EHBO BIJ HOND EN KAT - Heusden (nabij Gent), alle dierenarts diensten voor hond…...

!"#Ḅ #&' "ḄḆ) !Ḇ *+Ĉ

vrijdag 11 januari 19

Cardiorespiratoir stelsel! Normale hartfrequentie in rust bij

! Reuzerassen: 60-100 bpm! Grote en medium rassen: 80 – 120 bpm! Kleine rassen: 100 – 140 bpm! Pups: tot 180 bpm! Kat: 140 – 220 bpm! INDIVIDUELE VARIATIE!

! Normale ademhaling is een rustige beweging van de borstwand zonder gebruik van de buikspieren! Hond: 10-25 AH/min! Kat: 20-40 AH/min! RUSTADEMHALING tellen!

! Hijgen is een manier om af te koelen, komt voor bij stress maar kan ook wijzen op pijn of cardiorespiratoire problemen


EHBO

! AIRWAY! Neus en mond vrij?

! Geen bloed/slijm/object in neus en keelholte?

! BREATHING! Normale rustademhaling 10-25 AH / min! > 40 AH / min = duidelijk verhoogd! Niet tellen tijdens inspanning (hijgen)

! CIRCULATION! Slijmvliezen (kleur + vullingstijd)! Tong (kleur)! Pols (kwaliteit + frequentie): liesstreek of linker

thoraxwand


Reanimatie hond

! = noodzakelijk bij afwezigheid ademhaling en pols! Hond in RECHTER zijlig (effen oppervlak), hals gestrekt, voorpoten

naar voor gestrekt! Mond op snuit beademing

! Start met 4 of 5 korte ! Vervolgens om de 5 a 10 sec! Korte compressie buik om circulatie te bevorderen

! Hartmassage ! Kordaat indrukken thorax met gekruiste handen! 15 a 20 compressies / 10 sec


Reanimatie kat

! = noodzakelijk bij afwezigheid ademhaling en pols! Let op voor bijtwonden wanneer de kat opnieuw bij bewustzijn

komt!! Blaas niet te hard (kleiner longvolume!)! Afwisselend:

! 2 korte beademingen(+-20 AH/min)! 30 compressies(+-120 BPM)


Bloeding

• Uitwendig• Poten, oren, staart, nagelbed, neus:

• Probeer tegendruk te geven: verband, watte, doek, …• Let op: geen langdurig afklemmen zonder advies dierenarts

• Inwendig• Tekenen: weinig actief, zware ademhaling, koude poten, lage

lichaamstemperatuur, bleke oog en mondslijmvliezen• Dier voorzichtig verplaatsen: vermijden bruuske bewegingen, springen en zo

min mogelijk manipulatie• ASAP contact met dierenarts • Oorzaken: trauma, stollingsstoornissen, tumoren, …


Bloedgroepen hond

! Meer dan 12 verschillende bloedgroepen (antigenen)! Belangrijkste antigen is DEA 1.1

! 40% van de honden is DEA 1.1 positief! Wanneer positieve hond bloed geeft aan negatieve hond kan vanaf de

tweede transfusie een reactie met antistoffen ontstaan en bijgevolg afbraak van de rode bloedcellen

! Ideale donor is DEA 1.1 NEGATIEF


Wanneer bloedtransfusie

! Indicaties! Dier met acuut bloedverlies! IMHA (auto-immune hemolytische anemie)! Stollingsstoornissen (vb rattengif intoxicatie)

! Donorhond! Geeft +- 500 ml bloed per keer ! Volwassen hond van minimum 15 kg en niet ouder dan 8-10 jaar (cfr ras)! Geïnteresseerd om donor hond/kat te worden: [email protected]

voor meer informatie! Crossmatch bij herhaaldelijke transfusies


mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

Bloedtransfusie in de praktijk


Thrombose kat (HCM +)

• Plotse verlamming achterpoten of plotse kortademigheid• Onderliggend hartprobleem (dikwijls geen voortekenen)

• Pijnlijk in acute fase (huilen, speekselen, …)• Lage lichaamstemperatuur en koude achterpoten• Slechte prognose


Lichaamstemperatuur hond en kat

! Variatie tussen 37,0°C en 39,0°C. ! Basaaltemperatuur eigen dier kennen!


Hyperthermie hond! Oorzaken

! Stress, emoties, opwinding! Fysieke inspanning! Omgevingsparameters! Koorts (infectieus, auto-immuun)

! Signalen! Hijgen! Geen/weinig eetlust, kwijlen, braken, diarree, …! Warme neus en oren! Zwakte …

! Behandeling! Geleidelijk afkoelen (vanaf 40°C) / gemiddeld 1°C daling per uur (meet om de 15 sec)

! Koele omgeving! Water (NIET onderdompelen!), natte handdoek, ice-packs in de hals en op onbehaarde delen, eventueel ventilator op dier! Kleine hoeveelheden drinkwater eens afkoelen gestart is

! Koortsremmers! Enkel onder diergeneeskundig toezicht en niet bij acute oververhitting

! Complicaties: nier, lever, stollingsproblemen


- hond niet in de auto laten zitten

- opletten met temperatuur asfalt

Vermijden oververhitting


Hypothermie hond! Oorzaken

! Koude omgeving, magere lichaamsconditie! Hypoglycemie! Hersentrauma, vergiftiging, shock

! Signalen! Koude neus, oren, poten, bibberen! Stijve spieren, zwakke pols en trage ademhaling! Zwakte, afwezig gedrag

! Behandeling! Noodzakelijk indien lichaamstemperatuur onder 37°C is! Warme omgeving! Isolerend deken! Heat packs of waterkruik of … (let op voor brandwonden!)! Infraroodlamp


Vermijden onderkoeling


BOS syndroom

• Kortsnuitige rassen: pers, bulldog, …• Luchtdoorstroming tot in longen is chronisch bemoeilijkt (nauwe

neus, lang zacht gehemelte, nauwe luchtpijp,…)• Acute problemen dikwijls bij warm weer en zware inspanning

(excitatie)• In geval van sterk bemoeilijkte ademhaling• Rustige, koele omgeving• Actief afkoelen• (medicamenteus: in praktijk)• (zuurstoftherapie: in praktijk)


Hoesten

• Steeds verder onderzoek nodig• Bovenste luchtwegen – diepe luchtwegen – hart• Zelden nuttig/nodig om hoestremmers te geven• Primair probleem aanpakken


Intoxicaties• Braken induceren?• Symptomatische behandeling?• Antigifcentrum


Maagdarmstelsel hond

! Aantal maaltijden pup (3-4) "# volwassen hond (2-3)! Voeding (grootte, leeftijd, gewicht, …)

! Droge korrelvoeding! Blikvoeding! BARF! Huisgekookt dieet

! Maagdilatatie gevoelige rassen (Duitse Dog, Bordeaux dog, Duitse herder, Berner sennen, …)

! Voedselvergiftiging! ! Salmonella, Campylobacter, Yersinia


Maagdilatatie/torsie! Ontstaan:

! Gasvorming in de maag – gas kan niet weg door veranderde positie maag – maag zet uit en draait – afsnoering bloedvoorziening – schade aan maagslijmvlies, milt, pancreas – sterfte door shock

! Symptomen! Gezwollen harde buik, lage lichaamstemperatuur, pogingen om te braken, kwijlen, onrust,

kunnen niet gaan liggen, later lethargie, …! Behandeling

! IN DE PRAKTIJK!!!! Lucht aflaten via maagsonde of via punctie buikwand! Shockbehandeling! Chirurgische interventie

! Preventie! Hoeveelheid voeding per maaltijd beperken! Verschillende maaltijden per dag! Geen wilde spelletjes of intensieve behandeling kort na maaltijd! Preventieve gastropexie


Manken

• Acuut – chronisch• Sporadisch – na rust – na inspanning – intermitterend – continu - …• Verminderde steunname "# Geen steunname• Herkomst van het manken bepaalt klinische symptomen• Tenen – tussenteenhuid• Gewrichten: elleboog, schouder, knie, heup• Spieren – pezen• Nek - rug


Behandeling manken

• Initieel: afwachtend eventueel aangevuld met toediening NSAIDS gedurende 1 of 2 opeenvolgende dagen• Rust!• Kat: eetlust en lichaamstemperatuur zijn belangrijk om op te volgen

(ontwikkeling abcessen!)• Indien geen of onvoldoende resultaat: oorzaak opsporen =

consultatie


Pijn

• Onderscheid rug – nek – buik – gebit - … • Beoordeel • Beweeglijkheid• Eetlust• Gedrag tijdens urineren, defeceren

• Toediening NSAIDS gedurende 1 of 2 opeenvolgende dagen• Overleg met dierenarts


Epileptiforme aanval• Oorzaken

• Intoxicaties• Lever- en nieraandoeningen• Schommelingen in de suikerspiegel• Epilepsie (primair, secundair)

• Symptomen• Omvallen, beven, verstijven, spierspasmen, bewustzijnsverlies, schuimbekken, …

• Eerste hulp• Verplaats het dier voorzichtig naar een veilige locatie (geen hoogtes, kasten of stoelen uit de weg, …)• Blijf uit de buurt van de mond (dieren kunnen soms onbedoeld bijten!)• Rustig praten en aaien helpt om de aanval sneller te doen verdwijnen• Voorzichtig afkoelen van het dier kan nodig zijn• Contacteer uw dierenarts wanneer hond of kat opnieuw rustig zijn• Langdurige aanvallen of herhaaldelijke aanvallen: breng uw dier naar een dierenarts

• Therapie: Valium of Midazolam rectaal of intranasaal (in overleg met uw dierenarts)• Filmen van de aanval?


Jeuk

• Vervelend!• Slapeloze nachten voor dier en eigenaar• Oorzaak – gevolg?• Jeukcyclus moet doorbroken worden• Risico op geïnfecteerde huidletsels indien onbehandeld!

• Therapie acuut: Apoquel, (prednisolone, dexamethasone)


Insectenbeet of urticaria (huid)

• Kopstreek?• Zwelling goed opvolgen! Let op ademhalingsgeluiden!• Jeuk! • Bij voorkeur behandeling met corticoïden • Snelle en uitgesproken zwelling e/o ademhalingsklachten

• Prednisolone: eenmalige toediening• Toy rassen < 5kg: 2,5 mg• Kleine hond 5-10 kg of kat: 5 mg• Middelgrote hond >10 – 20 kg: 10 mg• Grote hond >20 – 35 kg: 20 mg• Reuzeras > 35 kg: 30 tot 40 mg (hebben per kg minder hoge dosis nodig)

• Alternatief: SC of IV injectie bij de dierenarts (werkt zeer snel!)


Oorhematoom “bloedoor”

• Geen hoogdringendheid• Behandel ook oorontsteking


Oogtrauma: verschillende oogstructuren


Oogtrauma

• Let op: • Houden ze het oog open of is het dicht door zwelling etc. • Wat met (probeer te beschrijven):

• Oogleden• Derde ooglid• Peri-oculaire regio (rondom oog)• Uitvloei etter, bloed, slijm, overvloedig tranen• Oogbol (normaal, ingevallen, uitpuilend, stuwing van de bloedvaten in het witte deel)

• Eerste zorgen: • Voorzichtig spoelen (niet wrijven) met fysiologische oplossing• In geval van pijn/ongemak: 1x toediening ontstekingsremmer• Contact met dierenarts


Braken

• Beoordeel samenstelling:• water, slijm, voedsel (verteerd/onverteerd), bloed, vreemd materiaal (stenen,

bladeren, …)• Wanneer afwachten:

• Hond of kat heeft nog zin om te eten en drinken maar braakt het uit + heeft verder een normaal gedrag• Advies: 12u nuchter houden (eventueel enkele ijsblokjes laten oplikken om wat

vocht binnen te krijgen). Nadien starten met kleine hoeveelheden licht verteerbaar voedsel

• Wanneer (dringend) een dierenarts contacteren• Aanhoudend braken op nuchtere maag of braakneigingen zonder resultaat• Bloed in het braaksel• Jonge dieren!• Lusteloos gedrag


Diarree

• Beoordeel samenstelling en frequentie:• Waterig, slijm, kleur, bloed, vreemd materiaal (stenen, bladeren, …)• Meer dan 4x stoelgang per dag is TE veel

• Beoordeel algemene toestand: • Activiteit, lichaamstemperatuur, eetlust, wateropname, …

• Pas dieet aan:• Kleine porties• Zachte voeding verteert beter en vlotter dan korrels (telefonisch advies?)• Voldoende wateropname!

• Aanhoudende of ernstige diarree: consult inplannen en meststaaltje meebrengen


Diarree


Afwijkend plasgedrag

• = Moeilijk plassen, pijn bij het plassen, herhaaldelijk kleine plasjes of bloed bij het plassen• Reu of kater: DRINGEND contact nemen!• Risico op obstructie (verstopping plaskanaal)• Kattengedrag: “Felinova”


Teek

• Teek overdraagbare aandoeningen: 48-72u alvorens overdracht• Belang van regelmatige controle eigen dier!• Hond is gevoeliger dan kat!• Tekentang (teek NIET vooraf ontsmetten of verdoven)• NA VERWIJDERING: ontsmetten wondzone• Restant van de teek in de huid: geen groot probleem (lichaam

verwijdert dit op termijn)• De huidreactie (verdikking, knobbeltje) kan enkele weken aanwezig

blijven!


Vlooien

• Geen hoogdringendheid• Comfort van de dieren: jeuk!• Alle huisdieren behandelen• Voldoende lang en met correct interval behandelen• Individueel advies op basis van levensstijl eigenaar en dier


Brandwonde

• Lokaal spoelen lauw-koud water• Flamigel, Flammazine• Wonde bedekken (hoge kans op infectie!) om likgedrag te vermijden• Pijnstilling!• Hoogdringendheid consultatie afhankelijk van de omvang van de

wonde (kleine wonde is prima thuis te behandelen)


"ẼỀḔĐẺȆḖỂȄȄỆ ỂȆẸÈ! DOSIS OP MAAT VAN UW DIER! Braken

! Cerenia: pijnstillend en anti-emetisch! Emeprid: anti-misselijkheid en prokinetisch! (Zantac, omeprazole, …: enkel na consultatie)

! Diarree! Mestonderzoek?! Vocht + licht verteerbaar voedsel!!!! Probiotica + actieve kool: vb Canikur, Kaodyn, …! Probiotica: purina fortiflora, enteroferm, …! Buscopan: spasmolyticum! (Immodium)! ((Antibiotica: slechts in uitzonderlijke gevallen aangewezen))


"ẼỀḔĐẺȆḖỂȄȄỆ ỂȆẸÈ! Manken, rugpijn, nekpijn, …

! NSAIDS! Enkel onder diergeneeskundig toezicht (telefonisch, email, …)! Moet verbetering geven na 1 a 2 dagen zoniet verder onderzoek tijdens consultatie! Indien nevenwerkingen (geen/minder eetlust, braken, diarree, …): STOP therapie en

neem contact met een dierenarts! VBN

! Cimalgex! Metacam! Rimadyl, Onsior! Trocoxil! …

! NOOIT combineren met cortisone!


"ẼỀḔĐẺȆḖỂȄȄỆ ỂȆẸÈ! Ontsmettende producten

! Reinigen wonde: stromend water of beter nog fysiologische oplossing ! Lokale ontsmetting wonde

! Obv chloorhexidine of iso-betadine (verdunning 1/10 van humane producten)! Oppervlakkig letsel

! Astrexine poeder

! Jeuk (papels, rode vlekken)! Systemisch

! Apoquel, (prednisolone)! Lokaal

! Cortavance, Dog eczema, Dermacool


ḈȆẸÈȨȆĒÊ


Wanneer zeker een dierenarts raadplegen?

! Diepe wonde! Hevig bloedende wonde! Groot oppervlak! Ontstoken wonde! Wonde met een voorwerp, zoals een stuk hout of glas in zich (risico

op hevige bloeding bij verwijderen)! Wonde door een bijtincident! Wonde doet schade binnen in het lichaam vermoeden


Verzorging diepe en/of grote wonden

! Werk met propere handen + handschoenen!! Overvloedig spoelen van de wondstreek

! Ideaal met fysiologische infusievloeistoffen (NaCl, Hartmann)! Indien niet beschikbaar met zuiver water (afgekookt?)

! Eventueel aanbrengen steriele gel op wondoppervlak (wondbed vochtig houden)

! Afdekken met niet – klevende gaasjes (type melolin) en beschermende bandage

! Vermoeden fractuur: immobiliseren regio


Aanleggen bandage

! Let op bij recente traumaʼs met spanning op het verband: dikwijls nog zwelling van de weke weefsels aan de gang

! Verband op de poten: steeds distaal (uiteinde poot) starten en tenen MEE inpakken

! 3 lagen?! Korte demo verband


EHBO BIJ HOND EN KAT - Heusden (nabij Gent), alle dierenarts diensten voor hond…...

Documents

Transcript of EHBO BIJ HOND EN KAT - Heusden (nabij Gent), alle dierenarts diensten voor hond…...