Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10...

35
1 Ergonomie in de retailsector | Voorstelling ergonomische studie 24 September 2015

Transcript of Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10...

Page 1: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

1

Ergonomie in de

retailsector

| Voorstelling ergonomische studie

24 September 2015

Page 2: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

2

Wat: Ergonomische studie uitgevoerd i.s.w. Dhr. François

Biebuyck, G.G.S. in ergonomie voor informatie- en

productiesystemen.

Doel: Ergonomische tilbelasting voor de werknemers in het filiaal

in kaart brengen tijdens het vrachten en werken aan de

tandemkassa.

Wanneer: Onderzoek vond plaats op 19 en 22 augustus 2014.

Proces:

• Verzamelen van relevante parameters voor het

onderzoek in het filiaal

• Verwerken van de parameters in de verschillende

onderzoeksmethoden.

• Interpreteren van de resultaten.

• Maatregelen voorstellen ter verbetering.

Ergonomisch onderzoek

Page 3: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

3

Ergonomisch onderzoek | Inhoud

1. Goederen inzetten

IDPB

Page 4: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

4

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

1.1 Gebruikte meet- en analysemethodes

Om een zo globaal mogelijk beeld te krijgen werken we

met verschillende meet- en analysemethodes.

Opbouw: trapsgewijs. = We beginnen algemeen en gaan a.d.h.v. verworven scores,

systematisch inzoomen op mogelijke problemen.

Page 5: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

5

• Checklist fysieke belasting (CFB)

De checklist is bedoeld als eerste stap (stap 0) in de risicobeoordeling. De resultaten

geven een indicatie van de mogelijke risico's.

• Het werkhouding instrument (WHI)

WHI is een methode om te bepalen of er sprake is van een risico op het ontstaan van

klachten aan het bewegingsapparaat (gewrichten, pezen en spieren) door de

aanwezigheid van ongunstige werkhoudingen.

• De hand arm methode (HARM)

De HARM is een methode om het risico op arm-, nek- of schouderklachten te bepalen bij

hand-armtaken. (De beoordeling gebeurt per taak; de uitkomsten gelden dus voor alle

werknemers die die taak uitvoeren. Het is geen beoordeling per werknemer, per functie of

per dag.)

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Page 6: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

6

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

• De kernpuntmethode (KIM) De KIM is ontwikkeld voor Risico-evaluatie op het niveau van een doorlichting voor het

manueel hanteren van lasten (MHL). Twee verschillende werkbladen voor tillen,

vasthouden, dragen en trekken en duwen.

• De NIOSH Met deze rekenmethode kun je tilsituaties beoordelen en limieten berekenen voor het

gewicht van te tillen lasten.

• De participatieve analyse

Page 7: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

7

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

1.2 Bijkomende analyses en beoordelingen:

• Design collies

• Design rayons

• Planfunctionaliteit

• 45+

• Arbeidsmiddelen

Page 8: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

8

1.3 Onderzoeksresultaten

1. Checklist fysieke belasting

– Geeft aan dat er een risico op overbelasting is t.g.v. :

tillen en dragen (stap 1).

duwen en/of trekken (stap 2).

– Waarschuwt voor een mogelijk risico op lichaamsklachten

door het uitvoeren van:

hand-armtaken (stap 3)

taken in een ongunstige werkhouding (stap 4)

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Page 9: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

9

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

– Geeft een positieve evaluatie voor:

• Beeldschermwerk (stap 5)

• Lichaamstrillingen (stap 6)

• Energetische overbelasting (stap 7)

• Energetische onderbelasting (stap 8)

Conclusie:

Op basis van de resultaten van de CFB maken we een

gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4.

Page 10: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

10

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

2. WHI

Page 11: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

11

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

3. HARM

Voor een gemiddelde tijd van 4u vracht inzetten per dag, 5

maal per week bekomen we onderstaande resultaten:

Page 12: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

12

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Conclusie:

Page 13: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

13

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

4. KIM voor duwen en trekken

De risicoscore is 2 voor duwen en 3 voor trekken.

Interpretatie van de scores:

Page 14: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

14

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Conclusie:

Als we deze resultaten bekijken kunnen we stellen

dat duwen en trekken geen primaire oorzaken zijn

van overbelasting voor onze activiteiten.

Page 15: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

15

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

5. KIM voor optillen en verplaatsen

De risicoscore is 60

Page 16: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

16

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Conclusie:

Concreet wil dit zeggen dat we dit onderdeel verder

moeten onderzoeken. Via de NIOSH kunnen we

grenswaarden berekenen.

Page 17: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

17

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

6. NIOSH ('National Institute of Occupational Safety and Health)

= Evaluatiemethode voor het bepalen van het aanbevolen gewicht dat

maximaal getild mag worden.

Hierbij wordt rekening gehouden met de volgende factoren: • * H: horizontale afstand van de last tot enkels

• * V: verticale afstand van de last tot enkels

• * D: verticale verplaatsingsafstand van de last

• * A: romprotatie of asymmetriefactor

• * F: tilfrequentie

• * C: contact met de last

Page 18: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

18

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

• In optimale omstandigheden is het aanbevolen gewicht =

23 kg.

• Dit gewicht wordt vermenigvuldigd met de 6 factoren die

variëren tussen 0 en 1 (de optimale situatie).

Basisformule:

RWL = 23kg * Hf * Vf * Df * Af * Ff * Cf

• Hf = 25/H (minimaal 25cm tot maximaal 63 cm)

• Vf = 1 – 0.003 x |V-75| (maximaal 175 cm)

• Df = 0.82 + 4.5/D (verplaatsing < 25cm, dan Df = 1)

• Af = 1 – 0.0032 A (in °) (rotatie moet < 125° zijn)

• Ff = aantal keer per minuut

• Cf = van goed 1 naar slecht 0.90

Page 19: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

19

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Page 20: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

20

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Bepalen van de parameters:

Op basis van metingen tijdens het inzetten van

goederen kwamen we tot onderstaande

gemiddelden:

Page 21: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

21

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

7. Design Collies

Voorbeelden van zwakke verpakkingen

Page 22: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

22

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Niet stevig genoeg voor inhoud

Page 23: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

23

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Stabiliteit

Page 24: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

24

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Te hoge stapeling

Page 25: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

25

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Zwaar om alleen te dragen

Page 26: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

26

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

8. Design rayons

Aandacht voor: • Lastarm (afstand zwaartepunt lichaam tot zwaartepunt last) niet meer

dan 63cm.

• De hoogste hoogte van de rayons liefst niet boven 1.75m.

• Voldoende ruimte voorzien tussen de artikelen en de bovenliggende

rayon ( voorstel 5cm).

• Voorkeur geven aan grote artikelen onderaan.

Page 27: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

27

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

9. Planfunctionaliteit

• Opmerking van de ergonoom:

• Gangen zijn in kleine filialen moeilijk bereikbaar tijdens

drukke momenten.

• Doorgang AGF / Mopro is krap voor elektrische

transpallet • Bredere doorgang voorzien bevorderd het aanvullen en beperkt de

loopafstand.

250cm (2 caddies + 1 pallet + 30cm)

Page 28: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

28

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

10.45+

= minder veerkrachtige mensen

Hieronder vallen niet enkel 45+’ers, ook mensen jonger dan 21 jaar,

en mensen met weinig ervaring. In deze studie werd rekening

gehouden met deze groep: bijv. in de KIM- methode.

Page 29: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

29

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

11. Arbeidsmiddelen

• Elektrische stapelaar

• Toestellen kunnen gebruikt worden om de pallet op een

aanvaardbare hoogte te brengen.

Page 30: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

30

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

• Opstapje

• kenmerken:

• Het is niet altijd mogelijk om dicht bij de rayon te staan door verticaal

vlak

• Slipvast staplatform voldoet niet

• Slipvaste treden ontbreken

• Moeilijk te verplaatsen

• Veiligheidsbeugel ontbreekt.

Page 31: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

31

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

1.4 Voorstellen van de ergonoom

Algemeen • De bestaande taakrotatie nog intensifiëren zodat men nooit langer

dan 1u achtereenvolgens dezelfde taak uitvoert (afwisseling is

belangrijkste).

• Het personeel opleiden en follow- up verzorgen over hoe correct

het lichaam fysiek belasten.

• Leidinggevenden moeten consequent toezicht houden op de

aangeleerde technieken en taakrotaties.

Page 32: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

32

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Heffen en tillen

• Lasten tussen 18 en 23 kg enkel op heuphoogte

plaatsen.

• Nog meer goederen op palletten plaatsen, op die

manier kan het personeel de goederen inrijden.

• Veilige opstapjes voorzien in elke gang

• Stapeling van de detailpalletten bewaken: vermijden

dat zware lasten bovenaan staan.

• De zwaarste collies op de hoeken plaatsten cfr. AGF

bananen.

Page 33: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

33

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

• Design van sommige verpakkingen herbekijken.

• Door middel van stickers aangeven of een product

veilig is te tillen (non- food).

• Verbreding van de gangen daar waar ze nauwer zijn

dan 250cm.

• Ergonoom betrekken bij inrichting filiaal

Page 34: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

34

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Opstapjes

• Minimale kenmerken: • Zo dicht mogelijk bij de rayon door verticaal verlopend vlak

• Groot slipvast staplatform bovenaan

• Slipvaste treden

• Eenvoudig en snel te verplaatsen door wieltjes

• Sterk van bouw, licht in gewicht

• Eventueel met veiligheidsbeugel

Page 35: Ergonomie in de retailsector - prebes.be · gedetailleerde beoordeling van stap 1 tem stap 4. 10 Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten 2. WHI . 11 Ergonomisch onderzoek | Goederen

35

Ergonomisch onderzoek | Goederen inzetten

Conclusie:

• Het gemiddelde gewicht per collie is aanvaarbaar.

• De mogelijke oorzaken van gezondheidsklachten

situeren zich voornamelijk bij het verkeerd heffen en

tillen van goederen.

• Het grootste gevaar schuilt in repetitief gedrag.

• Het belang van jobrotatie moet nog meer aangehaald

worden bij de HL.

• Correcte tiltechnieken aanleren en toepassen is

cruciaal.