Nieuwe bestuursleden …

In deze nieuwsbrief willen we twee nieuwe bestuursleden aanjullie voorstellen: Lilian Briggeman en Marc Muntjewerff.Hieronder vertellen zij wat meer over zichzelf.

Lilian BriggemanOmdat ik sinds kort meedraai in hetbestuur van de Stichting NatuurlijkSpreken, stel ik mij graag aan u voor.Ik ben Lilian Briggeman, 38 jaar enwoon in Nijmegen. Inmiddels heb ikdrie bestuursvergaderingen bijge-woond, en ik heb er een heel positieveindruk van gekregen. Een enthousiastteam mensen werkt serieus en in eenplezierige sfeer samen om de stichtingbekendheid te geven, en de kwaliteit

van de activiteiten te garanderen. Er zijn zoveel plannen enconcrete ideeën. Zo ontvangt binnenkort bijvoorbeeld iedereex-cursist van de basiscursus Hausdörfer een enquête die,naar de stichting verwacht, veel respons krijgt. Met de sug-gesties die binnenkomen, kunnen we de dienstverlening opeen hoog peil houden. Via de nieuwsbrief hoort u er vast meervan. In 2001 ben ik, na een aantal (moeizame) gesprekkenmet een logopediste, in contact gekomen met de mensen vande zelfhulpgroep in Nijmegen. Waren zij stotteraars? Daargeloofde ik niets van, er was althans weinig van te horen. Demeesten hadden veel baat gehad bij de Hausdörfer basiscur-sus. Ik hoefde dus niet lang na te denken of ik daaraan ookzou meedoen. En zo gebeurde in maart vorig jaar. Het mooievan de therapie vind ik dat je meer vertrouwen in je sprekenkrijgt, en daardoor ook meer zelfvertrouwen in het algemeen.Ik hoor mezelf nu soms woorden, eh… klanken zeggen, waarik lange tijd niet aan durfde beginnen. Dat geeft een goedgevoel. Zoals inmiddels wel duidelijk zal zijn, draag ikHausdörfer een warm hart toe en wil ik binnen het verbandvan de stichting met zijn ideeën verder aan de slag. O ja, inhet dagelijks leven ben ik werkzaam als adviseur kwaliteits-zorg. In mijn vrije tijd schilder ik graag, en sinds dit voorjaarben ik daarnaast regelmatig op het water te vinden in een C-2(voor roeiers moet dit bekend in de oren klinken).

Mar c Muntjewerf fHierbij stel ik mijzelf graag voor als eenvan de nieuwe bestuursleden van SNS.Ik ben Marc Muntjewerff, 34 jaar, woonin Arnhem, ben getrouwd en we hebbensamen één dochtertje. Per 1 november2002 ga ik als juridisch beleidsmede-werker werken bij de gemeente Nijme-gen. Van jongsaf aan heb ik al gestot-terd. Door de jaren heen heb ik regel-matig logopedie en verschillende stot-tertherapieën gevolgd (Delferro, Doetin-chemse Methode). In maart 2001 heb ik de basiscursus van deHausdörfer methode gevolgd. Deze methode heeft mij zeeraangesproken vanwege de eenvoud en de vele antwoorden dathet boek “Door de nacht naar het licht” van Oscar Hausdörfergeeft. Waarom stotter je niet als je zingt? Door klanken te

sturen en te luisteren naar de klank gaat praten als vanzelf. Ikheb hier veel mee geoefend. Het stuur (klanksturen) moet jeechter wel weer los durven te laten, een normale spreker hoeftnamelijk ook niet zijn klanken te sturen. Het gaat er dan omde kalmte te bewaren waardoor het spreken als vanzelf gaat.Hier ben ik nu erg mee bezig, hetgeen soms goed lukt ensoms minder. Doordat geleerd wordt je eigen therapeut te zijnkun je steeds jezelf weer bijsturen, op weg naar ‘natuurlijkspreken’. Ik heb veel zin om mij voor SNS in te gaan zetten.Met het grotendeels nieuwe bestuur willen we eerst de koersvoor de komende jaren gaan bepalen om vervolgens te komentot verdere acties. Binnen SNS zal ik mij vooral gaan bezig-houden met de pr. Ik hoop dat we de Hausdörfer methodeverdere bekendheid kunnen geven zodat meer stotteraarskunnen gaan genieten van het maken van klanken. Ik hoopdat jullie nog veel van SNS zullen horen!

������������ ���������������������������! "�#$&%�')(+*,%,-".0/1*,*3254+%76+8,9;:<')6+8,8,2=:+%�')>@?A9;:<'CB�D�8,6E)F 9G8,25$&8,H F 4JI32�K0%,25? FML %�:<%�%,>�:+%,2�NG?A%,6�O�P�%�:<8,>AD�%4+8,'):+%,')(J*3%�-7'C%�- F 'QH+%,%�>�? F 8,8,6 L %,RJ8 F ')%,6S:+?@%�2UT4J*3*325%,%�6 F 'CH+-7>A%,% F (+8,8,2U4J%�2=? FML %,V=*,2U4J%,6+W&? F:+%,')(J*3%,-X'C%�D�%�6 F H<?A' L %�(+2Y8,9;:+')?@6Z%,%,6S-�>A%,?A6+%,2K0*32�[78,8,')[X%,')%�%,6S:+8,2U4J%7-,8,K0'\O�]^%7-�H+6<'):+%,'

(+*,%,-7(J? _5`�'Q?@9;:+'C?A6 LZa 8,'CH+H+2U>A? _�-7`�R+2�%,-b%,6S(J% F 'Q%,>AT>A%,6S4J*3*,2dcfehg+Wji+kSl�cnm<Woi<kSpqD�*,*325D�%�2UN;%�6<4JTr%,6Db%,2URJ8,-�-�?@6 LJF -�* F 'C%�6<sr*,Db%,25'Q%t[X8,-b%,6S6+8,8,2 L ?A2U*,T2�%,-b%,6+?@6 L g+g<k<u+k<m+mS'�O@6�O@DbO�`�'Q?@9;:+'Q?@6 LZa 8,'QH<H+2U>A? _U-`�RJ2U%�-�%�6S'C%"v F;F %,6�O�v1> F _�%t%�%,6S(J%�4+2Y8 L D�8,6[X?@6+?A[78,8,>bcnm<i+WjwS*,Db%,2�[78,8,-�')6+8,8,2=4J% F 'C?A9;:<T'Q?@6 L W&4+8,6S-�2�? _ L _U%76+?@%�')8,>@>A%,%�6S:<%�')(+*,%,-�W&[X8,8,2(J%,6x_�%7*3*3-7[X%�'C%�%,6S4J*36+8,'C%�H+2jO�$&%,(y_�%7?@6S:+%,'Db%,2�>@%�4+%�6S8,> F 4+*,6<8,'Q%,H+258,>�%,%,6 F [X?A6<?A[X8,8,>�c

m<i+WjwS*3K{z|i+k<WowS*,D�%�2 L %,[X8,8,-�'CW&4J8,6S-�2U? _ L _�%t:+%�'(J*3%�-7%,%�6+[78,>A? LZL 2Y8,'Q? F 'C:+H+? F;L % F 'QH<H+2U4O

Verslag van het Hausdorferweekend in Groesbeek

Vrijdag 2 november:De eerste avond van het weekend. We kwamen vanavondbinnen rond 7 uur en werden hartelijk welkom geheten.Langzamerhand kwamen de andere deelnemers binnen drup-pelen, het was heel leuk om eens een keer een weekend meete maken met 14 mensen, dat was erg gezellig. Zo kwam jeaan de praat met bekende en nieuwe mensen. Al gauw warenwe aan het discussiëren waarom we de methode nu niet toe-pasten. Toen we de oerklanken gezongen hadden en ons voor-gesteld hadden zag je dat iedereen wat losser werd en rust had.Onder het genot van een drankje hebben we daarna nog lekkergebabbeld. Toen ik merkte dat het me best veel moeite kostteom op klanken te spreken wist ik dat het tijd was om naar bedte gaan, nadat ik iedereen een goede nacht gewenst had.

Zaterdag 3 november:Na een heerlijk ontbijtbuffet gaf Jan een sessie over het beginvan het stotteren en alle verschijnselen die hierbij komenkijken zoals: schaamte, minderwaardigheidscomplex enz. Ook

Jaa

rga

ng

3N

um

me

r 1N

ove

mb

er 2

00

2

de verschillende fases die je onbewust doorloopt bij het toe-passen van Hausdörfer zoals de basis leggen, het toepassen ener ‘lak’ aan hebben wat andere mensen denken, daarna hetbewust sturen van de klanken toepassen zonder het gevoel tehebben dat je opvalt en als laatst het spraakgeluid makenzonder enige controle. Na de pauze ben ik overgegaan naarde sessie: Tai-chi en Reiki. Deze vormen van ontspannings-methode komen uit het oosten van de wereld. Reiki probeertdoor middel van handoplegging de blokkades en spanningenweg te nemen zelfs op afstand, dit wordt gedaan door iemanddie Reiki beheerst in tegenstelling tot Tai-chi. Bij Tai-chi kunje je in korte tijd altijd en overal in iedere houding ontspan-nen en doe je je ogen dicht, hierbij probeer je je hoofd leeg temaken en je te concentreren op één ding, bijvoorbeeld debloeddoorstroming van je handen, hierbij is een buik-adem-haling van belang.’s Middags was de informatiemiddag die zeer goed verlopenis, eerst een uitleg over de methode, daarna ervaringen van(ex-)stotteraars en hierna de vragen uit de zaal. Tot half zeswaren we na aan het praten met geïnteresseerde bezoekers.Na het diner konden we even bijkomen en lekker iets voor onszelf doen. Rond acht uur hadden we nog een korte evaluatievan de ochtend en middag en daarna kwam de feeststemminger echt in. We begonnen met 3 teams, A, B en C, waarbij hetde bedoeling was de liedjes verder te zingen als de muziekstopte. (Swingpaleis) De spelleider las ons de Nederlandsetekst van Engelse liedjes voor. Vervolgens raadden wij danwelk liedje dit was. Zo ging de avond door en hebben we hetallemaal naar onze zin gehad. Sommige waren heel nieuws-gierig naar mijn stem, daarom gaf ik een miniconcert, waariedereen met verbazing naar luisterde. Ook Peter heeft eendans gedaan op een Turks liedje, wat ook heel leuk was.

Zondag 4 november:Na een korte nacht begonnen we eerst weer met het ontbijtdat uitstekend geregeld was. Daarna hadden we een sessieNLP. Dit betekent Neuro Linguïstisch Programmeren. Dezemethode leert je om opnieuw positief naar jezelf te kijken endit toe te passen in de praktijk, waardoor je meer zelfver-trouwen, een beter zelfbeeld krijgt en iets negatiefs om kuntzetten in iets positiefs. Na de pauze heb ik met een deelnemergepraat over situaties in het werk waarbij je stottert, hoe jehiermee omgaat, de omgeving en hoe het ging bij het solli-citeren. Hierna was het tijd voor de lunch waarna we eenkorte evaluatieronde gedaan hebben. Na het afscheid nemenzat het weekend er toch echt op. Iedereen was het erovereens, het was een geslaagd weekend waar we nog lang aanterug zullen denken!

Door Lennie van Nuland

Verslag Hausdörfer zelfhulpweekend in Markelovan 14 t/m 16 juni 2002

We begonnen vrijdagavond om ongeveer 20.00 uur met hetprogramma. We waren met 15 personen. Eerst begonnen weaan een stoelendans, wat een korte voorstellingsronde was.Daarna moesten we een aantal oefeningen doen in de zaal:door elkaar heen lopen, zonder elkaar te raken, soms moest jeelkaar juist wel raken. Ook moesten we in een groepje van 2personen een kort gesprek beginnen, daarna kwam er steedsiemand bij. Daarna moesten we met 7 mensen bij elkaar gaanstaan. Eén van de mensen moest in het midden van de kringgaan staan. Deze moest zijn ogen dichtdoen en zich ontspan-nen. De anderen moesten deze persoon weer opvangen. Datwas een vertrouwensoefening, zodat je je veilig voelt. Daarnahebben we een lange voorstellingsronde gedaan, waardoorsommigen van ons heel openhartig waren over zichzelf. Datkon nu, omdat het een hele kleine groep was.

Op zaterdagmorgen kon je kiezen uit een paar werkgroepen.Iedereen koos voor de werkgroep De Laatste Schakel, waarinJan Heuvel het één en ander uitlegde, daarover. De LaatsteSchakel gaat onder meer over: waarom lukt het mij niet ommijn klanken te sturen tijdens het praten, waardoor ik heelveel stotter en het heel erg vindt als ik stotter. Dat heeft metangsten te maken. Als je bang bent om te praten, in wat voorsituatie dan ook, dan zal je gaan stotteren. Dan word je weerbevestigd in wat je al weet: ik kan niet gewoon praten, ik kanalleen maar stotteren. Na de eerste werkgroep van zaterdag-morgen heb ik gekozen voor de werkgroep yoga. Daarinmoesten we staand, liggend en zittend een aantal oefeningendoen, waarbij je goed moest letten op je ademhaling. Als je deoefeningen goed uitvoerde, werd je er lekker ontspannen van.Als laatste moesten we bij elkaar een soort rugmassagegeven. Degene die de rugmassage onderging werd er lekkerontspannen van.

’s Middags kon je bij de informatiemiddag blijven of in deomgeving blijven. Een paar mensen bleven bij de informatie-middag. De rest ging de omgeving verkennen. Ik ben met eenpaar mensen Markelo in geweest. Daar hebben we in de zonop een terras gezeten. ’s Avonds hadden we een barbecue. Datwas lekker met veel verschillende soorten vlees en salades.Na de barbecue hebben we met zijn allen een wandelinggemaakt in de omgeving. Toen we weer in de accommodatieterug waren, kregen we de introductie van mantra’s zingen.Mantra’s zijn gewijde teksten, in het Sanskriet (oudsteklassieke taal uit India). Een mantra is een combinatie vanheilige lettergrepen die samen een kern van geestelijkeenergie vormen. Deze energie fungeert als een magneet voorhet aantrekken en bundelen van spirituele vibraties. Hetzingen van mantra’s activeert en versnelt de geestelijkscheppende kracht en bevordert harmonie in alle aspectenen bestandsdelen van het menselijk wezen. We moesten zoontspannen mogelijk gaan zitten, het liefst in kleermakersziten de duim en wijsvinger losjes op elkaar plaatsen en latenrusten op de knieën. Wij begonnen met het zingen van demantra AUM, die ook wel de eerste mantra genoemd wordt.De AUM mantra is een soort oerklank. Het was de bedoelingdat we iedere lettergreep afzonderlijk even lang aanhielden,dus A Oe M. Ik vond het heel ontspannend en rustgevend ommantra’s te zingen. Daarna had Lennie op haar gitaar gespeelden wij hebben geluisterd en meegezongen. Dat was gezellig.

Op zondagmorgen was er gekozen voor één werkgroep. Datwas de werkgroep stotteren en relaties. Relaties in de breedstezin van het woord, met iedereen waarmee je contact hebt,ouders, vrienden, vriendinnen, familie, collega’s op je werk,als je lid bent van een vereniging, enz. Zo hebben we er overgepraat waar iedereen mee zat in contacten met mensen. Wehebben het o.a. gehad over: hoe gaan andere mensen met mijnstotteren om en hoe reageren ze er op, waarom laten demeeste mensen mij niet uit praten als ik eens een keer ietszeg, eenzaamheid, enz. Dit is dus de psychische kant van hetstotteren, waar toch wel behoefte aan is om er over te pratenmet elkaar. Ik heb zelf de ervaring in contact met mensen, datde meeste mensen mij niet accepteren, zoals ik ben, met mijnstotteren en dat ik heel erg introvert ben. Toen zei iemand datdie mensen dan zelf een probleem hebben, als ze niet met jekunnen omgaan, zoals je bent. Dat kan wel zo zijn, maar danhebben de meeste mensen waarmee ik contact heb gehad, eenprobleem. Dat vind ik heel erg.Na de lunch was er nog de algehele evaluatie van het week-end en daarna hebben we afscheid genomen van elkaar. Omongeveer half 4 ging iedereen naar huis. Het was een leer-zaam, vermoeiend en ook wel gezellig weekend.

Groetjes van Saskia de Roon

Zelfhulpweekend Arnemuiden 19-21 april 2002

Op 19 tot en met 21 april 2002 was er een zelfhulpweekendgeorganiseerd in het vakantiepaviljoen ‘Het Zilveren Schor’in het Zeeuwse Arnemuiden. Persoonlijk heb ik nooit eenHausdörfer-basiscursus gevolgd. Bij toeval zag ik op internetdat er in Arnemuiden een zelfhulpweekend was georgani-seerd, nota bene in mijn vrije weekend en dit in combinatiemet een korte reisafstand besloot ik om mij voor dit weekendop te geven. Twee weken van tevoren mocht ik nog kennismaken met enkele Hausdörfers in een zelfhulpavond te Roo-sendaal waar ik al een indruk kreeg van de Hausdörfer thera-pie. Nauwelijks bekend met Hausdörfer zag ik dit weekenddus als een bron van informatie.

Bij aankomst werd door de organisator, Tini Vroegrijk, ballen met soep en broodjes geser-veerd. Tijdens deze maaltijd mocht ik kennismaken met Hausdörfer-Hauptmann Jan Heuvelen enkele doorgewinterde Hausdörferveteranenen hun ervaringen en opvattingen. Ik kreeg almeteen het idee dat het een leerzaam weekendzou worden. Daarna werden de stoeltjes in eenkring gezet en begon de voorstellingsronde. Vantevoren moest iedere deelnemer de persoon dienaast hem of haar zat interviewen. De persoondie je had geïnterviewd moest je dan weer voor-stellen aan de groep. Een goede oefening, metname voor je geheugen wanneer je als een van delaatsten aan de beurt bent om je verhaaltje temogen doen. Dat ging netjes op het rijtje af duseen ieder had alle gelegenheid om lekker watspreekspanning op te bouwen. Van sommige aan-wezigen kreeg ik echter de indruk dat zij helemaal niet stot-terden en vroeg mij dus af of zij niet de verkeerde vakantiegeboekt hadden. Maar zoals vaker schijn bedriegt, en naarlater bleek bijna iedereen toch wel in meer of mindere matelast te hebben van die geheimzinnige ‘spreekangst’. Na devoorstellingsronde werd door Jan Heuvel aandacht besteedaan ‘de laatste schakel’, waarover een stukje stond geschre-ven achter op het programmaboekje. In het kort komt de laat-ste schakel erop neer dat wij stotteraars eigenlijk zoudenmoeten leren leven zonder spraakklank, spreekrust en klank-oefeningen. Deze stelling veroorzaakte wel enige opschud-ding in de groep, met name bij degenen die zich juist hebbengefocust op het sturen van de spraakklank en het vinden vande spreekrust. Duidelijk werd dat over de ‘laatste schakel’nietgauw het laatste woord zou zijn gevallen in het aankomendeweekend. Na deze voor sommigen ontgoochelende discussiewerd er nog wat gezellig bijgekletst en gedronken. Niet aande bar, want die was het hele weekend dicht (jammer). Hetlokaal wat we tot onze beschikking hadden werd gebruikt alseetzaal, bar en discussielokaal. Na de nodige versnaperingenwerden de slaapvertrekken met stapelbedden opgezocht.

De volgende morgen scheen al vroeg het zonneke en werddus besloten om de workshops buiten te houden. In het lokaalhingen blaadjes waarop je je kon inschrijven voor een bepaal-de workshop. De workshops hadden onderwerpen zoals o.a.stotteren en relatie, Back to Basics, Hausdörfer-methode eenspreektechniek?, knelpunten en praten voor de groep. Ik hebme zoveel mogelijk ingeschreven bij workshops die over deHausdörfer-methode gingen, omdat ik zoveel mogelijk infor-matie wilde over deze therapie.

Op zaterdagmiddag gingen de meesten de stad Vlissingen in,om aldaar op de boulevard van het mooie weer te genieten enwat te oefenen in een onbeschermde omgeving. Een kleine

groep, waaronder mijzelf, bleef achter omdat vanaf 14.30 uureen informatiemiddag over de Hausdörfer therapie was ge-pland. Omdat het mooi weer was werd besloten om de infor-matiemiddag buiten te houden. Er werden wel vijftig stoelenklaargezet dus de verwachtingen van de opkomst was vrijhoog ingeschat. Uiteindelijk kwamen er maar vier gasten,waaronder drie daarvan stotterenden. Ondanks de lage op-komst werd het een hele interessante middag, die volgens JanHeuvel niet te vergelijken was met voorgaande informatie-middagen. Na wat te hebben gediscussieerd over het beladenonderwerp stotteren, werd door de aanwezige Hausdörfersvoor de groep een ‘speech’gehouden over de persoonlijkeervaringen. Bij wijze van uitzondering spraken alle gastenook voor de groep. Het praten voor de groep werd opgeno-men door een videocamera (was de accu wel opgeladen?).

Ook de niet stotterende gast mocht voor de groepen de camera een verhaaltje doen. Leuk en leer-zaam was het om te horen dat ook deze gast het engvond om voor de groep te staan en last te hebbenvan bepaalde zenuwen. Nog interessanter was hetom van deze niet-stotteraar te horen dat praten bijhaar vanzelfsprekend was en dat de angst om testruikelen over de woorden niet aanwezig was.Eens te meer bleek hieruit dat het stotteren eengevolg is van die ‘geheimzinnige angst’. ’s Avondstoen het gehele clubje weer aanwezig was, werd hetsmullen geblazen bij het avondmaal, bestaande uitballen met soep, salade, gebakken aardappeltjes eneen lekker toetje achteraf. Daarna een korte evalu-atie en tot in de kleine uurtjes werd de rest van dedag gevuld met muziek (en voor degenen die daarbehoefte aan hadden dans) en een versnapering.

De zondag was het nog beter weer en werden de workshopswederom buiten voortgezet. Er werd geoefend met flegma(wat mijn inziens iedereen vrij goed afging) en er werd weervoortgeborduurd op de laatste schakel. Vanaf 11.00 uur werddoor Kees Antonis een demonstratie Thai Chi gehouden. Deuitleg werd door Kees (zelf een fanatiek Thai Chi kunstenaar)heel professioneel en met veel enthousiasme gebracht. Wiewilden kon een aantal Thai Chi bewegingen aanleren. Debelangstelling daarvoor was heel groot. Voor mij persoonlijkwas het weer een pijnlijke confrontatie met mijn motorischegestoordheid. Sorry Kees, Thai Chi is niet aan mij besteed, ikkwam weer in de knoop met mijn ledematen. Ik kan me welvoorstellen dat sommigen door middel van Thai Chi watinnerlijke rust kunnen vinden die weer kan worden toegepastop het spreken. Na de lunch werd het gehele weekend geëva-lueerd en was het tijd om de troep op te ruimen en de biezente pakken. Persoonlijk kijk ik terug op een zeer geslaagdweekend, mede te danken aan het organisatorisch talent vanTini Vroegrijk. Ik had nog nooit eerder kennis gemaakt metzo’n grote groep stotterende mensen. Van sommigen kreeg ikecht de indruk dat ze het helemaal onder controle hadden. Depersoonlijke ervaringen en opvattingen over het fenomeenheeft een diepe indruk op mij gemaakt en het was zeer leer-zaam. Het is een interessante materie en het loont om voorjezelf onderzoek te doen waar het stotteren precies vandaankomt. Ik ben na dit weekend van mening dat er echt veel aanhet stotteren te doen valt. Het is mijns inziens gewoon eenkwestie van jezelf afvragen hoe je zelf het hele leven ziet. Deniet-reële angst om door iedereen verlaten te worden wanneerje stottert, is de basis voor het niet natuurlijk spreken. Probeerdeze angst te relativeren en je bent al een heel eind op degoede weg. Ik wil nogmaals iedereen bedanken voor ditenerverende weekend.

Richard de Beeld

}�������~����|�������P�? _=4J%�N;%t6+?A%,H+V F T(J2U?A%,Kd-�2�? _ L _U%7%�%,68,9G9;%�R+' L ?@2�*�'Q:+H<? F TL % F 'CH+H+2U4JW&V58,8,2U[X%,%_�%M_�%74+*,6<8,'Q?A%tDb*3*,2

m<k<k+mS-,H+6+'*,Db%,2�[78,-b%�6�O

v1>AD�8 F '):<8,2�'C%�>@? _U-4J8,6+-76+8,[7%�6 F :<%�'

(J% F 'QH+H<25D�8,6`�'Q?@9;:+'C?A6 LZa 8,'CH+H+2U>A? _�-

`�RJ2U%�-�%�6

Hausdörfer in Duitsland

In Duitsland werd de Hausdörfer-methode tot op heden niet als therapie uitgedragen.Hausdörfer leeft uitsluitend in de zelfhulp en wordt gecombineerd met de zienswijzenvan Ronald Muirden (GB), Erwin Richter (D) en Norman Busch (CH), die allen ‘destem’als gemeenschappelijke factor hebben. Busch noemde deze combinatie eens de‘Naturmethode’genoemd en sindsdien is dat zo gebleven.

Tot september 2001! Twaalf ervaringsdeskundigen, die zich in Duitsland actief bezig-houden met het leiden van Hausdörfer/Naturmethode-seminarie, kwamen bijeen in Daun(D). Doel van het congres was om kennis te vergaren, ervaringen uit te wisselen eneenheid te scheppen, waardoor de Natur-methode zou kunnen worden verbeterd. In ditkader was er veel interesse voor de therapievorm van Hausdörfer-methode, zoals deze inNederland wordt toegepast. Daar kwam bij dat ik de opvatting vertegenwoordigde, datHausdörfer in Duitsland veelal wordt gezien als een spreektechniek, waardoor 90% vande methode onderbelicht blijft. Ik kreeg uitgebreid de gelegenheid om over mijn ziens-en werkwijze te berichten.

Een vervolgbijeenkomst werd gehouden op 12, 13 en 14 juli jl. te Oberwesel. Het deelnemersaan-tal was gestegen tot 17, waaronder twee logopedistes. Al spoedig bleek, dat sommige deelnemersde Naturmethode zagen als een verder ontwikkelde Hausdörfer-methode terwijl anderen vondendat de vermenging juist afbreuk doet aan de Hausdörfer-methode. Dit gaf natuurlijk aanleiding totdiscussie, waar de beide seminaarleiders op een volwassen manier mee om wisten te gaan. De ver-schillende zienswijzen werden gestructureerd in kaart gebracht door beide methoden naast elkaarte plaatsen en inhoudelijk te belichten. Opmerkelijk vond ik, dat veel aanhangers van de Natur-methode nagenoeg niets wisten over de Hausdörfer-methode. Al snel werd allen duidelijk, dat erveel meer contrasten waren dan overeenkomsten. De Naturmethode legt bijv. veel meer de nadrukop spreektechnische aspecten en heeft ‘vloeiend spreken’als doel. Hausdörfer daarentegen bestaatmaar voor slechts 10 % uit een spreektechnische aspecten, terwijl ‘vloeiend spreken’slechts eennevenproduct is. De Naturmethode besteedt niet of nauwelijks aandacht aan de 80% van de ijsberg(stotteren), die onder de waterspiegel ligt, terwijl Hausdörfer vrijwel uitsluitend hieraan werkt. Omhieraan te werken zou de Naturmethode moeten teruggrijpen op Hausdörfer, Van Riper, Coué,RET of andere psychologische benaderingen. Daarnaast werd vastgesteld, dat een ongeschondenHausdörfer-methode tot ‘natuurlijk spreken’kan leiden (5 deelnemers aan het congres, waarondereen ex-stotteraar, die logopediste is geworden, waren hiervan levende voorbeelden), terwijl derge-lijke resultaten bij de Naturmethode niet bekend zijn.

Het belangrijkste resultaten van het congres zijn:

• Hausdörfer zal in de toekomst worden gescheiden van de Naturmethode. Beide methode zullenzelfstandig door het leven gaan.

• Om toch ‘feeling’met elkaar te houden is besloten om volgend jaar weer een gezamenlijkcongres te beleggen, waarbij afzonderlijk zal worden geconfereerd en de ‘gezellige uurtjes’gemeenschappelijk zullen worden doorgebracht.

• De Hausdörfer-methode zal ook in Duitsland als therapie worden toegepast en in dat kaderzullen ervaringsdeskundigen tot therapeut worden opgeleid.

• Om bekendheid te geven aan Hausdörfer in therapievorm zal voorlichting worden gegeven inverschillende zelfhulpgroepen en tijdens zelfhulpweekenden.

De Hausdörfer-zelfhulpactiviteiten zullen ook in de toekomst worden georganiseerd onder de vlagvan de Duitse zelfhulpvereniging. Hiertoe behoort o.a. de traditionele Hausdörfer-week, die elkjaar in mei op het prachtige Duitse eiland Sylt plaatsvindt en diverse zelfhulpweekenden per jaar.Er zal worden gestreefd naar een blijvende, nauwe samenwerking met Instituut NatuurlijkSpreken, zodat de ontwikkelingen in de pas blijven lopen en het wiel niet steeds opnieuw hoeft teworden uitgevonden. Dit zal de efficiency en kwaliteit ten goede komen, waardoor stotteraars opti-maal kunnen (blijven) profiteren van de Hausdörfer-methode. Dat betekent, dat er in de toekomstmeer raakvlakken zullen zijn met het Nederlandse Hausdörfer-gebeuren en misschien resulteert ditooit nog wel eens in een Duits-Nederlands (en misschien wel Canadees) Hausdörfer-congres. Ookzouden gezamenlijke zelfhulpactiviteiten in de toekomst tot de mogelijkheden kunnen behoren.

Meer informatie over Hausdörfer in Duitsland staat (of komt te staan) op de website www.natuer-lichsprechen.de. Het protocol van deze bijeenkomsten kan bij ondergetekende of bij de stichtingworden opgevraagd.

Jan Heuvel (INS) (janheuvel@natuurlijkspreken.nl)

�d���r�����+�v�> F _U%7%,%�6S%,�hT�9;H+2 F ? F ')D�8,6S`,�$*3K�� a `�(+%�6<'QW&4J8,6S-�2U? _ L _�%t(J? _4J%,N;%76+?@%�H<V F (J2U?A%,Kd%�%,6S%�6+�+H+�,'Q%'C:+H+? F;L % F 'QH+H<2�4�O�v�8,6S4J%t:+8,6+4D�8,6S4+%7H+?@'Q-b*3[ F 'C%�6SD�8,6S4+?A'

*36+4+%�2UN;*3%�-7:+*3*3RJ')4J% F 'Q?@9;:+'Q?@6 L:+8,8,25V=%,2�-76<* L (J%,'Q%,25'C%7-�H+6<T6+%,6S4J*3%�6�O��x%72U*,%,RJ%,6S4J8,8,2U*,[?@%�4+%�2U%,%�6S*3RZ4J%7%,6+�JH<��'C%7?A6S'C%

D�H+>@>A%,6S%�6S*3RZ'Q% F 'CH+2U%�6�Ov�>@D�8 F ')(+%�4J8,6<-�'QW:+%,')(J% F 'QH<H+2

�������<�3���

Redactie en vormgeving: Jolanda de VriesFriesewal 201274 HD HuizenTel.: (035) 647 33 95 voorlichting@natuurlijkspreken.nl

Drukwerk en verzending:Sjoerd Hiemstrashiems@tiscali.nl

Bestuur van de stichting

Voorzitter:Lilian BriggemanNatalstraat 26543 PA NijmegenTel.: (024) 377 98 64voorzitter@natuurlijkspreken.nl

Secretaris:Frits RietveldDiedenweg 1596706 CPWageningen(0317) 41 64 23secretaris@natuurlijkspreken.nl

Penningmeester:Lucas LoopersHeklanden 639407 PLAssenTel./fax: (0592) 34 12 21penningmeester@natuurlijkspreken.nl

Bestuursleden:Jolanda de Vries (zie: redactie)René HooijmanZelfhulpgroepen@natuurlijkspreken.nlMarc Muntjewerff

Website:www.natuurlijkspreken.nl

Girorekening: 7706022 t.n.v. de stichting,per adres van de penning-meester.

Oplage: 800