Elektrische deelauto’s op Terschelling

De Waddeneilanden hebben de ambitie om in 2020 volledig zelfvoorzienend te zijn op het gebied van duurzame energie en watervoorziening.

Provincie Friesland stelt dat de Waddeneilanden in 2015 voor 19% zelfvoorzienend kunnen zijn, wil flink investeren in elektrisch vervoer en praat over een bedrag van € 10 miljoen.Provincie Friesland erkent tevens de voorbeeldfunctie van de Waddeneilanden.

1. Huidige situatie

In 2010 telde Terschelling ca 2035 personenauto’s, de bedrijfswagens, suv’s en terreinauto’s niet meegerekend, met een totaal brandstofgebruik van 1.514.150 liter per jaar (lpg, benzine en diesel) (bron: ECOFYS).Duurzaam is dit, gezien het relatief geringe oppervlak van Terschelling, bepaald niet, Al die auto’s verfraaien het aanzicht van het eiland niet en straatjes in vooral West, staan vol met auto’s, die nauwelijks rijden.

2. Prijs / kwaliteit verhouding van de mobiliteit voor de Terschellinger autobezitter

De totale kosten van het autobezit worden nog al eens onderschat: .aanschafprijs.afschrijving.R.O.B. cijfers. (remmen onderhoud en banden) .verzekering.wegenbelasting.schades.reparaties

.handeling, stress en financiering bij de onvermijdelijke, periodieke aanschaf, volgende auto..brandstof

De geringe afstanden, die men op het eiland kan afleggen maken de kilometerprijs van het autorijden op het eiland schrikbarend hoog, het totale bestrate wegennet is 85 kilometer lang.Toch is de wens tot autobezit heel goed te verklaren, men wil op elk gewenst moment van de dag, liefst voor de deur in kunnen stappen en zich met wat voor reden dan ook, kunnen verplaatsenOok wil men, als dat zo uitkomt, de auto mee kunnen nemen naar de wal hoewel dit een dure geschiedenis is.

1

3. Terschelling wil in 2020 energie neutraal zijn

Auto’s rijden op fossiele brandstof die van de wal moet komen.Het autorijden in zijn huidige vorm maakt de wens om echt energieneutraal te worden niet haalbaar.Alternatieve brandstoffen (lpg en aardgas ) zijn wellicht minder belastend voor het milieu, maar moeten ook van de wal komen en hebben nog steeds CO2 uitstoot) (zie 8)

4. Zijn de Terschellingers te motiveren om elektrische voertuigen (e.v.) aan te schaffen ? Een enkeling waarschijnlijk wel.De hoge aanschafprijs en de levensduur van de accu-paketten in de huidige e.v. is echter nog een bijzonder hoge drempel.Over restwaardes is nog niets bekend en de garantie op het accupakket is beperkt.De meeste automerken die E.V. voeren willen uitsluitend lease constructies aangaan met aspirant kopers, waarbij al snel duidelijk wordt wat de (hoge) kilometerprijs wordt.Service en aftersales zijn op het eiland niet voorhanden, gaat de auto stuk dan moet hij de boot opgeduwd worden en op de wal vervoerd worden naar de desbetreffende dealer.Of er moet een compleet ingerichte service-auto, inclusief monteur, van de wal komen voor reparatie.Toonaangevende autoprogramma’s op televisie als TopGear maken e.v. zelfs ronduit belachelijk.

5. Minder auto’s meer mobiliteit

Het autodelen, zoals in diverse grote steden aarzelend opgang doet, zou om meerdere redenen op Terschelling uitermate goed toepasbaar zijn. Sterker nog, het autodelen met elektrische voertuigen, zoals recentelijk geïntroduceerd door Mercedes Benz met Car2go , zou op Terschelling meer gerechtvaardigd zijn, dan nu gebeurd, met Amsterdam als proeftuin.

6. Hoe werkt het ?

Het autodelen is gebaseerd op mobiliteit per tijdseenheid en per kilometer.De auto wordt, als abonnee van het autodeelbedrijf gehuurd, zonder reservering of tijdsafspraak.De auto wordt geopend met een persoonlijke kaart en “gestart” met een persoonlijke code.Is men klaar met de rit, dan wordt de auto weer afgesloten met de kaart en is hij gereed voor de volgende berijder.eind van de maand (of week) krijgt de abonnee een factuur en wordt het verreden bedrag, automatisch afgeschreven.Hard en software voor dit systeem, inclusief facturering en boekhouding is op de markt. De auto hoeft niet terug te worden gezet op het punt van instappen, mits nog genoeg actieradius.Bij te weinig actieradius, wordt de abonnee verwacht de auto bij een oplaadpaal te plaatsen.Een callcenter ( 24 uur bereikbaar) zorgt voor ondersteuning.Eventuele bekeuringen worden verlegd naar de abonnee

2

7. Wat kan er misgaan of juist niet

Ruime ervaring als werknemer bij een concurrent van Car2go; ConnectCar, leert dat er toch behoorlijk wat problemen kleven aan het autodelen.

De te verwachten problemen, op de vaste wal, met het autodelen met elektrische auto’s zijn fors.Grootste problemen zijn: actieradius, oplaadtijd en de al dan niet goede mentaliteit van de abonnees.Veel van deze bezwaren doen zich echter op de beslotenheid van een eiland niet voor.Auto’s raken niet zoek doordat ze ergens met lege accu’s in een steeg staan (tenminste niet lang) of worden in of onderweg naar een andere stad gedumpt of langs de weg achter gelaten met een lege accu. Gezien de kleine afstanden op het eiland is een oplaadtijd niet zo’n probleem, het voertuig wordt na een relatief korte gebruikstijd weer in de buurt van een oplaadpaal geplaatst en kan op zijn beurt weer opgeladen worden.Lang in de file staan, ’s winters in de regen met alle stroomverbruikers aan (verwarming, verlichting, ruitenwissers, stereo en airco om de ramen te ontwasemen) en een pijlsnel dalend stroommetertje zal op het eiland niet gebeuren, de rittijden zijn op het eiland gewoon te kort.De mentaliteit van de gemiddelde eilandbewoner is, gelukkig, nog op een plezieriger niveau als dat van de gemiddelde Randstadbewoner, wat wellicht een redelijke sociale controle op het wagenpark zal opleveren.Vooral de vrolijk gekleurde en voor talloze toepassingen geschikte oplaadsnoeren van Car2Go hebben de Amsterdammers met een grijns op het gezicht ontvangen.De uitslag van een kleine enquête over hoe lang zo’n draad aan de auto zou blijven zitten, doet het ergste vrezen.Inmiddels is er aan de laadkabel een dikke staaldraad bevestigd die in de auto is verankerd.De eilanders moeten gaan inzien dat het om hun mobiliteit en dus hun (eigen) auto’s gaat.

8. Energieneutraal

Elektrische auto’s rijden op stroom en stroom moet worden opgewekt.Hierdoor wisselt men in eerste instantie benzinegebruik in voor stroomgebruik, wat lokaal een verbetering inluchtkwaliteit oplevert.Afhankelijk van de wijze van energieopwekking is er toch een behoorlijke CO2-emissie-reductie te behalen.Een idee zou kunnen zijn, om op de daken van het bedrijventerrein zonnepanelen te plaatsen om hiermeede energie die de oplaadpalen doorgeven aan de voertuigen, te leveren aan het stroomnet.De Schylger Energie Maatschappij is bezig met een groot project om zonne-energie op te wekken.

3

9. De grootste voordelen voor de Eilanders

Altijd een nieuwe of bijna nieuwe auto, op redelijke afstand van de voordeur, en alleen de tijd en gereden kilometers betalen en verder absoluut geen kosten.Nooit een kapotte auto, doet ie het niet, dan pak je een andere ! (wel even het callcenter bellen)Mogelijk is om, letterlijk alle Terschellingers met een rijbewijs en alle Terschellingers boven een nader te bepalen leeftijd, eventueel kosteloos abonnee te maken en van een kaart te voorzien.Hiermee wordt de mobiliteit en zelfredzaamheid van iedereen en met name de oudere bewoners sterk vergroot.Een familielid of kennis, die het leuk vindt, om auto te rijden (denk aan jongeren die net een rijbewijs hebben) kan op kosten van de bewoner zonder rijbewijs, deze naar de dokter, apotheek, supermarkt of wat dan ook brengen.De eigen auto kan worden verkocht, wat een leuke injectie in de portemonnee kan zijn.Het aanzien van het eiland wordt aanzienlijk verbeterd doordat de straten niet meer vol staan met auto’s.Als de eilanders het project omarmen, zou Terschelling voor het hele waddengebied een voortrekkersrol kunnen gaan spelen en zich op meerdere manieren, wereldwijd, op de kaart plaatsen .

10. Mobiliteit aan de wal

Er zijn diverse scenario’s om voor de eilandbewoners mobiliteit op de wal te creëren welke aansluiten op het auto- deelprogramma.Er is nog geen definitieve keuze gemaakt, zeker is echter wel dat hier in zal worden voorzien op een laagdrempelige envoordelige wijze.

11. Wie gaat het exploiteren ?

Er komt een haalbaarheidsonderzoek op het eiland, uitgevoerd door DHV Royal Haskoning.Diverse investeerders zijn in afwachting van de uitkomst hiervan. Het Waddenfonds heeft het project inmiddels een speerpuntfunctie gegeven en wil eventueel meefinancieren.Rederij Doeksen is geïnteresseerd en wordt van alle ontwikkelingen op de hoogte gehouden.

Eneco is bij het project zeer betrokken.Burgemeester en wethouders van Terschelling hebben hun enthousiasme en alle medewerking uitgesproken.

4

12. Toerisme

Laten we het toerisme links liggen?

Nee, in tweede instantie kan het autodelen/verhuur ook voor het toerisme toegankelijk worden gemaakt.Het zou goed kunnen, om diverse op toerisme gerichte bedrijven, abonnee te maken met meerdere kaarten.Hotels, pensions en niet te vergeten de VVV kunnen hiermee een grotere service bieden aan hun gasten en er nog wat mee verdienen ook.Denk eens aan de mogelijkheden voor de bezoekers aan de jachthaven om alle faciliteiten van Terschelling, duurzaamte kunnen bezoeken, ook bij slecht weer.

Bagagevervoerders krijgen meer omzet omdat de toeristen meer geneigd zullen zijn om hun auto aan de wal te laten.De parkeerruimte verhuurders in Harlingen zullen hier niet rouwig om zijn, wat uit te wisselen is met faciliteiten voor de eventuele deelauto’s aan de wal.De kans van slagen van het hele project, is echter in grote mate afhangt van het enthousiasme van de eilanders, daarom eerst de pijlen op hun gericht.

13. Wat voor auto’s

De technische ontwikkeling en promotie van de e.v. raakt op dit moment in een stroomversnelling. Modellen volgen elkaar snel op en ieder merk wil graag de eerste zijn om zich breed op de markt te presenteren.

Een wat ruimere vierpersoons auto is prettig en een actieradius die reikt tot bijvoorbeeld Leeuwarden en terug heeft ook de voorkeur.Het idee om met hun merk, de totale mobiliteit van een heel Waddeneiland ( of meerdere) te gaan verzorgen, zou de leverende autofabrikant om promotionele redenen, bijzonder aan moeten spreken. Een en ander is uit te wisselen met scherpe leasetarieven en facilitering in aftersales. Het heeft wellicht de voorkeur om met één enkel merk in zee te gaan, als exclusiviteit (onder voorwaarden)geboden wordt, zal Terschelling de beste voorwaarden kunnen afdwingen.Voordeel voor dit merk is dat ze ook alle publiciteit voor alleen hun product hebben.In de aftersales zouden de plaatselijke autobedrijven een rol kunnen gaan spelen, ter compensatie van eventueel omzet verlies, ondersteund door de autofabrikant.Nissan Nederland stelt een aantal Nissan Leaf’s ter beschikking om de Terschellingers, tijdens het haalbaarheids- onderzoek te laten kennismaken met hun product.

5

14. Wat is de rol van de gemeente en de overheden.

Rol van de gemeente zou moeten zijn, om samen met alle overige geïnteresseerde partijen, de haalbaarheid van het project verder te onderzoeken en bij blijk hiervan, het verder te ontwikkelen en uit te laten voeren.Verdere facilitering door gemeente, zou kunnen bestaan uit het aanleggen van voldoende laadpunten metde daarbij behorende parkeerruimte.Burgemeester en wethouders van de gemeente Terschelling en met name de wethouder van de PvdA; dhr. T de Jong zijn bezig, om het project een zo breed mogelijk platform te geven.

ENECO heeft middels een adhesieverklaring hun enthousiasme uitgesproken en ziet, afhankelijk van de uitkomst van het haalbaarheidsonderzoek, een rol voor zich weggelegd in oplaad voorzieningen.

6

7