Grenco Algemene presentatie - KNVvK · (verdampen en gaan door compressor!) •Ammoniak NH3...
Transcript of Grenco Algemene presentatie - KNVvK · (verdampen en gaan door compressor!) •Ammoniak NH3...
GEA Refrigeration Technologies
Ernst Berends
GEA Refrigeration Netherlands
1
Koudedragers
Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies 2
Koudedragers algemeen
Bemonstering
Lucht in het systeem
Corrosie
Onderwerpen
Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies
Indirecte systemen
• Uit veiligheid en milieu overwegingen steeds meer trend
naar indirekte installaties >> dus met koudedragers.
• Voordeel : vermindering NH3/freon inhoud
• Nadeel : hoger energieverbuik vanwege extra WW
(lagere To > 3 tot 5 K ) en extra pomp-energie.
3 Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies
Koudemiddelen & koudragers
Koudemiddelen (verdampen en gaan door compressor!)
• Ammoniak NH3
• Kooldioxyde CO2
• Freonen R …. • Halocarbons propaan, butaan etc
Koudedragers ( secundair koudemiddel)
• Water • Zoutoplossingen - CaCl2 / NaCl / Temper, Freezium • Alcohol/glycol oplosingen - PEG, MEG • Olie achtigen - D-Limoneen, raapolie • Kooldioxide (verdampend!) - CO2 • Alkali / Ammonia - NH3 / water oplossing • bietensap en andere exoten……..
4 Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies 6
• Goedkoop
• Hoge soortelijke warmte
• Lage viscositeit
• Niet giftig
• Niet corrosief
• Niet brandbaar
• Afbreekbaar in milieu
Al deze eisen zijn niet te combineren, dus de ideale
koudedrager bestaat (nog) niet!
Koudedragers: Eisen aan koudedrager
Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies
• Q = m. c. T
• Aleen hoge s.w is niet zaligmakend, ligt er maar net aan hoeveel er moet worden rondgepompt > kijk dus ook naar r.c
• Pomp-energie wordt bepaald door de flow en de viscociteit !
• Maakt concentratie niet onnodig hoog > te dikke vloeistof.
• vriespunt op ca 5 K onder laagst optredende T0 leggen.
7 Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies 9
Water hoge sw, helaas maar bruikbaar tot + 0,5°C
• Door te mengen met zouten, alcoholen etc. zijn lagere
vriespunten haalbaar.
• Concentratie mengsel [%] is maat voor vriespunt.
• Hoe hoger de concentratie des te lager vriespunt.
• Vriespunt koudedrager moet ca 5 K (niet minder) onder
laagst optredende verdampingstemperatuur liggen!
• Regelmatig (2x /jaar) lab-analyse via monstername.
Koudedragers: Vriespunt
GEA Refrigeration Technologies 10
Pekel
Pekel is goedkoop, hoge soortelijke warmte,
maar corrosief! Inhibitors??
Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies 11 Koudedragers
Bij nieuwe installaties na 1 tot 2 mnd monster nemen en opsturen.
Daarna 2 x /jaar. Steeds goed labellen (klantnaam of locatienummer,
installatienummer, eventueel welk gedeelte van systeem, datum)
Laboratorium bepaalt:
• s.g > concentratie > vriespunt VP
• pH waarde (zuurgraad)
• concentratie metaal deeltjes / corrosie producten
• inhibitor concentratie
• mate van vervuiling
• geleidbaarheid
U ontvangt rapport plus advies. pH vaak op peil brengen
Koudedragers: Bemonsteren
GEA Refrigeration Technologies 13
Koudedragers: Vriespunt meten
• Zelf concentratie / vriespunt meten door bepaling soortelijk gewicht [kg/m3]
• Systeem met “dobbertjes” zoals bij accuzuur wegen.
• Let op deze zijn geijkt bij +15 à +20 °C !
Na aftappen moet monster dus eerst
opwarmen tot deze waarde.
• Dan pas aflezen !
• Weet wat je meet! Pekel, EG, PG, Temper
om juiste tabel te raadplegen!
GEA Refrigeration Technologies 15 Koudedragers
Baumé degrees (heavy) originally
represented the percent by mass
of sodium chloride in water at
+16 °C.
• Aflezing soortelijk gewicht in kg/ dm3. (water = 1,0)
• Pekel concentratie wordt in ° Beaume uitgedrukt.
• Antoine Baumé (1728 - 1804) was een Frans
chemicus en farmaceut, vond de zg Hydro-meter uit.
GEA Refrigeration Technologies 16 Koudedragers
• Vriespunt te laag (concentratie te sterk) is >
Demi water toevoegen
• Vriespunt te hoog (concentratie te laag) > hogere concentratie of
“pure” koudedrager toevoegen.
• NOOIT rechtstreeks in systeem brengen, altijd via mengvat!
• Bij voldoende niveau altijd eerst deel aftappen.
• Soms wordt ook alleen inhibitor toegevoegd om corrosie bescherming weer op peil te brengen.
Bij aanwezigheid van lucht werkt inhibitor NIET!
Koudedragers: Concentratie op peil brengen
GEA Refrigeration Technologies
pH papier, geeft globale indicatie Schaal 0 - 14
17
Koudedragers: pH bepaling
GEA Refrigeration Technologies 18 Koudedragers
• verminderde pompcapaciteit en cavitatie
• slechtere warmteoverdracht
• corrosie
• erosie, er komen harde deeltjes in het systeem
• afdichtingsproblemen, door erosie aantasting van pakkingen
• aantasting van de koudedrager
Lucht in de installatie leidt tot problemen!
GEA Refrigeration Technologies 19
Lucht in de installatie
Twee “soorten” lucht in systeem :
• Vrije lucht ( bellen)
• Gebonden lucht ( opgelost in vloeistof)
Hoeveelheid gebonden lucht in water
afhankelijk van druk en temperatuur :
• Meer gebonden lucht bij lage temp en
hoge druk
• Minder gebonden lucht bij hoge temp en
lage druk (lucht komt vrij in belletjes)
GEA Refrigeration Technologies 20 Koudedragers
VÓÓr het vullen de installatie vacumeren (pas op seals en “indeuken”)
• Behoedzaam vullen van de installatie (vanaf onderen, onluchters open)
• VÓÓr het in bedrijfstellen de koudedrager bij omgevingstemperatuur
laten circuleren en ontluchten = verwijderen van de gebonden lucht
• Geen lekkage van verbindingen; vÓÓr vullen controleren op lekdichtheid
door afzepen of formeergas - sensistordetectieapparaat
• Voldoende groot expansievat en voldoende systeemdruk voor statische
hoogte
• Na iedere reparatie waarbij systeem open is geweest moet er zorgvuldig
ontlucht worden
• Afsluiters voor de automatische ontluchters na opstart/in bedrijfstellen
sluiten: voorkomt verstopping naald (kristallisatie) en lekkage
• Ontluchtingsvoorzieningen/ontluchters
• Stikstof-kussen oid aanbrengen
Voorkomen lucht in het systeem
GEA Refrigeration Technologies 21
DN Diameter
[mm]
Wanddikte
[mm]
Onderdruk
[bar]
DN500 508 4 - 0,54
DN450 457 3 - 0,31
DN400 406.4 3 - 0,42
DN350 355.6 3 - 0,6
DN300 323.9 3 - 0,8
DN250 273 2 - 0,4
DN200 219.1 2 - 0,76
tot DN150 168.3 < 2 - 1, 0
Vacumeren
• Vacumeren bij dunwandig RVS leidingwerk
• Risico op imploderen vanaf DN 150 en groter
GEA Refrigeration Technologies 22
ontluchter
Typen ontluchters
Vrije lucht – grote bellen:
• Handmatig ( hoogste punt/stijgleiding)
• Automatische ontluchter met serviceafsluiter (hoogste
punt/stijgleiding): afsluiter alleen open tijdens
servicewerkzaamheden Na ontluchten dichtzetten i.v.m.
kristal ”verstopping” bij fijne naald en risico lekkage.
Let op: bij te lage systeemdruk kan op hoogste punt onderdruk ontstaan (voordruk op voldoende nivo).
Vrije lucht – ook als kleine bellen
• Micro-bellen verzamelaar met automatische ontluchter
In de warme retourleiding, warmste vloeistof/laagste druk.
Gebonden lucht
• Ontgassings unit ( dmv vacuum, verwijdert gebonden lucht)
Wordt zelden toegepast
GEA Refrigeration Technologies
23
Controle met plastic zak Montage in hoofdleiding
Ontluchters met vlotter
naalden liever niet
toepassen !
GEA Refrigeration Technologies 24 Koudedragers
• Minimale corrosie
• Minder slijtage in kleppen/pompen (geen cavitatie)
• Betere warmte overdracht en circulatie
• Lagere onderhoud/service kosten
• Minder pompseal problemen (erosie) > minder lekkage
• Minder vervuiling systeem > minder verstopte filters
• Minder geluid
• Beter totaal rendement (warmteoverdracht beter, pomp beter)
Goed ontluchte systemen
GEA Refrigeration Technologies 25 Koudedragers
Corrosie bij halfvolle leiding
Voorkom luchtopsluitingen bij leidingloop
GEA Refrigeration Technologies 27 Koudedragers
BRAND en CORROSIE driehoek
Lucht bevat ca 20 % zuurstof (oxygen)
GEA Refrigeration Technologies 28 Koudedragers
• Op scheidingsvlak van vloeistof/lucht krijg je corrosie.
• Inwendig
• Inhibitors voorkomen corrosie in leidingen
• Warme leidingen gevoeliger voor inwendige corrosie
• Juiste materialen toepassen
• Bij pekel Foodgrade kwaliteit zonder inhibitor
• Uitwendig
• Let op morsen van zoutoplossingen
• Isolatie dampdicht laten
• Naden/kieren repareren
• Isoleerder controleren voordat beplating erop gaat
• Voorbehandeling Inertol
• Bestek volgen
Corrosie
GEA Refrigeration Technologies 31 Koudedragers
Goud (edel metaal) oxydeert niet, ook niet na lange tijd!
GEA Refrigeration Technologies 35
Pekel-pomp, zat veel lucht in systeem
• Sludgevorming achter de pompwaaier.
• Bij pomp verzamelt vuil zich achter slijtring
pomp loopt vast.
GEA Refrigeration Technologies 36
Uitwendige corrosie
• Bij pekel-lekkage snelle roestvorming,
• Bij morsen direct met deel veel water spoelen en
opvangen!
GEA Refrigeration Technologies
• Alu keerkap oliekoeler, opp.vlakte water gekoeld
• Scheidingschot water IN/UIT deels weg > kortsluiting > te warme olie!
38 Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies 39 Koudedragers
Deze vorm ontstaat als twee verschillende soorten metaal in een
stroom geleidende (waterige) omgeving bij elkaar in de buurt komen.
Hierop is de galvanische reeks gebaseerd, waarbij de "edele" metalen
de onedele aantasten.
Koolstof (grafiet) is het meest edel, magnesium het minst.
Koper, zilver, goud, platina en bijvoorbeeld lood zijn edeler dan ijzer en
ijzer is weer edeler dan zink, aluminium en magnesium.
Zo tasten bijvoorbeeld koper en titanium ijzer aan en beschermen zink,
aluminium en magnesium juist het ijzer.
Hierop is de werking van anoden gebaseerd. Daarom worden ze ook
wel offerblokken genoemd. Dit heeft dus niets met giften voor de
charitatieve instellingen van de parochie van doen.
Galvanische corrosie
GEA Refrigeration Technologies 41 Koudedragers
Galvanische corrosie
K Ba Ca Na Mg Al Zn Cr Fe Ni Sn Pb H Cu Ag Hg Pt Au
• De metalen Pt en Au zijn edel
• De metalen tot en met Pb zijn onedel.
• De metalen van Cu tot Hg zijn half-edel.
Een ezelsbrug om deze reeks te onthouden
.
Kleine Baby Carolientje Naaktgeboren Mag Alleen op Zon-
en Christelijke Feestdagen Niet Snoepen Probeer Haar te
Cussen Agter de Haag, bij de Platina Auto
De spanningsreeks der metalen is de rangschikking van de metalen naar dalend
reducerend vermogen; met andere woorden hoe meer naar links een metaal
staat, hoe gemakkelijker het geoxideerd wordt. Hoe meer naar rechts het metaal,
hoe edeler het is.
GEA Refrigeration Technologies
Gebruik in koudedrager-circuit zo
weinig mogelijk verschillende
materialen!
42 Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies
Kwaliteit oppervlakte / grondwater Let op Chloride gehalte : Voorbeeld : pH 7.3 , +70 °C, 163 ppm Cl gehalte 304 NIET geschikt 316 nog net geschikt
45 Koudedragers
GEA Refrigeration Technologies
Bezwijkende RVS draadstangen van plafonds boven zwembaden. Al jaren bekend, helaas nog steeds gebruikt!
• \
46
Zwitserland
1985
12 doden !
2012 Tiburg
vallende
geluidbox
1 dode !
2001
Steenwijk
CHLOOR
DAMPEN !