Foolcolor

oolcoloF RM A G A Z I N E

n u m m e r 8 6 | F e b r u a r i 2 0 1 3 | g r a t i s m a g a z i n e

Foolcolor_feb2012_versiecorrectie.indd 1 17-01-2013 11:52:12

2

Aan de totstandkoming van deze uitgave is de uiterste zorg besteed. Voor

informatie die desondanks onvolledig of onjuist is opgenomen aanvaardt

de redactie geen aansprakelijkheid. Tevens behoudt zij zich het recht voor

advertenties en ingezonden kopij, zonder opgave van reden, te weigeren, in

te korten en/of taalkundig te bewerken. Publiceren onder pseudoniem mag,

mits naam en adres bij de redactie bekend zijn.

Foolcolor is een magazine voor en door cliënten van Lentis

Oplage: 2750ISSN 1878-9943

RedactieGijs van der Paauw, Chris van Boetzelaer,

Erik Bies, Carin Roelofs, Laura Boekhoudt , Andras Mebius, Herman Beens,

Elisabeth Smelik, Sjoerd Hesselmans,Ria Santing, Elisabeth Pels, Lisette Soppe

EindredactieIne Pauline Weijer

Websitebeheer Brrrt

FotografieFotobureau Foolcolor Media:

Alfons Wijninga, Thea Mulder, Robert Bode, Annika Venema,

Annet Ritsema, Janine Spoelman, Linda van Prooijen

Illustraties, cartoonsMargje Molenkamp-van den Berg,

Anna de Ruiter, Eriko,Henk de Vries, Houkje van Dijk

VormgevingRia Santing

Druk en afwerking

Drukkerij Drupon

CoverJanine Spoelman

RedactieadresFoolcolor Media

Van Oldenbarneveltlaan 159716 EA Groningen

Telefoon 050 - 575 13 90

Websitewww.foolcolormedia.nl

[email protected]

ProjectondersteunersMarianne de Lange,

Ine Paulien Weijer Telefoon: 050 - 575 13 90

Foolcolor Media is een werkproject van Lentis

FebruarinummerThema Afvallen!Inzenden kopij niet meermogelijk

Aprilnummer Thema MeditatieInzenden kopij vóór 13 februari12 uur

ColofonVan de redactie

Onlangs is er een nieuwe biografi e van Mick Jagger verschenen. Volgens de biograaf Philip Norman is Jagger in wezen een brave man, en is zijn ruige imago grotendeels een marketing-truc van zijn manager. Ik vond dat wel grappig. Het was bij Jagger dus net omgekeerd als bij de Beatles: die moesten zich netter voordoen (ook op advies van hun manager). Het heeft geen van beide popgroepen windeieren gelegd.Mick Jagger… overigens ook opvallend dat hij al die jaren zo’n magere spriet is gebleven. Ik zag hem laatst in actie bij een concert en er zat nog altijd geen grammetje teveel aan. Hoe krijgt hij dit voor elkaar? Ik heb wel begrepen dat hij hiervoor een uitgebreid fi tness-programma volgt.Dit brengt ons ook bij het thema van februari: afvallen. Ongewenst gewichtsverlies of –toename is een bekend neveneffect van vele psychiatrische aandoeningen (drama-tisch komt dit naar voren bij de aandoening anorexia nervosa). Ook veel redactieleden worstelen met hun gewicht. Zij doen hiervan openhartig verslag.

In de rubriek Vragenfestijn deze keer de liedjeszanger Erwin de Vries. Nieuw in dit nummer is de klaagmuur. Verder zijn ook alle andere vaste rubrieken weer present.Veel leesplezier!

Chris van Boetzelaer•Foto: Annet Ritsema•


6

12

28

Inhoud

2 4 5 6 81012 1314161820 2122242627 28

3032333435

363740

3

Van de redactieThema: AfvallenGoed verhaal: SpokenThema: Mijn gevecht tegen de kilo’sThema: Spelen met je levenThema: Het bekende jojo-effectSponsSteekje los + Huisdier van LindaBekende gevallen: Mel GibsonGijs op reisVragenfestijn: Erwin de VriesFoppe + Bericht van BiesEtalage: Astrid VisserIn Therapie: LichaamsbewegingAGIH: Verstoorde gedachtenOp een rijAfvaldeskundigenHenk Zwetsloot: Directeur PsyQ en WelnisLicht uit het noordenNiet zo dik met de normDe wereld was in ijs veranderdTomatensoeponderwaterlandBoekbespreking + Petje en von PuckhausenKlaagmuur + reactiesPostvak inZoals veel zaken


Februari, de feestdagen alweer ruim achter ons. We kijken alweer uit naar het voorjaar, hoewel het nog volop winter is. Verlangen naar de blaadjes aan de bomen. Warme voorjaarsdagen. Onze goede voor-nemens van het nieuwe jaar zijn vaak al vergeten. En uitgerekend nu komt er een Foolcolor magazine uit met als thema afvallen.Afvallen heeft meerdere betekenissen, maar meestal denken we aan het verliezen van gewicht als het woord afvallen valt. Voor veel psychiatrische cliënten is het moeilijk om gewicht te verliezen. Door bepaalde medicatie heb je vaak meer trek in eten dan normaal. Als je dempende medicatie gebruikt heb je meestal geen zin om meer te bewegen. Je hangt op de bank of in een stoel en komt tot niets. Om gewicht te verliezen zijn twee dingen belangrijk: meer bewegen en minder eten.Misschien ben je daadwerkelijk gestopt met roken. Geweldig zou dat zijn. Mensen durven vaak niet te stoppen met roken omdat ze dan aankomen. Het is bewezen dat een gemiddeld mens die stopt met roken slechts twee kilo aankomt. Zelf ben ik geen gemiddeld mens. Ik stop nu eenmaal graag dingen in mijn mond en wanneer ik stop met roken weet ik uit jarenlange ervaring dat ik dan in de kortste tijd zo’n vijftien kilo aankom. Ik ga dan snoepen en meer eten. Alles smaakt lekkerder en ruikt aangenamer. Ik gebruik dit als excuus om niet te stoppen. Ik denk dat ik het niet allebei tegelijk kan: stoppen met roken en mijn gewicht in de hand houden.

Het is ontzettend frustrerend om telkens opnieuw te horen te krijgen dat je moet afvallen. Natuurlijk is dat, wanneer je te zwaar bent, beter voor je gezondheid. Overigens is het wel zo dat wanneer je veel in beweging bent en regelmatig sport, je als dik mens gezonder bent dan een mens die slank is maar niet beweegt. Dat is wetenschappelijk bewezen. Dus de slanke mensen onder ons zijn niet per sé gezonder.Zelf denk ik bij afvallen vaak aan andere dingen. Afvallen is het meer-voud van afval. Chemisch afval, groente afval, radioactief afval. Ook kun je iemand afvallen. Iemand die op jou rekent dat je hem of haar steunt en dan val je iemand af door iets anders te beweren. Dat kan heel erg pijnlijk zijn voor die ander. Of pijnlijk voor jou als iemand anders je afvalt.Wanneer je een zeiler bent denk je bij het woord afvallen bijna automatisch aan de stand van de zeilen. Oploeven en afvallen zijn belangrijk in de zeilsport, zo ook voor de wind varen. Wanneer het iemand voor de wind gaat, gaat het goed met iemand, maar als mensen het minder goed hebben dan valt het leven iemand af. Dan gaat het slechter.In deze Foolcolor leest u voornamelijk de verhalen van mensen die moeite hebben met het verliezen van gewicht, die daar strijd voor moeten leveren. En dat is jammer. Hoe groter de strijd, hoe groter de kans dat wanneer je op het juiste gewicht bent gekomen, je daarna weer terugvalt in oud gedrag. Zelf moet ik iedere week twee uren wandelen in de stad met een

AFmevrouw van de Koninklijke Visio. En wat is het resultaat? Sinds ik dit doe (ik wil namelijk dolgraag een blindengelei-dehond) val ik gestaag kleine beetjes af. Ik loop meer dan ik ooit heb gedaan. Ik moet de routes die we wandelen oefenen, dus naast de lessen, loop ik steeds vaker. Het gaat geleidelijk ook steeds beter. In het begin was ik na één kilometer al uitgeput. Nu loop ik op mijn gemakje ruim tien kilometer zonder moe te worden. Ik ben nog steeds 20 kilo te zwaar (dat was 40 kilo), maar ik voel me gezond en iedere week een beetje actiever. Kleine stapjes die steeds meer zijn uitgebreid. Ik heb er geen snoepje voor laten staan. Wanneer je 15 minuten lopen verbindt aan een doel (lopen naar een winkel in plaats van met de brommer) is de kans groter dat je dat ook doet. Het kost je nauwelijks extra tijd en het is gezond. Langzaam verder opbouwen en straks in het voorjaar wande-lend genieten van de bloemen, het jonge blad, de lentegeur en een enkele warme voorjaarsdag. Hopelijk steek je wat op van de verhalen in deze Foolcolor. Ik zou zeggen, hoewel het nog winter is: het voor-jaar komt eraan en de dagen worden weer langer licht. Heerlijk.

Elisabeth Smelik•Illustratie: Margje Molenkamp van den Berg•

VALLEN

4

Thema


Ik ben op een feestje, omringd door spoken. Spoken, de meeste, niet allemaal. De lieve vriendin draagt een verjaardagsjurk. Haar blonde haar vlammend, haar ogen blauwer dan ooit. De kleuren zijn intens, maar tril-lend aan de randen. Haar stem is schril. Rook kringelt omhoog. Mensen gehuld in een grauwsluier. De glazen leger, voller, leger, hun stemmen harder. Steeds groter de gebaren. Vragen worden enthousiast afgevuurd. De antwoorden gaan verloren in de herrie van botsende ego’s. Of is dit een gezellig geroezemoes? Niet voor mij. Ik oordeel en veroordeel, omringd door spoken uit het verleden. Boven, in de badkamer. Nog steeds die doffe dreun. Ik kijk naar mezelf in de spiegel. Mijn ogen staren. Een straatlan-taarn werpt licht door de luxaflex en daar is een witte vlek, een gezicht. Ik moet scherpstellen om mezelf te herkennen. Zie mijn rimpels. Misschien ben ik een tikje gehavend uit de strijd gekomen, maar dat geeft niet. Ik ben hier al zo lang. Door alle straten van de stad gezworven. De dood om elke hoek gezien. Duizenden keren verdwaald en weer thuis gekomen – als er een thuis was. Nu, nu wel. Er is een caravan aan de rand van de stad, waar de wind omheen giert. De snelweg, vlakbij, raast door mijn dromen. Over de graslanden klapwieken grote ooievaars en vliegen wolken. Er is grijs, er is wit en een plotselinge laatste zonnestraal. Schaduwen sluiten. Het duister nadert, een steenmarter sluipt. Langgerekte kreet.Binnen stook ik de kachel op. De hond jankt zachtjes in haar slaap. Maar het is stil; het is al heel lang stil. Zo kan ik mijn gedachten goed horen. Ik denk aan de spoken op het feestje en aan het overwinnen van verslaving. Hoe weinig vrienden er overblijven. Vijanden heb ik ook niet meer nodig. Trok mezelf aan mijn haren uit het moeras en werd een verrader

genoemd. Trouw aan mezelf, dat wel. Trots, misschien. Weet je, vraag ik de hond, dat ik me niet eens meer kan herinneren wanneer ik voor het laatst dronken was...? De hond snurkt. De baas liegt. Ik kan het me maar al te goed herinneren – maar ik kan me er geen voorstelling meer van maken. Die zuiplap, dat ben ik niet. Dat was een ander. Die ander is verdwenen door de gaatjes van het systeemplafond in de kliniek. Weggejankt in slapeloze nachten. Opgejaagd in woeste klopjachten. Om uiteindelijk stilletjes, beschaamd, weg te sluipen.

Ik ben op een feestje, omhelsd door een lieve vriendin. We zitten gehurkt op de keukenvloer. De appelsap klotst in mijn buik en ik wil naar huis. Maar ik heb haar blij gemaakt, eventjes – haar tranen zijn opgedroogd, het blauw van haar ogen kalmer. Zoveel mensen. Ze zullen zichzelf wel vermaken, toch? Doe maar rustig aan. ’t Komt goed.Op de fiets, het vuile duister van de stad, gebroken glas op het asfalt, geschreeuw uit openslaande kroegdeuren. Scooters en een sirene en een meisje, zwikkend op hoge hakken. Zwiepende regen in het lantaarn-palenlicht. Weggedoken in mijn capuchon glimlach ik. De vriendin, zo lief, begrijpt het misschien wel. Het gevoel dat er geen plek voor mij is in deze wereld. De driedui-zend manieren die ik vond om te vluchten en evenzovele manieren om te ontsporen. Hoe ik groots en meeslepend wilde leven, ooit, maar uiteindelijk alleen nog maar naar rust verlangde... Onderweg naar de uithoek waar ik verkozen heb te wonen, glimlach ik. Ik heb mijn eigen wereld gemaakt en onherberg-zaam is het er niet. Zij is welkom. En nog een paar anderen. De spoken heb ik achter me gelaten.

Arda Pieterman•Foto: Alfons Wijninga •

SPOKEN

5

Een goed verhaal


DikmakerPas later, toen ik tweëentwintig jaar was, ging ik me bezig houden met mijn gewicht. De reden hiervan was dat ik op dat moment medicijnen, antipsychotica, moest innemen. In 2005 kreeg ik voor het eerst een psychose en moest ik Olan-zapine (merknaam Zyprexa) innemen. Later begreep ik dat dat middel vaak als eerste wordt gegeven aangezien het bij vele patiënten aanslaat en het sneller werkt. In het begin wist ik dat het nodig was om dat middel te slikken, maar later werd duidelijk dat ik aankwam. Vanaf het moment dat ik een spijkerbroek niet meer paste, vond ik dat ik een probleem had als gevolg van de bijwerking, het aankomen, van Olanzapine. Ik vond het vervelend dat mijn kleding niet meer paste en nieuwe, grotere, maten moest kopen. Daarbij irriteerde ik me met name aan mijn te dikke buik. In alle eerlijkheid: ik voelde me minder aantrekkelijk en daardoor onze-kerder over mijn lichaam en mezelf. Ik was van vijfenvijftig kilo naar zeventig kilo gegaan!

ExperimentNa mijn opname in 2005 kreeg ik een nieuwe psychiater en met hem besprak ik mijn ergernis over de vervelende bijwer-king. Gelukkig kwam hij met een idee, namelijk een ander antipsychoticum dat nog niet zo lang op de markt was: Aripiprasol (merknaam Abilify). Uiteraard wilde ik dat proberen. Ondertussen nam ik maatregelen om af te vallen. Zo at ik alleen drie gezonde maaltijden op een dag en tussendoor fruit. Verder had ik het sporten weer opgepakt en ging meerdere keren naar de Aclo (studentensport) om bijvoor-

beeld te BOM’men (bewegen op muziek). Ik wist dat het moeilijk zou zijn om kilo’s kwijt te raken, maar op deze manier zou ik in ieder geval niet aankomen. Ik had de Aripiprasol een kans gegeven, maar tot mijn spijt werkte het niet. Van de ene bijwerking ging ik naar andere, nare bijwerkingen. Ik schoot dus niets op.

IngevingTijdens mijn studententijd was ik me erg bewust van mijn lichaam en ik wilde mijn best doen om wat te veranderen aan mijn uiterlijk. Ik was ervan overtuigd dat wanneer ik minder zwaar was ik me beter zou gaan voelen. Het bleef een strijd om proberen gewicht te verliezen en het leek eigenlijk op een oneerlijke strijd. Zolang ik deze medicijnen innam, bleef het bijna een onmogelijke opgave. Toch ging ik niet bij de pakken neerzitten. In 2008 besloot ik om actiever te gaan sporten en wel bij een sportschool waar ik fitness ging doen. Ik was behoorlijk fanatiek, aangezien ik drie keer per week een uur ging fitnessen: cardio. Het duurde even, maar toen had ik resultaat. Ineens paste ik een oude spijker-broek weer die ik toch niet weggedaan had. Dat gaf zo’n goed gevoel dat ik nog gemo-tiveerder was dan daarvoor. Ik merkte dat ik fitter werd en een betere conditie had. Ik stopte niet met alcohol, maar dronk alleen in de weekenden. Uiteindelijk kreeg ik het resultaat waar ik op gehoopt had: ik verloor maar liefst 10 kilo. Toen was ik blij met mijn nieuwe weegschaal en elke keer als ik erop stond kreeg ik een kick!

OmslagHet bleef een zoektocht naar de juiste medicatie, maar Quetiapine (merknaam Seroquel) bleek het juiste medicijn. Zolang ik doorging met sporten en gezond en verantwoord eten bleef mijn gewicht op peil. Ik moest inspanningen leveren om het juiste gewicht te behouden, maar ik had een duidelijk doel voor ogen. Ik moest investeren om 60 kilo (of zelfs minder) te behouden. Ondertussen maakte ik een moeilijke periode mee en viel ik door stress nog meer af. De reacties die ik kreeg over mijn lichaam waren anders: men vond mij te dun. Ik kreeg te horen dat ik moest aankomen omdat je reserve nodig hebt in geval van ziekte. Dit advies sloeg ik echter in de wind. Hoe dunner ik was, hoe beter ik me voelde. Ik had het idee dat ik weer goed in de ‘markt’ lag.

Terug bij af?Als ik terugkijk naar mijn verleden, denk ik dat ik nu beter in balans ben. Helaas probeer ik nu ook af te vallen, omdat ik mezelf te dik vind. Op de één of andere manier ben ik weer aangekomen door de Quetiapine en daardoor zet de strijd zich voort. Ik weet wat ik moet doen en laten en breng dat in de praktijk. Momenteel ga ik nog steeds drie keer per week fitnessen en sinds kort is daar Zumba bijgekomen. Verder let ik op wat ik eet en drink. Ik drink zelfs sinds twee maanden geen alcohol meer. Het blijft moeilijk om af te vallen. Gelukkig heb ik een goed vooruitzicht: over een tijdje stop ik met het dikmakende medicijn en krijg ik Haloperidol (merk-naam Haldol) waar ik niet van aankom. Ik hoop dat ik bereik waar ik me zo hard voor inzet. Mijn weegschaal gaat mij in de toekomst weer blij maken!

Carin Roelofs•Foto: Thea Mulder•

kilo’s

Mijn gevecht tegen de

Van issue tot onbezorgdAls kind was ik altijd slank en vond een aantal mensen zelfs dat ik te dun was. Ik voelde me toen niet aangesproken, maar in de puberteit werd het een issue. Ik werd door sommige leerlingen in de klas gepest en uitgescholden voor anorexiapatiënte. Vanaf dat moment werd mij duidelijk dat gewicht een belangrijk onderwerp is en dat er – logischerwijs – veel over gesproken wordt. Na de puberteit was ik tevreden over mijn gewicht en hoefde ik niet zozeer op te passen om dik te worden. Met andere woorden, ik hoefde niet na te denken over het wel of niet nemen van bijvoorbeeld een snoepje. Ik was me erg bewust van mijn gezondheid en over het algemeen at ik gezond. Het voordeel van geen aanleg hebben om dik te worden was dat ik me geen zorgen hoefde te maken over mijn figuur.

6

Thema


7


Al in de eerste eeuw na Christus stond suiker er in India bekend om dat je er dik van werd. Maar pas in de 20ste eeuw werd suiker gemakkelijk te verkrijgen voor een groot aantal mensen in de esterse wereld. Niet lang daarna ontdekten slimme onderzoekers en wetenschappers dat suiker de grootste veroorzaker is van lichamelijk menselijk leed.

Helaas kwam de ontdekking dat suiker een gevaarlijke voedingsstof is te laat! De toevoeging van suiker aan vele voedingsmiddelen werd verstopt achter het “label” van gelukkig makend en gezond eten voor jong en oud! Verslaafden hadden hun dagelijkse “dosis” nodig, en sucrose ontpopte zich als één van de grootste fi nanciële winst-gevers ooit in de voedingsindustrie.

Geraffi neerde suiker kan zich zo goed aanpassen dat het gemakkelijk aan bijna alles wat door mensen geconsumeerd wordt toegevoegd kan worden of zelfs er in verstopt kan worden. Deze strategie blijft elk jaar grotere winsten boeken, want de suikerconsumptie gaat ook ieder jaar omhoog.

Dr. John YudkinEen vooraanstaande engelse arts, bioche-micus en onderzoeker, schreef in zijn boek “Sweet and Dangerous” (zoet en gevaarlijk), dat in 1972 uitkwam, dat hij er van overtuigd was dat suikerverslaving de grootste veroor-zaker was van chronische ziekten zoals diabetes, hartziektes en andere dodelijke ziekten.Vanaf die tijd begonnen vele andere specia-listen op het gebied van gezondheid zich via de media zorgen te maken over het gebruik van suiker. Ook werden problemen als over-gewicht, tandbederf, nierstenen, blaasont-stekingen, darmkanker, hormonale ziekten, vergrote, vette levers en nieren, minder weerstand, alcoholisme, allergieën, en nog vele andere ziekten onderzocht.

VijandDoor de jaren heen is het bewijs geleverd dat suiker misschien de grootste verraderlijke vijand is van onze lichamelijke gezondheid. Maar, terwijl het gebruik van suiker heel gevaarlijk is voor onze gezondheid, is het ook een “gouden kalf”. Niet alleen voor de vele miljoenen verdienende suikerindustrieën, die door honderden miljoenen verslaafden aangespoord worden om meer te produ-ceren, maar ook voor de “gezondheids” indu-

strie en vele andere industrieën. Zo zit bijvoorbeeld in het vetloze snoepgoed dat tegenwoordig op de markt is, boordevol extra suiker. Ja, in de eerste plaats vetloos maar het menselijk lichaam maakt vet aan van te veel suiker.Velen beweren dat suiker geen kwaad kan. Jammer genoeg zijn deze verdedigers er vaak zelf verslaafd aan. Anderen (zelfs sommige voedingsdeskundigen) hebben eigen belang bij het aansporen van suiker-gebruik. Weer anderen laten zich voor de gek houden door fabeltjes of willen te graag geloven dat suiker goed voor ze is.

Gouden greepOndanks dat suiker geen enkele voedings-waarde heeft, bleek het toevoegen van suiker aan voedingsmiddelen voor industrieën een gouden greep. Suiker is zijn gewicht in goud waard. Je vindt het hoogste suikergebruik in de rijkste landen, terwijl de bevolking in diezelfde landen lijdt aan overgewicht en tientallen ziektes. Het is een verdrietig gezicht om zoveel, duidelijk zichtbaar, zieke mensen boodschappenkarretjes te zien duwen, die volgeladen zijn met eten dat veel suiker bevat. Dit maakt de rijken alleen maar rijker en de armen armer.

De rijkenEeuwenlang was suiker iets wat alleen de rijken zich konden veroorloven (verge-lijkbaar met alcohol en tabak). Zoet en verleidelijk, “onschuldig” suiker wordt nu al heel lang verbonden met politieke, economische en sociale macht – ten koste van de gezondheid en het persoonlijke geluksgevoel van de consument. Perzische en arabische handelaren verhandelden al suiker lange tijd voordat de Europeanen het bedreigende spul thuisbrachten van hun kruistochten. Nog langer geleden werd suiker gebruikt in de slavenhandel van miljoenen afrikaanse bewoners.

De geschiedenis van fabriekssuiker, vooral nadat werd ontdekt hoe het uit suiker-bieten gehaald kon worden, toont duide-

Door Dr. Frans M.J.Brandt,

Er zijn miljoenen mensen verslaafd aan zelfvernietiging omdat ze gevangen worden gehouden door een krachtige, zoete sluipmoordenaar – suiker. Deze meest gebruikte toevoeging aan onze diëten heeft zich naar de bovenste sport van de ladder van de gebruikte voedselketen toe kunnen werken omdat ze zo verslavend is.

m t je leven

8

Thema


lijk aan dat, terwijl suiker de handelaren en de fabrikanten rijker maakte, diezelfde suiker een economische belasting werd voor het volk. Overgebruik van suiker beroofde hen zowel van hun gezondheid als hun geld. Waarom zouden mensen met een gezond verstand nog steeds iets met suiker te maken willen hebben?

Men zou denken dat verstandige mensen graag een lang en gelukkig leven willen hebben. Toch lijkt het erop dat dezelfde verstandige mensen zonder er over na te denken hun weerstandssystemen aan het vernietigen zijn en druk bezig zijn om zichzelf en hun dierbaren een boel problemen te bezorgen. De verklaring hier-voor is dat zelfs verstandige mensen zich hebben laten verleiden door een duivels goedje – een zoete, genadeloze moorde-naar.

GevolgenSuiker is niet alleen verantwoordelijk voor alcoholisme, allergieën, artritis, astma, diabetes, hartziekten, overgewicht, enzovoorts maar men heeft herhaalde-lijk bewezen dat suiker ook emotionele problemen, jeugdmisdaad en criminaliteit kan veroorzaken. Zou het misschien zo zijn dat zogenaamde verstandige mensen, die slachtoffer worden van deze duivelse substantie eigenlijk helemaal niet zo verstandig zijn?Het is belangrijk om te onthouden dat de meeste suiker (meer dan 75%) wordt gegeten via voeding en drank die je kant en klaar in de winkel koopt. Suiker kan op vele manieren op verpakkingen beschreven zijn, zoals gerstebier, zwarte bietenstroop, suikerrietstroop, maïs-stroop, dextrose, fructose, melksuiker (lactose), glucose, honing (waarvan soms

m t je leven 65% glucose), melksuikerafscheiding (galactose), levulose, maltose, ahorn-stroop, sucrose (50% glucose en 50% fructose), en nog veel andere beschrij-vingen. Suiker wordt toegevoegd aan bijna alle voedselproducten die uit de fabriek komen, zoals appelmoes, brood, ontbijten, snoepgoed, chocola, delicatessen, vlees, toetjes, bevroren voedsel, soepen, en ga zo maar door.

AdviezenNu we dit allemaal weten kunnen we een paar punten bekijken die wij zelf zouden kunnen doen om minder suiker te gaan gebruiken:laat je goed informeren over het gebruik van suikers.Weiger je over te laten halen om iets te eten waarvan je weet dat het ongezond is.Maak een plan met een einddatum waarop je het “suiker monster” hebt overwonnen.Zorg dat je geen honger krijgt. Eet gezonde, goed gebalanceerde maaltijden.Hou een dagboek bij voor een maand waarin je alles opschrijft wat je eet.Gooi alle voedsel en drank in je huis waar suiker in zit weg. Zorg dat je het niet in je omgeving hebt.Hou het verlangen naar suiker onder controle met oefeningen – wandelen, hardlopen, enz.Gebruik meervoudige vitamines en mine-ralen. (chroom, magnesium, zink)Lees wat er op de verpakking staat. Koop het niet als er suiker in zit.Gebruik nooit, maar dan ook nooit zoet-stoffen.Zorg dat je altijd gezonde “tussendoortjes” bij je hebt.

Dr. Frans M.J. Brandt•Vertaald uit het engels door Astrid Visser•Foto: Thea Mulder en Janine Spoelman•

Dr. Frans Brandt is een van oorsprong nederlandse christelijk psycholoog, die leeft en werkt in Amerika. Hij heeft al veel boeken geschreven over gezond eten.

9


Waar kom ik vandaan?Als kind was ik broodmager. Het viel mij op dat op een zomerse dag ik als enige oncontroleerbaar continu rilde. Wel werd duidelijk dat omes en tantes rond hun 33e een buikje kregen (nee, het is niet wat u denkt). Dat overkwam mij ook. Waar-schijnlijk door een langzamer werkende schildklier.Het continu eten en snacken werd voor het eerst afgestraft. Langzaam steeg ik van 70 kilo naar 75.En dat scheelt een confectiemaat of twee. Gezien mijn lengte (1.73m) is dat nog niet veel.

Diëten: niet doenOm niet overal een maat aan kleding extra te kopen, probeerden mijn toenmalige vriendin en ik alles uit. Sapkuren, shakes, veel minder eten en vele dokters huppel-depup. Het gemeenschappelijke was dat het aantal calorieën onder de duizend per dag lag. Normaal is dit 2500 calorieën voor mannen en 2000 calorieën voor vrouwen per dag. Je hebt een continu hongergevoel wat alsmaar erger wordt. Je wilskracht en motivatie worden zó op de proef gesteld dat het een heftige worsteling wordt. Ruim 80% van de mensen wordt gevloerd, en na een jaar zijn ze weer op hun oorspronke-lijke gewicht of zwaarder.Veel mensen gaan als ze gestopt zijn met diëten de schade inhalen. Oh wat hebben wij genoten.

Wie af wil vallen moet eerst aankomen. Afvallen, voor veel mensen een bezigheid die veel van hun tijd vult. Bovenstaande geldt voor de meeste dikkerds uitgezonderd een kleine groep met anorexia. De problemen die mensen bij het onder controle krijgen van hun gewicht tegenkomen zijn legio. Aan de hand van voorbeelden, voornamelijk uit het eigen leven, worden deze toegelicht. Ook zijn er onderzoeken die licht schijnen op een blijvend gezond gewicht.

10

Ervaringsverhaal


Bom eronderZonder het te weten heb ik in die periode de basis gelegd voor veel ellende. Al dat lijnen en diëten heeft tot gevolg dat met zo weinig voedsel het lichaam alarm slaat en de stofwisseling in een lagere stand wordt gezet. De stofwisselingsthermostaat gaat in een lagere stand en ook worden stoffen efficiënter opgenomen door het lichaam. U raadt het resultaat: men kan minder eten dan vóór de poging om af te vallen. Vrijwel iedereen valt echter terug in zijn of haar oude gewoonten, met als gevolg nog zwaarder worden. Ikzelf ben van 86 naar uiteindelijk 113 kilo gegaan (ook mede door onderstaande factoren). Het bekende jojo effect. Voor zover bekend blijft de stofwis-seling tientallen jaren langzamer lopen. Veel sporten helpt wel, maar dat moet je dan wel jaren weten vol te houden.

Gecompliceerde toestandIn 2001 kreeg ik voor het eerst antidepres-siva. Als bijwerking kreeg ik er stevige trek door. Toen dronk ik al vier halve liters bier - ik was al een probleemdrinker; daar-door kwam ik ook aan. Als je beseft dat dit samen zo’n 800 kilocalorieën per dag extra zijn. Ik groeide toen van 86 (na lijnen) door tot 96 kilo.Van het antidepressivum kreeg ik ook zin in meer bier. De allervervelendste bijwer-king was dat ik ontdekte dat ik geen kater kreeg na 5 halve liters maar pas na 10 halve liters bier. Na weer een lijnpoging tot 86, groeide ik daarna verder tot 102 kilo! Het bekende jojo-effect in werking.De ruimte werd al snel opgevuld en na enige tijd was ik verslaafd. Uiteindelijk aangekomen tot 113 kilo. Als u nu denkt “die is de controle volledig kwijt”, dan heeft u het goed. Diëtistes hielpen niet voldoende omdat ik mijn problemen niet onder controle had. Ook heb ik fibromy-algie, bij mij gaat dit gepaard met extreme moeheid en spierpijn. Daardoor ben ik beperkt in de hoeveelheid beweging. Er is een absolute grens aan mijn conditie. Ook lijd ik aan vetzucht.

In wezen ben je dan verslaafd aan vet en snack je alsof je leven er vanaf hangt.In de loop van de tijd werd bij mij ook diabetes vastgesteld. Dan leefde ik wel heel erg ongezond.Het lijkt vreemd maar het betekende licht in de tunnel. Het dieet voor suikerziekte is niet alleen het beste dieet voor fibromy-algie, maar ook een gezonde levensstijl die er in eerste instantie voor zorgt dat je in gewicht stabiel blijft.

Emotie-etenMisschien had u het al door: het is een populaire term voor passief omgaan met alle soorten emoties. Van verdriet, angst, naar onzekerheid, boosheid, maar ook gefrustreerd zijn. Het klinkt simpel maar als iemand zijn gevoelens blijft weg eten ontstaat er geen stabiele gewichts-toestand. Veel mensen straffen zichzelf, na zo’n vreetbui, met vasten. Dit leidt er dan toe dat de stofwisseling weer iets langzamer gaat lopen en zo beland je in een vicieuze cirkel. Er zijn verschillende methodes om dit probleem te tackelen. Lentis geeft therapieën, er is een bedrijfje dat de nazorg regelt en diëtistes hebben ook een antwoord. Streef naar gezonde voeding, zodat je in ieder geval geen honger hebt en val zo langzaam maar blij-vend af.

Uit het labyrintOm vooruitgang te boeken heb ik lang-zaam maar zeker bovenstaande problemen onder de knie gekregen. Mijn alcoholpro-bleem was het belangrijkste. Daarna kon ik een andere levensstijl ontwikkelen.

beke

nde

Hierbij heb ik onder andere de hulp gehad van de praktijkverpleegkundige van de huisarts. Het hoort erbij dat na een periode van afvallen je lichaam een pauze neemt.Die wordt incidenteel doorkruist door een de kop opstekende vetzucht en opge-spaarde emoties.

Andere belemmeringen bij afvallenDeze zijn heel divers. Een te langzaam werkende schildklier is erg vervelend.Toevallig ontdekten hersenonderzoe-kers dat bij overgewicht het gebied in de hersenen voor bewuste controle, tussen de emotionele en frontale hersenen, krimpt. Zo ontstaat een vicieuze cirkel.Bij veel mensen is de signaalfunctie van de hersenen met betrekking tot verzadiging te laat. Je eet dus door terwijl je verzadigd bent en het verzadigingssignaal komt een uur later.Erg lastig vaak volgens mij is hier geen oplossing voor (misschien andere medi-catie?)Nu we zo een aantal factoren de revue hebben laten passeren, hoop ik dat het duidelijk is dat wanneer je gewichtspro-blemen hebt het belangrijk is om goed in beeld te hebben hoe het probleem in elkaar steekt. Deze stuk voor stuk aanpakt, even-tueel met hulp en vooral kennis opdoet.Anders loop je van de ene valkuil in de andere.

Herman Beens•Foto: Annet Ritsema•

11


‘Spons’ is het pseudoniem van José Bakker. José is kunstenares en publiceert in elke Foolcolor een nieuw werk.

12


13

De huisdieren van...

LUCHTIG DIK

Bij ons in de buurt woont een bijzondere vrouw. Zij is zo bijzonder omdat ze van lucht leeft. Dat zegt ze tenminste. Voor mij reden genoeg om dat eens nader te onderzoeken. De vrouw in kwestie vindt zichzelf behoorlijk dik. Dat kan ik van harte beamen. Ik kan alleen niet geloven dat, dat alleen maar komt van lucht happen. Van lucht alleen kan een mens toch niet leven?Van tijd tot tijd breng ik deze vrouw, laten we haar Marie noemen, een bezoekje. Ik ben er altijd van harte welkom. Er wordt meteen koffie met een dikke plak cake geserveerd. Niet alleen voor mij hoor, ze geniet er zelf naar hartenlust van mee. Bij het tweede kopje koffie nemen we nog maar een chocolaatje, ook lekker. Maar het geeft mij wel te denken. Bij het weggaan vertelt ze me nog glunderend wat voor lekkers ze die avond op tafel zal zetten.Als de voordeur achter mij is dichtgevallen, denk ik bij mezelf: ‘was dat nou lucht waar we zo van gesmuld hebben’? Nou ja, het kan een keer voorkomen dat ze iets lekkers bij de koffie serveert. Ik geef haar nog het voordeel van de twijfel.Een week later bezoek ik haar weer. Ze vertelt meteen dat ze deze keer een lekker gebakje bij de koffie heeft, want daar was ze echt voor in de stemming. Nou, dat sla ik niet af. Zij zelf ook niet dus. Het mag dan een luchtig gebakje zijn, maar toch.Na een aantal van deze bezoekjes weet ik het zeker: Marie leeft niet van lucht. Eerlijk gezegd vind ik het geen wonder meer dat ze alleen maar dikker wordt. Ze zou eens moeten afvallen in plaats van te veel zoete lucht te happen. Als ik dit voorzichtig naar voren breng, zegt ze: ‘dat heb ik al zo vaak geprobeerd’. Ik eet niets en kom toch alleen maar aan’. Wie houdt ze nou eigenlijk voor de gek? Mij in ieder geval niet meer. En als ze zichzelf zo graag voor de gek wil blijven houden, nou, dan blijft ze waarschijnlijk voor altijd luchtig dik.

Steekje Los

Ik tref Linda in haar bovenwoning middenin de stad. De fotografe is er ook, ze schiet gerou-tineerd een paar mooie plaatjes van Linda en poes Kitty (18). Linda heeft Kitty vijf jaar geleden gekregen. ‘Mijn vorige kat was over-leden. Ik kwam iemand tegen die een kat van haar moeder had over-genomen (die was over-leden). Ik haalde de kat op, ze kroop uit haar mandje en ging meteen in de vensterbank naar buiten zitten kijken.’ Vroeger kwam Kitty vaak buiten. ‘Als ze buitenkwam had ze altijd hetzelfde ritueel. Eerst de nagels aan de linkerboom in de tuin scherpen, dan aan de rechterboom en dan op het gras gaan liggen of onder een struikje. Ze gaat nu niet meer naar buiten omdat ze zo oud is.’ Tijdens een van die tochtjes buiten ging het een beetje mis. ‘Ze is toen een schuurtje binnengekropen en is daar vast komen te zitten (ze was toen behoorlijk dik). Een vriend van mij heeft haar toen bevrijd. Daarna was ze nog tijdenlang bang voor die vriend.’ Op zeker moment kreeg Kitty een herseninfarct. ‘Toen is ze verlamd geraakt en van de trap af gestuiterd. Ik heb toen een tijdje op de grond geslapen naast de kattenmand. Binnen een week is ze langzaam hersteld. Het herstelt niet in alle gevallen, maar het ging in dit geval gelukkig om een beperkt gedeelte van de hersenen waardoor herstel mogelijk was.’ Bij een renovatie ging de poes op verkenning uit. ‘Er werd in de douche een gat gemaakt in de tegelmuur. De kat had dat meteen in de gaten en dook dat gat in. Even later stak ze haar kopje naar buiten met allemaal spinnenwebben en troep erop. Daarna maakte ze nog een rondje in de loze ruimte tussen plafond en dak.’ Linda, bedankt voor deze mooie verhalen en nog veel plezier met Kitty.

Chris van Boetzelaer•Foto: Janine Spoelman •

Linda Houwen


1 4

Mel Gibson is zonder twijfel één van de grootste actiehelden van de jaren tachtig en negentig. Bovendien zijn door hem zelf geregisseerde fi lms direct grote hits geworden (denk aan de fi lms Mad Max) en kreeg hij Oscars voor de fi lm Braveheart. Oscars voor actiefi lms worden weinig gegeven, dus dit toont aan dat hij een bijzondere regisseur is. Hij regisseerde ook de zeer controversïele fi lm The Passion of Christ. Hij wordt gezien als succesvolste acteur en regisseur van de afgelopen decennia.Mel Gibson heeft in heel veel fi lms gespeeld. Te veel om op te noemen. Praktisch al zijn fi lms waren een groot succes, evenals de door hem zelf geproduceerde fi lms.

Mel Columcille Gerard Gibson, acteur en regisseur

Manisch


15

Privé ging het uiteindelijk toch een aantal jaren goed, maar door zijn drankgebruik en depressies loopt het in zijn privéleven mis. Hij heeft verscheidene keren terecht-gestaan voor dronken achter het stuur zitten en ook voor geweld. Bij zijn eerste vrouw heeft hij een dochter en zes zoons en bij een vriendin met wie hij een kortdu-rende relatie heeft gehad heeft hij nog een dochter. Beide relaties zijn gestrand. Naast zijn alcoholverslaving heeft Mel Gibson last van een bipolaire stoornis. Hij heeft depressieve en manische buien. Hij geeft de stoornis toe, maar laat zich er niet voor behandelen, waardoor hij onvoorspelbaar is in de omgang. Desalniettemin vind ik hem de succesvolste acteur en regisseur van de afgelopen decennia.

Mel Gibson werd geboren op 3 januari 1956 in Peekskill, New York en was de zesde van elf kinderen. Zijn vader, Hutton, vond New York City geen plek om zijn kinderen op te laten groeien en verhuisde met zijn gezin naar het noorden en vervolgens naar Verplanck Point en daarna in 1961 naar een boerderij op de berg Vision. Het waren moeilijke tijden en Mel’s vader dacht dat hij door het werken op de boerderij in combinatie met zijn baan bij het spoor het wel zou redden. Hij reed op doordeweekse dagen naar New York, terwijl de familie geïsoleerd woonde op de boerderij. Zijn vrouw Anne (de moeder van Mel) kon niet autorijden. De boerderij was een geweldige plek om te vertoeven voor kinderen. Het gezin was streng gelovig (rooms katholiek).In 1964 trof het noodlot Hutton. Hij kreeg een ernstig arbeidsongeval en verloor zijn baan. De Gibsons werden gedwongen te verhuizen naar een goedkope huur-woning en de oudere kinderen moesten gaan werken. Drie jaar lang heeft Hutton gestreden voor smartegeld. In 1967 werd hem uiteindelijk het voor die tijd enorme bedrag van 145.000 dollar toegekend. Daarnaast wonnen ze 21.000 dollar in de gameshow Jeopardy. Met dat geld op zak besloot Hutton met zijn hele gezin te verhuizen naar Australië.

Dus weg waren ze, via Ierland, Schotland, Engeland en Rome, waar de kinderen werden onderwezen over hun keltische erfgoed (Mel is de naam van een ierse heilige) en ze enige tijd door brachten in het Vaticaan. Ze kwamen in Australië in november 1968 en vestigden zich in een buitenwijk ten noorden van Sydney. Mel ging naar het St. Leo’s college, gerund door de Christian Brothers, waar hij op een genadeloze manier gepest werd met zijn accent. Mel kwam in opstand tegen het strakke regime en werd een echte dwars-ligger. Hutton haalde hem daarom van school af en stuurde hem naar een open-bare school, Asquith High. Hier werd Mel een echte Aussie. Na schoolwist Mel niet wat hij wilde. Hij dacht aan het priesterschap of aan journalistiek, maar hij had geen echte roeping. Tenslotte ging hij werken bij een jus d’orange bottelarij in Sydney. Zijn zus Sheila was echter een groot bewonderaar van Mel’s uitvoerig geënsceneerde grappen, zijn talent voor mimiek en zijn vermogen diverse accenten na te doen. Daarom vulde zij een aanvraagformulier voor hem in van het National Institute of Dramatic Arts, aan de Universiteit van New South Wales. Na diverse tests werd hij als leer-ling aanvaard. Het was niet makkelijk voor Mel om hiermee te beginnen. Mel greep dit aan om uit huis te gaan. Hij had het niet gemakkelijk. Omdat hij van nature erg verlegen was, moest hij zijn plankenkoorts overwinnen en dat is hem gelukt.Mel mocht auditie doen voor de producent / regisseur George Miller, en daarna de casting voor een futuristisch feest van Ultraviolence genaamd Mad Max. De avond voor de auditie werd Mel zo dronken op een feestje (hij had ondertussen een drankprobleem) dat hij betrokken raakte bij een gevecht met drie andere mannen.

Ze sloegen hem bont en blauw en hij kwam bij de auditie met snijwonden in zijn gezicht, een gebroken neus en kaak. Ongelooflijk, hij was de perfecte Max Rockatansky en misschien wel de geha-venste held in de geschiedenis. Braveheart was wat mij betreft een machtige pres-tatie. Geholpen door het geweldige talent van Gibson, Angus Macfadyen als Robert The Bruce en vooral van Patrick McGoohan als Edward Stelt, werd het een verkwik-kende en een enorm brutale film. De strijd was de beste die ooit is gefilmd en het verhaal was sterk. Gibson verraste iedereen - want actiefilms behoren niet bij de favorieten van de Academie - door het krijgen van de Oscars voor Beste Film en Beste Regisseur.

Elisabeth Smelik•Foto: www.entmony.com •

Mel Gibson


1616

Tsunami - zone

Excursie

PangandaranOp aanraden van andere reizigers ben ik ondertussen beland in Pangandaran. Dit kustplaatsje is een surfparadijs met behoorlijke golven en een sterke stroming. Langs een groot deel van het strand is het verboden te zwemmen; er schijnen hier geregeld mensen te verdrinken. Voor het eerst in Indonesië zie ik hoge baywatch-torens met strandwachten en vraag me af hoe dat dan toch kan gebeuren. Wanneer ik één van de strandwachten vraag of het wel veilig is om tot mijn middel de zee in te gaan, blijkt hij geen idee te hebben en zelfs nooit de toren te verlaten! Er volgen wat zinnen in het Bahasa waar ik echt niets van begrijp tot ineens het woord tsunami valt. Ineens is het duidelijk: de baywatch-torens zijn er niet voor drenkelingen, maar om de vloedgolven van een tsunami aan te zien komen. Wel vervelend dat juist het guesthouse waar ik slaap pal aan zee staat en gemaakt is van bamboepalen in plaats van steen. Het leek zo exotisch en

de ligging perfect maar nu slaat echter de twijfel toe. Eten doe ik wegens hard-nekkige diarree tijdelijk niet meer in warungs of op straat maar in de wat luxere rumah makan (eethuisjes). Zelfs daarbij moet je nog uitkijken. De rumah makan op het strand zijn bijvoorbeeld eigenlijk warungs en ik vertrouw ze

niet. Op het dak staat een enorme reclame van de sponsor: ‘entro-stop’. Dat is een mij ondertussen welbekend diarreemedicijn…

Op excursieHet guesthouse wordt ondertussen bevolkt door een Indonesisch stelletje op huwe-lijksreis, een groepje Belgen, een Deense, een Française, een Australiër, twee Neder-landers (ja, die kom je echt overal tegen) en zelfs een Colombiaan. We spreken af morgen samen een boot te huren om een onbewoond eilandje in de buurt te verkennen. ‘s Ochtends regelen we de prauw met kapitein en een fl inke voorraad Bintang-bier. De kapitein zorgt voor eten. Rijst met vis dus. We hebben een superdag. Zwemmen, snorkelen, zonnebaden en wat rondwandelen over het mooie witte strand en de rotsen. Wel jammer dat echt overal aangespoeld afval ligt. Al in 1937 werd het eilandje door de toenmalige Nederlandse gouverneur aangewezen als natuurge-bied, zo valt te lezen op de verroeste (deels nederlandstalige) bordjes. Het mangrovebos blijkt uitermate geschikt om verstoppertje te spelen. Bij het bier krijgt ieder een enorme vis. Vlak na de spectacu-laire zonsondergang varen we weer terug naar Pangandaran.


1717

Verdachte huisjesVisser

Bijna doodDe volgende dag gaat iedereen weer surfen en ik alleen naar het strand. Een paar apen zoeken langs de vloedlijn naar voedsel terwijl ik vanuit de schaduw van een palmboom toekijk. Ineens springt één van de apen krijsend weg. Zo’n vijftig meter verderop staat een Indonesische man sadistisch te lachen terwijl hij nog een paar stenen gooit. Woedend sprint ik op hem af en scheld hem luidkeels in het Engels helemaal verrot, de klootzak! Nou is tegen iemand schreeuwen (je zelfbeheer-sing verliezen) één van de ergste dingen die je kunt doen in Azië. Je lijdt niet alleen zelf gezichtsverlies, maar ook degene tegen wie je schreeuwt gaat af. En dat was nou net de bedoeling. De man loopt naar de dichtstbijzijnde warung en ik ga best tevreden met mezelf weer zitten.

Nog geen dertig seconden later staat de warung-eigenaar vlak voor mijn neus tekeer te gaan over fuckin’ tourists die maar beter thuis kunnen blijven. Hij gaat volledig uit zijn dak. Met wat geschreeuw heb ik zelf niet zoveel problemen, met de halve meter lange kris (mes) die hij steeds dichter langs m’n gezicht zwaait des te meer. Ik maak geen schijn van kans, hij kan me in één houw onthoofden als hij wil. Ondertussen zit er niets anders op dan te blijven zitten.Zo rustig mogelijk praat ik op zachte toon op hem in. Dat ik boeddhist ben en daarom

niet tegen dierenmishandeling kan, dat ik mijn excuses aanbied, dat het misschien wel kwam omdat ik een zonnesteek heb of niet goed wijs ben, dat hij gelijk heeft en wat ik al niet meer kan verzinnen. Uitein-delijk kalmeert de warung-eigenaar wat, dreigt nog één keer met zijn kris en loopt weg. Ter plekke besluit ik zo snel mogelijk hier weg te gaan. Elke andere plek is nu aanlokkelijker dan het surfparadijs.

Gijs van der Paauw•


18

Erwin de Vries is een ras Groninger. Hij treedt al ruim 20 jaren op met zijn liedjes in de Groninger taal. Hij kreeg bekendheid met zijn band Deheleboel, maar de laatste jaren treedt hij merendeels als solist op met zijn begeleidingsgroep. Erwin schrijft zijn liedjes zelf en laat zich inspireren door Groningen. Zijn liedjes zijn rauw, puur en eerlijk. Ook zijn ze vaak persoonlijk. Verder is hij werkzaam bij Lentis als psychiatrisch verpleegkundige. Hij vindt dat zijn muzikale kant niet zonder Lentis kan.

Naam: Erwin de VriesGeboortedatum: 15 april 1971Woont in: MeedenSoort huis: Verbouwde arbeiderswoningGetrouwd/verkering met: Getrouwd met Maaike Bronsema-de VriesNakomelingen: 2 dochters, 1 zoon (Deniek, Isis en Joris)Opleiding: B- opleiding verpleegkundigeProfessie: B- verpleegkundige/tekstschrijver/muzikant/ondernemerLentis of zingen?: Het een kan niet zonder het anderBekend of beroemd: BekendLaatste strohalm: LiefdeWat je achter wilt laten: Wijsheid en liefdePrecaire aangelegenheid: VeroordelenBevroren hangijzer: Daadwerkelijke gevoel van vrijheidOpenlijk beleden waanidee: Durf ik niet te zeggen….Upper: Samen met anderen muziek spelenDowner: Geen energie hebbenGrootste geluk: Mijn gezinDiepste verdriet: Het gemis van mijn dierbarenMeest te vermijden vraag: Over mijn onzekerheidZeurpiet: HeerlijkFavoriete acteur/actrice: Diederik SamsomFavoriete zanger/zangeres: Veel te veelGrootste voorbeeld: Leven zoals ik wilOp de Noordpool roep je: Ik zing liever op de NoordpoolDoel in het leven: Met een goed gevoel de kist in’s Nachts neem je mee: ZaklantaarnDood, einde of nieuw begin: Alle drie hebben iets interessantsFrituur of puur: Puur. ‘k Heb geen frituurMet alle winden meewaaien: VreselijkOp de spits drijven: Zo nu en danPer trekschuit of spaceshuttle: TrekschuitMeeslepend: MuziekSlepende zaak: Mijn verledenKleurt rood als: ik teveel sambal eet Vals sentiment: Te veel, breek me de bek niet open.Diepste gevoel: Zoektocht naar erkenningNooit meer in mijn leven: Afscheid nemenGroningse stugheid: Erg interessant en inspirerendDagsluiting: Welterusten!


19

N IJGA EE NSV R F T


20

EENZAAMHEID

Op mijn zestiende, toen ik mijn eerste paspoort kreeg, was ik al 1.90 meter en ik weet nog dat mijn gewicht in die tijd rond de 87 kilo schommelde. Dat is jarenlang zo gebleven, tot ik in 2004, op mijn zevenender-tigste, een psychose kreeg en als gevolg daarvan antipsychotica. Deze medicijnen hadden als bijwerking dat ze een hongergevoel veroorzaakten dat niet te bestrijden was met eten. Daardoor at ik teveel en mijn gewicht steeg in korte tijd naar 100 kilo. Daar schrok ik wel een beetje van, maar meer dan een beetje ook niet.Inmiddels krijg ik andere medicijnen en heb ik geen last meer van bijwerkingen.De laatste tijd varieert mijn gewicht nogal. De ene keer ben ik 89 kilo, de andere keer 94, maar meestal iets

ertussenin. Het is niet iets om ongerust over te zijn.Twee jaren geleden heb ik meegedaan aan een ‘Health for you’ cursus. Het leverde mij twee T-shirts en een BMI calculator op. BMI betekent Body Mass Index en met die calculator kun je meten of je gezond bent of juist niet. Je neemt je lengte in centimeters in het kwadraat en deelt dat door je gewicht en dat levert een getal op, de BMI. Zit je BMI tussen de 20 en 25 dan ben je ‘healthy.’ Zit je eronder dan heb je last van ‘underweight,’ zit je erboven dan ben je ‘overweight’ of zelfs, als het getal hoger is dan 30 ‘obese’ of als je nog hoger scoort, namelijk. boven de 40, ‘very obese.’Mijn BMI zit tussen de 24 en 26. Precies tussen ‘healthy’ en ‘overweight’ in, net op het randje. Opnieuw niet iets om mij zorgen om te maken. Trouwens, ik vind dat ik gezond genoeg leef.Iets waar ik mij ook niet meer druk om maak zijn mijn spieren. Als kind leek het mij leuk om grote spieren te hebben, vooral op de bovenarmen. Tot op hoge leeftijd, misschien wel tot mijn vijfendertigste, heb ik gedacht: die spieren komen er nog wel. Nu weet ik dat zij niet meer komen en het kan mij niets schelen. Je kunt beter een goed gedicht of verhaal schrijven dan grote spieren hebben. Boven-dien heb ik ook nog eens longemfyseem. Je kunt zo gezond leven als je wilt, maar op den duur moet je toch ergens aan doodgaan en uiteindelijk heb je daar meestal maar weinig zeggenschap over. Wat maakt het dan nog uit of je 50 of 150 kilogram weegt?

Erik Bies•

De geachte heer Schulz heeft op nederland.nl een mooi stukje geschreven over eenzaamheid. Met deze donkere dagen voelen veel mensen zich alleen. En dat is een vervelend en moeilijk gevoel.Ik heb zelf ook nare ervaringen met eenzaamheid maar daar is nu een einde aan gekomen gelukkig nu ik in een begeleide woonvorm woon en mijn moeder ieder weekend zie en ik me weer goed in mijn vel voel zitten. Gelukkig maar. Eenzaam ben ik zeven jaar geweest. Ik zat toen geestelijk niet goed in mijn vel en sprak met niemand behalve mijn moeder en soms mijn zus. Ik zat ook de hele dag alleen op mijn kamer met de radio aan en kwam weinig buiten.Ik voelde me alleen en verdrietig en had ook geen behoefte meer aan sociaal contact. Terwijl ik vroeger zeer vrolijk was en spraakzaam. Toch heb ik eerdere depressieve perioden meegemaakt en altijd trok ik me dan terug in mijn kamer met de muziek. Altijd in november en maart en in juli. Die drie maanden zijn nog steeds het struikelblok. Ik weet niet hoe het komt. Maar soms moet een mens ook even alleen zijn. En er komt ook een einde aan de eenzaamheid. Het is een gevoel. Je moet dan eerst in contact komen met je zelf en dan pas kun je weer sociale contacten aan. Zelf bid ik dan vaak en als ik me dan weer goed voel na een tijdje in de natuur te hebben vertoefd dan kan ik de mensen weer aan. ‘s Nachts kun je je ook heel alleen voelen als je niet kunt slapen. Een behoefte aan een praatje is vaak ook het probleem dat je niemand hebt om mee te praten. Of je weet niets te zeggen. Maar een mens kan nu eenmaal niet alleen leven, daar is hij niet op gemaakt en soms moet het toch. Eenzaamheid en alleen zijn of niet alleen zijn maakt niet uit, iedereen voelt zich weleens zo. In die tijd dat ik me alleen voelde was ik doodongelukkig en nu weer gelukkig. Ik voel me nu veilig en geborgen maar als mijn moeder er niet meer zou zijn zou ik me weer eenzaam voelen. Ik wens alle mensen die zich alleen voelen sterkte toe met deze tijd die ook weer voorbij gaat en oudejaarsavond zit ik ook altijd alleen en ga maar vroeg naar bed voordat het feestgedruis begint. Ik ben veel alleen maar niet meer eenzaam door de begeleidsters en daarom ben ik nu weer gelukkig. Zouden zij er niet meer zijn dan ben ik in staat er zomaar een einde aan te maken want zo ben ik wel. Ik dank de heer Schulz voor zijn stukje en schreef zelf dit stukje uit eigen ervaring ik hoop dat de lezer die ook eenzaam is of is geweest er iets in herkent.

Foppe•Illustratie: Margje Molenkamp - van den Berg•

Een einde aan de


21

In de etalage laten we iemand aan het woord met een bijzondere hobby of bezigheid.

Astrid Wingelaar-Visser (63) woont in Finsterwolde met haar echtgenoot Mijn-dert en heeft als één van vele hobby’s het ontwerpen en inkleuren van mandala’s. Zij is hiermee begonnen rond 2005 omdat het haar leuk leek om te proberen. Toen bleek dat ze er ook heel rustig van werd. In tegenstelling tot de meeste mensen is zij meteen begonnen met het

ontwerpen van haar eigen mandala’s. Het leuke ervan is dat geen mandala hetzelfde is. Ze maakt ze soms zelfs in opdracht. Zo heeft ze onlangs een koeienmandala gemaakt. Enige tijd terug heeft zij geëx-poseerd bij het Centrum voor Integrale Psychiatrie en kreeg ze heel veel positieve reacties op haar mandala’s, die stuk

voor stuk uniek zijn. Haar kleurgebruik is bijzonder en het is leuk om de prachtige kleurovergangen te bekijken. Het leukste deel van het maken van een mandala vindt Astrid het uitrekenen en meten van de vormen. Het moeilijkste vindt zij om de juiste kleuren bij elkaar te zoeken. Soms kleurt ze ze wel drie tot vier keer opnieuw in tot zij zelf er tevreden over is.Mandala’s maken is slechts één van haar hobby’s. Ze houdt ook van bridgen.

Zij bridget al vele jaren in clubverband en zit nu ook op een schaakclub. Ze vindt het belangrijk om haar hersenen te blijven trainen. Ook hier komt het (be-)rekenen boven water drijven.Wat ze ook graag doet is haar eigen kleding maken of verstellen. Ze heeft jaren gebor-duurd maar haar ogen willen niet meer zo. Ze houdt van lezen (met name detec-tives en boeken over kunstgeschiedenis). Ze schrijft graag verhalen en verhaaltjes, daarnaast heeft ze veelvuldig e-mailcon-tact, vooral met haar kinderen en klein-kinderen in Canada en haar familie in Nederland. Astrid heeft 23 jaren in Canada gewoond. Ze heeft daar gestudeerd (Engels en sociologie) en geleefd en haar drie kinderen gekregen. Haar zoon woont in Nederland en haar dochters in Canada. Ze vond en vindt het erg moeilijk dat haar dochters zover weg wonen, maar gelukkig is er het internet en Skype, dus is geregeld contact goed mogelijk. Tenslotte is ze helemaal gek van het oplossen van sudoku’s en het oplossen van andere denksportpuzzels. Hoezo gek van (be-)rekenen?

Astrid Wingelaar-Visser•Elisabeth Smelik•Foto: Thea Mulder •

Ontwerpen en inkleuren van Mandala’s


Wat voor therapieën zijn er allemaal op de markt? Het aanbod is groot. In deze rubriek bespreken we elke twee maanden een minder

bekende of nieuwe vorm van therapie. Heb je zelf ervaring met een niet-reguliere behandeling en zou je die willen delen, dan nodigen

we je graag uit hierover te vertellen.

Bewegen, goed voor lichaam en geest!Eigenlijk weet iedereen wel dat lichaamsbeweging goed is voor de mens, maar om dan ook nog echt te gaan bewegen is weer een ander verhaal. Na het lezen van dit stuk hoop ik dat er mensen gemotiveerd geraakt zijn om aan lichaamsbeweging te doen; nou ja, in ieder geval proberen om iedere dag iets aan bewegen te doen.

22

Lichaam en geestAls je niet veel beweegt heb je een verhoogde kans op een psychische aandoe-ning. Dit kunnen onder andere depressie, fobieën, burn-out, et cetera zijn. Het is ook duidelijk dat als je niet veel beweegt je een verhoogd risico hebt op lichame-lijke aandoeningen. Natuurlijk zal alleen bewegen niet helpen voor een goede geest en lichaam. Ook van belang is een gezonde voeding, weinig stress en een goede nacht-rust. Iedereen heeft vast wel eens gehoord van ‘dertig minuten bewegen op een dag’. Dit moet minstens vijf keer per week en als je het echt goed wil doen zeven keer per

week. Veel mensen vinden het moeilijk om zich hieraan te houden. Toch wordt vaak vergeten dat je dagelijks al snel wat aan beweging op een dag doet zonder dat je het door hebt. Als je bijvoorbeeld bood-schappen doet, aan het klussen bent, door de stad aan het lopen bent en zo zijn er nog meer dingen die je al snel doet op een dag aan beweging. Misschien doe je per dag al genoeg aan lichaamsbeweging.

Hoe zorg je ervoor dat je het bewegen volhoudt?Als je zeker wilt weten dat je voldoende beweging krijgt voor een gezond lichaam en geest kun je voor jezelf besluiten om

meer te gaan bewegen. Dit is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan, want hoe herkenbaar is het om te zeggen ‘ik ga vandaag niet bewegen, want ik zit net lekker op de bank een fi lm te kijken’. Want heel vaak beginnen mensen heel enthou-siast met het idee om te gaan bewegen maar houden dit niet vol.

Hoe zorg je er nou voor dat je bewegen wel volhoudt?Als je op je werk bent of naar je werk gaat, kun je al op simpele manieren aan bewe-ging doen, bijvoorbeeld: neem de trap in plaats van de lift, ga op de fi ets of lopend naar het werk, stap een aantal haltes eerder uit van je werk en loop de rest.Kies iets wat je leuk vindt om te doen, hier-door zal je met veel plezier gaan bewegen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld zwemmen, dansen, fi tnessen, tennissen, et cetera. Er zijn zoveel mogelijkheden om te bewegen. Je hoeft niet eens een duur sportabonne-


23

ment af te sluiten, je kan bijvoorbeeld ook in een bos gaan wandelen, hardlopen offietsen. Als je aan een sport gaat doen, doe dit dan in groepsverband of met een vriend(in). Zo heb je een verplichting naar elkaar toe. Ook kan de ander je moti-veren om door te zetten. Zorg tijdens het bewegen voor afwisseling, want de hele tijd hetzelfde doen wordt saai. Kies het juiste moment om te sporten. Als je steeds een reden hebt waarom je niet kan sporten (verjaardag, vakantie, vergadering), is de kans groot dat je het sporten niet gaat volhouden. Zorg dat je voor de gekozen sport goed voorbereid bent en stel niet te hoge doelen (het moet wel haalbaar zijn).

Voordelen mentaal Door te bewegen maken je hersenen een stof aan genaamd endorfine. Deze stof heeft een pijnstillende en kalmerende werking. Na verloop van tijd zal ook de stof dopamine vrijkomen. Deze stof zorgt ervoor dat je vrolijk, opgewekt en soms zelfs hyper wordt. Door bewegen krijg je ook meer zelfvertrouwen, zelfkennis,

vastberadenheid, ben je optimistischer, heb je een groter concentratievermogen, minder kans op verslaving en een beter humeur. Door meer te bewegen zal je ook een betere nachtrust krijgen en je wordt fitter wakker.

Voordelen lichaamBewegen is goed voor de algehele gezond-heid. Zelfs iedere dag een stuk gaan wandelen helpt al, volgens onderzoek is zelfs gebleken dat wanneer je 75 minuten per week wandelt, je 1,8 levensjaren wint.

Weetjes Tot slot nog een aantal interessante weetjes over beweging. Bewegen is beter voor de hersenen dan een potje schaak. Een reden hiervoor kan zijn dat bewegen zorgt voor een betere doorbloeding. Maar waarom het precies zo is daar zijn de onderzoekers nog niet over uit. Bewegen helpt ook goed bij dementie. Het zal dementie niet genezen maar wel vertragen. Ook schijnt bewegen te helpen bij Alzheimer en andere geheugenpro-

blemen. Uit recent onderzoek is gebleken dat bewegen ook helpt bij mensen met Parkinson. Door een aantal keer per week te sporten bleek dat mensen met Parkinson soepeler konden lopen. Mensen met ADHD schijnen zich door beweging beter te kunnen concentreren en gedrags-problemen (angst, sociale stoornissen, agressie) werden minder.

Ria Santing•Foto: Janine Spoelman •


Een psychische stoornis kenmerkt zich door afwijkende ervaringen en gedragingen. Aan de hand van observatie en gesprekken met de patiënt kan de arts zo goed mogelijk proberen een diagnose te stellen. Hij of zij zal daarbij het handboek van diagnostiek (DSM) gebruiken waarin beschrijvingen en symptomen van stoornissen systematisch vermeld staan.

Een algemeen verschijnselVolgens Van Es is vrijwel iedereen onder bepaalde omstandigheden gevoelig voor het krijgen van verstoorde gedachten: ‘Als je onder teveel druk komt te staan, raken de gedachten verstoord. Problemen ontstaan bij overmaat van indrukken, vooral nieuwe indrukken, door beperkt vermogen om die indrukken te verwerken. Het gaat dan vaak mis met het geven van betekenis aan alledaagse situaties, vooral in sociaal contact. Duidelijke boodschappen herken je niet, omdat de aandacht al is toegetrokken naar andere signalen, zoals toevallige bewegingen van anderen of signalen die niet voor je bedoeld zijn. Het is dan vooral moeilijk om te begrijpen wat ze met je voorhebben. Dat kan gevoel van chaos oproepen. Dat gevoel verdwijnt als een enkele gedachte voor-rang krijgt boven andere. Dat is dan vaak een gedachte die een verklaring levert voor het gevoel van chaos. Die werkt als een soort reddingsboei; logisch dat je die niet zomaar loslaat’. Hij vervolgt: ‘Vaak biedt de gedachte geen oplossing voor het probleem waar de hoge druk uit is voortgekomen, maar geeft die juist aanleiding voor meer problemen in het contact met anderen. Daarmee wordt de gedachte een verstoorde gedachte. Veel mensen herkennen de hoge druk van het reizen in onbekende steden of de druk van een nieuwe opleiding. In dergelijke situaties kunnen gemakkelijk verstoorde gedachten ontstaan zoals ’niemand wil me helpen’, ‘Ik sta er helemaal alleen voor’, ‘ ze vinden me raar’ of ‘ ze houden me in de gaten’. Iedere blik van voorbijgangers of studiegenoten kan die verstoorde gedach-tegang voeden. Elk gesprek dat je opvangt lijkt over jou te gaan. De verstoorde gedachte zet zich dan vast. Ieder signaal kan je begrijpen vanuit de verstoorde gedachte. Die gedachte helpt dus om de overmaat aan informatie te ordenen. Ondertussen loopt de spanning daardoor alleen maar verder op en wordt het steeds lastiger om te begrijpen wat mensen echt met je voor hebben en om te begrijpen wat

24

“Heel de waardigheid van de mens bestaat in het denken” (Blaise Pascal)

Een mens heeft op één dag duizend en één gedachten. Als een gedachte steeds opnieuw terugkeert, dan kan deze vervelend worden en kun je er last van hebben. Deze gedachten kunnen dominant worden en je gevoelens op een negatieve manier beïnvloeden. Je kan daarbij de controle verliezen over je eigen gedachtewereld, waardoor de gedachtegang verder verstoord raakt. Ik dacht dat de verstoorde gedachtegang een psychiatrisch verschijnsel is maar uit een gesprek met psychiater Frank van Es (Universitair Centrum Psychiatrie van het UMCG in Groningen) blijkt dat het om een algemeen verschijnsel gaat, dat bij iedereen kan optreden en vanzelf weer kan verdwijnen.


ter echt van je wordt verwacht’. Je kunt op basis hiervan concluderen dat het om een algemeen verschijnsel gaat en dat dit fenomeen op zichzelf niets met psychiatrie te maken heeft. Hij geeft het volgende voorbeeld: ‘Als je naar de Grote Markt in Groningen zou gaan en je zou een vragenlijst afnemen dan zouden heel veel mensen herkennen dat ze in tijden verstoorde gedachten hebben gehad. Dat komt dus veel voor en daar hoef je echt geen psychiatrische ziekte voor te hebben’. Het blijkt dat als je brein onder druk komt te staan het misgaat met de infor-matieverwerking, vooral met betrek-king van sociale situaties. Je wordt gedwongen om continu informatie te verwerken en je moet herkennen wat nieuw is en wat afwijkt. Dit proces kan verstoord raken en dan gaat het om de balans tussen draagkracht en draaglast.

Draagkracht en draaglastDe draagkracht komt onder druk te staan door bijvoorbeeld een slaapprobleem, lichamelijke ziekte, oververmoeidheid of een jetlag. Als gevolg van deze omstan-digheden word je doorgaans prikkelbaar. Als je prikkelbaar bent, interpreteer je (net) te makkelijk en verkeerd. Van Es stelt dat prikkelbaarheid een uiting kan zijn van verstoorde gedachten. Verder blijkt dat de ene mens meer last heeft van dit verschijnsel dan de andere mens, onder andere door genetische kwetsbaar-heid daarvoor. Een andere belangrijke factor bij het ontwikkelen van verstoorde gedachten is traumatisering en dan vooral in de vroege jeugd maar ook tot en met de adolescentie: ‘Traumatisering blijkt enorm snel te leiden tot de over-hand van het gevoelsleven over de ratio’. Zo kun je door angsten verkeerd gaan interpreteren. Van Es benadrukt dat het

nog steeds gaat om normale processen die in alle hoofden kunnen afspelen. Voorts merkt hij op dat pesten tegenwoordig ook onder traumatisering valt en het brein overgevoelig is voor die emotie die de gedachtegang beïnvloedt waardoor prikkelbaarheid ontstaat. Volgens Van Es is er pas sprake van een psychiatrisch probleem als de verstoorde gedachte langdurig en hardnekkig alle aandacht wegneemt en je daardoor niet meer in staat bent om samen te werken of te leven met anderen. Als sociaal isole-ment dreigt of steeds ruzies ontstaan, dan wordt het tijd om daarvoor profes-sionele hulp in te schakelen. De verstoorde gedachtegang kan gekoppeld zijn aan schizofrenie of een psychotische kwets-baarheid.

SymptoombestrijdingEen mens kan erg last hebben van verstoorde gedachten doordat het emoti-onele leven negatief wordt beïnvloed. Helaas is er geen onderzoek te vinden naar dit onderwerp, maar wordt een en ander duidelijk door meer te weten over het overprikkelde brein en traumatisering bij pesten. Zelf heb ik regelmatig last van verstoorde gedachten en dit kan enorme angst teweeg brengen. Ik heb gemerkt dat ik erg gevoelig ben voor prikkels en daarom moet ik daar voorzichtig mee omspringen. Daarnaast heb ik ontdekt dat lithium mij hielp om mijn gedachten te ordenen. Ik vroeg me af waarom deze stemmingsstabi-lisator helpt en hier geeft Van Es

het volgende antwoord op: ‘Lithium brengt het gevoelsleven tot rust en voorkomt dat je te gemakkelijk te somber of te enthousiast reageert. Doordat je emoties rustig blijven, ook bij oplopende druk, houd je gemakkelijker grip op je gedachten’. Daarnaast kunnen antipsychotica hetzelfde doen maar helaas heb ik zelf (nog) niet de juiste gevonden en dat kan een lange zoektocht zijn. Het blijft een kwestie van uitproberen. Naast medi-catie heb ik zelf ervaren dat mindfulness – een vorm van meditatie – kan helpen, bijvoorbeeld de bodyscan. Je wordt je dan heel bewust van het hier en nu en je eigen lichaam. Doordat het lichaam zich ontspant, kan de geest zich ontspannen. Zo kunnen emoties gereguleerd worden en gedachten gekalmeerd.

Carin Roelofs•Foto: Thea Mulder •

Verstoorde

25


26

In deze rubriek staat kort actueel nieuws

OP EEN RIJ

26

RokenIedereen kent of heeft wel eens die waarschuwingsteksten gezien, die staan op shag en sigaretten. Nu is uit ameri-kaans wetenschappelijk onderzoek gebleken dat mensen zich meer laten afschrikken als er gruwelijke afbeeldingen op verpakkingen staan van wat roken kan veroorzaken dan de teksten die nu op de verpakkingen staan. Dit geldt vooral voor mensen die laagopgeleid zijn. Ook hebben de rokers zelf aangegeven dat een plaatje hun gedrag meer beïnvloedt dan alleen tekst. Uit een ander amerikaans onderzoek blijkt ook dat rokers langer naar een afbeelding kijken dan naar tekst, hierdoor zal de waarschuwing waar-schijnlijk beter blijven hangen. Dit is allemaal uit onder-zoek gebleken maar toch wil minister van volksgezondheid Edith Schipper er nog niet aan om waarschuwende afbeel-dingen op sigarettenverpakkingen te laten zetten.

Ria Santing•

SpaarlampOm zuiniger met energie om te gaan mag sinds 1 oktober 2012 de gloeilamp niet meer verkocht worden. De opvolger -de spaar-lamp- moet volgens onze overheid veel beter zijn, hiervoor is zelfs een campagne van start gegaan om de zuinige lamp te promoten.Dat spaarlampen schadelijk zijn voor onze gezondheid en hierbij bijvoorbeeld informatie op verpakkingen van de lampen ons zouden kunnen waarschuwen is niet campagnewaardig. Naast de kwikdampen die met name in ongeventileerde ruimten gevaar voor de gezondheid opleveren komen er ook andere giftige en kankerverwekkende stoffen vrij bij gebruik van de spaarlamp.Wanneer er een spaarlamp stuk gaat komt er één en al gevaar vrij, zoals het met de huid in contact komen met het kwik of inademen van giftige dampen. Van kwik is bekend dat het kanker kan verwekken en daarnaast hoe vergiftigend de damp is en dat men hier dus voorzichtig mee moet omgaan. Lang niet iedereen weet hoe zorgvuldig een spaarlamp opgeruimd en afgevoerd moet worden, laat staan hoe je moet handelen bij een stukgevallen schadelijke lamp. Gebruik vooral geen stofzuiger om de resten op te zuigen, een kwartier luchten na het stuk-vallen van de lamp en een mondkapje dragen tijdens het ruimen schijnt geen overbodige luxe te zijn.Nu de energiezuinige lamp doordat de ouderwetse gloeilamp verboden is zijn plaats vervangt, krijgen we een stukje gezond-heidsrisico’s en milieuvervuiling naast minder energiever-spilling. En dat nemen we gewoon op de koop toe, aangezien spaarlampen in de eerste plaats al niet goedkoop zijn. De genoemde risico’s gelden overigens niet voor de LED-lampen, die ook energiezuinig licht geven.

Lisette Soppe•

Fight the winterblues, a bit too lateDe winter nadert godzijdank haar einde, het duister kruipt langzaam weer uit onze poriën. Hoe donker was/is uw winter? Mocht u ‘er’ nu nog aan willen beginnen, bent u rijkelijk laat. Maar toch, misschien voor volgend jaar? Uit onderzoek blijkt dat lichttherapie namelijk helpt. Het merendeel van de mensen met een winterdepressie of –blues voelt zich duidelijk beter na een lichtbehandeling. Er is dus reden genoeg om volgende winter zo n lampje een kans te geven, dat je tegenwoordig bij elke mediamarkt kunt krijgen. (De winterblues is de afgezwakte vorm van de klinische diagnose winterdepressie. Bij winterblues spelen dezelfde klachten in mindere mate en is vooral de somberheid veel minder ernstig.)Voor een gedegen advies zou u het best eens op psy.nl kunnen kijken. In het artikel ´Lampen tegen winterde-pressie getest´ vindt u een link naar een onderzoek van de Consumentenbond.Het blijkt de moeite waard om net iets meer (tegen de twee-honderd euro) uit te geven. Veel van de goedkopere lampen maken de beloofde lichtsterkte niet waar. Bovendien moet je er vaak bijna inkruipen om dan toch voldoende licht te krijgen. De betere lampen zijn het iets hogere bedrag dubbel en dwars waard omdat ze lang meegaan en vaak echt ‘verlichting’ brengen, voor uw klachten. Een fi jne, lichte lente toegewenst.

Sjoerd Hesselmans

Durf jij met mij te daten?Als je lang met psychische klachten rond loopt, kun je aardig geïsoleerd raken. Je was al gek´ en nu ben je ook alleen. Maar er is iets nieuws! In Rotterdam zijn ze er enthousiast over. Rotterdamse psychiatrische patiënten kunnen zich sinds kort aanmelden op een speciale datingsite: Durfjijmetmij.nl. Ze kunnen er lotgenoten, maatjes, ja zelfs liefdes voor het leven ontmoeten. Het is er veilig om mensen te leren kennen die last hebben van soortgelijke klachten als de jouwe. Niemand reageert raar als er in jouw profi el bijvoorbeeld ‘schizofreen’ staat. Er zijn geen bemoeizuchtige, betuttelende hulpverle-ners die meekijken! De leefwereld van psychiatrische patiënten wordt zo een stuk ruimer en veel romantischer. Nu Groningen nog…

Sjoerd Hesselmans•


Afvallen Ik denk dat het voor iedereen wel eens van belang is om een beetje af te vallen.Ik ben zelf laatst nog van 100 naar nu 77 gegaan, dat heb ik gedaan door hard te lopen en op mijn eten te letten (crackers). Maar het ging helemaal snel in een periode dat ik me niet zo goed voelde. Ik denk wel dat je moet oppassen dat je er niet te veel aan trekt. Om die ene kilo moet het niet gaan. Het moet gaan om gezond zijn en worden. Maar dat betekend ook dat er dagen moeten tussen zitten dat je weer meer honger hebt dus wat meer broodjes eet.

Laura Boekhoudt•

Afvallen: ik ben een zeilbootOploeven en afvallen zijn bij het zeilen twee heel belangrijke termen. Oploeven betekent niet meer dan naar de wind toe draaien en afvallen bete-kent dan natuurlijk van de wind af draaien. Dus: afvallen is draaien van richting voor de wind en oploeven is draaien van richting in de wind.Oploeven kost daarom meer energie. Afvallen is makkelijk, de wind komt in je zeilen en je kunt zelfs het grote zeil en de fok aan stuurboord (rechts) en bakboord (links) hebben.Ik voel mijzelf vaak als een zeilboot. Als ik langere tijd oploef word ik slank en wanneer ik langere tijd afval word ik dik. Zo gaat het mijn hele leven al. Als kind was ik al te dik. Ik herinner mij goed dat een schoolarts zei dat ik minstens tien kilo moest afvallen en een andere schoolarts zei dat ik minstens tien kilo moest aankomen.In de loop der jaren is daar helaas geen verandering in gekomen. Er zijn jaren dat ik oploef (afval) en dan weer maanden dat ik afval (dik word). Een superzeilster en ik droom er vaak van dat het gewoon voor de wind met mij gaat.

Elisabeth smelik•

Dag mensen,

Ik ben een ex-drinker die ooit erg zwaar was en zwaar op de hand door het drinken.Mijn advies is om te stoppen met drinken. Ondanks het feit dat je leven daarna misschien een stuk saaier wordt, val je er gestaag en fl ink van af. Zeker als je veel dronk.Als je zogenaamde vriendschappen gebaseerd zijn op drankgebruik, wat zijn ze dan eigenlijk waard? Behalve dan liederlijkheid, gezelligheid, altijd iemand waarbij je langs kunt gaan.Wat adviseer ik nou eigenlijk? Ja, ik blijf erbij. Stop met drinken en val fl ink af.

Groet,

Ex-drinker.

Foto: Annet Ritsema•

27

valdeskundigen


Hij studeerde duurzame tropische bosbouw in Wageningen. Indertijd was er nauwelijks werk voor Henk, maar hij vond een baan bij het CBS. Daar had hij het niet erg naar zijn zin, maar werk is werk.Na vier jaren kreeg hij een baan bij een wetenschappelijk onderzoeksinstituut voor bodemkundig onderzoek in Haren en verhuisden hij en zijn gezin naar Groningen. Hem werd ook gevraagd om de afdeling ICT te leiden.

Privéhouden Henk en zijn vrouw zich al twaalf jaar bezig met Wonderboom, een jeugd-theaterschool, die zonder enige vorm van structurele subsidie zich draaiende houdt. Op dit moment zijn er 150 leerlingen en zes

docenten. Hier heeft Henk een stuk passie en creativiteit in zitten. Henk heeft drie kinderen. Twee dochters van 23 en 20 en een zoon van 18. Beide dochters lopen op het ogenblik stage in het buitenland en studeren landbouw-kunde (van wie zouden ze dat hebben??) en zijn zoon studeert wiskunde. Het onderzoeksinstituut verhuisde naar Wageningen en Henk en zijn vrouw (die werk had als biologisch landbouwdeskun-dige) besloten niet mee te gaan. Henk kon aan het werk bij de Gasunie. Hier heeft hij, ondanks dat de Gasunie niet zijn droom was, veel geleerd op het gebied van management, bedrijfsvaardigheden en ICT.

HanzehogeschoolNa een aantal jaren kon hij aan de slag bij de Hanzehogeschool in Groningen. Daar kon hij met zijn idealen terecht. Hier kon hij werken met ruim duizend jonge mensen. Het organiseren van goed onderwijs en een internationalisering-programma. Tegenwoordig moeten alle studenten minimaal twee weken een stage in het buitenland doen. Hij is zelf met een aantal studenten naar Stavanger geweest. Voor zulke dingen loopt Henk warm. Ook heeft hij het Hanze Institute for Techno-logy (HIT) geleid.

DirecteurHij solliciteerde begin 2012 naar de baan van directeur algemene zaken bij Welnis (en PsyQ). PsyQ heeft verschillende vesti-gingen in heel Nederland. In Groningen valt PsyQ onder Lentis. Henk is altijd al geïnteresseerd geweest in de sector psychologie/psychiatrie.

Henk ZwetslootHenk Zwetsloot is 57 jaar jong en geboren in Amsterdam. Hij woonde onder de rook van Schiphol. Zijn vader was inkoper bij de meest vervuilende industrie in Nederland, Cindu. Deze industrie loosde gewoon benzeen-derivaten in de Amstel en als kind kon je er niet in zwemmen, zo vervuild was de Amstel. Een ontzettend goor bedrijf. Henk verdiepte zich in de Club van Rome en vond ook dat de wereld de verkeerde kant opging. Dit is de rode draad in zijn leven en heeft veel keuzes in zijn leven bepaald.

28


directeur PsyQ en Welnis

Door alle bezuinigingen van de laatste jaren verkeert PsyQ nu in zwaar weer. Door de hoge eigen bijdrage zijn veel cliënten weggebleven circa (25%). Ook staat Henk voor moeilijke keuzes. Zo zullen de rouw-verwerking en relatietherapie niet meer worden vergoed door de ziektekostenver-zekeraars.

PsyQVerder is hij druk bezig om op een efficiën-tere en economischere wijze gebruik te maken van het gebouw van PsyQ. Zo heeft Henk geen eigen werkkamer. Hij deelt een kantoor met Houkje, die de inhoudelijk directeur is en zich bezighoudt met de therapieën en behandeltrajecten. Ook zijn er gesprekken gaande om eventueel het Centrum voor Integrale Psychiatrie een plek te geven binnen het gebouw van PsyQ. Henk wil dingen echt veranderen. Hij is geïnteresseerd in wat mensen beweegt. Waarom wij soms irrationele beslissingen nemen. Hij wil mensen motiveren en in hun kracht zetten.Heel lang is de cultuur in de psychiatrie top down geweest (beslissingen werden van bovenaf opgelegd). Nu probeert men dat om te keren: van cliënt naar manage-ment. Daarom zijn de cliëntenraden ook zo belangrijk. Hier hoort men de stem van de cliënt. Dus veel meer samen doen en leren van elkaar. Dit is een cultuuromslag: geen kaderbrieven meer maar inspiratie-brieven. PsyQ en Lentis staan voor zware keuzes.

BezuinigingenHenk heeft veel plezier in zijn werk maar de bezuinigingen drukken wel zwaar op hem en het personeel. Toch wil hij cliënten in deze barre tijden de best mogelijke zorg bieden. Hij vindt het geweldig dat mensen die steun zoeken in verband met problemen op het levensvlak na enige tijd weer helemaal de oude zijn. Daar doe je het voor, volgens hem.

Om te komen tot een omslag is kostenbe-wustzijn belangrijk:Slimmere organisatie van processenEen goed zicht op alle kosten Het gebouw kan op een efficiëntere manier worden gebruiktOp dit moment is er een stevig verlies vanwege de hoge kosten aan het gebouw. Nu streven wij naar een 100% bezetting van alle (behandel-)kamers.

Rom dataPsyQ beschikt over alle ROM data van alle vestigingen. Van deze data is heel veel te leren. Welke therapie werkt wel bij bijvoorbeeld depressie en welke niet. Hier-door kun je met behulp van de data een beter programma voor cliënten opstellen. Ook moeten de verschillende silo’s (Welnis, Linis, Jonx, Dignis, enz.) meer gaan samenwerken en met elkaar praten. De overgang van een cliënt van Linis naar Welnis en vice versa moet beter verlopen.

Graag wil ik Henk veel succes wensen met zijn carrière bij PsyQ en natuurlijk hopen wij dat zijn beleid zal leiden tot een nog betere zorg bij PsyQ.

Elisabeth Smelik•Foto: Janine Spoelman •

29


Tot nu toe heeft hij nooit kunnen expo-seren in het Groninger Museum, maar omdat er een nieuwe directie en een ander beleid zijn hoopt hij dat het er ooit van zal komen. Zijn werk wordt door het grote publiek erg gewaardeerd. Hij is met recht trots op wat hij heeft bereikt. Een echte Helmantel is een schilderij met een ziel. Henk is voornamelijk bekend om zijn kerkinterieurs en stillevens. Zijn werken hebben meestal drie lagen: potlood, een dunne laag en een stevige laag waarin hij meer verfijning aanbrengt. En uiteindelijk de laatste accenten. Zelf zegt hij niet zo goed te zijn in portretten. Desalniettemin

Carrière en levenHenk, een echte Groninger, is geboren op 22 februari 1945. Zijn kunstopleiding heeft hij gevolgd in de stad Groningen aan de Minerva academie. In zijn tijd was het realistisch schilderen niet populair, maar hij zette door. Henk is getrouwd met Barbara. Samen hebben ze één dochter en drie zoons. Hij heeft twee kleinkinderen. Zijn zoon, die in Zweden woont, heeft twee kinderen en zijn dochter die vlakbij woont, is op het ogenblik zwanger. Zijn kinderen hebben nooit de ambitie gehad om te gaan schil-deren. Henk heeft geen rijbewijs. Hij gebruikt de brommer om op pad te gaan.

is er in het museum een goed gelijkend en mooi zelfportret te vinden.

Henk wist al vanaf zijn tiende jaar dat hij schilder wilde worden. Van 1981 tot 1985 volgde hij de opleiding van kunstacademie Minerva. Hij is gereformeerd opgevoed en is tot op de dag van vandaag een gelovig mens. Zijn ouders hadden vroeger zorgen over het feit dat Henk kunstschilder wilde worden, maar hebben hem hierin wel gesteund. En eerlijk is eerlijk, het werk van Henk Helmantel heeft hem geen windei-eren gelegd! Ook zegt Henk dat wanneer je wilt schilderen en talent hebt, je echt je best moet doen om alles eruit te halen wat erin zit. Dat vereist zelfdiscipline en concentratie.Hij heeft met de opbrengst van zijn schil-derijen altijd genoeg verdiend om zijn gezin te onderhouden en om zijn huis te kunnen bouwen. Hij begon zijn carrière met impressionistische werken, maar merkte al gauw dat het hem beter lukte om de ziel te verwerken in zijn meer realisti-sche werken waardoor er meer karakter in zit. Hiermee gaat hij dan ook een paar streken dieper. De eerste keer dat hij in zich in een gerestaureerde middeleeuwse kerk begaf was in 1965. Hij was zwaar onder de indruk van de vormen en het licht. Henk‘s vriend Rein Pol, die woon-achtig is in Bedum, komt regelmatig bij hem langs om te praten over zijn werk, ze

Licht uit

Henk HelmantelHet abstracte gevoel in realistische schilderijen

Westeremden

Westeremden, een oud-Hollands pittoresk dorpje midden in het Groninger platteland. Een kerk in het centrum van het dorp, met daarvoor een dal dat het licht lijkt te vangen. Door de lichtgrijze gebroken wolken komen lichtstralen, het licht uit het noorden. In dit dorp lijkt de tijd eeuwen stil te hebben gestaan. Het huis, een pastorieboerderij, ligt twee bruggetjes over, naast de kerk en heeft een mooie natuurlijke tuin met veel verschillende planten. Voor het huis zijn dezelfde oude kloostermoppen gebruikt als in de andere kerk van het dorp. Toen Henk de villa van de dominee kocht ontdekte hij in de tuin de fundamenten van een weem (een middeleeuwse pastorie). Het huidige huis, dat zo origineel mogelijk op deze pastorie lijkt, is zelf (met hulp) gebouwd door Henk Helmantel. Ook is er een museum aan zijn huis gebouwd. Het hele huis ademt de sfeer van originele oudheid uit. Het museum is tijdens de zomermaanden (mei tot en met oktober) open voor het publiek. Een aanrader!

het noorden

30


hebben het dan over de abstracte waarden, het ontwerp, het concept, over het licht, en hoe de verschillende elementen op het doek een samenhang krijgen. Rein is eerlijk en Henk luistert ook goed naar zijn positieve feedback. Hoewel je dat niet zou denken hebben de realistische werken een abstracte diepere laag.

Henk’s grote inspiratiebron is onder andere Rembrandt van Rijn. De dingen zijn dienstbaar aan het schilderij. Henk wil graag toegankelijke schilderijen maken waarin hij constant op zoek is naar de harmonie. Henk is een eigentijdse schilder en zijn visie is dat hij verrukt is van datgene wat de Schepper heeft vervaardigd en daar wil hij graag op reageren.

Kunstcollectie en boekenverzamelingHenk heeft een uitgebreide kunstcollectie, met veel schilderijen van moderne schil-ders. Het feit dat zijn werk realistisch is betekent niet dat hij moderne kunst niet

weet te waarderen. Alleen van de Ploeg schilders heeft hij geen werk, hoewel hij spijt heeft dat hij geen schilderij van Johan Dijkstra heeft gekocht. Daarnaast beschikt hij over een uitgebreide bibliotheek met boeken over kunst.

Het atelierWij werden ontvangen in het sfeervolle atelier van Helmantel. Het atelier van Henk ruikt naar terpentijn en olieverf. De kamer doet authentiek oud aan, hoewel het huis eigenlijk heel nieuw is. Het noorderlicht stroomt door de ramen naar binnen. Hij vindt het noorderlicht het mooiste. Hard winterlicht vindt hij minder prettig. Vooral het strijklicht van de herfst vindt hij prachtig. Hij werkt het liefste bij daglicht, maar werkt ook wel bij kunst-licht wanneer een schilderij nog in een beginstadium verkeert. Hij schildert bijna tien uren per dag, vijftig uren per week, meestal tot half tien ‘s avonds. Zijn atelier doet denken aan het atelier van Rembrandt van Rijn.

Een tiental jaren geleden heeft Henk veer-tien dagen geschilderd in het Rembrand-thuis. Hij vond dat een grote eer. Publiek mocht een kijkje nemen en zien hoe Henk schildert.

Les gevenHenk heeft nooit de behoefte gehad om les te geven. Hij heeft er domweg geen tijd voor. Een paar jaar is hij betrokken geweest bij een opleiding , maar juist omdat het hem te veel tijd kost, stopt hij er volgend jaar mee.

Na ons gesprek kregen wij een rondleiding in het museum. Een prachtige kerkach-tige ruimte waar de schilderijen goed tot hun recht komen. Er stonden diverse schilderijen ingepakt voor een expositie in Kampen, maar de gaten waren inmiddels opgevuld met ander werk. Onze indruk van Henk is dat hij een warme, zorgzame en vriendelijke man is. Wij vonden het een heel prettig gesprek.

het noordenElisabeth Smelik•Laura Boekhoudt•Foto: Peter de Jong•

3 1


32

Een paar maanden terug voelde ik mij bijzonder ongelukkig. Ik kon de tv niet aan hebben zonder me een complete misluk-king te voelen. Wat mij zo raakte? Mannen waar de geslaagdheid van afdruipt in hun sjieke pakken, al die enthousias-telingen die wél lijken te weten wat ze willen, alle relatieperikelen (ze hadden in ieder geval een relatie!) en het constante nieuws over de crisis, waardoor ik mij heel schuldig voelde dat ik ziek thuis zat en niets bijdroeg. Oh ja, al die mensen in spelprogramma’s die het zo ontzettend leuk hadden met elkaar. Kortom: het hielp allemaal niet. Natuurlijk was mijn waar-neming selectief! Ik pikte er alles uit wat mijn ellendigheid bevestigde. Het lukte alleen niet dit mechanisme maar eventjes uit te zetten. Dus zette ik in die tijd vaak de tv uit. Ter zelfbescherming. Wat heeft dit te maken met afvallen? Nou…Na vijf minuten advertenties met slanke modellen op tv (in een onderzoek) kregen veel meisjes de pest aan het eigen lichaam, en minder zelfvertrouwen! Gelukkig was het effect tijdelijk. In het algemeen blijkt wel dat hoe langer meisjes en jongens tv kijken, hoe ongelukkiger ze over het eigen lichaam zijn. Minder tijdelijk dus. Hoe meer succesvolle mannen in sjieke pakken ik zag op tv, hoe ongelukkiger ik werd. In Japan hebben, sinds de westerse cultuur er doordringt, steeds meer Japanners anorexia en boulimia. U voelt ‘m. Schijn-baar kunnen mensen zich aardig gek laten maken door de idealen in de media, of dit nou schoonheidsidealen zijn of idealen over maatschappelijk succes in sjieke pakken. Gelukkig ben ik geen uitzonde-ring. De mens is nou eenmaal een sociaal, zich vergelijkend wezen. Dat wil zeggen dat je jezelf voortdurend beoordeelt aan de hand van hoe anderen om je heen het doen. Je was helemaal gelukkig met je rode driewielertje totdat je buurjongetje keihard met de skelter de uitrit af kwam scheuren. Het werd nog erger toen je al snel in de buurt hele hordes jongens in skelters zag. Skelter werd de norm.

Iedereen deed het en je hoorde er niet echt bij zonder skelter, hoe fijn je rode fietsje ooit ook fietste. Zo gaan die dingen. Maar goed. Misschien begreep je dit allang. En had je het ietwat infantiele voorbeeld

helemaal niet nodig. Toch valt het mij op hoe humorloos mensen in mijn omgeving praten over hun overgewicht. Je voelt je natuurlijk fijner en fitter als je slanker bent. Maar dat mensen zich er zo rigide in vastbijten, lijkt de norm. Hoeveel mensen zijn er ‘te dik’ die zich er echt niet druk over maken? Dat lijkt bijna niet te mogen. Het is op z’n minst verdacht geworden, nu iedereen er aandacht aan besteed. Vergeet niet dat er ook landen zijn waar extra kilo’s staan voor welstand en waar dikkere mensen aantrekkelijk worden gevonden. Het is relatief. De norm. Dus.Helaas blijkt uit onderzoek dat rationeel nadenken over het onderwerp weinig helpt bij een negatief lichaamsbeeld. Het is een bijna onbewust, automatisch proces waar-door je jezelf steeds negatief beoordeelt. Er zijn veelbelovende therapieën in ontwik-keling die van dit inzicht gebruik maken. In één therapie verschijnt regelmatig een foto van het lichaam van

de proefpersoon zelf of van een andere ‘dikkere’ vrouw op een beeldscherm. Zij mag er zo snel mogelijk op klikken. Na elke klik volgt kort een lachend gezicht van een andere vrouw. Het werkt.

Vrouwen die dit regelmatig deden, werden op den duur veel tevredener over zichzelf. In zekere zin krijgen de vrouwen positieve erkenning via een plaatje op de computer.Praten over het onderwerp en tegen-werpen dat het niet erg is om dik te zijn of relatief, helpt dus niet zo. Gelukkig zijn er andere methodes in de maak. Het lijkt me daarom verstandig er hier geen woord meer over te zeggen.

Sjoerd Hesselmans•Foto: Annet Ritsema •

Niet zo dik met de norm


33

Niks bewoog meer,… niks leefde meer.Ik was compleet bevroren. Ik had geen innerlijk meer over… ik leefde alleen nog maar aan de buitenkant. Vanbinnen wilde ik mijzelf beschadigen en een eind aan mijn leven maken. Ik was daar voortdurend mee in gevecht.‘Zoek afleiding.’ was mijn leidende motto. Afleiding, 24 uur per dag. Continue afleiding… zeer vermoeiend. Maar ik kon niet anders. Want ik wilde dood en wilde dat in praktijk brengen.Ik moest overleven. Een jaar lang. Een jaar lang aan een hoge dosering antipsychotica, een jaar lang leven in de hel. Dit was nog honderd keer erger dan welke psychose dan ook. Ik kreeg een veel te hoge dosering en was mij hier terdege bewust van maar de medicatie die ik kreeg was dwangmedicatie.Het heeft me zeker acht maanden gekost voordat ik een psychiater kreeg, die dit serieus nam en samen met mij afbouwde naar een acceptabele dosering. Dit duurde nog eens vier maanden.En ik heb alles overleefd.Ik heb de ergste hel meegemaakt en ik heb het overleefd.Langzaam ging de wereld weer leven, langzaam ontdooide het ijs. Langzaam ontdooide ik zelf.Het werd weer lente en de kleur kwam terug in mijn leven.En toen gingen, voorzichtig maar daarna steeds uitbundiger, de bloemen bloeien.Nu is het herfst en pluk ik de vruchten.

Diana van Landeghem•Foto: Thea Mulder•

De wereld was in ijs veranderd

Niet zo dik met de norm


Tomatensoeponderwaterland

Zoekendnaar wat dingen

die ik kon gebruiken,stuitte ik

in de kringloopwinkelop een pan met soep

nog warmen met balletjes daarbij.Had ik geen mazzel?

Of was het uitermate pech?Zelf kan ik het niet meer

navertellenwant ik nam een duik

en kwam intomatensoeponderwaterland terecht

waar ik nog vele jarenin goede gezondheid

ballen draaideen een goed lopende

tomatenwinkeldreef.

Andras Mebius•Illustratie: Haukje van Dijk•

3 4


Boekbespreking - Voel je goed in je lijf.

Auteur: Ph. C. McgrawUitgever: Uitgeverij het Spectrum, 2004ISBN: 9789027465245Prijs: ¤ 19,99 Bol.com, nieuw; ook tweedehands

Zeven sleutels voor de oplossing van je gewichtsproblemenDe bekende Dr Phil heeft een zelfhulpboek voor mensen met gewichtsproblemen geschreven. Het boek is wat ouder maar omdat het goed en praktisch is, wil ik het je niet onthouden. Aan de hand van zeven kernthema’s (of deuren waarvan hij de sleutels geeft) leidt hij de lezer mee in zijn aanpak, die zo goed is omdat bijna iedereen die wil afvallen deze thema’s tegenkomt. Iedereen met serieuze gewichtsproblemen kan iets hebben aan deze Integrale aanpak.

De kernDe kern is controle over je gedachten en gedrag en het verwerken van gevoelens. De juiste gedachten, controle over je gedrag en geen emotie-eten meer en je bent een heel eind. Alleen het laatstgenoemde thema is zwak uitgewerkt. Van een ervaren psycholoog mag je meer verwachten.

AanvullendNaast de drie bovenstaande volgen nog twee thema’s over externe controle en volwaardige voeding. Kort gezegd wat niet in huis is kan ook niet worden opgegeten en alleen volwaardige voeding geeft een goed verzadigingsgevoel. Het boek sluit af met de thema’s lichaamsbeweging en steun zoeken in je sociale omgeving voor je doelstellingen. Verder staan er vele tests in het boek, tabellen en lijstjes die je behulpzaam kunnen zijn.Op die manier is het mogelijk je eigen individuele afslankplan te maken.

Herman Beens•

35

B o e k b e s p r e k i n g


3 6

Het weer valt tegen, je moeder luistert niet, je baas is een lul, de stoep ligt vol poep.

Kortom, het leven is niet wat je ervan had verwacht.

Wij van Foolcolor hebben er begrip voor en stellen een deel van ons blad open voor alle soorten geklaag.

De Klaagmuur is geboren!

Dus, heb je zin om eens fl ink te jeremiëren over iets? Stuur het ons op, dan plaatsen wij het op de Klaagmuur.

Misschien werkt het wel heel therapeutisch.

We zijn benieuwd!

In stappen:

1. Schrijf een klaagbrief(je)

2. Stuur hem op naar de redactie. Het (e-mail)adres staat voorin Foolcolor Magazine.

3. Wij pakken hem uit en plaatsen hem op de muur.

Wat is er fijner dan klagen?

LEKKER MEKKEREN

Dus, heb je zin om eens fl ink te jeremiëren over iets? Stuur het ons op, dan plaatsen wij het op de Klaagmuur.

Misschien werkt het wel heel therapeutisch.

We zijn benieuwd!

In stappen:

1. Schrijf een klaagbrief(je)

Muizen gestolen

Onlangs is er iets gebeurd wat mijn vertrouwen in

de mens aardig deed kelderen.

Nu ben ik al niet zo dol op mensen. Ik ben zo

iemand die naar programma’s als ‘De Rijdende

Rechter’ kijkt, alleen om me groen en geel te

ergeren. Dikke pret! Vloekend en tierend zit ik op

de bank. Alleen de hond kijkt me dom aan maar

daar zijn honden nu eenmaal goed in, dom

kijken.

Mensen die dom doen, dat is een ander verhaal.

Fietsers op kruispunten die bij het stoplicht met

z’n allen op een kluitje gaan staan, zodat

er niemand meer langs kan om rechtsaf te

slaan – bloedirritant. Dit verschijnsel heb ik

ook gesignaleerd bij kruispunten met gesplitste

fietspaden. Daar gaan mensen doodleuk in

de weg staan bovenop de pijl voor rechtsaf!

Onbegrijpelijk.

Behalve domheid bestaat er ook nog zoiets als

slechtheid. Of toch in ieder geval een vrij zuivere

vorm van egoïsme. Liever maak ik me geen

voorstelling van het individu dat zorg draagt

voor z’n eigen veiligheid en totaal onverschillig is

voor dat van anderen... de muizendief.

De rooie bungelde aan de bagagedrager en de

witte aan het stuur en na drie uur fietsenrek

waren ze weg. Wie snapt dat nog?

Pandora Nos















































Pandora NosPandora Nos

Vandaag was het weer eens zover.

Ik wil bij een zebrapad oversteken

met zo’n knop die het licht in

werking zet en dan geluid maakt

(een soort tikken) wanneer je kunt

oversteken. Voor een blind iemand

(en dat ben ik) is dat handig. In

Groningen doen die tikkers het

echter vaak niet. Ik zie de overkant

niet en sta dan soms erg lang te

wachten, omdat ik nog niet in

de gaten heb dat het apparaat

niet werkt. Ik heb de gemeente

Groningen al diverse keren gebeld

om hier melding van te maken.

Nu, een jaar verder is het probleem

nog steeds niet verholpen. Dank je

wel Gemeente Groningen om het

oversteken voor mij zo gevaarlijk

mogelijk te maken. Automobilisten

gaan er namelijk ook vanuit dat

ik het kan horen. En rijden dus

wanneer hun licht op groen springt

en gaan naar mij toeteren en soms

gaan de mensen met open raam

naar mij schreeuwen, omdat ik op

een verkeerd moment oversteek. Ik

baal daar ontzettend van. Zo nu

maar eens op schrift gezet wat mij

irriteert. Een gouden eikel voor

de gemeente Groningen.

Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover. Vandaag was het weer eens zover.

Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken Ik wil bij een zebrapad oversteken

met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in met zo’n knop die het licht in


Klaagmuur


3 7

postv@k in

Te koop!

LACH EN

TRAAN BOEK

5 euro

Of te halen op adres:Foolcolor MediaVanOldenbarneveldtlaan 159716 EA Groningen

Vandaag was het weer eens zover.

Ik wil bij een zebrapad oversteken

met zo’n knop die het licht in


(een soort tikken) wanneer je kunt

oversteken. Voor een blind iemand

(en dat ben ik) is dat handig. In

Groningen doen die tikkers het

echter vaak niet. Ik zie de overkant

niet en sta dan soms erg lang te

wachten, omdat ik nog niet in

de gaten heb dat het apparaat

niet werkt. Ik heb de gemeente

Groningen al diverse keren gebeld

om hier melding van te maken.

Nu, een jaar verder is het probleem

nog steeds niet verholpen. Dank je

wel Gemeente Groningen om het

oversteken voor mij zo gevaarlijk

mogelijk te maken. Automobilisten

gaan er namelijk ook vanuit dat

ik het kan horen. En rijden dus

wanneer hun licht op groen springt

en gaan naar mij toeteren en soms

gaan de mensen met open raam

naar mij schreeuwen, omdat ik op

een verkeerd moment oversteek. Ik

baal daar ontzettend van. Zo nu

maar eens op schrift gezet wat mij

irriteert. Een gouden eikel voor

de gemeente Groningen.

Ze zitten achter me aanIk voel ze, zie ze, hoor zeDe spionnen die me naar het leven staanAchter me en voor me

Links en rechts, rondom me heenZe horen wat ik denkDaar sta ik dan totaal alleenEn niemand die aandacht schenkt

Aan mijn nood, die is zo grootBeangstigend en zwaarOog in oog sta ik met de doodIk ben in levensgevaar

En hopend op een beetje zonStrek ik mijn handen uitDat het stopt wat eens begonIk roep het, schreeuw het luid

Paulien Bakker•



3 8

WAO & PSYCHE

Bel voor gratis advies Werkgroep WAO & Psyche

T 050-571 39 99 Telefonisch spreekuur ma: 13:00-15:00 uur do: 10:00-12:00 uur

www. waoenpsyche.nl

Arbeidsongeschikt door psychische klachten?

Neus &Neus

• H

enk

de V

ries

DVD

5,-per stuk

Soap

Een jonge vrouw, opgenomen in een psychiatrische kliniek, werkt aan de terugkeer in de maatschappij. Slaagt zij erin ondanks de druk die haar omgeving op haar uitoefent haar eigen keuzes te maken? 30 minuten

Retourtje Hilversum

Lotte hoort stemmen en ziet dingen die er niet zijn. Zij denkt dat de interviewster van een tv-programma steeds tegen haar praat. Haar man en dochter zijn ongerust en willen dat er actie ondernomen wordt. Lotte besluit echter iets anders. Zij onderneemt zelf actie. 35 minuten

Bedankt voor alles

Frank is een man met sociale angst. Wekelijks heeft hij hierover gesprekken met Marjolein, zijn hulpverlener. Op een dag krijgt hij, totaal tegen zijn zin, voor een paar weken een logeerhond. Geheel tegen zijn verwachting in krijgt hij hierdoor leuke contacten met andere mensen en wordt deze hond belangrijk voor hem. Ondertussen gaat hij, op advies van zijn hulpverlener, chatten. Eén chatcontact loopt zó goed dat het op een afspraak uitdraait. Een ontmoeting die totaal anders uitpakt dan hij verwacht had.

Met in de hoofdrollen: Robert Bode, Ellen Klare en Monica NicolaiSpeelduur: 38 minuten

Bedankt voor alles is een productie van KlantenKrant Mediaproducties ©2007

Bedankt voor alles

Frank is een man met sociale angst. Wekelijks heeft hij hi-erover gesprekken met Marjolein, zijn hulpverlener. Op een dag krijgt hij voor een paar weken een logéhond. Hij krijgt hierdoor leuke contacten met andere mensen en deze hond wordt belangrijk voor hem. Ondertussen gaat hij, op advies van zijn hulpverlener, chatten. Eén contact loopt zó goed, dat het op een afspraak uitdraait...38 minuten

Joris, vakantie wordt nachtmerrie

Acht mensen hebben zich opgeven voor een weekje va-kantie. Bij aankomst wordt een bijsluiter van medicijnen tegen psychoses gevonden die Joris heeft verloren. De conclusie wordt snel getrokken: Joris is psychiatrisch patiënt. Hij wordt uitgelachen, genegeerd en behandeld alsof hij een klein kind is. Tijdens het afruimen na de lunch heeft Joris er genoeg van. De bom barst... 30 minuten

Sup

ercl

iënt


39

WAO & PSYCHE

Bel voor gratis advies Werkgroep WAO & Psyche

T 050-571 39 99 Telefonisch spreekuur ma: 13:00-15:00 uur do: 10:00-12:00 uur

www. waoenpsyche.nl

Arbeidsongeschikt door psychische klachten?

• H

enk

de V

ries

- Advertenties -

NIKS TE

MELDEN?

Ook dan zien we graag jouw inzending tegemoet!

Stuur jouw verhaal, gedicht, tekening, strip, ervaring

enzovoorts op naar Foolcolor Magazine

En misschien staat jouw bijdrage in de volgende editie

van Foolcolor Magazine!

Kijk ook eens op onze website:w w w.foolcolormedia.nl

Geld terug?Lees alles over de

eigen bijdrage en

hoe je geld terug

kunt krijgen. Vraag

naar de folder bij je

hulpverlener.


Zoals veel zaken Heeft ook een raam

een functie

Naast of ondanks uitzicht bieden

Afsluiten, beschermen tegen weer en wind

En ongenode binnenvliegende vogels

Of uitvliegende gasten

Zoals je gedachten op een zondagmiddag

weerkaatst het vensterglas

soms onnodig hard

Dingen die nog binnen zijn

maar best naar buiten mogen.

Sjoerd Hesselmans•Foto: Linda van Prooijen•


Foolcolor

Documents

Transcript of Foolcolor