1

Gastsprekers

Dienst Onderwijsprofessionalisering en -Ondersteuning

Gastsprekers

Je kan verschillende soorten gastsprekers uitnodigen (Penn State, s.d.):

Collaborative projects: je kan gastsprekers betrekken bij hands-on projecten, door hen

bijvoorbeeld een casus te laten toelichten waar studenten rond aan de slag gaan. Als start van

het project kunnen studenten dan in discussie gaan met de gastsprekers om meer informatieve

over de context van de casus te krijgen.

Just in time resource experts: Je kan bijvoorbeeld iemand uit de bibliotheek uitnodigen wanneer

je studenten bij de start van een onderzoek meer wil leren over zoekstrategieën.

Academic experts: Je kan college docdenten uitnodigen om meer te vertellen hun specifieke

onderzoeksdomein. Zo kan je de kijk van studenten verbreden en hun interesse ook wekken voor

eventuele toekomstige keuzes naar afstudeerrichting.

Practitioners: Je kan gastsprekerse uit het werkveld uitnodigen om de link van je

opleidingsonderdeel met de praktijk te maken.

In deze fiche gaan we in op de volgende elementen:

Waarom?

Hoe?

Aandachtspunten

Referenties

WAT?

Je kan een of meerdere gastsprekers betrekken in jouw opleidingsonderdeel om een getuigenis te brengen, een bepaalde theorie te linken aan de praktijk of een specifiek perspectief binnen te brengen. Gastsprekers maken het mogelijk om levensechte ervaringen binnen te brengen in je opleidingsonderdeel.

2

Gastsprekers

Dienst Onderwijsprofessionalisering en -Ondersteuning

Waarom?

Door een gastspreker uit te nodigen in je contactmoment biedt je studenten een ander perspectief

breng je variatie

demonstreer je aan studenten dat leren een collaboratief gebeuren is, waarbij de

perspectieven van docent, professional en student samenkomen

breng je vaak ook praktijk en concreetheid in een opleidingsonderdeel (Laist, 2015).

De toenemende collaboratieve en interdisciplinaire aard van het hoger onderwijs, maakt het samenwerken met gast-experts uitermate interessant. Studenten geven zelf ook aan dat gastsprekers (Metrejean et al., 2002) hen motiveren: “the speakers are living proof that everything you’re working for in

university will come true one day”

zicht geven op de carrièremogelijkheden: “the speakers helped open my eyes to different

avenues I could travel.”

een beeld geven van ‘the real world’: “Students need a look at the real world and what

they need to know and expect to deal with when they complete their degrees”

Het betrekken van gastsprekers brengt ook heel wat uitdagingen met zich mee. Lees hier meer over in de getuigenis van deze docent:

3

Gastsprekers

Dienst Onderwijsprofessionalisering en -Ondersteuning

Getuigenis van een docent over zijn ervaring met gastsprekers: (Lang, 2008) Because I regularly teach an upper-level writing course entitled "Argument and Persuasion," I try to read argumentative essays from all points on the political spectrum. And so for years now, I have been reading the opinion pages of The Boston Globe, including the twice-weekly essays of Jeff Jacoby, its token conservative staff writer. While his columns generally fill me with irritation, bordering on rage, I have come to believe that he is one of the best argumentative writers I have ever encountered. He has a masterful command of his ethos; he thoroughly establishes the credentials of every source he cites, and uses his evidence from those sources judiciously. His prose reads smoothly and elegantly. (….) I thought students would benefit enormously from the opportunity to have a working writer in their midst, one who could share the tricks of his trade, and field their questions about how to construct an effective argument for a broad audience. On the day of his visit, though, things did not go as planned. I had required students to read a set of his columns and prepare two questions to ask him. I assured Jacoby that he would have to give only a brief overview of his perspective on argumentative writing, and that the rest of the 75-minute class would be taken up with students asking him about his writing strategies. I didn't want him to feel like he had to do too much work in advance, since I had been able to drum up only a small honorarium for his visit, and he was driving an hour to speak in two of my courses. Nevertheless, I envisioned a stimulating dialogue about the place of argument in society, about evidence and logical fallacies, and about writing. Didn't happen. For starters, Jacoby opened his talk by explaining that he couldn't really analyze what he did; he just did it, and left it up to other people to talk about his writing. That was not the message you want to convey to a group of students whom you are trying to teach how to write. Once his introductory remarks were over, the students proved extremely reluctant to ask the questions they had prepared. The conversation between him and the students was stilted, filled with long and embarrassing gaps. Eventually it turned into a dialogue between Jacoby and me, since the students seemed to have nothing to say. Afterward I felt embarrassed for everyone involved -- the writer, me, and my students. I was perhaps most embarrassed for the students, since I didn't want Jacoby to leave with the impression that students at my college are apathetic or unintelligent. The incident proved disheartening enough that I instituted a personal ban on guest speakers in the classroom at that point and haven't had one visit since.

4

Gastsprekers

Dienst Onderwijsprofessionalisering en -Ondersteuning

Deze ervaring met een gastspreker zal veel docenten niet vreemd in de oren klinken. Hoe zorg je er als docent voor dat zowel studenten, de gastspreker als jijzelf voordeel halen uit

de ervaring?

Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat gastsprekers hun bijdrage afstemmen op het niveau van

mastery van je studentengroep?

Hoe zorg je ervoor dat de bijdrage afgestemd is op het curriculum, zodat gastsprekers niet ingaan

op wat studenten al gezien hebben of misschien net linken maken met topics waar studenten

nog niet mee vertrouwd zijn?

Wat met presentaties die veel te lang uitlopen, of misschien net te bondig zijn?

Hoe? Met een aantal aandachtspunten in het achterhoofd, kan je het meeste halen uit het inschakelen van gastsprekers in je contactmomenten (Laist, 2015): - Zorg ervoor dat de gastspreker de doelen van je opleidingsonderdeel mee helpt bereiken en zie

de een gastspreker niet gewoon als ‘een extra’ voor je opo.

- Zoek een gastspreker wiens expertise sterk aanleunt bij topics die je wilt behandelen

- Communiceer duidelijk met de gastspreker over de doelen van je contactmoment.

Geef aan waar studenten zich bevinden in het curriculum, hoe de bijdrage gelinkt is aan wat

studenten op dat moment leren in het opleidingsonderdeel.

Vraag hem of haar om de inbreng af te stemmen op de specifieke leerdoelen voor de

studenten. Je kan zeker ook een kopie van jouw syllabus of van presentaties van andere

gastsprekers meegeven.

- Maak je verwachtingen duidelijk over de duur van de bijdrage

Zorg dat de gastspreker niet het volledige contactmoment vol praat, maar dat er tijd is om de bijdrage vooraf te bespreken met studenten en ook nadien in interactie te gaan over hun observaties en reacties.

- Geef de gastspreker ook de vrijheid om zijn of haar bijdrage aan een eigen manier aan te pakken,

bijvoorbeeld via een klasdiscussie, een presentatie, een oefening, …

- Bouw de bijdrage van de gastspreker in je opleidingsonderdeel in

Gebruik de tijd voor en na de bijdrage van de gastspreker om connecties te maken tussen het

expertisedomein van de gastspreker en je opleidingsonderdeel (geziene theorie, leerdoelen, ..).

Geef studenten bijvoorbeeld een taak die hen aanmoedigt notities te nemen tijdens de

presentatie:

5

Gastsprekers

Dienst Onderwijsprofessionalisering en -Ondersteuning

o Wat zijn de drie meest verrassende of interessante dingen die de gastspreker

aanhaalt?

o Laat studenten het expertisedomein van de gastspreker opzoeken en laat hen vragen

voorbereiden die hieraan gelinkt zijn.

Voorzie tijd voor een klasdiscussie waarin je samen met de studenten en de gastspreker

verbanden kan leggen tussen de presentatie van de gastspreker en kernconcepten uit je

opleidingsonderdeel.

- Moedig gastsprekers aan om in interactie te gaan met de studenten, en niet enkel een

presentatie te geven

Vraag aan je gastspreker om te praten met de studentengroep over wat ze leren. Gastspreker

bereiden vaak vooral hun eigen bijdrage voor, maar ze kunnen dit nog veel zinvoller maken door

bijvoorbeeld vooral in te gaan op de vragen van de studenten zelf.

Bijv. Gastsprekers kunnen bijv. een casus meebrengen waar studenten in kleine groepjes rond

werken. Studenten komen misschien met oplossingen waar de gastspreker zelf nog niet aan

gedacht had. Op die manier zit er ook duidelijk een ‘win’ in voor de gastspreker zelf.

- Maak een opname van de bijdrage, zodat studenten die achteraf nog kunnen herbekijken

Je kan dan op geregelde tijdstippen terug verwijzen naar de bijdrage van de gastspreker. Ook in

de jaren nadien, kan de bijdrage gebruikt worden in je opleidingsonderdeel.

Hoe bereid je studenten het beste voor? Verner (s.d.) Bereid je studenten voor op het onderwerp dat de gastspreker zal bespreken.

Geef je studenten wat uitleg over wie de gastspreker is: Wat maakt hem of haar een expert in

het domein? Wat is de insteek waarmee de gastspreker zal praten? Wat kan deze spreker

bijdragen aan het opleidingsonderdeel?

Verduidelijk aan je studenten wat van hen verwacht wordt: Moeten ze iets voorbereiden?

Kunnen ze vragen stellen aan de gastspreker?

Betrek je studenten

Organiseer een nabespreking met je studenten

Aandachtspunten

Werken met gastsprekers impliceert niet altijd dat de gastspreker naar jouw leslokaal komt. Je kan met de groep studenten ook ter plaatse gaan in een organisatie of bedrijf, en aan de lezing bijvoorbeeld ook een bedrijfsbezoek koppelen.

Daarnaast kan je de gastspreker ook vanop afstand betrekken. Je kan hier videoconferencing voor inzetten. Via conferencing kan je professionals uit bedrijven of organisaties bij een thema te betrekken (spreker met discussie, panelgesprek, interview). Je kan studenten ook een opdracht

6

Gastsprekers

Dienst Onderwijsprofessionalisering en -Ondersteuning

geven waarbij ze via conferencing een realistisch probleem oplossen (bijv. door gebruik te maken van scherm delen of interactieve whiteboards (touchscreen device)).

>Meer informatie over hoe je dit kan doen, vind je op deze website.

TIP: De uiteindelijke meerwaarde van conferencing zal steeds afhangen van de precieze toepassing en integratie in het gehele onderwijs- en leerproces. Zo heeft het bijvoorbeeld weinig zin om een conferentie te organiseren als die niet is verbonden met een verwerkingsopdracht. Het is dan ook noodzakelijk om in een vroeg stadium na te denken over de plaats en functie van conferencing in het onderwijs- en leerproces.

Referenties

Laist, R. (2015). Getting the most out of guest experts who speak to you class. Faculty Focus. Retrieved from http://www.facultyfocus.com/articles/curriculum-development/getting-the-most-out-of-guest-experts-who-speak-to-your-class/ on July 12th, 2016.

Lang, J.M. (2008). Guest Speakers. The Chronicle of Higher Education. Retrieved from http://chronicle.com/article/Guest-Speakers/45746/ on July 12th, 2016. Metrejean, C., Pittman, J. & Zarzeski, M.T. (2002). Guest speakers: reflections on the role of accountants in the classroom. Accounting Education, 11 (4), 347-364. Penn State (s.d.). Guest Speakers. Retrieved from http://sites.psu.edu/pedagogicalpractices/guest-speakers/ on March 22, 2018. Verner, S. (s.d.) Top 10 ways to get the most from your guest speaker. Retrieved from http://busyteacher.org/7083-top-10-ways-get-most-from-guest-speaker.html on November 29th 2016.