Herstelgericht werken binnen EDUGO campus GLORIEUXmvalcke/CV/Thema4a.pdf · 2 Crimineel gedrag is...
Transcript of Herstelgericht werken binnen EDUGO campus GLORIEUXmvalcke/CV/Thema4a.pdf · 2 Crimineel gedrag is...
1
Frederik Kazimoto Jasja Valckx
Herstelgericht werken binnen EDUGO campus GLORIEUX
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
2
Crimineel gedrag is symptoom van grote ongelijkheid op school 6/02/2014
Wie niet reageert op haatboodschappen ontloopt zijn verantwoordelijkheid 4/02/2014
Verknoeid door teveel luxe 8/02/2014
Tiener springt voor de trein na vermoedelijke pesterijen op school 14/02/2014
Leerling op skivakantie mishandeld door klasgenoten 11/02/2014
ACTUA
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
DE MAATSCHAPPIJ 3.0
3 20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
VERWENNING MATERIALISME NEGATIEVE EMOTIES NARCISME ONVERDRAAGZAAMHEID KANSARMOEDE GEZINSSAMENSTELLINGEN VERSLAVINGEN NIEUW ANALFABETISME
DE MAATSCHAPPIJ 3.0
4 20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
5 20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
HOU ZE VAST
NEGEER GEEN SIGNALEN
CONFRONTATIE MET EIGEN
TEKORTEN
LEER JONGEREN DE LEIDING
TE NEMEN
ELKE TREIN RIJDT OP
DWARSLIGGERS
6 20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
7
©Elbert Green Hubbard
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
8 20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
ERVARINGSDESKUNDIGE (input) Sead: 3 HB2, gedrag, twijfel Buso // Time –out // Tibo: 3HB2, EDUGO = allemaal dezelfde Jonas: 4 EM: 5de school op 2 jaar // stiptheid Francis: 3 SD voor de 3de maal Elina: 3GM1, moeilijke persoonlijke situatie = rugzak Jan: 3 IW scheiding ouders, baldadigheden
Belangrijkste motivatie • Hoe met relaties om te gaan
• Hoe vrienden maken en toch zichzelf blijven
• Hoe niet altijd akkoord gaan met standpunten van anderen
• Hoe ze hun leraren en vrienden respectvol kunnen uitdagen
• Hoe sterke emoties uit te drukken en gehoord te worden
• Hoe empathisch te luisteren naar anderen
• Samenwerken in groepswerk
• Hoe onderhandelen, hoe tot een consensus komen
J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 20/02/2014 9
EEN DOORDENKERTJE FOUTEN i.v.m. leerstof fouten zijn normaal
toetsing = wat hebben lln beet
fouten gebeuren af en toe leren = exploreren
toetsing = nog steeds fouten
moeilijkheden bij leren = remediëring andere onderwijsvorm
FOUTEN i.v.m. gedrag fouten gebeuren opzettelijk
fouten zouden niet mogen gebeuren
leren = er mogen géén grenzen opgezocht worden
toetsing is afwezig = je stelt regels NIET in vraag moeilijkheden bij gedrag = onderdrukken straffen
20/02/2014 10 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
WAT IS HERSTELGERICHT WERKEN NIET
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 11
Onderwijsbehoeften geven aan wat een leerling nodig heeft
om onderwijsdoelen te bereiken: van diagnose naar aanpak
Omslag in denken:
Wat heeft dit kind/deze jongere? ≠
Wat heeft dit kind/deze jongere NODIG (om een bepaald DOEL te bereiken)
Merkbaar in elke tussenkomst (inschrijving, elk overleg/platform,
gesprek met jongere of ouders, verslagen,…).
Onderwijs doelbewust laten aansluiten bij behoeften en
mogelijkheden van leerling: afstemming
12
UITGANGSPUNT
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
20/02/2014 13 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
20/02/2014 14 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
Bouwen aan een school waar
IEDEREEN zich geborgen weet en
THUIS VOELT, door relaties te
VERSTERKEN = PROACTIEF
Conflicten en spanningen hanteren
door SCHADE te HERSTELLEN en
RELATIES terug op te bouwen =
REACTIEF
DE “GEDROOMDE TOESTAND”
PROJECT 2013 - 2018
ZOOMSESSIE
• Waarop baseren we ons als we fout gedrag bestraffen?
• Welk proces volgen we om te verzekeren dat incidenten die schade toebrengen niet opnieuw gebeuren?
• Hoe moedigen we overtreders aan om verantwoordelijkheid te nemen voor hun gedrag?
• Wat hebben jongeren nodig om de impact van hun gedrag op anderen te leren begrijpen?
J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 20/02/2014 16
De rechter
• Focus op: – Overtreden van de regels en
straf
– Overtreder
De dorpsoudste
• Focus op: – Bouwen en herstellen van
relaties
– Wij = al de betrokkenen die geraakt zijn, iedereen betrokken in het vinden van een oplossing
J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 20/02/2014 17
PERCEPTIE
J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 20/02/2014 18
Communicatie op basis van
gevoelens
Werken met leerlingen en
team
Eerlijk proces
Herstelgerichte taal
BA
SISP
RIN
CIP
ES
HER
STEL
GER
ICH
T W
ERK
EN
HET BELANG VAN TAAL
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 19
HERSTELGERICHTE TAAL
Verwijderende communicatie
• Focus op de oordelen, interpretaties die ik over de leerling en zijn gedrag heb
• Ik schrijf mijn gevoel toe aan het gedrag van de ander
• ‘Jij bent lui’
Verbindende communicatie
• Focus op het uiten van wat IK voel en nodig heb
• De oorzaak van mijn gevoel ligt in mijn behoefte
• ‘Ik word boos omdat ik wil dat iedereen meewerkt in de klas’
J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 20/02/2014 20
PROACTIEVE CIRKELS
• Kringgesprek
• Open dialoog: luisteren, empathie ontwikkelen, verantwoordelijkheid nemen
• Preventief antwoord op probleemgedrag
• Faciliteert organisatie van herstelcirkels
• Leerkracht = moderator
• ! Proces, zoek niet naar conclusies
• Duidelijk omschreven thema: ‘Welke les was de leukste vorige week?’
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 21
OMGAAN MET CONFLICTEN
De rechter
• Welke regel is er overtreden?
• Wie heeft dat gedaan?
• Hoe gaan we hem straffen?
De dorpoudste
• Wat is er gebeurd?
• Wie heeft er schade geleden?
• Hoe kan het hersteld worden?
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 22
BESTRAFFENDE AANPAK
Tolerantiecontinuüm
Zerotolerantie (disciplineren)
Total tolerantie (tolereren)
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 23
• Schorsen = verliezen
Losers, zwakkelingen
Losers beschadigen zichzelf en hun omgeving
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 24
BESTRAFFENDE AANPAK
• Ik zal pas gestraft worden als ik word betrapt – Egoïstisch – Sluw
– Oneerlijk – …….
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 25
BESTRAFFENDE AANPAK/ GEVOLGEN
ZOOMSESSIE
• Wat is het verschil tussen een leerkracht met gezag en een leerkracht met macht?
• Waar moet een goede leerkracht aan voldoen?
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 26
DE SOCIALE-DISCIPLINE-MATRIX (Ted Wachtel, 2000)
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 27
Mate van beheersing, sturen, structuur
Mate van zorg, steun
Weinig steun, veel controle
= disciplineren (autoritair, repressief)
Veel steun, veel controle
= verbinden, herstellen (gezaghebbend, respectvol)
Weinig steun, weinig controle
= verwaarlozing (onverschilligheid, passief)
Veel steun, weinig controle
= tolereren (niet eisend, bemoederend)
PEDAGOGISCHE DANSVLOER (Jan Ruigrok)
AANKLAGER
SLACHTOFFER
KWETSBAAR
ZORGZAAM
ASSERTIEF KWETSBAAR
SLACHTOFFER REDDER
28 20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
CONTINUÜM HERSTELGERICHTE AANPAKKEN
Stap 1 •Proactieve cirkel
Stap 2 • Herstelgesprek
Stap 3 •Herstelcirkel
Stap 4 •Herstellend klasgesprek
Stap 5 • Hergo
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 29
KRITISCHE BEDENKINGEN
• Praten vraagt tijd = duurzame aanpak
• Empathie en verantwoordelijkheid van de gehele betrokken schoolgemeenschap ontwikkelen
• Herstelgerichte aanpak = weg met straffen ?
• WEERSTAND
20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent 30
7 criteria voor redelijke
aanpassingen
maatwerk
SMART
+ - impact alle lln
Overleg betrokkenen
Goede motivatie +
communicatie
Observatie van Lkr, GON, hulpverlening
Ingebed in de zorgvisie v/d
school
© klaar voor redelijke aanpassingen, een leidraad
20/02/2014 31 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
1/ MAATWERK
Niet alle leerlingen met dezelfde onderwijsbehoefte worden op dezelfde manier geholpen Hou rekening met lkr en begeleiders = inspiratie tot haalbaar handelen Vertrekpunt = sterktes v/d leerling = ontwikkeling = betrokkenheid = goed welbevinden
20/02/2014 32 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
2/ SMART
S = concreet en éénduidig M = in welke mate werken de genomen maatregelen A = aanvaard door lln, ouders, lkr en andere betrokkenen R = haalbaar T = tijdsschema voor te proberen, te evalueren en bij te sturen
20/02/2014 33 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
3/ POSITIEVE IMPACT OP ALLE LEERLINGEN
Toepasbaar voor een grotere klas Zinvol voor meerdere leerlingen Aanvaard door medeleerlingen Aansluiting bij de dagelijkse klasverloop
20/02/2014 34 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
4/ OVERLEG ALLE BETROKKENEN
Leerling zelf ! Leerkrachten Ouders Graadcoördinator CLB GON (/ION) Belang van communicatie van de garantie op het gebruik van de genomen maatregelen Welke is de impact op het realiseren van de leerplandoelen
20/02/2014 35 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
5/ MOTIVATIE & COMMUNICATIE
Nood aan verheldering: wie, wat, wanneer, waar, hoe en waarom Communicatie naar het team of de klassenraad Maatregel ≠> planlast effectieve ingreep Opvolging: vb. leerlingvolgsysteem Verheldering aan de klasgenoten
20/02/2014 36 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
6/ BASIS = EMPATISCH OBSERVEREN
Leerkrachten Opvoeders CLB – GON Ouders …..
20/02/2014 37 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
7/ FILOSOFIE VAN DE ZORGVISIE VAN DE SCHOOL
Onze droom
Onze passie is het aanreiken van
zinvol onderwijs op mensenmaat.
Ons doel is jongeren optimaal voor
te bereiden op volwassenheid,
zowel spiritueel, emotioneel,
intellectueel als sociaal.
38 20/02/2014 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
ONTWERP VAN EEN INSTRUMENT
BEHOUDEN BANNEN BIJSTUREN BENUTTEN
20/02/2014 39 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
AFSLUITER
20/02/2014 40 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent
Ik ben met Francis deze namiddag op
intakegesprek geweest naar VZW Lejo, en
dat was positief. Francis ziet het zitten en dat was een heel lange tijd geleden.
Eindelijk wat goed nieuws en dat wou ik toch
met je delen. Jij bent de architect van dit idee
en ik wil je daarvoor bedanken. Ik hoop dat
er nu een weg is gevonden uit zijn impasse
Dank je voor uw tijd en uw meedenken.
Dank u !!
Q & A
20/02/2014 41 J. Valckx & F. Kazimoto - Universiteit Gent