merk dat mijn klanten vooral vrouwen zijn die bereid zijn om zich meer dan gemiddeld te verdiepen in wat ze op hun gezicht smeren. Op mijn website nybf.nl geef ik uitgebreid informatie over de ingrediënten en tips om je huid zo goed mogelijk te verzorgen. Mijn lijn bestaat uit het aanbrengen van een paar verschillende laagjes. Dat werkt beter dan alles in één product te stoppen omdat de dikte van een serum of crème en de transportstoffen ook van belang zijn. Ik ben elke dag met mijn vak bezig, zó leuk vind ik het. Ook de gesprekken met ande-ren die willen weten hoe ze problemen op kunnen lossen met hun huid of deze simpelweg te verbeteren. Het leuke is, in tegenstelling tot mijn werk als therapeut, dat nu wel iedereen bereid is om veranderingen aan te brengen. Toen ik net startte, kreeg ik nog wel eens de neerbuigende opmerking: ‘cosmetica? Maar jij bent toch psycholóóg?’ Ik heb geen seconde spijt van deze ommezwaai. Nu zorg ik er voor dat mensen letterlijk goed in hun vel zitten en daar geniet ik elke dag van.”

| 25KLUP


INTERVIEW

Het klupje met Nicolaas“Ik heb hem ontmoet op één van de Tango dansavonden. We dansten zo nu en dan met elkaar, dat vond ik heel fijn. Inmiddels was mijn relatie met een Argentijnse man over, maar dat wist Nicolaas niet. Uiteindelijk hebben we op een zomerse avond in Zand-voort gezoend op de steiger. Niet meer dan dat. Nicolaas gaf verder geen sjoege omdat hij het ongepast vond als ik nog een relatie zou hebben. Het heeft twee jaar geduurd

klupjesLIZ SNOIJINK

De

vanOnlangs vierde Liz Snoijink haar 64e verjaardag. De actrice die dit seizoen schittert in Anastasia geniet volop van haar leven met haar man, collega’s en vrienden. “Vrienden zijn erg belangrijk voor me. Ik zit in verschillende clubjes met wie ik veel samen doe en dat vind ik heerlijk.”

voordat ik de stap nam om een briefje onder de deur van zijn boot te schuiven. Dat kwam door Jon van Eerd met wie ik toen ik een stuk speelde. Ik vertelde over Nicolaas en hij vroeg elke avond voor we op moesten: Liz, heb je nu al iets gedáán? Weet die man dat jij hem leuk vindt? Toen het bijna Oud & Nieuw was, zei Jon: oké, wil je straks alleen zijn met de feestdagen of ga je er nou eindelijk eens werk van maken? Met die stem van Jon in mijn achterhoofd,

26 | KLUP

026_BW_KL1901_Liz Snoijink.indd 26 31-10-19 07:58

| 27KLUP


ging ik naar zijn woonboot. De bedoeling was dus om er een briefje achter te laten, met de vraag of hij een keertje koffie wilde drinken, maar Nicolaas was thuis. Hij deed de deur open, gekleed in niet meer dan een sarong. Hij trok me naar binnen en vanaf dat moment was het 100% liefde. Hij is met mij naar huis gegaan en is nooit meer weggegaan. Nicolaas is een totaal andere man dan mijn vorige mannen. Een echte Amsterdamse botenman. Een man uit een groot gezin uit Amsterdam-West, met een enorme innerlijke beschaving. We laten elkaar het leven leiden dat we willen leiden. Het is een compleet fijne man. We zijn inmiddels 9 jaar harmo-nieus samen, waarvan 5 jaar getrouwd. Het verschil met mijn vorige relaties is dat de liefde nog nooit zo steady is geweest. Er is in onze relatie geen vuiltje aan de lucht en we hebben nog nooit ruzie gehad. Eén keer hebben we een groot misverstand gehad, omdat we elkaar even niet goed begrepen. Dat kwam bij mij heel hard aan, dat was een barst in het perfecte plaatje. Ik heb de nei-ging te pleasen, het iedereen in mijn naaste omgeving naar de zin te maken. Dat komt voort uit mijn jeugd. Ik was het enige kind en wilde dat vooral mijn vader mij volledig accepteerde zoals ik was. Nog steeds moet ik er aan wennen dat ik bij Nicolaas niet hoef te pleasen. Ik voel me totaal vrij bij hem, terwijl hij wel overheersend is en een duidelijke mening heeft. Als hij iets niet wil of geen zin heeft, doet hij het niet. Nicolaas maakt het met zijn duidelijkheid erg makkelijk voor mij. Hij is mijn grootste kameraad.”

Het klupje van de Tango“Tango dansen is iets waar ik erg geluk-kig van word. Ik heb het geleerd in Buenos

Aires, maar in Nederland wordt minstens zo goed gedanst. In Argentinië is tango in de eerste plaats een sociaal gebeuren waarbij veel wordt geflirt. In Nederland gaat het om de dans en iedereen die naar de salons komt, zo heten de dansavonden, kent elkaar. Als ik een paar maanden niet geweest ben, voelt het of ik in een warm bad stap. Het grappige is dat als je de Tango beheerst, hem overal kunt dansen. Ik heb gedanst in Barcelona, Tokyo en Zandvoort. Er is één duidelijke afspraak: de man leidt, de vrouw volgt. Daarbinnen kun je je eigen dingen doen, maar er is één kapitein op het schip. Ik geloof wel dat ik tijdens het dansen een goede volger ben, ook al ben ik van nature vrij eigenzinnig.”

Het klupje met de vrienden uit het vak“Ik heb drie goede vrienden uit het vak: Marieke van der Pol, Ria Marks en Porgy Feranssen. Op de toneelschool leerde ik Porgy kennen en we zijn nog steeds hecht. Net als met Marieke en Ria. We bellen, spreken af en gaan samen op vakantie. Ik kan me een leven zonder dit clubje niet voorstellen.”

Het klupje met De Torenlaangirls“Met de buurvrouwen in Blaricum vorm ik weer een ander clubje. De Torenlaangirls, zo hebben we ons zelf genoemd. Het is zo fijn om leuke vrouwen om je heen te hebben. We hebben onlangs tot vier uur ’s nachts buiten gezeten met een glaasje wijn. Het was nog warm, heel gezellig en als de wek-ker dan de volgende dag weer vroeg gaat, maakt me dat eigenlijk niet zo veel uit. Ik

Met haar grote liefde Nicolaas

is Liz inmiddels 9 jaar harmo-

nieus samen, waarvan 5 jaar

getrouwd. “We laten elkaar

het leven leiden dat we willen

leiden. Het is een compleet

fijne man”, aldus Liz.

“ Ik geloof wel dat ik tijdens het dansen een goede volger ben, ook al ben ik van nature vrij eigenzinnig”

28 | KLUP


INTERVIEW

woon hier nu twintig jaar en vind het hier heerlĳ k. Toen Nicolaas hier kwam wonen, dacht ik wel: kan ik die man wel zomaar van zĳ n woonboot afhalen? Hĳ heeft zĳ n hele leven in Amsterdam gewoond. Ik ben toen naar een huis in Amsterdam gaan kĳ ken en vond een geweldig pand op het Prinsenei-land. Tot mĳ n verbazing was ik er enthou-siaster over dan Nicolaas. Voor hem hoefde het helemaal niet. Ik ben helemaal gelukkig hier in Blaricum, zei hĳ . Eigenlĳ k ben ik wel opgelucht. Ik ben hier ook gelukkig.”

Het klupje met de (klein)kinderen“Mĳ n zoon Esra was 16 jaar toen hĳ defi -nitief naar Japan vertrok. Van jongs af aan was hĳ al gek op dat land. Hĳ wilde er altĳ d al naar toe. Zĳ n vader en ik vonden dat hĳ eerst zĳ n middelbare school af moest maken. Tĳ dens een uitwisselingsprogramma van het VWO kwam hĳ in Japan terecht. Hĳ heeft daar, zonder dat wĳ het wisten, op het Consulaat eindexamen HAVO gedaan én gehaald. Daarmee had hĳ voldaan aan onze wens want wĳ hadden nooit gezegd welke middelbare school hĳ moest afmaken. De wens om daar te blĳ ven was zo sterk dat ik er nooit tegenin ben gegaan. Het eerste jaar dat hĳ daar verbleef heb ik helemaal niets van hem gehoord. Ik ben wel heel boos en jaloers geweest als vriendinnen van mĳ vertelden over allerlei festiviteiten die ze meemaakten met hun kinderen die dezelfde leeftĳ d had-den als Esra. Inmiddels ben ik regelmatig in Japan geweest. Esra is Japanser dan de Japanse mannen daar. Hĳ heeft samen met zĳ n Taiwanese vrouw Rita een 2-jarige twee-ling Midori en Nozomi, die ik helaas minder vaak zie dan ik zou willen. Ze noemen me

oma, al is dat in hun taal ema. Ze babbelen een beetje Chinees, de taal van hun moeder, dus ik versta er geen snars van. Ik hoop ze natuurlĳ k vaker te zien, maar dat komt wel als ze ouder zĳ n. Dan kunnen ze ook zelf het vliegtuig naar oma pakken. Dus vanaf dat moment hoop ik ze lekker vol te stoppen met Nederlandse woordjes. Esra is in ieder geval een geweldige vader en doet alles met plezier. Hĳ werkt keihard, maar staat ’s nachts meteen naast hun bedjes als er iets is of om luiers te verschonen. De tweeling lĳ kt heel erg op mĳ n zoon toen hĳ zo klein was. Het gemis van Esra is hetzelfde gebleven. Er is, met de komst van de kleinkinderen, alleen een nieuw gemis bĳ gekomen.”

Het klupje van AnastasiaStage Entertainment brengt dit jaar de musical Anastasia op de planken. Met Tessa Sunniva van Tol als Anastasia, Milan van Waardenburg als Milan, Ellen Evers als Lily, Gerrie van der Klei als Keizerin-Moeder en Liz als alternate. “Gerrie en ik wisselen elkaar af, zodat ik slechts drie avonden speel in het Circustheater in Scheveningen. De rol spreekt mĳ enorm aan, die vrouw raakt mĳ diep in mĳ n ziel. Ze heeft heel veel mee-gemaakt in haar leven, net als ik. En ze is een oma die haar kleinkinderen nauwelĳ ks ziet. Die rol is op mĳ n lĳ f geschreven.”

“ Er is, met de komst van de kleinkinderen, een nieuw gemis bijgekomen”

Met Tessa Sunniva van Tol

als Anastasia, Milan van

Waardenburg als Milan, Ellen

Evers als Lily, Gerrie van der

Klei als Keizerin-Moeder

en Liz als alternate. Zo blijven

er voldoende avonden over

om bij haar Nicolaas te zijn.

| 29KLUP


wan delenwan delenwan delenDe voordelen van wandelen op een rij

30 | KLUP

030_BW_KL1901_Wandelen.indd 30 31-10-19 07:03

GEZONDNIEUWS

Wandelen is goed voor je gezondheid, het is de meest natuurlijke manier van bewegen en is bij uitstek geschikt ommet je partner of beste vriendin te doen.Nog niet overtuigd? Klup legt de vele voordelen van wandelen uit. Kortom: ga naar buiten en geniet!

wan delenwan delenALS BESTE MEDICIJN

De voordelen van wandelen op een rij

| 31KLUP


Het is de goedkoopste manier van sporten

en volgens artsen het beste medicijn:

wandelen is goed voor botten, gewrich-

ten, psyche en bloeddruk. Wie stevig

doorwandelt, neemt maar liefst tien keer

meer zuurstof op dan iemand in ruststand.

Artsen raden regelmatig wandelen (zo’n

vijf keer per week gedurende 30 minuten)

niet alleen aan voor botten, gewrichten of

om calorieën te verbanden. Nee, wandelen

heeft nog véél meer voordelen.

Het …

… vermindert het risico op groene staar

(Glaucoom)

… stimuleert de aanmaak van het

gelukshormoon en vermindert stress en

vermoeidheid na slechts tien minuten

… versterkt het immuunsysteem

… halveert de kans op Alzheimer

… verbetert de gezondheid van het hart en

verlaagt een te hoge bloeddruk

… vermindert de kans op diabetes

… verlicht rugpijn

… vermindert het verlies van botdichtheid

en vermindert de kans op osteoporose

… verbetert evenwicht, zodat de kans op

vallen kleiner wordt

… vermindert eetbuien

… verlicht/vermindert depressies en angst

… stimuleert je stofwisseling, helpt bij het

afvallen

… vermindert zelfs het risico op veel kan-

kersoorten

Nederlandse doctoren hebben zelfs ont-

dekt dat een ontspannen wandeling door

het groene bos beter is voor de gezond-

heid dan wanneer iemand zich afmat in

de sportschool: alledaags bewegen, zoals

staan, slenteren en wandelen, is veel ge-

zonder dan een uur intensief sporten. Het

aantal verbrande calorieën is hetzelfde,

maar activiteiten als wandelen beïnvloe-

den belangrijke bloedwaarden aanzienlijk,

wat intensief sporten weer niet doet. Een

duur sportschoolabonnement kan dus

gerust opgezegd worden. Voor wandelen

is het enige waarin je hoeft te investeren

een goed paar wandelschoenen.

VOORDELEN

Hoeveel keer Duur Op tempo Langzaam per week wandelen wandelen

Week 1 2 keer 28 min. 8 x 2 min. 1,5 min. na elke 2 min.

Week 2 2 keer 30 min. 6 x 3 min. 2 min. na elke 3 min.


Week 4 3 keer 30 min. 4 x 6 min. 2 min. na elke 6 min.


Week 6 3 keer 32 min. 2 x 15 min. 2 min.

Week 7 3 keer 42 min. 2 x 20 min. 2 min.

Week 8 3 keer 30 min. 30 min. Niet

Verbeter je conditie in 8 wekenLange tijd niks gedaan? Dan is het verstandig om rustig op te bouwen. Wanneer je je aan

onderstaand schema houdt, zal je conditie merkbaar verbeteren!

Of je nou liever met stokken of zonder stokken loopt, goede schoenen zijn belangrijk voor

een stevige wandeling. Met een Nordic Walking tour van een uur kom je al snel op zo’n

6000 stappen uit. Bovendien moeten je voeten bij iedere stap je lichaamsgewicht zo’n 1

tot 1,5 keer kunnen verdragen. Om je gewrichten en pezen te ondersteunen, is de kwaliteit

van de schoenen erg belangrijk. Regel nummer 1: koop een schoen niet vanwege het merk,

maar vanwege de pasvorm! Let bij het kopen van wandelschoenen op de volgende punten:

◆ Het belangrijkste is dat je een goed gevoel in de schoenen hebt. Je kunt de schoenen het beste

in de middag passen. ’s Morgens zijn je voeten nog dun en naarmate de dag vordert worden ze

dikker.

◆ Daarnaast is het verstandig om ze met wandelsokken aan te passen (scheelt vaak weer een

halve maat). Goede wandelsokken zorgen er namelijk voor dat je huidirritaties en blaren

voorkomt.

◆ Bedenk of je een hoog, laag of een model die ertussen in zit wil. Voor mensen met zwakke

enkels of mensen die in zwaar terrein gaan wandelen, bieden hoge wandelschoenen veel

steun. Lage wandelschoenen zijn meer geschikt voor vlakke paden.

◆ Of je nou voor hoog of laag gaat, wandelschoenen moeten in elk geval licht en geventileerd zijn

en tegelijkertijd een goede grip bieden.

◆ Ook is het belangrijk om naar de demping van de schoen te kijken. De demping bepaalt

namelijk hoe de stappen worden opgevangen door de schoen. Hoe sterker de demping,

hoe beter de botten en gewrichten worden beschermd.

◆ En wie door weer en wind gaat wandelen: controleer de waterdichtheid van de schoenen.

De juiste wandelschoenen

32 | KLUP


FOTO

: IST

OC

K

GEZONDNIEUWS

Iedere dag zou je eigenlijk zo’n 3000 stappen moeten zetten. Dat komt uit op 2,4 kilometer

Hoe goed en gezond wandelen is, wijst ook een studie aan de George Washington University School of Public Health uit. Uit deze studie blijkt dat wanneer mensen met dia-betes gaan wandelen, de progressie van diabetes in 60% van de gevallen vertraagt en de bloedsuikerspie-gel wordt verbeterd. Volgens prof. Reinhard g. Bretzel zou je om de twee dagen een afstand van drie kilometer moeten afleggen. Om van alle gezond-heidsvoordelen optimaal te profiteren, zouden mannen dit in minder dan 27 minuten moeten doen en vrouwen in minder dan 30 minuten. Dit betekent inderdaad stevig doorstappen, maar ‘iedere expert was ooit een beginner’. Raak dus niet gedemotiveerd als het je de eerste keer niet gelijk binnen 27 minuten lukt. Ben jij een fanatiek hardloper en denk je dat wandelen te laks is? Probeer het gewoon eens uit! Bij wandelen kun je je net zoveel uitputten als bij het hardlopen. Hoe

Zorg voor ritmelanger een wandeltocht duurt en hoe hoger het looptempo wordt, hoe eerder het als een sport gaat voelen. Bovendien kun je ook kiezen voor Nordic Walking (met stokken). Hierbij train je ook nog eens de spieren in je bovenlichaam.Wat in ieder geval voor welke vorm van lopen dan ook geldt: zorg voor regelmaat. Om op het juiste tempo te blijven lopen en verzekerd te zijn van de positieve effecten van wandelen, is het van belang een ritme in je stappen te hebben. Tegelijkertijd moet je natuur-lijk ook realistisch blijven en jezelf niet overbelasten tijdens het lopen – geef de voorkeur aan meerdere keren per week gedurende 30 minuten te wandelen dan in één keer drie uur lang een gedwongen mars te moeten lopen. En aangezien je tijdens een stevige wandeling nog steeds kunt praten (omdat je niet zo snel bui-ten adem raakt), is wandelen ideaal om met meerdere personen te doen. Sleep je vriendin, partner, of kind mee, stimuleer elkaar en praat ondertussen gezellig bij!

◆ Per kilometer die je aflegt, verbrand je 65 kcal. In een halfuurtje tijd kun je dus al 195 calorieën

verbranden, en dat terwijl je heerlijk, ontspannen in de natuur loopt!

◆ 60 minuten wandelen per dag zorgt ervoor dat je op gewicht blijft tijdens de menopauze.

Zo heb jij geen specifiek dieet nodig!

◆ Mensen met een trouwe viervoeter in huis wandelen al zo’n 4 uur per week.

◆ Door te wandelen wordt er in het lichaam het stofje dopamine aangemaakt. Dit stofje heeft bijna

hetzelfde effect als een nicotinepleister. Wandelen helpt dus goed bij het stoppen met roken.

◆ 7 uur ’s ochtends is het beste moment om een actieve wandeling te doen! Door zonder ontbijt

op stap te gaan, verbrand je 20% (!) meer vet.

◆ Kluppers zijn gek op wandelen! Per week vind je vele wandelactiviteiten.

MOTIVATIEHeb je eindelijk een duur paar

schoenen aangeschaft en wandel-

routes uitgestippeld, kun je geen

motivatie vinden om de bank af te

komen… Probeer een wandel-

partner te zoeken. Hij of zij zal je

stimuleren om te gaan. Niemand

in de buurt die mee wil? Vergezel

jezelf met een trouwe viervoeter.

Een hond moet nou eenmaal zijn

energie kwijt en zijn behoeftes

kunnen doen, en als je dan toch

buiten bent kun je net zo goed

het grotere blokje om pakken.

Pluspunt: ook in de winter of met

slecht weer moet de hond uitge-

laten worden. En laat de winter

nou net het seizoen zijn waarin

het belangrijk is om naar buiten te

gaan! Het daglicht stimuleert de

productie van vitamine D, wat op

zijn beurt weer de stemming ver-

betert. En dat mensen die geen

hond hebben drie keer vaker

door Diabetes worden getrof-

fen, is door studies aangetoond.

Hetzelfde geldt voor iedereen

met een hoge bloeddruk. En ook

degenen die tot een depressie

neigen, moeten in het dagelijks

leven naar het fijnste medicijn

ter wereld grijpen: wandelen!

Want wat blijkt? Wie loopt wordt

creatiever, fitter en vindt sneller

oplossingen. De reden: de herse-

nen worden beter doorbloed. En

de gebieden in de hersenen die

verantwoordelijk zijn voor leren

en herinneren, groeien als je meer

beweegt. Waar wacht je nog op?!

Trek je schoenen aan en ga!

Leuke wandelweetjes

| 33KLUP


E

INTERVIEW

Eerst koffie, daarover zijn we het al gauw eens, en terwijl Harrold daaraan gaat werken, kijk ik alvast mijn ogen uit in het walhalla van de airbrushers. Dit is de plek waar de helmen van mannen als Max en Jos Verstappen, Tim Coronel, Jan Lammers, Rob Kamphues (Formule 1 Café),

‘Goehoedemorgen’ Gaston Starreveld (Nationale Postcode Loterij) en vele andere racecoryfeeën zijn bedacht en vorm gegeven.Een poosje eerder had ik een filmpje gezien waarop Rob Kamphues diens helm kwam afhalen en dat was voor mij de aanleiding om eens te achterhalen hoe je nou zo’n kunste-naar wordt. Tenslotte word je niet als airbrusher geboren.“Nou, dat scheelde niet veel hoor”, lacht Harrold als ik hem die vraag stel. “Vanaf mijn jeugd was ik altijd al bezig met schetsen en kleuren. Op school had ik zeven tekeningen in mijn schrift en maar twee sommen. Het zat er echt al heel vroeg in.”Toch ging er een lange tijd aan vooraf voordat Harrold zich bezig kon houden met zijn passie.Na zijn middelbare schoolopleiding rolde hij in het

Lachend verwelkomt Harrold Gunnink (59) Klup community manager Jaap Houweling als hij hem voor dit interview komt bezoeken in zijn atelier in Lijnden, onder de rook van Amsterdam. Vanwege het mailverkeer voorafgaand aan dit bezoek had Jaap al een beeld gevormd van deze bijzondere man. Bij deze eerste ontmoeting wordt zijn vermoeden bevestigd; we hebben te maken met een joviale levensgenieter.

“Zeven tekeningen in mijn schrift, en twee sommen”

HET BRUISENDE LEVENVAN EEN

34 | KLUP

034_BW_KL1901_Interview Harrold.indd 34 31-10-19 07:09

De kleuren spatten je

tegemoet in het atelier van

Harrold waar met veel

toppers uit de Nederlandse

racerij talloze creaties zijn

bedacht en gerealiseerd.

Daarnaast zijn diverse

celebrities herkenbaar op

portretten in de stijl van

Herman Brood.

reclamevak en van zijn buurjongen leerde hij de eerste fijne kneepjes van het airbrushen waarna hij zich uitleefde op alles wat los en vast zat. “Vooral de gemeente Haarlemmermeer raakte in die tijd aardig wat verkeersborden kwijt” vertelt Harrold lachend.Nadat zijn buurjongen vroeg om schade aan zijn motor-helm bij te werken en diens broer daarna met de eerste opdracht kwam was het hek van de dam. Naast de mooiste helmen verfraait Harrold ook benzine-tanks en hele frames van motoren en zelfs af en toe een auto.Daarnaast is hij nog een verdienstelijk kunstschilder ook, getuige de portretten van diverse celebrities in zijn atelier. “Ik probeer een klein beetje te werken in de stijl van Herman Brood. Dat vind ik nog steeds geweldig”, aldus Harrold die niet uitgepraat raakt over zijn werk.Een bijzondere man met een bijzondere passie!

“De gemeente Haarlemmermeer raakte in die tijd aardig wat verkeersborden kwijt”

| 35KLUP

034_BW_KL1901_Interview Harrold.indd 35 31-10-19 07:09

NoorwegenADEMBENEMEND MOOI

36 | KLUP

036_BW_KL1901_Noorwegen_V2.indd 36 31-10-19 07:12

REISVERSLAG

Een groepsrondreis in een bus naar een land dat vooral bekend staat om rust en ruimte, mooie natuur en een nattig klimaat. Dat is toch weer even anders dan chillen op Ibiza of eilandhoppen in Griekenland. Vol verwachting ga ik op pad naar het wonderschone Noorwegen.

ADEMBENEMEND MOOI

SENIOR REISONTDEKKER JAAP HOUWELING doet verslag over de mooiste plekken op onze aardbol

| 37KLUP


Jaap Houweling (67) is Community

Manager en vlogger van Klup. Daar

naast is hij Senior Reisontdekker voor

de reisorganisatie Kras. In twaalf

maanden tijd zal Jaap wereldwijd

even zoveel reizen maken waarin

hij op zoek gaat naar bijzondere

plekjes of gebeurtenissen die worden

gedeeld via de social media van Kras.

Zijn eerste reis voerde hem naar

Noorwegen en van deze trip kunnen

de lezers van Klup meegenieten.

De reis begint al meteen goed met een geweldige touringcar. Top Class, zo noemt Kras dit VIP-vervoermiddel en met het ruimtelijk effect van het glazen dak, wifi aan boord, een mooie pantry en een aardige hostess die ons van tijd tot tijd van drank-jes komt voorzien is daar geen woord van gelogen. Tel daarbij de riante en in breedte verstelbare fauteuils en de prima beenruim-te op en het je begrijpt dat de tijd die in deze bus moet worden doorgebracht geen straf was. Dergelijk comfort is echt wel een voorwaarde, want het aantal uren wat op deze rondreis in de bus wordt doorgebracht is aanzienlijk. Voordat we het in de gaten hebben, zijn we in Kiel. Mooi op tijd voor inscheping op de Stena Germanica!

VeelbelovendDe route richting Göteborg biedt een prachtig schouwspel. De laatste kilome-ters voeren vlak langs gevaarlijke rotsen waarlangs vakkundig wordt genavigeerd. De tocht eindigt net na de imposante

“ We mogen binnenkijken in Vikingskipet, het overdekte ijssadion in Hamar”

38 | KLUP


REISVERSLAG

Älvsborgbrug, een bijna kilometer lange hangbrug die de Göta overspant en door iedereen aan boord wordt gefotografeerd. Om Noorwegen te bereiken moeten we eerst nog een behoorlijk stuk door Zweden rijden maar na drie uurtjes arriveren we bij de eerste echte stop in Noorwegen: het beeldschone vestingstadje Fredrikstad.Nog voordat ik door de stadspoort wandel, ontdek ik de glasblazerij van Abel Sawe, een glaskunstenaar uit Kenya die hier is neergestreken. Mijn indrukwekkende ca-mera, plus het verhaal dat ik opnames kom maken voor TUI, openen de hele reis alle deuren en zo kom ik op deze plek letterlijk heel dicht bij het vuur te staan als hij zijn creatieve talent demonstreert. Met een humeur dat de rest van de reis niet meer stuk kan, vervolg ik mijn speurtocht door het stadje waarbij de vriendelijke bouwstijl, met haar verschillende kleuren houten gevels, in het oog springt.

BofkontenVandaag zijn we bofkonten want we mogen binnenkijken in Vikingskipet. Dit is het bekende overdekte ijsstadion in Hamar dat lijkt op de romp van een vikingschip, maar dan op z’n kop. De ambachtelijke zichtbare constructies zorgen voor een fraai decor waartegen de schaatswedstrijden zich afspelen, precies zoals we dat kennen van televisiebeelden uit Hamar. Vervolgens rijden we naar het noorden om Lysgårdsbakken, de skispringschans van Lillehammer, te bezoeken. Hier werden in 1994 de Olympische Winterspelen gehou-den. Ook stoppen we bij het openlucht-museum bij Lillehammer, waar we kunnen zien hoe de inwoners van het Gudbrands-dal leefden vanaf de middeleeuwen. We bekijken hier onder andere een prachtig exemplaar van een staafkerk waarvan er in Noorwegen nog maar 28 behouden zijn gebleven. Staafkerken zijn opgetrokken van houten wanden tussen hoekpalen die weer op houten drempels staan. De dag eindigt In het karakteristieke Wadahl Hogfjellshotel vanwaar we een

De ontmoetingen van

water en land zijn in

Noorwegen vaak

spannend. De haven-

ingang van Alesund,

het Geirangerfjord en

The Atlantische Route

zijn daarvan mooie

voorbeelden.

| 39KLUP


geweldig uitzicht over één van de tal-loze meren hebben die we op deze reis tegenkomen.

Dak van NoorwegenNatuurlijk kende ik de verhalen over Noorwegen met haar prachtige natuur-schoon, maar wat je hier ziet is écht met geen pen te beschrijven. Het gebied Dovrefjell wordt ook wel het dak van Noorwegen genoemd en is het territo-rium van rendieren, wolverines (die wij ‘veelvraat’ noemen), sneeuwvossen, ra-ven en de steenarend. Daarnaast wordt de hoogvlakte bewoond door de muskus os, een vervaarlijk uitziende langharige os die je maar beter even uit de weg kunt blijven als je ‘m tegenkomt. Tijdens één van onze stopmomenten kom ik ook oog in oog te staan met de eerste trollen. Aan deze mythische wezens wordt van

alles toegeschreven en over hun bestaan zijn hele bibliotheken volgeschreven. Het zijn natuurlijk vooral souvenirs en toeristentrekkers maar grappig zijn ze wel. Aan het einde van de middag duiken we vanaf de hoogvlakte omlaag en bereiken we het eerste fjord. Won-derschoon! Tot hier hadden we al heel wat meren, wild stromende rivieren en talloze watervallen gezien, maar de aanblik van donkergroene steile bergwanden achter zo’n strook water waarvan je weet dat die 70 kilometer verwijderd ligt van zee en er toch een soort deel van uitmaakt, zorgt ervoor dat je even sprakeloos bent. Schitterend en overweldigend.

Atlantische routeDit imposante traject, dat ook wel be-kend staat als ‘De weg door de oceaan’,

40 | KLUP


FOTO

’S: K

RAS

REISVERSLAG

“ Natuurlijk ken je de verhalen over Noorwegen en haar prachtige natuurschoon, maar wat je hier ziet is met geen pen te beschrijven”

Naast het natuurschoon

waar Noorwegen bekend

om staat, biedt het

land door toedoen van

hun bewoners talloze

interessante hotspots

zoals de Trollstyge

(Trollentrap),

de staafkerken en de

prachtige kunstwerken

in het Vigelandpark

van Oslo

kronkelt zich als een slang over de eilan-den waarbij zeven viaducten de zeegaten overbruggen. De in 1989 geopende weg wordt door menigeen beschouwd als de mooiste ‘roadtrip’ ter wereld, vanwege de moderne wegenbouwwerken te midden van de prachtige natuurlijke omgeving. Onderdeel van de route is een spectacu-lair wandelpad over de rotsen en langs de zee, buiten het zicht van de autoweg. Een onvergetelijke ervaring. Dan door naar de ferry Solsnes – Afarnes waarna we arriveren bij de Trollstigen die als een massieve muur voor ons opdoemt. Een weg met 17 haarspeldbochten is aangelegd om deze berg te bedwingen waarbij halverwege ook nog een gigantische waterval naar beneden kletterde. Een spectaculair tochtje voor chauffeur Caroline. En het uitzicht is fenomenaal!

GletsjersDe laatste dagen zitten weer vol met na-tuurschoon en mogen de diverse fjorden en gletsjers, bre’s in het Norsk, niet ontbreken. Een boottocht door het Geirangerfjord, dat vanwege zijn S-vorm, de steile bergwanden en talloze watervallen op de UNESCO Werelderfgoedlijst is geplaatst, geeft weer onvergetelijke beelden. Een bezoek aan het Norsk Bremuseum waar we optisch worden meegenomen in een helicopter die ons over de bre’s vliegt, maakt deze dag compleet.

AdembenemendIk weet niet hoeveel keer ik al het woord adembenemend heb gebruikt, maar in het Jotunheimen National Park geldt dat letterlijk en figuurlijk. De hoogste bergtop-pen van het land, prachtige bergmeren met schitterende witte bloemetjes, eeuwige sneeuw en opnieuw gletsjers. Dat alles ruim boven de boomgrens zorgen ervoor dat we ons klein en nietig voelen. Dit is het Noorwegen waarvoor we zijn gekomen en waar we nog jarenlang over zullen praten. In de bus tijdens de afdaling is het stilletjes…

| 41KLUP


FOTO

’S:

REISAANBIEDING

NoorwegenSAMEN MET ANDERE

KLUPPERS NAAR ADEMBENEMEND MOOI

11-DAAGSE KLUPREIS VANAF

1569,-P.P.

11-daags Klup arrangement inclusief:

• Reis per Top Class touringcar

• Ervaren chauff eur

• KRAS-hostess

• 8 nachten verblijf in 3-/4-sterren-hotels in Noorwegen

• Ferryovertocht Kiel-Göteborg v.v. per Stena Line in een binnenhut met stapelbed incl. dinerbuff et met consumpties en ontbijtbuff et. Tegen een meerprijs zijn er ook binnenhutten met benedenbed en buitenhutten boekbaar.

• Hotelverzorging op basis van 8 x ontbijtbuff et en 3-gangendiner of dinerbuff et

• Boottocht Geiranger� ord

• Lokale ferryovertochten

• Het beschreven excursieprogramma

Speciaal voor lezers van KLUPPEN:

• Entree openluchtmuseum Maihaugen

• Gids Maihaugen

Exclusief:

• Reserveringskosten € 19,50 per boeking

• Calamiteitenfonds € 2,50 per boeking

Bijkomende kosten ter plaatse

• Overige entreegelden en optionele excursies;

• Fooien.

Groepsgrootte en annulerings-termijn:Minimum aantal deelnemers voor het defi nitief doorgaan van deze reis: 20Uiterste termijn van annulering wegens onvoldoende deelname: 21 dagen voor vertrek. Minimum aantal deelnemers en uiterste termijn van annulering is niet van toe-passing op een reeds gegarandeerde vertrekdatum

Vertrekdata: 22 juni en 17 augustus

Boekingsperiode:t/m 31 december 2019

Voor meer informatie en boekingen: ga naar www.kras.nl/lr83503 of bel met Kras: 088-0885886 (lokaal tarief).

Op deze reis zijn de ANVR- en SGR-voorwaarden van toepassing.

42 | KLUP


Aan het begin van de oorlog ontsnapt Erik naar Engeland van waaruit hij zendapparatuur naar Nederland smok-kelt en als piloot betrokken is bij bombardementen op Duitsland. Hij wordt adjudant van Koningin Wilhelmina en ontvangt voor zijn verzetswerk al tijdens de oorlog de Militaire Willemsorde, de hoogste Koninklijke onder-scheiding.Soldaat van Oranje -De Musical ging op 30 oktober 2010 in première in een voor deze voorstelling gecreëerd theater. Het publiek beleeft de voorstelling, met inmid-dels meer dan 2,9 miljoen bezoekers, in een 360 graden draaiende theaterzaal en wordt zo het waarachtige ver-haal ingetrokken. Sinds 31 december 2013 is Soldaat van

9 JAAR Soldaat van Oranje De Musical

NÚ T/M MEIOranje -De Musical de langstlopende voorstelling uit de Nederlandse theatergeschiedenis en op 27 november 2015 heeft de productie ook het laatste te verbreken theater- record op haar naam gezet, de meeste bezoekers ooit!

Waargebeurd verhaald dat doorverteld moet wordenDe voorstelling vertelt een belangrijk verhaal over onze vaderlandse geschiedenis dat doorverteld moet worden. Zo houdt de voorstelling onze geschiedenis in leven. Niet alleen de geschiedenis van Erik Hazelhoff Roelfzema, maar ook die van alle andere Nederlanders die keuzes moesten maken in ‘40-‘45. Zo heeft iedereen zijn eigen oorlogsverhaal. Verhalen die het waard zijn om door te vertellen. Door (groot)ouders aan kinderen en kleinkinderen. Door ouderen aan jongeren. Soldaat van Oranje – De Musical geeft aanleiding om het hier binnen uw familie of vriendenkring over te hebben.

MEER INFORMATIE OVER DE VOORSTELLING KUNT U VINDEN OP: SOLDAATVANORANJE.NL

Op 30 oktober is het precies negen jaar geleden dat Soldaat van Oranje – De Musical in première ging. Soldaat van Oranje – De Musical is geba-seerd op het waargebeurde verhaal van één van onze grootste verzetsstrijders: Erik Hazelhoff Roelfzema. Als de Duitsers in 1940 Nederland bin-nenvallen, heeft de Leidse student Erik Hazelhoff Roelfzema met zijn vrienden een onbezorgd stu-dentenleven. De dan ongeveer 23-jarige jongens realiseren zich als donderslag bij heldere hemel dat niets meer hetzelfde is. Vriendschap en liefde zijn niet langer vanzelfsprekend. De oorlog zet alles op zijn kop, alle verhoudingen staan op scherp. Iedereen moet zijn eigen keuzes maken... Ga je vechten voor Vrijheid, Volk, Vaderland? Steek je je kop in het zand en studeer je door? Of kies je doelbewust voor de vijand?

| 43KLUP

043_BW_KL1901_Soldaat van Oranje.indd 43 31-10-19 11:36

W

KL(UPDATE)Boeken, theater, nieuws en hebbedingen

Drie redenen waarom je de Gocyle wilt hebben. Je vouwt ze op, je neemt ze mee en je knalt met een kleine tachtig kilometer per uur over de paden. Lang-zamer mag natuurlijk ook. Om te genieten van de natuur of de vormgeving van deze electrische vouwfiets bijvoorbeeld. De Gocycle is je ideale reismaatje

HET HUWELIJKStapel is solo en de wereld mag het weten. Na zijn scheiding komt Huub Stapel met de nieuwe solovoorstelling Het Huwelijk. Een pijnlijk grappige voorstelling voor iedereen die ge-trouwd is of getrouwd was, van plan is om te trouwen of er juist niet aan moet denken. Speeldata via ntk.nl.

WINTERTENENDeze dunne sokken zijn gemaakt van bamboo en houden je voeten lekker warm. Ze zijn gemaakt zonder elastiek in de boord en zonder teennaad wat bijdraagt aan een goed draagcomfort. Dat voelt lekker in je schoenen en in je hart want door het dragen van bamboosocks draag je ook bij aan een betere wereld. Dat is warm en win-win! Bamboo-socks.nl

HET ZONNETJE IN HUISNano-infrarode panelen hebben de toekomst. Energiezuinige producten die beter zijn voor het milieu en de gezondheid. Duurzaam Dutch produceert hoogwaardige panelen in Nederland die zorgen voor een gelijkmatige zonnige warmte in huis en een lagere rekening op het einde van de maand. De panelen zijn makkelijk aan te sluiten, hebben een lange levensduur en zijn onderhouds-vrij. Infrarood is in te zetten als hoofd- en als bijverwarming en als het canvas voor je mooiste familiefoto’s. Bij Duurzaam Dutch komen niet alleen alle producten en diensten uit Nederland maar rekenen ze je bij een offerte ook precies voor wat je maandelijks gaat besparen. Dat is duurzaam én transparent. Duurzaamdutch.nl

GOOIS GENIETENLiselotte Stavorinus schreef eerder het Reservaat en combineert in De Verleiding weer een snufje seks, een grammetje goois gedrag, een paar onsjes overspel met een kiloknaller aan koelbloedigheid. Bestel dit boek via bookspot.nl/kluppen en ontvang een leuke extra bij je bestelling.

waarmee je snel en simpel je bestemming bereikt. Gocycle.com

VOUW, VOUW, VROEM!

44 | KLUP

044_BW_KL1901_Klupdate Tips.indd 44 31-10-19 07:24

jobWERK&CARRIÈRE

job Een nieuwejob

na je 50e

| 45KLUP

045_BW_KL1901_50 Company_V2.indd 45 31-10-19 07:25

Op de arbeidsmarkt staan momenteel alle seinen op groen, óók voor 50plussers. Dat is lang niet altijd zo geweest. Althans, dat hoorde en las je vaak. Die negatieve teneur was voor Anne-Marije Buckens één van de belangrijkste redenen om 50 Company, een loopbaancentrum voor 50plussers, op te richten.

Dat deed ze in 2011, hartje crisis. Voor een afstudeer-onderzoek aan de hogeschool sprak ze met verschil-lende werkgevers die helemaal niet zo negatief over 50plussers bleken te zijn. “Wel gaven ze aan bepaalde eisen aan een sollicitant te stellen, en ik merkte dat 50plussers niet altĳ d goed van die eisen op de hoogte waren. Omdat de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt nu eenmaal snel gaan en dat gewoon lastig bĳ te houden is als je 25, 30 jaar bĳ hetzelfde bedrĳ f hebt gewerkt en ineens moet gaan solliciteren”, vertelt Buckens. “Dat soort mensen wilde ik helpen.”En dus pakte ze haar laptop en ging vanaf de zolder-kamer aan de slag. Dat was negen jaar geleden, en

‘ Werkgevers kunnen 50plussers hartstikke goed gebruiken’

inmiddels heeft het Arnhemse bedrĳ f een kantoor met zes werknemers. De zaken gaan dus goed, en dat is ook niet zo gek. Voor 50plussers is er de afgelopen jaren im-mers veel veranderd. Van het afscha� en van de vervroegde uittreding tot het verhogen van de pensioenleeftĳ d en de grote veranderingen op de arbeidsmarkt door zaken als digitalisering.Al snel leerde ze dat veel van de clichés over 50plussers – die te duur, niet fl exibel, vastgeroest in oude patronen en vaak ziek zouden zĳ n – niet opgingen. Ook bleek er van onwil aan werkgeverskant maar zelden sprake. Met 50 Company probeert ze dan ook met name om vraag en aanbod beter op elkaar aan te laten sluiten. Door geschikte kandidaten uit hun database aan vacatures te matchen, maar bĳ voorbeeld ook door bĳ bedrĳ ven langs te gaan om workshops over generatiediversiteit en duurzame inzetbaarheid te geven. En door 50plussers beter voor te bereiden op een volgende carrièrestap door middel van loopbaangesprekken, netwerktrainingen en het bieden van inzicht in de veranderende arbeidsmarkt.Voor Klupmagazine zet ze haar acht belangrĳ kste tips voor 50plussers op een rĳ .

46 | KLUP


13

2

4

WERK&CARRIÈRE

Plan je loopbaan levensfase bewust“Het is belangrijk om te accepteren dat er banen en sectoren zijn waar ze liever jonge mensen in dienst nemen. Denk bijvoorbeeld aan de uitvoerende ICT, horeca of retail”, zegt Buckens. “Tegelijkertijd zijn er óók banen en sectoren waar ze juist om oudere werknemers zitten te springen. Bijvoorbeeld werk waarbij veel klantcontact nodig is. Maar ook in sales of managementondersteuning. Voor dat soort functies vinden werkgevers het fijn om een stabiel iemand te hebben wiens hoofd niet snel zo meer op hol wordt gebracht. Die wat levenservaring en mensenkennis meebrengt en daar ook naar handelt. Wees je daarbij ook bewust van de verschillen met werknemers uit wat jongere generaties, zoals millennials. Dat zijn weliswaar echte ideeënkanon-nen, maar ze vinden het soms lastig om al die plannen daadwerkelijk tot uitvoering te brengen. Dan is het ideaal om er een 50plusser naast te zetten, en het zoeken van zo’n combinatie kan bijvoorbeeld ook voor veel startups een uitkomst zijn. Dat soort ontwikkelingen zijn hartstikke leuk om te zien.”

Besef dat de arbeidsmarkt verandert“Banen veranderen. Dat is altijd zo geweest, maar de ontwikkelingen gaan de laatste jaren misschien nog wel sneller dan hiervoor het geval was. En dus kan het zo zijn dat een beroep dat je eerder hebt beoefend niet meer bestaat, of dat er inmiddels hele ander eisen worden gesteld. Probeer daarom goed op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in de sectoren die voor jou van belang zijn. Zo krijg je zicht op de plekken waar banen verdwijnen door zaken als digitalisering of robotisering en kan je je carrièreplannen daarop aanpassen.”

Breid je netwerk uit“Zo’n tachtig procent van alle beschikbare arbeidsplaat-sen komt niet naar buiten als vacature, maar wordt via-via vervuld. Kortom: de hele dag vacaturesites afstruinen, voelt misschien nuttig, maar is het allerminst. Netwerken dus! Dat vinden veel mensen spannend, maar dat hoeft echt niet zo te zijn: iedereen kan het. Het belangrijkste is dat je je eigen verhaal goed op orde hebt. Zodat je kan uitleggen wat jouw meerwaarde voor een organisatie is, onafhankelijk van wat er misschien in een vacature wordt gevraagd. Zoals een ondernemer gepassioneerd over zijn bedrijf vertelt, moet jij over jezelf kunnen vertellen. Draag dat verhaal ook uit: bijvoorbeeld door af en toe iets interessants te posten op LinkedIn. Durf dat soort platforms ook op die manier in te zetten, andere mensen die je mogelijk verder kunnen helpen te volgen en nieuwe contacten aan te boren. Zo zet je jezelf proactief in de markt, zonder dat daar een vacature voor nodig is.”

Laat je niet in het verdomhoekje drukken “Bij sommige 50plussers is er in de loop der jaren een soort gêne ontstaan, al dan niet versterkt door negatieve berichtgeving in de media. Zij hebben het gevoel gekregen dat werkgevers niet meer op ze zitten te wachten, en stralen dat ook uit. Dat is onnodig en zonde. Je hebt als 50plus-ser juist een goed verhaal, dankzij alle ervaring die je hebt opgedaan. Wees dan ook trots op je verworvenheden. De rimpels die je hebt, staan ergens voor, en daarmee heb je werkgevers veel te bieden. Maar dan moet je dat wel durven uitstralen.”

| 47KLUP


FOTO

’S: I

STO

CK

WERK&CARRIÈRE

78

6

5

Gun jezelf een loop-baanadviseur“Zoals je eens in de zoveel tijd preventief naar de tandarts gaat of je auto laat keuren, is het ook verstandig om – bijvoorbeeld jaarlijks – met een loopbaanadviseur te praten. In de praktijk merk ik dat veel mensen pas bij ons komen als de urgentie hoog is, zeg maar: als ze al kiespijn hebben. Dan ben je niet per se te laat, maar het is verre van ideaal. Een periodieke loopbaan-APK helpt enorm om flexibel en op de hoogte te blijven. Bij het selecteren van een loopbaanadviseur is het natuurlijk fijn als er een klik is, en je ziet dan ook dat er veel coaches op de markt zijn die zich vooral op dat persoonlijke richten. Ik vind het vooral van belang dat diegene goed op de hoogte is van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en daar op een prakti-sche manier advies over kan geven.”

Blijf een leven lang leren“Ook al zit je goed op je plek met een vast contract, het is altijd goed om jezelf de instelling aan te meten om een leven lang te blijven leren. Wanneer je te veel vanuit je comfortzone denkt, stel je je eigenlijk te afhankelijk op. Het is beter om de regie wat meer in handen te hebben. Neem dan ook zelf de verantwoordelijkheid voor je verdere ontwikkeling. Blijven leren, blijven uitproberen, is hartstikke goed. Voor je hersenen en je mentale frisheid, maar ook vanuit praktisch oogpunt. Er komen steeds weer andere beroepen bij: liefst zestig procent van de beroepen die we over tien jaar uitvoeren, kennen we nog niet. Daarom is het belangrijk om je te blijven ontwikkelen, binnen én buiten je eigen vakgebied.”

Kom in actie!“En ten slotte: ga erop uit! Er zijn genoeg manieren om je netwerk uit te breiden, met bedrijven in contact te komen en aan jezelf te werken. Ga een keer bij een open dag van een interessant bedrijf langs, bezoek een lezing, doe online cursussen. Een hele praktische manier om je mogelijkheden in kaart te brengen is te bedenken hoe ver je maximaal voor een baan wil reizen, en vervolgens een daarop gebaseerde cirkel om je woonplaats heen te trekken. Zijn er binnen die cirkel bedrijven gevestigd die interessant voor je zijn? Hou die dan in de gaten, volg ze via LinkedIn en laat ze weten dat je bestaat en wat je kan.”

Stop met het denken in labels“Het voelt heel logisch om bij de zoektocht naar een nieuwe baan vanuit je laatste functie te denken. Daarmee plak je onbewust een label op jezelf, iets dat we eigenlijk al sinds de lagere school gewend zijn om te doen. Die labels hebben een grote invloed op de keuzes die we maken en kunnen deuren openen maar ook sluiten. Je bent creatief, dus je moet dit doen. Of: je bent niet goed met cijfers, dus je moet dat niet doen. Wij helpen mensen om van die labels af te komen. En om met een frisse blik te kijken naar hun kennis, vaardigheden, drijfveren en ambities. Dat hoeft overigens niet altijd te betekenen dat een omscholing nodig is om een nieuwe weg op de arbeidsmarkt in te slaan. De ervaring leert dat er ook genoeg stappen mogelijk zijn waarbij dit niet noodzakelijk is.”

48 | KLUP

045_BW_KL1901_50 Company_V2.indd 48 31-10-19 07:26 049_BW_KL1901_Adv Sunweb.indd 49 30-10-19 21:45

WVijftig jaar Golden Earring, een nieuwe single en een toernee

Als je een goed huwelijk hebt, zet je

er toch ook geen punt achter?”

“Stoppen?

50 | KLUP

050_BW_KL1901_Golden Earring.indd 50 31-10-19 07:29

W

MUZIEK

Welke andere band had de vijftig-ste editie van Pinkpop zo kunnen aftrappen als de Haagse formatie die vijftig jaar geleden door de twee buurjongens Rinus Gerrit-sen en George Kooymans werd opgericht? Met de komst van zanger Barry Hay en drummer Cesar Zuiderwijk was het viertal compleet. In Den Haag en Scheveningen was er een levendige muziekcultuur, die zich afspeelde in talloze zalen, clubhuizen en sociëteiten. The Golden Earring, want zo noemden ze zichzelf, waren er al snel bekende gezichten. De platenmaatschappij Polydor zag direct de potentie van de band en nam de mannen onder

Het schijnt dat Michael Jackson zich een weekend lang in zijn huis heeft opgesloten met de clip van The Twilight Zone van Golden Earring en daarna het idee ontstond voor zijn legendarische video van Thriller. De Nederlandse band heeft wereldwijd bekendheid en is na vijftig jaar gelukkig nog lang niet van plan om te stoppen. “Het was toen leuk en dat is het nog steeds.”

contract. “In het begin stonden we nog wel eens op campings voor lege zalen met een paar Duitse gasten,” herinnert Barry Hay zich. “Dan probeerde je het moment om met de show te beginnen zo lang mogelijk uit te stellen maar als we eenmaal begonnen, maakte het niet meer uit of we voor tien of tienduizend man stonden. Het gaat uiteindelijk om lekker muziek maken.”

Radar LoveDe Golden Earring zijn Nederlanders van wereldklasse en al vroeg in hun carrière zetten ze de stap naar Ame-rika. Ze spelen in shows met Led Zep-pelin, John Lee Hooker en Joe Coc-ker. Het nummer Eight Miles High wordt in Amerika door het platen-label Atlantic uitgebracht en is een succes. De Amerikaanse toernee zorgt voor een schat aan nieuwe ideeën en inspiratie, zowel op muzikaal, visueel en technisch gebied. In het begin van de jaren zeventig toert de band met The Who. Het levert hen niet alleen nog meer bekendheid op maar helpt hen hun eigen stijl nog beter te per-fectioneren. Als in 1974 het nummer Radar Love verschijnt, is hun eerste wereldhit een feit. Radar Love klimt in Amerika tot de 13e plaats van de hitparade en is tot op de dag van van-daag nog steeds één van de bekendste ‘road songs’, zo’n nummer dat elke dag wel een paar keer op de radio te horen is omdat het nou eenmaal heer-lijk is om in de auto naar te luisteren. In de decennia erop wordt Radar

“ Voor 10 of 10.000 man spelen. Het gaat uiteindelijk om lekkere muziek maken”

| 51KLUP


MUZIEK

Love honderden keren gecoverd en niet door de minste. Internationale bands als U2, White Lion, Ministry en Def Leppard noemen het één van hun favoriete nummers en maken er hun eigen versie van. De Neder-landse versie van Vanity Six, onze eigen Centerfold, geeft er ook een sexy draai aan en bereikt er, schaars gekleed en zwoel, de hitparade mee. Maar de enige echte versie is en blijft die van Golden Earring.

We weten wat de ander wilTot op de dag van vandaag is Radar Love het hoogtepunt van elk optre-den waarbij geen enkele versie precies hetzelfde is. In het middengedeelte nemen de heren hun solo’s voor hun rekening. George pakt een stukje op de gitaar, Rinus rammelt op zijn

bas en Cesar geeft een spectaculaire solo op de drum weg. Van een halve minuut tot soms wel tien minuten lang. “Dat is altijd een mooi moment om even van het podium te lopen en wat te gaan drinken. We weten niet hoe lang het duurt maar we horen het vanzelf als het tijd wordt om weer terug te gaan,” zegt Rinus. Het is ty-perend voor een band die zo goed op elkaar is ingespeeld dat ze precies we-ten wat de ander wil gaan doen. Een goed huwelijk dat misschien wel wat ups-and-downs heeft gekend omdat het bestaat uit vier unieke persoon-

lijkheden maar die elkaar respecteren en graag bij elkaar zijn. “Stoppen?” zegt Barry. “Waarom zouden we stop-pen? Als je een goed huwelijk hebt, zet je er toch ook geen punt achter?” Een heel goed argument.

Creatieve vrijheidHoe inspirerend de Amerikanen ook voor de Haagse mannen waren, de Nederlanders waren ook een inspi-ratie voor de Amerikanen. Voor één man in het bijzonder. In 1982 komt Golden Earring met het nummer Twilight Zone dat door regisseur Dick Maas van een spannende video-clip wordt voorzien. “Michael Jack-son heeft zich een weekend lang in zijn huis opgesloten om die videoclip keer op keer te bekijken,” herinnert Barry zich. “Daar was hij kennelijk goed ziek van, dat hij niet de eerste was die een clip maakte die eigenlijk een soort minifilm was. Even later kwam hij met Thriller dat wereldwijd een sensatie was. Maar de inspiratie kwam van ons vandaan.”Volgens Cesar Zuiderwijk is de goede relatie tussen hem, zanger Barry Hay, gitarist George Kooymans en basgi-tarist Rinus Gerritsen de reden dat de band nog steeds bestaat. “Je gaat niet vijftig jaar op elkaars lip zitten als je elkaar niet mag. Dat doet geen mens natuurlijk. Er is weinig ver-anderd door de jaren heen. Het was toen leuk, en dat is het nog steeds.” De creatieve vrijheid staat hoog in het vaandel bij de optredens en bij het maken van nieuwe nummers.

“ Het is typerend voor een band die zo goed op elkaar is ingespeeld dat ze precies weten wat de ander wil gaan doen”

De vier mannen geven

zich al vijftig jaar lang

voor 100%. Ieder concert

is binnen een mum van

tijd uitverkocht.

52 | KLUP


“Muzikaal moet je van elkaar kunnen zeggen: ga je gang maar; als jij dat leuk vindt, doe het maar,” zegt Cesar. “Als het niets is, kan het er altijd nog vanaf.”

Seks, drugs & rock 'n rollVanaf het ontstaan van de band heb-ben de vier hun eigen imago en daar is door de jaren heen niet zo heel veel aan veranderd al zijn ze van lange ha-ren naar iets kortere koppies gegaan. Cesar is de grote man achterin die elk nummer van het juiste ritme voorziet en de zaal weet op te zwepen. George is de wat verlegen ogende gitarist die met Weekend Love de voorgrond pakt en Barry Hay is de eeuwige bad boy van de seks, drugs & rock ’n roll die, inmiddels getemd door zijn vrouw Sandra, het imago van de vrouwenjager had. In een interview vertelt Sandra over hun beginperi-ode: “Hij was blind op me. Maar toch. Er draaiden altijd meisjes om hem heen. Hij bleef rustig nachten weg.” Hoe onrustig hun omgeving ook mocht zijn, hun huwelijk was overal tegen opgewassen. Hoewel Barry nog steeds flink kan drinken (“hij is soms zo dronken dat hij omvalt”) is alles wat met drank en drugs te maken heeft voor Sandra verleden tijd. Ze zocht hulp bij de Jellinek kliniek en is inmiddels de sterke schakel in hun relatie. “Zolang ik niet drink, houdt hij zich bij mij ook in.”Voor Rinus geldt dat hij op het podium de perfecte vierde man is die ervoor zorgt dat alles perfect in har-monie verloopt: de bassist die de rug-

gengraat van de groep is. “Vaak gaat het verhaal dat de bassist stilletjes op de achtergrond staat,” zegt Rinus, “maar ik kan je vertellen dat dit niet zo is. Bij Radar Love stuwt de bas het nummer zelfs echt vooruit.”

Five ZeroZeventigers zijn ze, inmiddels. Ze-ventigers met meer rock ’n roll in hun pink dan de jonge generatie die nog steeds massaal naar hun shows komt. Zo’n vijftig shows per jaar deden ze de afgelopen jaren. In theaters en

popzalen in Europa. Altijd uitver-kocht. Het zijn daarnaast ook rockers met een arbeidsethos. Er wordt nooit iets afgelast. Iedere show is van het hoge niveau dat we van de band gewend zijn. Er wordt niet geplay-backt en elke show is 100% rock and roll, van het begin tot aan de laatste toegift. Dit najaar begonnen ze weer aan een kleine toernee waarbij de eerste shows in mum van tijd uitverkocht waren. Vijftig jaar Golden Earring. Zelf noemen ze het liever Five Zero, dat klinkt minder confronterend. Maar eigenlijk maakt het ze ook niets uit. Want hun toekomstplannen zijn ongeveer hetzelfde als toen ze vijftig jaar geleden begonnen: gewoon, nóg vijftig jaar Golden Earring!

“ Er draaiden altijd meisjes om hem heen. Hij bleef rustig nachten weg”

Vier verschillende persoonlijk-

heden die al een halve eeuw

samenwerken. Het is de liefde

voor de muziek, de vriendschap

en respect voor elkaar dat hun

band onbreekbaar maakt.

FOTO

’S: A

NP,

BSR

AG

ENC

Y

| 53KLUP


MUZIEK

Top 100 klup favorietenIn deze periode wordt er veel stil gestaan bij muziek en de mooie verhalen die daarbij horen.

Ook bij Klup zien we dat muziek verbindt en daarom hebben we de community gevraagd nummers in te sturen met de mooiste, grappigste of meest bijzondere betekenissen.

Benieuwd naar dé nummer 1 en de rest van de lijst? Kijk dan snel verder. Wil je de Klup Top100 luisteren tijdens de feestdagen, het maken van oliebollen of na het vuurwerk?

De hele lijst is te beluisteren en te volgen via Spotify: Klup Top100

DE TOP DRIE IS GEWORDEN…

DE LIJST WORDT AANGEVULD MET:

21 Pink Floyd – Time22 Lou Reed – Perfect Day23 Guns N’ Roses – November Rain24 The Beatles – Yesterday25 Roberta Flack – The First Time I Ever

Saw Your Face26 Eric Clapton – Tears in Heaven27 Bette Midler – The Rose28 Scorpions – Wind of Change29 Westlife – You Raise Me Up30 John Lennon – Imagine31 Queen – Radio Ga Ga32 Queen – We Will Rock You33 André Hazes Jr. – Leef34 Earth, Wind & Fire – September35 André Hazes – De Vlieger36 Santana – Black Magic Woman37 Willeke Alberti – Telkens Weer38 André Hazes Jr. – Niet Voor Lief39 Shirley Bassey – This is my life40 Stef Bos – Papa41 André Hazes – Dat Ene Moment42 The Animals – The House of the

Rising Sun43 The Rolling Stones – Angie44 De Kast – In Nije Dei45 Tina Turner – Proud Mary

1 Golden Earring – Radar Love2 Queen – Bohemian Rhapsody3 Il Divo – Hallelujah

4 Eagles – Hotel California5 Led Zeppelin- Stairway to Heaven6 Claudia de Breij – Mag ik dan bij jou7 U2 – One8 Deep Purple – Child in Time9 Pearl Jam – Black10 Ed Sheeran – Perfect11 Van Morrison – Have I Told You Lately12 Pink Floyd – Comfortably Numb13 Coldplay – Fix You14 Freddie Mercury – Barcelona15 Wim Sonneveld – Het Dorp16 John Miles – Music17 The Alan Parsons Project – Old and

Wise18 Dire Straits – Sultans of Swing19 Boudewijn de Groot – Avond20 Queen – Love of My Life

Lou Reed - Perfect Day“ Perfect day is mijn nummer één omdat dit nummer me blij maakt. Wat voor dag het is en in welke stemming ik ook ben”

Cold Play - Fix you“ Mijn vrouw is twee en half jaar geleden overleden aan kanker en de tekst van dit nummer spreekt voor zichzelf”

54 | KLUP

054_BW_KL1901_Klup Top 100.indd 54 30-10-19 22:09

Deel jouw favoriete lijst via kluppen.nl/kluptop100

46 Simon & Garfunkel – The Sound of Silence

47 Eric Clapton – Wonderful Tonight48 Procol Harum – A Whiter Shade of

Pale49 Stevie Wonder – Sir Duke50 Danny Vera – Snow in April51 Queen – Somebody To Love52 Bløf – Zoutelande53 Oleta Adams – Get Here54 Neil Diamond – Be55 Toto – Africa56 Adele – Make You Feel My Love57 Bruce Springsteen – If I Should Fall

Behind58 David Bowie – Heroes59 Barbra Streisand – Memory60 Gary Moore – Still Got The Blues61 Ramses Shaffy – Laat Me62 Meat Loaf – Paradise by The Dash-

board Light63 Charles Aznavour – She64 Prince – Purple Rain

79 Jimi Hendrix – Hey Joe80 Carol King – You’ve Got A Friend81 Ruth Jacott – Leun op Mij82 U2 – Sunday Bloody Sunday83 BLØF – Liefs uit Londen84 Ludwig van Beethoven – 5th

Symphony85 Michael Jackson – One Day in Your

Life86 Simon & Garfunkel – Bridge Over

Troubled Water87 The Beatles – Blackbird88 Foreigner – I Want To Know What

Love Is89 Whitney Houston – When You

Believe90 Natalie Cole – This Will Be

(An Everlasting Love)91 Michael Jackson – Billie Jean92 Ronan Keating – If Tomorrow Never

Comes93 Golden Earring – When The Lady

Smiles94 Susan Boyle – I Dreamed A Dream95 Bee Gees – Stayin’ Alive96 Bob Marley – Could You Be Loved97 City to City – The Road Ahead98 Seal – Kiss From A Rose99 Marianne Rosenberg – Ich bin wie du100 Robin S – Show Me Love

Guus Meeuwis - Proosten

“ Omdat het soms nodig is om te horen en Klup heeft gezorgd dat sommige mensen dit weer kunnen doen, mét vrienden”

Boudewijn de groot - Wegen“ Er zijn heel veel wegen om elkaar te ontmoeten en nu via Klup gaat dat lukken”

65 Ten Sharp – You66 Roberta Flack – Killing Me Softly With

His Song67 Marco Borsato – Dochters68 BLØF – Aan De Kust69 Anouk – Woman70 Barry White – You’re The First, The

Last, My Everything71 Elvis Presley – One Night72 Adele – Someone Like You73 Aretha Franklin – Think74 Elvis Presley – Jailhouse Rock75 Gerry & The Pacemakers – You’ll

Never Walk Alone76 Eagles – Desperado77 Karen Young – Hot Shot78 The Bangles – Eternal Flame FO

TO: I

STO

CK

| 55KLUP

054_BW_KL1901_Klup Top 100.indd 55 30-10-19 22:09

HAPPYMET JE

hormonenDe vij� igers van nu zijn hip, hot en happening. Ze zijn de nieuwe veertigers, dertigers en vooruit zelfs twintigers. Ze shoppen, stappen en reizen de wereld rond en laten zich nergens door tegen-houden. Maar die hormonen… kunnen we het heel éven over die hormonen hebben?

V56 | KLUP

056_BW_KL1901_Hormonen.indd 56 31-10-19 07:42

GEZONDNIEUWS

Volgens Jonathan Rauch, de Amerikaanse auteur van The Happiness Curve, wordt het leven alleen maar beter ná je vijftigste levensjaar. Vijftigers hebben minder stress, hou-den zich minder met negativiteit bezig en kunnen beter met hun emoties omgaan. Dat klinkt goed, fantastisch zelfs, maar vijftig, is dat niet ook de leeftijd waarop je hor-monen een grote invloed hebben op je humeur? Hoewel in Nederland nog maar nauwelijks hulp wordt gezocht bij hormoongerelateerde klachten, vinden in Amerika steeds meer mannen en vrouwen de weg naar een hor-moonarts omdat ze simpelweg geen zin hebben om zich in hun mooiste jaren tegen te laten houden door een ver-mindering van testosteron, progesteron en oestrogenen. In Amerika geeft boegbeeld Oprah Winfrey al jaren het voorbeeld. Zij wijdde een artikel in haar tijdschrift O aan de geneugten van bio-identieke hormonen. “Er zijn miljoenen vrouwen over de hele wereld die zich beroerd voelen,” zegt Oprah. “Ze zijn moe, hebben nauwe-lijks geslapen en weten niet hoe ze de dag door moeten ko-men. Ze voelen zich alsof het leven uit hun is weggevloeid. Er is zoveel schaamte rondom dit onderwerp en zo weinig kennis. Over de menopauze maar vooral over hormoontherapie. Veel vrouwen zijn er bang voor, sommigen zweren er bij en de meesten zijn in de war en weten niet eens wat ze nu precies moeten denken. Het is dus hoog tijd voor de juiste informatie zodat vrouwen een welover-wogen keuze voor zichzelf kunnen maken. Ik denk dat de volgende generatie vrouwen veel beter in staat zal zijn om

die keuze voor zichzelf te maken als wij nu de weg voor hen vrijmaken.” Dr. Jan B. van Mourik is het volledig met haar eens en stelt vast: “Over tien jaar is hormoontherapie hier ook heel normaal.”

Huisartsen weten het nietDr. van Mourik was onder andere een academisch chirurg die zich met name in de afgelopen jaren heeft toegelegd op anti-aging en het gebruik van bio-identieke hormonen. Hij is de rots in de branding voor veel vrouwen die, meestal na een lange weg van omzwervingen, bij hem terecht komen in de hoop een oplossing te vinden voor hun klachten. “Er ontbreekt heel veel basale kennis over dit onderwerp, ook bij de huisartsen,” zegt van Mourik. “Dat is een groot pro-bleem. Ik hoor van veel vrouwen hoe hun artsen reageren op hun klachten. Van ‘mevrouw, dat hoort er bij’ tot ‘even de tanden op elkaar’ tot nog veel vreemdere antwoorden. Vergeleken met Duitsland en Amerika is Nederland nog erg onwetend. De kennis ontbreekt niet alleen; ik denk dat de kennis ontbreekt omdat de interesse ook heel lang ontbroken heeft. Wanneer vrouwen hun artsen vragen om een bloedonderzoek om de hormoonspiegel te bepalen kan het zijn dat ze te horen krijgen dat ze zich niet moeten aanstellen. De gangbare adviezen draaien om voedings-supplementen, antidepressiva, voeding en meer bewegen. Daar zitten goede adviezen bij maar ze lossen het werke-lijke probleem niet op. Dat probleem is: er is een gebrek aan geslachtshormonen.”

Verhoogd risicoDe logica is zo oorverdovend aanwezig dat je je niet kunt voorstellen dat er zo weinig bekend is over hormoon-therapie. Immers: als het je ontbreekt aan vitamine B, neem je vitamine B. Als je tekort hebt aan ijzer, slik je dat extra. Dus als je gebrek hebt aan geslachtshormonen, vul je deze weer aan in plaats van vitaminen of antidepres-siva te nemen. Hoe kan het dan zijn dat de logica in deze nog zo ver te zoeken is en deze vorm van therapie nog zo omstreden is? “Dat heeft veel te maken met het onderzoek

V | 57KLUP


van World Health Initiative in 2002 waarin werd gesteld dat hormoontherapie een verhoogd risico op borstkanker met zich meebracht. Dit onderzoek ging over synthetische hormonen maar het effect was dat er een verkeerde sfeer werd gecreëerd.”

We kunnen 125 worden“Ik denk dat over tien jaar de huisartsen veel verder zullen zijn en vrouwen niet meer weggestuurd worden met een recept voor antidepressiva. Dat is zo’n onzin, het medica-liseren van gezonde mensen. Iets behandelen wat niet de oorzaak is. Wanneer je geslachtshormonen afnemen, krijg je klachten die weer weg gaan weg als je deze geslachts-hormonen aanvult. De meeste vrouwen die hier komen hebben last van opvliegers, nachtelijk zweten, verminderd libido, pijn bij het vrijen, slecht slapen en stemmingswisse-lingen. Dat laatste is heel relevant als je in een relatie bent. Zoiets kan tot scheidingen leiden. Ik vind dat het je plicht als arts is om dit heel serieus te nemen. Ik heb vrouwen behandeld die suïcidaal waren en na een paar weken weer zichzelf waren, zoals vroeger, weer zin in het leven. Zo’n ommekeer is voor mij een feest om te zien.”Wie denkt dat je met het slikken of smeren van hormonen makkelijk honderdtien kan worden, zonder enige proble-men, wordt nu al direct teleurgesteld. Daar moet je wel iets meer voor doen. “Door de hormonen kom je mentaal weer strak in je vel te zitten, maar ook echt letterlijk. Door de oestrogenen wordt je huid weer mooier. Het mooiste is als vrouwen in de premenopauze komen om al die klachten vóór te zijn. Genetisch gezien kunnen we 125 worden maar daar moet wel wat meer voor gebeuren. Het draait om drie dingen: hormoonsuppletie, voeding en beweging. Lifestyle is essentieel. Worden wij ouder omdat de hormonen min-

der worden? Of worden de hormonen minder omdat wij ouder worden? Dat is leuk om over na te denken. Sinds de oorlog worden we al gemiddeld tien, twintig jaar ouder. Met betere voeding voeg je jaren aan je leven toe. Bewe-gen en slank blijven zijn echt essentieel voor een goede gezondheid.”

ErectiestoornissenWie denkt dat hormoonsuppletie alleen een onderwerp voor vrouwen is, heeft het mis. Dr. Van Mourik: “Ongeveer 5% van mijn cliënten is man; ze komen voor erectiestoornissen, haaruitval, suikerziekte en overgewicht. Ook zij zijn goed te behandelen.” Voor wie een huisarts heeft die geen verstand heeft van hormonen, is de weg naar een deskundige tegenwoordig snel gevon-den. Want om tien jaar te wachten, daarvoor is het leven nu te leuk. En als we de onderzoeken van Jonathan Rauch mogen geloven, wordt het alleen maar beter!

Dr. Jan B. van Mourik is werkzaam in het Medisch Anti-Aging Centrum in Amsterdam waar hij vrouwen met overgangs-klachten behandelt met bio-identieke hormonen.

“ Genetisch gezien kunnen we 125 worden”

Rond je veertigste begint de aanmaak

van oestrogenen en progestagenen

haar vertrouwde evenwichtige pa-

troon te verliezen. Aanvankelijk merk

je daar niet veel van maar naarmate

de veranderingen doorzetten komen

de eerste symptomen. Aan het eind

van de overgang maakt je lichaam

ongeveer 60% minder oestrogeen

aan, helemaal geen progesteron

meer en is het niveau van testosteron

gedaald. De typische overgangsver-

schijnselen ontstaan omdat je lichaam

voortdurend aan het zoeken is naar

een nieuwe balans. Een gebrek aan

deze hormonen maakt je kwetsbaarder

voor onder andere hart- en vaatziekten

en botontkalking. Daarnaast zorgt het

voor versnelde verouderingsverschijn-

selen, zoals een slappe huid, haaruit-

val en verlies van spiermassa.

HORMONEN IN DE HOOFDROL

58 | KLUP


FOTO

: IST

OC

K

“ Ongeveer 5% van de cliënten is man; ze komen voor erectie-stoornissen, haaruitval, suikerziekte en overgewicht”

GEZONDNIEUWS

De Women’s Health Initiative studie uit 2001, dat aantoonde dat het gebruik van hormonen de kans op borstkanker vergrootte, sloeg in als een bom. Als een groep van 1000 vrouwen gedurende 25 jaar gevolgd wordt, dan krijgen 75 van hen borstkanker. Wanneer zij hormonen gebruiken zijn dit 79 vrouwen. Hoewel de cijfers minder schokkend zijn dan de alleen de stelling dat je er een grotere kans op borstkanker van krijgt, schrok dit onderzoek vrouwen wereldwijd af. Een flinke kanttekening is hierbij nodig: deze studie had het effect van synthetische hormonen, die gewonnen worden uit de urine van drachtige merries, onderzocht. Er is geen vergelijkend onderzoek gedaan naar het gebruik van synthetische hormonen versus bio-identieke, ofwel plantaardige, hormonen. Andere cijfers: in Nederland krijgt 1 op de 7 vrouwen borstkanker en 1 op de 30 overlijdt aan deze gevreesde ziekte. In West-Europa en in de Verenigde Staten zijn de kansen op borstkanker het hoogst; in Japan hebben vrouwen gemiddeld vijf keer minder kans op borstkanker. Levensstijl en voedingsgewoonten lijken een buitengewoon hoge invloed te hebben op het al of niet ontwikkelen van borstkanker. Roken, overge-wicht, alcohol en een gebrek aan beweging beïnvloeden de kans om borstkanker te krijgen.

Hormoontherapie, daar krijg je toch kanker van?

Een opvlieger ontstaat doordat

de hypofyse in de hersenen van

slag is en het lichaam denkt

dat het snel moet afkoelen

door eerst te gaan zweten. De

hypofyse is het kleine gebied in

de hersenen dat, onder andere,

de lichaamstemperatuur regelt.

Wanneer het een seintje krijgt

dat het lichaam oververhit is

gaat het onmiddellijk een over-

levingsstrategie inzetten: het

gaat zweten. Een opvlieger kan

een halve minuut duren maar

ook een half uur aanhouden. De

ene vrouw krijgt er meer last van

de andere. Bij de meesten zijn

de opvliegers enkele jaren na de

laatste menstruatie verdwenen

maar ook dit geldt niet voor

iedereen. Een klein percentage

houdt er tot tien jaar na de me-

nopauze last van.

MAG ER EEN RAAM OPEN?

WAT KUN JE VERWACHTEN VAN EEN ANTI-AGING-ARTS?Voorafgaand aan de afspraak met de arts vul je een uitgebreide vragenlijst in. Hierna volgt een persoonlijk gesprek met de arts om de klachten goed in beeld te brengen. Aan de hand hiervan bepaalt de arts op welke waarden je bloed onderzocht moet worden. Dit zijn de geslachtshormonen maar eventueel ook bloedarmoede of de hoogte van het stresshormoon en schild-klierhormoonbepaling. Wanneer de uitslagen binnen zijn, volgt een tweede afspraak en een behandelplan. Waar nodig worden de bio-identieke hormonen, eventueel aangevuld met voedings-supplementen voorgeschreven. Na drie maanden volgt een nieuw bloedonderzoek en waar nodig wordt tussendoor geëva-lueerd. Dr. van Mourik: “Het voorschrijven van de hormonen gebeurt altijd in overleg. Ik geef aan wat er mogelijk is en wat de hormonen doen. In het begin kan het even zoeken zijn naar de juiste dosering om uiteindelijk uit te komen bij de laagste dosis die mogelijk is en toch het optimale effect geeft.” Dr. Jan B. Van Mourik werkt samen met een (vrouwelijke) collega in Medisch Anti Aging Centrum in Amsterdam.Voor informatie en afspraken is hij telefonisch bereikbaar op 06 51965019 of via de website www.medi-age.nl.

| 59KLUP


NETFLIX

‘HELE NACHTEN KAN IK SERIES KIJKEN,

ECHT VERSCHRIKKELIJK’

Antje Monteiro

Antje Monteiro (50) heeft als musicalartieste, zangeres en presentatrice altijd een druk bezette agenda. Als ze ’s avonds laat thuis komt, wil ze nog maar één ding: in bed of languit op de bank

Netflixen. Antje, thuis gefotografeerd op haar ‘binge-plek’, over haar Netflix-verslaving.

Naar welke on demand kanalen kijk je?“Heel veel Netflix, maar ook Pathé voor films. Toen dit soort on de-mand kanalen nog niet bestond, was ik een bingewatcher van dvd-boxen. Daar heb ik nog een halve schuur mee volstaan, want wie heeft er tegenwoordig nog een dvd-speler? Met als all time favourite natuurlijk Sex and the City. Met die dvd-box heb ik me een keer weken lang opgesloten toen het uit was na een relatie van acht jaar. Samen met heel veel witte wijn en liters chocolade-ijs mezelf ondergedom-peld in zelfmedelijden.” On demand kijken, zoals via Netflix, hebben ze voor jou uitgevonden?“Absoluut. Ik ben er echt verslaafd aan. Hele nachten kan ik doorgaan met series kijken, echt verschrik-kelijk gewoon. Het is zelfs wel eens gebeurd dat ik het licht zag worden.

Dat Netlfix zelf, op het scherm, vraagt of ik nog wel écht aan het kijken ben.”Wat betekent Netlfix kijken voor je?“Voor mij is films en series kijken een van de weinige vormen van ontspanning die ik ken. Naast mijn optredens in het land, heb ik twee bedrijven, dus ik ben best druk. En ik ben geen kroegentype of stapper, dus beloon ik mezelf met Netflix. Bijvoorbeeld als ik een heel goed optreden heb gehad. Ik rook niet, ik drink niet, maar ik ben verslaafd aan Netlfix!” Lijkt je dochter Romy wat dat betreft op jou?“Mijn dochter Romy is precies als ik. Ik was een keer met haar op vakantie in de Dominicaanse Republiek. Er was een storm, heel gevaarlijk, want als je naar buiten ging kon je een kokosnoot op je kop krijgen en daardoor vallen jaarlijks zeshonderd doden. Dus iedereen in paniek en balen dat ze binnen moesten blij-ven. Wij vonden het geen enkel probleem. Ik had een hele dvd-box Prison Break op mijn laptop gezet. Wij hadden de tijd van ons leven terwijl we opgesloten zaten op onze hotelkamer.” Wat zijn jouw favoriete series en films?“Ik heb een enorme fascinatie voor alles wat waar gebeurd is en met de oorlog te maken heeft. Als zoiets in de lijst staat, klik ik dat zeker aan. Laatst heb ik nog gekeken naar een serie over de laatste uren van Hitler. Waar die fascinatie

“ Ik heb een fascinatie voor de oorlog, misschien doordat ik uit een woonwagen-milieu kom”

60 | KLUP

060_BW_KL1901_Antje Monteiro.indd 60 31-10-19 07:32

| 61KLUP


NETFLIX

vandaan komt? Misschien doordat ik uit een woonwagenmilieu kom, in combinatie met de verhalen van mijn familie over de oorlog. Mijn vader was in de oorlog een jongetje van zeven dat moest bedelen voor eten en dan dikwijls meemaakte dat de hond op hem werd afgestuurd. In de oorlog voelden woon-wagenbewoners zich dubbel onveilig. Door de burgermaatschappij werden ze gezien als uitschot en ook door de Duitsers liepen ze natuurlijk gevaar. Mijn oma stond met haar wagen in een weiland bij mensen die in het verzet za-ten. Ze heeft nog een keer met gevaar voor eigen leven een Engelse piloot gered die uit de lucht werd geschoten en bij haar woonwagen terecht kwam. Ik realiseer me heel goed dat als de oorlog langer had geduurd, ik er niet was geweest. Want dan waren alle zigeuners en woonwagenbewoners afgevoerd door de Duitsers.”Waar en hoe kijk je eigenlijk Netflix?“Ik kijk alleen op mijn televisie, op de bank met de haard aan, dekentje over me heen en een kop thee erbij. Of in bed, als ik heb gedoucht, ik heb daar een grote televisie die uit het plafond komt. Als ik me helemaal heb geïnstalleerd, matras omhoog, afstandsbediening erbij, is het bam, Netflix aan. Als ik op een zondag alle kinderen over de vloer heb (dochter Romy en de drie dochters van Antjes overleden zus, red.), geniet ik daar intens van, maar stiekem verheug ik me ’s middags al op de rest van de avond: straks lekker Netflixen.”Heb je met je vriend Dennis wel eens strijd over wat jullie willen kijken?“Dennis en ik hebben niet altijd dezelfde voorkeur. Ik laat hem dan wat uitzoeken en dat zetten we aan. Voor het goed en wel begonnen is, ligt hij al te slapen op de bank. Daarna verander ik het lekker naar mijn eigen voorkeur. Dat spelletje speel ik standaard!”Wat kijk je nu?“Gisteren was ik niet zo lekker en heb ik al mijn afspraken afgezegd. Toen heb ik in één keer de hele serie van The Haunting of Hill House uitgekeken, echt hysterisch. Dat was een tip van Romy. Ik houd niet van horror, maar ze vertelde dat Michiel Huisman erin speelt en die vinden we allebei geweldig.” Hoe hanteer je je ‘verslaving’ als je niet uren lang kunt kijken?“Als ik ’s avonds thuis kom kijk ik één of twee afleveringen van een serie of een film. Het gevaar is natuurlijk dat je toch nog een extra aflevering gaat kijken. Daarom moet je eigenlijk nooit tot het eind van de aflevering kijken, want dan maken ze het zo spannend dat ik honderd procent zeker doorga naar de volgende. En dan volgt er ook nog een derde en een vierde en is het vier uur ’s nachts. Dat is niet handig, dan krijgen we wallen. Mijn stem en lijf heeft ook rust. Daarom beweeg ik ook heel veel en let ik op mijn eten.”Nadeel van Netflixen is natuurlijk dat je niet beweegt en misschien wel snaaiend op de bank ligt. Niet echt bevorderlijk voor je figuur?“Klopt, ik ben wel iemand die op haar lijn moet letten. Ik ben niet het type fitgirl,

1. THE CROWN en PEAKY

BLINDERS moeten echt al-

lebei op één. Wat zal ik zeg-

gen? Als je ze nog niet hebt

gezien, meteen kijken!

2. HOW TO GET AWAY WITH

MURDER. Gaat om een

moord die wordt gepleegd.

3. SUITS. een goede serie over

een advocatenkantoor en

vooral heel erg leuk toen

Meghan Markle er nog in

speelde.

4. PRISON BREAK. Spannend,

spannend, spannend.

5. HOMELAND. Ook heel

spannend en terrorisme is

natuurlijk echt iets van nu.

6. NARCOS. Een serie over de

drugskartels in Colombia,

ook weer spannend.

7. THE HAUNTING OF HILL

HOUSE. Zooooo spannend!!

8. STRANGER THINGS. Ik houd

niet van science fiction en

horror, maar dit is zo goed

gedaan, dat je blijft kijken.

9. FULLMETAL ALCHEMIST.

Laatst gezien, ik houd ook

heel erg van kostuumdra-

ma’s.

10. MCLEOD’S DAUGHTERS.

Knappe mannen, paarden,

het boerderijleven. Heerlijk!

ANTJES SERIES TOP 10

“ Als ik verdriet heb, sluit ik mezelf op. Met Netflixen kan ik even ontsnappen aan mijn eigen leven”

62 | KLUP


houd ook niet van sporten, maar ik wil wel graag bewegen om gezond te blijven en lekker in mijn vel te zitten.Zoals ik vroeger met dvd-tjes thuis voor de tv mijn oefeningen deed, ging ik nu op zoek naar een kanaal op mijn mediabox met workouts. Toen bleek dat helemaal niet te bestaan! Eigenlijk heel gek dat je in 2019 niet voor je tv on demand kunt sporten. Daarom ben ik zelf een kanaal begonnen, Fit at Home, volgens hetzelfde principe als Netflix. Met menu’s en heel veel verschillende workouts. Van yoga tot kickboksen tot buik, benen en billen voor vrouwen, tot kinderlessen met Robin Martins. Alle lessen worden gegeven door personal trainers van de sterren. En je kunt pushberichten ontvangen van je trainer, zo-dat je je les niet vergeet. Fit at Home, is eigenlijk het Netflix voor het sporten.”Wat wordt je volgende serie?“The Bodyguard. Ik ben wel even klaar met horror!”Je vertelde net al dat series kijken een medicijn was om over liefdesverdriet heen te komen. Heeft het je ook wel eens door andere moeilijke periodes in je leven heen geholpen?“Absoluut, omdat ik dan even kan ontsnappen aan mijn eigen leven. Toen mijn zus twaalf jaar geleden heel plotseling overleed aan een hersenbloeding, ben ik verslaafd geraakt aan McLeods’ Daughters. Ik deed in die periode mijn dingen, werkte als ik moest werken, maar tussendoor zag ik niemand, sprak ik niemand, deed ik de gordijnen dicht en heb ik misschien wel twee maanden lang die serie gekeken op dvd. Als ik verdriet heb, ben ik iemand die zichzelf opsluit. McLeods’ Daughters speelt zich af in Australië op een ranch, met paarden, knappe mannen. Dat je denkt: oooh, dát leven lijkt me zó fijn!”Vorig jaar is je moeder overleden, zijn er toen nog series geweest waar je je aan kon optrekken of die voor jou ontspannend waren?

Mijn moeder en ik zagen elkaar elke dag, deelden de zorg voor Laura, Lisa en Isabel. De periode dat ze ziek werd en overleed, was zo heftig dat ik weinig aan Netflixen ben toege-komen. Ook omdat ik toen net begon met Mamma Mia!. In de show zong ik een nummer dat heet ‘Het glipt me door de vingers’. Dan gaat mijn toneeldochter trouwen. Dat was elke avond weer heel emotioneel. Omdat ik me realiseer; als ik nog een keer ga trouwen, is ze er niet bij. Ook niet als Romy gaat trouwen. En de kinderen van mijn zus hebben hún moeder die er niet bij is. Dat gaat dan allemaal door mijn hoofd. Tegelijkertijd ben ik ook realistisch, ik kan het niet veranderen. Dat heb ik al vrij jong geleerd; je kunt niet bepalen wat je overkomt, maar wel hoe je er mee omgaat. En dat is, hoe gruwelijk het leven soms ook kan zijn, toch door te proberen positief te blijven. Lachend: Én Netflixen natuurlijk!” FO

TO’S

: REN

I VA

N M

ARE

N

| 63KLUP


MEen nieuwe levensfase brengt vreugde en verdriet met zich mee. Vreugde om wat komt, en verdriet om datgene wat je achterlaat. Laat het verleden los, zo luidt het goedbedoelde advies nogal eens als afscheid nemen je moeite kost. Maar loslaten, hoe doe je dat eigenlijk echt?

Marieke (62) is haar huis klaar aan het maken voor de verkoop. “Ik heb hier dertig jaar gewoond. In dit huis zijn we gaan wonen toen mijn oudste dochter twee werd en ik zwanger was

van mijn tweede. Hier hebben ze hun eerste stapjes gezet en hier keken we ’s avonds op de bank samen een filmpje. Ik ben verknocht aan dit huis. Toen Ernst en ik hier introkken, was het donker en somber. Een jaren zeventig huis met schrootjes, ver-laagde plafonds en alles in het bruin. We hebben het samen opgeknapt en getransformeerd in dit grote lichte familiehuis waar we al die jaren gelukkig zijn geweest. Toen onze dochters het huis uit gingen, wist ik

LerenloslatenMarieke (62) en Saskia (53) moeten afscheid nemen van hun oude leven

doe je zo

wel dat er misschien ooit een dag zou komen dat het niet meer praktisch zou zijn. Ernst en ik, in zo’n grote woning. Maar ik dacht dat die dag pas zou komen als we tegen de negentig zouden lopen. Weggaan, uit dit huis, deze buurt en afscheid nemen van de buren, daar heb ik gewoon niet eens aan gedacht.”

Het is geen avontuurErnst is onverwachts overleden en heeft Marieke financieel minder goed

64 | KLUP

064_BW_KL1901_Loslaten.indd 64 31-10-19 07:33

50PLUSLIFESTYLE

“ Dit huis, mijn leven hier, dát is mijn leven en ik kan me eigenlijk geen ander levenvoorstellen”

achtergelaten dan nodig zou zijn om haar huidige levensstijl te kunnen behouden. “Hij heeft een paar tegenslagen gehad met bedrijven die hij was gestart. Daar zou hij wel weer bovenop gekomen zijn maar daar heeft hij helaas nooit meer de tijd voor gekregen.” Voor Marieke is het besluit snel genomen. “Er is niets aan de hand als ik dit huis verkoop en een kleiner huis koop. Ik ben iemand die handelt naar de omstandigheden. Wanneer de situatie nu vraagt om knopen door te hakken, dan doe ik dát. Ik merk alleen dat het me emotioneel onge-looflijk zwaar valt. Dit huis, mijn leven hier, dat is mijn leven en ik kan me eigenlijk geen ander leven voorstellen. Hoewel ik doorga met het huis te verkopen, roept iedere stap ook paniek op. Ik ben bang voor wat me te wachten staat. Ik vind het niet spannend en het is ook geen avontuur. Ik voel alleen maar verdriet. Ik probeer me sterk te houden omdat er zoveel moet gebeuren maar van binnen kolken de emoties.”

Ineens was het overSaskia (53) kampt met dezelfde gevoelens van verdriet en angst. Haar man koos plotseling voor een andere vrouw en wilde scheiden, zo snel

mogelijk. Nu de stofwolken van haar flitsscheiding zijn opgetrokken, staat ze voor de uitdaging om haar leven weer opnieuw vorm te gaan geven. “Ik moet een nieuw huis zoeken, dat is prioriteit, maar ik heb geen idee wat ik wil of waar ik naar toe wil. Blijf ik in Baarn, waar al mijn vrienden wonen, of is het tijd om te verhuizen en echt opnieuw te beginnen? Hier herinnert me alles

aan mijn vorige leven. En hier is ook de plek waar mijn ex blijft wonen, met zijn nieuwe vrouw. Het voelt alsof mijn plek is ingenomen, mijn bestaansrecht zelfs, en ik niet weet waar ik naar toe mag gaan.”

Gemengde gevoelensZestig plussers blijken dit jaar meer te zijn verhuisd dan ooit. Volgens Hypotheken Data Netwerk komt dit

| 65KLUP


vooral door de stijgende prijzen op de huizenmarkt. De zestigers verkopen hun huizen en gaan vervolgens kleiner wonen. De cijfers van het CBS laten zien dat bijna zestig procent van deze groep wil verhuizen naar een zogeheten meergezinswo-ning, ofwel een deel van een gebouw met meerdere woningen, zoals een appartement. Eveline van Dijk is verbonden aan een organisatie die serviceflats verhuurt in Midden Nederland en leidt regelmatig zestig plussers rond die overwegen deze stap te maken. “De gemiddelde leeftijd ligt hier rond de zeventig maar er komen hier ook regelmatig vijftigplussers kijken of ze de overstap willen maken. Voor hen zijn de aanvullende faciliteiten, zoals het kunnen laten bezorgen van eten, niet direct prioriteit. Voor hen geldt dat ze niet vaker willen verhuizen en daarom nu al deze overstap maken. Dat is ook best te begrijpen want de meeste flats zijn mooi, ruim en modern. De gemeenschappelijke tuin is sfeervol, groot en goed onderhou-den en de flats liggen niet ver van het centrum. Heel wat voordelen die ook vijftigers en zestigers aanspreken. Er is bij een rondleiding bijna altijd sprake van gemengde gevoelens. Hoe mooi de flats ook zijn, het is voor de meeste mensen een stap terug. Ik zie het en ik hoor het ook in de opmer-kingen die ze maken, zoals ‘mijn bank is veel te groot voor deze kamer’ of ‘die tuin is mooi maar thuis heb ik zo’n tuin voor mezelf’’ of, deze hoor ik het meest ‘kun je de buren het toilet horen doortrekken?’. Wanneer ze

hier rondlopen, zie ik ze vaak worstelen met het besef van realiteit dat ze een bepaalde fase aan het afsluiten zijn en een nieuwe instap-pen. Dat betekent nieuwe kansen maar ook het opgeven van iets wat is geweest. Zoiets kan heel veel pijn doen, zie ik steeds weer. Begrijpelijk, natuurlijk.”

LoslaatcoachLiesbeth van Woerden (65) is een gecertificeerde coach die werkt met de Sedona methode. Zij begeleidt haar cliënten in het proces van loslaten. De verhalen van Marieke en Saskia komen overeen met veel van wat haar cliënten meemaken en met haar eigen levensverhaal. “Ik begrijp

“ Het is geen afscheid van een paar stenen, je laat daar een geschiedenis achter”

66 | KLUP


50PLUSLIFESTYLE

heel goed hoe ze zich voelen,” zegt Liesbeth. “Mijn partner verhuisde naar de andere kant van de wereld. Hij wilde terug naar Zuid Afrika waar hij vandaan kwam. In eerste instantie voelde ik me vreselijk in de steek gelaten. Daarbij had ik te maken met het verkopen van mijn huis. Natuur-lijk kon ik alles wel rationaliseren. Door kleiner te wonen, hoefde ik minder tijd te besteden aan het schoonmaken van mijn huis. Ik hield geld in mijn zak dat ik aan andere dingen kon besteden. Het is geen afscheid van een paar stenen, je laat daar een geschiedenis achter. De laatste dag voor de verkoop lag ik in het lege huis op de grond te huilen.”In haar praktijk leert Liesbeth hoe cliënten hun gedachtenpatronen leren herkennen en werkelijk kunnen leren loslaten. “Het is heel belangrijk om je emoties echt toe te laten en deze gevoelens echt te verwelkomen, losgekoppeld van alle gedachten die er bij horen. Gevoelens willen komen en gaan. Mensen denken heel vaak dat als het deksel van de beerput open gaat, er geen einde meer aan komt, maar dat is niet zo. Gevoelens zitten heel vaak vast aan een verhaal. Nu ben ik alles kwijt, dat blijf je repeteren. Maar wat doet dit met je lichaam? Voel je je draaierig, misselijk, heb je een dichtgeknepen keel? Ga daar eens met al je aandacht heen en kijk of je de weerstand en de behoefte aan controle los kunt laten. Een simpele oefening

om te ervaren wat weerstand doet met je gevoel: druk je twee handen voor je borst tegen elkaar. Je ene hand is het gevoel, de andere de weerstand. Wat gebeurt er met de linkerhand als je met de rechterhand harder gaat duwen? Of als je de ene hand slapper maakt? Het één veroorzaakt een reactie bij de ander. Het gaat er niet om dat je je gevoe-lens niet mag voelen. De weerstand om ze te voelen, maakt ze sterker.”

“ Ik zie vaak mensen worstelen met het besef dat ze een bepaalde fase aan het afsluiten zijn en een nieuwe instappen”

Ik voelde me in de steek gelatenLiesbeth begrijpt dat Saskia in een lastige situatie zit. “Mijn hart gaat naar haar uit. Je hebt in je leven meerdere rollen, die van de moeder, dochter, zus, minnares en partner. Het zijn allemaal delen van je en soms is een bepaalde rol heel belangrijk, belangrijker dan de andere. Wanneer je moeder bent en je kinderen het huis uit gaan, veranderen die rollen. In dit geval heeft Saskia zich geïden-tificeerd met haar rol als partner. Ze is gewend om goedkeuring en erkenning van haar partner te krijgen. Je kunt die erkenning ook aan jezelf geven, die verbinding met jezelf aangaan. Hierdoor word je meer autonoom en minder afhankelijk.

| 67KLUP


FOTO

’S: I

STO

CK

50PLUSLIFESTYLE

Toen mijn partner terug naar Zuid- Afrika ging, voelde ik me in de steek gelaten maar dat was ook een verhaal wat ik mezelf vertelde. Hij voelde zich op zijn beurt in de steek gelaten omdat ik niet mee wilde naar Zuid- Afrika. We maken het verhaal vaak erger om die gevoelens nog sterker te maken. Sterker nog, je maakt een hele lijst van bewijsmateriaal en vriendinnen om je heen bevestigen het vaak. Als loslaatcoach ga je het ontrafelen en terugbrengen naar wat nu is. Als je het gaat herkennen als een patroon, dan ben je hiervan bewust en kun je zien wat er werke-lijk is. Dat kan heel veel verdriet zijn, maar dat is los van het hele verhaal dat er aan is vastgeplakt.”Bij Marieke overheerst het verdriet om het overlijden van haar echtge-noot. Dat ze het huis moet verlaten waar ze altijd met hem heeft gewoond, maakt het extra zwaar. Liesbeth heeft regelmatig cliënten tijdens een rouwproces begeleid en begrijpt hoe moeilijk het afscheid nemen van het huis en de spullen er in, is. “Het opruimen van de kleding-kasten is zo’n moment,” zegt Liesbeth. “Het opruimen van de kleding van iemand die is overleden. Ik heb daarbij geholpen, stukje bij beetje, tot aan de kringloopwinkel aan toe. Rouwen is ingrijpend, het voelt voor iemand vaak als de laatste band die hij met iemand heeft. Dat laten ze zich niet zo maar afpakken. Er is een overtuiging dat je door dat verdriet in contact blijft met de ander. Maar het contact met die ander zit in de liefde, in je hart. Als je dat kunt voelen, kun je ook loslaten zonder dat je de ander kwijt raakt. Als je de verbinding op een andere manier kunt voelen, kan het verdriet worden losgelaten.”

Liesbeth van Woerden is loslaatcoach en werkt met de Sedona-methode. Zij werkt individueel en in groepsverband. Op haar website loslaatcoach.nl staat haar levensverhaal, zowel professioneel als persoonlijk, te lezen en kun je je alvast verdiepen in de methode die zij gebruikt. Haar inspirerende verhaal is samen te vatten in een quote van haar website: “Ik leerde van het leven dat alles wat pijnlijk en moeilijk leek altijd weer een deur opende naar iets wat ik op dat moment niet kon zien: schoonheid, vrij-heid, succes en liefde.”

Van groot naar klein(er) wonen?Ga je binnenkort verhuizen naar een kleinere woning of heb je behoefte aan het organiseren van je

eigen huis? Kijk op de website van Liesbeth voor de training gericht op het minimaliseren van spullen. “Aan spullen zit van alles vast. Door het minimali-seren, ofwel loslaten van spullen, laat je ook de lading ervan los. Voor alles wat je wegdoet, komt nieuwe ruimte vrij. Iets nieuws wat meer van nu is. Die nieuwe weg is fijn, die hoort bij dit moment terwijl de oude spullen bij het oude horen. Door het opruimen komt er ruimte en in die ruimte kun je zelf weer gaan staan.”

OefeningSpeciaal voor Klup heeft Liesbeth een oefening voor het leren loslaten inge-sproken. Ga naar kluppen.nl, maak jezelf tien minuten vrij en luister naar deze gratis sessie.

VAN PIJN NAAR VRIJHEIDLoslaatcoach Liesbeth van Woerden:

68 | KLUP


Veilig zelfstandigblijven wonenmet KPN Vitaal Thuis

“ Een geruststellende gedachte voor ons allebei.”

Je herkent het vast. Jouw moeder is op leeftijd, maar woont nog op zichzelf. Je bent er vaak, maar elke dag een oogje in het zeil houden kan gewoon niet. Daarom is er KPN Vitaal Thuis, een slimme dienst voor alleenwonende ouderen die de bewegingen in huis bijhoudt.

Slimme sensoren mét handige app

Via een handige app weet je als mantelzorger steeds hoe het gaat en houd je ook op afstand de vinger aan de pols. Jouw vader of moeder kan daardoor veiliger én prettiger thuis blijven wonen. En dat is voor jullie allebei een geruststellende gedachte.

Kijk voor meer informatie op kpn.com/vitaal

Lezers van Klup kunnen KPN Vitaal Thuis nu 6 maanden lang gratis proberen.

Vraag snel en vrijblijvend

een proefpakket aan via

[email protected]

Probeer KPN Vitaal Thuis nu 6 maanden gratis

KPN_325 KPN VITAAL adv_210x297.indd 1 29-10-19 16:45069_BW_KL1901_Adv KPN.indd 69 30-10-19 21:46

Als beste vriend(in), wandelmaatje of nieuwe liefde…

met jouw sterrenbeeld

Of je nu al jaren gelukkig bent in de liefde of juist weer op zoek bent naar een nieuwe partner of nieuwe vrienden, het is altijd leuk om eens te kijken wie er eigenlijk op basis van je sterrenbeeld bij je past (of je hier nu in gelooft of niet). Welke sterrenbeelden passen bij elkaar? Benieuwd? Dit zijn de perfecte combinaties op een rij:

Dit is deperfecte match

70 | KLUP

070_BW_KL1901_Welk sterrenbeeld past bij jou.indd 70 31-10-19 07:44

HOROSCOOP

Welk sterrenbeeld past bij waterman?20 januari - 18 februariWatermannen zijn vaak op zoek naar avontuur en hebben dan ook behoe� e aan een partner die naast ze staat, no matter what. Een toegewijde schorpioen is voor jou een perfecte match. Met hun diepgang en openhartigheid houden ze jou geboeid terwijl jij hun op jouw beurt met je probleemoplossende vermogen goed aanvult. Ook een leeuw, met een grote en warme persoonlijkheid en veel zelfvertrouwen, kan jou heel gelukkig maken.

Welk sterrenbeeld past bij ram?21 maart - 19 aprilEen gebalanceerde weeg-schaal kan ervoor zorgen dat jij, een sterke en spontane ram, voldoende rust krijgt. Zijn of haar rationele instelling helpt jou om je impulsieve acties in toom te houden, terwijl jouw energie hem of haar scherp en tevreden houdt. Ook een boogschutter is voor jou op papier een goede match. Doordat jullie allebei in zijn voor spontane acties, blij� dat vuurtje wel branden! Let wel op dat jullie niet doorslaan samen en dat jullie je doelen niet uit het oog verliezen.

Welk sterrenbeeld past bij vissen?19 februari - 20 maartJouw empathisch vermogen en het feit dat je je emotioneel gezien open kan stellen voor een ander zijn jouw grootste krachten in een relatie. Je hebt hier het meest aan als je partner ook over deze krachten beschikt. Een zorgzame kree� , die goed kan luisteren, bewust dingen deelt en jouw voorkeur voor romantiek aantrekkelijk vindt, is voor jou de perfecte match. Ook een relatie met een stier is voor jou een goed idee. Mensen met dit emotionele sterrenbeeld hebben een langdurige liefdesrelatie vaak hoog op hun wensenlijstje staan. Ze zijn toegewijd en stimuleren jou om het beste uit jezelf te halen.

Welk sterrenbeeld past bij stier?20 april - 20 meiIn een man of vrouw met het sterrenbeeld maagd vind jij iemand die dezelfde dingen belangrijk vindt als jij: stabiliteit, betrokkenheid en op een rationele manier problemen oplossen. Ook een kree� is voor jou een goede match. Zij zijn net als jij betrouwbaar en geven vaak de voorkeur aan thuis zijn in plaats van op een feestje staan. Met hun zachte, zorgzame karakter kunnen kree� en jouw koppigheid aan. Met jouw talent om beslissingen te maken en sterk te zijn wanneer dit nodig is, help jij een kree� op jouw beurt het beste uit zichzelf te halen.

Als beste vriend(in), wandelmaatje of nieuwe liefde…

De perfecte match: leeuw of schorpioen

De perfecte match: kreeft of stier

De perfecte match: maagd of kreeft

De perfecte match: boogschutter of weegschaal

| 71KLUP


Welk sterrenbeeld past bijtweelingen?21 mei - 20 juniMet jouw vele interesses en luchtige persoonlijkheid moet jij niet met iemand zijn die niet begrijpt waarom jij zo veel vrienden hebt en je creatieve bezigheden zo belangrijk vindt. Dit is waarom een waterman, die ook veel waarde hecht aan zelfstandig-heid, voor jou een ideale partner is. Jullie weten namelijk allebei dat het geheim voor een gezonde, gelukkige relatie te maken hee� met voldoende tijd los van elkaar doorbrengen. Ook een goede match: een levenslustige boogschutter die van aanpakken weet.

Welk sterrenbeeld past bij leeuw?23 juli - 22 augustusWatermannen zijn van nature vaak nieuwsgierig en hebben de neiging veel aandacht te geven aan de mensen die ze liefhebben. Hiermee geven ze jou precies de aandacht waar jij behoe� e aan hebt, zonder dat je hierom moet vragen! Jouw sterke persoonlijkheid zorgt ervoor dat een water-man niet verveeld raakt. Een ram tegen het lijf gelopen? Ook dit kan goed werken. Met zijn of haar zelfvertrou-wen en energie creëert een ram de positieve, spannende omgeving waar jij je fi jn bij voelt. Door elkaar onvoor-waardelijk te steunen, kunnen jullie ervoor zorgen dat jullie ego’s elkaar niet in de weg staan.

Welk sterrenbeeld past bij kreeft?21 juni - 22 juliNet als jij, hebben veel schorpioenen hun hart op de tong. Als het om de liefde gaat, zijn ze emotioneel en direct. Als je een relatie aangaat met een schorpioen is de kans klein dat je genegeerd zult worden of twijfels zult hebben over hoe de ander ergens in staat. Ook een steenbok is voor jou een goede partner. Met hun instelling dat alles mogelijk is, helpen ze jou uit je comfort zone stappen. Daar staat tegenover dat jij met jouw warmte een steenbok helpt om tot rust te komen.

Welk sterrenbeeld past bij maagd?23 augustus - 22 sep-tember Veel maagden vinden het belangrijk dat een serieuze partner dezelfde waarden belangrijk vindt én zijn of haar visie voor de toekomst deelt. Steenbokken hechten over het algemeen veel waarde aan succes en helpen je door te dienen als zowel cheerleader als klankbord. Ook vissen zijn een goede match: jullie zijn allebei vol compassie en vinden het geen probleem om het geluk van de ander soms voor het eigen geluk te stellen. Ook zijn vissen in staat jou de rust te brengen die je soms hard nodig hebt.

De perfecte match: waterman of boogschutter

De perfecte match: schorpioen of steenbok

De perfecte match: vissen of steenbok

De perfecte match: waterman of ram

72 | KLUP


HOROSCOOP

Welk sterrenbeeld past bij weegschaal?23 september - 21 oktoberGrote kans dat de populaire mensen in een groep of op een feestje het sterrenbeeld weegschaal of tweelingen hebben. Mensen omringen zich graag met tweelingen vanwege hun charmes en met weegschalen vanwege hun positieve energie. Ook een ram is een goede match. Met jouw stabiliteit kun je een ram helpen zijn of haar impulsieve karakter een beetje in toom te houden en met zijn of haar energie brengt een ram het leukste in jou naar boven.

De perfecte match: tweeling of ram

Ram & BoogschutterEen ram is erg zelfstandig. Een boogschut-ter gee� een ram de nodige ruimte, máár een boogschutter weet een ram ook energie te geven om op avontuur te gaan.

Boogschutter & LeeuwEen boogschutter is zeer avontuurlijk en hee� daarin een partner nodig. Eentje die het avontuur nog leuker maakt, met grappen en verhalen. Die komische partner? Dat is een leeuw.

Leeuw & LeeuwLeeuwen zijn levendige, warme mensen. Leeuwen zijn vaak zelfverzekerd, maar kunnen ook uit het niets onzeker worden. Leeuwen snappen elkaars complexiteit en beuren elkaar op als het even nodig is.

Maagd & SteenbokEen steenbok is zeer georganiseerd en een harde werker. Net zo’n harde werker als een maagd. Samen maken jullie het onmogelijke mogelijk. Een sterk team!

Steenbok & StierJullie zijn niet bij elkaar weg te slaan. Ieder hee� zijn eigen specialiteit: een steekbok maakt het strategische plan en een stier voert ‘m uit zoals geen ander.

Stier & MaagdEen stier kan de praktische en gestructu-reerde persoonlijkheid van een maagd zeer waarderen. Maar naast dat jullie samen eindeloos to do-lijstjes afwerken, hebben jullie een gezamenlijke liefde voor eten. Foodies!

Tweelingen & Weegschaal Van tweelingen zijn er twee. Dus ieder krijgt zijn eigen bestie. Een weegschaal gee� een tweeling balans en gaan altijd mee: op vakantie, naar pilates, cocktails drinken... Noem maar op!

Weegschaal & WatermanJullie zijn altijd bezig. Van werk naar een evenement naar de sportschool. Maar naast dat gedeelde sociale aspect, zijn jullie beide ook échte familiemensen.

Waterman & TweelingenDiepgaande gesprekken tot diep in de nacht? In een waterman vind je intellect.Kletsen kunnen jullie als geen ander. Geen enkel gespreksonderwerp gaat aan jullie voorbij. Misschien kunnen jullie samen een talkshow beginnen?

Vissen & Kree� Deze vriendschap gaat diep. Geen enkele emotie blij� onopgemerkt. Als de een zich rot voelt, wordt dat direct opgemerkt door de ander. Een vriendschap om jaloers op te zijn!

Kree� & SchorpioenSamen zijn jullie het meest emotionele koppel van alle sterrenbeelden. Jullie voelen elkaar aan en delen vaak dezelfde mening.

Schorpioen & VissenEen schorpioen is erg enthousiast. En vissen weten dat (over)enthousiasme terug te dringen als dat nodig is. Jullie steunen elkaar en willen het beste voor elkaar.

VRIENDSCHAPSTERRENBEELDENHee� jouw allerbeste vriend(in) een sterrenbeeld dat bij die van jouw past? Volgens de astrologie zijn er bepaalde sterrenbeelden die het beste in elkaar naar boven halen. Staat jouw vriendschap erbij?

| 73KLUP


HOROSCOOP

Welk sterrenbeeld past bij schorpioen?22 oktober - 21 novemberJe bent gevoelig aangelegd en belee� alles heel intens. Wanneer je overweldigd raakt, heb je vaak de neiging om je terug te trekken. Een waterman, intellectueel én in het bezit van goede commu-nicatieskills, kan jou juist laten praten over wat je dwarszit en deze emoties ontdekken. Met jouw passie en diepgang zal je een waterman kunnen boeien en uitdagen. Ook kree� en zijn voor jou een natuurlijke match. Je gevoe-lige karakter zal voor hem of haar geen issue zijn. Kree� en zijn toegewijd, standvastig en hechten veel waarde aan veiligheid in een liefdesrelatie.

Welk sterrenbeeld past bij steenbok?22 december - 19 januariHoewel je het op basis van de namen niet zou verwachten: de steenbok en stier zijn een match made in heaven. Allebei zijn ze praktisch, werken ze hard en is hun doel een mooi, rijk leven. Als steenbok kun je een stier aanzetten om de lat voor zichzelf hoger te leggen, terwijl hij of zij met zijn of haar sensualiteit er juist voor kan zorgen dat je minder zwaar aan dingen tilt. Ook met een kree� ben jij een goede match. Grote kans dat hij of zij beschikt over veel liefde en jou in staat stelt je kwetsbaar op te stellen.

Welk sterrenbeeld past bij boogschutter?22 november - 21 decemberJij wilt graag de wereld ontdekken en met wie kan dat beter dan met iemand die dat ook graag wil? Daarom is een ram een perfecte match. Grote kans dat je het ook met tweelingen goed kunt vinden: ze beschikken over een open-mind en zijn bijna altijd wel in voor iets leuks. Ook zijn tweelingen in staat jou weer met beide benen op de grond te zetten wanneer je hoofd overuren draait. Natuurlijk heel welkom, die aanvulling!

De perfecte match: waterman of kreeft De perfecte

match: tweeling of ram

De perfecte match: tweeling of stier

74 | KLUP


Een voorbeeld van zo’n activiteit is De Noord/Zuidlĳ n Tour. Na 15 jaar boren, rails aanleggen en testritjes, rĳ dt de Noord/Zuidlĳ n sinds 21 juli 2018 voor iedereen. Naast de lange aanloop, maken de architectuur en de verschil-lende ondergrondse kunstwerken het een bĳ zondere metrolĳ n. Leer het metro-traject kennen samen met andere kluppers onder leiding van onze gids en luister naar anekdotes en interessante feitjes over de beruchte ontstaansgeschiedenis van deze befaamde ondergrondse. Na de tour van twee uur kunnen jĳ en je mede kluppers uitstappen bĳ een halte naar keuze. Kies bĳ voorbeeld voor een leuk museumbezoek, een lekkere lunch of ontdek samen de prachtige grachten van Amsterdam.

Maak met korting kennis met ons aanbodNaast De Noord/Zuidlĳ n Tour biedt De Culturele Agenda ook vele andere programma’s rondom kunst en cultuur. Denk bĳ voorbeeld aan de bĳ zondere koninklĳ ke wacht-kamers die Nederland rĳ k is, of aan interessante lezingen en rondleidingen in inspirerende musea. Speciaal voor Klup heeft De Culturele Agenda een aantal bĳ zondere programma’s geselecteerd.

Maak kennis met het rijke aanbod van De Culturele Agenda en boek met kortingmet de code: KLUP-CULTUUR

WWW.CULTURELEAGENDA.NL/KLUP

MAAK VIA KLUP KENNIS MET HET RIJKE AANBOD VAN

Bij Klup draait het om het ontmoeten van lee ijdsgenoten tijdens gezellige en inspirerende activiteiten. Elkaar leren kennen tijdens een activiteit is soms makkelijker en creëert een ontspannen sfeer. De Culturele Agenda is dé plek om dit soort activiteiten te ontdekken. Je vindt hier alles voor cultuurminnend Nederland en de programma’s zijn bovendien ook door groepen te boeken.

De Culturele Agenda

FOTO

’S N

OO

RD/Z

UID

LIJN

: GE

DU

BBEL

MA

N /

HO

LLA

ND

SE H

OO

GTE

, FO

TO K

ON

INKL

IJKE

WA

CH

TKA

MER

: MA

RTIN

KER

S

75 | KLUP

075_BW_KL1901_Culturele agenda.indd 75 31-10-19 07:36

“ HET GAAT OM JE WELKOM EN BETROKKEN VOELEN”DELA is een coöperatie met ruim 3 miljoen leden en is naast verzekeraar, uitvaartverzorger en belegger, altijd bezig met de vraag wat zij voor anderen kan betekenen. Het draait bij DELA om verbinden en doorgeven. “We willen dichter bij de mensen staan. Als coöperatie willen we er echt zijn voor onze leden op die momenten die belangrijk zijn.” DELA en Klup werken sinds 2018 samen. Edzo Doeve, CEO van coöperatie DELA, vertelt over deze bijzondere en misschien wel verrassende samenwerking.

“Het gaat om het gevoel van meedoen en ertoe doen. Je welkom en betrokken voelen. En dat is wat Klup heel goed doet. Klup zit precies op het terrein wat DELA ontzettend boeit, mensen met elkaar in verbinding brengen. En daar een steentje aan bijdragen is heerlijk.”“Klup is er om mensen in het echt met elkaar te verbinden. Daar kunnen wij als coöperatie alleen maar achter staan. Wij willen Klup stimu-leren en ondersteunen, ook door Klup bij onze leden onder de aandacht te brengen. Wij hopen dat onze 50 plus leden die daar behoefte aan hebben ook het avontuur met Klup aangaan net zoals wij dat doen met onze samenwerking.”

Edzo Doeve in de paterskerk in het stadshart van

Eindhoven. Het klooster Mariënhage en de Paterskerk in

Eindhoven zijn omgebouwd tot ‘ceremoniehuis’

DOMUSDELA. Een eigentijdse plek voor ontmoeting,

verbinding en verdieping. “Hoe mooi zou het zijn om een

Klup activiteit hier te organiseren en kluppers kennis te

laten maken met de historie van dit mooie gebouw!”

76 | KLUP

076_BW_KL1901_Edzo Doeze.indd 76 31-10-19 06:32

... want waarom wachten met iets moois zeggen als het ook vandaag kan?

De mooiste woorden blijven vaak te lang onuitgesproken. Zonde, vinden wij. Om je te helpen nu al jouw mooie woorden te delen, kun je een kaartje sturen naar iemand die je lief is. De eerste 5.000 kaarten zijn gratis. Daarna betaal je alleen de postzegel.

Deel mooie woorden met iemand die je lief is en stuur een kaartje via dela.nl/lieve

Verras iemand die je lief is met mooie woorden...

Stuur een gratis kaartje

adv_kroniek_mooiewoorden_greetz_175x230_DEF.indd 1 16-09-19 10:59

077_BW_KL1901_Adv Dela.indd 77 31-10-19 07:37

Geniet van de

bijzondere cultuur en

gezelligheid samen

met andere kluppers!

• Langs de hoogtepunten van het westen van Cuba• Van historisch Havana tot het kleurrijke Trinidad• Schitterende tocht door de mooie Viñalesvallei• Inclusief entreegelden en unike excursies• Slapen bij de Cubanen thuis; ervaar de gastvrijheid

Cuba LibreRONDREIS

SPECIALE KLUPREIS VANAF

€ 1279,- P.P.

Ontdek in 9 dagen de hoogtepunten van het nu nog authentieke Cuba

Ga net als reis-journalist Jaap, die deze reis in november gemaakt heeft met KRAS, mee naar Cuba en beleef deze fantastische en indrukwekkende reis. Cuba is het eiland van Fidel Castro, oldtimers, salsa, koloniale steden, heerlijke Cuba Libres en tabaksvelden. Slenter mee door de kleine straatjes langs de pastelkleurige herenhuizen

in Havana en Trinidad. Zie waar de wereldberoemde sigaren gerold wor-den, beleef de revolutie in Santa Clara en proef de meest heerlijke cocktails. Bewonder de prachtige natuur die het land rijk is en ontmoet de vriendelijke bevolking die je graag de gewoontes van het land laat zien. En wat dacht je van een tocht naar het Escambray gebergte? Je gaat in deze reis de abso-lute hoogtepunen van het nu nog het authentieke Cuba ontdekken! Je vliegt met TUI fly van Amsterdam naar Varadero. Onderweg overnacht je in hotels en ook een keer bij de lokale bevolking thuis in een casa particular. Dit is een privé gerunde bed & break-fast. Een unieke kans om mee te kijken in het Cubaanse leven! De kamer is voorzien van slaapplaatsen, aircondi-tioning en een eigen badkamer met douche/bad en toilet. De gastvrouw/heer zal je in de ochtend een ontbijtje brengen, maar spreekt alleen Spaans en/of Engels.

78 | KLUP

078_BW_KL1901_Cuba.indd 78 31-10-19 07:47

FOTO

’S:

REISAANBIEDING

Je vindt deze reis ook in de Klup app!

• Retourvlucht Amsterdam-Varadero met TUI fl y (met mogelijk een tussen-landing op de heen- en/of terugreis)

• Handbagage

• Luchthavenbelastingen en brandstof-heffi ng

• Transfers en rondreis per comfortabele touringcar

• Lokale Nederlandssprekendereisleiding dag 1-8

• 6 nachten verblijf in hotels (of gelijkwaardig) en 1 nacht verblijf in een casa particular

• 7 x ontbijt, 4 x lunch (dag 3 t/m 6), 2 x diner (dag 5 en 6)

• Stadsbezoeken koloniale steden: Havana, Cienfuegos, Trinidad, Sancti Spiritus en Santa Clara

• Boottocht schiereiland Zapata

• Bezoek aan Che Guevara mausoleum in Santa Clara

• Natuurtocht Viñalesvallei

• Entreegelden

Niet inbegrepen

• Reserveringskosten € 19,50 perboeking

• Calamiteitenfonds € 2,50 perboeking van max. 9 personen

• Visum € 20 per persoon (direct bij te boeken)

Bijkomende kosten ter plaatse

• Eventuele lokale gidsen

• Fooien

• Optionele excursies

Speciaal voor kluppers:

• Een bezoek aan een rum-plantage met deskundige uitleg over het destillatie proces van het maken van Havana Club Rum

Voor deze reis dient u goed ter been te zijn.

Groepsgrootte en annulerings-termijnMinimum aantal deelnemers en uiterste termijn van annulering is niet van toepassing op een reeds gegaran-deerde vertrekdatum: 19 januari, 2, 9 en 23 februari, 1 en 11 maart, 12 april, 13 mei, 7 juni, 5 en 26 juli, 2 augustus, zondag 18 sep-tember.

Speciale data voor Klup:12 april en november 2020. Je vindt deze twee reizen in de Klup app.

Voor de overige data geldt:

• Minimum aantal deelnemers voor het defi nitief doorgaan van deze reis: 10

• Maximum aantal deelnemers aan deze reis: 35

• Uiterste termijn van annulering wegens onvoldoende deelname: 21 dagen voor vertrek

Vertrekdata in periode: januari t/m oktober 2020. Boekingsperiode: t/m 31 december 2019.

Voor meer informatie en boekingen Ga naar www.kras.nl/lr83505 of bel met Kras: 088-0885886 (lokaal tarief).

Op deze reis zijn de ANVR- en SGR-voorwaarden van toepassing.

9-DAAGS KLUP ARRANGEMENT INCLUSIEF:

| 79KLUP

078_BW_KL1901_Cuba.indd 79 31-10-19 07:47

Train je brein “Om je hersenfuncties, zoals je geheugen, zo goed mogelijk te houden is het belangrijk dat je allerlei mentale uitdagingen in je leven inbouwt”, zegt Beers. “De hersenen gedijen goed bij uitdaging en nieuwe dingen ondernemen. Sociale contacten onder-

een kruiswoordpuzzel of een Sudoku al voldoende? “Dat hangt af van welke puzzel je doet”, zegt Beers. “Doe je een kruiswoordpuzzel, dan activeer je bijvoorbeeld het lange-termijngeheugen. Je moet hierbij echt graven naar bepaalde woordcombinaties. Bij een woordzoeker is dat anders. Daarmee activeer je juist je kortetermijngeheugen. Je wordt steeds beter in die specifieke taak, maar je wordt niet beter in het onthouden van dingen in je dagelijks leven.”Wil je je hersenen goed trainen, dan is het belangrijk dat je verschillende puzzels doet en steeds wordt uitgedaagd. Maak je een sudoku op steeds hetzelfde level, dan word je daar steeds beter in. Het gaat je steeds makkelijker af. Maar na een tijdje train je de hersenen niet meer. Ga je weer een level hoger, dan heeft dat effect.”

Andere uitdagingen Ook regelmatig bewegen heeft volgens Beers een positieve invloed op je hersenen, zoals op het geheugen en je aan-dacht. “Met regelmatig bedoelen we: tenminste een half uur per dag. Je hoeft er niet per se voor naar de sportschool. Een half uur wandelen is al prima. Zorg in elk geval dat je niet blijft zitten. Spring op de fiets. Of neem vaker de trap, als dat mogelijk is.”

Aan de slag! Kortom: zorg voor uitdaging, laat je hersenen kraken en blijf in beweging! Doe bijvoorbeeld mee met de hersen- kraker van de Hersenstichting en maak kans op een leuke prijs. Stap daarna wel weer even op de fiets of loop een stukje. Succes!

Wil je meer tips over het gezond houden van je hersenen? Lees verder op hersenstichting.nl/gezondehersenen

‘Hersenen houden van uitdagingen’

Je hersenen veranderen continu. Verbindingen verdwijnen, er komen nieuwe bij. Ons hele leven lang. Door training kun-nen je hersenen tot op hoge leeftijd nieuwe verbindingen aanmaken, maar ook verlies

ervan tegengaan. Hoe werkt dit precies en wat kun je zelf doen om je hersenen te trainen? We vroegen het aan Koko Beers,

neurobioloog bij de Hersenstichting.

houden, een studie volgen, een nieuwe taal leren of een muziekinstrument leren bespelen zijn allemaal zaken die het brein aanscherpen.” Als je jezelf psychisch blijft uitdagen, bouw je een zogeheten ‘cognitieve reserve’ op. Die cognitieve reserve zorgt ervoor dat als je ouder wordt of als er schade aan de hersenen ontstaat, je hersenen minder snel achteruit gaan. Zelfs bij dementie kan de cognitieve reserve je hersenen een steun-tje in de rug geven. De symptomen kunnen hierdoor later tot uiting komen. “Probeer altijd nieuwe uitdagingen op je werk en in het dagelijks leven te vinden. Op latere leeftijd vertraag je daarmee de eerste symptomen van geheugen- verlies”, zegt Beers.

HersenkrakersUitdaging is dus goed voor de hersenen, maar hoe kun je dit eenvoudig toepassen in het dagelijks leven? Is het doen van

80 | KLUP

080_BW_KL1901_Puzzel Hersenstichting.indd 80 31-10-19 07:37

PUZZEL&WIN

MAAK KANS OP EEN MAGIMIX NESPRESSO M500 EXPERT & MILK

• BUITENLUCHT• EETLUST• FLEURIG• FLINK• FLOREREN• FRIS• FRUITSALADE

• GESTEL• GEZONDE KLEUR• GEZONDHEID• GOEDE CONDITIE• GROENE THEE• HERSTELLEN• KALIUM

• LEKKER• RUSTIG• TEVREDENHEID• VITAMINERIJK• WERKLUST• WORTELTJES

• BUITENLUCHT

• EETLUST

• FLEURIG

• FLINK

• FLOREREN

• FRIS

• FRUITSALADE

• GESTEL

• GEZONDE KLEUR

• GEZONDHEID

• GOEDE CONDITIE

• GROENE THEE

• HERSTELLEN

• KALIUM

• LEKKER

• RUSTIG

• TEVREDENHEID

• VITAMINERIJK

• WERKLUST

• WORTELTJES

K IJ R E N I M A T I V T W

R G T G R E P A T F G S O

U R F H E E R R E R I U R

E O R E C Z K E V I R L T

L E U R T U O K R S U T E

K N I S S R L N E O E E L

E E T T U U E N D L L E T

D T S E L S T K E H F F J

N H A L K T S K N T E I E

O E L L R I E N H I I I S

Z E A E E G G S E O L U D

E N D N W K A L I U M F B

G O E D E C O N D I T I E

Woordzoeker

parkinson

Oplossing

K IJ R E N I M A T I V T W

R G T G R E P A T F G S O

U R F H E E R R E R I U R

E O R E C Z K E V I R L T

L E U R T U O K R S U T E

K N I S S R L N E O E E L

E E T T U U E N D L L E T

D T S E L S T K E H F F J

N H A L K T S K N T E I E

O E L L R I E N H I I I S

Z E A E E G G S E O L U D

E N D N W K A L I U M F B

G O E D E C O N D I T I E

6

Puzzel mee met de Hersenstichting en win! Maak kans op een Magimix Nespresso M500 Expert & Milk.Alle inzendingen (met vermelding van contact-gegevens) ontvangen een puzzelboekje van de Hersenstichting.

Stuur uw antwoord in voor 31 december 2019 naar:HersenstichtingT.a.v. Klup HersenkrakerPostbus 1912501 CD Den HaagOf stuur uw antwoord door naar:[email protected] uw naam, email en/of telefoonnummer niet te vermelden. De winnaar ontvangt persoonlijk bericht. Over de uitslag kan niet wor-den gecorrespondeerd.

Een espresso in de ochtend, een heerlijke latte of cappuccino in de middag, het kan allemaal met deze koffi emachine met melkopschuimer. U zet hiermee vier verschillende soorten kopjes koffi e: ristretto, espresso, lungo en americano. In de melkopschuimer maakt u luchtig en stevig melkschuim. Ook de tempe-ratuur en koffi evolume stelt u gemakkelijk zelf in. Zo drinkt u iedere koffi especialiteit precies naar uw smaak!

• BUITENLUCHT• EETLUST• FLEURIG• FLINK• FLOREREN• FRIS• FRUITSALADE

• GESTEL• GEZONDE KLEUR• GEZONDHEID• GOEDE CONDITIE• GROENE THEE• HERSTELLEN• KALIUM

• LEKKER• RUSTIG• TEVREDENHEID• VITAMINERIJK• WERKLUST• WORTELTJES

WIN!

| 81KLUP

080_BW_KL1901_Puzzel Hersenstichting.indd 81 31-10-19 07:37

Word jij Klup abonnee?

UitgeverKlup BV in samenwerking met Power Plus Media BV

Hoofdredactie

Michiel van den Berg, Michelle Wolters, Angela Ponsioen

Artdirector/vormgevingNandy Groenestein

Eindredactie

Silvia Versteegh, Anna Wubben

RedactieJackie de Jager, Jurre Plantinga, Jaap Houweling

Fotografi e

Hélène Wiesenhaan, BSR Agency, ANP, Reni van Maren,Frank van Brug, Jaap Houweling, kluppers

Traffi c

Theo Lodewijkx

[email protected], [email protected]

Auteursrecht

Klup magazine is een uitgave van Klup BV in samenwerking met Power Plus Media BV.

Alle rechten worden nadrukkelijk voorbehouden. Niets uit de uitgave mag worden gereproduceerd en/

of worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook (waaronder mechanische, fotografi sche en/of elektronische),

of worden opgeslagen in een database, zondervoorafgaande schri� elijke toestemming van de uitgever.

Distributie

Aldipress, Utrecht

DrukkerijGrafi sch advies Henk Hardon /henk@grafi schadvieshardon.nl

Redactieadres

Power Plus Media BVHoorn 131

2404 HH Alphen aan den Rijnwww.kluppen.nl

facebook.com/kluppen

Ontvang nu de komende 4 edities voor slechts

Klup magazine is onderdeel van sociaal platform Klup Via haar platform verbindt en inspireert Klup actieve en levenslustige 50plussers. Je vindt er vele activiteiten verspreid door het land, maakt er nieuwe contacten en met elkaar beleef je de mooiste momenten!

Samenwerken met Klup?Met aansprekende partners bereikt en activeertKlup haar community op een sociale en eff ectieve manier. Geïnteresseerd? Stuur een mail naar [email protected].

droom’nr

. 01

• 25

febr

uari

2020

• €

3,99

AP

‘Je moet de realiteit aanpassen aan jeMarco Borsato:



vriendschappen


KLUP 01 NO

VEMBER 2019 • W

WW

.KLUPPEN.N

L



‘ Stoppen?Als je een goed huwelijk hebt zet je er toch ook geen punt achter?’

Meld je aan via www.kluppen.nl/klupmagazine

€12,50

droom’droom’droom’droom’nr

. 01

• 25

febr

uari

2020

• €

3,99

AP

‘Je moet de realiteit aanpassen aan jeJe moet de realiteit aanpassen aan jeJe moet de realiteit aanpassen aan jeJe moet de realiteit aanpassen aan jeJe moet de realiteit aanpassen aan jeMarco Borsato:

Parachutespringen na je vijftigste, waarom niet?waarom niet?

Bijzondere ontmoetingen en nieuwe Bijzondere ontmoetingen en nieuwe

vriendschappenvriendschappen

KLUPKLUPHET GEZELLIGSTE MAGAZINE VOOR 50 PLUSSERSHET GEZELLIGSTE MAGAZINE VOOR 50 PLUSSERS



‘ Stoppen?Stoppen?Stoppen?Stoppen?Als je een goed Als je een goed Als je een goed Als je een goed huwelijk hebt Als je een goed huwelijk hebt Als je een goed

zet je er toch ook huwelijk hebt zet je er toch ook huwelijk hebt

geen punt achter?zet je er toch ook geen punt achter?zet je er toch ook

’

droom’nr

. 01

• 25

febr

uari

2020

• €

3,99

AP

droom’droom’‘Je moet de realiteit aanpassen aan je

Je moet de realiteit aanpassen aan jeMarco Borsato:



vriendschappen


KLUP 01 NO

VEMBER 2019 • W

WW

.KLUPPEN.N

L


NIEUW! KLUP VERBINDT,INSPIREERT EN

ACTIVEERT

‘ Stoppen?Stoppen?Als je een goed

huwelijk hebt

zet je er toch ook

geen punt achter?’

| 82KLUP

082_BW_KL1901_Colofon - werf.indd 82 31-10-19 09:31

GEBRUIK DE CODE ‘KLUPMAGAZINE’ TIJDENS REGISTRATIE EN ONTVANG 1 MAAND GRATIS

Word jij ook lid van

de gezelligste community van Nederland?

DOWNLOAD NU DE KLUP APP VIAWWW.KLUPPEN.NL OF LOGIN VIA JE LAPTOP/PC!

83 | KLUP

003_COV_KL1901_KlupApp.indd 83 31-10-19 06:53

Advocaat Royaal met advocaatsaus en chocoladekrullen

Hertog, met hartstocht bereid.

1296_Hertog_advertentie_A4.indd 1 22-10-19 17:43004_COV_KL1901_Adv Hertog Jan.indd 84 30-10-19 21:44

HET GEZELLIGSTE MAGAZINE VOOR 50 PLUSSERS Klup...Marco Borsato (52): Marco Borsato twijfelde geen...

Documents

Transcript of HET GEZELLIGSTE MAGAZINE VOOR 50 PLUSSERS Klup...Marco Borsato (52): Marco Borsato twijfelde geen...