H3 Amerika gaat over tot oorlog

Waarom kwam het in Vietnam opnieuw tot een oorlog?

3.1 Volksopstand in Zuid- VietnamTot 1959 beweerde Noord Vietnam alleen op vreedzame manier naar hereniging te streven→ Ho gelooft dat gewapende opstand in het zuiden nog kansloos was. Bovendien gevaar van Amerikaans ingrijpen

Veranderde in 1959→ haat tegen Diem regime neemt toe. Situatie blijft wel gevaarlijk door harde aanpak communisten

Externe revolutie→ strijd in het zuidenMaar hoe dit te doen zonder dat Amerikanen gaan ingrijpen?

Verzet tegen Diem in het geheim steunen→ moet spontane opstand lijken

Ho-Chi-Minhroute aangelegd: honderden kilometers lang stelsel van paden uitgehakt in de jungle om verzet in het zuiden te kunnen bevoorraden

Daarnaast werd besloten tot oprichting van een nieuwe politieke organisatie in het zuiden: Het Nationaal Bevrijdingsfront (NLF) met een eigen Volksbevrijdingsleger:de VietcongDe Vietcong was een formeel een nationaal bevrijdingsleger maar stond onder leiding van de communisten

Vanaf 1960 groeide het verzet in het zuiden. Door boerenopstanden te organiseren had de Vietcong al snel het platteland in handen. Boeren kregen grond van verdreven of vermoorde landheren→ groei steun Vietcong

Diem ondertussen door Amerikanen onder druk gezet om landbouw te hervormen

Bouw ‘versterkte dorpen’ (strategic hamlets), bedoeld om boeren te beschermen tegen communistische terreur

Boeren woonden er in stenen huizen, er waren sanitaire voorzieningen, gezondheidszorg, scholen.

Versterkte dorpen waren niet populair ondanks moderne voorzieningen

Boeren werden gedwongen om er naar toe te verhuizen. Ze moesten de grond waar hun families generaties lang hadden gewoond opgeven→ voorouderverering belangrijk in Boeddhisme.

Bovendien waren dorpen wel bedoeld ter bescherming of alleen maar om boeren onder controle te houden?

VS betaalden dorpen maar boeren moesten betalen voor grond en huizen

Gevolg: groei afkeer Diem en dus groeide populariteit Vietcong. Vietcong kon infiltreren in dorpen en bewaking overnemen.

Ook groei verzet in steden; 75 % boeddhistisch maar macht in handen van katholieke minderheid. Boeddhisten gediscrimineerd.

8 mei 1963; Diems troepen openen het vuur op demonstranten9 mensen worden gedood. Overal breken opstanden uit→ keihard neer geslagen. Demonstraties worden alleen maar massaler.

Reactie schoonzus Diem: ‘boeddhistische barbecue’. Bied benzine en lucifers aan om ‘het feestje’ voort te zetten.

Amerikanen beseffen dat het zo niet langer kan

3.2 Alarm in het Witte HuisJanuari 1961 John F. Kennedy presidentKwestie Vietnam speelde nauwelijks een rol, een vergeten conflictKennedy krijgt echter alarmerend rapport over situatie in Vietnam→ communisten lijken te gaan winnen.

Actie nodig en snel anders is Zuid Vietnam verloren. Maar wat te doen?

Twee opties:

Grondtroepen sturen

Diplomatieke oplossing

Wijst Kennedy afKennedy heeft groot vertrouwen in mogelijkheden Amerikaanse leger. VS is geen Frankrijk!

Stuurt nog geen grondtroepen wel helicopters en adviseurs (uitgebreid van 800 naar 3000), geeft toestemming voor het gebruik van napalm en ontbladeringsmiddelen

Maatregelen moeten contraguerrilla mogelijk maken;

Helicopters→ snelle troepen verplaatsing

Ontbladeringsmiddelen→ jungle waar vijand zich schuil hield vernietigen

Napalm→ vijand angst en ontzag in boezemen

Adviseurs→ trainen Zuid- Vietnamese leger

Kennedy verwacht dat Zuid- Vietnamese leger binnen een paar jaar de zaak onder controle kan hebben. De adviseurs konden dan weer naar huis.

Amerikanen raken controle over Diem kwijt→ willen van hem af

Ontevreden generaals in Zuid- Vietnamese leger krijgen toestemming voor staatsgreep

1 november 1963 opstandige legereenheden bezetten belangrijke punten in Saigon. Diem vlucht maar wordt later gepakt en vermoord

Drie weken na Diem wordt Kennedy vermoord, 22 november 1963

In hetzelfde vliegtuig dat het lichaam van Kennedy vervoerde wordt vice-president Lyndon B. Johnson als nieuwe president beëedigd

Johnson belooft direct dat hij Kennedy’s Vietnampolitiek zal voortzetten. Maar hoe?

Het gaat niet goed in Vietnam; Vietcong rukt op. In 1964 beheerst Vietcong de helft van het platteland.

Zuid- Vietnamese leger presteert slecht→ dienstplichtigen deserteren massaal Na Diems dood instabiele regering→ militairen vechten onderling om de macht

3.3 Johnsons dilemmaJohnson had drie keuzemogelijkheden:

Voordeel; nauwelijks Amerikaanse slachtoffers, oorlog snel afgelopen dus kost weinig geldNadeel:risico van een kernoorlog Cubacrisis nog vers in het geheugen

Bang dat communisme zeker zal winnen. Bovendien gezichtverlies VS Het sturen van troepen is

dus onvermijdelijk maar dit moment zolang mogelijk uitstellen. Johnson koos voor een ‘een beperkte oorlog’Een oorlog die beperkt bleef tot Zuid

Vietnam, uitgevochten werd met conventionele wapens en zo min mogelijk Amerikaanse slachtoffers

Johnson wilde geen geldverslindende oorlog omdat hij grootse plannen in eigen land had

Great Society→ een ambitieus plan om armen en zwarten een volledige plaats te geven in de Amerikaanse samenleving.

Johnson wilde rassendiscriminatie en armoede aanpakken. Elke Amerikaan recht op goede scholing, gezondheidszorg, huisvesting en sociale voorzieningen

Johnsons ‘binnenlandse oorlog’ kostbaar dus geen geld over voor een dure oorlog in Zuid-Oost Azië

Moet toch kiezen voor Vietnam

Uitgangspunten Amerikaanse strategie; Beperkte oorlog (limited war) Zo min mogelijk Amerikaanse slachtoffersOorlog winnen met conventionele wapensOorlogsgebied beperkt blijven tot Zuid Vietnam

Conflict politieke en militaire belangen

Om Vietcong aan te kunnen pakken acties nodig in buurlanden

Wil oorlog met China en Sovjet Unie voorkomen

3.4 Johnsons oorlog

Op 2 augustus 1964 wordt het Amerikaanse mijnenveger USS Maadox aangevallen door Noord- Vietnamese torpedoboten

Er was nauwelijks schade maar Johnson had na deze ‘daad van agressie’ een goede aanleiding om militair te gaan ingrijpen in Vietnam

Aan het Congres wordt de Tonkinresolutie voorgelegd en dit wordt voorstel wordt aangenomen.

Het Tonkin- incident, augustus 1964

Johnson kreeg het recht om alle noodzakelijke maatregelen nemen om elke gewapende aanval tegen Amerikaanse strijdkrachten te vergelden en verdere agressie te voorkomen

Als vergelding wordt Noord-Vietnam gebombardeerd maar Noord- Vietnam laat zich niet intimideren en voert de strijd op→ sturen gevechtseenheden naar Zuid- Vietnam

Proberen Saigon te veroveren voor Amerikaanse troepen arriveren en misschien zelfs Amerikanen weerhouden van ingrijpen.

November 1964 Verkiezingen in VS; Johnson wint met de belofte geen Amerikaanse jongens naar Vietnam te sturen. Maar situatie verslechtert zo snel dat Johnson onder druk van militaire adviseurs moet besluiten toch troepen te gaan sturen.

Johnson stuurt na aanval op Pleiku grondtroepen en geeft opdracht Noord- Vietnam systematisch te bombarderen→ Operatie Rolling Thunder

Vietcong uitschakelen door Noord- Vietnam aan te pakken:Systematische bombardementen Noord- VietnamAanpakken Ho-Chi-Minhroute

Al snel bleken verwachtingen te optimistisch→ steeds meer militairen nodig

Waarom kan Noord- Vietnam weerstand bieden aan overmacht Amerikaanse leger?

Noord- Vietnam heeft machtige bondgenoten

strategie van ‘beperkte oorlog’ China leverde geen soldaten maar wel wapens, technici en

arbeiders Einde politiek vreedzame coëxistentie Sovjet Unie→ materiële

steun

Noord- Vietnam weet slim China en SU tegen elkaar uit te spelen, daardoor was hun invloed beperkt en kon de regering in Hanoi zelf het beleid bepalen