Geothermie in de gebouwde omgeving

Ans van den BoschPlv. Directeur Warmte en Ondergrond

Programma manager Duurzame Warmte

1. Klimaatakkoord

2. Geothermie in de gebouwde omgeving

3. Beleid geothermie

Onderwerpen

1 Klimaatakkoord

• Opdracht: in 2030 3,4 Mton CO2 reductie, 1,5 mln huizen van

het gas af

• Aanpak 1: Wijk voor wijk

• Onder regie van gemeenten

• Transitievisies warmte uiterlijk 2021 (welke wijk wanneer over op welk alternatief)

• Ondersteund door € en Expertise centrum

• Aanpak 2: individueel

• Onder regie van eigenaar

• Ondersteund door ISDE en energieloketten

Ontwerp klimaatakkoord GO

Alternatieven voor verwarmen met aardgas

Duurzaam gas: Biogas, mestvergister,

power to gas (H2)

Maar ook: hout pellets en biomassa ketels

All Electric

Warmtepompen, infrarood,

“nul-op-de-meter”

Collectieve Warmte <70oC

Restwarmte van datacenters, warmte koude opslag (WKO),

oppervlaktewater,ondiepe geothermie,

riothermie

Collectieve Warmte >70oC

Restwarmte van industrie, biomassa en

geothermie

Collectief Individueel

+

I

s

o

l

a

t

i

e

-

Warmte opties per huishouden

Opties per huishouden 20172030

verwachting2030KA

2050 KA

CV installaties 91% 80% 65% 0-15%

Hybride warmtepomp 1% 4% 9% 5-35%

All electric warmtepomp 3% 10% 12% 30-60%

Stadsverwarming* 5% 7% 15% 15-45%

Individuele biomassa ketel 0% 0% 0% 0-5%

* (biomassa, geothermie, restwarmte)

NU

› Warmtekrachtcentrale

› Afvalverbrander (AVI) 55% hernieuwbaar

› Biomassa

› Gas (tijdelijk/piek)

› WKO (kleine projecten 50-200 woningen)

Ontwikkeling

› Geothermie

› Aquathermie

› Industriële restwarmte

› Restwarmte datacenters

Bronnen voor warmtenetten

2 Geothermie in de gebouwde omgeving

Potentie

› Eerste boring in 2007

› 22 projecten in gebruik (4 PJ)

› 5 in testfase

› 11 in voorbereiding

› Huidige diepte tussen 2000 en 3000 m

› Temperaturen 70 – 90 graden C

› Projecten worden steeds groter: >30MW

› Voornamelijk glastuinbouw

Feiten

Vergunningen

51 opsporingsvergunningen

• Groot aandeel warmtenetten (15 tot 45%)

• Geothermie als een van de cruciale bronnen voor

stadsverwarming

• Maar nog geen warmtenet aangesloten op geothermie!

Geothermie in de gebouwde omgeving

2030 2050

Beleidsbrief 15 PJ 110 PJ

Klimaatakkoord 20 PJ 135 PJ

Masterplan 50 PJ 200 PJ

3 Beleid

› Doel: 15 PJ in 2030; 110 PJ in 2050

› Versterken en versnellen!

› Bovenop het bestaande beleid:

• Speciale wetgeving voor geothermie

• Deelname van EBN

• Exploratieprogramma voor onbekende gebieden ondergrond: SCAN

• Innovatie Roadmap

› Vervolgbrief in de maak

8 februari 2018 - kamerbrief

Stand van zaken

SCANInnovatie Road map

› 6 consortia

› Exploratie naar waar UDG mogelijk is

› Ontsluiten potentieel Dinantien

Green deal UDG

Subsidie, garantie

Garantieregeling

Om het geologische risico af te

dekken (P90)

7 rondes, start in 2010

• 28 projecten ingediend, 11

gerealiseerd

• M€ 147 cumulatieve reserving

• 4 claimsSDE+/SDE++

• Subsidieert productie van

hernieuwbare energie

• 27 projecten toegekend,

770 MWth

• 21 projecten in gebruik

(2019)

• 0,033 euro/Kwh subsidie

voor geothermie

› Leidraad: model, handleiding

› Afwegingsproces gemeenten ondersteunen en objectiveren

› ECW: operationeel steunpunt

▪ bij het opstellen van de Transitievisies Warmte en uitvoeringsplannen,

▪ ook voor dringende issues uit de praktijk.

› Eén gemeenschappelijke aanpak (efficiency, kwaliteit, transparantie, draagvlak)

› Snel op gang helpen alle gemeenten en decentrale overheden

Faciliteren lokale besluitvorming

Geothermie GO komt moeizaam van de grond…

- Invoeding in warmtenet essentieel voor ontwikkeling geothermie

- Maar naast technische hier ook governance issues

- Draagvlak nieuw warmtenet, volloop risico

- Bovengrondse marktordening: wie is verantwoordelijk voor wat?

➢ Samen optrekken met alle partijen!

We zijn er nog niet….

Vragen?

› Veel potentie

› Veel aandacht

› Veel actie

› Maar nog veel uitdagingen

› Samen optrekken

Dank voor uw aandacht!