Haakse Zeedijk - Technische presentatie

56
De Haakse Zeedijk De Haakse Zeedijk vanuit een andere vanuit een andere invalshoek invalshoek (meer technisch) (meer technisch) Visie, strategie en oplossing Visie, strategie en oplossing voor de nationale wateropgaven voor de nationale wateropgaven R. (Rob) van den Haak R. (Rob) van den Haak ing ir. D.M. (Dick) ing ir. D.M. (Dick) Butijn 1 Butijn 1 februari 2012 februari 2012 Adviesgroep Butijn & van den Haak

Transcript of Haakse Zeedijk - Technische presentatie

Page 1: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

De Haakse ZeedijkDe Haakse Zeedijk vanuit een andere invalshoekvanuit een andere invalshoek

(meer technisch)(meer technisch)

Visie, strategie en oplossing voor de Visie, strategie en oplossing voor de nationale wateropgavennationale wateropgaven

R. (Rob) van den Haak R. (Rob) van den Haak ing ir. D.M. (Dick) Butijn ing ir. D.M. (Dick) Butijn 1 februari 2012 1 februari 2012 Adviesgroep

Butijn & van den Haak

Page 2: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

22

InhoudInhoud

1.1. Visie DHZVisie DHZ– probleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplanprobleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplan

2.2. Concepten & technische oplossingenConcepten & technische oplossingen– varianten op deelgebieden, optiesvarianten op deelgebieden, opties

– afsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Deltaafsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Delta– aanleg nieuwe zeeweringaanleg nieuwe zeewering– bescherming Noord- en Zuid-Hollandse kustbescherming Noord- en Zuid-Hollandse kust– valmerenvalmeren

3.3. FinancieelFinancieel

4.4. ConclusiesConclusies

Page 3: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

33

Inhoud Inhoud (Meer technisch en financieel)(Meer technisch en financieel)

1.1. Visie DHZVisie DHZ– probleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplanprobleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplan

2.2. Concepten & technische oplossingenConcepten & technische oplossingen– varianten op deelgebieden, optiesvarianten op deelgebieden, opties

– afsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Deltaafsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Delta– aanleg nieuwe zeeweringaanleg nieuwe zeewering– bescherming Noord- en Zuid-Hollandse kustbescherming Noord- en Zuid-Hollandse kust– valmerenvalmeren

3.3. FinancieelFinancieel

4.4. ConclusiesConclusies

Page 4: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

44

1. Visie DHZ1. Visie DHZ

Zeespiegelstijging

Bodemdaling

Relatieve zeespiegelstijging

Zeespiegelstijging (KNMI) en bodemdaling (AGI-RWS)

-150

-100

-50

0

50

100

150

200

2000 2050 2100 2150 2200in c

m t

.o.v

. 20

00

Opgave 2100: 115 cm Opgave 2200: 245 cm

ProbleemstellingProbleemstelling

Page 5: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

55

Zeespiegelstijging

Bodemdaling

Relatieve zeespiegelstijging

Rivieraanvoer (Rijn en Maas): max.15.500 22.600 m3/smin. 700 500 m3/s

Overstromings-gevaar (vanuit zee en rivieren)

Zoetwater-voorziening

Verzilting (vanuit zee en rivieren)

ProbleemstellingProbleemstelling

Page 6: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

66

ZeespiegelstijgingZeespiegelstijgingZeeniveaustijgingZeeniveaustijging

1864 -1953 0,26 cm/jr = 23cm 1864 -1953 0,26 cm/jr = 23cm 1953 -2011 0,29 cm/jr 1953 -2011 0,29 cm/jr = 17 cm= 17 cm

totaal = 40 cm totaal = 40 cm

De jaren -9000 tot -4000 50cm/eeuw De jaren -9000 tot -4000 50cm/eeuw De jaren -4000 tot heden 26 cm/eeuw De jaren -4000 tot heden 26 cm/eeuw

-1953 tot nu 17 cm-1953 tot nu 17 cm

-30 cm NAP-30 cm NAP

+13 cm NAP +13 cm NAP 20042004

18641864Overstroming in 1916Overstroming in 1916

RWS

1010

00

-10-10

-20-20

-30-30

-40-40

= totaal 40cm in 140 jr; = totaal 40cm in 140 jr;

120 cm

100 cm

80 cm

60 cm

40 cm

20 cm

+NAP

2100

2100

Lage schatting

Lage schatting

•Hog

e sc

hatt

ing

van

derd

en (1

cm/jr

)

19531953

Page 7: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

77

Risico van overstromingRisico van overstroming

• Overstroming van Nieuwe Overstroming van Nieuwe Maas of Hollandse IJssel zet Maas of Hollandse IJssel zet gebied met 5 miljoen mensen gebied met 5 miljoen mensen tussen Rotterdam en tussen Rotterdam en Amsterdam in korte tijd onder Amsterdam in korte tijd onder water. Vluchten is bijna niet water. Vluchten is bijna niet meer mogelijk. Er vallen meer mogelijk. Er vallen duizenden doden en de schade duizenden doden en de schade bedraagt 100-1000 miljard.bedraagt 100-1000 miljard.

Bron: Bosatlas van Nederland WaterlandBron: Bosatlas van Nederland Waterland

-6m NAP-6m NAP

• Gevaar ontstaat bij gelijktijdig Gevaar ontstaat bij gelijktijdig stormvloed (stormvloed ( zeekeringen zeekeringen dicht) en hoge rivierafvoer (dicht) en hoge rivierafvoer ( water-ophoping in ZW-Delta, water-ophoping in ZW-Delta, Dordrecht, Rotterdam). Dordrecht, Rotterdam).

Page 8: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

88

Hoe veilig zijn we?Hoe veilig zijn we?

• 20.000 m20.000 m33/sec geeft een theoretische rivierpeilverhoging van /sec geeft een theoretische rivierpeilverhoging van 20 m als geen buffering in de ZW Delta kan plaatsvinden. 20 m als geen buffering in de ZW Delta kan plaatsvinden. Bij 12.000 m Bij 12.000 m33/sec dus 12 m./sec dus 12 m.

• Top hoogste zeeniveau sinds 1900 in cm +NAPTop hoogste zeeniveau sinds 1900 in cm +NAP• Twee weken later zou het niveau in 1953 nog Twee weken later zou het niveau in 1953 nog

40 cm hoger geweest zijn 40 cm hoger geweest zijn• Statistisch komt hoge rivierafvoer eens in de 1250 jaar Statistisch komt hoge rivierafvoer eens in de 1250 jaar

voor (maar de laatste eeuw al vier keer: 1926; 1988; 1993; voor (maar de laatste eeuw al vier keer: 1926; 1988; 1993; 1995). 1995).

• Superstorm eens in de ???Superstorm eens in de ???1886 en 1953.1886 en 1953.

• Hoe veilig zijn we nog?Hoe veilig zijn we nog?

*(HvH -1 tot +1.5 NAP normaal)*(HvH -1 tot +1.5 NAP normaal)

Bron: Bosatlas van Nederland WaterlandBron: Bosatlas van Nederland Waterland

In de zeereep bij Heemskerk is In de zeereep bij Heemskerk is een schelpenlaag ontdekt die in een schelpenlaag ontdekt die in 1775 is afgezet tijdens een 1775 is afgezet tijdens een stormvloed met een peil van 4,7 stormvloed met een peil van 4,7 meter boven NAPmeter boven NAP

Page 9: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

99

Worst-case: Worst-case: hoog water komt van alle kanten tegelijk hoog water komt van alle kanten tegelijk (2)(2)

• Hoge rivieraanvoer Hoge rivieraanvoer (20.000 (20.000 m3/s)m3/s)

Rivieraanvoer [m3/s]

Rivierpeil [m]

Zeeniveau (hoog water)

[m]

Bufferpeil [m]

Keringen dicht7 14

dagen

6,1 m

• Stormvloed Stormvloed gedurende twee gedurende twee dagen als rivierpeil dagen als rivierpeil hoog ishoog is

• Peilstijging buffer Peilstijging buffer (incl. Grevelingen (incl. Grevelingen en Ooster-schelde): en Ooster-schelde): 5,1 m in twee dagen 5,1 m in twee dagen plus 1 m golfopzet, plus 1 m golfopzet, totaal 6,1 mtotaal 6,1 m P.S. Na het zakken van het zeeniveau kan men weer vrij op zee lozen.

Page 10: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1010

1.1. Waterveiligheid vanuit zee en de Waterveiligheid vanuit zee en de rivieren borgen rivieren borgen

2.2. Zoetwatervoorziening zeker stellenZoetwatervoorziening zeker stellen

3.3. Verzilting tegengaanVerzilting tegengaan

WateropgavenWateropgaven

• Kansen benutten:Kansen benutten:– energieenergie– ontwikkeling kennis en economieontwikkeling kennis en economie

Primair

Primair

Secunda

Secunda

irir

Page 11: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1111

1.1. Leefomgeving mens en natuur gerespecteerdLeefomgeving mens en natuur gerespecteerd– zo min mogelijk ingrijpen in bestaande ruimtelijke structuurzo min mogelijk ingrijpen in bestaande ruimtelijke structuur

• peil IJsselmeer, dijk- en kadehoogtes, stuwen, bruggen, buitendijks peil IJsselmeer, dijk- en kadehoogtes, stuwen, bruggen, buitendijks gebiedgebied

– versterking ecologie versterking ecologie • nieuw natuurgebied, estuariene dynamiek nieuw natuurgebied, estuariene dynamiek

2.2. Maatschappelijk en financieel geaccepteerdMaatschappelijk en financieel geaccepteerd

3.3. Oplossing is faseerbaar en adaptiefOplossing is faseerbaar en adaptief

Randvoorwaarden t.a.v. hoofdplanRandvoorwaarden t.a.v. hoofdplan

Page 12: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1212

Plan Deltacommissie (2008)Plan Deltacommissie (2008)

•Haringvliet, Hollands Diep en Haringvliet, Hollands Diep en benedenstroom rivieren benedenstroom rivieren bufferen rivierwater; totaal bufferen rivierwater; totaal 175 km2; stijging theoretisch 175 km2; stijging theoretisch 20 m in twee dagen.20 m in twee dagen.

• Indien ook Grevelingen, Indien ook Grevelingen, Volkerak/Zoommeer en Volkerak/Zoommeer en Oosterschelde Oosterschelde beschikbaar beschikbaar totaal totaal 675 km2; stijging 5,1 m. 675 km2; stijging 5,1 m.

•Gelijktijdig hoge rivier-Gelijktijdig hoge rivier-afvoer en stormvloed afvoer en stormvloed doorgangen naar zee doorgangen naar zee afsluiten. Tevens stuwen afsluiten. Tevens stuwen sluiten t.b.v. Drechtsteden.sluiten t.b.v. Drechtsteden.

Plan “Veerman” Plan “Veerman” richt zich vooral op richt zich vooral op hoog water uit zee hoog water uit zee òf uit de rivieren; òf uit de rivieren; nauwelijks op nauwelijks op beide tegelijkbeide tegelijk

Page 13: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1313

Het water niet naar Het water niet naar binnenbinnen……

Op termijn hoge dijken, nieuwe infrastructuur en zeer veel ruimte nodig

Visie

Visie

Page 14: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1414

…….ook geen .ook geen tussenvormtussenvorm……

Grote gemalen om hoge afvoer weg te pompen afhankelijkheid van techniek

Visie

Visie

Page 15: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1515

……maar het water naar maar het water naar buitenbuiten

Blijv

end

laag

pe

il

Visie

Visie

Page 16: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1616

• Sterke zeewering Sterke zeewering op -20 m lijnop -20 m lijn

- 20 mtr lijn- 20 mtr lijn

Hoofdplan Hoofdplan gevaar uit zee en de rivierengevaar uit zee en de rivieren

• 3 Binnenzeeën:3 Binnenzeeën:– grote en betrouwbare grote en betrouwbare

buffersbuffers max. 2 m max. 2 m stijging bij worst-casestijging bij worst-case

– dwarsdijken voor vrije dwarsdijken voor vrije doorvaart naar doorvaart naar IJmuiden en EuropoortIJmuiden en Europoort

– laag peil voor vrije laag peil voor vrije uitloop rivierenuitloop rivieren geen geen intree zout water.intree zout water.

Vast laag peil (+/- 0

NAP)

Page 17: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1717

• 70% van huidig rivier-water wordt 70% van huidig rivier-water wordt gebruikt voor stuwing zout-water naar gebruikt voor stuwing zout-water naar zee. Met stijging zeespiegel wordt dit nog zee. Met stijging zeespiegel wordt dit nog meer. meer. breng scheiding aan tussen zout breng scheiding aan tussen zout en zoetwater, zeker bij lage rivierafvoeren zoetwater, zeker bij lage rivierafvoer

- 20 mtr lijn- 20 mtr lijn

HoofdplanHoofdplanverzilting en zoetwatervoorzieningverzilting en zoetwatervoorziening

Page 18: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1818

- 20 mtr lijn- 20 mtr lijn

• Rivieren naar het zuiden leidenRivieren naar het zuiden leiden– tekort aan zoetwater wordt omgezet in tekort aan zoetwater wordt omgezet in

overschot,overschot,– zoetwater buffer in ZW-Delta bij zoetwater buffer in ZW-Delta bij

extreme droogteperioden.extreme droogteperioden.

HoofdplanHoofdplanverzilting en zoetwatervoorzieningverzilting en zoetwatervoorziening

Page 19: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

1919W

antij

Wan

tij

WantijWantij

• Begin met fase 1 in Begin met fase 1 in het Zuiden:het Zuiden:– in verband met de in verband met de

heersende zeestroomheersende zeestroom– uitmonding van de uitmonding van de

grote rivierengrote rivieren– inclusief afsluiting inclusief afsluiting

RijnmondRijnmond

FaseringFasering

Fase 1

Fase 2

Fase 3

Fase 4

• Voer de volgende Voer de volgende fasen pas uit als fasen pas uit als het echt nodig is.het echt nodig is.

Page 20: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2020

InhoudInhoud

1.1. Visie DHZVisie DHZ– probleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplanprobleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplan

2.2. Concepten & technische oplossingenConcepten & technische oplossingen– varianten op deelgebieden, optiesvarianten op deelgebieden, opties

– afsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Deltaafsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Delta– aanleg nieuwe zeeweringaanleg nieuwe zeewering– bescherming Noord- en Zuid-Hollandse kustbescherming Noord- en Zuid-Hollandse kust– valmerenvalmeren

3.3. FinancieelFinancieel

4.4. ConclusiesConclusies

Page 21: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2121

Fase 1, Fase 1, begin in het Zuidenbegin in het Zuiden

• Leid grote rivieren naar het Leid grote rivieren naar het zuiden zuiden

• Realiseer zoetwater-Realiseer zoetwater-waterbuffer in ZW-Deltawaterbuffer in ZW-Delta

• Realiseer Zuidbekken: leg Realiseer Zuidbekken: leg dijk aan van Westkapelle dijk aan van Westkapelle naar Hoek van Hollandnaar Hoek van Holland

Page 22: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2222

• Leid de Lek via de Noord door nieuwe keringen bij Bolnes en bij Hoogvliet. De keringen sluiten voornamelijk bij lage rivierafvoeren.

• Door slim openen en sluiten van de beide keringen, afhankelijk van tij en rivierafvoer zal de Rotterdamse haven langzaamaan verzoeten omdat er overwegend zoet water doorheen zal stromen.

• De keringen zullen dus uiteindelijk elke dag steeds langer open kunnen De keringen zullen dus uiteindelijk elke dag steeds langer open kunnen blijven voordat het blijven voordat het zoutwater de zoutwater de keringen bereikt. keringen bereikt.

Leid de rivieren naar het zuidenLeid de rivieren naar het zuiden

Bestaande kering

Op lange termijn worden Op lange termijn worden de keringen overbodig de keringen overbodig doordat de Maeslant- (en doordat de Maeslant- (en Hartel)kering permanent Hartel)kering permanent wordt gesloten en van wordt gesloten en van zeesluizen wordt voorzienzeesluizen wordt voorzien

Page 23: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2323

Ter overweging: Ofwel kering 1; deze ligt in bebouwd gebieden, overbrugt Ter overweging: Ofwel kering 1; deze ligt in bebouwd gebieden, overbrugt bredere rivier en verzekert de Hollandse IJssel van zoet water. Ofwel kering bredere rivier en verzekert de Hollandse IJssel van zoet water. Ofwel kering 2; deze ligt in onbebouwd gebied en smallere rivier. De stormvloedkering 2; deze ligt in onbebouwd gebied en smallere rivier. De stormvloedkering (3) bestaat reeds. Door bij kering 2 met eb en vloed rekening te houden (3) bestaat reeds. Door bij kering 2 met eb en vloed rekening te houden kan men het zoete water verder richting R’dam dringen, zodat de kan men het zoete water verder richting R’dam dringen, zodat de Hollandse IJssel voldoende zoet water krijgt.Hollandse IJssel voldoende zoet water krijgt.

SCHUTSLUISSCHUTSLUIS

11

22

33

Page 24: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2424

• Dijk, spui- en schutsluizenDijk, spui- en schutsluizen

• Eerste decennia: spuien bij ebEerste decennia: spuien bij eb

Aanleg ZuidbekkenAanleg Zuidbekken

• Tot in 2Tot in 2ee helft van de eeuw veilig voor helft van de eeuw veilig voor gelijktijdig optreden gelijktijdig optreden superstorm en hoge rivieraanvoersuperstorm en hoge rivieraanvoer

• Zoetwateropslag in de ZW-DeltaZoetwateropslag in de ZW-Delta

• Zand betrekken van direct achter de dijkZand betrekken van direct achter de dijk

Page 25: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2525

• (Volgt, wijkt niet veel af van financieel (Volgt, wijkt niet veel af van financieel deel uit presentatie van 10-05-2011)deel uit presentatie van 10-05-2011)

Dijk voor het ZuidbekkenDijk voor het Zuidbekken

•Begin met een smalle dijk om de golven tegen te houden Begin met een smalle dijk om de golven tegen te houden ==

•Spuit verder, de zee boetseert de vooroever =Spuit verder, de zee boetseert de vooroever =

•Spuit en woon/natuurgedeelte op =Spuit en woon/natuurgedeelte op =

•Door het zand direct achter de dijk op te zuigen worden Door het zand direct achter de dijk op te zuigen worden de de kosten gereduceerd tot 1/5 van de huidige kosten gereduceerd tot 1/5 van de huidige (De gemiddelde diepte voor de Zd-bekkendijk is 17 mtr)(De gemiddelde diepte voor de Zd-bekkendijk is 17 mtr)

valmeerdijk

Dijkdoorsned (geel) 60000m2

(oranje) 6350 m2

Totaal 66350 m2 x 48000 = 3.184.000.000 m3

Valmeerdijk 6000 m2 x 25000 = 150.000.000 m3

Totaal € 0,75 x3.334.000.000 = 2.500.000.000 euro

6 zuigers van 30.000 m3/jr doen er 14 jaar over

Page 26: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2626

SleepzuigerSleepzuigerAanschafkosten Aanschafkosten € 200 miljoen€ 200 miljoenLengte 203 m, diepgang ca 13 mLengte 203 m, diepgang ca 13 m1)1) Kosten: afhankelijk van methode 3,5 tot 7.- euro per mKosten: afhankelijk van methode 3,5 tot 7.- euro per m3 3

zandzand

methode:methode: a. Vaart naar zuiglocatiea. Vaart naar zuiglocatieb. b. ZuigtZuigt al varend zand tot ca 2 mtr diep al varend zand tot ca 2 mtr diepc. Vaart terug naar locatiec. Vaart terug naar locatied. Lost het zand via d. Lost het zand via bodemkleppenbodemkleppen, òf , òf via via persleidingpersleiding in het werk persen, òf in het werk persen, òf rainbowenrainbowen

1)1) De foto toont het schip van het jaar, het 203 m lange schip de Vox Maxima De foto toont het schip van het jaar, het 203 m lange schip de Vox Maxima van Van Oord, ingezet bij de aanleg van de Tweede Maasvlakte.van Van Oord, ingezet bij de aanleg van de Tweede Maasvlakte.

Zandproductie met Zandproductie met sleephopperzuiger is duursleephopperzuiger is duur

Page 27: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2727

DiepzuigerDiepzuigerAanschafkosten € 40 miljoen Aanschafkosten € 40 miljoen incl. persleiding, hulpmaterieel etc.incl. persleiding, hulpmaterieel etc.Kosten: € 0,84 per mKosten: € 0,84 per m33

methode:methode:a. Zuigt en perst het zand direct via persleiding in het a. Zuigt en perst het zand direct via persleiding in het werk werk b. Heeft weinig bemanningb. Heeft weinig bemanningc. Verplaatst zich met ankersc. Verplaatst zich met ankersd. Door diep te zuigen loopt het zand vanzelf naar de d. Door diep te zuigen loopt het zand vanzelf naar de zuigmond zuigmond e. Verwerkt evenveel zand in dezelfde tijd als sleepzuiger:e. Verwerkt evenveel zand in dezelfde tijd als sleepzuiger:

30 miljoen m30 miljoen m33 gedurende 42 weken/jaar gedurende 42 weken/jaarEen totale investering van € 240 10Een totale investering van € 240 106 6 voor 6 jaar voor 6 jaar

persleiding

zuigbuis met pomp

Zandproductie met diepzuiger Zandproductie met diepzuiger is veel goedkoperis veel goedkoper

Page 28: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2828

Bescherm Noord- en Bescherm Noord- en Zuid-Hollandse kust Zuid-Hollandse kust

• Drijvende golfdempers, tot realisatie fase 2 Drijvende golfdempers, tot realisatie fase 2 en 3 en 3

• De 2880 ton massa dempt grote golven met De 2880 ton massa dempt grote golven met 50%50%

• Kunnen stroom opwekken door heen en weer Kunnen stroom opwekken door heen en weer bewegen wanneer ze evenwijdig aan de bewegen wanneer ze evenwijdig aan de golven liggengolven liggen

• En ze deponeren bovendien zand op de kustEn ze deponeren bovendien zand op de kust

• zie zie www.haaksezeedijk.nlwww.haaksezeedijk.nl: Golfdempers: Golfdempers

Page 29: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

2929

Het ZuidbekkenHet Zuidbekken

• De zeestroom wordt gemakkelijk langs het Zuidbekken geleid doordat de vaarroute (Eurogeul) naar het zuiden afbuigt.

• De golfdempers langs de Noord- en Zuid-Hollandse kust zorgen tevens voor zand aanvoer naar de kust.

Page 30: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3030

• Buiten de hoofdroutes Buiten de hoofdroutes voor de scheepvaartvoor de scheepvaart

Het ZuidbekkenHet Zuidbekken

Page 31: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3131

Plan (waterafvoer en energie)Plan (waterafvoer en energie)Twee strategieënTwee strategieën

• Strategie Strategie SpuienSpuien::– Water binnenzee spuien Water binnenzee spuien

onder vrij verval op onder vrij verval op Noordzee met zoutinlaatNoordzee met zoutinlaat

• Strategie Strategie Energie Energie bufferenbufferen::– Valmeer diepValmeer diep– Valmeer ondiepValmeer ondiep

Page 32: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3232

Waarom een valmeerWaarom een valmeer

• Door stijging van de Door stijging van de zeespiegel is bemaling zeespiegel is bemaling van de binnenzee op van de binnenzee op termijn onontkoombaar.termijn onontkoombaar.

• Bemalen kost energie.Bemalen kost energie.

• Er kan aanzienlijk op Er kan aanzienlijk op kosten voor energie kosten voor energie worden bespaard door worden bespaard door tussenbuffering van het af tussenbuffering van het af te voeren water te voeren water (z.g.Valmeer)(z.g.Valmeer)

Page 33: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3333

Werking van het valmeerWerking van het valmeer

• Peil valmeer is 5 tot 35 meter lager dan Peil valmeer is 5 tot 35 meter lager dan binnenzee en Noordzee.binnenzee en Noordzee.

• Overdag stroomt water van binnenzee Overdag stroomt water van binnenzee in het valmeer via in het valmeer via waterkrachtpompcentrale (WKPC) onder waterkrachtpompcentrale (WKPC) onder opwekking van elektriciteit dat aan het opwekking van elektriciteit dat aan het net wordt geleverd.net wordt geleverd.

• ‘‘s Nachts wordt water uit het valmeer s Nachts wordt water uit het valmeer via de WKPC in de Noordzee gepompt via de WKPC in de Noordzee gepompt met elektriciteit uit het net.met elektriciteit uit het net.

• Kostenvoordeel: centrales draaien Kostenvoordeel: centrales draaien gelijkmatiger (d.w.z. met hoger gelijkmatiger (d.w.z. met hoger rendement), daarnaast minder rendement), daarnaast minder investering in (piek-) centrales. investering in (piek-) centrales.

Valmeer

WKPC

Page 34: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3434

zonder WKPCzonder WKPChet centralevermogen af te stemmen op de het centralevermogen af te stemmen op de

allerhoogste vraag plus een reserve (de allerhoogste vraag plus een reserve (de hoogste stippellijn). hoogste stippellijn).

het gele vlak is het vermogen dat door het gele vlak is het vermogen dat door gascentrales wordt geleverd.gascentrales wordt geleverd.

  

met WKPCmet WKPC..

mmet WKPC uitgelegd op dezelfde hoogste et WKPC uitgelegd op dezelfde hoogste belasting,belasting,

waarvan de laatste max. 2000 MW wordt geleverd waarvan de laatste max. 2000 MW wordt geleverd door de WKPC (groen). De centrales (oranje: door de WKPC (groen). De centrales (oranje: kolen, kern) leveren een vast vermogen en kolen, kern) leveren een vast vermogen en draaien daarmee dus efficiënt. Rechts zijn draaien daarmee dus efficiënt. Rechts zijn geen gascentrales nodig, dus de investering geen gascentrales nodig, dus de investering daarin wordt bespaard t.o.v. links.daarin wordt bespaard t.o.v. links.

Het rechter deel van de rechtse grafiek is de Het rechter deel van de rechtse grafiek is de nacht-situatie: het gevraagde vermogen (rode nacht-situatie: het gevraagde vermogen (rode lijn) is laag. Maar we laten de lijn) is laag. Maar we laten de kolen/kerncentrales meer leveren dan de kolen/kerncentrales meer leveren dan de gebruiker vraagt. Die centrales leveren niet gebruiker vraagt. Die centrales leveren niet alleen het oranje vlak (zoals in de linker figuur) alleen het oranje vlak (zoals in de linker figuur) maar ook het groene en het blauwe vlak. maar ook het groene en het blauwe vlak.

Het groene oppervlak gaat naar de gebruiker en Het groene oppervlak gaat naar de gebruiker en het blauwe wordt in pompenergie gestopt het blauwe wordt in pompenergie gestopt (valmeer leegpompen). De centrales draaien in (valmeer leegpompen). De centrales draaien in de nacht meer vollast (gascentrale links draait de nacht meer vollast (gascentrale links draait in nacht deellast) en daardoor efficiënter. in nacht deellast) en daardoor efficiënter. 

MW

uren

2000 MW

2000 MW

Kolen/kern

centrales

Gas MW2000 MW

uren

2000 MW

WKPC

Kolen/kern

centrales

dag nacht dag nacht

Page 35: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3535

MW

uren

2000 MW

2000 MW

Kolen/kern

centrales

Gas MW2000 MW

uren

2000 MW

WKPC

Kolen/kern

centrales

• Investering: 3 gascentrales à 650 Investering: 3 gascentrales à 650 MWMW– 3 x €700 miljoen = 2,1 miljard3 x €700 miljoen = 2,1 miljard

• Investeringskosten:Investeringskosten:– Rente 7% en afschr: € 210 miljoen/jrRente 7% en afschr: € 210 miljoen/jr

• Brandstofkosten: wekt gemiddeld Brandstofkosten: wekt gemiddeld 50% = 1000 MW op x 8760 u = 50% = 1000 MW op x 8760 u = 8760 GWh Gaskosten: € 0,06/kWh8760 GWh Gaskosten: € 0,06/kWh– 8760 x € 0,06/kWh: € 525 miljoen/jr8760 x € 0,06/kWh: € 525 miljoen/jr

• Totale kosten: €735 miljoen/jr Totale kosten: €735 miljoen/jr – (€ 0,084/kWh)(€ 0,084/kWh)

• Investering: Investering: – Elektrisch systeem 2000 MW à € 100,-/kWElektrisch systeem 2000 MW à € 100,-/kW

2000 x 0,1 = € 200 miljoen2000 x 0,1 = € 200 miljoen (incl. (incl. hoogspanningslijn)hoogspanningslijn)

– Civiele werken € 500 miljoenCiviele werken € 500 miljoen– Dijken 40 km à € 21 miljoen = € 840 miljoen Dijken 40 km à € 21 miljoen = € 840 miljoen

• Investeringskosten:Investeringskosten:– Rente 7% en afschr: € 145 miljoen/jrRente 7% en afschr: € 145 miljoen/jr

• Brandstofkosten: zelfde kWh als bij gas, Brandstofkosten: zelfde kWh als bij gas, maar uit kolen (à €0,03) èn 75% rendementmaar uit kolen (à €0,03) èn 75% rendement– 8760 x 0,03 / 0,75 = € 350 miljoen/jr8760 x 0,03 / 0,75 = € 350 miljoen/jr

• Totale kosten: €495 miljoen/jr Totale kosten: €495 miljoen/jr (= € 0,057/kWh)(= € 0,057/kWh)

Valmeren besparen op kostenValmeren besparen op kosten

dag nachtdag nacht

Page 36: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3636

Door kostenbesparing in Door kostenbesparing in opwekking van elektriciteit is opwekking van elektriciteit is realisatie valmeer aantrekkelijk, realisatie valmeer aantrekkelijk, reeds voordat bemaling ervan reeds voordat bemaling ervan nodig is.nodig is.

2020

Rijnmond afsluitenZuidbekken aanleggen

ca. 2035

spuien

Spuien voldoet niet

meer

ca. 2075?

• Keuze:Keuze:– bemalenbemalen– meer meer

bekkensbekkens– valmeervalmeer

valmeer kan al eerder startenvalmeer kan al eerder starten

Zuidbekken operationeel

Valmeren besparen op kostenValmeren besparen op kosten

Page 37: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3737

WaterafvoerWaterafvoer moet zeker zijn moet zeker zijn• Bemaling dimensioneren op deel Bemaling dimensioneren op deel

van maximum rivieraanvoer, van maximum rivieraanvoer, rekening houdend met rekening houdend met voorpompen en buffercapaciteit voorpompen en buffercapaciteit bekken. bekken. Waal + Maas = 16.500 mWaal + Maas = 16.500 m33/s max. /s max. Bij 4 dagen piekafvoer en 2 dagen Bij 4 dagen piekafvoer en 2 dagen voorpompen voorpompen Pomp: 6.800 m Pomp: 6.800 m33/s /s

Zuid bekken: debieten en peil. Zonder voorpompen

-

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

dag

aan

- en

afv

oer

[m3/s

]

-2

-1,5

-1

-0,5

0

0,5

1

1,5

2

2,5

peil

[N

AP

] aanvoer rivieren

afvoer pompen naar zee

bekkenpeil

peil Oosterschelde

Zuid bekken: debieten en peil. Twee dagen voorpompen

-

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

dag

aan

- en

afv

oer

[m3/s

]

-2

-1,5

-1

-0,5

0

0,5

1

1,5

2

2,5

peil

[N

AP

] aanvoer rivieren

afvoer pompen naar zee

bekkenpeil

peil Oosterschelde

Page 38: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3838

Plan (waterafvoer en energie)Plan (waterafvoer en energie)Energie bufferenEnergie bufferen

• Bij lage tot normale rivierafvoer Bij lage tot normale rivierafvoer stroomt water van binnenzee stroomt water van binnenzee overdag via WKPC in het overdag via WKPC in het valmeervalmeer

• Suppletie zout water in Suppletie zout water in binnenzee tot vast maximum-binnenzee tot vast maximum-debiet valmeer (=6.800 mdebiet valmeer (=6.800 m33/s)/s)

• Bij hoge tot zeer hoge Bij hoge tot zeer hoge rivierafvoer stijgt het rivierafvoer stijgt het bekkenpeil; afvoer d.m.v. direct bekkenpeil; afvoer d.m.v. direct spuien en pompenspuien en pompen

Page 39: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

3939

• Peil -5…-10 m NAP Peil -5…-10 m NAP

• Lange dijkLange dijk

• Turbines minder economischTurbines minder economisch

• Geringe kans op opbarsten Geringe kans op opbarsten bodembodem

• Peil -28…-35 m NAP Peil -28…-35 m NAP

• Korte dijkKorte dijk

• Turbines economischerTurbines economischer

• Grotere kans op opbarsten Grotere kans op opbarsten bodembodem

Twee varianten valmeerTwee varianten valmeer

- ondiep- ondiep - diep- diep

Page 40: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4040

Energie bufferen – valmeer diepEnergie bufferen – valmeer diep

• Bij vast debiet van 6800 mBij vast debiet van 6800 m33/s, /s, gemiddeld peil van -32 m en gemiddeld peil van -32 m en rendement van 90% bedraagt rendement van 90% bedraagt vermogen WKPC: 2000 MWvermogen WKPC: 2000 MW

dagbelasting kromme

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

Ma Di

Wo Do Vr

Za Zo

2050

MW

-36

-28

-32

-34

-26

Niveau valmeer [m]

Belasting Centrale

s

WK-Pompcentrale +….- 2000MW

Peil valmeer (200 km2) -35…-28 m

Page 41: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4141

Energie bufferen – valmeer ondiepEnergie bufferen – valmeer ondiep

• Gelijk aan valmeer diep, echter Gelijk aan valmeer diep, echter groter oppervlak en geringere groter oppervlak en geringere dieptediepte

• Bij 500 km2 en gemiddeld peil -10 mBij 500 km2 en gemiddeld peil -10 m– Peilvariatie 2,70 mPeilvariatie 2,70 m– WKPC 600 MWWKPC 600 MW

Peilvariatie valmeer bij diverse oppervlakken. Q=6800 m3/s

0

2

4

6

8

10

12

14

16

maa

ndag

dinsd

ag

woensd

ag

dond

erda

g

vrijd

ag

zate

rdag

zond

ag

pei

l [m

] t.

o.v

. la

agst

e n

ivea

u

100 km2

200 km2

300 km2

400 km2

500 km2

Page 42: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4242

Plan (WKPC – hoog debietpomp)Plan (WKPC – hoog debietpomp)

• Links: binnenzee stroomt in Links: binnenzee stroomt in het valmeer. WKPC werkt als het valmeer. WKPC werkt als turbine/generator.turbine/generator.

• Midden: water uit Midden: water uit laaggelegen valmeer wordt laaggelegen valmeer wordt opgepompt in Noordzee. opgepompt in Noordzee. WKPC werkt als motorpomp.WKPC werkt als motorpomp.

• Rechts: binnenzee en Rechts: binnenzee en Noordzee zijn aangesloten Noordzee zijn aangesloten op pomp. Verschildruk over op pomp. Verschildruk over pomp, dus vermogen per pomp, dus vermogen per verplaatste m3/s, is veel verplaatste m3/s, is veel lager dan wanneer 1 kant lager dan wanneer 1 kant met het valmeer verbonden met het valmeer verbonden is. De valmeerfunctie is nu is. De valmeerfunctie is nu tijdelijk uitgeschakeld. Water tijdelijk uitgeschakeld. Water binnenzee wordt direct in binnenzee wordt direct in Noordzee gepompt.Noordzee gepompt.

valmeer

Dag: stroom

opwekken

Nacht: valmeer pompen

Continu: binnenzee pompen

valmeervalmeer

noordzee

binnenzee

dijk

noordzee

binnenzee

dijk

noordzee

binnenzee

dijk

Page 43: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4343

Zuidbekken Zuidbekken met toekomstig valmeer, met toekomstig valmeer, spuisluizen en schutsluisspuisluizen en schutsluis

Overloop-dijk

Keringen

0 10 20km

Waterkracht-pompcentrale

Stormvloed-kering

Page 44: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4444

InhoudInhoud

1.1. Visie DHZVisie DHZ– probleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplanprobleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplan

2.2. Concepten & technische oplossingenConcepten & technische oplossingen– varianten op deelgebieden, optiesvarianten op deelgebieden, opties

– afsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Deltaafsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Delta– aanleg nieuwe zeeweringaanleg nieuwe zeewering– bescherming Noord- en Zuid-Hollandse kustbescherming Noord- en Zuid-Hollandse kust– valmerenvalmeren

3.3. FinancieelFinancieel

4.4. ConclusiesConclusies

Page 45: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4545

3. Financieel3. Financieel Investeringen (1) Investeringen (1)

in miljard euro Drie bekkens DHZ Deltapro-gramma

lengte [km]

doorsnee [m2]

zeewering 14,9dwarsdijken 100 4641 1,9 helling: 1:10valmeerdijken 120/195 9051 2,7 helling: 1:20havenpieren 20 0,9

Totaal dijken 20,4

Waterkracht pomp- en getijdencentrales 1,7 € 350,- per kWScheepvaartsluizen incl NWW 3,8 referentie: 700 miljoen nieuwe sluis IJmuidenStormvloedkeringen 6,0Wegen, bruggen, aansluitingen 4,0Engineering, projectmanagement 2,0

38 150Alsnog uit te voeren delen uitDeltaprogramma (AANNAME 20%) 30 (Afsluitdijk, bovenloop rivieren, Westerschelde, etc..)Bruto investering 68 150

Grondverkopen 18Algemene voorzieningen -25% -4,5 elektra, straten, groenvoorziening, etcNetto investering 54 150

Aanleg dijken (incl. dijkbekleding)

Opmerkingen

• Drie bekkensDrie bekkens

Page 46: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4646

Investeringen (2)Investeringen (2)

• Zuid- bekkenZuid- bekkenin miljard euro Zuid-bekken valmeer

ondiep

lengte [km]

doorsnee [m2]

zeewering 50 5,0 5,0dwarsdijken 25 4641 0,5 0,5 helling: 1:10valmeerdijken 40/65 9051 0,9 1,5 20*10 km resp. 40*12,5 km; helling: 1:20havenpieren 30 1,4 1,4 incl. noordelijke pier Eurogeul (25 km)

Totaal dijken 7,7 8,3

Waterkracht pompcentrales 0,7 0,2 2000, resp 600 MW. € 350,- per MWScheepvaartsluizen 3,3 3,3 NWW 3 sluizen + bekken sluisStormvloedkering 1,5 1,5Wegen, bruggen, aansluitingen 1,0 1,0Drijvende golfdempers 0,6 0,6Engineering, projectmanagement 1,0 1,5

15,8 16,4Onvoorzien 20% 3,2 3,3Bruto investering 18,9 19,6

18,9 19,6

Grondverkopen 6,0 6,0Algemene voorzieningen -25% -1,5 -1,5Netto investering 14,4 15,1

Aanleg dijken (incl. dijkbekleding)

Opmerkingenvalmeer diep

Page 47: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4747

• Sluiting Maeslantkering (2Sluiting Maeslantkering (2ee helft deze eeuw)helft deze eeuw)

• Schutsluizen in de Nieuwe Schutsluizen in de Nieuwe WaterwegWaterweg

• Creëer Mid- en Creëer Mid- en NoordbekkenNoordbekken

• Nieuwe Waterweg loost op Nieuwe Waterweg loost op MidbekkenMidbekken

• Verbind IJsselmeer met Verbind IJsselmeer met NoordbekkenNoordbekken

• Op zeer lange termijn: Op zeer lange termijn: WaddenzeeWaddenzee

Wan

tij

Wan

tij

WantijWantijVerdere stijging zeeniveauVerdere stijging zeeniveau

Page 48: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

4848

• Plan biedt Plan biedt mogelijkheden voor mogelijkheden voor nieuwe natuur:nieuwe natuur:– oostzijde dijk oostzijde dijk

moerasachtig gebiedmoerasachtig gebied– nieuwe zeewering nieuwe zeewering

vormt zich in de loop vormt zich in de loop van de tijd identiek van de tijd identiek aan bestaande kustaan bestaande kust

• ZW-Delta estuariene ZW-Delta estuariene dynamiekdynamiek

• Op termijn stelt zich Op termijn stelt zich nieuw evenwicht innieuw evenwicht in

EcologieEcologie

Page 49: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

49494949

WKPC:• 4000 m3/s• 300 MW

5 km

Zeesluis

Spisluis

valmeer 150 km2

2030..2050

Ruimte voor toekomstige

overslaghavens

ValmeerValmeer, , oplossing voor noodzakelijke oplossing voor noodzakelijke

waterberging getekend op D HZ afstandwaterberging getekend op D HZ afstand

WKPC

5 km

Zeesluis

Spuisluis

valmeer 250 km2

overslaghavens

2050..2100

Page 50: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

5050

De veiligheid van NederlandDe veiligheid van Nederland

De Haakse Zeedijkin De Haakse Zeedijkin 20012001

Idem aan het Idem aan het eind van deze eind van deze eeuweeuw

De meest economische De meest economische oplossing om snel en veilig oplossing om snel en veilig

een superstorm in combinatie een superstorm in combinatie met hoge rivieraanvoer te met hoge rivieraanvoer te

doorstaandoorstaan 20042004

20102010

Page 51: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

5151

InhoudInhoud

1.1. Visie DHZVisie DHZ– probleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplanprobleemstelling, wateropgaven, visie, hoofdplan

2.2. Concepten & technische oplossingenConcepten & technische oplossingen– varianten op deelgebieden, optiesvarianten op deelgebieden, opties

– afsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Deltaafsluiting Rijnmond en afvoer rivieren door ZW-Delta– aanleg nieuwe zeeweringaanleg nieuwe zeewering– bescherming Noord- en Zuid-Hollandse kustbescherming Noord- en Zuid-Hollandse kust– valmerenvalmeren

3.3. FinancieelFinancieel

4.4. ConclusiesConclusies

Page 52: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

5252

Wat lost DHZ op?Wat lost DHZ op?

• OverstromingsgevaOverstromingsgevaar vanuit zeear vanuit zee

• OverstromingsgevaOverstromingsgevaar vanuit rivierenar vanuit rivieren

• Beide gelijktijdigBeide gelijktijdig

• VerziltingVerzilting

• Tekort zoetwater in Tekort zoetwater in zomerzomer

• Dijken, bruggen, Dijken, bruggen, gemalen aanpassengemalen aanpassen

• IJsselmeerpeil verhogenIJsselmeerpeil verhogen

• Drechtsteden apart Drechtsteden apart beschermenbeschermen

Huidige problemenHuidige problemen Deltacommissie 2008 lost problemen Deltacommissie 2008 lost problemen deels op en veroorzaakt zedeels op en veroorzaakt ze

DHZ lost problemen opDHZ lost problemen op

Page 53: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

5353

SlotconclusiesSlotconclusies• Plan DHZ is een integraal plan dat antwoord geeft op de Plan DHZ is een integraal plan dat antwoord geeft op de

wateropgaven van deze eeuw en voordelen biedt ten wateropgaven van deze eeuw en voordelen biedt ten opzichte van andere plannen, waaronder plan Veerman:opzichte van andere plannen, waaronder plan Veerman:

Bij gelijktijdig èn langdurig hoog Bij gelijktijdig èn langdurig hoog water vanuit zee èn de rivieren.water vanuit zee èn de rivieren.

DHZ kost 15 miljard + restant Plan DHZ kost 15 miljard + restant Plan Veerman à 30 miljard, totaal 45 miljard Veerman à 30 miljard, totaal 45 miljard tegen 150 miljard bij Veerman.tegen 150 miljard bij Veerman.

Binnen 15 jaar (Veerman 75 jaar).Binnen 15 jaar (Veerman 75 jaar). Tast bestaande natuur niet aan; creëert nieuwe natuur; Tast bestaande natuur niet aan; creëert nieuwe natuur;

vismigratie.vismigratie.

Sluit aan bij topsectoren Water en Energie.Sluit aan bij topsectoren Water en Energie.

Minder verzilting; geen verhoging IJsselmeerpeil; Minder verzilting; geen verhoging IJsselmeerpeil; buffer in Zuidwestenbuffer in Zuidwesten

– Robuuste veiligheid tegen hoog water Robuuste veiligheid tegen hoog water – Betere zoetwater-voorzieningBetere zoetwater-voorziening– GoedkoperGoedkoper

– Sneller veiligSneller veilig– Gunstiger voor ecologieGunstiger voor ecologie

– Stimulans kenniseconomieStimulans kenniseconomie

Page 54: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

5454

TOEKOMSTTOEKOMSTZeeniveau over 400 jaar twee m hoger? Zeeniveau over 400 jaar twee m hoger? Het aanleggen van het Zuidbekken en plaatsing golfdempers Het aanleggen van het Zuidbekken en plaatsing golfdempers kosten gedurende 15 jaar één miljard euro per jaar. kosten gedurende 15 jaar één miljard euro per jaar.

Een grote overstroming is reëel Een grote overstroming is reëel mogelijk, kost 100 tot 1000 mogelijk, kost 100 tot 1000 miljard euro, tienduizenden miljard euro, tienduizenden doden en honderdduizenden doden en honderdduizenden

slachtoffers!slachtoffers!

ALS….DAN !!!ALS….DAN !!!

Page 55: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

5555

Page 56: Haakse Zeedijk - Technische presentatie

5656

de waterwolf blijft de waterwolf blijft loeren! loeren! (Jan 2013)(Jan 2013)

Ga naar Ga naar De Haakse Zeedijk De Haakse Zeedijk

publicaties golfdemperspublicaties golfdempers

Ga naar Ga naar De Haakse Zeedijk De Haakse Zeedijk

TechnischTechnisch