Eenheid van de brug is bovendeks herkenbaar. Ambitiedocument … · 2017. 11. 7. · De brug die...

scope Gemeente Nijmegenseptember 2016

januari 2014

Inrichting en beeldkwaliteit openbare ruimte

Ritmiek van verlichtingsmasten, hekwerken , boogconstructie en pijlers en hekwerken Brug als symmetrische eenheid met landhoofden als beëindiging. Eenheid van de brug is bovendeks herkenbaar.

Ambitiedocument Waalbrug

AANLEIDING & OPGAVEAmbitiedocument Waalbrug / scope Gemeente Nijmegen

2

colofon

Nijmegen, 30 september 2016renovatie Waalbrugscope Gemeente Nijmegen

Gemeente NijmegenKorte Nieuwstraat 66511 PP NijmegenPostbus 91056500 HG Nijmegen

www.nijmegen.nl

Ambitiedocument Waalbrug / scope Gemeente Nijmegen

1

InleidingDe Waalbrug uit 1936 is een van de twaalf rivierbruggen uit het Rijkswegenplan van 1927 en ontegenzeggelijk de grootste en architectonisch meest geslaagde. De brug die destijds de langste hoofdoverspanning in Europa had, is in 2001 aangewezen als rijksmonument. Van noodzakelijk civiel kunstwerk is de brug na verloop van tijd een icoon van de stad Nijmegen geworden.

De gemeente Nijmegen wil de renovatie van de Waalbrug aangrijpen om een westelijk fietspad in twee richtingen te realiseren en om een aantal beeldbepalende elementen die in de loop van de tijd verloren zijn gegaan weer te herstellen. De voorstellen in dit ambitiedocument zijn gebaseerd op de bouwhistorische opname met waardestelling, kleurenonderzoek en diverse andere onderzoeken (zie bijlage) die in opdracht van de Gemeente is uitgevoerd. Na afronding van het groot onderhoud moet dit icoon weer in volle glorie tot zijn recht komen. Op de tekeningen op de volgende pagina’s zijn de (bouwkundige) aanpassingen weergegeven. In de rest van dit document worden de aanpassingen per thema beschreven in woord en beeld. De tekeningen zijn te beschouwen als schetsontwerp.


2


3


4

Principe doorsnede Waalbrug ter hoogte van pijler bij boogconstructie


5

Principe doorsnede Waalbrug ter hoogte van de boogconstructie


6

Principe doorsnede Waalbrug ter hoogte van de pijlers


7

Principe doorsnede Waalbrug ter hoogte van de pijlers

positie verlichting bij boogconstructie


8

Aanzicht van de leuning en het balkonter hoogte van de pijler


9

Aanzicht van het zuidelijke landhoofd


10


11

Impressie nieuwe situatie


12


13

AlgemeenVanwege de iconische waarde en de status van Rijksmonument zijn onderstaande eisen van kracht.

• Bij de renovatie en aanpassingen van de Waalbrug is in grote lijnen uitgegaan van de bouwhistorische opname met waardestelling en kleurenonderzoek door BBA opgesteld volgens de richtlijnen bouwhistorisch onderzoek (2009) van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Stichting Bouwhistorie Nederland, Vereniging Nederlandse Gemeenten, Atelier Rijksbouwmeester en Rijksgebouwendienst.

• Ontwerp, uitwerking en uitvoering voor de scope van de gemeente Nijmegen dient te gebeuren onder regie van een (restauratie)architect, die aantoonbare ervaring heeft met infrastructurele werken.

• De aanpassingen die in dit document worden beschreven in woord en beeld kunnen worden beschouwd als schetsontwerp. De plannen dienen te worden uitgewerkt tot VO en DO en worden voorgelegd aan gemeente / Commissie Beeldkwaliteit c.q. Monumentencommissie / Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed als onderdeel van de toetsingsprocedure tbv de omgevingsvergunning.

. Voorgesteld wordt om een Kwaliteitsteam in te stellen namens de gemeente, hierin hebben vertegenwoordigers van de Commissie Beeldkwaliteit, de RCE, de ODRN en de gemeente zitting. Alvorens de VO en DO voorstellen worden voorgelegd aan de CBK en de RCE moeten de voorstellen goedgekeurd zijn door het Kwaliteitsteam. Het Kwaliteitsteam bespreekt tenminste de volgende fasen in het ontwerpproces; Voorlopig Ontwerp (VO), Definitief Ontwerp (DO).


14


15

Kleurkeuze• Vanwege duurzaamheid, samenhang met de andere twee bruggen over de Waal, de mogelijkheid

tot aanlichten en de verkeersveiligheid is het niet wenselijk om de oorspronkelijke donkergroene kleur terug te brengen. Er is dan ook gekozen voor een licht grijze kleur voor de stalen constructie: de boogconstructies bovendeks en onderdeks, de liggers, het plaatwerk aan de zijkanten van de brug. Door te kiezen voor een lichte kleurwordt de bijzondere constructie met de lage scharnierpunten goed zichtbaar wordt. (kleurcodering: PN.02.77, NN.01.84, ON.00.81, R0.05.75, S0.04.78, SN.02.77, ON.00.76 te bepalen na een aantal proefvakken)

• Voorgesteld wordt de masten voor de verlichting, het ijzerwerk van de leuningen en de railing van de borstweringen bij de landhoofden af te werken met Aluminimumgrafiet (donkergrijs). 4502-G

• De taatsopleggingen van de bogen dienen roodbruin (S6030-Y90R of Boonstoppel SD-4215) te worden geschilderd.

• Om een definitieve kleurkeuze te maken dienen representatieve proefstukken met minimaal drie verschillende kleuren aangebracht te worden op de bestaande constructie. De locatie en de grootte van de proefstukken dienen te worden overlegd met het kwaliteitsteam van de gemeente.


16


17

Leuningen Alle in 1971 en 1992 aangebrachte hekwerken en lantaarnpalen hebben een indifferente monu-mentwaarde in de waardestelling van het bouwhistorisch onderzoek. Voorgesteld wordt om de huidige hekwerken van de brug te vervangen door hekwerken die qua ritme en vorm aansluiten op de oorspronkelijke constructie van de brug en verwijzen naar de hekwerken uit 1936 maar uiteraard wel voldoen aan het bouwbesluit. De hekwerken komen zowel aan de buitenzijde van de brug als tussen hoofdrijbaan en fietspad. De nieuwe hekwerken zijn van gehard glas in combinatie met staal en bevinden zich over de gehele lengte van de brug tussen de borstweringen van de landhoofden (2 x 608 meter) en tussen het fietspad en de rijweg (2 x 738 meter). De radgeleiders krijgen dezelfde donkergrijze kleur als de hekwerken; aluminiumgrafiet.


18

impressie aan te passen balkons westzijde met gebronsd messing

bestaand balkon oostzijde

huidige balkon westzijde nieuwe situatie balkon oostzijde met onderbroken radgeleider

impressie aan te passen balkons westzijde met gebronsd messing


19

Balkons op de pijlers van de brugDoordat het brugdek verdiept ligt in de pijlers, steken de pijlers aan de oostzijde van het rijdek uit en vormen daar halfronde torenachtige uitbouwen, balkons genoemd. Deze balkons, die ter versterking van het architectonische karakter van de brug zijn aangebracht, bestaan uit de doorgaande bekleding van Beucha-graniet met aan de rand uitstekende basaltblokken en een afdekking van een iets lichter gekleurde soort graniet. Deze twee soorten natuursteen komen terug bij de landhoofden. Aan de oostzijde is de oorspronkelijke opbouw nog goed zichtbaar. De balkons op de pijlers geven dat deel een kenmerkend karakter. Aan de westzijde zijn de balkons verloren gegaan bij de verbreding in 1992-1993. In de huidige situatie zijn twee van de vier oorspronkelijke balkons vervangen door een stalen uitkraging. In de toekomstige situatie willen we weer vier balkons terugbrengen aan de westzijde, in een vorm en compositie die refereert aan de oorspronkelijke balkons. De balkons worden niet uitgevoerd in het oorspronkelijke materiaal omdat dit constructietechnisch niet mogelijk is. Onderzocht moet worden of het mogelijk is om een balkon te maken met een lichte constructie maar met een eigentijdse en robuuste uitstraling. Als materiaal kan worden gedacht aan gebronsd messing of composiet. De balkons moeten er zo uitzien dat het lijkt alsof ze uit de pijlers voortkomen. Constructief hoeven ze niet verbonden te zijn met de pijlers.


20


21

impressie landhoofd met borstwering

landhoofd met borstwering impressie aanhelen stucwerk landhoofd en verwijderen graffiti


22

impressie situatie bovenop het landhoofd, met borstwering en reling

noordelijk landhoofd met aansluiting op het bastion

impressie borstwering en reling met verbijzondering ter hoogte van de lichtmast

impressie overgang landhoofd en brug


23

De landhoofdenDe in gewapend beton uitgevoerde landhoofden zijn vormgegeven als viaducten met doorgangen voor verkeer. Deze doorgangen worden gevormd door segmentboogvormige tongewelven. Aan de binnenzijde zijn de doorgangen tot de aanzet van de boog voorzien van een bekleding in banden van een lichte graniet en basalt. Dit materiaal correspondeert met het natuursteen van de nog bestaande oostelijke balkons van de pijlers. Het landhoofd aan de Lentse zijde is aangepast in het kader van de bouw van de Verlengde Waalbrug.De brug is in 1992-1993 door de verbreding van de voet- en fietspaden en de busbaan drastisch aangepast. Men heeft destijds de borstweringen van beide landhoofden gesloopt. Aan de oostzijde loopt de in 1992 vernieuwde balustrade door. Aan de westzijde is in 1992-1993 een overstek op het landhoofd aangebracht.

De landhoofden en de trappen aan de zuidzijde horen tot het rijksmonument. De landhoofden dienen zo veel mogelijk hersteld te worden in de oorspronkelijke vorm, dat wil zeggen dat de vier borstweringen die verloren zijn gegaan in 1992 weer worden teruggebracht moeten worden in de oorspronkelijke uitstraling: een betonnen afgesmeerde muur die is afgedekt met een natuursteen lichte granieten afdeksteen. Boven de afdekrand van graniet is een stalen leuning aangebracht. Op het landhoofd komt een verbijzonderde sokkel en bevestigingsmast voor de hangverlichting.(zie tekeningen)

Het stucwerk dient te worden schoongespoten en graffiti moet worden verwijderd. Het beton aan het noordelijk landhoofd dient aangesmeerd te worden. De technische detaillering moet gericht zijn op een duurzame instandhouding (aandachtpunten hierbij zijn hemelwaterafvoer, en het voorkomen van vochtvlekken en graffiti)


24


25

Openbare VerlichtingAlgemeenDe verlichting op de aanbruggen en op de hoofdoverspanning dient gereconstrueerd te worden naar de oorspronkelijke situatie uit 1936 (hangverlichting aan kabels). Alle verlichting op de brug moet gebeuren door LED armaturen.

Op de aanbruggen wordt de hangverlichting bevestigd aan nieuw aan te brengen stalen masten. Het betreft 28 masten (hoogte 12 meter ) die qua ritme en uitstraling teruggrijpen op het oorspronkelijke brugontwerp. De masten worden hierbij in het oorspronkelijke ritme geplaatst en de armaturen hangen aan kabels boven de weg. Deze eis is leidend in het verlichtingsplan

Op de hoofdoverspanning, wordt de bestaande verlichting in zijn geheel vervangen en worden tussen de bogen eveneens hangarmaturen toegepast. Zie tekening voor de posities. De overspanning wordt bevestigd aan de hangers van de brug. Op de aanbruggen en op de hoofdoverspanning is de lichtpunthoogte 10 meter. Zie voor overige maten de overzichtstekening op pag. 2-3

Op het fiets- / voetpad: Op de hoofdoverspanning worden spots aangebracht aan de buitenzijde van de hangers (lichtpunthoogte 6 meter) Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de verlichting van het fiets-/voetpad niet interfereert met de aanstraalverlichting van de hangers. De aanstraal verlichting en de functionele verlichting van het fietsvoetpad dienen te worden gecombineerd in één behuizing.

Bij de onderdoorgangen in de landhoofden moeten de huidige TL lampen moeten worden vervangen door een ledlijn verlichting (Lengte: 4 x 24 meter).

De opdrachtnemer dient een integraal verlichtingsplan aan te leveren waarin zowel de functionele als de aanstraalverlichting wordt beschreven en verbeeld. Dit plan dient in concept en in definitief uitwerkingsplan voorgelegd te worden aan het Kwaliteitsteam.


26

impressie aanlichting wit

impressie aanlichting kleur


27Aanlichting van de constructie• Om de bijzondere constructie van de brug ook ’s avond tot zijn recht te laten komen moeten

de hangers, de staanders en de boogconstructie zowel onder als boven het wegdek van de hoofdoverspanning aangelicht te worden. De bogen onder de aanbruggen worden aangelicht door middel van LED wit/RGB spots. Dit ter vervanging van de huidige spots die alleen de hangers aanlichten. (Het verlichtingsplan dient rekening te houden met de aanwezigheid van vleermuizen onder de brug.

• Hiernaast afgebeelde impressies geven een ambitie weer van de aanlichting van de brug.• Als onderdeel van de besluitvorming over de kleur van het licht dient ter plaatse een

representatieve verlichtingsproef te worden uitgevoerd in het bijzijn van Rijksdienst, Gemeente en opdrachtgever, op het nieuwe schilderwerk.


28

rest (±1,25)2,000,25

fietspad 1-rischa

mp

voetpad

rest (±2,05) 4,00 0,25

fietspad 2-ri scha

mp

voetpad rijstrook normaal rijstrook breedtebeperking

3,20 2,50

0,10

0,10

0,10

0,10

6,30 11,90 3,50

2,50 3,20

0,10

rijstrook breedtebeperking rijstrook normaal

maatvoering rijwegindeling


29

RijwegindelingDe renovatie wordt aangegrepen om de indeling van de brug te veranderen en een fietspad in twee richtingen mogelijk te maken aan de westzijde (als onderdeel van het Rijn-Waalpad)• De aparte busbaan buiten de bogen vervalt en wordt omgevormd tot fietspad in twee richtingen

en het huidige fiets-/voetpad wordt voetpad. Maten westzijde: vanaf radgeleider naast boog 0,25 m schampruimte, vervolgens 4,00m fietspad, resterende breedte wordt voetpad. De stalen rand tussen de huidige busbaan en het fietspad moet hiervoor worden verwijderd. (eventueel verplaatsen naar buitenzijde westelijk fietspad. Maten oostzijde: vanaf radgeleider naast boog 0,25m schampruimte, vervolgens 2,00m fietspad, resterende breedte wordt voetpad.

• Fietspaden krijgen rode slijtlaag (kleur: tilltred, rode kleurstof type Bayer (bayferrox 130) en voetpaden krijgen grijze slijtlaag (beide schampruimtes worden ook rood).

• Om te voorkomen dat voertuigen van meer dan 2,5 ton aslast op het meest westelijke deel van het toekomstige fietsvoetpad kunnen komen, wordt op het westelijk deel buiten de boog aan zowel de noord als de zuidzijde over de hele breedte een hoogte-portaal geplaatst van 2.80 m (Dit is de maximale hoogte van hulpvoertuigen met een aslast van minder dan 2,5 ton) aangevuld met bord aslastbeperking. De portalen dienen te worden geplaatst aan het uiteinde van de te herstellen borstwering van het landhoofd en ze moeten een rechthoekige verkeersruimte open laten van 2,80m hoog en waarbij de zijpalen net buiten de verkeersruimte van fiets+voet worden geplaatst (dus achter de leuningen of verwerkt ín de leuningen). De bovenbalk dient 10cm hoger te worden ophangen dan de hoogtebeperking die we tekstueel op het bord weergeven (borden plaatst GN zelf. Rood-wit-geblokte bovenbalk is essentieel. De verdere vormgeving en kleurstelling van het portaal moet aansluiten bij het ontwerp van de brug. De staanders worden uitgevoerd in de kleur aluminiumgrafiet.

• Op de hoofdrijbaan komt een linkerrijstrookbeperking van 2 meter voor beide richtingen. • De richtingen worden gescheiden door een dubbele asstreep (10-10-10)• Hoofdrijbaan: Na de renovatie wordt de recent ingestelde aslast- en totaallastbeperking weer

ingetrokken, en is de brug weer te gebruiken door alle reguliere voertuigcategorieen cq. gewichtsklassen.

bestaand profiel (boven) en nieuw profiel (onder)


30


31

Aansluiting Verlengde WaalbrugHet ontwerp voor de Waalbrug dient aan te sluiten op de recent gerealiseerde Verlengde Waalbrug. Hierbij vormt het landhoofd een overgang van de verlengde Waalbrug naar de oude Waalbrug. Bij het landhoofd stopt dus de inrichting van de Verlengde Waalbrug en starten de inrichtingselementen die typerend zijn voor de oude Waalbrug: verlichting, hekwerken e.d. De geluidswerende panelen die nu aangebracht zijn op de hekwerken komen te vervallen.


32


33

Aanvullende informatieAchtergrond informatie over de (bouw)historie van de brug, de monumentenstatus is te vinden in de volgende bijlagen:

• Nota: Kader monumenten : Kader voor werkzaamheden aan kunstwerken met een monumentale status in beheer bij Rijkswaterstaat.

• Rapport: Beeldkwaliteit Klinknagels, TAK Architecten, 19 februari 2015. De klinknagels zijn van beeldbepalende onderdeel van de constructie. Bij het groot onderhoud dienen ze dan ook in ieder geval behouden te blijven op de plaatsen zoals in het rapport van TAK Architecten “Beeldkwaliteit Klinknagels” d.d. 19 februari 2015, zijn aangegeven. N.B. de Rijksdienst wil mogelijk alle klinknagels behouden. Zij willen hier nog met de technische mensen naar kijken.

• Rapport: Oude Waalbrug Nijmegen / Kleurstelling tbv illuminatie februari 2015.• Rapport: Bouwhistorisch opname met waardestelling en kleuronderzoek / BBA (kleuradvies uit

rapport nemen we niet over).• Notitie gemeente Nijmegen: Groot Variabel Onderhoud Waalbrug, Visie Ruimtelijke Kwaliteit:

toetskaders.• Historische tekeningen van de brug• Uitreksel Monumentenregister• Over de Waal, Waalbrug 1936 - 2011


34

Monumentnummer: 523067 Status : BeschermdAanwijzingsbesluit : 24-09-2001Inschrijving register : 22-04-2002Kadaster deel/nummer : 20345/35

Monumentnaam: WaalbrugGemeente: NijmegenProvincie:GelderlandPlaatselijke aanduiding: Bij Waalkade 115 6511 XR NijmegenKadastrale gemeente: NijmegenSectie: C Kad.object: 8331

InleidingVERKEERSBRUG over de rivier de Waal gelegen in de rijksweg Arnhem-Nijmegen, in de jaren 1932-1936 geconstrueerd ter vervanging van een pontveer dat sinds 1657 voor de oeververbinding zorgde. De brug over de Waal was in de ontstaanstijd een van de breedste wegdekbruggen in Nederland en op het Europese vasteland de boogbrug met de grootste overspanning. Het ontwerp voor de brug was afkomstig van het Bruggenbureau Rijkswaterstaat, dat in 1928 speciaal was opgericht ten behoeve van de te bouwen verkeersbruggen over de grote rivieren. Het ontwerp werd verzorgd door de aan het bureau verbonden ingenieur P. STELLING. Deze werkte samen met de architect A.J. VAN DER STEUR en hoofdingenieur W.J.H. HARMSEN. Voor de staalconstructie tekenden een verscheidene bedrijven, de montage geschiedde door Werkspoor. Bij het ontwerpen heeft men zich georiënteerd op Duitse boogbruggen, maar ook op Nederlandse boogbruggen. Het ontwerp volgt een

in die jaren veel toegepast type, maar dan zonder trekband, die bij andere rivierbruggen in Nederland wel werd toegepast. Bij de vormgeving van de brug is in hoge mate rekening gehouden met de landschappelijke inpassing van de brug in de omgeving. Het zicht op het uiterwaardengebied mocht door de brug niet teveel verstoord worden. Om dit te bereiken is afgezien van hoge liggers met bovengelegen rijvloer, die de constructies van veel andere Nederlandse rivieroverspanningen uit deze tijd wel kenmerkt. De plaatsing van de Waalbrug betekende ontsluiting van de steden Nijmegen en Arnhem, met verstrekkende sociaal-economische gevolgen voor de stad, zoals de ontwikkeling van de binnenstad tot winkelgebied. Voor de bouw van de brug heeft de Nijmeegse fotograaf en ondernemer C.A.P. Ivens zich uitermate ingezet; bij de voltooiing van de brug in 1936 is ter ere van hem een bank geplaats naar ontwerp van Charles Estourgie op het talud van het Hunnerpark, langs de oprit van de brug. De brug, die een belangrijke strategische rol heeft gespeeld aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, is enige jaren geleden iets verbreed. Ze heeft echter haar oorspronkelijke vorm en constructie behouden.Omschrijving De VERKEERSBRUG sluit aan Nijmeegse zijde aan op het Nijmeegse Singelgebied. De open afrit van de brug is hier als entree naar de stad aangelegd, met het Hunnerpark, het Valkhof en de Waalkade rechts en links het westelijk stuwwalgebied. De overspanning bevindt zich ter hoogte van een bocht in de Waal. Aan Lentse zijde sluit de brug aan op de rijksweg, tussen twee straatwanden.

De brug heeft een totale lengte van 604 meter en bestaat uit twee betonnen landhoofden, twee aanbruggen aan elke zijde en een middenbrug. De vijf overspanningen zijn uitgevoerd met boogconstructies in staal. Het geheel rust op vier pijlers. De

Bijlage: Uitreksel monumentenregister


35

hoofdoverbrugging met een lengte van 244,1 meter, heeft een overspanning met vakwerkbogen van het tweescharnierentype zonder trekband. De bogen sluiten aan weerszijden tegen de pijlers. De halfhooggelegen rijvloer hangt aan hangers aan deze bogen. De bogen snijden als het ware door het wegdek heen. De aanbruggen zijn gebouwd als zuivere boogbruggen, met volwandige bogen tussen de pijlers, en een hooggelegen rijvloer die op staanders op debogen rust. De constructie rust op vier, in plattegrond ovaalvormige pijlers, die zich naar boven toe verjongen, en naar het water toe iets uitzwenkend. De pijlers zijn bekleed met blokken steen, die aan de buitenzijde ruw behouwen zijn, wat een rustica effect geeft. Doordat het brugdek verdiept ligt in de pijlers, steken de pijlers aan weerszijden van het rijdek uit en vormen daar halfronde torenachtige uitbouwen, afgesloten door overstekende donkere dekplaten. De betonnen landhoofden zijn uitgevoerd als viaducten met doorgangen voor verkeer. Deze doorgangen worden gevormd door segmentboogvormige tongewelven. Aan de binnenzijde zijn de doorgangen hiervan tot de aanzet van de boog voorzien van een bossage-achtige bekleding in banden van graniet en basalt. In de doorgang aan de Lentse zijde geeft een deur toegang tot het landhoofd. Het brugdek met een totale breedte van 23, 5 meter, is ingedeeld in een rijdek ten behoeve van snelverkeer binnen de hoofdliggers van 12 meter breed en buiten de liggers voetgangers- en fietsstroken. Het brugdek is aan de westzijde iets verbreed om plaats te maken voor een aparte busstrook. Ten gevolge van deze verbreding zijn aan de westzijde de halfronde torenachtige uitbouwen van de pijlers, verloren gegaan. Ook de brugbalustrade is niet oorspronkelijk. De kleur van de boogconstructie van de middenbrug was oorspronkelijk groen, tegenwoordig is deze beige geschilderd.

WaarderingVERKEERSBRUG uit 1932-1936, ontworpen binnen het Bruggenbureau van Rijkswaterstaat door ingenieur P.Stelling, in samenwerking met A.J. van der Steur en W.J.H. Harmsen

• Van architectuurhistorische waarde als gaaf en goed voorbeeld van een verkeersburg die in de jaren dertig van deze eeuw over de grote Nederlandse rivieren werden gebouwd. De brug draagt de algemene kenmerken van deze boogbruggen en valt hierbinnen op doordat geen trekbanden zijn gebruikt, die bij veel andere boogbruggen wel werden gebruikt. De goede inpassing van deze architectonische en constructieve vormgeving in het omringende landschap, zorgde dat het zicht op het uiterwaardenlandschap behouden bleef en maakt de brug tot een van de meest geslaagde voorbeelden van dit type.

• Van stedenbouwkundige waarde als structurerend en kenmerkend onderdeel van het rivierenlandschap tussen Nijmegen en Lent, waar de brug een grote beeldbepalende rol speelt.

• Van cultuurhistorische waarde, als uitdrukking van een ontwikkeling op infrastructureel gebied, een rivieroverspanning ten behoeve van het snelverkeer, die grote gevolgen heeft gehad voor de sociaal-economische ontwikkeling van de stad Nijmegen en de omliggende regio.De brug heeft tevens een belangrijke strategische rol gespeeld aan het einde van de Tweede Wereldoorlog.

Ritmiek van verlichtingsmasten, hekwerken , boogconstructie en pijlers en hekwerken Brug als symmetrische eenheid met landhoofden als beëindiging. Eenheid van de brug is bovendeks herkenbaar.

Eenheid van de brug is bovendeks herkenbaar. Ambitiedocument … · 2017. 11. 7. · De brug die...

Documents

Transcript of Eenheid van de brug is bovendeks herkenbaar. Ambitiedocument … · 2017. 11. 7. · De brug die...