NIEUWSHET BELANG VAN LIMBURG - DINSDAG 25 FEBRUARI 2014 ●

10

Vanmechelen laat kippen vrij bij Commanderij in GruitrodeMEEUWEN-GRUITRODE -

Wat gebeurt er met het gedrag en het DNA van kippen als ze niet langer in een piepkleine ren moeten zitten, maar zich opnieuw mogen uitleven in de wildernis? Met die vraag gaat kunstenaar Koen Vanmechelen nog dit jaar aan de slag in en om de Commanderij van Gruitrode. In een natuur-gebied van 10 ha zullen zijn dieren in alle vrijheid mogen rondscharrelen, terwijl ze worden bestu-deerd door gerenommeer-de wetenschappers zoals Jean-Jacques Cassiman, Piet Stinissen en Jean Paul Van Bendegem.

Kunstenaar Koen Van-mechelen (rechts) en burge-meester Lode Ceys-sens bij de Comman-derij van Gruitrode, waar zijn kippen in een natuurge-bied van 10 ha worden vrijgela-ten. “Wat gebeurt er met de die-ren als ze hun over-levings-kunsten opnieuw moeten ge-bruiken?”

Foto

Dick DEMEY

“We denken nog altijd dat de kip van ons is”, zegt Vanmechelen, “maar eigenlijk is het beest afkomstig van de voet van de Himalaya. Alleen zijn we dat vergeten. De kip is ondertussen zowat het meest gedomesticeerde wezen ter wereld, door de mens volledig naar zijn hand gezet. Ik ben nu zelf al 20 jaar bezig om kippenrassen uit alle wereldde-len te kruisen tot ik de ultieme, kosmopolitische kip krijg. Maar wat als die kippen opnieuw in

de jungle terechtkomen? Als ze hun overlevingskunsten opnieuw moeten gebruiken?”

ZendertjesHoe de kippen van Vanmechelen zich aan hun nieuwe leven in de wildernis aanpassen, zal de ko-mende jaren bestudeerd worden

in natuurgebied de Duinengor-del. Daar wordt 10 hectare

hermetisch afgesloten, waarna Vanmechelen er

kippen zal loslaten die permanent met zendertjes worden gevolgd. Een team

van weten-schappers

zal de resultaten

van dat onderzoek nauwgezet bestuderen.

KUNSTPROJECT ONDERZOEKT HOE DNA VAN KIPPEN REAGEERT OP VRIJHEID

Geneticus Jean-Jacques Cassiman (KU Leuven) en gedragsbioloog Hans Van Dyck (UCL) zullen be-studeren hoe het DNA en het gedrag van de kippen zich aanpast aan de nieuwe omgeving. In hun team zit-ten verder mensen als medicus Piet Stinissen (professor Immunologie UHasselt) en Ilosoof Jean Paul Van Bendegem (UGent). Een denktank om U tegen te zeggen.Met het ‘Dedomestication Center’ komt Vanmechelen letterlijk en Iguurlijk thuis in zijn woonplaats Meeuwen-Gruitrode. Het is hier, in de kelder van het lokale gemeente-huis, dat hij twee decennia geleden zijn eerste kippenproject opzette.“Toen werd er nogal neerbuigend gereageerd, maar nu is mijn Cosmo-politan Chicken Project wereldwijd bekend. We moeten beseffen dat we in Limburg ook het centrum van de wereld kunnen zijn. Daarom wil ik ook hier iets doen, ik voel mij daar echt niet te goed voor.”

DuinengordelHet was burgemeester Lode Ceys-sens die Vanmechelen uiteindelijk terughaalde om mee vorm te geven

aan de Commanderij van Gruit-rode, het kasteel dat fungeert als toegangspoort tot natuurgebied de Duinengordel. “Een jaar geleden kreeg ik telefoon van de burge-meester om te vragen wat ik kon doen met het kasteel. De meeste gemeenten verwachten een bronzen beeld op een rotonde, maar deze plek vraagt een ander soort kunst.”Dat kunstwerk is dus het ‘Dedo-mestication Center’ geworden. De 10 ha grote proeftuin zal wellicht langs het Ietsroutenetwerk worden aangelegd, waardoor toeristen de wilde kippen met een beetje geluk kunnen observeren. Om echt tastbaar te maken wat er buiten gebeurt, wordt in het kas-teel zelf een permanente installatie van Vanmechelen ondergebracht. “Dat moet meer toeristen en be-zoekers naar de Commanderij en de Duinengordel lokken”, zegt burgemeester Ceyssens. “Daarom zal in het kasteel ook een horeca-zaak worden ingericht, die - hoe kan het ook anders - gerechten op basis van ei zal serveren, elke week een ander gerecht van de hand van een Limburgse topchef.”

Wat dat allemaal kost en wan-neer de eerste kip zal kunnen genieten van haar vrijheid, is nog niet duidelijk. De Landcom-manderij zal de komende jaren sowieso wel het toneel worden van maatschappelijke debatten rond het onderzoek. Al denkt Vanmechelen dat het project niet alleen wetenschappers en kunst-liefhebbers zal aanspreken, maar ook de gewone sterveling.“Dit is een kunstwerk dat op verschillende niveaus gelezen kan worden. Je kan als wandelaar of Ietser genieten van de biologie van de kip, al is het maar omdat je hier ontdekt dat de kip eigen-lijk niet van ons is. Maar je kan ook meer IlosoIsch nadenken over dit project. Wat kunnen we hieruit leren over de mens? Een soort die zichzelf voortdurend domesticeert en aanpast aan zijn omgeving. Kunst moet wat mij betreft altijd die maatschap-pelijke inslag hebben. Dat is wat het interessant maakt”, zegt Vanmechelen.

Roger DREESENTimmie VAN DIEPEN

De Mechelse Styrian, de laatste telg uit de

kippenstamboom van van Koen vanmechelen die

vrij in Gruitrode mag rond-scharrelen. Foto Koen VANMECHELEN