Pagina 4

Pagina 2 en 3Mogelijke oorzaken van een gebreks- of overmaatsverschijnsel.

Collega’s over Multifeed. Telersdelen hun persoonlijkeervaring met u.

‘groeifactor’ de derde editieMet alweer de derde editie van de Groeifactor kijken we met plezier terug op het bijna afgesloten Multifeed-jaar.

Naast praktische tips en de ervaringen van telers die inmiddels zijn overgestapt op Multifeed, besteden we in deze

editie speciaal aandacht aan de mogelijke oorzaken van gebreks- of overmaatsverschijnselen in uw gewas. Met

tekst en uitleg plus een overzichtelijk grafisch flowdiagram om de mogelijke oorzaken snel op te sporen. Ë

multifeedsolub le f e r t i l i z e r s - f l e x ib le so l u t i on s

1

en verder...

‘Groeifactor’ is een uitgave van Haifa met informatie over glastuinbouw in het algemeen en Multifeed in het bijzonder.

dec. 2003

tijdens de koffie berekenen wij uw voordeel!Met deze slogan, ondersteund door een advertentiecampagne in de vakbladen zijn we een

nieuwe actie gestart. Telers die nog niet zo bekend zijn met het Multifeed-concept, kunnen op

basis van hun specifieke situatie een uitgewerkte offerte en toelichting ontvangen in ruil voor een

kopje verse koffie. Deze koffie kan dan geserveerd worden in de Multifeed koffiemokken die wij

als cadeautje bij ons hebben. Uw verse koffie in uw nieuwe mokken en onze offerte zijn de ideale

mix om de voordelen van Multifeed eens op een rijtje te zetten. Bel ons of uw Multifeed dealer

voor een afspraak.

het economische voordeel van MultifeedHet seizoen 2003 was het eerste volledige Multifeed-seizoen. Tientallen telers hebben het

afgelopen jaar naar volle tevredenheid van de voordelen van dit bedrijfseconomisch voordelige

concept geprofiteerd. De scherpe prijs (ten opzichte van vloeibare meststoffen bespaart u tot

enkele tientallen procenten op uw meststoffenkosten), maar bovenal het gemak en de tijdbespar-

ing van Multifeed blijken hét onderscheidende voordeel te zijn.

Multifeed bestelsoftwareHaifa stelt betrouwbaarheid voorop: tijdig en correct leveren is ons dagelijks werk. Daartoe is het

concept met behulp van de bestelsoftware volledig geautomatiseerd en ligt uw gewenste

voedingsrecept binnen enkele minuten na verzending bij onze productielocatie in Dordrecht.

Automatisering biedt ons bovendien de mogelijkheid uw gemak continu te vergroten. Zo is de

bestelsoftware recentelijk uitgebreid met een registratiemodule. Met één druk op de knop kunt u

vanaf heden zien wat u besteld heeft vanaf datum X tot en met datum Y. Dit kan zowel in kilo’s

meststoffen als in kilo’s elementen. Á

Het bestellen van Multifeed Big Bags kent vijf logische stappen:

U neemt een monster van uw substraat.

U analyseert het monster en bestelt uw nieuwe recept per e-mail.

Wij vullen de A- en B-big bag met de door u opgegeven samenstelling.

De volgende dag wordt het recept bij u op de tuin geleverd.

Los de big bags op in de A- en B-bak.

1 2 3 4 5

de eenvoud van Multifeed

2

1

3

4

5

mogelijke oorzaken van een gebreks- of overmaatsverschijnsel

2

De meeste tuinbouwgewassen bestaan voor ongeveer 99% van hun totale gewicht uit elementen als waterstof (H),

zuurstof (O) en koolstof (C). Bij het bestuderen van de voeding van de planten is de aandacht gericht op de

resterende 1%, die bestaat uit een hele reeks van verschillende elementen. Dit geringe aandeel in het gewicht zegt

niets over het belang van deze voedingselementen: ze vervullen verschillende essentiële functies in de levenspro-

cessen van de plant. Een gebrek of overmaat kan het optimaal functioneren belemmeren. Het stellen van een juiste

diagnose is vaak een moeilijke opgave. Ë

gebreksverschijnselenOntstaat er een tekort aan één van de essentiële elementen, dan stagneert de groei en treden vaak gebreksverschijnselen op.

Afhankelijk van het element kan een gebrek leiden tot groeiremming, chlorose en necrose, een verslechterde vruchtkwaliteit,

verminderde groei van wortels, bloemen en zijscheuten en tot een vervroegde afsterving van oudere bladeren. In een van de

volgende Groeifactoren zal hierop per element nader worden ingegaan.

overmaatsverschijnselenProblemen kunnen ook ontstaan wanneer een voedingselement in overmaat aanwezig is. Hierbij kan sprake zijn van

verstoring van de opname van een element door verdringingseffecten van andere elementen (antagonistische werking tussen

elementen). Ook kan een te hoge totale concentratie aan zouten in het wortelmilieu leiden tot productievermindering

(EC-effect) zonder dat voor een bepaald element gebrek of overmaat aanwezig is. In dat geval bemoeilijkt een hoge osmotische

waarde in het wortelmilieu (veroorzaakt door de hoge EC) de opname van water. Verstoring door vergiftiging als gevolg van een

overmaat van een bepaald element komt niet snel voor.

oorzaken van gebreks- of overmaatsverschijnselenHerkenning van gebreks- of overmaatsverschijnselen wordt vaak bemoeilijkt doordat ze ook door diverse oorzaken kunnen

ontstaan (kasklimaat, temperatuur en pH in het wortelmilieu, virussen, schimmels, luchtverontreiniging e.d.). Daarnaast kan

verwarring ontstaan bij een overmaat of tekort van meerdere elementen tegelijk of als de opname wordt bemoeilijkt door een

slecht functionerend wortelstelsel, bijvoorbeeld als gevolg van zuurstofgebrek. Tot slot wordt een gebreksverschijnsel van een

bepaald element vaak niet veroorzaakt door een gebrek aan dat betreffende element in het voedingswater, maar door een

overmaat van een ander element. Een bekend voorbeeld van een dergelijke antagonistische werking is de negatieve invloed van

ammonium op de opname van calcium. Het omgekeerde - waarbij elementen elkaars werking positief beïnvloeden - bestaat

ook: synergetische werking.

de diagnoseAfhankelijk van de precieze functie van het betreffende element, de transportmogelijkheden binnen de plant en of het element

remobiliseerbaar is, hebben gebreks- en overmaatssymptomen een herkenbaar karakter (afsterving, groeiverstoring, verlies aan

bladgroen) en treden ze op voorspelbare plaatsen in de plant op (jongste of oudste delen, groeipunt, bladrand, vrucht). Het

eenvoudige flowdiagram op de volgende pagina kan u ondersteunen bij het stellen van een eerste diagnose van gebreks- en

overmaatsverschijnselen.

Zoals echter ook uit het bovenstaande blijkt zijn vele factoren van invloed. Het flowdiagram op zich zal dan ook onvoldoende

houvast bieden voor een complete diagnose. Daarvoor is een regelmatige analyse van de voedingscijfers in het substraat een

essentieel onderdeel. Een vergelijking van de resultaten van de analyse met de daarvoor beschikbare streefcijfers van uw gewas

in het betreffende teeltstadium biedt extra houvast. In uitzonderlijke situaties kan wellicht een plantsapanalyse nog verder

uitkomst brengen. Á

uw multifeed-dealers:

3

methode voor het bepalen van een voedingsgebrek.Deze methode geeft algemene gebreksverschijnselen, per plant kunnen er afwijkende verschijnselen optreden. Lees de voorwaarden en bepaal welke het meest overeenkomt met het verschijnsel dat de plant laat zien. Volg bij twijfel beide voorwaarden en bekijk of de latere voorwaarde beter aansluit.

Haifa Chemicals Northern EuropeHi-Chem N.V., Generaal de Wittelaan 17/16, 2800 Mechelen, België

Telefoon +32 (0)15 27 08 11, Fax +32 (0)15 27 08 15

E-mail: hichem@hichem.be Internet: www.haifachem.com

Innovatief ondernemen‘Toen mijn zoon Roel twee jaar geleden besloot fulltime mee te gaan werken op de kwekerij, hebben

we het areaal vergroot van 1 naar 3 hectare. Bij de realisatie van de nieuwbouw is gekozen om de

vloeibare meststofinstallatie te vervangen door de twee grote meststofbakken van Multifeed. De keuze

voor het Multifeed-concept past helemaal bij onze schaalvergroting.’ Á

Dhr. Ivo Beyens (Kwekerij Den Breyn) uit Ravels (België), 3 ha. tomaten2

Gemak ‘In het verleden werkte ik met vloeibare meststoffen waardoor ik slechts een beperkt aantal mensen

op mijn bedrijf de bakken kon laten aanmaken. Met Multifeed kan ik dit vrijwel aan iedereen overla-

ten. Dit geeft extra flexibiliteit op mijn bedrijf. Het enige wat ik zelf nog hoef te doen is het bestellen

van de big bags. Met het bijgeleverde computerprogramma is dit echter zeer eenvoudig.’ Á

Dhr. Luc Beirinckx uit Herentals (België), 5 ha. tomaten1

Multifeed geeft rust en overzicht‘Als teeltmanager ben ik verantwoordelijk voor de bemesting van alle planten. Door de grote diver-

siteit van potplanten tot diverse groenten en zelfs rozenstruiken is dit een hele opgave. We werken

hierbij met UV-ontsmet drainwater en een 100% gerecirculeerd eb-vloedsysteem. In combinatie met

Multifeed is dit zo eenvoudig dat het zorgt voor een stukje rust op het bedrijf.’ Á

Dhr. Elias Rietveld (Plantenkwekerij Leo Ammerlaan) uit Berkel en Rodenrijs3

collega’s over MultifeedIn elke uitgave van ‘Groeifactor’ laten we een aantal tuinders aan het woord. Met hun

positieve ervaringen over Multifeed zijn zij onze beste woordvoerders. Naast het grote voordeel

‘tijdwinst’ is Multifeed bedrijfseconomisch gezien de beste keuze. Uiteraard is dit afhankelijk

van uw huidige situatie en bemestingssysteem in combinatie met het gewas dat u produceert.

Voor tuinders die momenteel nog met vaste meststoffen werken is de investering mini-

maal. Voor gebruikers van vloeibare systemen en zeker voor starters is het zeer lucratief

om over te stappen op Multifeed. Deel mee in de winst en lees de

ervaringen van uw collega’s. Ë

1

2

3

Ronald Valke, meststoffenspecialist

onze nieuwe collega

Met ingang van 1 november is onze nieuwe medewerker Ronald Valke in dienst getreden. Ronald heeft

acht jaar ervaring als bemestingsspecialist in de glastuinbouw. Zijn opgedane kennis en ervaring zal

hij als Haifa-medewerker graag met u als (potentiële) Multifeed-gebruiker delen.

Voor vragen is Ronald bereikbaar onder het nummer +31 (0)6 533 38 463.

Zijn e-mail adres is ronald@hichem.be. Á