Eindrapport-Ambtsbericht Wnd Burgemeester Bloemendaal Aan CdK- 25 Juni 2015

8/20/2019 Eindrapport-Ambtsbericht Wnd Burgemeester Bloemendaal Aan CdK- 25 Juni 2015

1/49

Ambtsbericht

Verkenning en ontwikkeling van de

bestuurscultuur en –praktijk in de

gemeente Bloemendaal

Samen bouwen aan het huis van de democratie inBloemendaal

Aan

Commissaris van de Koning in Noord-Holland

De heer J.W. Remkes

Van

Waarnemend burgemeester van gemeente Bloemendaal

Mevrouw . !mmens-Knol

Bloemendaal" #$ %uni #&'$


2/49

Colofon

(n dit ambtsberi)ht doet de waarnemend burgemeester van gemeente Bloemendaal

verslag over de ontstane situatie en de bestuurs)ultuur in de gemeente Bloemendaal.

Hiermee wordt invulling gegeven aan de o*dra)ht van de Commissaris van de Koning bi%

de benoeming van de waarnemend burgemeester.

De verkenning en het inge+ette ontwikkelingstra%e)t verlo*en onder de leiding van de

waarnemend burgemeester. Dit is in goed samens*el met alle betrokkenen , raad"

)ollege" ambteli%ke organisatie n samenleving , o* ge*akt.

De verantwoordeli%kheid voor de inhoud en kwaliteit berust evenwel bi% de waarnemend

burgemeester. i% is hierbi% ondersteund door dr. (gno /r0**er van het bestuurskundig

onder+oeks- en adviesbureau /artners1/r0**er te 2ught.


3/49

Inhoudsopgave

Deel I: De kern ........................................................................................ 1 ' (ntrodu)tie ........................................................................................... #

# De ontstane situatie3 wat is hier aan de hand4 .................................. 5

6 Wat is het gewenste toekomstbeeld4 ................................................ 7

5 Wat is de route om het toekomstbeeld te realiseren4 ...................... 8

5.' 9rganisatie van werkateliers............................................................................. 8

5.# !erste resultaten ............................................................................................... 8

$ dvies aan de Commissaris van de Koning ....................................... ''

Deel II: De onderbouwing ..................................................................... 13

' Bes)hri%ving huidige bestuurs)ultuur- en *rakti%k ............................ '5

'.' 9mgangsvormen" )ommuni)atie" a:s*raken maken en nakomen en

elkaar aans*reken ........................................................................................... '5

'.# 2erdeling verantwoordeli%kheden tussen raad" )ollege en ambteli%ke

organisatie in)lusie: onderling samens*el ...................................................... '$

'.6 ;amens*el binnen de raad .............................................................................. '8

'.5 ;amens*el binnen het )ollege ........................................................................ #&

'.$ ;amens*el en )ommuni)atie met de samenleving ........................................ #'

'.7 De organisatie ................................................................................................. #5

'.ewenst toekomstbeeld ................................................................................. 6#

6.# De route om het toekomstbeeld te realiseren ............................................... 6$

6.6 Kansen en barri?res waarmee rekening moet worden gehouden ................. 68

Deel III: De bijlage ................................................................................. 40

Bi%lage ' /lan van aan*ak @:ebruari #&'$A ............................................ 5'


4/49

'

Deel I: De kern


5/49

#

1 Inrodu!ie

Aanleiding

De ontstane situatie en de bestuurs)ultuur in de gemeente Bloemendaal +i%n voor deCommissaris van de Koning aanleiding geweest de waarnemend burgemeester een

o*dra)ht mee te geven. De+e o*dra)ht omvat3

' Het verkennen o: laten verkennen van de oor+aken die ten grondslag liggen aan de

huidige bestuurs)ultuur in Bloemendaal.

# Het ervoor +orgen dat een verbetertra%e)t wordt ontwikkeld en uitgevoerd ten aan

+ien van de bestuurs)ultuur en de onderlinge verhoudingen.

6 Het toe+ien o* een heldere en eenduidige toe*assing van weten regelgeving.

De Commissaris van de Koning hee:t de waarnemend burgemeester ver+o)ht een

ra**ortage uit te brengen over de resultaten van de verkenning. De+e ra**ortage moestaanvankeli%k in de vorm van een vertrouweli%k ambtsberi)ht worden uitgebra)ht. (n

overleg met de Commissaris van de Koning is a:ges*roken om het volledige

ambtsberi)ht o*enbaar te stellen en ter bes)hikking te stellen aan de raad.

Dit ambtsberi)ht bevat een analse van de ontstane situatie @*aragraa: #A" het gewenste

toekomstbeeld @*aragraa: 6A" de weg om daar te komen en de eerste resultaten van het

inge+ette tra%e)t @*aragraa: 5A en het advies @*aragraa: $A.

"o!us voor de verkenning en he verbeerraje!

De verkenning en het ontwikkelingstra%e)t +i%n uitgevoerd aan de hand van een dertigtalges*rekken en een aantal werkateliers , +ie het *lan van aan*ak @Bi%lage 'A. De :o)us is

geri)ht o* het Huis van de demo)ratie in Bloemendaal aan de hand van de volgende

:a)etten3

– 9mgangsvormen" )ommuni)atie" a:s*raken maken en nakomen" en elkaar

aans*reken.

– 2erdeling van verantwoordeli%kheden tussen raad" )ollege en ambteli%ke

organisatie" in)lusie: onderling samens*el.

– ;amens*el binnen de raad en samens*el binnen het )ollege.

– ;amens*el en )ommuni)atie met de samenleving.

– De organisatie van de toekomst.

– (n:ormatievoor+iening en de kwaliteit van beleidsstukken.

– Borging3 ;amenwerken aan *ro)eskwaliteit.

Het *lan van aan*ak is bes*roken met het *residium van de gemeenteraad van

Bloemendaal o* '= :ebruari %.l. en een dag erna is dit ter kennisname gebra)ht van de

)ommissie Bestuur en Middelen.


6/49

6

#eeswij$er

Het ambtsberi)ht bestaat uit drie delen3

Deel I: De kern. Dit deel bevat het advies aan de Commissaris van de Koning" o* basis van de)on)lusies over de ontstane situatie en de bestuurs)ultuur. Dit deel omvat tevens een

bes)hri%ving van het gewenste toekomstbeeld" de route om dat te realiseren" alsmede de eerste

resultaten van het inmiddels inge+ette ontwikkelingstra%e)t.

Deel II: De onderbouwing. Dit deel bevat de onderbouwing van de )on)lusies en het advies o*

basis van de observaties van de waarnemend burgemeester. De+e observaties worden

geEllustreerd met )itaten van raadsleden" bestuurders en ambtenaren en bewoners.

Deel III: De bijlage bevat het *lan van aan*ak d.d. '$ :ebruari #&'$.


7/49

5

% De onsane siuaie: wa is hier aan de hand&

'ern!on!lusie

!r is s*rake van een +eer +orgeli%ke situatie. Het in gang ge+ette ontwikkelingstra%e)thee:t eerste *ositieve resultaten o*geleverd. Fegeli%kerti%d maakt dit tra%e)t ook

duideli%k dat het een +eer grote o*gave is tot een goed niveau te komen wat betre:t de

kwaliteit van het bestuur en de lokale demo)ratie. Raadsleden" )ollegeleden en

ambtenaren hebben allemaal hun individuele kwaliteiten. De o*gave bestaat er vooral

uit om het onderlinge samens*el sterk te verbeteren3 heldere rol- en taakverdeling"

duideli%ke en goed voorbereide *ro)essen" teams*el en onderling vertrouwen. De

o*gave is om van individuele kwaliteiten tot )olle)tieve resultaten te komen.

!r +i%n grote *roblemen" de+e s*elen al veel langer en er is de a:gelo*en %aren te weinig

werk van gemaakt om daar o* een goede manier o* in te s*elen. Daarbi% gaat het in hetbi%+onder om3

– !en niet goed :un)tionerende raad met ruwe omgangsvormen" ma)hts*olitiek en

dusdanig hinderli%ke bemoei+u)ht ri)hting )olleges , dat de+e +wak +i%n en

onvoldoende bestuurli%ke regie kunnen voeren.

– 9nvoldoend gevoel van verantwoordeli%kheid voor een goed bestuur en een goed

:un)tionerende demo)ratie bi% raad" )ollege en ambteli%ke organisatie.

– !en nogal eens *roblematis)he relatie met de samenleving en in relatie hiermee

slo*ende %uridisering van bestuur en menseli%ke intera)tie.

– !en organisatie die nog niet in staat is te voldoen aan eisen van modern bestuur n

aan de bi%+ondere eisen die de Bloemendaalse samenleving en )ultuur vragen3

Meer taken uitvoeren met minder middelenG meer intrinsieke samenwerking met

de samenleving" slagvaardige regionale samenwerking en een trans*arante en

demo)ratis)he overheid ten overstaan van mondige burgers.

Duideli%k is geworden dat een :undamentele en sstematis)he aan*ak nodig is. Dat het

inge+ette verbeteringstra%e)t al hee:t geresulteerd in enige verbeteringen @+ie ook

*aragraa: 5.# van Deel 'A" doet hier niets aan a:.

'ernbevindingen

an de+e )on)lusie ligt een groot aantal bevindingen ten grondslag.

(evindingen over de onsane siuaie en besuurs!uluur

Omgangsvormen, communicatie, afspraken maken en nakomen en elkaar aanspreken

– Binnen de raad is s*rake van verruwing van omgangsvormen en een gebrek aan weder+i%ds

res*e)t.

– De intera)tie binnen de raad en het samens*el met het )ollege is onvoldoende geri)ht o* het

+oeken verbinding en ge+amenli%k bouwen.


8/49

$

Verdeling verantwoordelijkheden tussen raad, college en ambtelijke organisatie inclusief

onderling samenspel

– !r is geen heldere taakverdeling.

– Het samens*el tussen raad en )ollege leidt niet tot heldere *olitieke sturing.

– !r is geen vru)htbaar samens*el tussen raad" )ollege en ambteli%ke organisatie en er is geen

eenheid van bestuur.

– Binnen de ambteli%ke organisatie is s*rake van bureau*olitiek en in de wisselwerking met het

)ollege is er onduideli%kheid n stri%d over bevoegdheden.

– Binnen de ambteli%ke organisatie bestaat er angst voor het maken van :outen en is er een

gebrek aan rugdekking.

Samenspel binnen de raad

– (ndividuele kwaliteiten leiden niet tot een goed :un)tionerende raad.

– De raad is sterk intern geri)ht en dit gaat ge*aard met een onduideli%ke rolo*vatting.

– Het raadsdebat staat in het teken van ma)htsdenken en o* de *ersoon s*elen.

– Binnen de raad is s*rake van een lage organisatiegraad en samenwerken aan *ro)eskwaliteit

is een blinde vlek.

Samenspel binnen het college

– Het )ollege en )ollegeleden hebben onvoldoende *ositie voor een stevige regie.

– De )ollegialiteit van bestuur binnen het )ollege staat onder druk.

Samenspel en communicatie met de samenleving

– !r is s*rake van een ongede:inieerd verwa)htings*atroon tussen samenleving en

gemeentebestuur.– De relatie tussen bestuur en samenleving is sterk ge%uridi:i)eerd.

– Binnen de Bloemendaalse samenleving heerst een bedri%:smatige visie @)or*orate visieIA o*

het :un)tioneren van het gemeentebestuur.

– Het samens*el tussen bestuur en samenleving wordt be*aald door invloedri%ke en niet alti%d

doorgrondeli%ke so)iale netwerken.

De organisatie

– De ambteli%ke organisatie is gedurende langere ti%d verwaarloosd.

– Het ontbreekt aan een gemeens)ha**eli%ke *ro:essionele werkwi%+e , medewerkers worden

onvoldoende aangestuurd en inge+et o* hun mogeli%kheden.

nformatievoor!iening

– De in:ormatievoor+iening is over de hele linie onder de maat.

– (n:ormatievoor+iening belemmert de rolvastheid van raad en )ollege.

"et klimaat voor de burgemeester

– !r is voor de burgemeester geen ruimte voor een *ositie boven de *arti%en3 de burgemeester

wordt vermalen in het ma)htss*el van de raad en in een )haotis)he voorbereiding van het

*olitiek-bestuurli%ke *ro)es door de ambteli%ke organisatie.

– De rol van de burgemeester marginaliseert tot te)hnis)h voor+itter en )eremoniemeester.


9/49

7

ie ook Deel (( voor de verdere toeli)hting o* de bevindingen.

)or$aken

an de ontstane situatie ligt een aantal )ru)iale oor+aken ten grondslag3' De )ultuur binnen de Bloemendaalse samenleving als geheel @in)lusie: het

gemeentebestuurA3

– >rote assertiviteit en door+ettingsvermogen om de eigen wil door te dri%ven en

geli%k te kri%gen.

– wak ontwikkelde waarden van geven en nemenI en er ge+amenli%k

uitkomenI. Daarmee is er ook een +wak ontwikkelde *rakti%k om een

gemeens)ha**eli%ke noemer te benoemen en elkaar in )ommuni)atie en

intera)tie over en weer houvast te bieden.

– Cor*orate visieI3 bestuurders +i%n ons *ersoneel.

–

Juridis)he %uridiserende benadering3 de re)hter staat hoger in rang dan hetgemeentebestuur.

# De *olitieke ma)ht is gedurende lange ti%d grotendeels ge)on)entreerd bi% n

*arti%.

6 >rote egos be*alen het onderlinge samens*el.

5 !r is weinig energie om samen te bouwen en voort te bouwen o* de ander.

$ Mensen worden niet in hun kra)ht ge+et.

7 9nveilige situatie voor burgemeester en wethouders door gebrek aan *olitiek

o*dra)htgevers)ha* vanuit de raad.

< !en belangri%k deel van de raad hee:t onvoldoende oog voor de *roblemen +iet

onvoldoende urgentie om e)ht te veranderen.

!en ontwikkelings*ro)es om toe te groeien naar een modern gemeentebestuur voor de

toekomst moet aangri%*en o* de+e oor+aken.

3 *a is he gewense oeko+sbeeld&

Aan he gewense oeko+sbeeld is ijdens vers!hillende gesprekken en

werkbijeenko+sen +e raadsleden, leden van he !ollege, de a+belijke organisaie

en een +aas!happelijke denkank gebouwd. Via die weg is he oeko+sbeeld evens

ge+eens!happelijk ge+aak. -e oeko+sbeeld besaa ui een groo aanal

bouwsenen. De$e geven we weer in de volgende figuur $ie voor een uiwerking Deel

II: hoofdsuk 3/.


10/49


11/49


12/49

8

4 *a is de roue o+ he oeko+sbeeld e realiseren&

!en groot aantal maatregelen is ti%dens bi%eenkomsten met raadsleden" )ollege en

ambteli%ke organisatie geEnventariseerd. 9* grond daarvan is een route voor realisatie

van het toekomstbeeld tot stand gekomen. De blauwe blokken uit de bovenstaande

:iguur +i%n daarvoor de bouwstenen @+ie voor een uitwerking Deel ((3 hoo:dstuk 6A.

4.1 )rganisaie van werkaeliers

Het ontwikkelingstra%e)t is voortvarend gestart met a)ht werkateliers3

– Werkatelier raad" )ollege en MF over gewenste bestuurs*rakti%k.

– Fwee werkateliers met sleutel*ersonen samenleving en vertegenwoordiging

gemeentebestuur over ;amens*el en )ommuni)atie met de samenlevingI

– Werkatelier raad" )ollege en MF over verdeling van verantwoordeli%khedenI

–

Werkatelier raad over samens*el binnen de raad.– Werkatelier )ollege over samens*el binnen het )ollege.

– Werkatelier MF sleutel*ersonen ambteli%ke organisatie over de 9rganisatie van

de toekomstI.

– Werkatelier MF sleutel*ersonen ambteli%ke organisatie over de

(n:ormatievoor+ieningI.

4.% erse resulaen

!erste en bes)heiden resultaten +i%n +i)htbaar als gevolg van het ontwikkelingstra%e)t tot

nu toe.

a Bi% alle s*elers , +owel raad" )ollege" ambteli%ke organisatie als inwonersdeelnemers aan de denktank , is s*rake van verandering van het urgentiegevoel

om iets te doen aan de ontstane situatie. De+e houding is +el:s bi% een aantal

veranderd van geen urgentie naar ongeduld3 over de hele linie +i%n s*elers

gemotiveerd om snel meer resultaten te genereren. Hiermee is een goede basis

voor het ontwikkelingstra%e)t gelegd.

b !r is een wensbeeld voor de toekomst ge:ormuleerd die door alle betrokkenen

wordt gedeeld.

) 9* basis hiervan is een a)tie*rogramma o*gesteld. Dit a)tie*rogramma wordt

inmiddels in diverse werkgroe*en uitgevoerd , met deelname vanuit de raad en de

ambteli%ke organisaties.

d !r +i%n eerste hoo*volle tekenen dat raadsleden elkaar daadwerkeli%k aans*reken

o* hun gedrag ti%dens de raadsvergaderingen. (n meerderheid is er inmiddels een

grote bereidheid om mee te werken aan het verbeteren van ge+amenli%ke

werkwi%+e en het samens*el in de raad.

: anwe+ige inwoners o* de *ublieke tribune ervaren een verandering. o meldt een

inwoner naar aanleiding van de raad van #= mei #&'$ aan de burgemeester3

#$at is hier gebeurd, men corrigeert elkaar%& 'o hoort een raad te

functioneren%()

g Het werken met *re-advie+en wer*t eerste vru)hten a:.


13/49

'&

De basis bli%:t e)hter wel broos en kan ook weer omslaan. !en :undamenteel en

sstematis)h vervolg van de aan*ak is en bli%:t nodig. !en inwoner" tevens deelnemer

aan de denktank uit de samenleving hierover3

#*ijn complimenten voor de frisse en snelle aanpak met werkateliers,

werkgroepen et cetera) $il je echter de democratie weer opbouwen

als een huis, dan !al je het huidige gedrag moeten veranderen, door

het nieuwe gedrag helder te defini+ren()


14/49

''

Advies aan de Co++issaris van de 'oning

' Continueer in eerste instantie nog de aanstelling van de huidige waarnemend

burgemeester. De ti%d is nog niet ri%* voor het o*enstellen van de va)ature voor een

reguliere benoeming.

a Continueer de aanstelling van de huidige waarnemend burgemeester tot '

%anuari #&'7. Dit is belangri%k voor de )ontinuEteit in het veranderings*ro)es.

b Continuering van de huidige ondersteuning van de waarnemend burgemeester

is essentieel" evenals het ontwikkelingsbudget dat nodig is om het gewenste

toekomstbeeld te kunnen realiseren. De+e ondersteuning en

ontwikkelingsbudget +i%n essentieel , ten eerste om het benodigde

veranderingstra%e)t te kunnen uitvoeren en ten tweede omdat er anders een

totaal onwerkbare @en dus niet aanvaardbareA situatie voor de waarnemend

burgemeester ontstaat.

) et verdere sta**en o* basis van een in de)ember #&'$ uit te brengentussenevaluatie.

d (ndien *unt a van dit advies niet mogeli%k o: wenseli%k is" benoem dan een

nieuwe waarnemend burgemeester tot kort na de volgende

gemeenteraadsverkie+ingen. De+e dient als wegbereider voor de volgende

burgemeester. Maak daarbi% o* voorhand helder dat het niet de intentie is

de+e termi%n te verlengen. Biedt de burgemeester daarmee voldoende vri%heid

en ruimte om boven de *arti%en te o*ereren en voorkom dat hi% +i% a:hankeli%k

wordt van sleutel*ersonen in de Bloemendaalse *olitiek-bestuurli%ke *rakti%k

met oog o* een eventuele verlenging van de termi%n.

Denk bi% het :un)tie*ro:iel van de waarnemend burgemeester aan de volgende

as*e)ten die van belang +i%n gegeven de Bloemendaalse )ultuur3

– !rvaring met het uitoe:enen van het ambt van burgemeester. (n het

bi%+onder ervaring o* het gebied van lastige veranderings*ro)essen met

raad" )ollege" ambteli%ke organisatie en samenleving. Belangri%k is ook

a::initeit met het realiseren van een gemeente en demo)ratie van de

toekomst , +ie het gewenste toekomstbeeld.

– Natuurli%k ge+ag o* basis van ruime ervaring en een ona:hankeli%ke

uitstraling.

– !en slagvaardige door*akker en a:maker die goed om kan gaan met

weerstanden @een bestuurli%ke bulldo+erA.

– >root verantwoordeli%kheidsgevoel" ge)ombineerd met

relativeringsvermogen en leiders)ha* om verantwoordeli%kheden naar de

%uiste *lek toe te leiden en o* de %uiste *lek te laten.

# >ee: de waarnemend burgemeester de o*dra)ht mee a)tie: leiding te geven aan

het inge+ette ontwikkelings*rogramma. Belangri%ke aanda)hts*unten +i%n3

a ls voor+itter van raad en )ollege a)tie: sturen o* het werk*rogramma voor de

gemeenteraad en het )ollege in li%n met het gewenste toekomstbeeld en het

+i%n van een modern bestuur en organisatie.


15/49

'#

b /ro)esbegeleider van de raad bi% het *ro:essionaliseren van de eigen

gemeens)ha**eli%ke werkwi%+e en )ultuur , onder meer geri)ht o* het

bedri%ven van )onstru)tieve *olitiek.

) /ro:essionaliseren van de gri::ie in samens*el met de raadsgri::ier om het

veranderings*ro)es en :un)tioneren van de raad te ondersteunen. 9nder meergeri)ht o*3 adeuate voorbereiding van vergaderingen" ondersteuning

samenwerking raad" )ollege en ambteli%ke organisatie" versterken van het

:un)tioneren van de raad als geheel , de raad als orgaan" verbeteren van het

:un)tioneren van de gehele raad in samens*el met de samenleving.

d ;amen met het )ollege als o*dra)htgever :ungeren voor de

gemeentese)retaris om uitvoering te geven aan de benodigde organisatie-

ontwikkeling in li%n met het gewenste toekomstbeeld.

9ver de hele line in+etten o* bouwen in *laats van bes)houwen door het

ontwikkelings*ro)es vorm te geven aan de hand van )on)rete voorbeelden en

*ilots3 door )on)reet aan de slag te gaan en nieuwe werkwi%+en uit te *roberen.

6 !valueer over twee %aar na de resultaten van het inge+ette

ontwikkelings*rogramma.

– Centrale vraag is daarbi% o: het gewenste toekomstbeeld daadwerkeli%k is

gerealiseerd.

– Betrek bi% de+e evaluatie de kansen en belemmeringen om als +el:standige

gemeente te bli%ven voortbestaan.


16/49

'6

Deel II: De

onderbouwing


17/49

'5

1 (es!hrijving huidige besuurs!uluur2 en prakijk

Dit hoo:dstuk bevat de bes)hri%ving van de huidige besuurs!uluur2 en prakijk $oals de

waarne+end burge+eeser de$e aanrof en ijde van haar aanreden in februari%01. Deels is de+e gebaseerd o* observatie , deels o* basis van ges*rekken over de

)ultuur-en *rakti%k van de a:gelo*en vier %aar @en deels ook al daarvoorA.

1.1 )+gangsvor+en, !o++uni!aie, afspraken +aken en nako+en

en elkaar aanspreken

Verruwing en gebrek aan weder$ijds respe!

!r is in de bestuurs*rakti%k een grote mate van verruwing" gebrek aan weder+i%ds

res*e)t" inlevingsvermogen en vervaging van :atsoensnormen. De+e verruwing)on)entreert +i)h bi% een be*erkt aantal *ersonen , getalsmatig ver in de minderheid ,

maar dermate dominant dat de+e wel s:eerbe*alend +i%n. Het lukt de meerderheid niet

hier voldoende tegens*el tegen te bieden o: er niet in mee te gaan.

Raad" )ollege en ambteli%ke organisatie treden elkaar vanuit wantrouwen en een

gesloten bestuurs)ultuur tegemoet.

!r is s*rake van een )ultuur waar iedereen aanda)ht en res*e)t eist" maar tegeli%kerti%d

niemand luistert naar de ander. !r wordt veel o* de *ersoon ges*eeld en *ersoonli%ke

rellet%es vormen de brandsto: voor de bestuurs)ultuur. 9ver en weer bestaat het beeld

dat mensen keihard liegen o: on+in verko*en.

Dit vindt *laats in )ombinatie met geroddel en lekken. !moties worden s)hri:teli%k en in

toenemende mate via e-mailverkeer en so)iale media o* elkaar bot gevierd. !r is een

voortdurende stri%d van allen tegen allen @vergeli%k Fhomas HobbesA.

Inera!ie nie geri!h op $oeken van verbinding en ge$a+enlijk bouwen

Binnen de+e stri%d is geen ruimte voor het +oeken naar +involle onderlinge verbinding en

samen bouwen o: o* elkaar voortbouwen. (n de *laats daarvan worden relaties en

)on:li)ten uitvergroot en in belangri%ke mate ge%uridi:i)eerd. :s*raken worden

onvoldoende nagekomen. Dat draagt bi% aan stuurloosheid en onbetrouwbaarheid ,

ri)hting elkaar en naar de samenleving.

De+e harde en kille stri%d, ook ri)hting burgemeesters en wethouders , wordt drageli%k

gehouden door een :amiliaire )ultuur. Binnen de+e )ultuur bli%kt het mogeli%k samen a:

en toe een goed glas wi% te drinken en ge+ellig te doen. De :amiliaire )ultuur is ener+i%ds

een :ilter o* de harde +akeli%ke werkeli%kheid" ander+i%ds bedekt de+e een gebrek aan

*ro:essioneel teamwerk en een *ro:essionele werkwi%+e. (nhoudeli%ke )reativiteit"

samenwerkingskra)ht" innovatie en energie +i%n hierdoor sterk aan banden gelegd.


18/49

'$

Het ontbreekt aan voldoende +el:reinigend vermogen om hier verandering in aan te

brengen. Mensen die niet mee willen o: kunnen in de+e )ultuur raken snel o*gebrand o:

ki%ken toe vana: de +i%li%n +onder a)tie: in te gri%*en.

Ciaen er illusraie– -en raadslid. We hebben aantal sean)es in allerlei vormen gehad. De meest geestige was

een training in bes)having o* een +aterdag. @LA We hadden een motie waarin werd

uitges*roken dat we bes)haa:d moesten +i%n. Het ging er hard tegen aan" bi% de beesten a:.

Maar %e kunt bes)having niet bi%dragenI.

– -en raadslid. Fi%dens een sessie in andvoort , in de begin*eriode van burgemeester

Nederveen , werd aan ons als raadsleden gevraagd wat %e dri%:veren +i%n om in de raad te

+itten. De :ra)tievoor+itter van de 22D antwoordde toen3 ma)ht. Foen hoe:de het voor mi%

niet meerI.

– -en raadslid. Mensen +oeken )on:li)t. Je hoort vaak3 ha" hiermee kunnen we de wethouder

laten vallenI.

–

-en raadslid. Het gebeurt hier heel gemakkeli%k dat we wethouders o*branden. !lk raadsliddenkt hier3 dat baant%e van %ou" dat doe ik +o. Dat gee:t weinig res*e)tI.

– -en raadslid. !r is geen res*e)t voor de *ro:essie van de anderI.

– -en raadslid. (k denk dat een aantal mensen getergd +i%n dat +e het gevoel hebben dat +e

niet serieus genomen worden" dat +e niet gehoord worden. Je +ou willen dat iedereen een

*ositieve grondhouding hee:tI.

– -en ambtenaar 3 De rea)tie is dat alles %uridis)h getoetst wordt. 9veral +it nu de toets van de

huisadvo)aat o*. !r is geen vertrouwen dat er volgens be*aalde regels wordt gewerkt.

(edereen is ge:o)ust o* de %uridis)he toetsI.

– -en ambtenaar 3 We hebben allerlei stru)turen en agendas maar %e +iet dat s-middags

andere a:s*raken worden gemaakt dan s-o)htendsI.

– -en bewoner/ deelnemer denktank. Fe veel +aken in Bloemendaal eindigen" na veelal dure

deskundigen geraad*leegd hebben" bi% de Raad van ;tate. 9ok *lui+en +i% vaak naaruits*raken voor niet te vergeli%ken gemeenten om +odoende het geli%k aan hun +i%de te

kri%gen. Daar gaat een hoo* ti%d in+ittenI.

1.% Verdeling veranwoordelijkheden ussen raad, !ollege en

a+belijke organisaie in!lusief onderling sa+enspel

een heldere aakverdeling

!r is geen heldere en gedeelde grondslag voor de taakverdeling tussen raad" )ollege enambteli%ke organisatie. Dit gaat ge*aard met een gebrek aan rolvastheid. (edereen ,

raad" )ollege" ambteli%ke organisatie , gaat o* elkaars stoel +itten.

De raad hee:t +el: onvoldoende :o)us o* inhoudeli%k *olitieke relevante onderwer*en en

wordt door het )ollege hier ook niet bi% gehol*en @+o geven de beleidsstukken

onvoldoende +i)ht o* *olitieke alternatieven" argumenten *ro en )ontra en

keu+eruimteA.

Controle o* het )ollege ges)hiedt vanuit de raad onvoldoende o* basis van

gemeens)ha**eli%ke kaders" a:s*raken o: mandaten" maar vindt *laats aan de hand van

sub%e)tieve maatstaven. Raadsleden redeneren3 hoe had ik het +el: gedaan" wat had ik


19/49

'7

als wethouder o: burgemeester gedaanL..I. Dit leidt tot een onbestemde en onveilige

situatie voor )ollegeleden , waarbi% de waan van de dag regeert.

De a:gelo*en %aren is ook een *atroon ontstaan waarbi% een o: meer :ra)ties het )ollege

overladen met heel veel vragen over van alles en nog wat. Dit leidt tot veel etra werk

bi% de ambteli%ke organisatie en het )ollege" maar werkt ook door o* het vertroebelenvan *olitieke :o)us en geri)hte aanda)ht van de raad +el:.

a+enspel ussen raad en !ollege leid nie o heldere poliieke suring

!en gedeelde visie o* *olitieke relevantie ontbreekt. Daarmee ontbreekt tevens een

goede basis voor *olitiek o*dra)htgevers)ha*. Dergeli%ke duideli%kheid staat voor

raadsleden o* ges*annen voet met de behoe:te om terug te kunnen komen o*

a:s*raken en alles te allen ti%den weer ter dis)ussie kunnen stellen.

ra)ties en individuele raadsleden s*reken het )ollege en individuele bestuurders

doorgaans dwingend aan om +aken o* hun manier o* te *akken. De+e li%nen worden+elden gemeens)ha**eli%k gemaakt o: geob%e)tiveerd3 de n wil dit" de ander dat.

Fegenstri%dige wensen leiden tot de ver+u)hting3 %e kunt het nooit goed doen.

>emeens)ha**eli%ke noemer is wel dat men het er over eens is dat de burgemeester o:

de wethouders niet luisteren o: doen wat wordt gevraagd.

Het )ollege kan onvoldoende bouwen en vertrouwen o* heldere *olitieke kaders.

Raadsleden doorkruisen ook regelmatig bestuursbevoegdheden van het )ollege"

bi%voorbeeld rond vergunningverlening.

(n )ombinatie met de gangbare omgangsvormen ,o* de *ersoon s*elen in *laats van de

inhoudeli%k +aak , staat *olitiek bedri%ven nogal eens in het teken van @onAma)hts- ena:braak*olitiek @:iguur '.'A.


20/49

'


21/49

'=

(ureaupoliiek en srijd over bevoegdheden

Fussen )ollege en ambteli%ke organisatie bestaat onduideli%kheid en stri%d over de

bevoegdheden en mandaat. De+e stri%d gaat verge+eld van onvoldoende breed gevoel o:

bese: dat de ambteli%ke organisatie voor het )ollege werkt.

>edurende langere ti%d hee:t de ambteli%ke organisatie een *ositie o*gebouwd waarbi%

*olitiek-bestuurli%ke a:wegingen door middel van bureau*olitiek worden besle)ht. Dit

betekent dat het )ollege , net als de raad ,matig wordt ondersteund aan de hand van

alternatieven en keu+emogeli%kheden.

ls het )ollege ondersteuning wil organiseren is dat in belangri%ke mate a:hankeli%k van

individuele strategiePn van bestuurders. Bi%voorbeeld door die* in de ambteli%ke

organisatie o* de werkvloer te o*ereren om steun en in+et te organiseren.

Oeden van )olleges maar ook van de raad worden binnen de organisatie vaak ge+ien als

ti%deli%ke *assanten.

Angs voor he +aken van fouen en gebrek aan rugdekking

De ambteli%ke organisatie is onvoldoende geri)ht o* het organiseren van bestuurli%ke

o*dra)hten. nder+i%ds is de organisatie onvoldoende in staat om niet uitvoerbare

o*dra)hten ge+aghebbend terug te verwi%+en naar )ollege o: raad.

Hier leidt gebrek aan een *ro:essioneel o*dra)htgever- en o*dra)htnemers)ha*

eveneens tot onduideli%kheid. Dit vertaalt +i)h regelmatig in angst voor het maken van

:outen @wanneer doe %e het goed4A en gebrek aan weder+i%dse rugdekking. 9ok komt

binnen de+e *rakti%k voor dat het )ollege o: individuele wethouders a)hter de rug

worden a:gevallen. Raadsleden wi%+en eveneens o* de+e *rakti%k.

Ciaen er illusraie

– -en raadslid 3 ls wethouder moet %e )ontinu in de gaten houden o: %e *oten niet onder

de stoel worden weg ge+aagdI.

– -en raadslid. /roblemen ontstaan doordat alti%d iemand weer van kaders o: li%nen wil

a:wi%ken. Niemand verdedigt de uitge+ette koersI.

– -en bestuurder. (k kon met de ambteli%ke organisatie uit de voeten. (k lie* dire)t naar de

ambtenaar toe. (k ben graag o* de werkvloer en maak daar a:s*raken. Managerial

gebeurde er daardoor nietsI.

– -en bestuurder. (k voel de relatie met de ambteli%ke organisatie als onveilig. (k kri%g drang

om het +el: te doen" er boven o* +itten o: narrig worden. Dat wil %e niet" maar %e doet het

vanuit een gevoel van onveiligheidI.– -en bestuurder. Mi%n manier is *roa)tie: )ommuni)eren met de ambtenaren. (k +et a)ties

uit om te overleven. Je introdu)eert dan me)hanismes" eigenli%k +ou het niet moeten. !r is

te weinig :o)us" )a*a)iteit en aanda)ht om het bestuur in +i%n rol te ondersteunenI.

– -en ambtenaar. Binnen de organisatie worden raadsleden vaak ge+ien als *assanten3 we

voeren ons eigen beleid en vertellen wat we vinden dat +e moeten weten. 9ok bi% het

aanleveren van )ollegebrieven s*eelt dat. De vraag o: er een akkoord is van de wethouder

wordt vaak weg gewovenI.

– -en ambtenaar 3 (n het samens*el raad" )ollege en ambteli%ke organisatie horen aantal

*rin)i*es. (n *ositieve +in is er een enorme loaliteit om to)h verkeerde weg te volgen.

We +eggen niet3 ho" ik kan de+e o*dra)ht niet aan nemen. ls %e e)ht in een

*ro:essionele omgeving werkt" s*reek %e elkaar aan o* de verdeling van

verantwoordeli%khedenI.


22/49

'8

– -en ambtenaar 3 Je +iet vaak dat de s*elregels veranderen ti%dens het s*el. (k heb e)ht

rugdekking vanuit bestuur gemist" dat maakt het de a:gelo*en %aren best heel lastig om

hier te werken.I

– -en ambtenaar 3 De raad o*ereert vaak vanuit de o*vatting dat de raad de baas is en

)ollege en ambteli%ke organisatie +i)h daar naar moeten voegen. College en ambteli%ke

organisatie +i%n niet in staat gren+en te stellen.I

– -en bewoner/ deelnemer denktank. De ambteli%ke organisatie ontwikkelt +i)h als een

a*arte ma)ht en neigt de raad naar +i%n hand te +etten. Dat is een gevaarli%ke

ontwikkelingI.

1.3 a+enspel binnen de raad

Individuele kwalieien leiden nie o een goed fun!ionerende raad

Raadsleden bes)hikken individueel doorgaans over veel e*ertise" elouentie en

energie. an de andere kant +i%n raadsleden weinig vaardig om met elkaar tot resultatente komen o* +aken als3

– inhoudeli%ke *olitieke visievormingG

– kaderstellen , in het bi%+onder hoe %e daar als raad o* grond van bestuursre)ht

invulling aan gee:t u relatie tot bestemmings*lannen" vergunningverlening en

s)hadevergoedingenG

– *arti)i*atie en samens*el met de samenlevingG

– e::e)tieve werkwi%+en en in wegen om tot een goede organisatie van het raadswerk

te komen.

Inerne geri!hheid in !o+binaie +e onduidelijke rolopvaingRaadsleden hebben geen gedeelde o*vatting over de eigen rol en taak. De raad is in

belangri%ke mate met +i)h+el: be+ig. Dit bli%kt onder meer uit grote :o)us o* *ro)edures"

het reglement van orde en +aken die strikt genomen tot het domein van het )ollege

behoren. 2oor het a:wegen van relevante *olitieke keu+evraagstukken en inhoudeli%ke

*olitieke *ro:ilering is veel minder aanda)ht.

5aadsdeba in eken van +a!hsdenken en op de persoon spelen

De toon van het debat is doorgaans on*le+ierig s)her* en o* de *ersoon.

Niet naar elkaar luisteren en in de rede vallen is de norm. Fegeli%kerti%d is s*rake van een

s)her*e s)heidsli%n tussen )oalitie en o**ositie. 9**ositie:ra)ties worden stelselmatiggemarginaliseerd o* basis van ma)htsdenken. Rekening houden met de o*vattingen van

kleinere :ra)ties" bi%voorbeeld door het +oeken van )om*romissen o: het smeden van

wisselende meerderheden is geen onderdeel van de *olitieke *rakti%k3 ls %e genoeg

+etels haalt luister ik naar %eI.

#age organisaiegraad en 6sa+enwerken aan pro!eskwaliei7 is blinde vlek

Raadsleden +i%n niet re:le)tie: o* hun eigen rol en s*reken elkaar daar niet o* aan. 2eel

energie en in+et gaat over het *olitieke s*el" %e eigen +in doordri%ven en het

o*bouwen van ma)hts*osities. ;amenwerken aan *ro)eskwaliteit is een blinde vlek.


23/49

#&

(nterventies van de burgemeester" o: ondersteuning vanuit de gri::ie die worden geri)ht

o* *ro)eskwaliteit worden niet als +odanig herkend en worden onderdeel gemaakt van

het *osities*el.

Het /residium draagt niet bi% aan organisatiegraad van de raad als geheel. !r is weinig

enthousiasme om %uist in de+e setting *ro)edure+aken voor te bereiden. 9ok laata)tieve deelname van de :ra)ties aan het /residium vaak te wensen over.

Met name tussen de )ommissie Ruimte en de )ommissie ;amenleving bestaan

essentiPle vers)hillen. Bi% de )ommissie ;amenleving bestaat doorgaans meer ruimte

voor naar elkaar luisteren en onderlinge samenwerking. De taakverdeling tussen wat in

de )ommissies gebeurt en wat in de raad is over de hele linie niet helder.

Ciaen er illusraie

– -en bewoner/ deelnemer denktank 3 De gemeenteraad is in +i)h+el: gekeerdI.

– -en bewoner/ deelnemer denktank 3 Hou o* met het gekrakeel in de raadI.

– !en bewoner deelnemer denktank3 !r is veel ma)htsuitoe:ening door verbaal geweld"

vele onnodige interru*ties" gemeenteraadsleden kleineren" door verbaalgeweld toe te

*assen" veel @+i)htbareA nadruk leggen o* ma)ht" door geko+en woorden een te +ware

lading meegegeven. Het met verbaal geweld Qin de hoek +ettenQ van andere *arti%en" die

dan niet o: nauweli%ks meer verder durven te gaan en daardoor niet uit de ver: kunnen

komenI.

– -en raadslid 3 (k verbaas me dat het be*erkt gaat over inhoudeli%ke +aken gaat en veel

over mensen" *ro)edures en *ro)essen. Dat vind ik %ammer. Dat geldt vooral voor de

raad. De Commissie ;amenleving gaat goed" daar +itten ook veel nieuwe mensen. (n de

raad weet ik na 6"$ uur vaak niet waarover het gaat. !r is vaak veel %uridis)h gedoe. (k

denk ook aan de e::i)iPntie. !r is heel veel e*ertise" kan dat niet meer rendement

o*leveren4 Bi% andere gemeenten kan het stuk snellerI.

– -en raadslid. De vergaderwi%+e moet e)ht anders" er is nu nauweli%ks *olitiek.I

– -en raadslid motiveert haar vertrek uit de raad als volgt3 De vergaderingen

@)ommissieraad" ges*rekken over Qinterne verhoudingen in de raadQ" maar +eker ook ons

interne overlegA vergenS in mi%n ogen dis*ro*ortioneel veel ti%dI.

– -en raadslid. 2ers)hillen van o*vatting worden *ersoonli%k o*gevat o: *ersoonli%k

gemaakt.I

– Raadslid3 We moeten meer als team" samen trekken we de kar. Je tre:t elkaar alleen in

situaties waar %e elkaar bestri%dt voor de )ameraI.

– -en raadslid 3 Debatten ri)hten +i)h niet o* inhoudeli%ke argumenten" maar o* s)oren.

Debatten ver+uren en +i%n geri)ht o* *ersoonli%ke bes)hadigen. Debatten worden onnodig

o* de man ges*eeld. !r is een gebrek aan goede verlie+ersI.

– -en bestuurder 3 De makke is dat er +i%n geen serieu+e o*gaven +i%n. Dat tekent de+e raad.

Dat komt tot uitdrukking in onnodige agressieI.– -en ambtenaar 3 De raad *akt nu de kans om allerlei rollen in te vullen3 a)tievoerder"

)ollegelid" burger" ins*reker" L I.

– -en ambtenaar. (k moet ook denken aan een :ragmentatiebom" %e +it in de raads+aal en

het s*at alle kanten o*I.

1.4 a+enspel binnen he !ollege

)nvoldoende posiie van !ollege en !ollegeleden voor sevige regie

Het )ollege hee:t onvoldoende *ositie om stevig invulling te geven aan besturen en

uitvoeren. Het )ollege is daarmee onvoldoende in staat regie te voeren o* belangri%ke


24/49

#'

dossiers. 2anuit de raad is er een sterke bemoeienis met het dageli%kse werk van het

)ollege. Dit werkt +eer verstorend door o* het :un)tioneren van het )ollege en

individuele )ollegeleden @+ie ook *aragraa: '.#A.

Fe vaak moet het )ollege o*treden vanuit een reagerende modus" +owel ri)hting de raad

en individuele :ra)ties als ri)hting de ambteli%ke organisatie. Daar komt bi% dat het)ollege niet goed wordt ondersteund vanuit de ambteli%ke organisatie @+ie *aragraa:

'.#A. !en en ander leidt nogal eens tot )haotis)he )ollegevergaderingen.

Fegeli%kerti%d ontbreekt het nogal eens aan natuurli%ke steun voor wethouders vanuit

de eigen :ra)tie. Dat vergroot bi% wethouders het gevoel dat +i% in een onveilige en

soms vi%andige omgeving hun werk moeten doen.

Collegialiei van besuur saa onder druk

De onderlinge verhoudingen staan ,ook als gevolg van de *ositie die het )ollege binnen

het gemeentebestuur hee:t , vaak onder druk. Hierover bestaan bi% dire)t betrokkenen

overigens uiteenlo*ende beelden. o t*eert de een bestuurder uit het )ollege #&'&-#&'5 de onderlinge wisselwerking als ve)ht)ollege. !en andere bestuurder s*reekt %uist

van )ollegiaal bestuur. De ene bestuurder s*reekt over een mannen)ultuur en de

andere bestuurder t*eert de wisselwerking in termen van elkaar o*vangen.

9ver de )ollege*eriode #&&7-#&'& bestaan bi% betrokkenen wel eensluidende

o*vattingen. De onderlinge verhoudingen waren goed met voldoende invulling van

)ollegiaal bestuur. !en belangri%ke im*uls was de ambitie voor :usie met de toenmalige

gemeente Bennebroek. De+e ge+amenli%ke ambitie verbond het )ollege in belangri%ke

mate.

1. a+enspel en !o++uni!aie +e de sa+enleving

)ngedefinieerd verwa!hingsparoon ussen sa+enleving en ge+eenebesuur

an ins*raak" burger*arti)i*atie en intera)tie: beleid wordt rond een aantal *ro%e)ten

invulling gegeven" maar over de hele linie +i%n de ervaringen be*erkt en de resultaten

+i%n +eer wisselend. !en belangri%ke oor+aak tegenvallende resultaten is de be*erkte

o*enheid van *arti)i*atietra%e)ten. 2aak ervaren *arti)i*anten ook dat s*rake is van

s)hi%n*arti)i*atie3 de kaarten +i%n volgens hen al o* voorhand ges)hud.

De bestuurssti%l en rolverdeling tussen gemeentebestuur en deelnemers is vaak niet

helder. (n veel gevallen ontbreekt daarvoor de *olitiek-bestuurli%k inkadering.

!en andere oor+aak is een )ultuur waarbi% groe*en uit de samenleving gewend +i%n om

via dire)te li%nen met raadsleden" )ollegeleden o: ambtenaren belangen te behartigen.

Dat gaat ten koste van een trans*arante en integrale belangena:weging in wisselwerking

met andere belanghebbenden.


25/49

##

5elaie ussen besuur en sa+enleving is serk gejuridifi!eerd

Dit s*eelt vooral binnen het ruimteli%ke domein. 2eel aanda)ht gaat uit naar *ro)edures

voor beroe* en be+waar. 9ok wordt veel gebruik gemaakt van W9B-*ro)edures en de

gang naar de re)hter wordt niet ges)huwd. !en groot aantal inwoners hee:t daarvoor

ook voldoende middelen bes)hikbaar.

Binnen het gemeentebestuur wordt hiero* veelvuldig geanti)i*eerd. !r +i%n veel

dis)ussies over al dan niet geheimhouding van do)umenten en het al dan niet

vergaderen a)hter gesloten deuren.

8Corporae2visie9 op he fun!ioneren van he ge+eenebesuur

2anuit vers)hillende lagen in de Bloemendaalse samenleving wordt o* een +eer

bedri%:smatige wi%+e naar het gemeentebestuur gekeken. 2eel Bloemendalers hebben

ervaring met leiding geven aan een bedri%: en denken dat het gemeentebestuur ook als

een bedri%: moet worden aangestuurd @)or*orate-visieIA.un)tionarissen" +oals wethouders en de burgemeester +i%n bovenal vervangbaar. ls

iemand een :out maakt hee:t hi% o: +i% al snel a:gedaan en dient *laats te maken voor

een ander. Dat geldt ook voor andere :un)ties in de lokale samenleving" +oals de

s)hooldire)teur en de dominee.

Invloedrijke en nie alijd doorgrondelijke so!iale newerken

Belangri%ke so)iale netwerken worden gevormd door de Rotar" de >o:l)lub" de

Ho)ke)lub en de 2ri%metselari%. Oidmaats)ha* van dergeli%ke verbanden is van groot

belang voor so)iale status n invloed binnen de gemeens)ha*. 2anuit dergeli%ke

verbanden wordt ook invloed uitgeoe:end o* individuele raadsleden" :ra)ties enbestuurders. !en aantal ges*reks*artners wi%st in dat li)ht +el:s o* een s)haduwma)ht

binnen de lokale samenleving. De suggestie is daarbi% tevens dat er s*rake is van een

sterke regie vanuit de+e o: gene kring. Dit beeld kan niet worden bevestigd , wel is

duideli%k dat er langs allerlei wegen intensieve invloeds*ogingen o* raadsleden"

)ollegeleden en ambtenaren *laats vinden

Binnen de Bloemendaalse samenleving is ook s*rake van een waters)heiding tussen

oud en nieuw geld. Nieuwkomers , vaak oms)hreven als ondernemers uit

msterdam en hore)ageld , worden sle)ht gea))e*teerd en +i%n bi%voorbeeld snel

ob%e)t van %uridis)he *ro)edures.

Ciaen er illusraie

– -en bewoner/ deelnemer denktank samenleving. !en bewustwordings*ro)es is nodig bi% raad"

)ollege en ambteli%ke organisatie dat +i% er voor de samenleving +i%n en niet voor +i)h+el:I.

– -en bewoner/ deelnemer denktank samenleving. Heel veel kansen o* samenwerking met

bedri%ven en organisaties +i%n gemist , vanwege gebrek aan o*en houding en +wakke

a))ounthouders van de kant van het gemeentebestuurI.

– -en bewoner/ deelnemer denktank samenleving. Tit ges*rekken met raadsleden bleek mi% dat

+i% burger*arti)i*atie @vooralA +ien als een methode om be+waars)hri:ten+ienswi%+en te

voorkomen. Dat is wel een erg be*erkte o*vatting en bovendien werkt het nietI

– raadslid. Dit is een mondige samenleving" vooral rond ruimteli%ke ordening. Dan heb %e een

volle tribune in)lusie: advo)atenI.

– -en oud2burgemeester. De hel:t van de inwoners is %urist. Je bent +el: %urist o: de buurman is


26/49

#6

datI.

– -en raadslid. (n Bloemendaal woont een etreem mondige bevolking die +eer su))esvol en

ambitieus is. i% +etten keihard in om hun +in te kri%gen en bes)hikken over voldoende ka*itaal

om +aken snel te %uridiserenI.

– Oud2bestuurder 3 (n de samenleving lee:t een )or*orate visie o* het gemeentebestuur.

:rekenen o* resultaten en de houdbaarheidsdatum van bestuurders is laagI.

– -en oud2burgemeester 3 Je hebt hier twee o: drie lagen van de 22D. De raad is de onderste"

dan daarboven het bestuur en daarboven de mensen van Hoge Duin en DaalsewegI.

– -en raadslid 3 an de ene kant +ie %e in+et o* burger*arti)i*atie en vragen inwoners daar om.

an de andere kent +ie %e dat inwoners terug vallen o* ons kent ons en via bestaande

netwerken +aken regelen. !r is hier een sterk netwerk)ultuur3 regelen met vriend%es Dan kun

%e het vanuit de gemeente niet snel goed organiserenI.

– -en ambtenaar 3 !en hoo:d van een samenwerkingsverband die werkt voor meerdere

gemeenten merkt o* dat Bloemendaal de meeste aanda)ht vraagt" vanuit de *olitiek en de

samenleving. !r +i%n meer beroe*s+aken" meer be+waars)hri:ten en raadsleden die klagende

burgers bi%staanI.

– -en ambtenaar. Het +ou een groot goed +i%n als we bestuurli%ke bekra)htiging hebben3 hoegaan we om met intera)tie: besturen4 Communi)eer dat vervolgensUI.

– www)waarstaat%egemeente.nl3 Woonob%e)ten onder be+waar @W9A is hoger dan gemiddeld in

de groe* gemeenten van vergeli%kbare grootte3


27/49

#5

1. De organisaie

De a+belijke organisaie is gedurende langere ijd verwaarloosd

De ambteli%ke organisatie is gedurende langere ti%d verwaarloosd , de a:gelo*en %aren iser ook aan+ienli%k be+uinigd o* de ambteli%ke organisatie. /lannen om de organisatie in

te delen naar een :ronto::i)eba)ko::i)e model is niet gerealiseerd. !en *ro:essionele

werkwi%+e is onvoldoende van de grond gekomen. !en oud-burgemeester daarover3 De

uitrol is bli%ven steken in een heimiddag. (k heb niet ge+ien dat wat gebeurd is in de

organisatie.I Het ambteli%k management is onvoldoende in )ontrol. Dit belemmert

regie o* benodigde veranderings*ro)essen.

2erwaarlo+ing komt ook tot uitdrukking in de be*erkte waardering vanuit de raad en het

)ollege. Dit mani:esteert +i)h ook rond de dis)ussies over het nieuwe gemeentehuis. !r

is weinig bereidheid om te investeren in goede huisvesting voor ambtenaren. Binnen de

raad wordt regelmatig , ook in o*enbare bi%eenkomsten , negatie: over ambtenaren o:de ambteli%ke organisatie ges*roken.

een ge+eens!happelijke professionele werkwij$e ; +edewerkers worden

onvoldoende aangesuurd en inge$e op hun +ogelijkheden

De a:gelo*en *eriode is onder leiding van de interim gemeentese)retaris gewerkt aan

de vormgeving van de organisatie van de toekomst. Dit is gebeurd met het huidige

management , aanvankeli%k als kwartiermaker en vervolgens als nieuw benoemd

managementteam. Dit hee:t in korte ti%d geleid tot een nieuwe organisatiestru)tuur ,

*er ' %uni #&'$ , en het benoemen van een aantal kernwaarden.

Dit verandertra%e)t is tot nu toe n verband met de korte loo*ti%d nog in be*erkte mateverdie*t naar gedrag3 het benoemen en ins*elen o* individuele )om*etenties"

*ro:essionele vaardigheden en gemeens)ha**eli%ke werkwi%+e. De ambteli%ke

organisatie is o* belangri%ke onderdelen onvoldoende toegerust o* de realisatie van de

gestelde o*gaven.

evolg is ook dat er )olle)tie: te

weinig kwaliteit en goede resultaten worden gehaald.

!r is nog onvoldoende aanda)ht voor het realiseren van een gemeens)ha**eli%ke*ro:essionele werkwi%+e , die ins*eelt o* de eisen die aan een moderne

overheidsorganisatie worden gesteld.

!en integrale werkwij!e komt onvoldoende van de grond. De organisatie is sterk

verkokerd vanuit een hiPrar)his)he )ultuur. /ro:essionals werken geEsoleerd en

*ro:essioneel teamwerk komt nauweli%ks tot stand.

De organisatie is onvoldoende ingesteld o* het ontwerpen en regisseren van comple3ere

processen – in een politiek2bestuurlijk gevoelige conte3t . !r wordt sterk te)hnis)h-

inhoudeli%k geredeneerd" waarbi% wordt toegewerkt naar de te)hnis)h beste o*lossing

voor het *robleem @+oals gede:inieerd vanuit het eigen denkkaderA. !r is onvoldoende

+i)ht o* alle relevante belangen" alternatieven en *olitieke keu+emogeli%kheden. Het


28/49

#$

)ollege wordt onvoldoende bediend om de raad toe te leiden naar en in stelling te

brengen rond *olitieke keu+evraagstukken.

De organisatie is onvoldoende ingesteld o* interne en e3terne samenwerking. !r wordt

veelal nog van binnen naar buiten gewerkt in *laats van andersom.

!r wordt onvoldoende geEnvesteerd en gebruik gemaakt van 4standaard procedures5 enkennismanagement om niet telkens het wiel o*nieuw uit te vinden. Dit komt

bi%voorbeeld tot uitdrukking in het wisselend omgaan met o*enbaarheid en

geheimhouding" het telkens o*nieuw bedenken wat als )on)e*t-besluit voor raad o:

)ollege wordt ge:ormeerd" en hoe om te gaan met +ienswi%+en.

mbteli%ke *ro:essionaliteit staat in belangri%ke mate onder druk van de waan van de

dag en ad ho) a)ties.

De organisatie is veel ti%d kwi%t aan %uridis)he , vaak sle*ende , *ro)edures en bes)hikt

over weinig )a*a)iteit o* onverwa)hte +aken o: wendingen in te s*elen.

!r bestaat angst voor het maken van :outen. Dit leidt tot he)hten van +eer grote waarde

aan ambteli%ke *ro)edures en %uridis)he toetsen het geen )on:ormisme in de hand werkt

en )reativiteit en innovatie belemmert.

Ciaen er illusraie

– -en ambtenaar 3 De a:gelo*en vi%: %aar hebben de dossiers huisvesting en !WH a::aire

!lswoutshoekS" mentaal en ua ti%d heel veel ti%d gekost. ls we die twee niet gehad

hadden" waren er dan andere dossiers geweest4I.

– -en ambtenaar 3 (k heb soms het gevoel dat het bestuur meer met elkaar be+ig is en er

geen intrinsieke +org is voor de ambteli%ke organisatie en de samenleving. Bestuurli%ke

debatten +orgen voor veel beslag" allerlei wendingen" korte termi%n a)tiesI.

– -en bestuurder 3 :deling ' *raat niet met a:deling 6" ook niet als dat o**ortuun isI.

– -en oud2burgemeester 3 !r waren er geda)hten om naar een :ront- en ba)ko::i)e model te

gaan. Dan had %e :siek een andere inri)hting nodig. Dat kost #"$ ton en dat doe %e niet

voor 5 %aar. De nood+akeli%ke wi%+iging hebben we uitgesteldI.

– -en oud2burgemeester 3 2eel raadsleden begre*en niet dat nieuwbouw nodig is. e wilde

er geen )ent aan uitgeven. (n het oude gemeentehuis moesten ambtenaren met de %as

aan +itten. l het sto*werk kostte veel meer geldI.

– -en ambtenaar 3 !r wordt over de organisatie ges*roken als een nood+akeli%k kwaad

waar we huisvesting voor moeten organiserenI.

– -en ambtenaar. Binnen de organisatie worden raadsleden vaak ge+ien als *assanten3 we

voeren ons eigen beleid en vertellen wat we vinden dat +e moeten weten. 9ok bi% het

aanleveren van )ollegebrieven s*eelt dat. De vraag o: er een akkoord is van de wethouder

wordt vaak weg gewovenI.

In de overdra!h van de ineri+ ge+eenese!rearis aan de nieuwe

ge+eenese!rearis is de kernboods!hap da he werken aan een professionele

organisaie voor de ko+ende ijd de hoogse prioriei heef. -e funda+en is gelegd

en he is nu $aak o daadwerkelijke uivoering e ko+en, $o geef hij aan.


29/49

#7

1.> Infor+aievoor$iening

De infor+aievoor$iening is over de hele linie onder de +aa

De rekenkamer)ommissie van gemeente Bloemendaal )on)ludeert in %anuari #&'$ hetvolgende3

#De kwaliteit van raadsvoorstellen van de gemeente Bloemendaal is

onvoldoende) "et format dat wordt gebruikt voor het opstellen van

raadsvoorstellen voldoet in onvoldoende mate, en de

verantwoordelijkheden voor de raadsvoorstellen en de controle

daarop !ijn niet helder belegd of worden niet juist nageleefd) Dit !orgt

voor raadsvoorstellen die onvoldoende over!ichtelijk, leesbaar en

volledig !ijn)(

Het ontbreekt aan goede :ormats" over+i)ht en stru)tuur. Oange en vaak moeili%k

leesbare teksten +i%n doors*ekt van %argon en moeili%k taalgebruik. Raadsstukken +i%n

daarmee weinig uitnodigend voor raadsleden en +eker voor inwoners. Het doel van

raads- en )ollegestukken is vaak niet helder. De beslis*unten" de keu+eruimte en

)onseuenties van keu+en +i%n onvoldoende gearti)uleerd. eiteli%ke en relevante

in:ormatie ontbreekt vaak o: is on%uist. (n de :inan)iPle *aragraa: +itten regelmatig

:outen. Kortom" het ri)hten van de in:ormatie" de kwaliteit" de hoeveelheid en de timing

van de in:ormatievoor+iening +i%n onder de maat.

Infor+aievoor$iening bele++er rolvasheid van raad en !ollegeFi%dens ges*rekken met sleutel*ersonen en een worksho* met ambtenaren wordt dit

beeld onders)hreven. o biedt in:ormatievoor+iening onvoldoende :o)us o* *olitieke en

bestuurli%ke relevantie. Daarmee wordt de rolvastheid van raad en )ollege onvoldoende

ondersteund. De raad wordt aan de hand van de huidige in:ormatie verleidt tot

meebesturen. Raads- en )ollegestukken sorteren vaak a *riori voor o* een enkelvoudig

alternatie:. !r is geen +i)ht o* *olitieke o: bestuurli%ke keu+es. rgumenten *ro en

)ontra bli%ven onderbeli)ht.

Ciaen er illusraie

– -en raadslid 3 De raadsvoorstellen +i%n niet volgens +el:de stramien o*gebouwd. De tools

moeten goed +i%nI.

– -en oud2bestuurder 3 ;tukken +i%n lang en vaak niet te le+en. (k *robeerde in n o: twee

5 tot de kern te komen" maar dat is moeili%k en duurde dan langI.

– -en ambtenaar. De raad kri%gt alles" alle in:ormatiever+oeken worden gehonoreerd. Men

denkt er alti%d dat er meer is. !r heerst wantrouwen o: men wel alles kri%gtI.

– -en ambtenaar 3 !r is nu een overkill aan stuurin:ormatie" maar dat leidt alleen maar tot

meer wantrouwenI.


30/49

#


31/49

#=

(urge+eesers

'7 %anuari '888 - mei #&&$ O. . @OiesbethA ;noe)k-;)huller @22DA

'$ %uni #&&$ - ' de)ember #&&= W.H. @WimA de >elder @>roenOinksA

= de)ember #&&= - ' %uli #&&8 drs. M.J. @MeaA van Ravesten-Kramer @D77A

' %uli #&&8 - ## %anuari #&'$ R.F.M. @RuudA Nederveen @22DA

#8 %anuari #&'$ - heden . @alt%eA !mmens-Knol @/vdA

Ciaen er illusraie

– !en oud-burgemeester3 Je wordt hier gek gemaakt" %e moet een dikke nek hebben" hier

hou %e het niet lang volI.

– -en oud2burgemeester 3 (k moest voortdurend toestemming van de 22D hebben.I

– -en oud2burgemeester3 Het bestuursorgaan burgemeester hee:t in Bloemendaal weinig

bevoegdhedenI.

– -en oud2burgemeester. Binnen de raad is het gewoonte is om de burgemeester weg te

*esten. (k wist dat van te voren. (k heb ge+egd dat ik daar niet ontvankeli%k voor benI.

– -en oud2burgemeester 3 (k had de wind eronder. (k kende de wet goed. Dat was men niet

gewend van een burgemeester. (n Bloemendaal +i%n dat steekhoudende argumenten

waaraan ik een +ekere senioriteit kon ontlenenI. Kanttekening3 dat is geen voldoende

voorwaardeS.

– -en oud -burgemeester3 (k kreeg te horen3 wees hard o* de +aken en +a)ht o* de

relaties. Dat had ik goed gedaan. Wel was ik wat te streng in het leiden van de

raadsvergaderingI.

– -en oud2burgemeester. (k ben met volle egards binnen gehaald. Na drie maanden

ontving ik signalen van de 22D-:ra)tie. Men was gewend dat de burgemeester doet wat

de :ra)tie wil. @LA Binnen een %aar +at het me tot hierU Het koste me heel veel moeite om

me+el: te +i%nI.


32/49

#8

% )or$aken

We +ien een aantal )ru)iale oor+aken voor de ontstane situatie. !en ontwikkelings*ro)es

om toe te groeien naar een modern gemeentebestuur voor de toekomst moet

aangri%*en o* de+e oor+aken.

1/ De (loe+endaalse !uluur

De )ultuur binnen de Bloemendaalse samenleving" in)lusie: het gemeentebestuur" hee:t

een aantal kenmerken die van invloed +i%n o* de ontstane situatie3

– >rote assertiviteit" door+ettingsvermogen om geli%k te kri%gen o: om o* te komen

met voor het eigen belang.

– wak ontwikkelde waarden van geven en nemenI en er ge+amenli%k uitkomenI.

Daarmee is er ook een +wak ontwikkelde *rakti%k om een gemeens)ha**eli%ke

noemer te benoemen en elkaar in )ommuni)atie en intera)tie over en weerhouvast te bieden.

– Cor*orate visie3 bestuurders" in)lusie: de burgemeester" +i%n ons *ersoneel , +e

+i%n door ons aangesteld en moeten doen wat we willenI. De bereidheid is er ook

de+e :un)tionarissen snel te vervangen als de+e niet doen wat gevraagd wordt.

Collegeleden @maar ook raadsledenA +i%n *assanten.

– Juridis)he %uridiserende benadering met be*erkte legitimerende werking van

demo)ratis)he besluiten. De re)hter is dageli%ks aanwe+ig en staat hoger in rang

dan het gemeentebestuur. Markant is ook dat er %uridis)he *ro)edures +i%n waarbi%

ook raadsleden en bestuurders betrokken +i%n. o loo*t er een *ro)edure rond de

:ra)tievoor+itter van Hart voor Bloemendaal" naar aanleiding van een aangi:te door

de voormalige burgemeester. Oos van de +aak waar het gaat en los van de vraag wie

hier geli%k hee:t" werkt dit door in de s:eer en de onderlinge verhoudingen. Dit

hee:t er in dit geval ook toe geleid dat Hart voor Bloemendaal niet meedoet aan het

tra%e)t ;amen bouwen aan het huis van de demo)ratieI.

Ciaen er illusraie

– Bewoner/lid van de denktank. De bewoners van Bloemendaal +i%n :orensen" werken in de

wi%de regio en +i% trekken +i)h s-avonds en in de week- einden terug in hun Bloemendaalse

:ort. Hun @)ultureleA netwerk via bv bestuurs:un)ties is stedeli%k" hun lokale netwerk is de

ho)ke- )lub o: de gedeelde *assie voor gol:. Hun interesse in medebewoners overs)hri%dt

nauweli%ks de straat" soms de buurt maar nooitI de kern waarin +e wonen. e hebben er

geen moeite mee om een *robleem te %uridiseren want dat is een voor hen bekende route

om )on:li)ten o* te lossen. Het voordeel is ook dat de inges)hakelde ges*e)ialiseerde %urist

de wet en de ma+en daarin beter kent dan de gekwali:i)eerde" betre::ende ambtenaar.

;amenvattend kan worden gesteld dat de Bloemendaalse burger niet veel +al veranderen

maar individueel bli%:t reageren o* a)tie van de gemeente o: o* een mogeli%k onwelgevallig

antwoord van de gemeente. De burger is nauweli%ks te ontwikkelenI no)h te verbeterenI.

– Bewoner/ lid van de denktank. # De re*eterende *roblemen hebben e)hter veelal te maken

met onders)hatting van de aard van de vragen @en eisenA van de assertieve Bloemendaler

versus de aansturing van het ambteli%ke a**araat door het )ollege van B X W. Het

gemeentebestuur van Bloemendaal a)teert als in een dor* maar onders)hat dat de

meerderheid van de bewoners stedeli%kI reageert. Dat dor*se karakter wordt versterkt

door de diversiteit van de kernen. Die worden als entiteiten bes)houwd maar de som van


33/49

6&

die entiteiten is louter getalsmatig maar kent nauweli%ks inhoudeli%ke samenhang. !r is geen

gemeens)ha**eli%k )entrum" geen )entrale )ulturele voor+iening waar alle bewoners trots

o* +i%n. >een karaktertrek o: diale)t wordt gedeeld" er is +el:s geen gemeens)ha**eli%ke

vi%and()

%/ De poliieke +a!h is gedurende lange ijd ge!on!enreerd bij @@n parij

Net als in andere gemeenten +ie %e dat er onge+onde *atronen ontstaan als n *arti%

te lang aan de ma)ht staat , ongea)ht de *olitieke kleur. Binnen de Bloemendaal is dat

de 22D.

9ok vanuit de 22D wordt herkend dat het onge+ond is dat de *arti% +olang aan de ma)ht

is in Bloemendaal. (n die +in is s*rake van +el:re:le)tie. De vraag is vervolgens wel hoe

de+e re:le)tie kan worden vertaald naar ander gedrag.

Deels is het gedrag dat de 22D door velen wordt verweten niet e)lusie: des 22D. (n de

Bloemendaalse samenleving , in)lusie: het gemeentebestuur , bestaat een brede

)ultuur waarbinnen iedereen het alti%d beter weet o: +i)h+el: ook als een leider +iet met

de natuurli%ke neiging o* de stoel van de ander te gaan +itten. 2oor :outen bi% de ander

bestaat weinig tolerantie en dit betekent snel dat iemand daar +i%n o: haar

)onseuenties uit dient te trekken.

Het is in de Bloemendaalse *olitiek-bestuurli%ke )ultuur niet gebruikeli%k %e+el: de maat

te nemen3 hoe had ik dat gedaan4. De natuurli%ke re:le bestaat vooral uit het

sommeren van anderen. Dit gebeurt raadsbreed door +owel kleine als grote :ra)ties.

Dit leidt er toe dat het voor burgemeesters en wethouders +eer moeili%k werken is in

Bloemendaal. 9mdat binnen de samenleving en binnen :ra)ties vooral tegenstri%dige

o*vattingen bestaat kom %e als gesommeerde hoe dan ook in een s*agaat tere)ht3 %edoet het *er de:initie nooit goedU

ls dit sommeren vanuit de 22D gebeurt" kri%gt dit vaak wel een etra lading3

– Komt de sommatie uit de :ra)tie o: is de+e tevens georganiseerd met kra)ht vanuit

de ma)htige a)hterban in de lokale samenleving4

– Wordt de ma)ht :eiteli%k uitgeoe:end o: is het de anti)i*atie o: eigen *er)e*tie van

die ontvanger die een *olitiek-bestuurli%ke bedreiging ervaart4

De *arti% Oiberaal Bloemendaal is ontstaan vanuit het doel de 22D te bestri%den en de

22D te veranderen. Dit doel kri%gt voor de+e *arti% dogmatis)he trekken waarbi% het tebestri%den beeld van de 22D wordt gekoesterd en ge)ultiveerd ter wille van het eigen

bestaansre)ht. >evolg is hoe dan ook veel negatieve energie en het versterken van

ma)hts*olitiek3 ma)ht om ma)ht te breken leidt tot ma)ht in het kwadraat.

De *arti% Hart voor Bloemendaal is a:ges)heiden van Oiberaal Bloemendaal en voert een

eigen voor de andere :ra)ties onnavolgbare kritis)he koers. 9ndanks goede *ogingen

van andere *arti%en is het lastig samenwerken met de+e *arti%.

3/ roe ego7s bepalen he onderlinge sa+enspel

>rote egos be*alen in belangri%ke mate het onderlinge samens*el" waarbi% eigen ideePn

en ervaring de maat vormen om anderen te beoordelen. ls ik het +el: +ou doen" +ou ik


34/49

6'

L.. Doorgaans bli%kt uit de toon en o*stelling een gebrek aan res*e)t voor elkaars

*ro:essie @(k kan het +el: beterUA en gebrek aan o* elkaar willen en kunnen

voortbouwen. De s:eer in de raad wordt ook in belangri%ke mate be*aald door een klein

aantal dominante s*elers.

F*erend is wel dat veel anderen +i)h %uist klein maken3 +e laten hun eigen gedrag en dege+amenli%ke werkwi%+e a:hangen van de houding en het gedrag van een getalsmatig

kleine minderheid.

4/ *einig energie o+ sa+en e bouwen en voor e bouwen op de ander

!r is een voortdurende stri%d van allen tegen allen @+ie ook *aragraa: '.'A. (edereen wil

gehoord worden en dwingt dit a: bi% de ander. Daarmee wordt tegeli%kerti%d verhinderd

dat een ander ook gehoord wordt. !en )ultuur van wederkerigheid o* basis van geven

en nemen is +wak ontwikkeld. Binnen de+e stri%d is geen ruimte voor het +oeken naar

+involle onderlinge verbinding en samen bouwen o: o* elkaar voortbouwen.

/


35/49

6#

3 -e gewense oeko+sbeeld en de roue ernaar oe

3.1 ewens oeko+sbeeld

an het gewenste toekomstbeeld is ti%dens vers)hillende ges*rekken enwerkbi%eenkomsten met raadsleden" leden van het )ollege" de ambteli%ke organisatie en

een maats)ha**eli%ke denktank gebouwd. 2ia die weg is het toekomstbeeld tevens

gemeens)ha**eli%k gemaakt.

De onderdelen van toekomstbeeld +i%n ti%dens de bi%eenkomsten ingekleurd. Daarmee is

de o*gave o* een termi%n van twee tot drie %aar ge*re)iseerd. De toekomstvisie bestaat

uit de volgende bouwstenen.


36/49

66


37/49

65


38/49

6$

3.% De roue o+ he oeko+sbeeld e realiseren

!en groot aantal maatregelen is ti%dens bi%eenkomsten met raadsleden" )ollege en

ambteli%ke organisatie geEnventariseerd. 9* grond daarvan is een route voor realisatie

van het toekomstbeeld tot stand gekomen. De onderstaande :iguren +i%n daarvoor de

bouwstenen.


39/49

67


40/49

6


41/49

6=


42/49

68

3.3 'ansen en barrires waar+ee rekening +oe worden gehouden

!en aantal kansen hel*t bi% het realiseren van de o*gave. Daar dient o* inges*eeld te

worden. !r +i%n ook barri?res die realisatie van de o*gave belemmeren. De+e moeten

worden weg genomen o: daar moet om heen worden gewerkt.


43/49

5&

Deel III: De bijlage


44/49

5'

(ijlage 1 Blan van aanpak februari %01/

1 igangspunen

2oor de verkenning en het ontwikkelingstra%e)t gaan we uit van de volgendeuitgangs*unten3

' De verkenning en het ontwikkelingstra%e)t verlo*en onder de leiding van de

waarnemend burgemeester. i% hee:t in de+e een eigenstandige o*dra)ht vanuit de

Commissaris van de Koning. Haar in+et is evenwel om dit in goed samens*el met

alle betrokkenen , raad" )ollege" ambteli%ke organisatie n samenleving , o* te

*akken.

# Het tra%e)t is toekomst- en a)tiegeri)ht. Centrale :o)us is het verbeteren van het

:un)tioneren van het gemeentebestuur van Bloemendaal , met bi%+ondere

aanda)ht voor de bestuurs)ultuur en de bestuurli%ke verhoudingen. Ri)htinggevendvoor het tra%e)t +i%n drie vragen3 Wat is het gewenste toekomstbeeld voor

bestuurs*rakti%k van gemeente Bloemendaal4G Hoe gaan we dat met elkaar

realiseren4G en Wat +i%n de lessen uit het verleden die ons hierbi% gaan hel*en4

. 'ie ook de afbeelding hierna. #Samen bouwen aan het huis van de democratie in

Bloemendaal() De verkenning naar de oor+aken die ten grondslag liggen aan de

ontstane situatie is %uist ook bedoeld om de+e lessen uit het verleden te kunnen

trekken. Bi% de+e verkenning +al *re)ies worden gekeken welke oor+aken

geP*li)iteerd moeten worden en welke oor+aken wat minder aanda)ht behoeven

@de+e +i%n immers al weg o: gaan van+el: weg in een )onstru)tie: *ro)esA. Nodeloos

inwri%ven van +aken die niet goed gaan" draagt niet bi% aan toekomstige

o*lossingen. Waar wel degeli%k de vinger o* de +ere *lek gelegd moet worden" +al

dit uiteraard ook gebeuren. De in+et hierbi% is +oveel mogeli%k te werken vanuit

*ositieve energie3 vanuit wat goed gaat" vanuit kansen bouwen aan de toekomst.

6 Het tra%e)t +al +oveel mogeli%k o* een intera)tieve manier worden vormgegeven.

Het tra%e)t gaat voor een belangri%k deel over het realiseren van goede

samenwerking en )ommuni)atie. Titgangs*unt daarom is Met elkaar *raten" in

*laats van over elkaar *ratenI. Fegeli%kerti%d geldt dat met iedereen tegeli%kerti%d

alles bes*reken ook vaak niet werkt @geen *oolse landdagenA. Titgang*unt hier is

dan ook3 (edereen doet mee en wel o* een *assend moment in een *assende

)ontetI.

5 Het tra%e)t ri)ht +i)h o* de bestuurs*rakti%k , naast bestuurs)ultuur en bestuurli%ke

verhoudingen gaat het dan vooral ook om werken handelwi%+en.

Cultuurverandering realiseer %e niet door er alleen over te *raten. Belangri%ke

motor is wl3 samen aan de slag" doen" nieuwe werkwi%+en uit*roberen en

ge+amenli%k leren en bi%sturen. Belangri%k is dan ook dat voldaan is aan de

voorwaarden voor de+e werkwi%+en , o: althans dat aan de+e voorwaarden

+i)htbaar wordt gewerkt en groei te +ien is. Het tra%e)t is daarom integraal geri)ht

o* alle *i%lers die relevant +i%n voor de gewenste bestuurs*rakti%k. 'ie ook de

afbeelding hierna. #Samen bouwen aan het huis van de democratie in

Bloemendaal()


45/49

5#


46/49

56

oeli!hing bij he 6bouws!he+a7

De verkenning en het ontwikkelingstra%e)t ri)hten we met een aantal vragen. De

antwoorden bieden bouwstenen die gaan hel*en om ge+amenli%k de gewenste

bestuurs*rakti%k in Bloemendaal te gaan realiseren.

Deze vragen kunnen gaandeweg het traject verder worden gepreciseerd.

Vooralsnog gaat het om de volgende vragen:

' Wat is het gewenste toekomstbeeld voor de bestuurs*rakti%k van gemeente

Bloemendaal4

a Wat +ien we dan ten aan+ien van3

– de bestuurli%ke *rodu)tiviteit3 realiseren maats)ha**eli%ke o*gavenG

– de bestuurs)ultuur3 kernwaarden" t*erend gedrag en houdingG

– de bestuurli%ke werkwi%+en" onderlinge verhoudingen en samens*elG

– het gemeentebestuur als samenwerkingss*eler voor de samenlevingG

draagvlak en beeldvorming in de samenleving;

b Oukt het hier om een gemeens)ha**eli%k beeld over te ontwikkelen4

# Hoe kunnen we dit toekomstbeeld ge+amenli%k realiseren4 Wie draagt wat bi%4 Hoe

kan dit worden ge)on)retiseerd aan de hand van3

a Basis3 omgangsvormen" )ommuni)atie" a:s*raken maken en nakomen en

elkaar aans*reken.

b ;amens*el binnen de raad.

) ;amens*el binnen het )ollege.

d De organisatie van de toekomst.e 2erdeling van verantwoordeli%kheden tussen raad" )ollege en ambteli%ke

organisatie" in)lusie: onderling samens*el.

: ;amens*el en )ommuni)atie met de samenleving.

g (n:ormatievoor+iening" in)lusie: kwaliteit raads- en )ollegestukken.

h Borging3 ;amenwerken aan *ro)eskwaliteit.

6 Wat kunnen we hierbi% leren van de ervaringen uit het verleden4

a Wat +i%n +aken die goed gaan4 Wat +i%n kansen4 Waaro* kunnen we

voortbouwen4 Hoe kunnen we dat doen4

b Wat +i%n +aken die niet goed +i%n en die we a)hter ons kunnen laten4 Hoe

kunnen we dat doen4 Welke barri?res s*elen er en hoe kunnen we de+e

besle)hten dan wel om+eilen4

5 Wat verdient in het *ro)es bi%+ondere aanda)ht3 wat +i%n lo*ende +aken o: dossiers

die het *ro)es kunnen hel*en" maar ook kunnen hinderen4


47/49

55

% Aanpak verkenning en onwikkelingsraje!

Het tra%e)t wordt vormgegeven in een aantal sta**en.

0/ 5i!hen van en !o++uni!eren over he raje!

a Con)e*t *lan van aan*ak bes*reken met de klankbordgroe*.

b (n samens*el met hen ook3

– 9*stellen s*elregels" realiseren eerste sta**en in basisvoorwaarde3

9mgangsvormen" )ommuni)atie" a:s*raken en aans*rekenI.

– 9*stellen li%st van lo*ende +aken o: dossiers die het *ro)es kunnen hel*en o:

hinderen. /er onderwer* wordt aangeven wat kansen en risi)os +i%n en wie

bestuurli%k en ambteli%k aans*reek*unt voor dit onderwer* is.

6B de!e !aken en dossiers worden ook geko!en met het oog op de opdracht

voor de waarnemend burgemeester 4toe te !ien op een heldere en eenduidigetoepassing en handhaving van wet en regelgeving5)

– Het lokaliseren en in stelling brengen van ambassadeurs o: steun*ilaren voor

het veranderings*ro)es.

) Communi)atie )onsultatie over het tra%e)t ri)hting3

– >emeenteraad. Hiervoor gebruiken het *residium" de raadsvergadering en de

Commissie Bestuur en middelen.

– College , via de )ollegevergadering.

– mbteli%ke organisatie" via gemeentese)retaris en MF.

d De+e )onsultatie ges*rekken ook gebruiken voor goede *ositieve vlag voor het

tra%e)t. 2oorlo*ige titel3 ;amen bouwen aan huis van de demo)ratie in

BloemendaalI.

1/ erse verkenning

a >es*rekken van de burgemeester en de eterne ondersteuner3

' (ndividuele ges*rekken met de :ra)tievoor+itters @en eventueel de vi)e-

voor+itter van de raadA.

# >es*rek met de :ra)ties.

6 >roe*sges*rek met de )ommissievoor+itters.

5 >roe*sges*rek met het )ollege.

$ >es*rek met het gri::ieteam.

7 >roe*sges*rek met het MF sleutel*ersonen ambteli%ke organisatie.

< (ndividuele ges*rekken met de oud- burgemeester en de oud-wethouder.

= !ventuele andere ges*rekken met *ersonen die ti%dens verkenning naar voren

komen als relevante interessante in:ormant.

b ormeren denktank met een aantal ge+aghebbende *ersonen uit de samenleving3

ten behoeve van blik van buiten" maar ook ter bevordering )onstru)tie: samens*el

gemeentebestuur met samenleving. 9ok met de+e groe* voert de burgemeester en

de eterne ondersteuner een startges*rek.

) Bestuderen s)hri:teli%ke bronnen door de eterne ondersteuner en doornemen van

de bevindingen met de burgemeester klankbordgroe*.


48/49

5$

d 9*stellen eerste bouwsteen voor de eerdergenoemde ra**ortage aan de

Commissaris van de Koning @eerste +i)ht o* relevante oor+akenA.

%/ (enoe+en gewense besuursprakijk en onwerpen aanpak

a 9rganiseren van een aantal werkateliers3

' Werkatelier raad" )ollege en MF over gewenste bestuurs*rakti%k @1 eerste

inventarisatie maatregelenA.

# Werkatelier sleutel*ersonen samenleving en vertegenwoordiging

gemeentebestuur over ;amens*el en )ommuni)atie met de samenlevingI3

met :o)us o* wat is wenseli%k.

6 Werkatelier raad" )ollege en MF over verdeling van verantwoordeli%khedenI

5 Werkatelier raad over samens*el binnen de raad.

$ Werkatelier )ollege over samens*el binnen het )ollege.

7 Werkatelier sleutel*ersonen samenleving en vertegenwoordiging

gemeentebestuur over ;amens*el en )ommuni)atie met de samenlevingI3met :o)us o* Hoe is het wensbeeld te realiseren , en wat is aandeel vanuit

gemeentebestuur n samenleving4

< Werkatelier MF sleutel*ersonen ambteli%ke organisatie over de 9rganisatie

van de toekomstI.

= Werkatelier MF sleutel*ersonen ambteli%ke organisatie over de

(n:ormatievoor+ieningI.

b Benoemen van een aantal voorbeelden *ilots om de gewenste bestuurs*rakti%k

uit te *roberen toe te *assen.

) 9*stellen van het eerdergenoemde ambtsberi)ht voor de Commissaris van de

Koning" met daarin een duiding van het ontwikkelingstra%e)t en eenverantwoording over hoe dit tra%e)t ins*eelt o* de oor+aken die ten grondslag

liggen aan de ontstane situatie.

3/ iproberen en realiseren gewense besuursprakijk

an de slag met een aantal nieuwe werkwi%+en *rakti%ken" bi%voorbeeld aan de hand

van voorbeelden o: *ilots.

Felkens vinden meteen o: +o snel mogeli%k erna evaluatie en +el:re:le)tie *laats. De

ervaringen worden vertaald in lessen n a)ties voor het vervolg.

:hankeli%k van de tweede sta* wordt dit onderdeel verder ge)on)retiseerd @+ie ook

*unt #b hiervoorA.

4/ valueren en bijsuren

Het ges*rek tussen de )ommissaris van de Koning met de :ra)tievoor+itters en het

)ollege vormt een moment van evaluatie. Dit ges*rek is ge*land over ongeveer +es

maanden.

Denkbaar is dat ook met alle betrokkenen een tussenti%dse evaluatie *laatsvindt. Dat

kan bi%voorbeeld ge)ombineerd worden met de werkateliers @sta* #Aen het uit*roberen

van nieuwe werkwi%+en *rakti%ken en het nabes*reken van de ervaringen ermee.


49/49

In het verloop van het traject kan ook nader worden bepaald of er evaluatie-e n

bijsturingsmomenten worden ingelast voor de langere termijn bijvoorbeeld zes

maanden na het hiervoor genoemde gesprek met de commissaris.

3 Co++uni!aie in en over he raje!

Communi)atie in en over het ontwikkelingstra%e)t is essentieel. ;amen met een aantal

sleutel*ersonen uit de organisatie stelt de eterne ondersteuner hiervoor een

)ommuni)atie*lan o*. Dit )ommuni)atie*lan wordt voorgelegd aan de burgemeester en

de klankbordgroe*.

Belangri%k is ook van de start a: aan ook meteen goed te )ommuni)eren ri)hting de

samenleving. !en eerste moment hiervoor is nY de raadsvergadering waarin de raad

wordt geEn:ormeerd ge)onsulteerd over het *lan van aan*ak.

4 )rganisaie van he raje!

De burgemeester gee:t leiding aan het tra%e)t en wordt hierbi% door de eterne

begeleider ondersteund. 9* )ru)iale momenten raad*leegt de burgemeester de

klankbordgroe*.

De+e momenten worden bi% voorkeur vooruit ge*land.

Het tra%e)t is voor )ollege- en raadsvergaderingen een vast agenda*unt voor de

komende ti%d. (n de )ollegevergadering wordt aan dit vaste agenda*unt ook het

regisseren van de +aken o: dossiers die het *ro)es kunnen hel*en o: hinderen

geko**eld.

!r wordt een a*art team gevormd die de burgemeester ua advisering en uitvoering

ondersteund bi% de )ommuni)atie in en over het tra%e)t.

2oor de uitwerking van de alle maatregelen @o* de onders)heiden *i%lersAis het

denkbaar dat gewerkt kan worden met een *rogrammastru)tuur waarbi% *er

onderdeel teams worden ge:ormeerd om +aken uit te werken.

Blanning

Ri)ht*unt voor de *lanning biedt de o*ening van het nieuwe gemeentehuis o* #$ %uni

#&'$. Het +ou mooi +i%n als dan een eerste begin is gemaakt met sta* 6het uit*roberen

en realiseren van de gewenste bestuurs*rakti%k.

Eindrapport-Ambtsbericht Wnd Burgemeester Bloemendaal Aan CdK- 25 Juni 2015

Documents

Transcript of Eindrapport-Ambtsbericht Wnd Burgemeester Bloemendaal Aan CdK- 25 Juni 2015