Gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen

door Sarah Devos

Inleiding

• Niet makkelijk te definiëren• Grote verscheidenheid aan procedures en

benaderingswijzen• Belangrijkste principes

▫ Leerpsychologie ▫ Behaviorisme

• Verschil tssn gedragstherapie bij kinderen en volw▫ Gedrag, beleving, denken -> kwalitatief anders

Specifieke behandelingsmethoden

• Ontwikkeling

• Leefwereld

• Afhankelijkheid

Ontwikkeling

• Kinderen volop in ontwikkeling

• Verloopt veel sneller dan volwassenen

• Niet voldoende of slecht functioneren▫ Niet alleen individu- en situatiegebonden▫ Kijken naar ontwikkelingsfase waarin het kind zit▫ =>Faseproblematiek

Leefwereld

• Volwassenen -> sterk uiteenlopende leefwereld

• Kinderen -> zeer uniforme leefwereld▫ Meestal enkel school en gezin ▫ Directe omgeving

• Volwassenen -> veel meer rekening houden met specifieke leefwereld

Afhankelijkheid

• Kinderen -> sterk omgevingsgericht en omgevingsafhankelijk

• Zelf weinig initiatief nemen▫ Meestal doen ouders dat voor hen▫ Ouders moeten zeker betrokken zijn bij therapie

De kindergedragstherapie in ontwikkelingspsychologisch perspectief

• Gebruik van gegevens uit ontwikkelingspsychologie• Faseproblematiek

▫ Keuze van behandelingstechniek ▫ Voldoende info over ontwikkelingsfasen▫ Recente onderzoeken over gedragstherapie bij

kinderen ▫ ->richt zich op gedragsvaststelling vanuit een

ontwikkelingsperspectief => drietal stromingen

Eerste stroming

• Vaststellen van afwijkend gedrag in ontwikkeling▫ Genoeg kennis over normale ontwikkeling nodig

• Verzamelen van referentiemateriaal

• Opbouwen systeem v categorieën v gedragingen en gedragsbeïnvloedende omgevingskenmerken

• -> niet eenvoudig

Tweede stroming• Vroege onderkenning van risicofactoren

▫ Die wijzen op een afwijkende ontwikkeling• Voorspellingen latere psychopathologieën

▫ Niet altijd mogelijk• Onderzoek nr specifieke ontwikkelingskenmerken

en gedragsafwijkingen▫ Competentie van kind vgln met gewone kinderen

• Opvoedingsmilieu -> veel risicofactoren onderkend worden

Derde stroming

• Onderzoek -> ontwikkeling van kinderen met gedragsafwijkingen▫ Mogelijkheden om deze ontwikkeling bij te sturen▫ Hoe krachtig moet men bijsturen??

• Slechts eerste aanzet tot bruikbare integratie van ontwikkelingspsychologie en gedragstherapeut-ische kennis