600021-1-717o

Examen VMBO-KB

2006 tijdvak 1

VERZORGING CSE KB

Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Dit examen bestaat uit 59 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 81 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten maximaal behaald kunnen worden.

tijdvak 1vrijdag 19 mei

9:00 - 11.00 uur

600021-1-717o 2 ga naar de volgende pagina

Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. MEDISCH DAGVERBLIJF Els loopt stage in een medisch kinderdagverblijf. Zij heeft een observatieverslag gemaakt. Dit is een deel van het verslag. 1 Gulsum is vandaag nogal koppig. 2 Ze doet na aankomst haar jas niet uit. 3 Ze heeft een rood hoofd en schreeuwt. 4 Een uur na aankomst doet ze haar jas uit, maar ook haar sokken en schoenen. 5 Ze heeft geen zin om met Ceddie te spelen. 6 Ze geeft hem een duw en gaat fietsen op een driewieler.

1p 1 Wat is de beste manier om het gedrag van Gulsum te beïnvloeden? A haar aanspreken op het schreeuwen en duwen en daarna haar aandacht op iets

anders richten B haar belonen voor het fietsen en kwaad worden om het schreeuwen C haar even apart nemen, vragen wat er is en haar daarna isoleren van de groep D haar helpen met het aandoen van haar sokken en schoenen, de rest van haar gedrag

negeren

2p 2 In bovenstaand deel van het verslag over Gulsum staan twee regels die subjectieve informatie bevatten.

Welke twee regels zijn dat? Schrijf de nummers van deze regels op. Schrijf achter elk nummer waarom die regel subjectieve informatie bevat. In het medisch kinderdagverblijf is geobserveerd hoe drie kinderen met elkaar omgaan. Van de observatie is onderstaand schema gemaakt. Michel Luc Coriene

1p 3 Hoe heet een schema waarin is aangegeven wie met wie omgaat?

1p 4 Met welk kind of met welke kinderen gaat Michel volgens bovenstaand schema om?

600021-1-717o 3 ga naar de volgende pagina

1p 5 Er is ook een observatieverslag van de andere kinderen gemaakt. Hieronder staat een deel van het verslag over Helga. "Joop speelt bijna altijd met Helga. Helga zoekt Joop ook vaak op. Helga speelt op de dagen dat Joop er niet is meestal met Rens. Maar het maakt haar eigenlijk niet uit, ze speelt met iedereen." Welke groepsrol heeft Helga volgens bovenstaand verslag? A eenling B meeloper C samenwerker D zondebok THUISZORG Kadife loopt stage bij de thuiszorg. Vandaag gaat ze naar de familie Jalving. Mevrouw Jalving zal in de middag thuiskomen uit het ziekenhuis. Mevrouw Jalving is geopereerd en moet thuis bedrust houden om verder te genezen en om aan te sterken. De kinderen, Hans van één jaar en Helen van drie jaar, zijn thuis.

2p 6 De stagebegeleidster vraagt aan Kadife of zij de kamer van mevrouw Jalving geschikt vindt voor een zieke.

Schrijf vier algemene eisen op waaraan een ziekenkamer moet voldoen.

1p 7 Het bed van mevrouw Jalving staat op klossen. Wat is de functie van klossen? A Er ontstaat ruimte onder het bed om materialen op te bergen. B Er ontstaat voldoende loopruimte om het bed. C Zo wordt decubitus bij de patiënt voorkomen. D Zo worden rugklachten van de verzorgers voorkomen.

1p 8 Mevrouw Jalving heeft een lichaamstemperatuur van 37.7 graden Celsius. Hoe wordt dit genoemd? A koorts B normale lichaamstemperatuur C ondertemperatuur D verhoging

1p 9 Als mevrouw Jalving langdurig in bed moet blijven liggen, kunnen hierdoor lichamelijke complicaties ontstaan. Welke lichamelijke complicaties kunnen hierdoor ontstaan? A doorliggen en neurose B doorliggen en trombose C neurose en trombose D zenuwontstekingen en botontkalking

600021-1-717o 4 ga naar de volgende pagina

1p 10 Kadife gaat deze morgen schoonmaken. De kleine Helen pakt een stofdoek en gaat ook schoonmaken. Hoe wordt dit gedrag van Helen genoemd? A communicatie B confrontatie C identificatie D imitatie

2p 11 Omdat Helen nogal ondernemend is, wil mevrouw Jalving veiligheidsvoorzieningen in haar huis aanbrengen.

Schrijf drie geschikte veiligheidsvoorzieningen op die mevrouw Jalving kan aanbrengen.

1p 12 Kadife kookt voor de zieke mevrouw Jalving een licht verteerbare maaltijd.

Aan welke eisen moet een maaltijd voor een zieke nog meer voldoen? A De voeding moet voldoende vocht bevatten en rijk zijn aan eiwitten, vitamines en

mineralen. B De voeding moet rijk zijn aan eiwitten, vetten en koolhydraten en in een kleine portie

geserveerd worden. C De voeding moet rijk zijn aan verzadigd vet, koolhydraten en vitamines en in een

kleine portie geserveerd worden. D De voeding moet er aantrekkelijk uitzien en in een grote portie geserveerd worden.

1p 13 Thuis houdt Kadife zich aan de voedingsvoorschriften van de koran. Welke drie producten mag Kadife gebruiken? A appelsap - karbonade - rijst B bacon - bruinbrood - eieren C champignons - eieren - wijn D kaas - kipfilet - macaroni

600021-1-717o 5 ga naar de volgende pagina

VOEDINGSCENTRUM Het voedingscentrum geeft onder andere voorlichting over gezond eten. Zo voeren ze de campagne "Maak je niet dik".

1p 14 Van welke drie voedingstoffen kun je dikker worden? A van eiwitten, koolhydraten en vetten B van eiwitten, mineralen en vitamines C van koolhydraten, vetten en mineralen D van koolhydraten, vitaminen en vetten

1p 15 Welke drie factoren bepalen hoeveel energie een mens per dag nodig heeft? A de lichaamsbouw, de bereidingswijze van het voedsel en de conditie B de lichamelijke activiteit, de eetlust en de conditie C de lichamelijke activiteit, het geslacht en de leeftijd D het persoonlijk energieverbruik, de eetlust en de leeftijd

1p 16 Welke lichamelijke gezondheidsproblemen kunnen ontstaan door overgewicht? A hart- en vaatziekten, gewrichtsproblemen en osteoporose B hart- en vaatziekten, kortademigheid en artrose C rugklachten, hoge bloeddruk en gewrichtsproblemen D rugklachten, osteoporose en een minderwaardigheidscomplex

1p 17 Van welke voedingsmiddelen mag je veel eten bij een energiebeperkt dieet? A ijsbergsla, wortelen en tomaten B komkommer, aardappelen en bruine bonen C macaroni, brood en yoghurt D melk, halvarine en halvajam

600021-1-717o 6 ga naar de volgende pagina

1p 18 Veel Nederlanders hebben last van overgewicht. In het diagram is het verband tussen leeftijd en overgewicht weergegeven.

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

14 13 15 16 17 18 19 20 leeftijd

percentage te zwaar

Vrouwen Mannen

Legenda:

Beantwoord onderstaande vraag met behulp van het diagram. Hoeveel procent van de vrouwen van 19 jaar is te zwaar? A ongeveer 5% B ongeveer 15% C ongeveer 18% D ongeveer 28%

1p 19 De laatste jaren is het aantal te dikke kinderen toegenomen.

Hoe kunnen ouders op een gezonde manier voorkomen dat een kind te dik wordt? A door het kind drie hoofdmaaltijden te geven en maximaal zes tussendoortjes B door het kind goede eetgewoonten aan te leren en voldoende te laten bewegen C door het kind regelmatig te wegen en als het nodig is op dieet te zetten D door het kind te laten sporten bij een sportclub en door goed te letten op de soorten

vetten in de maaltijden

600021-1-717o 7 ga naar de volgende pagina

MEVROUW PETERS Nura is stagiaire in de thuiszorg. Vandaag gaat ze met haar stagebegeleider naar mevrouw Peters. Mevrouw Peters is 85 jaar en woont nog zelfstandig.

1p 20 Nura helpt haar stagebegeleider met het bereiden van een warme maaltijd voor mevrouw Peters. Omdat er nog allerlei producten in huis zijn, hebben ze het volgende menu samengesteld: − tomatensoep − kipschnitzel, worteltjes, gebakken aardappelen, tomatensalade − aardbeienvla De keuze van de gerechten in dit menu is volgens de menuleer niet goed.

Waarom is dit menu niet goed?

1p 21 De volgende dag maakt Nura andijvie klaar. Waardoor blijven zoveel mogelijk vitamines in de andijvie behouden? A door een krop andijvie te kopen, die eerst te wassen, daarna te snijden en dan met

aanhangend water kort te koken B door een krop andijvie te kopen, die eerst te snijden, daarna te wassen en dan kort in een bodempje water te koken C door een zak gesneden andijvie te kopen, die in een vergiet te wassen en dan met

aanhangend water kort te koken D door een zak gesneden andijvie te kopen, die in ruim water te wassen en dan in

kokend water op te zetten en kort te koken

1p 22 Nura merkt dat mevrouw Peters veel alcohol drinkt. Hoe kan ze hier het beste mee omgaan? A Ze bespreekt het met haar stagebegeleider. B Ze verstopt de flessen met alcoholhoudende drank. C Ze zegt het tegen de dochter van mevrouw Peters. D Ze zegt tegen mevrouw Peters dat ze niet zo veel alcohol mag drinken.

1p 23 Voordat de stagebegeleider met vakantie gaat maakt hij een overdrachtsrapport voor zijn collega's. Welke informatie hoort in dit rapport te staan? A interactieve informatie B objectieve informatie C subjectieve informatie D suggestieve informatie

600021-1-717o 8 ga naar de volgende pagina

STAGE IN GROEP 2 VAN DE BASISSCHOOL Else loopt stage in groep 2 van basisschool De Wingerd. Juffrouw José van groep 2 legt aan Else uit dat positieve aandacht belangrijk is voor de ontwikkeling van kinderen.

1p 24 Waarom is positieve aandacht voor een kind belangrijk?

Schrijf één reden op.

2p 25 Tijdens het werken bouwt één van de kinderen, Kees, in de bouwhoek een garage. Daarna haalt hij een auto die hij er voorzichtig in laat rijden.

Op welke manier kun je Kees positieve aandacht geven tijdens dit spel? Schrijf drie manieren op.

3p 26 's Middags gaan de kinderen van groep 2 buiten spelen. In onderstaand stripverhaal staat hoe juffrouw José dan met de kinderen omgaat.

Vier opvoedingsaspecten zijn: − structuur bieden − consequent zijn − belonen en straffen − meegaan in de ontwikkeling van een kind

Welke drie opvoedingsaspecten past juffrouw José toe? Schrijf die op en geef achter elk aspect aan hoe zij dat opvoedingsaspect toepast.

600021-1-717o 9 ga naar de volgende pagina

KARIN Karin is 24 jaar en zij is spastisch. Ze woont nog bij haar ouders. Ze heeft haar handicap al sinds haar geboorte. Lopen gaat moeizaam. Ze kan haar hoofd en haar handen en voeten niet stilhouden; die bewegen voortdurend onrustig heen en weer. Je loopt stage in de thuiszorg en gaat vandaag naar Karin.

2p 27 Karin is al uit bed. Gisteravond is ze onder de douche geweest. Nu hoeven alleen haar gezicht en handen gewassen te worden. Karin wil vandaag een lange broek, een blouse en haar zwarte schoenen aan.

Gebruik voor het beantwoorden van de vraag de ADL-lijst van Karin.

Geef in het schema op de uitwerkbijlage aan welke hulp Karin nodig heeft. Zet kruisjes in de juiste vakjes.

1p 28 Welke soort handicap heeft Karin? A een motorische handicap B een organische handicap C een verstandelijke handicap D een zintuiglijke handicap

600021-1-717o 10 ga naar de volgende pagina

1p 29 Welke hulpverlener kan Karin helpen om zo zelfstandig mogelijk te leven? A een ergotherapeut B een hypnotherapeut C een logopedist D een podotherapeut

1p 30 Binnenkort wil Karin zelfstandig gaan wonen. Helemaal zelfstandig wonen zal niet lukken omdat ze bij een aantal handelingen hulp nodig heeft. Welke woonvorm is geschikt voor Karin? A een aanleunwoning B een focuswoning C een serviceflat D een sociowoning

1p 31 Karin wil graag wat doen aan vrijetijdsbesteding. Zij vond in de gemeentegids verschillende mogelijkheden. Welke drie mogelijkheden zijn geschikt voor Karin? A cursus kunstgeschiedenis, leesclub, yogagroep B cursus kunstgeschiedenis, leesclub, vioolorkest C kookclub, leesclub, yogagroep D kookclub, wandelsportclub, dwarsfluitles MENEER KUIPERS Meneer Kuipers is 85 jaar. Hij woont al 30 jaar in een ééngezinswoning. Hij heeft griep gehad. Sinds die tijd is hij kortademig, moe en loopt hij moeilijk. Meneer Kuipers ligt vaak in bed.

1p 32 Waardoor wordt griep veroorzaakt? A door slechte weersomstandigheden en bacteriën die griep veroorzaken B door slechte weersomstandigheden en een hoge leeftijd C door verminderde weerstand en salmonellabacteriën D door verminderde weerstand en virussen die griep veroorzaken

600021-1-717o 11 ga naar de volgende pagina

2p 33 Hieronder is de badkamer van meneer Kuipers afgebeeld.

Waarom is deze badkamer niet geschikt voor meneer Kuipers. Schrijf twee redenen op.

2p 34 Meneer Kuipers is vermagerd en eet slecht. Hieronder staan twee dagrantsoenen.

dagrantsoen A dagrantsoen B ontbijt: bord pap

ontbijt: 1 beschuit dieetmargarine 1 plakje rookvlees kopje thee

10.00 uur kopje koffie 10.00 uur kopje koffie met een koekje

11.00 uur een glas vers geperst sinaasappelsap

12.30 uur gebonden champignonsoep rundertartaartje, sperziebonen en gekookte aardappelen yoghurt

12.30 uur rundertartaartje, sperziebonen en gekookte aardappelen yoghurt

14.30 uur 1 kopje thee 14.30 uur een kopje thee cracker met rookvlees

16.00 uur stukje fruit 18.00 uur 2 sneetjes witbrood dieetmargarine 1 plakje kaas en 1 plakje rookvlees kopje thee of koffie 1 sinaasappel

18.00 uur kopje bouillon geroosterd sneetje volkorenbrood dieetmargarine 1 plakje kaas kopje koffie of thee

19.30 uur kopje koffie 19.30 uur kopje koffie met een chocolaatje

22.00 uur een borreltje 22.00 uur een borreltje

Welk dagrantsoen is het meest geschikt voor meneer Kuipers, dagrantsoen A of dagrantsoen B?

Schrijf je keuze op de uitwerkbijlage en schrijf daarbij ook twee redenen op.

600021-1-717o 12 ga naar de volgende pagina

MENEER WOLTERS Meneer Wolters is een alleenstaande man. Hij is directeur van een woningbouwstichting en werkt van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. Na zijn werk gaat hij met de auto naar huis. Daar eet hij haastig een kant-en-klaar-maaltijd of haalt eten bij de Chinees. Daarna gaat hij naar een vergadering of een bespreking. Om 21.30 uur komt hij moe thuis. Hij ploft in zijn stoel, pakt de krant en drinkt tot hij naar bed gaat vier of vijf glazen wijn. Zo gaat het bijna iedere dag. 's Zondags slaapt hij uit. Daarna hangt hij onderuitgezakt in zijn stoel voor de televisie en eet snacks, pinda's en stukjes kaas.

2p 35 Schrijf drie punten op in de leefstijl van meneer Wolters die een welvaartsziekte kunnen bevorderen.

1p 36 Bij één van de volgende ziekten is de bloedtoevoer verstoord met het afsterven van

weefsel als gevolg. Bij welke ziekte is dat? A bij een hartinfarct B bij een infectie C bij indigestie D bij trombose Meneer Wolters is naar de huisarts gegaan. Hij heeft last van jeuk en ruwe plekken op zijn lichaam. De huisarts zegt dat hij last heeft van een allergie.

2p 37 Schrijf drie andere symptomen op die kunnen voorkomen bij een allergie.

600021-1-717o 13 ga naar de volgende pagina

1p 38 De huisarts heeft meneer Wolters zalf voorgeschreven voor zijn allergie. Als hij die zalf gebruikt, verdwijnen de klachten. Als hij het gebruik van de zalf stopt, komen de klachten terug. Van een buurman krijgt meneer Wolters twee advertenties. De twee advertenties zijn hieronder afgebeeld.

Over welke geneeswijzen gaan de twee advertenties? A over alternatieve geneeswijzen B over paragnostische geneeswijzen C over reguliere geneeswijzen D over spirituele geneeswijzen

1p 39 In de advertentie van Henny van der Gaag worden vier geneeswijzen genoemd. Welke geneeswijze uit de advertentie past Henny toe als zij meridianen aanprikt met

naalden?

1p 40 Meneer Wolters gebruikt een medicijn dat erg verdund is. In de twee advertenties samen worden vijf geneeswijzen genoemd.

Welke geneeswijze uit de advertenties maakt vaak gebruik van sterk verdunde medicijnen?

600021-1-717o 14 ga naar de volgende pagina

NANDA Klappen De klappen van vandaag heb ik opgeborgen Achter een deur die nooit meer open gaat Niemand hoeft er iets van te weten Ik moet die klappen toch vergeten? De klappen van vandaag De klappen van gisteren Ook de klappen van morgen Heb ik netjes opgeborgen Nanda de Jong (schuilnaam), 15 jaar

2p 41 Bovenstaand gedicht gaat over één vorm van kindermishandeling. Schrijf twee andere vormen van kindermishandeling op.

2p 42 Nanda besluit om hulp te zoeken. Ze wil over haar probleem praten.

Waarom is het goed voor Nanda om over haar probleem te praten? Schrijf twee redenen op.

2p 43 Kindermishandeling kan gevolgen hebben voor de ontwikkeling van een kind. Schrijf drie mogelijke gevolgen op.

600021-1-717o 15 ga naar de volgende pagina

KINDERBINGO Liza loopt stage in sociaal-cultureel centrum 't Klokhuis. Zij mocht van de leidster van 't Klokhuis de volgende tekst schrijven voor de regiobode. Kinderbingo Kinderen van acht tot en met twaalf jaar kunnen donderdag 21 september van 15.30 tot 17.00 uur meedoen aan een bingomiddag in sociaal-cultureel centrum 't Klokhuis in Roden. Er zijn veel leuke prijzen te winnen. De entree bedraagt € 2,50. Daarvoor krijgen de kinderen ook iets te drinken en te eten. Bel voor meer informatie met Franca Kemp van de Stichting Welzijn Roden, tel. 012-98 76 543.

2p 44 De kinderbingo moet bekendgemaakt worden. Het stukje tekst dat Liza schreef, staat in de regiobode.

Op welke andere manieren kan de kinderbingo bekendgemaakt worden? Schrijf drie andere manieren op.

2p 45 Liza heeft ook de opdracht om voor de kinderbingo een draaiboek te maken. Schrijf vijf punten op die in een draaiboek horen te staan.

1p 46 De leidster van 't Klokhuis vraagt of Liza een begroting wil maken voor de kinderbingo.

Wat is een begroting voor een activiteit? A een overzicht van benodigdheden met de daarbij behorende kosten B een overzicht van de geschatte inkomsten en uitgaven C een schatting van de opbrengst van het entreegeld D een schema waarin staat wat de kosten mogen zijn en waar het materiaal te koop is

1p 47 De groep deelnemers van de kinderbingo bestaat uit: − vijf jongens van 12 jaar en twee jongens van 8 jaar − vier meisjes van 11 jaar en zeven meisjes van 9 jaar Hoe wordt de groep deelnemers aan de kinderbingo genoemd? A een heterogene groep B een homogene groep C een horizontale groep D een niveaugroep

1p 48 Sociaal-cultureel centrum 't Klokhuis heeft te maken met de Arbo-wet. Wat is het doel van de Arbo-wet? A Een goed salaris, veiligheid en prettig werk voor de werknemer garanderen. B Een goed salaris, gezondheid en een goede vakantieregeling voor de werknemer

garanderen. C Welzijn, prettig werk en een goede vakantieregeling voor de werknemer garanderen. D Welzijn, veiligheid en gezondheid voor de werknemer garanderen.

600021-1-717o 16 ga naar de volgende pagina

MEVROUW VAN DEN HEUVEL Mevrouw Van den Heuvel is allergisch voor sommige kleurstoffen in levensmiddelen. Ze leest daarom altijd wat er op de etiketten van de levensmiddelen staat.

1p 49 Hoe kunnen de kleurstoffen in levensmiddelen op het etiket aangegeven zijn? A met de letter e B met een streepjescode C met E-nummers D met gekleurde stippen

1p 50 Mevrouw Van den Heuvel gebruikt meestal producten met het hieronder afgebeelde keurmerk.

Schrijf één eis op waaraan een product met dit keurmerk moet voldoen.

2p 51 Mevrouw Van den Heuvel zorgt dat haar voeding rijk is aan voedingsvezel. Schrijf twee voordelen op van het gebruik van veel voedingsvezel.

MENEER DEKKERS Meneer Dekkers woont tijdelijk in een revalidatiecentrum om te revalideren na een ernstig auto-ongeluk. Door het ongeluk zijn de benen van meneer Dekkers verlamd geraakt.

1p 52 Welk soort handicap heeft meneer Dekkers? A een aangeboren handicap B een erfelijke handicap C een sociale handicap D een verworven handicap

600021-1-717o 17 ga naar de volgende pagina

1p 53 Meneer Dekkers krijgt verschillende therapieën in het revalidatiecentrum. Welke therapie is op de onderstaande foto te zien?

A fysiotherapie B hydrotherapie C logopedie D psychotherapie

1p 54 In de wachtkamer van het revalidatiecentrum ligt een folder van het centrum voor hulpverlening aan mensen met een handicap. In de folder staat onderstaande tekst over een zelfstandigheidstherapeut. De zelfstandigheidstherapeut kan hulp bieden bij: − het leren omgaan met hulpmiddelen − de training van het gehoor in combinatie met de tast − het leren van braille

Voor welke gehandicapten is deze zelfstandigheidstherapie bedoeld? De slimste woning De slimste woning van Nederland bevat alle moderne snufjes die er momenteel op het gebied van wonen verkrijgbaar zijn. Van een robotstofzuiger tot lampen die aangaan op het moment dat iemand het vertrek binnenloopt. Maar de woning laat ook zien dat heel eenvoudige ingrepen kunnen bijdragen aan meer comfort. Een antislipvloer in de badkamer, schuifdeuren zonder klinken (waar kleding achter kan blijven haken) en lampen die op een bewegingsmelder zijn aangesloten, zodat de nachtelijke gang naar het toilet veilig kan verlopen. (bewerkt naar artikel ‘Slimste woning van Nederland zit tjokvol moderne snufjes’. Schrijver: Sandra

Bravenboer.)

2p 55 Aanpassingen zoals in De slimste woning kunnen het comfort voor meneer Dekkers verhogen.

Welke andere positieve gevolgen zullen dergelijke aanpassingen hebben voor het welbevinden van meneer Dekkers?

Schrijf twee positieve gevolgen op. Let op: de laatste vragen van dit examen staan op de volgende pagina.

600021-1-717o* 18 einde

1p 56 Op de onderstaande afbeelding zie je een voorbeeld van domotica, die ook wordt toegepast in De slimste woning.

Schrijf op waarom deze vorm van domotica voor meneer Dekkers prettig kan zijn.

2p 57 Meneer Dekkers was vrachtwagenchauffeur. Door zijn ongeluk kan hij dit werk niet meer

doen. Schrijf drie problemen op die meneer Dekkers kan krijgen als gevolg van het verlies

van zijn baan. BEWEGEN VOOR OUDEREN Onderstaande foto laat een bewegingsactiviteit zien met een balletje op een handdoek. De foto is gemaakt in een verzorgingshuis.

3p 58 Schrijf op de uitwerkbijlage in het schema drie objectieve en drie subjectieve waarnemingen over de activiteit op deze foto.

2p 59 Waarom is het goed voor ouderen om aan deze bewegingsactiviteit mee te doen?

Schrijf twee redenen op.