Situering in de tijd

Industriële revolutie

belangrijke uitvindingen bv. stoommachine

komst van fabrieken

boeren trokken naar de stad om werk te vinden

Nieuwste TijdNieuwe Tijd Eigen Tijd1800 - 1945

5 uur: opstaan 5u15: op weg naar de fabriek5u20: aankomst in de textielfabriek5u30-12u30: werken12u30: pauze + eten12u40: einde pauze, terug aan het werk18u30: einde werkdag18u35: terug naar huis18u40: eten19u: slapen

Een dag in het leven van Oliver Twist:

Textielfabriek

In de fabriek…de arbeidsomstandigheden

Filmfragment Daens

• slechte leefomstandigheden: wantoestanden, ongezond en gevaarlijk

• uitbuiting van de laaggeschoolden door de fabrieksdirecteurs

• zeer lage lonen

• lange arbeidsduur

• geen sociale zekerheid, geen vakbonden

• fabrieksdirecteuren dulden geen opstand hebben alle macht

Ongelukken gebeurden bijna dagelijks!

Kinderarbeid

Jongen achter de machine

Vrouwenarbeid

Getuigenis door José

In huis… woning en verstedelijking Filmfragment Daens

• fabriekswoningen nabij de fabriek

• kleine huisjes• enge stegen en

benauwde koertjes• geur van wegvallende

kalk• 1 kamertje voor het

gehele gezin

Eénkamerwoning

Arbeiderssteegje

Reactie van de arbeiders1)      In de drank:

•Alcohol : Geld ging niet meer naar eerste levensbehoeften maar naar drank.

•Cafe: plaats waar fabriekdirecteurs hun arbeiders uitbetaalden  

2)      Emigratie naar Amerika

Bij ons In AmerikaWerkloosheid armoede

Goede vooruitzichten

Aardappelepidemie hongersnood

Goedkope landbouwgrond

3)      eerste acties: 

• Stakingen en arbeidersorganisaties verboden

• Erg lange werkdagen

Arbeiders ondergingen hun lot

• Later: Enkele arbeidsonlusten door politie makkelijk onderdrukt.

Staking bij een schoenenfabriek

En nu?...

West-Europa: • grote veranderingen • grote sociale zekerheid

Ontwikkelingslanden bv. India• slechte werkomstandigheden• nog steeds kinderarbeid• geen sociale zekerheid

Artikel Daens

In de praktijk…

• Gezelschapsspel• Analfabetismespel • Veel prenten en ook in stripvorm• Toneel: inlevingsspel • Fragmenten • Filmpje beeldbank

• Oliver Twist• Martha• Olivia• José• Antoinette• Odette• Sofia• Mariette