Grenzeloos Verzet · De eerste jaren van de bezetting De overrompelende schok van de Duitse inval...
1
De eerste jaren van de bezetting De overrompelende schok van de Duitse inval en de bezetting leidde in eerste instantie tot een grondige desoriëntatie bij nagenoeg iedereen. Het perspectief van een nabije Duitse eind-overwinning en een blijvende suprematie van Nazi-Duitsland op het Europese vasteland was daarbij veelal bepalend. De aanvankelijk soepele opstelling van de bezettingsautoriteiten en de relatief correcte houding van de Duitse militairen wekte tevens een kritisch- afwachtende houding onder de bevolking in de hand. Een soort oriënterende voorfase van het zich pas later aftekenende spectrum van collaboratie tot verzet. Voorlopig was men de NSB veel vijandiger gezind dan de bezetter. Behalve de zuidelijke provincies dacht aan verzet nog niemand. In de eerste wereldoorlog was Nederland neutraal gebleven, maar voor de zuidelijke provincies waren oorlog en front toen zeer nabij geweest. De grote stroom Belgische vluchtelingen, de smokkelaars en verdwaalde vliegtuigen en beschietingen in de grensstreek creëerden die betrokkenheid. Ruim twintig jaar later verliep de vluchtelingenstroom van noord naar zuid beginnend met met een groeiende stroom uit Duitse krijgsgevangenschap ontsnapte, met name Franse soldaten, die in de eerste oorlogsjaren probeerden Frankrijk te bereiken. Later gevolgd door vliegtuigbemanningen. Ze krijgen voedsel en onderdak en werden door de vijandelijke linies heen geloodsd. De overgang naar onderduikers lijkt slechts een kleine stap. De Duitsers voerden veel sociale verbeteringen in zoals kinderbijslag, belastingverlaging, ontslagverbod, betere ziektekostenverzekering. Ondanks deze maatregelen daalde de levensstandaard erg snel. Nederland was een wingewest geworden en de Duitsers waren bezig het hele land leeg te roven. De directe agressie van de bezetter richtte zich in 1940-1941 voorlopig nog tot bepaalde minderheidsgroepen uit de bevolking, die als meest uitgesproken vijanden van het nationaalsocialisme werden beschouwd: de joden en de communisten. Door de uitbreiding van de Arbeitseinsatz (de verplichte tewerkstelling in Duitsland) en de deportatie van Joden werden de ogen geopend. De jaren 1943-1944 De illegale pers groeide in omvang en verscheidenheid en er werd een groeiend beroep gedaan op de illegale mogelijkheden om zich aan de Duitse maatregelen te onttrekken. De kleine lokale verzetskernen ontwikkelden zich tot regionaal gecoördineerde en gespecialiseerde organisaties waarin de hulpverlening aan onderduikers en andere vervolgden een centrale plaats innamen zowel qua functie en qua omvang. Vele activiteiten zijn daarvan afgeleid. In het voorjaar van 1944 waren in Brabant minstens 30.000 mensen ondergedoken. In de regio Zuidoost Brabant werd de hulpverlening voor ruim 5000 onderduikers geregeld via het gecombineerde werk van de verzetscentra “het Huisven” van de familie de Koning in Heeze en de “de Zwarte Plak” van de familie Poels in Horst-America. De terreur van de bezetter in de vorm van uitbuiting en vervolging nam in de loop van 1944 verder toe. In de laatste maanden voor de bevrijding van zuid Nederland bereidden met name de gewapende verzet en de diverse inlichtingen groepen zich voor op specifieke taken ter assistentie van de militaire operaties van het geallieerde leger. Juist in deze periode kreeg het verzet zware slagen te verduren De naoorlogse jaren Alhoewel deze bezettingsperiode nu anno 2019 bijna 75 jaar achter ons ligt, blijken herinnering aan deze zwarte periode nog steeds gevoelig te zijn. De opgelopen trauma's, de nabestaanden, de interpretatie van de gebeurtenissen en de mogelijkheid dat iemand vergeten of verkeerd is beoordeeld maakt dat we ons nog steeds moeten inhouden. Gemeentes eren meestal alleen verzetsstrijders uit eigen gemeente met een straat, plakkaat of monument, hoewel een ander wellicht meer gedaan heeft voor de inwoners van de gemeente. Gelukkig waren de activiteiten van onze verzetsstrijders destijds niet beperkt tot gemeente grenzen. Een oordeel vormen over personen in het verzet tijdens de bezetting geeft problemen. Er werd goed werk verricht, namen noemen destijds leverde een risico op met als gevolg dat na de bezetting personen vergeten zijn terwijl anderen lof toegezwaaid kregen die ze niet verdienden. Grenzeloos Verzet
Transcript of Grenzeloos Verzet · De eerste jaren van de bezetting De overrompelende schok van de Duitse inval...
De eerste jaren van de bezettingDe overrompelende schok van de Duitse inval en debezetting leidde in eerste instantie tot een grondigedesoriëntatie bij nagenoeg iedereen. Het perspectiefvan een nabije Duitse eind-overwinning en eenblijvende suprematie van Nazi-Duitsland op hetEuropese vasteland was daarbij veelal bepalend. Deaanvankelijk soepele opstelling van debezettingsautoriteiten en de relatief correcte houdingvan de Duitse militairen wekte tevens een kritisch-afwachtende houding onder de bevolking in de hand.Een soort oriënterende voorfase van het zich pas lateraftekenende spectrum van collaboratie tot verzet.Voorlopig was men de NSB veel vijandiger gezinddan de bezetter. Behalve de zuidelijke provinciesdacht aan verzet nog niemand.
In de eerste wereldoorlog was Nederland neutraalgebleven, maar voor de zuidelijke provincies warenoorlog en front toen zeer nabij geweest. De grotestroom Belgische vluchtelingen, de smokkelaars enverdwaalde vliegtuigen en beschietingen in degrensstreek creëerden die betrokkenheid. Ruimtwintig jaar later verliep de vluchtelingenstroom vannoord naar zuid beginnend met met een groeiendestroom uit Duitse krijgsgevangenschap ontsnapte, metname Franse soldaten, die in de eerste oorlogsjarenprobeerden Frankrijk te bereiken. Later gevolgd doorvliegtuigbemanningen. Ze krijgen voedsel enonderdak en werden door de vijandelijke linies heengeloodsd. De overgang naar onderduikers lijkt slechtseen kleine stap.
De Duitsers voerden veel sociale verbeteringen inzoals kinderbijslag, belastingverlaging, ontslagverbod,betere ziektekostenverzekering. Ondanks deze
maatregelen daalde de levensstandaard erg snel.Nederland was een wingewest geworden en deDuitsers waren bezig het hele land leeg te roven.
De directe agressie van de bezetter richtte zich in1940-1941 voorlopig nog tot bepaaldeminderheidsgroepen uit de bevolking, die als meestuitgesproken vijanden van het nationaalsocialismewerden beschouwd: de joden en de communisten.Door de uitbreiding van de Arbeitseinsatz (deverplichte tewerkstelling in Duitsland) en dedeportatie van Joden werden de ogen geopend.
De jaren 1943-1944De illegale pers groeide in omvang enverscheidenheid en er werd een groeiend beroepgedaan op de illegale mogelijkheden om zich aan deDuitse maatregelen te onttrekken. De kleine lokaleverzetskernen ontwikkelden zich tot regionaalgecoördineerde en gespecialiseerde organisatieswaarin de hulpverlening aan onderduikers en anderevervolgden een centrale plaats innamen zowel quafunctie en qua omvang. Vele activiteiten zijn daarvanafgeleid.In het voorjaar van 1944 waren in Brabant minstens 30.000 mensen ondergedoken. In de regio Zuidoost Brabant werd de hulpverlening voor ruim 5000 onderduikers geregeld via het gecombineerde werk van de verzetscentra “het Huisven” van de familie de Koning in Heeze en de “de Zwarte Plak” van de familie Poels in Horst-America.
De terreur van de bezetter in de vorm van uitbuiting en vervolging nam in de loop van 1944 verder toe. In de laatste maanden voor de bevrijding van zuid Nederland bereidden met name de gewapende verzet
en de diverse inlichtingen groepen zich voor op specifieke taken ter assistentie van de militaire operaties van het geallieerde leger. Juist in deze periode kreeg het verzet zware slagen te verduren
De naoorlogse jarenAlhoewel deze bezettingsperiode nu anno 2019 bijna75 jaar achter ons ligt, blijken herinnering aan dezezwarte periode nog steeds gevoelig te zijn. Deopgelopen trauma's, de nabestaanden, de interpretatievan de gebeurtenissen en de mogelijkheid dat iemandvergeten of verkeerd is beoordeeld maakt dat we onsnog steeds moeten inhouden.
Gemeentes eren meestal alleen verzetsstrijders uiteigen gemeente met een straat, plakkaat of monument,hoewel een ander wellicht meer gedaan heeft voor deinwoners van de gemeente. Gelukkig waren deactiviteiten van onze verzetsstrijders destijds nietbeperkt tot gemeente grenzen.
Een oordeel vormenover personen in hetverzet tijdens debezetting geeftproblemen. Er werdgoed werk verricht,namen noemendestijds leverde eenrisico op met alsgevolg dat na debezetting personenvergeten zijn terwijlanderen loftoegezwaaid kregendie ze niet verdienden.
Grenzeloos Verzet
![[ger] INDUSTRIESTATISTIK : 1965 - No. 2 Vierteljährliche ...bezetting, omzetten en loonsommen, onderverdeeld volgens de N.I.C.E. (Systema tische Indeling der Industrietakken in de](https://static.fdocuments.nl/doc/165x107/602278211e260a07ee7a18ac/ger-industriestatistik-1965-no-2-vierteljhrliche-bezetting-omzetten.jpg)
