Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Gemeenteblad

Schriftelijke vragen

R

1

Jaar 2014

Afdeling 1

Nummer 447

Datum akkoord 16 juni 2014

Publicatiedatum 18 juni 2014

Onderwerp

Beantwoording schriftelijke vragen van het raadslid de heer R.E. Flos van 16 januari 2014 inzake de ANPR-inzet in Amsterdam.

Aan de gemeenteraad

Inleiding door vragensteller: De Nederlandse politie maakt bij het opsporen van verschillende doelgroepen gebruik van automatische nummerplaatherkenning, ook wel Automatic Number Plate Recognition (ANPR) genoemd. Bij dit opsporingsmiddel wordt gebruik gemaakt van optische tekenherkenning om kentekenplaten op voertuigen te kunnen lezen en deze vervolgens te vergelijken met een database, die gevuld is met verschillende hitlijsten. Op de hitlijsten staan onder andere alle voertuigen die op naam staan van – of in uitzonderlijke gevallen ook de voertuigen die gelinkt kunnen worden aan – voortvluchtige criminelen. Naast de kentekens die gelinkt kunnen worden aan personen die voortkomen uit het opsporingsregister van de politie (OPS) of het Parketpolitie Systeem (PAPOS), waarin openstaande boetes staan vermeld, zijn er ook speciale hitlijsten waarin bijzondere doelgroepen zijn opgenomen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om veelvuldige woninginbrekers of de personen die op de Top 600- lijst staan. De Politieregio Amsterdam heeft als enige regio in Nederland – vanwege de aard en omvang van de infrastructuur – een eigen Dienst Infrastructuur, die gebruikmaakt van het ANPR-opsporingssysteem. In de andere politieregio’s zijn deze teams bij een andere dienst ondergebracht. Daarnaast heeft ook de Landelijke Eenheid een Dienst Infrastructuur, die het ANPR-opsporingssysteem door het hele land, waaronder Amsterdam, inzet. Het is de fractie van de VVD ter ore gekomen dat er in verschillende regio’s verschillende afwegingen worden gemaakt inzake het gebruik van speciale hitlijsten met bijzondere doelgroepen en dat de regionale eenheid Amsterdam van een relatief klein aantal hitlijsten gebruik maakt. De database van het ANPR-opsporingsmiddel kan door keuzes die het lokale parket van het Openbaar Ministerie per politieregio verschillen van de database van de Landelijke Eenheid. Gezien het vorenstaande heeft vragensteller op 16 januari 2014, namens de fractie van de VVD, op grond van artikel 45 van het Reglement van orde voor de raad van Amsterdam, de volgende schriftelijke vragen tot het college van burgemeester en wethouders gericht:

Jaar 2014 Afdeling 1 Nummer 447 Datum 18 juni 2014

Gemeente Amsterdam

Gemeenteblad

Schriftelijke vragen, donderdag 16 januari 2014

R

2

1. Kan het college aangeven hoeveel landelijke ANPR-hitlijsten er beschikbaar en in gebruik zijn bij de Dienst Infrastructuur van de Landelijk Eenheid en hoeveel van deze hitlijsten er ook door de Dienst Infrastructuur van de regionale politie-eenheid Amsterdam gebruikt worden? Indien het geval, kan het college bevestigen dat er bepaalde verdachte doelgroepen in Amsterdam (grotendeels) vrijuit gaan bij ANPR-controles omdat ze geen ‘hit’ krijgen aangezien de Amsterdamse politie niet alle beschikbare hitlijsten mag gebruiken en deze doelgroepen daarom alleen nog maar door de landelijke Dienst Infrastructuur opgespoord kunnen worden bij controles van de landelijke politie-eenheid?

Antwoord op vraag 1: Het college kan niet aangeven hoeveel landelijke ANPR-hitlijsten er beschikbaar zijn bij de landelijke politie-eenheid en hoeveel van deze landelijke lijsten er gebruikt worden door de politie-eenheid Amsterdam. Elk regioparket (OM) beslist over de inzet van ANPR-hitlijsten in het eigen gebied, in overleg met de corresponderende politie-eenheid. De raadsvragen over de ANPR-inzet zijn daarom voorgelegd aan het OM. Het OM heeft daarop geantwoord dat het geen informatie kan verschaffen over de hoeveelheid dan wel de inhoud van de ANPR-hitlijsten die in de politie-eenheid Amsterdam worden gehanteerd omdat het opsporingsgevoelige informatie betreft. Wel bestaat de mogelijkheid om in besloten verband hier nader op in te gaan. In de regio Amsterdam bestaat in het algemeen geen verschil van inzicht tussen de politie en het OM over de toepassing van de hitlijsten. Het OM geeft aan dat op basis van efficiëntie, proportionaliteit en subsidiariteit afgewogen wordt welke (delen) van landelijke ANPR-hitlijsten worden ingezet. Er is geen sprake van het (grotendeels) vrijuit gaan van bepaalde verdachte doelgroepen in Amsterdam omdat de politie-eenheid Amsterdam niet alle beschikbare ANPR-hitlijsten mag gebruiken. Als alle beschikbare hitlijsten zouden worden gebruikt zou dit hooguit niet relevante informatie opleveren.

2. Is het college het met de fractie van de VVD eens dat het zeer onwenselijk is als

regionale politie-eenheden er – als gevolg van het ontbreken van eenduidige beoordelingscriteria bij de verschillende arrondissementsparketten – er verschillende databases op na houden? Is het college het met de fractie van de VVD eens dat dit niet alleen de opsporing in en door Amsterdam frustreert, maar ook tot rechtsongelijkheid kan leiden? Zo ja, wat is het college bereid hieraan te doen?

Antwoord op vraag 2: Het college is het niet eens met de fractie van de VVD dat het onwenselijk is dat de verschillende regioparketten er verschillende hitlijsten op na houden. Op basis van efficiëntie, proportionaliteit en subsidiariteit wordt onder verantwoordelijkheid van het regioparket besloten welke ANPR-hitlijsten in een gebied worden ingezet. De diversiteit die dit oplevert, betekent geenszins dat er sprake is van rechtsongelijkheid.

Jaar 2014 Afdeling 1 Nummer 447 Datum 18 juni 2014

Gemeente Amsterdam

Gemeenteblad

Schriftelijke vragen, donderdag 16 januari 2014

R

3

3. Kan het college aangeven op basis van welke gronden het arrondissements-parket Amsterdam de Dienst Infrastructuur van de regionale politie-eenheid Amsterdam kan weigeren of toestaan landelijke hitlijsten te gebruiken voor hun ANPR-database? In hoeverre kan gemeente Amsterdam hier invloed op uitoefenen?

Antwoord op vraag 3: Op basis van artikel 148 van het Wetboek van Strafvordering staat de politie in het kader van de opsporing van stafbare feiten onder gezag van het OM. Dat is daarmee de grond voor het OM het gebruik van landelijke ANPR-hitlijsten door de politie-eenheid Amsterdam te weigeren of toe te staan. De gemeente Amsterdam heeft hier geen rol in. Overigens, zoals in het antwoord op vraag 1 gesteld, bestaat in de regio Amsterdam in het algemeen geen verschil van inzicht tussen de politie en het OM over de toepassing van de hitlijsten. Er is derhalve geen aanleiding voor de gemeente Amsterdam om er invloed op uit te oefenen.

4. Is het college het met de fractie van de VVD eens dat iedere landelijk

goedgekeurde hitlijst in Amsterdam gebruikt zou moeten worden om zo meerdere criminaliteitsvormen, waaronder bijvoorbeeld mobiel banditisme en woninginbraken, zo effectief mogelijk aan te kunnen pakken en te voorkomen dat deze groepen in Amsterdam (grotendeels) vrijuit gaan? Is het college het met de fractie van de VVD eens dat het zeer onwenselijk zou zijn als Amsterdam niet alle wettelijk toegestane middelen gebruikt in de strijd tegen zeer ernstige criminaliteitsvormen, die Amsterdam en omgeving teisteren? Is het college bereid om bij het OM te bepleiten om de landelijke hitlijsten te mogen gebruiken bij specifieke ANPR-acties van de regionale politie-eenheid Amsterdam?

Antwoord op vraag 4: Zoals in de antwoorden op vraag 1 en 3 gesteld is er voor het college geen aanleiding om invloed uit te oefenen op de wijze waarop het OM en politie in de regio Amsterdam gebruikmaken van de landelijke ANPR-hitlijsten.

5. Kan het college aangeven in hoeverre, voor welke periode en in welke

politieregio’s de Top 600-groep als speciale hitlijst in de ANPR-database is toegevoegd?

Antwoord op vraag 5: Het college kan niet aangeven in hoeverre, voor welke periode en in welke politieregio’s de Top 600 groep als speciale hitlijst in de ANPR-database is toegevoegd. Het OM geeft desgevraagd aan deze informatie niet te verschaffen omdat het hier opsporingsgevoelige informatie betreft. Zoals in het antwoord op vraag is aangegeven is het wel mogelijk om in besloten verband hier nader op in te gaan.

Burgemeester en wethouders van Amsterdam

A.H.P. van Gils, secretaris E.E. van der Laan, burgemeester