Gebruik van checklist “Rijvaardigheid ouderen”

Vlaams Congres Verkeersveiligheid

22 maart 2016 – Antwerpen

Mobiliteit en omgeving op mensenmaat

Ariane Cuenen & Sofie Boets

Vergrijzing

Tegen 2030 meer dan 25% van de bestuurders in België 65+

Met veroudering, verhoogd risico op verkeersongevallen door:

• Achteruitgang in mentale en fysieke vaardigheden

• Groter risico voor zichzelf door grotere kwetsbaarheid

• Minder gereden kilometers per jaar

Mobiliteit belangrijk voor kwaliteit van

leven

Rijgeschiktheidsprocedure

Artsen beoordelen rijgeschiktheid Twijfel = Centrum voor Rijgeschiktheid en voertuigAanpassing (CARA)

Verschillende landen hanteren een leeftijd-gebaseerde rijgeschiktheidsevaluatie, vb. Nederland: 75 jaar

Leeftijd zegt weinig over rijgeschiktheid

Aandacht voor getrapt systeem

Checklist

Internationaal gebruik van een checklist (vb. Amerika)

• Sinds 1 oktober 2014 gelanceerd in België

Doel checklist:

• Eerste indicatie m.b.t. mogelijke problemen van rijvaardigheid

• Vergroten bewustzijn m.b.t. mogelijke problemen van rijvaardigheid

• Sensibiliserend effect: bespreekbaar maken van problemen

• Aanreiken suggesties ter verbetering

• Geen uitspraak over rijgeschiktheid

Vooropgestelde criteria

• Kort: max. 10-15 vragen

• Gebruik: papieren versie / online versie

• Vragen: gesloten vragen

• Invullen: oudere bestuurder en/of verwanten

• Score: makkelijk zelf berekenen categorieën (stop, let op, ok)

• Tips: suggesties voor verbetering

“Drivers 65 Plus”; American Automobile Association - Foundation for Traffic Safety (AAAFTS), 2013

– Vertaling naar Nederlands/Frans/Duits

– Aanpassing naar verkeerssituaties in België

– Teststudie om gebruiksvriendelijkheid te onderzoeken

Kennis van verkeersregels, rijgedrag en gewoontes

Moeilijkheden in bepaalde verkeerssituaties

Medische aspecten

Verkeersovertredingen en -ongevallen

Checklist inhoud

http://www.senior-test.be

Checklist rijvaardigheid 65+

Checklist scoring

Checklist suggesties

Twee weken na de lancering vulden 15.215 ouderen deze online checklist in

Eén jaar na de lancering stond de teller op 24.905 ouderen.

Binnen deze groep viel:

42% in de categorie ‘Ok’

53% in de categorie ‘Let op’

5% in de categorie ‘Stop’

Resultaten online versie

Top 5 vragen waar ouderen het meest risicovol op scoren:

1. Ik denk dat ik langzamer reageer dan vroeger in gevaarlijke verkeerssituaties

2. Wanneer ik echt van streek ben, heeft dit een effect op mijn rijden

3. Ik bespreek met mijn arts of apotheker of en hoe de medicatie die ik neem mijn rijvaardigheid beïnvloedt

4. Kruispunten ervaar ik als lastig omdat er zo veel is om in het oog te houden vanuit alle richtingen

5. Ik word kwaad van sommige verkeerssituaties

Specifieke vragen

I.k.v. verder onderzoek vulden 123 ouderen de papieren checklist in. Binnen deze groep viel:

39% in de categorie ‘Ok’

54.5% in de categorie ‘Let op’

6.5% in de categorie ‘Stop’

Vergelijkbaar met online versie

Resultaten papieren versie

Rijvaardigheid: ‘Test Ride for Investigating Practical fitness-to-drive’ (TRIP):

• Hoe beter de score op de checklist, hoe beter de rijvaardigheid

Rijgeschiktheid: CARA

• Personen die rijgeschikt werden verklaard, hadden een betere score op de checklist

Resultaten rijden

Checklist media

Brochures:

Website: www.senior-test.be

Checklist partners