Herinneringen uit de eerste jaren

download Herinneringen uit de eerste jaren

of 56

Transcript of Herinneringen uit de eerste jaren

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    1/56

    H RINN RING N

    UIT

    DE

    EERSTE

    JAREN

    DER

    DUINOORDKERK

    D O O R

    Ds J M.

    JALINK.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    2/56

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    3/56

    H E R I N N E R I N G E N

    UIT DE EERSTE

    JAREN

    E R

    U I N O O R K E R K

    DOOR

    Ds J M JALINK

    Indocti discant

    Ament

    memmisse periti

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    4/56

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    5/56

    3

    INHOUD

    bladz.

    1. Verwondering

    5

    2. De Kloosterkerk

    6

    3. Handen uit

    de

    mouwen

    8

    4. Klimpartijen 14

    5.

    Nieuwe

    Locomotieven

    15

    6. Commissie of

    bestuur? 17

    7. Een tweede en krachtige

    locomotief

    18

    8. Tegenspoeden 19

    9. Het Orgel

    21

    10. De

    Eerste

    Steenlegging

    22

    11. Onze Kwartjes-Vereeniging 23

    12. Het Plafond 27

    13.

    De

    Banken

    29

    14. Bij

    het

    Kroon-domein 3

    15. De

    Pastorie 31

    16.

    Het Koor-raam

    32

    17.

    De Inwijding 34

    18 Geschenken 7

    19. Uitbouw 42

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    6/56

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    7/56

    VERWONDERING

    Hoe

    heerlijk

    is het, zich over

    eenig werk

    des

    Heeren

    te verwonderen

    Is het

    niet z,

    dat in

    die

    verwondering iets binnen in

    ons

    juicht

    en

    tegelijk

    aanbidt?

    Er liggen in onze verwondering vlak naast elkaar: de

    jubel van de stem en de nerslag der oogen.

    ,,^Vij

    loven

    U, o God en Heer,

    ga

    van mij uit,

    k

    ben een

    zondig mensch."

    Als

    ik

    op

    uitnoodiging

    van den Gemeente-Avond van

    December

    1932

    en wel met

    het

    oog

    op

    het

    12%-jarig

    bestaan

    op 17 Juni 1933

    in

    het

    onderstaande

    iets

    vertellen

    mag

    van

    het ontstaan onzer

    hartelijk geliefde Duinoordkerk, dan

    zal gewijde

    verwon ering

    door alles heen schemeren.

    Was het inderdaad niet verwonderlijk, dat

    God

    tot

    den

    bouw van Zijn

    Huis

    in

    ons

    mooie, n

    aanbouw

    zijnde stads

    deel, een man riep, die wegens lichamelijke zwakheid

    niet

    eens

    naar

    een

    kerk kon

    gaan?

    Emeritus-predikant

    geworden op betrekkelijk

    jeugdigen

    leeftijd,

    zat

    hij

    s Zondag-morgens in de

    serre

    van

    het

    pand

    no.

    57

    aan de Willem

    de

    Zwijgerlaan. Dit huis

    was

    toen

    het

    laatste

    van

    die

    laan, het duinzand lag er tegen op

    gestoven

    en het was

    door

    gegadigden

    onbewoonbaar

    verklaard, wijl

    angstig afgelegen".

    De

    Van

    Slingelandtstraat

    bestond

    nog

    niet.

    Het viel hem

    op,

    dat, Zondagmorgens

    op

    kerktijd, van

    de huizenrij

    aan

    de overzijde niet n enkele deur zich

    ontsloot.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    8/56

    6

    De

    kerkgang

    in Duinoord was

    uiterst

    gering. En

    menschen die hoogst waarschijnlijk geen behoefte gevoelen

    s

    Heeren

    Naam

    gezamenlijk

    groot

    te

    maken

    en

    het Evangelie

    te beluisteren kan men redelijkerwijze niet

    gaan

    opwekken

    tot den gang naar

    een Bedehuis dat

    zich op een half uur

    afstand bevindt.

    Toen kwam de

    roepstem

    in zijn

    hart: er

    moet

    noodzakelijk

    in onze woonwijk-zelf

    een kerk

    komen. Het behoort

    een

    aan

    trekkelijk

    Bedehuis

    te

    zijn;

    aantrekkelijk door zijn ligging en

    inrichting; aantrekkelijk vooral daardoor dat het aloude

    Evangelie

    van Jezus

    Christus er wordt

    voorgedragen

    in

    een

    vorm die

    niet vreemd is

    aan

    den geest

    de

    belichting

    en de

    taal

    van

    onzen

    tijd.

    Die

    roeping

    heeft den geroepene nooit weer verlaten.

    Toen

    hij

    geleidelijk

    sterker

    werd en

    zitting

    kon nemen in ver

    schillende

    besturen van

    philanthropischen

    aard bleef het

    steeds

    luiden

    in zijn hart:

    dat

    alles is goed; het belangrijkste

    echter

    blijft

    de

    eisch

    dat in

    Duinoord een kerkgebouw

    worde opgericht.

    Maar op welke wijze tot dien bouw te geraken?

    De bewoners

    van

    Duinoord waren hem onbekend.

    Dan

    een poging

    gedaan in de

    oude stad

    bij geestverwanten.

    Toen deed zich uiteraard

    geheel buiten zijn toedoen

    eene opvallende gebeurtenis voor.

    E

    KLOOSTERKERK

    meldde

    zich aan

    als bouwvallig.

    Er had

    een

    vreeselijk ongeluk kunnen gebeuren. Het

    gebouw werd dan

    ook onmiddellijk

    voor den kerkdienst

    gesloten.

    Toen

    bepleitte

    ik in twee artikelen in het

    dagblad Het

    Vaderland ,

    het loslaten

    van genoemde

    kerk. De artikelen

    droegen tot opschrift: Kiezen o deelen

    . De

    strekking was

    deze:

    Wanneer

    de

    kerkvoogdij

    der Haagsche Gemeente heel

    rijk is

    kan

    zij zich de weelde veroorloven n de groeiende

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    9/56

    buitenwijken

    onzer stad van

    kerkgebouwen

    te voorzien n

    tevens,

    in de

    oude stad, een

    kerkgebouw eene

    zeer ingrijpende

    restauratie te

    doen

    ondergaan, ondanks

    het

    feit,

    dat

    zich

    daar

    vier kerkgebouwen in elkanders onmiddellijke nabijheid bevin

    den:

    n 1

    Willems-,

    Klooster-, Nieuwe- en

    Groote

    Kerk; waar

    zich

    nog bijvoegt

    het

    feit

    dat,

    binnen

    de oude stad, de

    parti

    culiere

    woningen

    in snel tempo n gebruik worden

    genomen

    door kantoorinrichtingen.

    Daar

    de

    burgerlijke Gemeente te s-Gravenhage,

    wegens

    hoog noodige verruiming

    van den

    toegang tot de

    Parkstraat

    belang

    heeft bij bezit van aangrenzende gronden, steekt in

    het terrein,

    waarop de Kloosterkerk staat, een aanzienlijk

    kapitaal.

    Hoe uitnemend zou

    de

    Kerkvoogdij deze gelden kunnen

    aanwenden voor

    kerkbouw

    in de buitenwijken

    der

    stad.

    Tegen deze artikelen trad in het dagblad

    De

    Avondpost

    een

    anonimus in het krijt. Zijn argumenten komen meeren-

    deels

    voor

    onder de aanstonds te

    vermelden

    bezwaren

    der

    Kerkvoogden.

    Het

    niet behoorlijk

    achtende,

    een

    zaak alleen indirect, via

    de

    pers, voor een College

    te bepleiten,

    verzocht ik

    enkele

    vrienden uit Duinoord met mij een schrijven rechtstreeks te

    richten tot de Haagsche Kerkvoogdij der Ned. Hervormde

    Gemeente. De uitgenoodigden gaven hiertoe

    gaarne hun

    toestemming.

    Men

    ziet hieruit,

    dat

    er

    toch in

    deze

    geestelijk

    verlaten

    buurt een honger

    naar

    het

    Evangelie

    bestond.

    Bij de hier genoemde personen denken we in de eerste

    plaats

    aan Mr.

    L.

    Lietaert

    Peerbolte.

    In den oer-tijd der Duinoordkerk-actie was, bij

    gesprek

    ken in zijnen en onzen huiselijken kring, de kerk-stichting het

    onderwerp, dat

    altijd opnieuw bezieling bracht.

    Het aldus

    in Juli

    1913

    saamgestelde

    Comit bestond

    uit:

    Ds. J. M.

    Jalink;

    Mr. L. Lietaert Peerbolte;

    Mr. R. Del Campo, genaamd Camp;

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    10/56

    8

    Mevr. de

    Wed.

    E.

    B. GunningKoning;

    Mevr. de Wed. Mr.

    W

    B.

    BergsmaVan

    Nouhuys.

    Ook werden er

    lijsten

    verspreid ter

    teekening

    door perso-

    nen,

    die ons verzoek

    ondersteunen wilden.

    Het

    antwoord der

    Kerkvoogdij luidde afwijzend.

    Het

    College deelde

    ons mede, in

    zijn schrijven

    van

    15

    Juli

    1913, dat het van

    de restauratie der

    Kloosterkerk

    niet kon

    afzien, omdat

    aan het gebouw

    vele

    treffende, historische

    herinneringen

    verbonden

    zijn; tevens

    niet,

    omdat

    de

    Kerk-

    voogdij

    de

    verantwoordelijkheid heeft voor

    sommige graven.

    Familin hebben soms

    legaten gemaakt

    aan de

    kerk, onder

    beding,

    dat het

    graf

    moest

    worden

    onderhouden.

    Er

    zijn graven gekocht

    onder

    verplichting

    der

    Kerkvoogdij

    om

    deze

    onaangeroerd te laten.

    Kerkvoogden verzekeren echter,

    dat

    de

    behoefte aan een

    kerk

    voor

    de Stadswijk Duinoord door hen

    niet wordt

    onderschat, en,

    mochten

    mettertijd de

    financin

    der

    Kerk-

    voogdij

    de

    stichting

    eener

    kerk

    in

    dat deel

    der gemeente

    toelaten

    dan

    zullen

    zij

    trachten zoo

    spoedig

    mogelijk

    aan

    onze

    bezwaren tegemoet

    te

    komen.

    HANDEN UIT DE

    MOUWEN

    Na bovenstaande

    erkentenis van

    onmacht

    der

    Kerkvoogdij

    en

    zulks voor onbepaalden

    tyd,

    gevoelde ons Comit,

    dat

    het

    oogenblik gekomen was, om

    zelf

    de handen

    uit

    de mouwen

    te

    steken

    en het voelde

    ook

    de

    roeping en

    de opgewektheid

    daartoe.

    Degenen, op

    wie wij

    een beroep

    zouden doen om hun

    moreelen

    en

    geldelijken steun,

    hadden recht

    te

    weten op

    welken

    geestelijken

    en rechts grond onze

    Stichting stond.

    Art.

    van

    den

    Stichtingsbrief luidt: De

    grondslag der

    Stichting

    is: de

    belijdenis

    van Gods genade, in Jezus Christus

    geopenbaard,

    welke hare

    historische

    uitdrukking vindt

    in de

    Apostolische geloofsbelijdenis,

    de belijdenis der

    christenheid

    in

    alle

    landen.

    Zij

    is te

    vinden

    in de

    Symbolische

    Schriften der

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    11/56

    9

    Nederlandsche Herv. Kerk, (Uitg. J. J. v. Toorenenbergen,

    pag.

    76)

    en in

    de

    23e Vraag van Zondag 7

    der

    H.

    Catechis

    mus.

    Art. 9

    van den

    Stichtingsbrief

    waarborgt de onveran

    derlijkheid van

    den grondslag.

    Als

    rechtsvorm kozen wij eene Stichting . Wellicht

    zal

    deze

    of

    gene

    lezer eene Vereeniging

    een betere

    corporatie

    achten; maar

    deze

    zou voor ons doel

    de ongewenschte

    mogelijkheid hebben ingesloten, dat

    de

    leden, bij verkiezingen,

    het bestuur en

    den predikant

    konden aanwijzen in de

    richting,

    welke wij

    voor Duinoord onbruikbaar

    achtten.

    Hier

    meenen

    wij

    zooals

    ik

    in den

    aanvang

    van

    dit

    geschrift zeide dat

    noodig is het aloude Evangelie van Jezus Christus,

    maar

    dit

    voorgedragen

    in

    een vorm, die niet vreemd is aan den geest,

    de belichting

    en de taal van onzen tijd.

    Eene zeer

    uitgebreide

    Circulaire

    werd nu

    opgesteld

    en

    verzonden.

    In

    de wl-doordachte bewoordingen valt

    meer

    dan

    ns

    de

    hand te

    herkennen van ons

    onvergetelijk

    medelid,

    Mr.

    R.

    del

    Campo, genaamd Camp.

    Uit de onderteekening

    van

    dit stuk

    blijkt,

    hoe

    het

    ons

    Comit

    was gelukt,

    verscheidene

    hooggewaardeerde

    personen

    tot

    zich

    te zien toetreden.

    Het eerste

    kleine

    Comit bestond uit de heeren en dames

    genoemd

    op

    bladz. 7 en 8.

    Nu zagen we

    mede aanzitten: Mevr.

    S.

    ParquiMalcomesius,

    Mej. B. Dudok van Heel, G. H. E.

    Bergsma, W

    J. Jalink,

    Dr.

    C. P. Gunning, P. J. Grondel en

    J. L. van

    Verre.

    Hoe

    vlot verliep die

    toevoeging.

    Toen

    ik

    Mr. del Campo

    belet vroeg, luidde zijn antwoord:

    Je

    bent in elk geval

    welkom; maar als

    het

    gaat

    over kerkbouw,

    betuig

    ik

    je

    van

    te

    voren mijn sympathie.

    Dr. C P. Gunning, toen

    leeraar

    aan

    het

    lyceum hier,

    was

    opgetogen over

    het

    plan en stapte, dadelijk

    na ons

    onder

    houd,

    me

    naar

    den heer

    L.

    van

    Verre,

    die,

    zveel

    voor

    het

    plan

    voelde, dat

    hij

    niet eens bedenktijd noodig had.

    Toen later

    de directeur

    der Indische

    Pakket Mij.,

    L.

    J

    Lambach met pensioen in Duinoord

    kwam

    wonen, verklaarde

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    12/56

    10

    hij

    zich

    bereid met

    ons mee te

    werken.

    Ik

    betuigde

    hem

    mijn

    vreugde, k een zakenman in

    ons

    midden te

    krijgen. Ik

    wist

    welk een

    werkkracht

    hij

    had

    ontwikkeld

    als directeur der

    Ind.

    Pakket

    Mij.

    Maar zijn eenvoudig hart

    deed

    hem antwoorden:

    Och neen, zooveel zult

    u

    aan mij niet hebben."

    Nog altijd

    betreurt

    ons bestuur zijn vroegtijdigen dood.

    De

    laatste

    vergadering,

    welke hij meemaakte, was die

    van

    onze commissie.

    In zijn

    plaats was

    Dr. C. Oorthuys

    ondanks

    zijn drukken

    praktijk, bereid in ons

    midden

    plaats te

    nemen.

    Onder de

    circulaire,

    reeds

    genoemd,

    staat

    de

    vermelding

    eener Commissie van

    aanbeveling

    onder

    wie

    o.a.:

    Jonkvrouwe H.

    B.

    de

    la

    Bassecour Caan;

    Dr.

    J.

    A. Cramer;

    Dr.

    J.

    H.

    Gerretsen;

    Dr. F. van

    Gheel Gildemeester;

    Ds.

    P. J.

    Molenaar;

    G. A.

    Ouwejan;

    R.

    W

    J.

    Schill;

    Dr.

    J.

    Th. de Visser;

    Ds.W L. Weiter.

    Tot

    nog toe had

    ik

    alle bestuursfuncties alln vervuld.

    Hoe rijk gevoelde ik mij toen de

    heeren

    Bergsma en Van

    Verre

    optraden als secretaris en

    penningmeester.

    Welk een

    aanwinst en steun was dat Ik ben er

    hen nog

    steeds

    dankbaar

    voor

    Wat

    de

    Circulaire

    betreft,

    zij

    heeft

    als

    officieel stuk,

    zeer zeker

    haar

    doel

    getroffen;

    maar ik vermoed, dat

    al mijne

    toenmalige mede-bestuurders

    het er over

    ns

    zullen

    wezen,

    dat

    tenslotte

    onze persoonlijke

    bezoeken

    de voornaamste

    oorzaak van

    ons

    wlslagen zijn geweest.

    Mutatis

    mutandis

    was hier van

    toepassing

    de

    verklaring

    van Sir

    Chamberlain,

    (Engelsch

    minister

    van

    buitenlandsche

    zaken): Men moet

    niet

    verwachten, dat de

    wereldvrede

    tot

    stand komt,

    omdat

    wij

    hier

    een

    samenspreking

    houden."

    Soms

    deden we

    die

    bezoeken

    met ons

    tween. Dat samen-

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    13/56

    11

    werken verhoogde onzen

    moed.

    Zoo

    waren

    we

    eens

    samen

    bij een,

    als

    heel-rijk

    bekend zijnden, heer.

    e

    kregen

    een

    belofte

    me,

    en

    werkelijk

    oogstte

    later

    mijn

    compagnon,

    vakgenoot

    van

    den

    bezochten

    man, een der grootste giften,

    welke

    we ooit

    ontvangen

    hebben. Meestal kwam

    er van

    gezamenlijke bezoeken niet veel terecht. Dan kon de een, dan

    de

    ander

    niet en zoodoende komen bezoeken, waar

    men tegen

    op

    ziet, al

    spoedig in het

    gedrang.

    Van bezoeken, ieder

    op

    ons-zelf, zouden anderen hier

    moeten vertellen. Ik voor

    mij

    weet wel, dat

    ik

    niet

    zelden met

    een bezwaard hart, tot mijn vrouw zei: Daar gaat de bedelaar

    weer."

    Toch is

    het

    merkwaardig, hoe

    eene

    bepaalde,

    duidelijke

    roeping, door God

    in

    ons hart

    gelegd,

    kracht in ons brengt.

    God

    verandert

    iets

    in een

    mensch, als

    Hij

    een

    taak oplegt.

    De

    beschroomde durft;

    de

    klein-geloovige krijgt geloof,

    de beklemming wordt

    vrijmoedigheid. Je

    kunt het

    niet

    beschrijven en niet

    ontleden;

    maar het

    s

    er.

    Wondervol

    Zoo

    ging het mij.

    Ik ga

    een trap

    op,

    bekleed met

    sierlijke,

    zware

    loopers,

    naar

    een

    richard,

    dien ik nooit

    ontmoet

    heb

    en

    vind

    er

    een

    pleiter voor

    onze

    zaak,

    dien

    ik k niet ken. Resultaat: een

    plaatsing van 3 mille voor

    onze

    leening.

    k Kom terecht in het Kabinet van

    onzen

    toenmaligen

    Burgemeester. Hij laat

    mij

    rustig vertellen

    en

    concludeert

    dan: O,

    dus

    u komt hier eigenlijk bedelen?" Ik kon, nch

    wilde, de eenigszins ironisch

    geuite,

    vraag ontkennend

    beant

    woorden; maar

    binnen enkele

    dagen

    mochten wij

    een

    mooi

    bedrag boeken.

    Mijn stelling

    luidde

    nog al eens:

    wanneer

    wij

    niet eenige

    personen

    vinden,

    die

    2

    mille toestaan,

    kunnen we

    aan

    geen

    beginnen

    dezer

    zaak denken.

    Resultaat

    was,

    dat

    een

    dame

    met

    een

    hart

    van goud, maar

    brusque in haar optreden, dood-kalm 500. aan haar gift

    toevoegde, en een

    heer, met een oolijk

    gezicht

    antwoordde:

    Welnu, u taxeert mij en ik zal gehoorzaam wezen."

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    14/56

    12

    O, hoe dankt mijn

    hart,

    dat die beiden het bereiken van

    het doel,

    dat,

    toen zij mild gaven,

    toch nog

    niet

    meer dan

    eene ged chte was,

    hebben

    beleefd en

    heel

    vaak de

    Gods

    dienstoefening in

    onze en

    hunne Duinoordkerk hebben me-

    gemaakt.

    Eens

    ging het al hl gemakkelijk, toen een heer 5 mille

    beschikbaar stelde, eenvoudig af te halen aan een Bank

    Mijn verhaal zou u allicht een beetje gaan verplaatsen

    in

    de sfeer van een mooi sprookje, of

    u

    doen denken aan de

    gemakkelijke houding van iemand die,

    in

    een club-fauteuil

    gezeten,

    zich

    door een prima

    sigaar

    hult

    in een wolk van

    aangename geuren.

    Maar

    dan zal, als u

    geduld heeft, verder

    te

    lezen,

    het

    onderstaande

    u toch getuige

    doen

    zijn

    van een

    wezenlijke

    worsteling; soms er bijna

    onder;

    dan

    weer

    er boven

    op

    Wij bestuurders,

    hebben samen

    zoowel het n als het

    ander biddend door gemaakt, op de meer genoemde

    studeer

    kamer aan

    de

    W.

    de

    Zwijgerlaan. Een

    photo van

    deze

    bevindt

    zich in

    de

    bestuurskamer

    der

    kerk;

    zij

    is meermalen

    haar

    kraam-

    of geboortekamer genoemd. Zie

    clich bij pag.

    16.

    Moge de geschiedenis met het terrein vrgaan.

    Wij

    hadden t oog

    gevestigd op

    het stuk

    grond,

    hoek

    Stadhouders-

    en Cornelis de Withlaan,

    waar thans

    een

    Roomsche kerk

    staat.

    De

    grond

    in

    het pas

    verkavelde

    Noorder

    deel

    van

    Park

    Zorgvliet was

    duur.

    Hij gold

    24.

    per eter

    en

    wij

    hadden er 2000 noodig,

    daar

    elk gebouw omgeven moest

    blijven door

    een

    strook

    onbebouwd van

    15 .

    Deze bepaling

    (iets

    soepeler toegepast

    voor twee

    naast elkaar

    staande

    perceelen) bestendigde aan

    het

    erfgoed

    van

    Jacob

    Cats

    het

    park-cachet.

    Maar we

    hadden

    vernomen

    van

    iemand die

    de

    functies

    van Kerkvoogd N. H. K.

    en

    Commissaris

    van

    Zorgvliet in

    zich vereenigde en dat deze heer 2000 eter voor zich had

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    15/56

    3

    gereserveerd tegen

    gereduceerden

    prijs ten dienste van een

    eventueelen kerkbouw.

    Toen

    nu

    het negatieve bouw-besluit van Kerkvoogden en

    Notabelen door ons ontvangen was, draalden

    wij

    natuurlijk

    niet, ons

    tot

    bedoelden

    heer te wenden.

    Hem was uiteraard bekend, wat de Haagsche Kerkvoogdij

    omtrent Duinoord

    besloten

    had en

    wij

    verzochten hem de

    gunstige bepaling

    van zijne 2000 eter te mogen over

    nemen.

    Nu is het n den regel

    vlot

    werken met zaken-menschen.

    Het antwoord

    luidde

    kort en goed: Ga maar naar

    Hoek

    en

    zeg hem, wat wij

    afgesproken

    hebben.

    U begrijpt dat we daarover

    geen gras

    lieten groeien.

    Weldra zaten we in het

    kantoor

    van den heer

    Z Hoek,

    desmaals directeur

    van

    de Maatschappij Park Zorgvliet.

    Geld om het geheele terrein

    te

    betalen bezaten we

    niet;

    maar,

    door

    storting van een deel

    per

    eter, kregen we

    eene

    voorloopige

    koopacte

    in

    handen,

    tegen

    21.

    per

    eter,

    dus met

    een

    besparing

    van

    6000..

    Die

    acte vrkwam, dat

    de een

    of ander op

    een

    goeden

    dag een

    villa

    op ons

    terrein ging

    bouwen, zonder ons

    weten;

    maar

    zij

    bewerkte ook, dat

    een

    rijke Maatschappij, die

    met

    soortgelijke

    plannen

    rondliep, moest aankloppen bij

    o s

    en niet bij de Mij. Zorgvliet.

    Zij

    deed

    dit

    dan ook en wilde het aangeduide stuk

    grond

    van ons koopen. Het antwoord luidde onzerzijds: die grond

    is niet te koop, wij hopen er nog

    eens

    een

    kerk op

    te bouwen.

    De afgevaardigde kwam

    echter

    terug met

    hetzelfde voor

    stel en gaf daarmede te

    kennen,

    dat het

    ernst

    was

    met

    het

    aanzoek.

    Ons bestuur heeft toen drie voorwaarden gesteld:

    .

    wij zouden elders een terrein te onzer keuze bekomen

    van

    ongeveer dezelfde

    oppervlakte;

    2.

    de

    aanvragende Maatschappij

    zou het

    volle

    bedrag

    voor den

    aankoop

    storten;

    3. alle

    overdrachts-kosten

    kwamen voor haar

    rekening.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    16/56

    14

    ij meenden dat een

    en

    ander

    niet

    onbillijk

    was; te meer

    waar

    de

    handeling liep

    tusschen eene corporatie, die

    als rijk

    bekend

    stond en

    wij,

    die arme bedelaars

    waren.

    De vertegenwoordiger der

    Mij.

    vroeg

    veertien dagen

    bedenktijd

    en

    aanvaardde binnen dien

    termijn de

    overdracht

    op

    de gestelde

    voorwaarden.

    KLIMPARTIJEN

    Nu

    kunt

    u, in

    den geest, de

    leden van onze Commissie

    zien klimmen

    over hekken

    en

    steggen. Een prettig werk

    was

    t

    inderdaad, na veel vergaderen,

    om de

    heerlijke geuren van

    het nog

    onbewoonde

    gedeelte van Zorgvliet op te snuiven

    en

    een keuze te

    mogen

    maken van niets minder dan een flinken

    lap grond. Soms

    waren

    we dicht bij

    Den

    Haag, een anderen

    dag

    in

    het duin.

    Aan een laan, die

    den

    naam

    van den heer

    Adriaan

    Goekoop

    zou

    dragen,

    bevond

    zich

    een vrij hoog

    duin,

    met

    Cats

    thee-koepel (zie photo

    in

    bestuurskamer) en

    in de

    nabijheid daarvan

    een

    aan te leggen

    plantsoentje van

    een

    driehoekigen

    vorm. Dit laatste zou maken, dat

    de

    te

    bouwen

    kerk nooit ingesloten

    werd.

    Men

    zou

    altijd een

    vrij

    uitzicht

    op

    het gebouw

    behouden.

    Wel

    was

    het terrein heuvelachtig, zoodat het

    afgegraven

    zou moeten worden, maar

    het

    lag daarentegen mooi

    tegenover

    de

    toekomstige Johan

    de

    Witt-laan

    en

    was, vanwege

    een

    puntigen

    vorm,

    iets grooter dan het

    te

    verlaten terrein

    aan

    de

    Stadhouderslaan.

    De keuze

    werd

    bepaald op dit perceel en meermalen

    beklommen wij

    het

    heuveltje en

    zagen, in

    de

    toekomst,

    de

    kerkgangers reeds

    naderen.

    De

    transactie kwam tot stand en wierp

    ons een

    aanzien

    lijke bate

    in

    den schoot.

    aar

    nog bij kwam,

    dat

    sommige

    lieden,

    hoorende van

    zulk

    een

    schot

    in

    de

    zaak, ruime bedragen

    beschikbaar

    stelden,

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    17/56

    15

    want

    ze zagen er oprecht

    een zegen

    des Heeren

    in

    die Zijne

    goedkeuring over

    dezen

    kerkbouw

    inhield.

    Intusschen

    waren

    wij

    door

    de

    verhuizing

    aangeland op

    Scheveningsch-kerkelijk terrein;

    daar

    de grens

    in dit

    opzicht

    loopt

    door de Willem de

    Zwijgerlaan.

    Ook kan

    van

    het nieuwe terrein gezegd worden dat

    het veel rustiger gelegen is dan het eerste. En allervoornaamste

    eisch

    voor een plaats van

    aanbidding is

    zeker

    wel: stilte.

    NIEUWE

    LOCOMOTIEVEN

    Wij hebben in het voorafgaande wat lang op den grond

    gekeken hetgeen de welwillende lezer niet irrationeel zal

    vinden. Immers wie kan een bouwwerk plaatsen of ook maar

    serieus

    bespreken zonder

    eerst te handelen

    over

    den

    grond

    waar het verrijzen

    moet.

    Sedert

    had

    er echter

    een

    groote wisseling van

    personen

    plaats gehad.

    Onze

    Commissie

    was

    samengesteld

    uit

    menschen

    wier maatschappelijke positie al hun tijd in beslag nam. De

    vergaderingen des

    avonds

    gehouden

    werden heel getrouw

    bijgewoond;

    maar overdag

    riepen

    rechtbank bureau

    medische

    practijk

    en

    school.

    ij achtten

    onontbeerlijk

    een persoon die

    al zijn tijd en krachten aan de zaak

    geven

    kon.

    Er werd

    dan ook

    overgegaan tot de benoeming van een

    o.i. hoogst aanbevelenswaardigen

    man

    een predikant

    wien

    wij met volle

    vertrouwen onze zaak

    in

    handen zouden

    geven.

    Het

    antwoord was helaas teleurstellend. De

    benoemde

    achtte de zaak-zelf belangrijk en

    aantrekkelijk;

    maar vond

    zichzelf

    niet de rechte

    man daartoe.

    e

    hebben

    ons

    daarna gewend

    tot

    iemand die zeer

    begaafd

    was

    zoowel op litterair als op homiletisch

    gebied.

    Wanneer hij een

    serie

    lezingen hield voor de Volksuniver

    siteit

    was

    de aula

    van

    het

    gymnasium

    aan de

    Laan van

    Meerdervoort tjok-vol jonge-menschen. ij durfden ver

    wachten

    dat

    dezen denzelfden

    man

    k

    als

    prediker

    van

    het

    Evangelie gaarne zouden

    hooren.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    18/56

    16

    De

    benoeming

    werd ditmaal door den benoemde

    in

    ernstige

    overweging genomen, zelfs

    werd

    een woning gekocht

    en

    toch

    sprong de zaak

    nog

    af,

    om

    redenen buiten

    ons

    werk

    en

    buiten onze Commissie gelegen.

    Wij

    zijn

    hierover

    zeer bedroefd

    geweest. We

    hadden er

    ons zooveel van voorgesteld

    Maar nu kwam

    de oud-directeur

    eerst

    recht in

    actie.

    In

    dezelfde vergadering, waarin de

    teleurstelling

    ons

    allen

    ner-

    drukte, richtte

    de

    heer Lambach zich tot mij met een woord

    even hartelijk

    als onwerstandelijk:

    Ds. Jalink, nu

    moet

    het werk van Kinderzorg" en

    al

    het

    andere loslaten en u

    voor de

    zaak

    der Duinoordkerk spannen,

    anders

    komt er

    niets van terecht."

    Ik

    vroeg

    en verkreeg van

    mijne

    mede-commissieleden

    een

    bedenktijd

    van

    drie dagen;

    maar

    wist, vr de nacht

    inviel,

    reeds muurvast, dat ik niet

    anders

    doen mocht en doen wilde

    dan de opdracht aanvaarden.

    Trouwens, het was

    voor

    mij

    niet

    meer

    dan

    een precisee

    ring

    van

    de

    roeping, die

    reeds

    veel

    eerder tot

    mij gekomen

    was.

    Alleen

    maar, mij

    tot

    de

    propaganda

    voor de

    kerk

    te

    bepalen,

    was

    eenerzijds

    aangenamer, bracht echter anderzijds

    een groote

    verantwoordelijkheid

    met zich

    mede, en

    de zwaarte

    daarvan besefte ik diep.

    Hij, Die

    riep heeft mij

    inderdaad

    wonderlijk begiftigd

    met

    eene

    vrijmoedigheid en doorzettingsvermogen, die

    geens

    zins van

    nature

    mij

    eigen zijn.

    Ook heeft Hij harten van

    medemenschen geopend, waarvan ik

    hiervoren

    verteld heb en

    kansen gegeven,

    als

    die

    met

    Mr. W

    en de

    ongenoemde

    Maatschappij

    en haar

    transactie, kansen, die

    eenvoudig

    nig

    en verbluffend mogen genoemd worden.

    Typeerend is

    ook het volgende:

    Wij,

    Commissie-leden,

    waren

    nog

    niet in

    alle opzichten geheel

    zeker

    van onze

    gedragslijn.

    Vandaar conferenties met personen, op wier

    oordeel

    wij prijs

    stelden. Maar

    zoo

    dikwijls

    wij

    het

    aanlegden met

    groote

    hansen", (sit venia verbo)

    knapte de

    draad af

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    19/56

    Plaats van samenkomst

    der

    Commissie

    Foto

    B. Jalink Den Haag

    Kerk

    in aanbouw

    Foto B. Jalink

    Den

    Haag.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    20/56

    Veen laag

    in

    het Kerk terrein.

    Foto

    Bockstart Den Haag

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    21/56

    17

    Mr.

    Lietaert

    Peerbolte confereerde met minister Talma

    en

    ik met den

    lateren minister De Visser; resultaat:

    twee

    onopgevolgde adviezen

    Is

    het te

    verwonderen,

    dat Mr.

    Peerbolte

    als

    zijn stellige

    meening

    te

    kennen gaf:

    alles

    wijst er in dit

    werk

    op, dat

    wij in

    grooten eenvoud hebben voort te gaan?

    OMMISSIE OF BESTUUR

    Neen,

    er

    was niets

    te

    besturen

    gedurende de eerste

    jaren

    van

    ons

    optreden.

    Er

    viel alln bekendheid te geven aan ons

    plan;

    en

    voorts te hopen, te bidden en te bedelen.

    Maar als je

    bezitter

    van grond wordt en architecten

    uitnoodigt

    om een

    bouwplan

    te

    ontwerpen

    ja,

    dan

    wordt

    de positie

    eenigszins

    anders.

    Waar we dus, tot nu

    toe,

    ieder op

    de

    vingers

    getikt

    hadden,

    die

    ons als

    bestuur" aansprak, daar

    gingen wij

    dien

    titel nu

    aanvaarden

    en

    ook zelf voeren.

    Hier zij vermeld, dat

    de Stichting

    ,,Duinoordkerk is

    opgericht

    blijkens acte

    den

    12 Februari

    1918

    voor Notaris

    C. Bimberge

    te

    's-Gravenhage verleden.

    Inmiddels werden wij gewezen op een, tot

    nu toe aan

    ons onbekenden

    persoon,

    en wel

    op

    collega

    H.W

    Creutzberg,

    predikant

    te

    IJmuiden.

    Een delegatie uit ons bestuur

    ging

    met hem praten en

    hij

    kwam

    bij ons kijken.

    Ds. Creutzberg vond

    ons plan,

    als

    een

    zendingspost, zeer

    lofwaardig en ons terrein buitengewoon geschikt. Toch nam

    hij eene

    benoeming

    als medebestuurder en voorganger niet

    aan. Hij meende,

    wij

    waren in

    meer

    dan n opzicht niet ver

    genoeg gevorderd,

    om

    een

    predikant

    aan deze zaak te

    ver

    binden.

    Alzoo

    ging mijn

    arbeid

    door

    en kregen

    wij

    de

    hierboven

    vermelde giften en de groote verrassing der transactie met

    de

    genoemde

    Maatschappij.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    22/56

    18

    Toen collega

    Creutzberg een jaar later bij ons infor

    meerde, hoe

    het

    met de zaak stond, werd door hem erkend,

    dat

    hij deze anders aangepakt

    zou hebben, maar,

    liet hij

    er aanstonds

    op volgen

    :

    nu

    gaat u

    n tuurlijk in dezen

    weg voort.

    Tevens deel ik

    de heeren

    mede dat,

    indien zij

    mij

    thans

    wederom zouden

    benoemen,

    ik

    deze roepstem zou

    opvolgen."

    EEN TWEEDE EN KRACHTIGE

    LOCOMOTIEF

    Ziet,

    wij

    hebben Ds. Creutzberg

    dus tch

    moeten hebben.

    Hij was ons, ondanks alles, van den Heer beschikt Aan

    's

    Heeren werk werd, van Zijnentwege, nu toegevoegd:

    een

    man,

    die

    eene bijzondere predikgave

    en

    groote

    stuwkracht

    in

    zich vereenigt.

    Hij is

    iemand

    die, als

    hij zich

    aan eenige

    zaak

    geeft,

    dit

    niet

    anders

    doen

    kan, dan met

    eene

    algeheele

    toewijding.

    Dit

    alles

    heeft

    aan 's

    Heeren werk in Duinoord en

    aan

    ons,

    Zijne

    bouwlieden, groote vreugde en dankensstof

    ge

    bracht tot

    op

    dezen dag

    Ds.

    Creutzberg

    was alzoo in

    het

    bezit van

    uitnemende

    geestesgaven; maar

    ook nog

    van

    andere

    goede dingen en wel

    van teekeningen; of liever, hij wist

    iemand

    die

    deze bezat.

    Ik kan

    niet

    zonder

    ironie

    die hij mij graag gunt

    vertellen,

    dat

    collega

    Creutzberg

    adviseerde, onze projecten

    en klei-modellen

    even"

    terzijde te

    leggen,

    en

    kennis

    te

    nemen

    van hetgeen de

    heer

    Schller, architect, verstrekken kon. Dat

    was

    een volledig

    stel

    teekeningen, ook in

    dtail-stukken,

    van

    de

    kerk

    te

    IJmuiden.

    De overname daarvan

    kwam

    voordeelig

    uit

    en de

    kerk was bewezen

    mooi.

    Nu, wij hebben

    er inderdaad een mooie kerk

    door

    ver

    kregen,

    met

    eenigszins

    diepere zijbeuken. Het

    ontwerp

    is

    van

    Mr.

    Forsyt.

    Gothische kerkbouw

    blijft nog

    steeds de

    meest

    aantrekkelijke.

    De omhoog strevende

    bogen

    wijzen

    naar

    Hem,

    Wien we hier loven en

    aanbidden.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    23/56

    19

    Uiteraard heeft

    het feit, dat het bestuur het

    werk van

    een buitenlander ging uitvoeren niet nagelaten

    afgunst

    te

    wekken en

    ons

    met

    tegenwerking

    te doen kampen.

    Neen, dat lage muurtje met breeden kattenrug",

    was

    niet

    toelaatbaar

    .Wij

    konden loonen uitkeeren

    aan

    metselaars.

    die tot niets-doen veroordeeld waren

    totdat

    schrijver

    dezes, na

    veel

    betoog voor den vertegenwoordiger

    der

    Schoonheidscommissie", dat juist z iets behoorde bij

    een

    gebouw als

    het

    onze, ten

    slotte de goedkeuring voor de

    ontstemde bestuursleden

    kon

    meebrengen

    Wij

    willen niet vergeten,

    dat gesprekken van Mr. Lietaert

    Peerbolte met

    den betrokken

    Wethouder, de

    uitwerking

    hadden, dat

    deze ons

    ten laatste zeer

    gesteund heeft.

    TEGENSPOEDEN

    We hebben

    hierboven

    vermeld,

    dat

    we veel voorspoed

    mochten

    genieten, maar

    ook aan tegenspoeden

    niet ontkomen

    zijn.

    Een

    groote

    tegenvaller

    was voor

    ons

    het

    veen

    Nu ,

    zegt

    een

    lezer,

    die nog niet heelemaal klaar is

    voor zijn examen in

    de

    geologie, wat zou dat dan met

    uw

    veen?"

    Ja, ziet u, dat bracht

    voor ons bestuur een

    verrassing

    en een strop

    De

    verrassing school daarin, dat je

    in

    Duinoord",

    krachtens den naam, verwacht,

    dat

    het

    zand en niets

    anders

    dan

    zand

    bevatten zal.

    Dat doet

    het ook

    inderdaad, al

    heb

    je

    er een gat gegraven

    van 6 a 7

    Meter.

    Dat is

    toch

    een respectabele

    diepte

    Maar

    dan,

    op

    t

    onverwachtst,

    vertoont zich een veen-laag van

    ongeveer

    een meter

    dikte. Nu,

    is dat

    zoo

    erg?"

    zegt

    u, je

    krijgt

    dan

    nog

    brandstof op den

    koop toe."

    Precies

    als

    aan de Noorsche kust",

    merkt iemand op,

    die

    al een poos geleden examen

    in

    de

    geologie

    gedaan

    heeft.

    Heeft

    geen paarden-cadavers gevonden?"

    Ja, dat

    hebben we.

    Nu, vroegere bosschen en weiden

    schijnen

    in oude

    tijden

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    24/56

    2

    door

    zand-massa's

    overstoven te

    zijn en vandaar uw vondst.

    Inderdaad merkwaardig "

    We

    geloofden

    het

    gaarne;

    maar in

    Den

    Haag

    bestaat een zeker lichaam dat Bouw- en Woningtoezicht

    heet.

    Het staat

    daarmede

    z, dat het niet alleen toeziet",

    maar ook

    te

    bevelen

    heeft.

    En nu komt het

    Bouw- en Woningtoezicht commandeerde:

    Halt

    Ge

    moogt

    een zwaar gebouw

    als

    het

    uwe niet op veen

    fundeeren.

    Hoe

    dan?" Wel, u

    gaat

    dr

    het veen

    heen en

    legt

    uw

    fundamenten op de

    zandplaat.

    (Zie

    foto

    bij

    bladz.

    17).

    Ditmaal

    was

    onze architect

    het geheel

    eens

    met het

    gegeven bevel. Veen is aan wisseling onderhevig; we zouden

    verzakkingen

    kunnen krijgen

    en

    als

    zich

    scheuren

    in de

    muren

    vertoonden, ware de ramp

    onherstelbaar.

    Toen

    ontdekten we,

    dat we toch

    inderdaad

    niet geleken

    op Sir H.W

    A

    Deterding, van

    wien

    de menschen, die het

    weten kunnen, verklaren: Hi)

    Weet

    Alles

    Nu kunnen wij, na \2]

    2

    jaar,

    grapjes over het geval

    maken, maar toen

    ter

    tijde stond onze muts daar

    al heel

    weinig

    naar. Denk eens aan: tienduizenden steenen moesten mr den

    grond in, dan

    waarop gerekend

    was.

    Het

    veen

    heeft

    ons

    ongeveer

    30.000.

    schade

    berokkend

    De

    heer Schller redde

    nog wat

    er te

    redden was,

    door

    z.g. spaarbogen aan te

    brengen.

    U gaat

    dan

    ergens op volle

    diepte den

    grond

    in

    en maakt

    daarna

    een boog van

    2y

    2

    a

    3

    meter, om daar ter plaatse

    weer

    op volle

    diepte

    af

    te

    dalen.

    Dat haalt

    dus nog heel

    wat

    steenen uit.

    Toen ontstond, op den

    koop

    toe, nog verschil tusschen

    onzen architect en genoemd lichaam, dat

    te

    commandeeren

    heeft of

    het bogen mochten

    zijn van

    2'/2

    of van

    3 Meter

    Lezer,

    u

    kunt dus, als het stormt, wel

    buitengewoon

    gerust in onze kerk zitten. U kunt

    zelfs

    tot de pilaren zeggen:

    Jelui

    staat

    ongeveer even diep

    onder

    den vloer

    als

    er boven."

    Zij

    zullen het

    u

    niet tegenspreken. En waar

    ze

    prat op

    mogen gaan is, dat ze

    een

    soliede

    inborst hebben.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    25/56

    21

    Niet van alle kerk-zuilen kan dit gezegd worden. Die

    van de Groote-

    of St. Jacobs-kerk

    in Den Haag zijn

    opgevuld

    met rommel,

    zooals

    mij niemand minder dan de president

    kerkvoogd

    vertelde.

    Of inmiddels de, in den kerkegrond

    gevonden,

    paarden

    koppen nu

    prijken in onze

    bestuurskamer? Neen, dat doen

    ze niet. Er zijn destijds jongens mee aan den haal gegaan, en

    toen

    ik

    later

    van

    het

    merkwaardige dezer vondst

    op

    de

    hoogte

    was gekomen,

    heb

    ik, zonder resultaat,

    gepoogd

    ze alsnog in

    handen

    te krijgen

    Verbeeld

    u,

    dat

    onder

    de

    lezers

    dezer

    herinneringen

    zich

    een

    bezitter

    van

    zulk

    een museumstuk

    bevond. Ik weet

    wel wat

    dan gebeuren ging

    Een tweede

    tegenspoed was

    voor

    ons bestuur:

    de

    Europeesche

    oorlog.

    Den bouw stopzetten

    kon

    niet en alle

    materialen

    werden duur,

    als we alleen

    maar noemen: eikenhout

    en steenen. Deze

    laatste

    waren soms in het geheel niet te

    verkrijgen.

    Weet

    u

    wel, dat er

    in

    onze kerk

    meer

    dan 50 verschillende

    vormen

    profiel-steenen zijn? Let maar

    eens

    op

    de

    raamkozijnen.

    H T ORGEL

    Hoe

    gaarne

    hadden we het betrokken uit

    de

    werkplaatsen

    van den

    heer

    Van

    Leeuwen

    te

    Leiderdorp, die

    in

    Regentesse

    en Wilhelminakerk had

    getoond,

    wat

    hij op

    gebied van

    orgelbouw vermocht. Maar

    de man moest,

    helaas,

    verklaren:

    ik heb thans geen knechten en geen pijpen. Zoo

    trokken

    wij

    naar de fabriek in Limburg van den heer Fransen, die in

    plaats van met 40, toch nog met 25 knechts werkte en

    waar

    we kennis konden opdoen van

    orgelbrei

    en formatie van

    orgelpijpen.

    Hij kon de

    levering

    van

    het

    instrument vr de inwijding

    der

    kerk op

    zich

    nemen.

    In later tijd

    heeft het

    orgel nog veel vereischt aan ver

    betering en uitbreiding:

    wij

    hebben het uit

    de

    bekwame handen

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    26/56

    22

    van den

    heer

    Van Leeuwen, gerestaureerd en uitgebreid

    terugontvangen; maar

    wij

    bezitten dan ook nu

    een

    instrument

    met

    de

    nieuwste techniek

    wat

    registreering

    betreft,

    dat

    behoorlijke ruimte

    biedt

    voor het

    stemmen

    en dat, door

    uitbouw van de

    orgelgalerij,

    den organist in

    staat

    stelt contact

    te hebben met den

    prediker

    en de gemeente.

    Behalve voor den eeredienst, is

    het

    nu

    capabel voor

    orgelconcerten.

    DE RST STEENLEGGING

    't Was mis op den

    19den September

    1919, den dag der

    eerste steenlegging

    onzer

    kerk.

    Dit wil

    zeggen,

    dat het

    (van

    onze kant

    bezien)

    mis was

    met

    de

    weersgesteldheid; want

    het

    regende geweldig. Maar

    het was

    in

    t geheel niet mis

    met

    de

    stemming der

    aanwezigen.

    Vreugde tintelde er in de

    harten

    van architect, aannemer

    en werklieden;

    vreugde

    verwarmde

    niet minder

    de bestuurders

    en

    predikanten,

    a.s.

    kerkgangers

    en

    steenlegster.

    Met zoo n

    eersten

    steen" ben j al

    een

    aardig eind

    boven

    den

    grond Ik

    veronderstel

    dan

    ook, dat

    die

    bijvoeging

    eerste

    bedoeld is

    in

    den zin van voornaamste ;

    zooals

    we

    ook spreken van

    aarts-

    =

    eerste of

    voornaamste)

    vader,

    aartsengel, aartsbisschop.

    Drie sprekers; Ds. Tichelman van Scheveningen,

    Ds.

    Creutzberg en

    schrijver dezes, uitten hunne

    beste

    wenschen

    in hartelijke bewoordingen.

    Toen kon de steenlegster met haar troffel te werk gaan

    in den

    versierden kalkbak, Aan mijn dochter was, door het

    bestuur

    der

    kerk, de vereerende opdracht gegeven, dit

    mooie

    stukje arbeid

    te verrichten. (Zie photo

    in

    bestuurs

    kamer).

    Nu wil

    het

    geval, dat zij vier vrnamen rijk is,

    maar

    zich geregeld

    tevreden

    stelt met de vermelding van n dezer,

    en

    dit

    nog

    te

    meer

    op een

    dag

    als

    dezen, wegens

    de

    eer

    die beschaamd

    maakt

    Maar in het onderhavig geval had de architect een

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    27/56

    23

    voornaam woord mee te spreken en de heer

    Schller

    stond er

    op,

    de volle

    dosis toe te

    dienen.

    Zoo

    vermeldt

    dan de steen,

    dien gij zien

    kunt

    in

    de

    muur

    op

    het

    koor,

    nabij den

    lessenaar

    van den liturg:

    Me posuit

    Wilhelmina,

    Maria, Douwina, Sophia Jalink,

    Anno Domini MCMXIX.

    A. D. XIII

    KAL

    Oct.

    Als

    herinnering aan de

    plechtigheid

    ontving de steen-

    legster den

    zilveren

    troffel, waarme zij haar werk had

    verricht, van

    den

    architectten geschenke. Die

    troffel verlaat

    uiterst

    zelden

    het bijgevoegde foedraal,

    zijn fraaie

    verblijf

    plaats.

    Men vindt dit spijtig en heeft meermalen

    geadviseerd

    den troffel

    te

    benutten

    als

    taarte-schep. Voor

    deze

    uiterst

    practische raadgevers hebben de steenlegster en hare huis-

    genooten

    moeilijk

    iets

    anders

    over,

    dan

    een

    afwijzend

    gebaar.

    Zij

    willen ons

    wel toestaan

    dezen troffel te beschouwen als

    gewijd

    gereedschap?

    Wie gaat er bijv. in zijn toga

    ontbijten?

    Iemand

    zegt:

    een

    toga

    bestaat toch

    uit

    een stuk

    gewone

    stof.

    Inderdaad,

    maar deze

    is gewijd door haar

    gebruik

    bij den

    dienst

    van s Heeren Huis.

    Intusschen merkte de broeder van de

    steenlegster

    op,

    dat

    wij den datum

    van die gebeurtenis

    gemakkelijk kunnen

    ont

    houden,

    n 1

    19-9-19.

    De Oorkonde der le Steenlegging

    vinden we

    in de z.g.

    Gerfkamer,

    de bestuurskamer onzer Kerk.

    ONZE KWARTJES VEREENIGING.

    at

    al kostbare gaven waren gelegd op het

    Altaar,

    waar

    boven wij

    mochten schrijven: Voor

    s

    Heeren

    Huis

    in

    Duinoord .

    Gaven, die offers

    mochten

    heeten

    van toegewijde

    menschen.

    De eerste

    bestond uit 10 van

    mijne

    zuster, Mevr.

    HiemstraJalink,

    eene predikants-weduwe. Daarna

    voor

    en

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    28/56

    24

    na

    kleine en

    groote,

    soms heel

    groote giften, wat

    de

    gelds

    waarde betreft.

    Maar

    't

    kwam alles van

    familie

    of

    vrienden, meeren-

    deels uit

    Den

    Haag, uit de z.g. oude stad .

    Daarin was iets dat niet bevredigde;

    het

    kwam van buiten

    af; Duinoord-zelf had er

    absoluut

    geen deel

    aan.

    We

    gingen

    iets

    opleggen aan onze woonwijk.

    Was dat niet

    onnatuurlijk,

    iets waar

    warmte,

    noch groei

    in school?

    Maar hoe

    dit te

    verbeteren?

    Niemand onzer wist,

    hoe Duinoord

    stond

    tegenover kerkbouw.

    Een

    onzer beste

    geefsters

    had

    mij

    gezegd,

    dat

    Duinoord

    een heidensche

    wijk

    was en ons

    een zeer

    schaarsche

    opkomst te

    wachten

    stond.

    Toen besloten we, de proef

    op

    de som

    te

    nemen.

    We

    wilden de

    inwoners van Duinoord

    in de gelegenheid

    stellen

    van hun

    gezindheid

    ten

    deze blijk

    te

    geven door

    het schenken

    eener gave, en dan

    z

    ingericht, dat niemand, ter wille van

    het geld, uitgesloten werd.

    Het was

    louter een vraag naar

    belangstelling

    in het doel.

    Het

    hoofd

    eener Christelijke

    school

    verschafte

    ons

    wel

    willend

    een lijst van gezinnen,

    uit

    wier

    midden

    zijne leerlingen

    kwamen.

    Met deze

    gewapend, bezocht ik

    een 40-tal

    families,

    ofschoon de gesteldheid van weer en weg

    van

    dien aard was,

    als de nige

    voor wie

    ik pleeg thuis te

    blijven.

    Het

    was

    zr

    glad.

    Maar

    het

    moest nu;

    want de Kerst-

    vacantie was

    n het zicht

    en

    deze pleegt een

    groote

    dosis

    vrijen tijd me te

    brengen.

    De

    uitkomst

    der

    bezoeken

    was wel zeer aanmoedigend

    Niet

    n enkel gezinshoofd

    had bezwaar,

    zijn

    jongen

    of meisje

    voor

    dit collecte-doel af te staan. Men

    vond

    het paedagogisch

    zeer gezond voor de jongelui. Maar laat hij binnenkomen

    en vraag u het

    hem

    of

    haar

    zelf; en

    in

    orde was

    het;

    op n

    na,

    wiens gezondheid het niet toeliet.

    Er

    zat inderdaad

    gang

    in

    de

    zaak.

    Vijf

    dames

    waren

    bereid

    het bestuur te

    vormen,

    n 1

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    29/56

    5

    Mei.

    P.

    Lambach;

    A. Grundlehner;

    ,,

    J.

    van

    Verre;

    C.

    J.

    Duetz;

    H. A. Vosveld.

    Met

    hoeveel blijde erkentelijkheid

    schrijf ik hier hare

    namen af.

    Men

    moet het

    zelf ondervonden hebben, om

    aan

    te voelen, welk

    een

    rijkdom daadwerkelijke

    steun inhoudt,

    als het

    betreft

    een gewaagde

    onderneming,

    zonder antecedent

    Weldra stond

    een korte

    brochure op

    de

    pers,

    voorzien

    van

    eene

    aanbeveling

    van het bestuur

    der Stichting Duin-

    oordkerk" en ook van de

    predikanten

    der Haagsche en

    Scheveningsche aangrenzende

    wijken:

    Ds.

    C. Schuller, Ds.

    B. Tichelman en

    van

    den

    oudsten

    predikant der Haagsche

    Herv.

    Gemeente Dr.

    F.

    van Gheel Gildemeester.

    Natuurlijk ontbrak een

    geperforeerd

    Inteekenbiljet niet.

    Men

    kon zich verbinden voor een kw rtje per week,

    per maand,

    tot een

    jaar

    toe.

    Met

    deze

    brochure

    gewapend togen nu onze eerste

    verzamelaars en

    verzamelaarsters

    er

    op

    uit

    Toen

    zij

    en het bestuur

    op

    den

    afgesproken middag

    samen

    waren,

    werden

    al de kwartjes-inschrijvingen

    herleid

    tot

    een jaarlijksch bedrag; en welk een verrassing Het

    cijfer klonk als een klok Als

    ik 't

    mij goed herinner 800.

    De Kwartjesvereeniging was opgericht: 15 December 1917.

    We

    verzochten de

    jongelui

    nu Duinoord nog eens door

    te gaan,

    eenvoudig

    huis

    aan

    huis,

    met de

    vraag, of

    hier

    Protestanten

    woonden,

    en

    dan

    hetzelfde

    biljet af te geven.

    Na

    twee

    weken

    hadden we opnieuw

    een

    samenkomst.

    Wij meenden, het zou

    wel

    hl mooi

    wezen,

    indien ze het

    verzamelde bedrag hadden opgevoerd tot 1000..

    En

    zie,

    het

    was

    1400..

    O

    beschaamd klein-geloof

    Welk

    een

    kostelijke

    jaar-

    lijksche

    steun.

    En dat waarlijk niet alln Immers nu

    was

    er belangstelling geboren in Duinoord zlf, de wijk welker

    belang het betrof.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    30/56

    26

    We

    hoorden van menschen

    die aan hun

    kinderen

    vroegen: je loopt maandelijks

    voor

    een kerk, maar

    wanneer

    verrijst die

    nu?

    En

    om

    nooit

    te

    vergeten

    is

    het,

    hoe

    twee

    aardige, kleine

    jongens

    op den oud-zendeling

    den heer

    H. Drost, hun

    buurman,

    op

    straat afkwamen

    en hem

    met blij

    enthousiasme vertelden: Mijnheer, we hebben vandaag

    steenen

    gekocht ".

    Hij

    vond dat wij zoo'n

    kostelijk

    bewijs

    van mee-leven, van geheel opgaan

    in

    de zaak

    Er verschenen achtereenvolgens

    vier

    circulaires. De eerste

    vangt

    aan:

    Er

    ligt

    in

    Zorgvliet

    een

    buitengewoon

    mooi

    terrein

    gereed

    en

    wacht op een vriendelijk

    kerkje.

    Heerlijk, als

    binnenkort

    de grond

    afbetaald

    kon worden, om dan zoo spoedig mogelijk met den bouw

    te beginnen

    Stel u voor:

    in onze eigen omgeving een aantrekkelijk

    gebouw

    te bezitten

    voor Godsdienstoefening,

    voor Lezingen en Uit

    voeringen

    van

    gewijde Muziek "

    Ik doe een greep uit de

    2e

    circulaire:

    Eene Commissie,

    gevormd

    uit de

    bewoners

    van

    onze stadswijk

    Duinoord, is zoover gevorderd, dat zij een terrein

    van ruim 2000 M.

    2

    haar eigendom

    noemen

    mag.

    Nu

    nog het Gebouw

    zelf

    Denk

    u

    eens

    in: niet meer op

    de

    trams te stappen

    naar

    een

    minder o meer

    afgelegen kerkgebouw,

    waar u

    bovendien

    moet

    afwachten, of

    er

    een

    plaats

    voor u overschiet.

    En dan anderen

    met recht te kunnen opwekken

    om

    hun

    ont

    wenden kerkgang weer te beginnen

    De

    namen der onderteekenaarsters zijn nu eenigszins gewijzigd.

    Zij luiden nu:

    Mej. T Lambach.

    Mej. J. van Verre.

    Mej. A. M. Duetz.

    Mej.

    H.

    A.

    Vosveld.

    Mei. A. van Rossem.

    De

    derde circulaire draagt tot opschrift: Goede

    tijding.

    De bouwvergunning is

    aangekomen,

    ja de fundamenten

    worden gelegd.

    De

    vierde circulaire vangt aan:

    Vrienden,

    we

    zijn er, en we zijn

    er

    nog niet. Ons kerkje is

    gebouwd

    en ingewijd Niemand onzer die den plechtigen avond

    van

    17 Dec. 1920 ooit vergeten zal

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    31/56

    27

    Hoe goed

    is

    de aandacht onder

    de

    godsdienstoefening

    En

    hoe

    flink komt

    de

    jeugd naar

    de

    jeugdkerk

    op.

    Elke

    Zondag

    juicht

    ons

    tegen: we

    zijn er

    Toch zijn

    we er nog niet, daar

    de vaste

    inkomsten

    bij

    lange

    niet opwegen

    tegen

    de vele uitgaven.

    Aan

    deze bezwaren

    is een

    goede

    kant, want

    zij houden ons

    nederig

    en afhankelijk.

    Maar

    wij behooren

    ons

    allen

    naar

    vermogen

    in te spannen,

    opdat het Bestuur aan zijne verplichtingen kan

    voldoen.

    De eer

    van

    het Huis des Heeren eischt

    dit."

    Deze 4e circ.

    is

    onderteekend door:

    Ds. J.

    M.

    Jalink.

    Mevr.

    M.

    PoolVosveld.

    Mej.

    J. van Verre.

    Mej. M. de Stoppelaar.

    Mej.

    J.

    E. C. van der Horst.

    Zij is

    gedateerd

    April 1921.

    En nu getuigen

    wij

    bij het 12'/2-jarig bestaan

    der

    Kerk:

    hoe heerlijk

    heeft deze

    kleine planting ons verblijd En welk

    een trouw schuilt er in Nauwelijks roert Mej.

    De

    Stoppelaar

    thans de

    ziel

    dezer

    beweging

    de

    alarmklok,

    omdat

    er

    door

    verhuizing, of

    anderszins

    eene

    vacature

    is

    ontstaan in

    ons corps verzamelaars en verzamelaarsters, of

    wij

    vinden,

    onder de catechisanten, een, die met jeugdige blijmoedigheid

    verklaart: nu wil ik dit werk wel eens op

    mij

    nemen "

    Is dit niet van kostelijke waarde, omdat

    wij op

    de

    begrooting

    der Kerk

    deze

    post der

    kwartjes

    -vereeniging

    nog

    onmogelijk

    missen kunnen; maar niet minder

    om

    de prijzens

    waardige ontinuteit waarme het jongere

    geslacht

    het

    oudere

    opvolgt.

    Ja, ja, die eerste verzamelaars

    uit

    1917 zijn nu in 1933

    reeds gengageerde en gehuwde

    menschen. Toen 12

    jaar

    nu 27;

    maar nog altijd blij, over

    dit

    werk, gedaan voor

    's Heeren Huis

    HET PLAFOND

    Vermoedelijk

    zal zelden een bezoeker onzer Kerk er

    toe

    komen,

    naar

    het

    plafond

    te

    zitten

    kijken.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    32/56

    8

    Ik

    denk hier aan het humoristische

    opstel van

    Cremer:

    Kees Springer

    in

    en

    buiten

    de Kerk.

    Er

    is

    aan

    het

    plafond

    al

    heel weinig

    te

    zien.

    Toch

    heeft

    het aan de bouwers veel

    te

    zeggen.

    Er

    ontstond n 1

    midden

    in

    den bouw een uitsluiting door patroons

    in

    het

    stukadoors-

    bedrijf

    geproclameerd.

    ij waren de wanhoop nabij. Immers,

    wie

    kan

    in

    dit

    ondermaansche

    den

    witkwast hanteeren, zonder links en

    rechts en overal kalksmetten ner

    te

    laten? Zoolang dus de

    steigers der

    witters-gezellen

    in ons

    gebouw

    stonden, viel

    er

    niet

    te

    denken

    aan

    het leggen

    van

    den

    vloer

    en

    het inzetten

    der ramen.

    Bezoeken

    bij

    het bestuur der stukadoors-organisatie

    baatten niet. Zij

    zelf zaten met in-aanbouw-zijnde werken

    danig in de

    maag .

    Een onderkruiper diende zich bij ons

    aan.

    Tegen storting

    van

    een

    bepaald

    bedrag,

    hadden we 't slechts

    voor

    het zeggen

    op

    welken

    datum wij het

    werk gereed

    wenschten te

    hebben.

    Mocht het Comit

    voor een kerk

    in

    onderhandeling

    treden

    met

    een onderkruiper?

    as

    dat

    oorbaar?

    De meeningen waren

    verdeeld.

    Tenslotte hebben we de volgende oplossing aanvaard.

    Het stop-zetten van alle stukadoorswerk ging uit van de

    patroons,

    als werkgevers,

    betreffende de

    stukadoors als

    werk

    nemers. De patroons

    zelf

    konden

    desverlangd

    dus

    vrij

    stukadooren. Dit

    is toen geschied

    door

    onzen

    patroon met

    twee volwassen zoons.

    Je

    krijgt, zulk

    werk

    aanziende

    van den beganen

    grond,

    er

    respect

    voor.

    Van

    's

    morgens tot

    's avonds is het een steeds

    boven het hoofd

    strijken op

    het

    riet-werk.

    Het ging

    onder

    politie-bescherming. En het eind was:

    dat den kranigen kerels een extra donatie

    ten

    deel

    viel,

    het

    plafond gereed was, de verwijdering der

    reusachtige

    steigers

    aan de

    beurt

    kwam

    en

    ons

    een

    pak van

    het

    hart

    viel,

    dat

    een verlichting van

    ons draagvermogen

    mebracht,

    meer dan

    Kees Springer

    of wie

    ook begrijpen kunnen.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    33/56

    29

    Is het

    dan

    wonder, dat wij

    wi

    naar het plafond kijken;

    er

    wl

    iets bijzonders

    aan zien

    en een stille dankzegging toe

    voegen

    aan

    de

    vele?

    DE BANKEN

    Moeten

    wij

    gem kkelijk zitten onder de

    Evangeliepredi

    king,

    of

    behooren

    wij ons

    sterk te concentreeren op het

    geestelijke, op de

    dingen

    Gods en te

    bedenken,

    hoe velen,

    al

    worstelend

    op hun

    knien

    gekropen hebben, en

    Jezus-zelf

    zich

    offerde

    aan

    het harde hout des kruises, zoodat we in

    het

    Huis

    des

    Gebeds

    gansch

    niet

    denken aan onze zitplaat

    sen?

    Ziehier een

    niet

    gemakkelijk

    te beantwoorden

    vraag.

    Toch moest een

    keuze

    gedaan worden, nu onze Kerk

    hare voltooiing begon te naderen.

    Wij dachten aan de

    banken

    in sommige

    kerkgebouwen

    in

    's-Gravenhage

    en herinnerden

    ons,

    hoe vele bezoekers

    klaagden dat

    hun

    en haar aandacht

    schrikkelijk

    werd

    afgeleid

    van de

    Evangelie-prediking door smalle zittingen

    en loodrechte ruggen

    der banken. Men

    verlangde niet zelden

    naar

    het einde van den Eeredienst, omdat het lichaam de

    moeilijke

    houding

    niet uithouden

    kon.

    Ons

    kwam te

    binnen

    het

    woord van onzen barmhartigen

    Heiland: ,,de geest is

    wel

    gewillig, maar het

    vleesch

    is zwak.

    Toen

    wendden

    we

    ons tot de directie van een fabriek

    speciaal werkende voor kerkmeubilair.

    Onze

    bedoeling

    was: een eenvoudige

    bank te

    ontvangen,

    maar

    met

    eenigszins hellenden rug en breed zitvlak, zoodat

    van een behagelijk zitten, vol comfort en sier, geen sprake was;

    maar

    wel

    van eene, die gespeend

    was aan

    afleiding.

    De

    geleverde

    proef-teekening ging

    geheel

    accoord

    met

    onze

    bedoeling.

    Aan enkele timmerlieden werd

    opgave

    gevraagd van de

    levering

    der

    benoodigde banken

    in eiken-

    en vurenhout.

    Nu was

    eene

    beslissing

    noodig, want

    de tijd

    drong.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    34/56

    3

    Zoo

    zaten

    we in de

    reeds meer

    genoemde

    studeerkamer

    in pand

    57

    der Willem

    de

    Zwijgerlaan en

    de

    beslissing

    mo st genomen

    worden,

    hoe

    en

    aan

    wien

    de

    opdracht

    zou

    geschieden.

    Sommigen onzer meenden,

    dat

    gebeitst

    vurenhout

    wel

    zou gaan;

    maar moesten toegeven, dat

    het

    niet zoo heel

    lang

    duurt of de witte reten en houtkwasten gaan

    zich

    vertoonen.

    Maar

    wat

    allen

    zwaar woog, was

    het

    geld.

    Het

    verschil in

    houtsoort voor dezelfde banken bedroeg niet minder dan

    3000

    gulden.

    Toen

    hakte

    een

    der Bestuursleden den knoop dr,

    betuigend

    dat men binnen een kerkgebouw, in

    Engelsch-

    Gothischen

    stijl, bezwaarlijk anders

    dan eikenhouten banken

    kan plaatsen.

    Zoo werd dan

    de

    keuze

    gedaan

    en werden eikenhouten

    banken besteld.

    Het

    was

    een

    geloofsdaad

    Drie mille

    hooger

    gevoteerd door een bestuur, dat geen

    cent

    bezat

    BIJ HET KROON DOMEIN.

    Wij,

    bestuurders

    der

    Stichting Duinoordkerk

    waren

    bezig een l ning

    te plaatsen.

    Persoonlijk gelukt

    dit het best.

    Zoodoende kwam schrijver

    dezes

    te staan

    op de

    stoep

    van een patricisch huis

    aan

    het

    Lange Voorhout.

    Hij ging

    aanbellen

    en was dankbaar, dat geen

    arts

    op

    dat moment

    zijn

    polsslagen

    telde. Zou hij het brengen

    tot op de

    mat? Of

    misschien

    in

    spreekkamer

    of salon?

    Geen

    van drien.

    Het

    antwoord

    van den huisknecht luidde,

    dat ik

    mijnheer

    zou

    kunnen

    vinden n het gebouw

    naast

    het

    Koninklijk

    Paleis,

    waar

    de Hoofd-Administratie

    van

    het Kroondomein

    ge

    vestigd is.

    Naast

    het

    Paleis Op een ng hooger

    stoep,

    vr een ng

    deftiger

    gevel Nu moest

    de

    denkbeeldige

    arts,

    met

    zijn

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    35/56

    31

    denkbeeldige

    polsopname, nog

    maar

    meer

    op

    een afstand

    blijven

    Binnen gekomen,

    zat

    ik

    al

    spoedig

    midden

    in

    mijn

    verhaal

    over Kerkbouw

    in

    Duinoord

    en

    over een gewenschte

    en

    waarlijk soliede geldleening

    De

    hooge hof-ambtenaar

    liet

    mij rustig

    doorpraten en ik

    zie hem

    nog

    de groote

    kamer op

    en ner wandelen.

    Toen

    volgde

    de

    stilte

    van een enkele seconde,

    die vrien

    delijk

    werd afgebroken

    door

    het korte

    en

    voor

    den bedelaar

    blijde bescheid:

    Nu,

    ik

    wil gaarne drie

    aandeelen van duizend

    gulden van

    u

    nemen."

    De

    hooge

    stoep

    a f

    geschiedde met vlugger en

    ver-

    krachtiger

    tred

    dan

    de stoep op

    DE PASTORIE

    Toen de tweede

    benoemde predikant

    aan onze

    uitnoo-

    diging

    gevolg

    gaf,

    zegde

    ons bestuur

    hem

    een

    jaarlijksch

    bedrag toe, als huurprijs voor de woning aan de Willem de

    Zwijgerlaan,

    welke

    hij gekozen

    had.

    Maar

    Ds. Creutzberg

    stelde er prijs op,

    naast de

    Kerk

    te

    wonen

    en wij begrepen, met de vervulling van

    dien wensch,

    op

    hoog te waardeeren wijze

    te grijpen

    boven onze oorspron

    kelijke

    bedoeling uit.

    Wij

    hadden

    ons

    namelijk

    voorgesteld Duinoord eene

    Evangelie-prediking aan

    te bieden,

    op de

    wijze,

    als in

    de

    Badkapel

    te

    Scheveningen geschiedt; n 1 door

    voor

    ongeveer

    60 predikbeurten per jaar predikanten uit te

    noodigen.

    Nu

    gingen

    we echter,

    behalve

    Evangelie-verkondiging,

    ook

    herderlijken

    arbeid verkrijgen

    in

    den vorm van huisbezoek

    en

    catechetisch

    onderwijs.

    e

    kochten

    naast

    het kerk-terrein

    een stuk

    grond van

    1500

    .

    en verkregen

    van

    Mr. Forsyt de

    teekening

    van een

    woning, die bij

    het kerkgebouw

    past. Uit geboden betrachting

    van zuinigheid lieten wij de achterzijde der,

    op

    de teekening

    aangegeven, pastorie

    vervallen.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    36/56

    32

    In

    Engeland schijnt aan

    het

    huis van

    den predikant

    een

    deel

    bestemd

    te

    zijn voor huispersoneel. Vandaar

    dat onze

    pastorie wat de achterzijde betreft

    u

    eenigszins bot

    afgemaakt

    voorkomt.

    Overigens vormen thans Kerk en Pastorie

    met

    bijbehoo-

    rend en voorgeschreven

    plantsoen en tuin

    een

    passend geheel

    en naar ik

    weet wordt

    het

    huis door zijn bewoners

    als

    logeabel

    geprezen.

    HET KOOR RAAM.

    De

    gelukkige

    tijd naderde dat in ons

    kerk-ruim

    de ramen

    konden

    worden ingezet.

    Dat beteekende het einde van

    het opene

    en tochtige en

    het

    begin

    van het

    intieme

    en

    gewijde.

    Zoo

    gaarne

    zagen wij

    het groote

    raam

    waarop

    bij

    het

    binnentreden terstond ieders oog valt

    gevuld

    met gebrand

    schilderd glas in lood.

    Onze

    architect

    vestigde

    de

    aandacht

    op

    den

    heer

    L. Asperslagh die de opdracht gaarne aanvaardde. Ik gaf hem

    een lijstje

    met

    eenige

    sprekende

    Bijbelsche tafereelen en

    hij

    koos precies het

    moeilijkste:

    den strijd van Jacob met den

    engel: het

    geheimnisvolle nachtelijk gebeuren in

    Pnil.

    De

    te overwinnen moeilijkheden

    waren

    vele. 1. Mocht

    het

    geen

    gewone vechtpartij

    worden. 2. Mochten

    de aange

    zichten der beide

    strijders

    niet komen in n en hetzelfde der

    kleine afdeelingen

    waarin het

    raam verdeeld

    is.

    Dat ware te

    dicht bij elkander en verder af werd de houding te koel.

    De artiest heeft de strijdende

    houding

    aangegeven

    door

    de beenspieren sterk te accentueeren en het boven-aardsche

    van

    den

    engel

    door lichte kleuren en

    veel

    wit zooals men zich

    dat

    bij een etherisch

    wezen

    denkt.

    De

    man verscheen zlf

    als

    een engel toen ik met mijn

    gezin in

    zomervacantie te

    orsel

    logeerde.

    Het goot op

    zekeren dag en van een

    mooie hei-wandeling

    was

    geen

    sprake. Ik kon gezin en

    loge troosten door

    de

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    37/56

    Kerk

    gezien

    van

    af

    de

    Ernst

    Casimir

    laan

    Foto B

    falink Den Haag

    Kerk

    met Paaschversiering op

    het

    koor

    Foto

    B falink Den Haag

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    38/56

    Preekstoel Mozak en Koor.

    Foto

    Frequin

    Den

    Haag.

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    39/56

    mededeeling:

    we krijgen vandaag

    kunst-genot

    binnenshuis.

    De

    heer

    Asperlagh

    bevestigde

    de cartons, waarop zijn

    ontwerp,

    tegen

    de

    porte-brise

    en

    liet zich

    rustig bewon

    deren en becritiseeren.

    Het

    aangezicht

    van

    den

    aartsvader had

    m.i. een

    veel te

    rustige uitdrukking.

    Wat de

    financiering dezer zaak

    betreft, kreeg ik, van

    geheel ongedachte zijde, een aardigen steun;

    n 1

    van een

    anonimus in het weekblad

    ,,de

    Haagsche Post ; die zooals

    hij het uitdrukte in een tijd van verwording

    den

    bouw

    eener

    kerk

    zeer toejuichte, herhaaldelijk

    mededeeling

    deed

    der vorderingen van het

    werk

    en er ook

    een

    zeker

    bedrag

    voor inzamelde.

    Boven het vermelde

    tafereel vindt

    men in den top in

    Hebreeuwsche letters

    den

    naam

    des Heeren,

    ons

    Jehovah,

    beteekenende: Ik

    zal zijn,

    die

    Ik

    zijn

    zal gij zult

    het

    wel ondervinden.

    Ook

    is

    daar

    aangebracht het

    zegel

    der

    Duinoordkerk:

    een hart met

    vleugelen,

    duidende

    op het verlangen

    van de

    heuvelen in

    Duinoord

    naar de

    heuvelen

    in

    beter oorden.

    Het

    randschrift

    geeft dezelfde

    gedachte:

    Donec

    veniret deside-

    rium collium aeternorum.

    Voorts ziet u nog de

    hoeksteen

    met de letters alpha en

    omga: Ik

    ben

    de Eerste

    en

    de

    Laatste; en

    de

    ark als

    symbool der kerk,

    dat

    reeds de oudste,

    vervolgde Christenen

    teekenden

    op

    de wanden der

    catacomben

    bij Rome,

    hunne

    ondergrondsche

    verblijfplaatsen.

    Men gaf er door aan: wie

    n Christus' ark (kerk) zich bevindt, is veilig.

    Let

    ook

    op

    de

    schitterende rood-goude zonnestralen

    achter de beide worstelaars, wij lezen n 1 in

    Genesis

    32:

    een

    man worstelde met hem totdat de dageraad opging.'

    Het

    grondvlak

    wordt gevormd door vele brokstukken,

    duidende

    op

    het

    hobbelige,

    moeilijke

    levenspad.

    Dat de

    karakters

    van het Hebreeuwsche woord Pniel

    in

    omgekeerde

    volgorde en

    op

    den kop

    stonden konden

    we

    ondanks

    alle

    protest

    van

    het

    glas-in-lood-atelier

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    40/56

    34

    onmogelijk

    laten passeeren.

    Het

    geval vormde

    de

    grappige

    kant,

    die

    vaak aan ernstige dingen zit.

    Onder

    het geheel lieten we

    uit

    Genesis 32 vs. 24-31 de

    woorden aanbrengen: Ik

    zal

    u niet laten gaan, tenzij

    dat

    gij

    mij

    zegent."

    Zou mogelijk

    vroeger

    of later iemand, die de kerk kwam

    bezichtigen, zich

    in

    de ziel

    laten

    grijpen

    door dat woord?

    God

    geve het

    DE INWIJDING

    Drie forsche slagen op de deur der

    kerk,

    symbool van

    een

    verzoek

    tot

    haar in-gebruik-neming, onmiddellijk gevolgd

    door opening

    der deur

    door den fungeerenden Kerkvoogd,

    den heer

    J.

    L. van Verre.

    Z

    was

    het

    begin der

    plechtigheid.

    De

    kerkklok begon te

    luiden.

    De binnentredenden

    waren

    het bestuur

    der

    kerk

    met de beide

    predikanten

    Ds.

    H.

    W Creutzberg en Ds.

    J. M.

    Jalink.

    Te voren hadden Dr. F. van

    Gheel

    Gildemeester van

    's-Gravenhage en

    Ds. B.

    Tichelman van Scheveningen

    op

    het koor

    plaats genomen.

    Het

    koor zong:

    Ps. 118

    :10

    Dit is, dit

    is de

    poort

    des

    Heeren".

    Bij de Avondmaalstafel

    las Ds. Jalink

    de oorkonde van

    inwijding en

    wijdde de

    kerk

    in

    den naam

    des

    Vaders,

    des

    Zoons

    en des Heiligen Geestes.

    Ds. Creutzberg las uit het boek

    Koningen

    de inwijding

    van den tempel, waarop het koor zong Gez. 265 :

    1

    Geest

    des

    Heeren,

    kom van boven."

    Nu werd de kansel ingewijd door Ds. van Gheel

    Gildemeester;

    het

    doopvont door Ds. Creutzberg en de

    Avondmaals-tafel door Ds. Jalink.

    De Gemeente

    zong

    daarop

    Gez.

    212

    vs. 1:

    Onz'

    eerste

    toon vermeld' Uw eer."

    Ds van Gheel Gildemeester had intussschen den kansel

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    41/56

    5

    beklommen. De

    Heer

    regeert,

    de aarde verheuge

    zich ,

    laat dit de eerste toon op dezen

    kansel

    zijn,

    zoo

    ving deze

    onvergetelijke

    prediker

    aan.

    Er

    is soms

    eenige

    stroefheid

    in

    ons

    kerkelijk

    leven, aldus

    spr.;

    maar

    wij mogen ons

    verheugen, dat God het een kring van menschen in het

    hart heeft gegeven, om deze

    kerk

    te stichten in een misdeeld

    stadsgedeelte. Het is een feestavond, en spr. is bewogen

    in zijn

    hart; hij

    wenscht deze dappere mannen en vrouwen

    geluk met

    dit mooie

    kerkgebouw

    en hoopt, dat op

    den

    arbeid van het bestuur rijke zegen

    rusten pioge.

    Ds. Tichelman

    spreekt er zijne

    voldoening over uit, dat

    door

    de stichting

    van

    deze

    Kerk,

    de

    geestelijke

    belangen der

    inwoners van deze zich steeds

    uitbreidende

    wijk

    beter

    zullen worden behartigd. Voor hem alln was dit onmoge

    lijk.

    Hij geeft eere

    aan het

    Duinoordkerkbestuur, dat ondanks

    den

    hoon

    van verschillende zijden, rustig is

    voortgegaan

    met

    dezen

    heilzamen arbeid. Ds. Tichelman eindigde zijn

    toespraak

    met

    het

    Apostolische

    woord:

    Weest

    dan

    stand

    vastig, onbeweeglijk, volijverig, altijd overvloedig zijnde in

    het

    werk des

    Heeren, als

    die

    weet,

    dat uw arbeid niet

    ijdel is in den Heer."

    Ds. Jalink, voorzitter van het

    bestuur

    der Duinoordkerk,

    nam als motto

    voor zijn

    toespraak het

    woord uit Psalm 86:

    Ik zal U loven met

    mijn gansche

    hart "

    Er

    is vreugde in

    het

    hart

    van allen,

    die

    hebben medegewerkt tot de stichting

    dezer kerk.

    Spr. geeft

    in

    t kort

    de

    geschiedenis

    van de

    stichting der

    kerk. Hij

    bedankt allen

    die tot

    deze

    hebben bijgedragen,

    in het

    bijzonder H.

    M. de Koningin en H.

    M.

    de Koningin-

    Moeder. De laatste zond bericht, tot

    Haar

    spijt verhinderd

    te zijn, en drukte Haar voldoening

    uit

    over de voltooiing van

    dit

    werk.

    Spr.

    zeide

    dat

    het

    geheel in

    den

    geest van

    Jacob

    Cats,

    den

    aanlegger

    van

    het

    park

    Zorgvliet,

    was,

    dat

    op

    zijn terrein

    een

    kerkgebouw verrees. Immers in zijn versbundel op

    Sorghvliet" komen deze regels

    voor:

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    42/56

    6

    Hier

    magh geen heuvel

    zijn,

    Geen stil of

    eenzaam

    dal,

    Daar

    ik

    niet

    mijnen

    God

    Met ootmoed

    roemen sal."

    Ook werden

    ontwerper der

    kerk, Mr.

    Forsyt, architect

    Schller,

    de

    bouwers

    firma P. Heere en

    van

    Heyst niet

    vergeten.

    Ten slotte sprak Ds Creutzberg

    Hij

    wilde

    geen

    intree-

    preek

    geven, ook

    geen

    programma.

    Spr.

    bepaalde de gemeente bij het gebed

    uit

    het door

    hem

    voorgelezen hoofdstuk:

    Dat

    Uwe

    oogen open

    zijn

    over

    dit

    huis, nacht en dag."

    De plechtige samenkomst werd besloten met

    het

    zingen

    door

    de

    Gemeente

    van Psalm

    150

    vs. 1.

    Onder

    de aanwezigen bevond zich de toenmalige burge

    meester der

    residentie,

    Mr.

    Patijn.

    Wij waren allen

    zzeer

    onder den indruk der plechtig

    heid, dat wij, toen

    Z.Ed.

    Achtb. ons kwam gelukwenschen in

    de

    bestuurskamer,

    verzuimden hem uit

    te

    noodigen

    de

    Stich-

    tings-acte te verrijken met zijn handteekening.

    Ik stel mij

    voor,

    dat

    het

    dengenen, die behoorden tot

    de schare, die toen onze Kerk vulde,

    goed zal

    doen, dien

    avond

    in

    den geest

    nog

    eens te doorleven.

    De

    7e

    December

    1920

    blijft

    ons onvergetelijk

    Niet weinigen der toen

    aanwezigen zijn reeds

    van

    ons

    heengegaan, o.a.

    Ds.

    v. Gheel Gildemeester.

    Maar ik

    vertrouw,

    dat

    het

    k

    voor

    hen, die

    toen

    nog

    te jong of nog

    niet in

    Duinoord woonachtig

    waren, aange

    naam zal

    wezen, iets

    te weten van den

    eersten

    dienst in de

    Kerk,

    die

    thans ook

    hun

    li f

    is geworden en

    waarin

    zij

    menigen zegen

    genieten.

    Ik plaatste

    daarom

    op het titelblad van

    dit gedenkschrift

    het Latijnsche citaat, beteekenende: mogen degenen, die er

    niet van wisten

    er

    iets uit

    willen

    opnemen, en degenen

    die

    het

    wl

    wisten 't aangenaam vinden het zich te herinneren.

    Bij een Kerk behoort

    een

    koster. Wij bezitten

    er een

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    43/56

    37

    in J. du Foss die nu reeds bijna 12'/2 jaar zijn taak aan

    gebouw

    en

    plantsoen

    met

    nauwgezetheid

    en

    liefde vervult.

    GESCHENKEN

    Verwende menschen zijn wij, Duinoordkerkers

    De

    zorgen houden ons

    wel

    in evenwicht, behoeden er

    ons

    voor, dat

    het

    vele goede

    ons

    naar

    het

    hoofd

    sla;

    maar

    met dat

    al

    houd ik vol, dat

    we verwende

    menschen

    zijn

    Men

    lette

    maar eens

    op al het

    onderstaande.

    Allereerst de preekstoel met haar mooi

    houtsnijwerk,

    een antiek Vlaamsch stuk.

    Het

    klankbord

    is voorzien

    van

    een

    soort

    draperie uit

    eikenhout gesneden. Op het

    rugstuk

    ziet ge een

    wetsrol

    met een kruis en op

    de

    paneelen een afbeelding

    der

    vier

    evangelisten, v.

    1 n.

    r.

    Johannes

    met

    een bezielde

    uitdrukking

    van

    het

    gelaat

    en met

    het

    attribuut dat de

    oude kerk

    hem

    gaf: de adelaar. Vervolgens Lucas, Marcus en

    Mattheus.

    e letten ook

    op

    de

    trapleuningen met

    heerlijke

    engelenkopjes en

    een

    aanbiddende

    engelenfiguur.

    De

    kansel

    werd

    geschonken door

    de

    gemeente

    IJmuiden

    bij

    het vertrek van

    Ds.

    Creutzberg

    naar

    Duinoord.

    Over

    het

    Orgel sprak ik

    reeds.

    Het

    is

    grootendeels

    bekostigd uit giften van toegewijde menschen.

    Het

    Orgel wordt de

    koning der instrumenten genoemd;

    nu, het onze heeft

    met koninklijk geluid al veel

    lofzang der

    gemeente en

    k

    tere toonen van schuldbelijdenis deze

    gewijde ruimte ingezonden.

    Daar zijn voorts de galerij en het mozak.

    Elk dezer

    twee vertegenwoordigt

    een

    waarde

    van

    vijf mille.

    De

    galerij

    verschaft

    aan 80

    menschen een

    zitplaats en

    aan het kerkkoor ruimte bij feestbeurten.

    Het mozak

    op het koor

    ontstond

    door

    de begeerte,

    op

    de

    plaats waar wij

    het

    Heilig

    Avondmaal vieren,

    in beeld

  • 7/24/2019 Herinneringen uit de eerste jaren

    44/56

    8

    iets te hebben van het allereerste Avondmaal, door

    onzen

    Heer

    zelf

    gehouden.

    Toen

    in

    Aug.

    1925

    J.

    Thorn Prikker

    tot

    ons

    overkwam,

    zag

    hij

    aanstonds twee bezwaren, n 1

    de

    uit het oogpunt

    van vocht

    niet

    te

    vertrouwen Hollandsche muur

    en de slechts

    vijf meter

    breede

    basis van den Gothischen boog, waarop

    geen

    dertien

    personen,

    Jezus

    en twaalf

    discipelen,

    konden

    geplaatst worden.

    Dus moest het

    gevraagde

    fresco

    een

    moz k worden, welks

    steentjes ongedeerd blijven

    en vroegen

    de

    Avondmaaltafels om

    een

    vertik le

    i.p.v.

    een

    horizontale

    richting.

    Hoe origineel is

    de

    opvatting van dezen grootmeester. Hij

    koos het

    moment, dat

    de

    Heer dat

    vreeselijke

    wo