GemeentebladDoopsgezinde Gemeente Dordrecht

Vrije Evangelische Gemeente Dordrecht

Schakel jaargang 46 nr. 7. oktober

Adressen Doopsgezinde gemeente

Kerk Bezoekadres: S.M. Hugo van Gijnweg 12,DordrechtTel: 078-6175343 Postadres: secretariswww.dgdordrecht.doopsgezind.nlinfo@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Predikant Ds. N.J.Cuperustel: 070-3584961/06-51581314e-mail: predikant@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Voorzitter Mw. H.E. Dekkers-de Kok, tel: 06-10708191e-mail: voorzitter@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Secretaris Th.D. Vis, tel: 078-6211074

Penning-meester

Mw. T.I.V. Bonnema-Tekelenburg, tel: 078-6133281e-mail:penningmeester@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Leden K.J. Beukemae-mail:kerkenraad@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Verhuur Mw. H.E. Dekkers-de Kok, tel: 06-10708191e-mail: verhuur@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Leden-administratie

J.G.J. Dekkerse-mail:ledenadministratie@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Organisten K.J. Beukema, mw. A. Laan-Boogaard, W.Wagenaar

Bank Doopsgezinde gemeente Dordrecht, IBANNL44ABNA0627480837

Website www.dgdordrecht.doopsgezind.nl

Facebook www.facebook.com/dgdordrecht

2

Ontheemd?Zoals de meesten van u wel weten heb ik een paar maandengeleden een fietstocht gemaakt. Wat begon als een sportiefgebeuren, werd toch al snel een pelgrimstocht, niet in hetminst omdat ik de route naar Zuid-Europa voor een grootgedeelte via de bestaande pelgrimsroutes gevolgd ben. Ik benletterlijk uit m n bestaande leven weggefietst, en ben in eenander soort leven terechtgekomen. Losgekomen van mnwortels. Zonder de mensen die me lief zijn in de buurt, zondervertrouwde dingen om heen, zonder m n vaste routines, geentwee dagen achtereen hetzelfde. Hoewel ik de wijde wereldintrok, werd mijn wereld alsmaar kleiner. Dingen waar je nietzo bij nadenkt en vanzelfsprekend zijn, blijken opeensbelangrijk te worden. Dingen die belangrijk waren, blijken nietmeer zo belangrijk te zijn. Omdat ik geen radio en/of TV had,bleven me een hoop prikkels bespaard en realiseerde ik medat de media heel veel meningen van anderen over jeuitstorten, over onderwerpen die je eigenlijk helemaal nietinteresseren. Wat dat betreft was het een heerlijk rustigetocht. Als ik onderweg stopte om een foto van de omgeving temaken of om iets te eten of te drinken, werd ik elke keer weerverrast door het hoorbare gezang van onnoemelijk veelvogels. De uitgestrekte bossen en landbouwgronden waar iklangs kwam waren prachtig. En als je dan zo elke dagvoortpeddelt, en het in je hoofd alsmaar leger en rustigerwordt, ging ik als vanzelf nadenken over m n bestaan, de zinervan, waar kom je vandaan, waar ga ja naar toe, wat doe jein die tussentijd, waar sta je in de tijd? En waar ben je nu meebezig? Wat doet het allemaal met je? Je kan wel zeggen dat ikm n ziel aardig heb omgeploegd. En daar had ik ook alle tijdvoor. Het gaf ook afleiding als ik weer eens moeite had omeen heuvel of berg te beklimmen. Na een week onderweg te

3

zijn, m n lichaam was eraan gewend om elke dag opnieuw opde fiets te stappen en een flinke afstand af te leggen, vroeg ikme af wat het allemaal met me deed. Wat heb ik numeegemaakt?

Dag 1 de foto van de kerk die door tegenlicht mislukt was. Oja, die foto, ik had die nog niet teruggekeken. Blijkt dat ie tochgelukt was, en er een jacobsladder op zichtbaar was, aan hetbegin van de St. Jacobs-pelgrimsroute.

Ik beleefde het ogenblik opnieuw, het licht dat plots over hetschermpje trok, en alsmaar helderder werd. Ja, zo was het, enhet was net of daar de hemel voor me was opengegaan, alseen bemoediging: ga maar op reis, je hoeft niet alleen tegaan, ik ga met je mee. Dat heeft me veel energie gegeven enhet vertrouwen dat ik, wat er ook zou gebeuren, er wel zoukomen.

Dag 2 de achterband geklapt. Op 30 april, ik herinnerde medie datum, eerst Koninginnedag, daarna de herinnering: desterfdag van m n oom in 1945, pas 23 jaar. (Omdat ik met Wil

4

in het voorjaar zonder enige planning vooraf op debegraafplaats in Loenen terechtkwam). Wat een verschil inlevens. Met welk recht ben ik nu op m n 68e jaar deze tochtaan het maken? Waarom nu pas de herkenning en herinneringvan dat gebeuren? Maar die jakobsladder was er toch ookgeweest? Het heeft mij alleen maar sterker gemaakt in deovertuiging dat onze levens ontstaan zijn door de Almachtige,dat het leven hier op aarde tijdelijk is, en dat ons leven na onssterven in andere sferen wordt voortgezet. Gesterkt door ditsoort gedachten heb ik enthousiast m n reis vervolgd. Kon ikanderen meer open tegemoet treden. En dat heb ik zonderschroom gedaan. De meeste mensen die ik sprak liepen detocht, of een gedeelte daarvan. Ik ben me één gaan voelenmet hen. Allemaal op weg naar dezelfde bestemming, iedermet zn eigen beperkingen en met zn te slechten problemen.

Zon pelgrimsreis wordt vaak vergeleken met een levensreis. Ikzie daar wel iets herkenbaars in. Het eerste kwart moest ikwennen (m n jeugd), daarna beleef je de reis meer en meer enontmoet je alsmaar meer mensen (mn werkzame leven), enals je dan bijna op je bestemming bent lijkt het wel of je nietmeer vooruit komt (ouder worden), vind je het jammer dat dereis ten einde loopt. En dan is er eigenlijk geen vervolg. Wantvan het leven na dit leven kan ik me geen echte voorstellingmaken. Met veel plezier heb ik de reis tot een einde gemaakt.Ik heb echt het gevoel gehad dat ik het niet alleen hoefde tedoen. Hoewel ik uit m n leven ben weggefietst, ben ik nietontheemd geweest. Het weerzien met degenen die me lief zijnis een dierbare herinnering. Niet alleen in het gezin maar ookmet u, mensen in de kerk. Toen ik na zon 3100 km inSantiago de Compostella aankwam, en het laatste stempeltjein m n pelgrimspaspoort ging halen, werd me gezegd dat ikveranderd was. In doen en denken. Ik hecht daar niet zo veelwaarde aan, maar als het betekent dat ik een beter mens

5

geworden zal zijn dan mag dat wel, hoewel ikzelf daar geenbeeld bij heb. Het is ook niet het doel geweest. Het heeft mewel meer gebracht dan ik ooit voor mogelijk had gehouden.Een ervaring waarbij God in deze tijd van zich heeft latenhoren, is wel het allerbelangrijkste. Het gaat daarbij dus nietom spectaculaire openbaringen, maar het kan blijkbaargewoon, bij het maken van een foto.

Jan-Evert Bom

Van de redactieWe hebben als redactie leuke reacties gekregen op onzegemeenschappelijke blad en ook een aantal punten terverbetering. Daar zijn we blij mee en we hebben er zoveelmogelijk rekening mee gehouden. Bij het onderdeel kerkdiensten is nu vermeld als het om eenVEG-dienst gaat. Het logo boven het deel met VEG-informatie is gewijzigd. De afbeeldingen op voor- en achterzijde zijn gecentreerd. Ook zijn er meer fotos toegevoegd.

Onderwerpen die voor zowel leden van de Vrije EvangelischeGemeente Dordrecht als voor leden van de DoopsgezindeGemeente Dordrecht van belang zijn, zijn voorin geplaatst.Daarna volgen een doopsgezind en een VEG-deel, en een deelmet informatie over kerkdiensten en andere activiteiten.

Al met al is het een dikke Schakel geworden. We wensen uveel leesplezier en horen het graag als we bij het maken vande november-Schakel nog verbeteringen kunnen aanbrengen.

De redactie

6

Inleveren kopij november-nummer SchakelDe sluitingsdatum voor het inleveren van kopij voor hetnovember-nummer van de Schakel is 14 oktober 2019.

Stuur de VEG-kopij naar markensteijn@kpnmail.nl endoopsgezinde kopij naar schakel@dgdordrecht.doopsgezind.nl.

Graag de kopij aanleveren als platte tekst en bij het sturenvan een foto vermelden wie de maker is. Het is belangrijk datzowel de teksten als de afbeeldingen rechtenvrij zijn.Bovendien moeten de afgebeelde personen toestemming voorpublicatie van de foto hebben gegeven.

Overnemen teksten uit deSchakelAls je een tekst of foto uit de Schakel wilt overnemen, vraagdan even toestemming bijschakel@dgdordrecht.doopsgezind.nl. Wij informeren dan bijde auteur of fotograaf of die geen bezwaar heeft.

OogstOktober, oogstmaand. In het liedboek staat lied 716 met dezetekst van Job Heeger.

Zaaien, maaien, oogsten.Dank de Allerhoogstevoor zijn zorg om ons bestaan.Hij biedt ons dit alles aan.

7

Zaaien, maaien, oogsten.Dank de Allerhoogstevoor de zegen die Hij geeft,zodat elk het leven leeft.

Zaaien maaien, oogsten.Dank de Allerhoogstedoor te delen met elkaarwat Hij aanbiedt, ieder jaar.

Op zondag 27 oktober danken we voor de oogst en we delenvan uit van onze overvloed, dit jaar door goederen en geld inte zamelen voor de Voedselverdeling in Crabbehof.

Weet waar uw gaven voorworden gebruikt!Henk van der Net: Schrijnende voorbeelden ken ik maar al tegoed

(Met toestemming van de webmaster In de buurt ; Artikel van

8

Caty Groen; Foto: Jeroen Verbueken, Fotopersbureau Busink)

"Er zijn vrijwilligers die zo zijn verweven met hun taken, datde benaming vrijwilliger niet meer bij hen past. Dat vrijwilligniet vrijblijvend is, weten velen inmiddels wel. Er zijn mensendie zelfs dat besef al lang achter zich hebben gelaten. Neemnou Henk van der Net. Als vrijwilliger kent hij nog het oldschool club- en buurthuiswerk. Jaren geleden was hijregelmatig bezoeker van het buurthuis in Wielwijk, waar hijdestijds woonde. Je kon er darten en dat deed hij er metovergave. Hij verhuisde naar Crabbehof en werd het vastegezicht van Trefpunt De Nieuwe Stoof.

Het begon ruim vijfentwintig jaar geleden met even eenhandje helpen na het darten, herinnert Henk zich. Ik was bestvaak in het buurthuis. Na mijn echtscheiding en problemenmet mijn gezondheid, werd ik afgekeurd. Ik vond er afleidingen verleende steeds meer hand- en spandiensten, draaideachter de bar en hielp tot in de kleine uurtjes als er eenfeestje werd gegeven. Van lieverlee werd Trefpunt De NieuweStoof min of meer mijn tweede thuis. Ik was vaker hier dan inmijn eigen huis. De voedselverdeling is niet de Voedselbank.Vijftien jaar geleden zette Henk in Trefpunt De Nieuwe Stoofeen voedselverdeling op. Zijn initiatief kwam als geroepenvoor veel mensen en er wordt nog steeds massaal endankbaar gebruik van gemaakt. De voedselverdeling inCrabbehof is iets anders dan de Voedselbank. Om voor deVoedselbank in aanmerking te komen, moet je aan allerleivoorwaarden voldoen. Als je daar net niet voor in aanmerkingkomt, dan maakt dat jouw situatie natuurlijk niet minderschrijnend.En schrijnende situaties kent Henk maar al te goed. Hij kent

9

van vrijwel iedereen de reden waarom er wordt aanklopt bij devoedselverdeling. Voorbeelden genoeg, zegt hij. Als je partnereen poosje achter de tralies verdwijnt en jou achterlaat metkleine kinderen en een schuld waar je zelf van schrikt, geloofme dan heb je het niet makkelijk.De uiterste verkoopdatum.Het begon allemaal toen Henk in Crabbehof van de toenmaligesupermarktmanager van Super de Boer producten mochtmeenemen die de uiterste verkoopdatum hadden bereikt. Erwas niets mis met het eten en ook de supermarkt vond hetzonde om het zomaar in de vuilnisbak te gooien. Toensupermarkt MCD er zich vestigde kreeg Henk ook met hen eengoede relatie en nu krijgen ze artikelen van onder andere PlusValkzicht. Sponsors zijn niet meer vanzelfsprekend.Een van de mooiste dingen vind ik de jaarlijksegezinsuitstapjes, zegt Henk. Vroeger werd dat bekostigd doorsponsors, vaak Dordtse bedrijven. Voor ouders en kinderen isdit vaak het enige uitje dat ze tijdens de vakantie hebben.Sponsors zijn niet meer vanzelfsprekend. Dit jaar gaan we eendagje naar Linnaeushof en een dagje naar Duinrell.Touringcars huren kost al snel tweeduizend euro. We moetende ouders om een eigen bijdrage vragen. Ik ben dan ook bangdat de gezinsuitstapjes dit jaar voor het laatst zijn. Als er geensponsorgeld is, krijgen we het dagje uit niet meer bekostigd.Dat zou vreselijk jammer zijn.Wat gas terugnemen.Dat buurtgenoten hem vertrouwen en willen praten, merktHenk dagelijks. Ik was op een gegeven moment zo vaak in DeStoof, dat ik echt wat gas terug moest nemen. In plaats vanaltijd hier te zijn, ben ik er nu zoveel mogelijk s morgens. sMiddags ga ik altijd even naar buiten en zit dan in hetwinkelcentrum een poosje op het bankje voor de supermarkt.Dat weten bezoekers ook. Ik zie het al aan hun gezichten; wat

10

ze s morgens in De Stoof niet tegen me kunnen zeggen, doenze wel s middags op het bankje voor de Dirk.

Corrie Hofland

Interview met ds. Han CuperusDe Vrije Evangelische Gemeente heeft begin september eenberoep op ds. Han Cuperus uitgebracht. In oktober 2014 werd hij voorganger van de DoopsgezindeGemeente Dordrecht e.o. Toen mocht ik hem interviewen voorde Schakel. Inmiddels zijn we vijf bewogen jaren verder. Ik plaats hier hetinterview van 2014. Samen met dominee Cuperus blikte ik ookterug op de afgelopen vijf jaar en vroeg ik naar zijn motivatiebij de VEG te solliciteren.

Doop en belijdenisHan Cuperus is op 31 maart 1985 in Den Haag gedoopt doorzijn vader. Hij staat nog achter zijn belijdenis van toen. Godbestaat in relatie tot de mensen. 'Relatie' is een kernbegripvoor Han. In relaties tussen mensen wordt iets zichtbaar vanGod.

Van doop tot domineeIn eerste instantie trad Han niet in de voetsporen van zijnvader, maar koos hij voor het vak dat zijn moeder ook heeftuitgeoefend: de verpleging.Hij is een stapelaar, van MAVO via HAVO naar de HBO-Verpleegkunde. In 1983 ging hij voor een half jaar werken ineen kibboets. Een leerzame ervaring in alle opzichten:zelfstandig zijn, je grenzen opzoeken in de woestijn en levendicht op de huid van het heilige land. Hij las in die tijd 'DeBron' van James Michener en 'Exodus' van Leon Uris. Verhalen

11

die vertellen over de levenshouding van het volk Israël;boeken die enorme indruk op hem maakten. Han vertelt nogenthousiast over de zinderende stad Jeruzalem, de oude stad,de klaagmuur, de oude sjoel, maar ook over het Meer vanGalilea, waar hij zag hoe binnen een half uur een gladwateroppervlak door een storm een woeste zee wordt.Na zijn opleiding tot verpleegkundige werkte hij een aantaljaren in een ziekenhuis. Zijn ervaring op de hartbewakingmaakte dat hij steeds nieuwsgieriger werd naar de redenenwaarom mensen doen wat ze doen. Om zich hier verder in teverdiepen ging hij werken voor de thuiszorg in de HaagseSchilderswijk en HBO-Theologie studeren aan de HogeschoolHolland in Diemen. Een periode waarin hij steeds meerbelangstelling kreeg voor de terminale zorg en het begeleidenvan rouwgroepen. Zoals hij het formuleert: zijn 'bekering' wasniet plotseling zoals bij Paulus, maar meer zoals bijTimotheus: opgegroeid in de traditie, en stapje voor stapjenaar de verdieping van het geloof.Na zijn afstuderen was hij Geestelijk Verzorger in hetverzorgingshuis Duinhage in Den Haag en pastoraal werker inde Doopsgezinde Gemeente Eindhoven. Na drie jaar werd hijgevraagd om voorganger te worden van de DoopsgezindeGemeente Den Bosch. Met deze aanstelling kon hij inAmsterdam aan het Doopsgezind Seminarium studeren. Nahet behalen van het proponentsexamen werd hij in 2005predikant in Rotterdam en nu dus ook in Dordrecht.

LievelingsbijbeltekstGevraagd naar zijn lievelingsbijbeltekst noemt Han een aantalteksten die heel belangrijk voor hem zijn: zijn trouwtekst, zijndooptekst, de teksten van zijn scripties. Als trouwtekst kregenHan en Carla mee Genesis 1:27 God schiep de mens als zijnevenbeeld, als evenbeeld van God schiep hij hem, mannelijken vrouwelijk schiep hij de mens. Een belangrijke tekst omdat

12

deze de gelijkwaardigheid van man en vrouw weergeeft.Zijn dooptekst 1 Johannes 5:3 Want dit is de Liefde van God,dat wij zijn geboden bewaren.Voor zijn HBO-scriptie Crisis als kans koos hij 1 Koningen 19Sta op en eet; anders gaat de reis uw krachten te boven. Hij isgeïnspireerd door het werk van prof. dr. Ruard Gansevoort dieveel gepubliceerd heeft over functie en verandering van geloofin crisissituaties. Ook zijn proponentsscriptie ging over rouwverwerking encrises in het mensenleven. Hier koos hij psalm 18: 30 Metmijn God spring ik over een muur. Deze tekst heeft een extraemotionele waarde voor Han omdat het de tekst was die zijnoom Han bij zich droeg. Deze oom was als student medicijnenin de oorlog tewerkgesteld als verpleger in Berlijn. Tijdens debevrijding van Berlijn is hij door de oprukkende Russischesoldaten neergeschoten. Hij werd door zijn collegas in Berlijnbegraven. Zijn dagboek en brieven zijn in het bezit van Han,die er inspiratie uit heeft geput.

LievelingsliedHan houdt van zingen, maar er is toch een aantal liederen dater voor hem uit springt. Licht dat ons aanstoot in de morgen(lied 601) gezongen door familieleden bij zijn huwelijk roeptnog altijd warme emoties op. Zolang wij ademhalen schept Gij in ons de kracht om zingendte verhalen waartoe wij zijn gedacht. (lied 657) en Geef vredeheer geef vrede (1010). De tekst van dat laatste lied is vanJan Nooter, die Han als kind in Den Haag als predikantmeemaakte.

Doopsgezind?Han koos ervoor doopsgezind predikant te worden. Natuurlijk,hij komt uit die traditie, maar het is meer dan dat. Binnen dedoopsgezinde broederschap is het de opdracht inverscheidenheid verbonden te zijn. Die verscheidenheid mag

13

blijven bestaan. Bovendien vindt Han het belangrijk dat ergeen hiërarchisch principe is. De uitzending met Pinksteren iser voor allen die ervoor kiezen met de Geest van Godonderweg te zijn, ieder met zijn of haar eigen talenten,kwaliteiten en mogelijkheden.

Gemeente DordrechtWat wenst hij ons toe? Een klimaat waar iedereen op verhaalkan komen. Waar mensen elkaar open en eerlijk kunnenbevragen. Een plek waar mensen geïnspireerd door deboodschap van God op weg kunnen gaan in de wereld.

2014-2019: vijf veel bewogen jarenIk weet nog goed hoe Han op 30 april 2015 de kerkenraadvertelde dat hij net gehoord had dat er kanker bij hem wasgeconstateerd. Dat viel als een bom in de vergadering diebedoeld was om te brainstormen over activiteiten in hetnieuwe jaar. Een bom die een nog veel grotere impact had ophet leven van Han en zijn familie. De behandeling was zwaar,maar heeft gelukkig effect gehad.Wat heeft deze ervaring hem gebracht? Niets is meervanzelfsprekend , zegt Han. Ik doe nu vooral dingen die ikbelangrijk vind. Zich inzetten voor vrede is een van die dingen. Hij ging eenaantal keren mee met een Christian Peacemaker Team; datwas een inspirerende ervaring waar hij ons als gemeente ookin heeft laten delen. De cursussen Geweldloos Communicerenhebben hem ook veel geleerd over communicatie met en overmensen. Hoe mooi is het om te zien bij zon cursus dat menseninstrumenten aangereikt krijgen om beter te communiceren.Het brengt hem bij de bijzondere taak om als lid van hetcollege van curatoren van het doopsgezinde seminariumassessments af te nemen van aankomende proponenten in debroederschap, nadat hij daarvoor een speciale training hadgevolgd.

14

Motivatie om te solliciteren bij de Vrije EvangelischeGemeenteToen we in 2017 besloten om de kerk om de week aan de VEGte verhuren, had je wel enige reserves over de snelheidwaarmee deze beslissing werd genomen. Nu heb jegesolliciteerd als voorganger bij de VEG. Wat heeft jegemotiveerd om dat te doen?Een aantal zaken. In de eerste plaats een gesprek met ds.Wessel Verdonk. Om een gemeenteavond voor te bereidenover de achtergronden van doopsgezind en Vrije EvangelischeGemeente, sprak ik met Wessel Verdonk. Tot mijn verrassingantwoordde Wessel op mijn vraag welke theologie de VEGonderschrijft: "Wij hebben geen theologie". Dat vond ik welerg vrijzinnig. Bij nadere uitleg begreep ik dat de VrijeEvangelische Gemeente geen dogmas heeft. Dat klonk mijbekend in de oren. Waarbij ik begreep dat het hier, net als dedoopsgezinden om geloofs-vrijzinnigheid gaat en niet omwijsgerige vrijzinnigheid. De Vrije Evangelische Gemeente voelt sterk de opdrachtvanuit het geloof goed te doen. Die houding spreekt mij ergaan.Ook door de sfeer na de diensten op zondagochtend kreeg Haneen beter beeld van de gemeente.Tenslotte leerde Han bij de cursus Geweldloos communicerenRia Harriss en Olga Leenheer nader kennen en kreeg hij zoeen beter beeld van de sfeer en de mensen in de VrijeEvangelische Gemeente.

Zoals wij in doopsgezinde kring opdoperen hebben voorpredikanten die van buiten komen, zo zal Han zich verdiepenin de Vrije Evangelische Gemeente. Wie kan hem daarbij beterbegeleiden dan ds. Leo Mietus. Die zal een leesopdracht voor

15

Han opstellen om zich verder te verdiepen in de VEG. We feliciteren Han en de Vrije Evangelische GemeenteDordrecht van harte met deze stap.

Hermine Dekkers

16

Herinnering boekpresentatie 24oktoberIn het vorige gemeenteblad hebt u kunnen lezen datdonderdag 24 oktober a.s. een gedenkwaardige dag is voorDordrecht. Het is dan 75 jaar geleden dat de omgeving vanhet toenmalige kerkgebouw van onze gemeente (Kruiskerk)door de geallieerden werd gebombardeerd. Op de 24e wordt in de VEG een boek overhaar oud-predikant ds. Jac. Lissenberg vandiverse kanten besproken en gepresenteerd.Vanaf 14:00 uur staat de koffie klaar.Het programma duurt van 14:30 uur tot16:00 uur en wordt geleid door ds. Ed vanden Berg-Strijker.

Hopelijk komt u ook! Het wordt op prijsgesteld als u zich aanmeldt bij Ria Harriss-vander Salm.T: 078-6558868E: RHarriss@vanderSalm.netAdres: Kerkgebouw Doopsgezinde GemeenteS.M. Hugo van Gijnweg 12 in Dordrecht

Jeannette Bosch

Vrouwencontact 31 oktoberHet is al aangegeven in het septemberblad dat het opbovengenoemde datum een bijzondere morgen van hetvrouwencontact zal worden. Immers:

17

Jan-Evert Bom komt een reisverslag geven van zijnsolofietstocht naar Portugal.

Hij is volop bezig om er een mooie reportage van te maken envroeg al aan mij hoeveel tijd hij ervoor zou hebben. Wehebben het volgende tijdschema afgesproken:Half tien drinken we koffie. Om tien uur komt Jan-Evert aanhet woord met uitleg over de reis. Kwart voor elf is er eenkorte koffiepauze, daarna maakt Jan-Evert zijn reisverslag af.

Nogmaals nodigen wij alle leden van onze en de Doopsgezindegemeente uit te genieten van de door Jan-Evert gemaakteunieke fietstocht.Om het tijdschema goed aan te houden vragen webelangstellenden vóór half tien aanwezig te zijn.

Corrie Hofland

18

Doopsgezinde gemeenteDordrecht

Van de doopsgezinde kerkenraadWat een maand van uitersten!

We kunnen terugkijken om twee fijne startzondagen en op eenmooie viering van het 30-jarig bestaan van de zusterkring.

Het was ook bemoedigend dat na een unaniem besluit van deleden van de Vrije Evangelische Gemeente Dordrecht om ds.Han Cuperus te benoemen, onze leden in een extraledenvergadering ook unaniem stemden voor de constructiedie dat mogelijk maakt.

Maar er was ook verdriet om het overlijden van drie van onzegemeenteleden: zr. Iet van den Ende, br. Jelke Weistra en br.Fred Zandvoort.

En natuurlijk gaan de praktische zaken door. Zo is er doorTheo Vis geholpen door Kees Naaktgeboren verder getimmerdin de kelder, komt er vrijdag 20 september iemand kijken bijde kerk om een offerte voor zonnepanelen uit te brengen enbuigen we ons als kerkenraad binnenkort over de offertes voorbetere verlichting en ventilatie in de kerk.

Zaterdag 21 september houdt De Crabbehoeve open dag endaar zal onze kok, Ad Eland, reclame maken voor het project

19

Koken met kinderen. Ik verwacht dat daarna snel devoorlichtingsbijeenkomst voor de deelnemende kinderen enhun ouders kan worden gehouden. Vreni van Tiggelen heeftzich ook als begeleider aangemeld . We staan in destartblokken!

En tenslotte gaat een aantal leden op 28 en 29 septembernaar het gemeenteweekend in Fredeshiem. Ik verheug me alop de muzikale nachtzoen! Het verslag leest u in denovember-Schakel.

Iedereen een mooie maand oktober toegewenst.

Hermine Dekkers

In memoriam Iet van den EndeOp 2 september is onze zuster Iet van den Ende-Boersma inde nabijheid van haar familie op 81-jarige leeftijd rustigoverleden. Afkomstig uit hervormde traditie heeft Iet in Noord Holland degrondbeginselen van haar geloof geleerd. Na haar opleidingaan de tuinbouwschool verhuisde ze naar Wageningen. Daarleerde zij bij de doopsgezinde gemeente op welke manier haargeloofshouding zichtbaar kon worden in de wereld. In dezeondogmatische en kritisch bijbel-lezende gemeenschap zonderhiërarchie heeft zij verder gewerkt aan haar levensmotto:"Altijd zorgzaam en hulpvaardig." Samen met Kees, die Iet indeze gemeente heeft leren kennen, kreeg zij vier kinderen.Liefdevol heeft zij hen gestimuleerd zich te ontwikkelen. Vooralals het ging om het bestuderen van de natuur.

Naast deze taak, heeft Iet veel plezier beleefd aan deactiviteiten buitenshuis. Na de verhuizing naar Noord-Hollandheeft Iet 30 jaar de boekhouding verzorgd van de

20

doopsgezinde gemeente Schagen. Daarnaast is zij 25 jaaractief geweest voor de wereldwinkel in deze plaats. Toen dekinderen ouder werden maakten die graag gebruik van dehulpvaardigheid van Iet en Kees als het ging om het klussen inhuis en tuin.

In 2008 vertrokken zij naar Dordrecht. In de nieuwewoonomgeving meldde Iet zich al snel bij hetduurzaamheidscentrum Weizigt en het Biesbosch museum'Twintighoeve'. Met plezier werkte zij mee aan heteducatieprogramma voor de scholieren en de rondleidingen inhet waterrijke gebied. Ook de doopsgezinde gemeenteDordrecht werd al snel een plek waar zij zich voor inzette.Trouw bezocht zij de kerkdiensten en de wijkbijeenkomsten.Voor de zusterkring aanvaardde zij graag het voor haarvertrouwde werk van de penningmeester.Dit heeft zij enkele jaren geleden overgedragen toen haargeheugen minder werd. Met haar specifieke gevoel voor humoren haar optimistische levenshouding wist zij dit samen metandere tegenslagen in haar leven een plek te geven. Hoewelde ziekte en het overlijden van haar zoon Frank, nu een jaargeleden, wel erg veel van haar incasseringsvermogen hebbengevraagd. Het maakte haar verdrietig en boos. Machteloos isIet niet meer de oude geworden.

Nadat zij door een herseninfarct eind juni in Frankrijk bij haarzoon plotseling bedlegerig werd, heeft zij langzaam zonderwoorden afscheid genomen van haar dierbaren. Op 7september hebben wij in een bijzondere bijeenkomst Ietherdacht als een bescheiden, trouwe en lieve echtgenote,moeder, oma, vriendin en zuster die haar leven zorgzaam enhulpvaardig is geweest voor degene die haar dierbaar waren.

Han Cuperus

21

Dank voor het medelevenHartelijk dank aan allen voor Uw deelneming en medelevendoor middel van kaarten en of brieven die we ontvangenhebben tijdens de ziekteperiode en na het overlijden van Iet.Dat doet ons erg goed.

Mede namens de familie onze hartelijke dank en metvriendelijke groeten,

Kees van den Ende

Herinneringen aan Jelke WeistraAls ik aan Jelke denk komen er altijd drie herinneringen naarboven: zijn heuptasje, zijn geweldige (en ondoopsgezinde)Bijbelkennis en zijn belijdenis.

Voor zover als ik me kan herinneren heb ik Jelke, in de kerk,altijd met een heuptasje gezien. Dit was zon standaardonderdeel van zijn kleding dat als hij het niet aan had(bijvoorbeeld als hij voorging in een korte dienst) je iets hadvan "ik mis iets".

In de korte-diensten-groep en tijdens de keren dat hij in eenkorte dienst voorging viel me zijn enorme Bijbelkennis op,vooral (althans in mijn herinnering) zijn kennis van het oudetestament.

Maar de meest bijzondere herinnering is zijn belijdenis. Toen Jelke in 2011 belijdenis deed, mocht ik in de kerkenraadzitten. Jelke koos onder anderen mij uit om vooraf zijnbelijdenis te lezen zodat in het gesprek met de kerkenraad eral een paar 'vragen' voorbereid waren. Dit om het gesprek opgang te brengen.

22

Ik heb dit als een uitzonderlijke eer beschouwd en ben nogaltijd, met gepaste nederigheid, trots dat ik dit heb mogendoen.

Ik wil afsluiten met twee versen uit het evangelie volgensJohannes Hoofdstuk 14 de versen 2 en 3:

"In het huis mijns Vaders zijn vele woningen - anders zou Ikhet u gezegd hebben - want Ik ga heen om u plaats tebereiden; en wanneer Ik heengegaan ben, en u plaats bereidheb, kom Ik weder en zal u tot Mij nemen, opdat ook gij zijnmoogt, waar Ik ben."

Frans Zwijnenberg

Gluren bij de burenJaren geleden had het 'Algemeen Doopsgezind Weekblad' eenvaste rubriek met de bovenstaande titel. Renze PieterYetsenga was de samensteller. Hij signaleerde opvallendezaken die hij uit allerlei kerkbladen oppikte. Ik doe dat ookwel, ik wil de titel nu eventjes opnieuw gebruiken. Het isleentjebuur spelen.

We gaan lezen in 'Elk Kwartaal' juni 2019. Dat is hetkwartaalblad van de Lutherse kerk in Nederland, binnen PKN-verband. Drie classispredikanten stellen zich voor. Hola, wat isdat nu weer? Classis? Voor Doopsgezinden onbekend. Ook bijde VEG met hun bondsstructuur. Om dit te begrijpen beginnenwe bij de kerkelijke 'gemeente'. Een paar gemeenten in debuurt vormen met elkaar een 'classis'. Een paar classesvormen een 'ring'. Zo krijg je in een provincie veel besturendie allemaal drie of vijf leden tellen. Vermenigvuldig dat met11 en je hebt ongeveer 170 classes in Nederland. Om allebestuursplekken in te vullen is in 2018 het aantal classes

23

binnen de PKN teruggebracht van 74 tot 11, ongeveer één perprovincie. Elke classis kreeg een predikant voor de geestelijkeleiding. Voor mij als 'Biblebelter' vanaf 1963 zijn die kerkelijkebestuurslagen bekend. Voor VEG en Doopsgezind weer eenswat nieuws.Uit de drie classispredikanten kies ik Pieter Verhoeff van deregio Noord-Holland. De classis telt ongeveer 180 gemeenten.Zijn taak om voor het groepje Lutheranen te zorgen geeft hemhoofdbrekens, want het aantal Lutherse Gemeenten in zijngebied is zeer klein. Ik neem een deel van zijn tekst over.

"Nog zorgelijker is de bestuurskracht. Desalniettemin is er bijdeze gemeenten soms erg weinig besef van urgentie. Menmoet samenwerken om verder te kunnen maar men isdoodsbenauwd dat de zelfstandigheid in het geding komt. Mijndiepe overtuiging is dat samenwerking broodnodig is maarzelfstandigheid niet in de weg hoeft te staan. Dat gaf ik ookaan toen ik begon: juist om je eigen plek te bewaren móet jesamenwerken. Het is een boodschap die, zeker bij kleinelutherse gemeenten, moeilijk begrepen wordt. Ik heb daarzorgen over."Het zinnetje "samenwerking hoeft zelfstandigheid niet in deweg te staan" is voor mij de kern.

Vervolgens gaan we eerst terug naar de oude 'Schakels' enwel september 2018, jaargang 45 nr. 6 en die van maart 2019jaargang 46 nr.2. In die stukken van mij ging het om de VEG,om de samenwerking. Ik hoop dat die op de website nog tevinden zijn. Dan gaan we nu lezen in 'Ons Orgaan' juni 2019.Dit is het blad van de Bond van Vrije Evangelische Gemeentenin Nederland, en wel op blz.18. Daar schrijft secretaresvan dekerkenraad, Olga Leenheer, het volgende.

"De samenwerking verloopt zo goed dat we graag naar elkaarsvoorgangers luisteren. We hebben als VEG-gemeenteleden

24

voor het eerst meegedaan aan de viering van het HA op WitteDonderdag. Het was een heel mooie avond. Als gemeentewaren we dit niet gewend en hielden we altijd op GoedeVrijdag s avonds een dienst. Maar er was geen accommodatiebeschikbaar om te huren. Deze oplossing voelde uiteindelijkheel goed. We hebben samen een cantorij opgericht metenthousiaste mensen, en hebben al een paar maal gezongentijdens de dienst. De plannen zijn om ook onzeGemeentebladen samen te voegen. Twee kleinekerkgenootschappen die we zijn, hebben elkaar omarmd enwillen wel samen op weg gaan zonder de eigen identiteit teverliezen."Ze vertelt enthousiast over de samenwerking metDoopsgezind Dordrecht. Dat hebben we samen beleefd enervaren. Herleest u nu nog eens haar laatste drie regels. Diezijn treffend: "wij behouden ieder onze eigen inzichten en onzewortels in de historie". Met dank aan Olga en Pieter voor dezewoorden. Ze klinken als 'soundbites', kernachtig en bijherhaling te gebruiken.

Mijn derde studie-object vond ik tijdens mijn vakantie inSauerland, Duitsland begin juli. In het buitenland mag ik graagoude kerken bezoeken, om de kunstschatten te bewonderenen eventueel een dienst mee te maken. Ik pak altijd hetkerkblad mee. Het is heel interessant om te lezen hoegemeenten buiten Nederland reilen en zeilen. In het stadjeKorbach lag in de kerk ook een blad voor de vele vrijwilligers.Dat ging ook in mijn tas. In de stad Korbach en deomringende parochies was door een kleiner wordend ledentalen een gebrek aan geld een kerk afgestoten. De kerkelijkewerkers kregen minder uren. Dat betekende wel dat het aantalvrijwilligers niet mocht teruglopen. Er stonden in dat blaadjeinterviews met vrijwilligers die zich allen erg positief over hunwerk voor de gemeente uitdrukten. Op die manier hoopte men

25

de inzet van vrijwilligers te stimuleren. 'Ehrenamtlich' heet datdaar. Op 'Ehre' ligt sterke nadruk.Voor ons allemaal herkenbaar. Ik pak 'Ons Orgaan' van deVEG erbij, september 2019 nr3 en dan blz 16.

"De VEG Den Haag meldt dat ze besloten heeft om degemeente op te heffen en dat in oktober de laatste dienst zalworden gehouden. De VEG Veendam blijft nog tot 2023bestaan, maar de activiteiten zullen geleidelijk afgebouwdworden. In beide gevallen is gebrek aan menskracht debelangrijkste reden dat hiertoe besloten is. Leeuwarden,Burgum en Elburg melden alle drie dat ze een nieuwegemeentelijk werker hebben aangesteld. Bennekom gaat haarkerkgebouw verkopen en verhuist naar een multifunctioneelcentrum."

Dit is geen nieuws waar je blij van wordt. Het probleem komtnu wel heel dicht bij; niet alleen in Duitsland. Niet gaan roepen"Het is de VEG, ver van mijn bed, en letterlijk ver vanDordrecht verwijderd." Want, zoals ik al eerder betoogde: "Wijreizen met elkander, wij reizen hand in hand". Zie Schakel mei2019 nr4 jaargang 46.

Wim Boon

Groen huishouden 2In de vorige Schakel startte Walter Wagenaar met een seriestukjes die bijdragen aan een beter mileu. In deze Schakelaflevering 2.

Minder (plastic) afval producerenIn de zee ten oosten van Australië drijft een berg plastic afvalter grootte van Frankrijk.De uitvinding van plastic was vijftig jaar geleden een zegen;

26

nu komen we erin om.

Twee Nederlandse zussen, Nicky en Jessie Kroon, begonnen tezoeken naar een levensstijl zonder plastic en met zo weinigmogelijk afval. Over deze zoektocht schreven ze een boek:Het zero waste project. En ze openden een winkel inAmersfoort, waarin ze levensmiddelen zonder plastic(verpakking)verkopen. Ik kocht er bijvoorbeeld 80 tablettenin een meegenomen plastic bakje. Met elk tablet kun je eenkeer tanden poetsen.Ik ben aangestoken door het ecovuur van deze dames. Nogeen voorbeeld: ik vroeg krentenbollen bij een bakker en ik lietmijn eigen plastic tas zien. De verkoopster haalde tienkrentenbollen uit twee plastic zakjes en deed die in mijn tas.Ze snapte niet dat ik daar niet zo blij mee was; ze zeiovertuigd dat ze plastic altijd bij het plastic afval deed.Ik bestel nu regelmatig tien losse krentenbollen bij een anderebakker. Die haal ik op in een eigen plastic tas en dan bewaarik die in die tas in mijn koelkast.Bij de Turkse supermarkt in Waalwijk koop ik regelmatigvijgen, walnoten, dadels en abrikozen in zelf meegenomenplastic zakjes. Daar nam ik ook yoghurt mee in een plasticverpakking van 2,5 liter. Per gram yoghurt neem ik minderplastic mee, zo dacht ik. Nu heb ik nog een beter alternatief;bij de biologische winkel Ekoplaza in Den Bosch hebben zeglazen flessen met bioYoghurt .

In de gewone supermarkt in Waalwijk hebben ze nu bij degroenteafdeling papieren zakken voor de klanten in plaats vanplastic. Dat is ook een vooruitgang onder het motto: Minderplastic is beter!

Een groene groet van Walter Wagenaar

27

28

Zusterkring viert 30-jarig bestaan

29

Op 18 september vierde de zusterkring van de DoopsgezindeGemeente Dordrecht haar 30-jarig bestaan.

Uit alle documentatie, foto's en verslagen is eenherinneringsalbum samengesteld. Dit werd aangeboden aanAda Laan die 30 jaar voorzitter was en aan ds.Tom Rijken diedestijds de aanzet tot deze kring gaf. En uiteraard werd Ada inde bloemen gezet.

Tom dacht daarna met ons na over De kracht van de zustersin de gemeente. Zoals gebruikelijk zongen we aan het beginen aan het eind, begeleid door Ada Laan.

Daarna stond er bij de Crabbehoeve een feestelijke high teavoor ons klaar en konden we nog gezellig napraten.

Hierbij een impressie van deze feestelijke dag. Wie meer foto'swil zien kan op de website kijken waar een uitgebreidfotoalbum te bewonderen is.

Hermine Dekkers

Doperse kookboeken: onderdeelidentiteitOp 9 september vertelde ds, Christien Duhoux-Rueb ons aande hand van Doperse kookboeken over de geschiedenis van deDoopsgezinden. In hun trektocht over de wereld namen zeoveral gerechten over. Voor alle dopers die huis en haardmoesten verlaten is samen eten een onderdeel van hunidentiteit. Ze hielden hun traditie in ere door maaltijden vanthuis te maken, aangepast aan de ingrediënten van de plaatswaar ze nu terecht gekomen waren. Aan tafel deelden zeherinneringen en vertelden ze familieverhalen door. Bij

30

fundraising wordt vooral in Amerika vaak een kookboekuitgebracht met recepten die de families in de loop van de tijdverzameld en beproefd hebben.

Vooraf verzorgde Christien voor ons een maaltijd met typischdoperse gerechten. We hebben ervan genoten.

Hoezo: Doperse recepten?Doperse recepten zijn altijd gericht op een rekbaar aantaleters, want gastvrijheid is een kwaliteit die ze in ere houden,gedachtig het gedwongen verblijf in verre landen doorvervolgingen. Gasten en vreemdelingen waren en zijn altijdwelkom, want ze herinneren zich nog dat zij vreemdelingenwaren De kookboeken zijn bovendien altijd verzamelwerken, die geenauteur hebben, maar een redactie. 'Treasured MennoniteRecipes' is één van de vele kookboeken met een verzameling

31

van favoriete recepten uit de dopers traditie. In komendenummers van de Schakel hoop ik steeds een recept uit dit ofeen ander kookboek door te geven. Hoewel ik niet weet of hetvolgende van pas komt, zet het wel de toon, want ben je diteerder in een eigentijds kookboek tegengekomen?

Trouwdiner voor 100 personen8 broden, 2 pond boter, 3 schalen scalloped potatoes (schijfjesaardappel met een mengsel van losgeklopt ei en kaas eroverheen en dan in de oven), 150 stukken ham zonder been, 12blikken ananas om de ham op te vrolijken, ½ kg fruit relish(een manier om fruit in te maken, zodat het zoetzuur is), 10sinaasappel jellie salades gestort op een schaal met blaadjessla, 3 kg erwtjes gemengd met maiskorrels, 225 stuksshortbread (zanddeegkoekjes), 100 aardbeienkoekjes, 96roze angel cakes, een weddingcake en koffie.

En jawel, dat maakten ze allemaal zelf en aan het eind van dedag is er geen kruimel meer over.

Eronder staat een recept voor een rouwdiner voor 200mensen, dat ik niet zal citeren, maar het is interessant om tezien hoe anders de recepten dan zijn. Geen zoete liflafjes,maar degelijke kost: kaas, worst, bietjes, broodjes enhavermout muffins. Daaronder staat dat er misschien wel etenoverblijft, maar dat dit verdeeld kan worden onder de mensendie van ver kwamen en onder de buren die meegeholpenhebben met koken. Want dat was ook dopers: buren h(i)elpenelkaar.

Christien Duhoux-Rueb

Collecteopbrengsten na 28 juliDienst 18 aug 2019 Dhr J. de Waard

32

Collecte 1 Eigen gemeente 76,45Collecte 2 project Koken met Kinderen 85,80

Dienst 8 sept 2019 Ds H CuperusCollecte 1 Eigen gemeente 69,05Collecte 2 ADS st gemeensch DG broederschapswerk 68,90

33

Vrije Evangelische GemeenteDordrecht

Vanuit de kerkenraadskamer29 augustus 2019 vergaderden we bijna voltallig. Wessel wasverhinderd wegens ziekte en Leo was nog in Ouddorp.Jan-Evert Bom opent de vergadering. We brengen een kleine wijziging/aanvulling aan in de agenda. Het verslag van 22 juli zal nog op een aantal punten gewijzigdworden.De inkomende en uitgaande post werd besproken, alsmede deactiepunten. De laatste hand werd gelegd aan de voorbereiding van denajaarsledenvergadering en we bespraken de afscheidsdienstop 13 oktober van Ds. Wessel Verdonk. Deze dienst zalworden geleid door Ds. Jaap Brederveld. Na de dienst is ergelegenheid om afscheid te nemen onder het genot van eenhapje en een drankje. De Inspiratie SDZ-dag vindt dit jaar plaats op 5 oktober. Riaen Marrie Enter zullen daarbij aanwezig zijn.De taakverdeling binnen de kerkenraad wordt verplaatst naarde eerstvolgende vergadering.Er wordt aan een nieuwe website gewerkt. Maikel, de zoon vanRenate, is hiermee bezig en hoopt deze in de eerstkomendevergadering te tonen. Na de rondvraag sluit Renate de vergadering met Het dorp van100 inwoners.

Ria Harriss-van der Salm

34

35

Uit de najaarsledenvergaderingOp maandag 2 september 2019 heeft denajaarsledenvergadering plaatsgevonden.Twee kerkenraadsleden t.w. Ria Harriss-van der Salm en JanHoutman, voor wie de eerste termijn van drie jaar er op zat,zijn herkozen voor een tweede termijn van twee jaar. Beidenhebben hun verkiezing aanvaard en daarmee is de kerkenraadweer op volle sterkte. Iets om dankbaar voor te zijn. OlgaLeenheer-Mol zal per 29 september tijdens de zondagsdienstafscheid nemen van de kerkenraad, waarna Leo Bruinzeel (diein de voorjaarsledenvergadering is verkozen) het van haar zalovernemen. Vervolgens heeft de kerkenraad aan deledenvergadering het voorstel voorgelegd om (na depensionering/het emeritaat van onze dominee Wessel Verdonkper oktober 2019) de predikant van de Dordtse Doopsgezindegemeente, ds. Han Cuperus - naast zijn predikantschap voorde Doopsgezinde gemeente - aan te stellen als predikant voorde Vrije Evangelische gemeente Dordrecht. Dit voorstel heeftde kerkenraad uitgebracht nadat eerst de opties binnen deBond van Vrije Evangelische gemeenten zijn onderzocht,hetgeen echter geen resultaat heeft opgeleverd. In gesprekken met ds. Han Cuperus, die vanwege desamenwerking tussen onze en de Doopsgezinde gemeentesinds 1 januari 2018 al een goede bekende voor ons is, was erdirect een goede klik. Tijdens de verdere oriënterendegesprekken is het enthousiasme wederzijds alleen maartoegenomen. Ds. Ed van den Berg-Strijker heeft vervolgens opverzoek van de kerkenraad onderzoek gedaan binnen de BondVEG en bij de ADS (Algemene Doopsgezinde Sociëteit) van deDoopsgezinden naar de mogelijkheden. Uiteindelijk zijn diegevonden in de vorm van een detachering vanuit de

36

Doopsgezinde gemeente te Dordrecht.In de ledenvergadering bleek dat het enthousiasme van dekerkenraad gedeeld werd door de aanwezige leden en ditresulteerde in een unanieme instemming met de door dekerkenraad voorgestelde predikant. Ds. Han Cuperus heeftlaten weten zijn benoeming gaarne te aanvaarden. Hartverwarmend is het dat ook de Doopsgezinde broeders enzusters in hun op 8 september gehouden ledenvergaderingunaniem hebben ingestemd met het feit dat hun dominee indeeltijd ook voor de VEG gaat werken. Dit tekent ook degoede samenwerking tussen de beide gemeenten.In de komende maanden zullen de afspraken tussen Ds. HanCuperus, de Vrije Evangelische gemeente en de Doopsgezindegemeente verder worden uitgewerkt. Het is de bedoeling datDs. Han Cuperus begin 2020 zal starten als predikant voor deDordtse VEG in een 40%-aanstelling op detacheringsbasis.Voor de tussenliggende periode heeft de kerkenraad ds. Edvan den Berg-Strijker bereid gevonden om naast zijn rol alsvervanger van de zieke ds. Wessel Verdonk voor het pastoraatook de rol van consulent voor onze gemeente op zich tenemen. Ds. Ed van den Berg-Strijker heeft positief op ditverzoek gereageerd. Mooie berichten dus, waar we dankbaar voor mogen zijn enmet vertrouwen mee verder mogen gaan.

De kerkenraad

Afscheid Wessel VerdonkZoals reeds eerder vermeld gaat onze voorganger Ds. WesselVerdonk op 6 oktober met emeritaat.Als gemeente zullen wij in de dienst van 13 oktober afscheidvan hem nemen.

37

Deze dienst wordt geleid door ds. Jaap Brederveld. Er isgelegenheid om kort het woord te voeren. Indien u dit wilt,kunt u dit kenbaar maken bij de secretaris.Na afloop is er gelegenheid ds. Verdonk de hand te schuddenen is er koffie met een hapje en drankje.

De kerkenraad

Startzondag-evenement van deVEG op 1 september 2019Op zondagmiddag 1 september mochten drie doopsgezindenmee met het bezoek aan de museumschool in Rijsoord. Aanons de vraag wat we ervan gevonden hebben. Met in totaal 25deelnemers werden we ontvangen met koffie en gebak in hetlokaal waar in mei 1940 de capitulatie van het Nederlandseleger werd getekend.Verder kwamen we nog in een leslokaal van de voormaligeschool. Ook het bezoek aan de tijdmachine met een reis naarde maan en weer terug was zeer interessant.De middag werd afgesloten met een rondvaart op het Waaltjewaar we opnieuw onthaald werden, nu met drankjes enhapjes. Een zeer jeugdige deelneemster mocht zelfs even hetroer vasthouden!Wij hebben zeer genoten die middag. Het was zeer goedgeorganiseerd. Wij- doopsgezinden-zijn heel blij dat we meemochten!

Namens hen: Jan Laan

38

Bij de diensten13 oktober Afscheid ds. W. VerdonkOuderling van dienst: Renate HoutmanSchriftlezing: Piet van HamCollecte: Dienst aan IsraëlKosters: Hilde en Jan PopijusGastvrouw: Ria Harriss

27 oktober Oogstdienst tbv VoedselbankOuderling van dienst: Renate HoutmanSchriftlezing: Gon VogelCollecte: SZD Diaconaat binnenlandKosters: Jeannette Bosch en Greet StamGastvrouw: Riet Heijlaerts

39

IKAAIKAA verzorgt iedere zondag aangepaste kerkdiensten in hetInsulacollege aan de Koningstraat 294 te Dordrecht.Aanvang 10.00 uur.

NostalgieWat je al niet vindt als je je huis gaat ontspullen!Ik ben een verzamelaar van papier. D.w.z. ik kan geen stukjepapier weggooien. Aan alles kleeft een herinnering. Ik ben nu echter op het punt gekomen, dat ik moet gaanweggooien. Dan kom je wel van alles tegen. Zo ook onderstaande brief,die ik ontving n.a.v. onze voorbereidingen voor het verlatenvan onze kerk aan de Groen van Prinstererweg. Wellicht dus ook een stukje nostalgie voor onze VEG-lezers.

Hallo, mevrouw Ria HarrisJa, u ziet het goed. Een brief voor u van een onbekende. Om ute bedanken voor de mooie en begrijpelijke gedichten die ersteeds in het Gemeenteblad van de VEG staan.Eerst zal ik mij even voorstellen. Ik ben Miep, oudere zus vanGon Vogel en mijn roots liggen dus in de VEG kerk aan deVrieseweg met dat prachtige raam. Ik heb daar belijdenisgedaan en was lid van de diverse verenigingen. Werkte op deZondagschool samen met mijn man, die van origineGereformeerd is. We zouden na onze trouwdag overgaan naarde Wilhelminakerk waar ook de trouwdienst zou zijn Er wasechter een probleem: de Wilhelmina kerk zou die dag in desteigers staan voor de verbouwing. Ds. Zegerius hoorde dit enbood spontaan aan om in de VEG te trouwen. Hij zorgde wel

40

voor akkoord bij de kerkenraad. Ds Wouters (Geref) zou dedienst leiden en Ds. Zegerius zou ons binnenbrengen enverdere diensten verrichten. Ds Wouters was helemaalverrukt: dit zou dan voor het eerst een soort oecumenischedienst zijn. Iedereen die het hoorde was er blij mee. Op deze17e juli 1952 was de Vrieseweg-kerk stampvol, ook met veeljeugd omdat wij samen in diverse verenigingen werkten.Jammer dat ds Zegerius ons geen uitgeleide kon doen omdathij voor die tijd werd weggeroepen. Voor ons is dit een heeldankbare herinnering. Genoeg over ons. Nog altijd lezen we het Gemeenteblad en zien daarin hoeveelmoeite er gedaan is om het afscheid voor te bereiden van hetgebouw van de Opstandingskerk en de gemeente daarbij totsteun te zijn. Heel knap dat er in de Advent en de Kerst nogdiensten zijn. We hopen en bidden dat de toekomst zal leidentot een rijke mooie samenwerking met de andere kerken. Natuurlijk doet u dit werk niet alleen. Alle anderen hierbijbetrokken eveneens onze hartelijke dank. Gods zegentoegewenst.

Miep van der Boor-Vogel 26-11-2017

P.S. Deze brief geplaatst met toestemming van Miep.

Stuur een kaartje!!Tijdens een SZD-dag kregen we hetverzoek om eens een kaartje testuren aan een van onze broeders ofzusters in de Oekraïne. Velen levenalleen en hebben weinig contact.Wellicht kan zon kaartje een beetjevreugde scheppen

41

Oktober 2019

Skyba NadiaPloske villageSwalyava RegionZakarpatska oblastUkraine, 89311Weduwe die drie van haar kleinkinderen grootbrengt.

Tulaidan AnnaMyru street 731Chorna TysaRachivsjky regionZakarpatska oblast,Ukraine, 90632Zij woont bij haar dochter, heeft open wonden op haar benen.

P.S. Gebruik voor de verzending een postzegel NLinternationaal.

Ria Harriss-van der Salm

42

De bloemengroet

De bloemengroet ging op1/9 naar Jeanet Houtman en op15/9 aan Riet Heijlaerts

Verjaardagen 3 oktober Dhr. J.H. Popijus 4 oktober Benjamin Valk 5 oktober Mw. M. Valk-Visser 6 oktober Dhr. J. Valk 7 oktober Mw. S.A. Brandt-Kwakernaat 9 oktober Mw. G. Naburgh-Trossel14 oktober Mw. H.F. Popijus-Koolstra17 oktober Dhr. J. de Jong18 oktober Mw. M. van Os-Hemelaar 26 oktober Mw. C.C.J. Popijus-Onwijn26 oktober Maikel Dekker

43

Van harte gefeliciteerd.

44

Wel en wee in de gemeenteNu Olga Leenheer de kerkenraad verlaat/verlaten heeft, is inde kerkenraad afgesproken dat ik deze rubriek zalovernemen. De maand september zijn we als gemeente voortvarend hetnieuwe seizoen begonnen. Te beginnen met het gemeente-uitje naar het verzetsmuseum in Rijsoord op 1 september endaarna de najaarsledenvergadering op 2 september. Overbeide gebeurtenissen vindt u elders in dit blad een uitgebreidverslag.Ds. Ed van den Berg-Strijker heeft ondanks de vakantietijd denodige bezoekjes kunnen afleggen. In de communicatiehierover kwam ook het bericht dat hij bonusopa is geworden,zoals hij dat noemt. Vincent, de zoon van Greet, en zijn vrouwSanne zijn op 14 juli de trotse ouders geworden van eendochter, Hannah Elise Mette Koops. Alsnog van hartegefeliciteerd met zon blijde gebeurtenis.Maar zoals al geschreven, er was ook tijd voor bezoekjes.Zoals bij Riet en Frans Bruntink, waar de ouderdom zich laatgelden.Zo ook bij Corrie van Arkel-Baerveldt. Ze is een flink eind opweg naar haar 90ste verjaardag (februari 20). Corrrie kanaardig omgaan met de beperkingen die ze ondervindt aanbenen, ogen en haar vergeetachtigheid.Tijdens zijn vakantie trof hij Margreet Koolwaay die met haarvriendin een dagje was wezen varen op de randmeren. Beidenblij verrast, het was een onverwachte en plezierigeontmoeting. Wouter Hijweege is in afwachting van een oog- enheupoperatie. Er zijn nog geen datums bekend. De tuin ligt erdankzij de beide Pieten, van Ham en Naaktgeboren, mooi bij.

45

Bep Glerum leeft in het verleden, maar herkent mensen uit hetverleden in het heden. Bep was blij met het bezoek. Kom jesnel weer eens?Maartje van Os is alweer 2 jaar in revalidatie en probeertbeetje bij beetje op de been te komen. Ambitieus envolhardend is ze met enkele therapeuten thuis bezig geweesten heeft zelfs de trap beklommen. Helaas had ze er wel eengriepje door opgelopen, maar dat is volgende week wel weerover! Haar man komt dagelijks op bezoek, zoon Martinbezoekt haar ook. Ze denkt dat ze op 25% van herstel is endat ze bij 50% herstel weer naar huis kan. Over onze predikant Wessel Verdonk kunnen we melden datde oorzaak van de klachten nog steeds niet bekend is. Hijwerkt echter aan herstel/revalidatie om zijn leven zo tekunnen inrichten dat hij zelfstandig kan blijven wonen. Detrappen op en af kan gaan voor de boodschappen en wat voorWessel erg belangrijk is, dat hij kan blijven lezen.

Het is fijn dat mensen uit de gemeente, die niet meerregelmatig de diensten kunnen bezoeken, aandacht vanuit degemeente krijgen. Ook de diaconale commissie draagt hieraanhaar steentje bij.

Jan-Evert Bom

Vanuit het secretariaatOverleden: 14 september 2019 Mevrouw Sari Akkerman-Holster.Sari was een zeer geziene vriendin van onze gemeente

Adreswijziging:M. van Os-Hemelaar p/a Zorggroep Crabbehoff

46

afdeling Aalscholver B 211Groen van Prinstererweg 383317 SP Dordrecht

47

KerkdienstenDatum Tijd Predikant Plaats

29-09 10:15 uur Ds. E. van denBerg-StrijkerMaaltijd van deHeer

VEG in Doopsgezindekerk Dordrecht

06-10 10:15 uur Mw. A. de Jong Doopsgezinde kerkDordrecht

13-10 10:15 uur Ds. J. BrederveldAfscheid ds. W.Verdonk

VEG in Doopsgezindekerk Dordrecht

20-10 10:15 uur Ds. N.J. Cuperus Doopsgezinde kerkDordrecht

27-10 10:15 uur Ds. J. BrederveldOogstdienst

VEG in Doopsgezindekerk Dordrecht

03-11 10:15 uur Ds. N.J. Cuperus Doopsgezinde kerkDordrecht

10-11 10:15 uur Ds. E. van denBerg-Strijker

VEG in Doopsgezindekerk Dordrecht

48

AgendaDatum Tijd Onderwerp Plaats

03-10 19: 45uur

Cantorij Doopsgezinde kerkDordrecht

05-10 10: 00uur

Inspiratiedag SZD(VEG)

Gouda

07-10 19: 30uur

KerkenraadsvergaderingVEG

Doopsgezinde kerk,Dordrecht

10-10 13: 30uur

Middagbijbelkring Doopsgezinde kerk,Dordrecht

10-10 18: 00uur

Geloofsgespreksgroep Doopsgezinde KerkDordrecht

16-10 10: 30uur

Zusterkring Doopsgezinde kerkDordrecht

17-10 19: 45uur

Cantorij Doopsgezinde kerkDordrecht

24-10 14: 30uur

Boekpresentatie LeoMietus

Doopsgezinde Kerk

24-10 19: 30uur

Wijkcontactavond Doopsgezinde kerk,Dordrecht

25-10 13: 30uur

Liturgiecommissie t.h.v. Els Berkelaar

29-10 14: 00uur

Wijkcontactmiddag t.h.v. Ada en JanLaan

31-10 09: 30uur

Vrouwencontact VEG in DoopsgezindeKerk

31-10 19: 45uur

Cantorij Doopsgezinde kerkDordrecht

04-11 19: 30uur

KerkenraadsvergaderingVEG

Doopsgezinde kerk,Dordrecht

49

Koffiedienst oktober22 september Vreni van Tiggelen6 oktober Janet Manting20 oktober Anneke en Arjen van der Werf3 november Willemien Luytjes

Verantwoording illustratiesp 06 Foto Jan-Evert Bomp 08 Foto Fotopersbureua Businkp 16 Foto boekomslagp 26 Foto's Christien Duhoux, Ada Laan en Tom Rijkenp 27 Foto Hermine Dekkersp 33 Foto's Ria Harriss

Inhoudsopgavep 03 Ontheemd?p 06 Van de redactie.p 07 Inleveren kopij novembernummer Schakel.p 07 Overnemen teksten uit de Schakel.p 07 Oogst.p 08 Weet waar uw gaven voor worden gebruikt.p 11 Interview met ds. Han Cuperus.p 16 Herinnering boekpresentatie 24 oktober.p 17 Vrouwencontact 31 oktober.

Doopsgezinde Gemeentep 18 Van de kerkenraad.p 19 In memoriam Iet van den Ende.

50

p 20 Dank voor medeleven.p 20 Herinnering aan Jelke Weistra.p 21 Gluren bij de buren.p 24 Groen huishouden 2.p 26 Zusterkring viert 30-jarig bestaan.p 28 Doperse kookboeken als onderdeel van je identiteit.Hoezo: doperse recepten?

Opbrengst collecten en giften.

Vrije Evangelische Gemeentep 29 Uit de kerkenraadskamer.p 30 Uit de najaarsvergadering.p 31 Afscheidsdienst ds. Wessel Verdonk.p 32 Startzondag.p 33 Nostalgie.p 35 Stuur een kaartje.p 36 De bloemengroet.p 36 Verjaardagen.p 37 Wel en wee in de gemeentep 38 Vanuit het secretariaat.p 39 Kerkdienstenp 40 Agendap 41 Koffierooster oktober (Do)p 42 Verantwoording illustratiesp 43 Inhoudsopgave

51

Adressen Vrije Evangelische Gemeente Dordrecht

Consulent/Pastoraat

Ds. E. van den Berg-Strijker

Kerkenraad J-E. Bom, tel: 06-23809710e-mail: jbom1@chello.nlL. Bruinzeel, tel: 078-6140801e-mail: lbruinzeel@concepts.nlmw. R. Harriss-van der Salm tel: 078-6558868, e-mail:RHarriss@vanderSalm.netJ. Houtman, tel: 078-6174757e-mail: jd.houtman@kpnmail.nlmw. R. Houtman, tel: 078-3000654e-mail: renate1971@icloud.com

Secretaris Mw. R. Harriss-van der Salm, tel: 078-6558868, e-mail:secretariaat@vegdordrecht.nl

Penningm. J-E. Bom, tel.: 06-23809710

Financiëleadministratie

J. Houtman, tel.: 078-6174757 e-mail: finadmin@vegdordrecht.nl Stortingen t.n.v. VEG Dordrecht NL51 INGB 0001 5679 80

AdministratieVasteVrijwilligeBijdrage

mw. W. Bom-Bunk, tel.: 06-24981316 e-mail: wilbom343@gmail.com Storting VVB t.n.v. VEG DordrechtNL70 ABNA 0443 8259 04 of NL81 INGB 0000 2750 12

RedactieSchakel

e-mail: markensteijn@kpnmail.nle-mail: jeannette.bosch@kpnmail.nl

Website www.vegdordrecht.nl

52