Wieringerwerf, 10 maart 2016

Nieuwe buitendienstmedewerker rundveehouderij Per 1 april aanstaande zal Nils van Straten ons team komen versterken als buitendienstmedewerker voor de veehouderij. Nils is als zelfstandig ondernemer bij een tweetal loon-werkers en een bloembollenbedrijf werkzaam geweest.

Aanvoer Kalkammonsalpeter Rond 17 maart komt er een schip met kalkammonsalpeter voor de wal. Bij directe levering in bulk vanuit schip krijgt u een extra logistieke korting. Opgave via: info@agrotheek.nl of telefonisch via uw buitendienstmedewerker of via de balie 088-9900700.

GBM monitor Sinds dit seizoen is het voor iedereen, die professioneel gewasbeschermingsmiddelen gebruikt, verplicht te beschikken over een gewasbeschermingsmonitor. Deze geïntegreerde monitor vervangt het gewasbeschermingsplan. De NVWA (Voedsel- en Warenautoriteit) kan u de komende maanden controleren op het in het bezit hebben van dit formulier (voor elke teelt een apart formulier). Ook wanneer u geen gebruik heeft gemaakt van een chemische onkruidbestrijding in bijvoorbeeld grasland, dan is het in het bezit hebben van een gewasbeschermingsmonitor noodzakelijk. CAV Agrotheek adviseert om de planning en de monitoring van uw teeltmaatregelen onderdeel te maken van uw bedrijfssysteem. Enkele weken geleden heeft u al een invulformulier ontvangen voor het invullen van uw “plan”. Aan de hand van o.a. uw gewasbeschermingsmiddelengebruik-overzicht, die wij voor u uit onze registratie kunnen halen, willen we u de komende maanden assisteren met het invullen van dit plan. Indien u interesse heeft, dan vernemen we dit graag van u. Dit kan via info@agrotheek.nl of telefonisch 088-9900700.

Graslandbemesting 2016 De productie van ruwvoer op het melkveehouderijbedrijf bepaalt in belangrijke mate het bedrijfsresultaat. Talloze onderzoeken bevestigen telkens het belang van een maximale droge-stofopbrengst van eigen bodem. Bemesting van grasland speelt hierin de belangrijkste rol. CropSolutions besteedt jaarlijks een aanzienlijk budget aan proeven en onderzoek om de kennis over graslandproductie op alle grondsoorten te verhogen. Naast directe toepassing in de advisering, wordt deze kennis ook gebruikt om de samenstelling van meststoffen te optimaliseren.

Proefvelden CropSolutions 1

Bemesting grasland Al meerdere jaren adviseren wij een bemesting van korrelmeststoffen in gedeelde giften. Dit geeft verschillende voordelen. Enkele voordelen zijn een verhoogd ruw eiwitgehalte in het gras en een verhoogde droge stof opbrengst. Een ander voordeel is dat door vroege inzet van een zwavelhoudende ammoniummeststof in het seizoen (wanneer de plant het nodig heeft), zwavel meer rendeert. Ons advies is om dit in de vorm van ammoniumsulfaatsalpeter (ASS) te geven. ASS is een meststof met totaal 26% stikstof (7% nitraat- en 19% ammoniumstikstof) en 35 % SO3. Naast de vroege zwavelgift, zorgt ammonium voor een langzame gestage groei. Tevens spoelt ammonium niet uit. Afhankelijk van de temperatuur zal ammonium omgezet worden in nitraat (bij koude zal een langzamere omzetting plaatsvinden). Bij de latere giften volstaat een gift met kalkammonsalpeter.

Zwavelbemesting Door middel van een uitgekiende bemesting is er vrij eenvoudig iets te doen aan een S-tekort. Via de S-index van BLGG kan er beoordeeld worden of een zwavelbemesting noodzakelijk is. Zwavelbemesting dient in het voorjaar te gebeuren. In het tweede deel van het groeiseizoen komt de mineralisatie goed op gang en is er van een tekort meestal geen sprake meer. De meeste analyses op de kleigronden hebben een S-index van boven de 92, wat voldoende is. Wanneer u signaleert dat de S-index op uw ruwvoederonderzoek lager dan 92 is, dan is bij een gelijke uitgangspositie (zelfde percelen, basisbemesting) voor dit jaar een zwavelbemesting gewenst. Een tekort aan zwavel kan resulteren in een lagere drogestof-opbrengst en een lager ruw eiwitgehalte. Uit meerjarig onderzoek via CropSolutions is gebleken, dat zwavelbemesting op zand een hogere opbrengst geeft (ds en ruw-eiwit) en op klei renderen zwavelhoudende meststoffen wanneer het zwavelgehalte in de bodem laag of moeilijk beschikbaar is. Zwavel in gras rendeert het meeste bij een vroege zwavelgift.

Gedurende de 2e maand van het jaar is de bodemtemperatuur behoorlijk gezakt en na een zachte winter is deze gelijk aan verleden jaar. De voorsprong van de groei is alleen terug te vinden in de massa van het gewas op het land. De temperatuur is op dit moment, samen met de nattigheid, niet optimaal voor doorgroei van het gewas. Waarschijnlijk wordt het de komende dagen droger en warmer. Laten we hopen dat deze verbetering voorlopig doorzet.

4000

4500

5000

5500

6000

0 object kassulfan

GM kalisulfan +kali 60

klei 75 N + RVD

Bemesting strategie voorjaar

februari/maart, afhankelijk van bodemgesteldheid en weer. mestgift: minimaal 25 m3 rundveedrijfmest op bestaand grasland

gedeelde kunstmestgift: begin maart tot 4de week maart* 150-200 Ammoniumsulfaatsalpeter (ASS)

begin april tot 3de week april* 200-250 kg Kalkammonsalpeter (Kas)

enkele kunstmestgift: half maart tot half april* 350-450 kg Kas-zwavel (Sulfan), 15 SO3

*datum en gift afhankelijk van weer en gesteldheid bodem 24 % Stikstof (12 % ammonium, 12 % nitraat)

Ons advies, ook via ervaringen vanuit de laatste jaren, is om een gedeelde gift toe te passen: 150-200 kg ASS vroeg in het seizoen, gevolgd door een kalkammonbemesting na 3 - 5 weken.

Kalibemesting Kali heeft in de onderzoeken van de laatste jaren zeer goede effecten gegeven in de droge stofproductie van grasland. Enerzijds zien we dat grasland in Nederland steeds lagere buffervoorraden aan kali bevat en anderzijds wordt ook steeds minder kali aangevoerd in de vorm van mest. De onttrekking van kali ligt hoger dan stikstof, zo rond de 36 kg per ton droge stof. De meeste kuilanalyses tonen geen kaligebrek, maar gedurende de laatste 10 jaar zijn de kali-gehaltes in het gewas (kuil-analyses) al gezakt. Een tekort aan kali kan opbrengst derven en een kaligift kan in de zomer droogtestress voorkomen.

Proefveld gegevens CS kleiperceel 2015 Zoals gemeld worden er al vele jaren proeven uitgevoerd met verschillende meststoffen en verhoudingen. De laatste jaren (ook op klei) vernemen we dat een kaligift positief kan bijdragen voor een verhoging van de opbrengst. Houd kaligetal, kalibemesting uit o.a. organische mest en kuilanalyses (van voorgaande jaren) goed in de gaten om de kalibehoefte van uw perceel te beoordelen.

Wat ook regelmatig opvalt is dat bij gelijktijdig maaien van de proefvelden de opbrengst van de vloeibare meststoffen vaak lager is dan de opbrengsten van de percelen die bemest zijn met gekorrelde meststoffen. Vloeibare meststoffen geven een langzamere en meer gestage groei. Ook geeft een meststof met zwavel doorgaans een plus. Zwavelgetallen in de bodem en de beschikbaarheid zijn wel bedrijfsspecifiek. Goedkopere meststoffen kunnen veelal gelijke of hogere opbrengsten genereren dan de “duurdere” alternatieven.

Vloeibare bemesting met NTS NTS is een vloeibare meststof die stikstof en zwavel bevat. Dit betekent een betere stikstofbenutting, minder kans op stikstofverliezen en de juiste dosering zwavel voor een optimale groei. De uitgebalanceerde verhouding zorgt ervoor dat de mineralen gereguleerd beschikbaar komen. Hierdoor ontwikkelen de gewassen zich optimaal. NTS kan men al vroeg in het seizoen toedienen. NTS is een mengsel van Urean en ATS (ammoniumthiosulfaat). Door toevoeging van ATS wordt de omzetting van Ureum naar ammonium en de omzetting van ammonium naar nitraat geremd en neemt vervluchtiging af. NTS geeft een stabiele en efficiënte stikstof werking. Met een speciale van straaldoppen voorziene veldspuit moet de NTS worden toegediend.

Samenstelling NTS 27+ 3 (met zwavel) 27,8 % N Stikstof totaal waarvan:

13,2 % N Ureumstikstof 8.0 % N Ammoniumstikstof

6.6 % N Nitraatstikstof 3,1 % Zwavel (=7.8 % SO3)

Stikstofvorm in NTS Stikstof is het basiselement voor de opbouw van plantaardig eiwit. Planten kunnen nitraat direct opnemen terwijl ureum en ammonium eerst moeten worden omgezet in nitraat via bodemreactie. De snelheid van dit proces hangt o.a. af van bodemvocht en temperatuur, hoe beter deze groeiomstandigheden hoe sneller de omzetting naar nitraat verloopt. Zolang stikstof in de vorm van ammonium en ureum in de bodem aanwezig is, is deze niet gevoelig voor uitspoeling, dit betekent dat er vroeg begonnen kan worden met het toedienen van NTS en zo optimaal gebruik te maken van gunstige omstandigheden in het vroege voorjaar. De stikstof uit NTS is over langere periode beschikbaar, wat resulteert in een rustige startgroei en een goede gewasopbrengst. NTS: DE VOORDELEN OP EEN RIJ -Precisie bemesting: minimale overlap -Aanwenden met veldspuit: grotere werkbreedte -Meer structuur in het kuilvoer, minder nitraat -Verbetering graszode en wortelontwikkeling -Sporenelementen zijn efficiënt opneembaar -Geen restproduct bij u in de silo

Demovelden Als CAV Agrotheek willen we ook producten in ons woon- en werkgebied testen. “Ons” gebied is teelt-technisch en klimaattechnisch toch anders dan andere delen van Nederland. Veelal is het organisch-stofgehalte in de bodem, mede door teeltrotatie (aardappelen en tulpen), lager dan in andere gebieden van Nederland. Ook het kalkgehalte en de pH is veelal hoger dan elders in Nederland. Wij bemerken ook dat bij het bemesten van grasland en maïs een verschillende insteek vereist is. Praktijkdemovelden geven toch verrassende gegevens, zoals het voordeel van gespreide stikstofgiften in het voorjaar en maïsrassenkeuze.

omzetting van ureum naar ammonium

bodemtemperatuur omzettingsduur

graden Celcius dagen

2 4

10 2

20 1

omzetting van ammonium in nitraat

bodemtemperatuur omzettingsduur

graden Celcius weken

5 6

8 4

10 2

20 1

2 diagrammen van demovelden in de Wieringermeer met diverse meststoffen, opbrengst in kg ds/ha

Demoveld: opbrengst van de 1e snede tussen Growsol Demoveld: opbrengst gegevens van de 1e snede (met en zonder smartgrass) en Power Basic. tussen diverse meststoffen (Kas, NTS, Power

Basic en Growsol. Uit onze bevindingen blijkt dat vloeibare meststoffen een lagere opbrengst genereren op gronden waarvan het stikstofleverend vermogen laag is. Vaak blijkt dat korrelmeststoffen de hoogste opbrengst geven.

Vloeibare bemesting: GrowSol Optimaal (vernieuwde samenstelling) De mogelijkheid bestaat om in grasland, graszaad en tarwe een stikstofbemesting uit te voeren met behulp van injecteren van GrowSol in de bodem. De Growsol meststof heeft een verbeterde samenstelling. Voordelen van het uitrijden met behulp van de tandspaakwielinjector: -Zeer nauwkeurig, geen meststof in slootkant of perceelrand -U hoeft zelf niet uit te rijden. -Prijstechnisch interessant ten opzichte van Kas-zwavel/Sulfan en andere kunstmestsoorten. -Minder vervluchtiging van stikstof wanneer het lange tijd droog en schraal weer blijft. -Minder kans op uitspoeling doordat er een groter aandeel ammonium en ureum in het product zit. -Mogelijkheid tot toevoegen van Selenium. -Vernieuwde samenstelling met een optimale stikstof /zwavelverhouding: 4:1 (gelijk aan sulfan) -Nieuw: Met het gebruik van de CropSpec (die nieuw is) wordt continue de werkelijke N-behoefte van het

gewas gemeten en wordt de hoeveelheid GrowSol hier direct op aangepast.

19 % stikstof (waarvan 7.5% ureum, 3.7 % nitraat, 7,6 % ammonium), 11.7 % SO3 (4,7 S)

Nufarm Smartgrass® Smartgrass® wordt in Amerika en Australië al ingezet als groeibevorderaar van gras en is nu klaar voor de praktijk in Europa. Smartgrass® bestaat uit Gibberellinezuur en is een planteigen product. Afgelopen jaar hebben we Smartgrass® al op enkele percelen ingezet. Wij zoeken voor dit teeltseizoen testbedrijven die Smartgrass® in de praktijk willen testen. Voor info gaarne contact opnemen met Jan Ruijter (06-15032347 of mail naar j.ruijter@agrotheek.nl).

Gibberellinezuur >Is een groeiregulator. >Komt voor in (bijna) alle planten. >Werking van Gibberellinezuur ontdekt in 1954. >Gibberellines zijn een groep van planthormonen. >Effect in gras: versnelt de celdeling en vergroot de stengelstrekking; langere bladeren en stengels. >Andere toepassingen: onder andere in fruit (vruchtzetting & verruwing).

Toepassingstijdstip SmartGrass SmartGrass® kan worden toegepast om de eerste snede te vervroegen of om de grasgroei te versnellen na het maaien of weiden. Smartgrass® kan dus op verschillende momenten worden ingezet: -Direct na de winter (voor de 1e snede) als de grasgroei op gang komt(grashoogte tussen 10-15 cm). -Na een maaibeurt (2-7 dagen na het maaien, indien voldoende blad aanwezig voor opname SmartGrass®).

Toepassingstijdstip onder de juiste condities SmartGrass® bevat 400 g/kg gibberellinezuur en mag per jaar 1 keer worden ingezet. Houd voor een zo goed mogelijk effect rekening met het volgende:

-Vermijd toepassing onder stress-situaties (zoals nachtvorst, waterschade). -Toepassing bij een buitentemperatuur van minimaal 10 graden Celcius. -Gebruik 200-300 liter water per ha. -Smartgrass® is eventueel te mengen met gewasbeschermingsmiddelen. Let wel: Voor beide

producten geldt voor een juiste werking het juiste toedieningstijdstip. Veelal zijn deze niet gelijk aan elkaar.

Dosering SmartGrass® met Gondor® Voor een zekere toepassing onder alle omstandigheden adviseert Nufarm om SmartGrass® met toevoegmiddel Gondor® te combineren. Gondor®wordt standaard in een combipack met SmartGrass® meegeleverd. Advies: 20 gram SmartGrass® + 240 ml Gondor® per ha. Een SmartGrass® toepassing levert de volgende voordelen op: - Meer kg droge stof/ha - Meer eiwit/ha - Een vroegere eerste snede - Verlengen van het beweidings- en maaiseizoen - Egalere graszode

Mailing Veehouderij Per seizoen sturen wij veehouders een aantal e-mails met actuele berichtgeving over zaken als bodemtemperatuur, onkruiddruk in combinatie met weersgesteldheid (bijv. wel of geen bodemherbicide in mais), aanvoer van kunstmest per boot (direct levering) en diverse andere activiteiten. Als u deze e-mail nog niet ontvangt, dan kunt u zich,indien gewenst, aanmelden via: j.ruijter@agrotheek.nl

Neem voor meer informatie contact op met: CAV Agrotheek Jan Ruijter 06-15032347 j.ruijter@agrotheek.nl Zuidrak 18 Thomas van Essen 06-51204526 t.vanessen@agrotheek.nl 1771 SW Wieringerwerf Balie 088-9900700 info@agrotheek.nl