Het belang van vakvergadering en teamwerking voor vakverantwoordelijken (katholiek onderwijs)
37
Don Bosco Onderwijscentrum Oud-Heverlee Godsdienst- congressen 2009
description
Godsdienst- congressen 2009. Don Bosco Onderwijscentrum Oud-Heverlee. Het belang van vakvergadering en teamwerking voor vakverantwoordelijken (katholiek onderwijs) voor regioverantwoordelijken (officieel onderwijs). Paul Van Haute Inspecteur-begeleider godsdienst. 1. Korte situering. - PowerPoint PPT Presentation
Transcript of Het belang van vakvergadering en teamwerking voor vakverantwoordelijken (katholiek onderwijs)
Don BoscoOnderwijscentrum
Oud-Heverlee
Godsdienst-congressen
2009
1. Korte situering
Ik bekijk dit thema door drie verschillende brillen:
vanuit mijn vak- en schoolervaringen
vanuit de pedagogische begeleiding van godsdienstleraren, vakgroepen en scholen
vanuit de nascholing en opleiding godsdienst
EEN LES VAN DE GANZEN
Auteur onbekend
2. Interactieve blikopener
Opdracht per 2 of 3 Wat vertelt deze les van
de ganzen ons over hoe een vakgroep
godsdienst/team van regioverantwoordelijken
zou kunnen zijn?
Is dat herkenbaar in mijn vakgroep/team?
Waarom (niet)?
Heb je je ooit afgevraagd waarom ganzenIn een V-formatie vliegen?
Zoals meestal met het gedrag van dieren, had God een goede reden om dat in hun instinct
te leggen.
Elke vogel die met zijn vleugels wappert, zorgt voor een opwaartse
kracht voor de vogel die volgt.
In een V-formatie krijgt de hele groep tenminste 70% meer
vliegbereik dan wanneer elke vogel alleen zou vliegen.
Wanneer een gans buiten de formatie raakt, voelt hij plotseling de moeizame vooruitgang en de weerstand van het alleen vliegen…
…en voegt zich snel weer in de formatie.
Als een gans vermoeid raakt, roteert hij terug in de formatie en een andere gans vliegt dan voorop.
Het succes van de formatie hangt uiteindelijk af van het samenwerken
als team, het verdelen van de moeilijke taken en het gezamenlijk
leiderschap…
Ganzen achter in de formatie gakken.
Dit ‘gakken van achteren’ is meer dan alleen maar gesnater.
Het dient om de ganzen vooraan aan te
moedigen om sneller te vliegen.
Als een gans ziek of gewond wordt, verlaten twee andere ganzen de formatie en gaan mee naar beneden om te helpen bescherming te geven.
Ze blijven bij het zieke dier totdat dit weer vliegen kan of sterft.
Daarna gaan ze weer verder met een andere formatie die voorbij komt…
…of proberen ze hun eigen formatie in te halen.
Opdracht per 2 of 3 Wat vertelt deze les van de ganzen ons over hoe
een vakgroep godsdienst/ regionaal team zou
kunnen zijn?
Is dat herkenbaar in mijn vakgroep/team?
Waarom (niet)?
3. Drie bronnen
Voor deze uiteenzetting heb ik inspiratie geput uit:
het TGI-model van Ruth Cohn
het opvoedingsproject ‘In dialoog met Don Bosco’
de DVD ‘De andere plek’ (UCSIA-congres Antwerpen 2008)
TGI: themagecentreerde interactie…
… draait rond:
de positionering van het individu
tegenover de groepen een gemeenschap-pelijke taak
binnen de situatie of de context
HET
IK WIJ
GLOBE
TGI: themagecentreerde interactie…
… toegepast op het thema van deze uiteenzetting:
4 componenten in interactie en niet
los te koppelen!!!
HET
IK WIJ
GLOBE
leraar leerling/klasgroep
impulsen en
inhoud
CONTEXT
CONTEXT Enige
godsdienstleraar of met collega’s?
Het lokaal:vast, klas- of
vaklokaal?ICT-omkadering?ligging?grootte?
Stef
ik
An
CONTEXT Plaats van ons vak in
de school? Instroom:
rol opvoedingsproject? erkenning in korps? realisator van VOETen? slachtoffer van
GON-/leerlingenbegeleiding?
Uitstroom: verhouding met andere
LBV/pastoraal op school?
plaats in curriculum? klassenraden en
deliberaties?
CONTEXT Werking vakgroep/
regionaal team godsdienst:mijn plaats?visie op het vak?formeel en informeel
overleg?horizontale
samenwerking en verticale leerlijn?
afspraken over nascholing, handboeken, didactisch materiaal en evaluatie?
opvang van nieuwkomers en interims?
geloofsverdieping?
CONTEXTFragmenten uit de DVD‘De andere plek’
1. Noteer de krachtlijnen van de vak-/teamwerking die de getuigen aanhalen.
2. Omcirkel die welke je zelf nodig vindt voor jouw vakgroep/team en vul de krachtlijnen aan die je mist in de getui-genissen.
CONTEXT Mijn biografie:
gezondheid?leeftijd?opleiding?les/levenservaring?thuissituatie?relatie met directie
en korps?
leraar
CONTEXT
Mijn persoonlijkheid:karakter?spiritualiteit?charisma?zelfvertrouwen?authenticiteit?eigen visie op het
vak godsdienst?
leraar
CONTEXT Mijn lesopdracht:
enkel godsdienst… …of
meerdere
vakken?
Mijn algemene didactiek:
klassenmanagement leraarstijl
leraar
CONTEXT
leraar leerling/klasgroep
Grootte van mijn klassengroep: klein, middelgroot, groot?
Gra(a)d(en) waarin ik les geef: 1e, 2e, 3e, 4e graad?
Onderwijsniveau: ASO, BSO, BuSO, KSO, TSO?
CONTEXT
leraar leerling/klasgroep
Samenstelling van de groep, verschillen qua:• sekse• ras• levensbeschouwing• leeftijd • studierichting
Ingesteldheid van de groep• volwassenheid• openheid• vertrouwen
CONTEXT Hoe verbind ik levens-
beschouwelijke knoop-punten, terreindoelen en uitdagende impulsen?
Streef ik naar een narra-tieve en hermeneutisch- communicatieve aanpak?
Is er variatie in de werk-vormen? (//4 leerstijlen van Kolb: doener – waarnemer – nadenker – toepasser)
Is er een evenwicht tussen zelfstandig en coöperatief leren?
leraar leerling/klasgroep
impulsen
CONTEXT
leraar leerling/klasgroep
Bereik ik een evenwicht tussen frontale communi-catie (didactisch exposé, onderwijsleergesprek, vraaggesprek)…
…en interactieve communi-catie (klasgesprek, stellingenspel, groepswerk, bordgesprek…)?
impulsen
CONTEXT
leraar leerling/klasgroep
Zijn mijn impulsen inhoudrijk en zetten ze mijn leerlingen aan tot levensbeschouwelijke bedachtzaamheid en communicatie?
Verbinden mijn les-inhouden de drie basis-doelen (eigen levensbe-schouwelijke identiteit van de leerlingen, de pluraliteit/actualiteit en de bijbels-christelijke traditie)?
en
inhoud
impulsen
4. Besluiten en oproepen
Het samenspel van de 4 componenten van het TGI-model toont aan dat de uitdagingen voor de godsdienstleerkrachten tegenwoordig groot zijn.
Maakt de samenwerking van godsdienstleerkrachten in hun
vakgroep of regionaal team, zoals ganzen in hun formatie, hun draaglast niet kleiner en hun
draagkracht niet groter?
4. Besluiten en oproepen
De inhoud en methodiek van het huidig leerplan legt een enorme verantwoordelijkheid bij de persoon van de godsdienstleraar.
Besteed je aandacht aan je persoonlijke spiritualiteit om te vermijden dat je je
na enkele jaren leeggezogen voelt? Wordt dit
gezamenlijk opgenomen in de vakgroep of het
regionale team?
4. Besluiten en oproepen
De taken die op een vakgroep of regionaal team van godsdienstleraren afkomen, worden steeds
uitgebreider en overstijgen meer en meer het eigen vak.
Kan het participatief leiderschap ook toegepast worden in de
vakgroepen en regionale teams door aan taakverdeling
te doen o.b.v. passies/competenties?
4. Besluiten en oproepen
Zoals in alle andere vakken wordt de vergaderagenda van de vakgroep of het regionaal team godsdienst vaak beheerst door items van
praktische aard.
Kunnen en willen vakgroepen en regionale teams af en toe tijd maken om samen na te
denken en uit te wisselen over inhoudelijke en
godsdienstdidactische items?
4. Besluiten en oproepen
Zoals in alle andere vakken is de leerlijn van het eerste tot het zesde/zevende jaar
ook in het vak godsdienst erg belangrijk.
Wordt het jaarraster door de vakgroep of het regionaal team
gebruikt om af en toe te checken of die leerlijn gerespecteerd wordt en om afspraken te maken over de
gebruikte impulsen?
4. Besluiten en oproepen
In alle vakken is de leerlingenevaluatie vanuit de leerplandoelen met een bewuste
afweging van de cognitieve en affectief-dynamische evaluatie verplicht.
Maakt de vakgroep of het regionaal team afspraken over het evalueren van vakkennis en
levens- beschouwelijke vaardigheden?
Is er proces- en productevaluatie/ gespreide
evaluatie?
Ik geef jullie een nieuw gebod: heb elkaar lief.Zoals ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie elkaarliefhebben. Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie mijn leerlingen zijn.’
5. Afsluitende doordenker Joh. 13,34-35
