Een Trip Naar Mars

7/25/2019 Een Trip Naar Mars

1/24


2/24


3/24

Kolonisatie in de ruimte

Inhoudstafel

Voorwoord...............................................................................................................................2

Inleiding...................................................................................................................................4

Inhoudstafel...5

1 ....................................................5Overzicht van de verschillende Marsprojecten

1.1 .................................................................................................5The Mars Society

1.2 .............................................................................................................5Mars One

1.3 ............................................................................6The Space Settlement Institute

1.4 ...................................................................................................6Inspiration Mars

1.5 ........................................................................................................8Mars To Stay

2 ........................................................................................9Redenen tot kolonisatie

2.1 ........................................................................................................9Grondstoffen

2.2 ..........................................................................................................10Onderzoek2.3 ..................................................................................................10Ruimtetoerisme

3 ...................................................................................................11Kans tot slagen

3.1 ..............................................................................................................11Voedsel

3.2 ........................................................................................................11Elektriciteit

3.3 ..................................................................................................................12Water

3.4 ...............................................................................................13Gezondheidszorg

3.5 ................................................................................13Bescherming tegen straling

3.6 .............................................................................................................14Vrije tijd

3.7 ............................................................................................................15Logistiek

4 ......................................................................................................16Terraforming

4.1 ................................................................................16Omschrijving terraforming

4.2 ........................................................................................16Werking terraforming

5 .......................................................17Mogelijke andere bestemmingen dan Mars

5.1 ...................................................................................................................17Titan

5.2 ................................................................................................................17Europa

5.3 .............................................................................................................18De maan

5.4 .................................................................................................................18Venus

5.5 .......................................................................................................19Exoplaneten

Conclusies en aanbevelingen (besluit)...................................................................................20

Bronnenlijst............................................................................................................................21

Timothy Aspeslagh Sint-Godelievecollege Gistel


4/24

Kolonisatie in de ruimte

Inleiding

Zal de mens ooit op andere planeten leven?

Deze vraag hield mij het gehele jaar bezig in het kader van dit jaarwerk.

Als onderwerp koos ik Kolonisatie in de ruimte. Dit is een onderwerp dat mij zeer

goed ligt. Ik ben zelf lid van een astronomievereniging en ben er al lang mee bezig.

De projecten rond ruimtekolonisatie intrigeerden mij erg de laatste tijd. Wie is er

mee bezig? Is dit realistisch? Welke struikelblokken zijn er?

IK bespreek ook een specifiek deelaspect van kolonisatie, namelijk terraforming of

hoe je de vijandige omgeving van een planeet omzet in een biotoop vol leven.

Doordat dit onderwerp vrij veel omvat zal ik enkel een algemeen beeld schetsen

rond terraforming. Van hemelobjecten heb ik vooral Mars belicht, echter bespreek

ik naar het einde toe ook andere interessante objecten.

Voor het maken van dit jaarwerk heb ik vooral geschreven bronnen moetenraadplegen, dit omdat deze methode het dichts aanleunt bij het onderwerp. Er was

redelijk wat variatie tussen de leeftijd van die bronnen, sommige waren tien jaar

oud, anderen heel recent. Voorbeelden van bronnen zijn thesissen of webpaginas

van de projecten zelf en vooral NASA. Ook heb ik gebruik kunnen maken van een

interview die ik zelf heb afgelegd met N. Demunster na zijn presentatie over het

MDRS. Demunster heeft tweemaal meegewerkt aan een MDRS experiment van

een week lang, de tweede maal als gezaghebber van het team. Meer over het

experiment in de tekst zelf.

Dit jaarwerk zal eerst alle huidige projecten overlopen en evalueren om daarna de

effectieve redenen tot kolonisatie en de essentile problemen met kolonisatie

vandaag aan te strepen met dan ook de eventuele oplossingen.

Verder zal het gaan over terraforming en de keuzes die we hebben om te

koloniseren, dit op gebied van grondstoffen, bereikbaarheid en in welke mate het

interessant is om er onderzoek te doen.

Sint Godelievecollege Gistel Timothy Aspeslagh


5/24

Kolonisatie in de ruimte 5

1 Overzicht van de verschillende Marsprojecten

De ruimte heeft de mensheid al altijd aangetrokken, bijvoorbeeld de Mayas die hun

kalender opstelden met berekeningen dankzij nachtelijke observaties. Sinds deexploratie van Mars zijn er al heel wat sciencefictionwerken verschenen rond de

rode planeet en met de hedendaagse technologische vooruitgang schieten

Marsprojecten als paddenstoelen uit de grond.

1.1 The Mars Society

The Mars Society is een non-profitorganisatie die zich bezig houdt met realistische

plannen om Mars te koloniseren en te ontdekken. Hun belangrijkste project is

MDRS, wat staat voor Mars Desert Research Station. Dit houdt in dat elke tweeweken een groep van zes mensen verblijven in een simulatie van een Marsbasis in

de woestijn van Utah. Deelnemers moeten onderzoek doen alsof ze echt op Mars

leven, er wordt een rantsoen opgesteld en in een kleine broeikas kweekt men

planten van zowel normale zaden als zaden die in de ruimte geweest zijn. De

resultaten van hun onderzoek stellen ze ter plekke samen en sturen die door via

satelliet naar The Mars Society. De organisatie heeft zelf twee hoofddoelen, ten

eerste de kennis over Mars vergroten door zowel het gebruik als robotten als door

menselijke exploratie. Ten tweede zo snel mogelijk een mens op Mars brengen.

Dit laatste willen ze bereiken met het Mars Direct plan (R. Zubrin), dit plan houdteen minimalistische aanpak in waarbij onder andere grondstoffen van Mars gebruikt

worden om constructies te bouwen. De eerste lancering zou een Earth Return

Vehicle zijn dat een Marsrover bevat. Deze rover installeert een kernreactor dat de

terugreis van de eerste crew mogelijk maakt. 26 maanden later wordt de eerste

crew gelanceerd die na anderhalf jaar via de kernreactor terug kan keren.

(Marssociety, 2013)

Het grootste punt van kritiek dat ontstaat is echter de kostprijs van het terugkeren,

de hele missie is ontworpen om zuinig te zijn maar de grootste kost van de

Marsmissie zit echter in de terugreis van de crew. Hiervoor moet er niet alleen meer

brandstof aanwezig zijn (dit probleem is opgelost door middel van de kernreactor)

maar de raketten moeten ook speciaal ontworpen zijn om herbruikbaar te zijn. Dit

laatste is echter contrasterend met het gebruik van de zogenaamde trappen in de

ruimtevaart waarbij delen van een ruimteschip tijdens de vlucht afvallen om de

volgende brandstofreservoirs te benutten. Deze delen vallen slechts te recycleren

als die terug naar aarde vallen aan het begin van een lancering.

1.2 Mars One

Mars One is een Not Only For Profitorganisatie die als doel heeft om tegen 2023een permanente Marsbasis gebouwd te hebben. Zij geloven dat de kolonisatie van

Mars al mogelijk is met de huidige technologie en er loopt momenteel een



6/24

6 Kolonisatie in de ruimte

grootschalige inschrijfactie om als mogelijke Marskolonisator opgenomen te

worden. Deelnemers houden best in het achterhoofd dat Mars One de terugreis

naar aarde volledig schrapt om de kosten te drukken. Het hele project wordt

bekostigd door het leven op Mars in een realityshow te gieten. (Mars One, 2013)

Ondertussen heeft Mars One van de 200.000 deelnemers 1058 kandidaten

overgehouden, deze kandidaten zullen in verdere selectie gelimineerd worden iniets wat P. Rmer, ambassadeur van het project, beschrijft als een talentenjacht.

Daarachter worden de overgebleven vier kandidaten naar Mars gestuurd waar ze

blijvend gefilmd worden. Deze beelden zullen dan ook uitgezonden worden op de

nationale televisie als onderdeel van de realityshow (The Independent, 2014).

Om deze crew op Mars te krijgen zal Mars One andere bedrijven inhuren om alles

te maken en samen te stellen. Zo is het de bedoeling gebruik te maken van een

gepgrade versie van de Falcon 9 raket, deze raket zal de Mars Transit Vehicle de

ruimte in krijgen.

Deze zal 800 kilo aan gedroogd voedsel, 3000 liter water en 700 kilo aan zuurstof

bevatten. Om plaats te besparen zullen deze grondstoffen niet gerecycleerd

worden, hierdoor is er geen nood aan extra apparatuur (Mars One). Aangezien het

water dat gebruikt wordt door de crew op hun missie ook gebruikt zal worden als

schild tegen radiatie, is het de vraag of er op latere stages van de missie nog

genoeg water zal overblijven om de radiatie tegen te gaan. Een concept van de

NASA om radiatie tegen te gaan houdt wel in dat er water wordt hergebruikt bij

zogenaamde water walls (zie infra)

1.3 The Space Settlement Institute

Deze non-profitorganisatie heeft als doel om de weg naar kolonisatie in de ruimte

open te leggen door middel van wetten en internationale regels (zoals de Outer

Space Treaty) tegen te gaan. De wetten die ze aan banden willen leggen, houden

namelijk verscheidene delen van kolonisatie tegen want de ruimte mag niet

territoriaal geclaimd worden door een land. Door de verandering van deze wetten

kunnen ook private ondernemingen pogen de ruimte te koloniseren. Volgens The

Space Settlement Institute is de kolonisering namelijk een onderneming die niet

vanuit de regering moet ondernomen worden.

(The Space Settlement Institue, 2014)

1.4 Inspiration Mars

Inspiration Mars is een non-profitorganisatie die als doel heeft om in 2018 een crew

van twee personen, een man en een vrouw, in een baan rond Mars te brengen en

terug te laten keren naar de aarde. Het hele traject zou 501 dagen duren. Volgens

Inspiration Mars is 5 januari 2018 de perfecte datum om zon reis te maken omdat

Mars en de aarde dan op n lijn liggen en een terugkeer van Mars naar de aarde

redelijk vlot moet verlopen. Zon datum doet zich maar om de 15 jaar voor.

Op figuur 1 is duidelijk te zien hoe de module naar Mars kan vliegen en terug kan

keren op aarde.



7/24


Fig1: Inspiration Mars Trajectory

Bron:Architecture Study Report Summary. Inspiration Mars. Geraadpleegd via:

http://www.inspirationMars.org/IM Architecture Study Report Summary.pdf

Door deze missie wil Inspiration Mars Amerika als leider voorop plaatsen in de

ruimtevaart. Zo argumenteert D. Tito, de oprichter van de vereniging, bij een

gesprek met het Witte Huis dat Rusland een soortgelijke missie plant (maar dan

met een ander traject) voor 2021. Dit kan lukken mits een verbetering van hun

apparatuur (dit laatste zou uitzonderlijk zijn aangezien Rusland zelden goed

werkende apparatuur verbeterd). De Russische missie is de MARPOST (zie infra).

Deze missie zou eerst gebruik maken van een Orionraket en een Space Launch

System (SLS), deze module is momenteel nog in ontwikkeling bij NASA.Echter zijn er een paar obstakels die de keuze in raketten met zich meebrengt. Zo

verlenen de Orionraketten zich wel tot veelzijdige missies maar niet tot deze van

Inspiration Mars. Zo zou de snelheid van de module bij het terugkeren van de aarde

14,2 Km/s zijn, echter kunnen de hitteschilden van Orion maar 11,2 km/s aan. Deze

te hoge snelheid is noodzakelijk voor het uniek traject dat de module moet afleggen

om in een correcte baan rond Mars te gaan. Bij een lagere snelheid komt de raket

niet juist terug toe. Ook zou de crew aan boord moeten zijn van de SLS module, dit

strookt echter niet met de veiligheidsvoorschriften van een lancering.

Een tweede optie was het gebruiken van The Cygnus pressurized cargo module(PCM) als leefruimte en Orion als raket. De raket zou de module in de ruimte krijgen

waarna een tweede raket een Earth Reentry Pod (ERP), waar de crew in zit, de

ruimte in lanceert. Deze module gaat vervolgens docken (koppelen) aan de Cygnus

module, op het einde van de missie zal het de ERP zijn die zich loskoppelt en de

crew terug op aarde krijgt. (popularmechanics, 2013; Inspiration Mars, 2014)

http://www.inspirationmars.org/IM%20Architecture%20Study%20Report%20Summary.pdfhttp://www.inspirationmars.org/IM%20Architecture%20Study%20Report%20Summary.pdf


8/24


1.5 Mars To Stay

Mars To Stay is een voorstel dat inhield om zes astronauten naar Mars te sturen en

dit aantal naar dertig op te trekken door later volgende missies. Hierna zou dit

aantal op natuurlijke wijze toenemen. Dit voorstel hield in dat er geen terugkeer

mogelijk was, het is de eerste keer dat er werd voorgesteld om de terugkeer teschrappen zodat de kosten gedrukt konden worden. De voorstellen worden onder

andere gesteund door Apollo-lid Buzz Aldrin.

De oorsprong van dit voorstel kwam van G. Herbert in 1990 maar het initiatief

ontstond pas in 2006. (Mars To Stay, 2014)



9/24


2 Redenen tot kolonisatie

In een poll van The Space Settlement Institute konden bezoekers stemmen op de

meerkeuzevraag What are the top three reasons humanity should colonize space?

De winnaar was Het verzekeren van het menselijk bestaan, op de tweede plaats

kwam Leven verspreiden door het universum en op de derde plaats Nieuweenergiebronnen vinden (The Space Settlement Institute, 2013)

Alhoewel de eerste twee redenen de meeste stemmen behalen, is de derde reden,

objectief gezien, een interessanter argument voor het koloniseren van de ruimte.

Nieuwe energiebronnen vinden is echter niet ruim genoeg, beter zou zijn:Nieuwe

grondstoffen vinden. Onze grondstoffen op aarde zijn beperkt, andere planeten

zitten vol met kostbare metalen, deze ontginnen kan een boost geven aan de

economie.

2.1 Grondstoffen

Mars is een interessante locatie om grondstoffen op te halen omdat het een

complexe geologische geschiedenis gehad heeft. Dit betekent dat er vulkanische

grondstoffen aanwezig zijn op Mars. Ook zal Mars waarschijnlijk zware metalen

hebben, vergelijkbaar met dat van onze aarde. Een opmerkbare grondstof is

deuterium, een isotoop van helium dat vijf keer meer voorkomt op Mars dan op

aarde. Deuterium is ongeveer evenveel waard als goud en is belangrijk op gebied

van kernfusie alsook de huidige kernsplitsing. Mars kan ook dienen als een basis

om makkelijker aan de asterodengordel te geraken. Dit heeft als redenen dat Mars

dichter bij de asterodengordel ligt dan aarde en dat de zwaartekracht 2,7 keer

kleiner is dan die van de aarde. Hierdoor kunnen raketten vanuit Mars makkelijker

opstijgen en dus zo minder energie verbruiken. (National Space Society, 2011)

Er zijn theorien die beweren dat de zeldzame metalen van onze aarde afkomstig

zijn van asteroden die gedurende vele duizenden jaren continu op de aarde zijn

ingeslagen. Dit is aannemelijk aangezien de asterodengordel redelijk wat zeldzame

metalen (en water) bevat. Er is al interesse in deze grondstoffen, zo is er een

initiatief genaamd Planetary Resources dat de weg naar commercile ontginningvan asteroden wil openleggen. Zo heeft het al plannen voor een aantal satellieten

dat asteroden kan scannen op eventuele grondstoffen.

(planetaryresources.com, 2014)



10/24


2.2 Onderzoek

Een tweede reden is dat van onderzoek. Doordat de mens aanwezig is, kunnen er

ingewikkeldere experimenten plaatsvinden. Zo kan de mens de geologische

geschiedenis van andere planeten onderzoeken zodat het ontstaan van ons

zonnestelsel beter in kaart kan worden gebracht.Verder kan het opsporen en het analyseren van bacterin en ander microscopisch

leven een betekeniswaardige mijlpaal zijn in het vinden van buitenaards leven. Dit

heeft echter complicaties want het materiaal dat de mensheid in de ruimte stuurt

kan nooit 100% steriel zijn en bepaalde bacterin zijn in staat om een ruimtereis te

doorstaan.

2.3 Ruimtetoerisme

Een derde reden is ruimtetoerisme. Er zijn 200.000 mensen die zich hebben ingeschreven in Mars One om naar mars te gaan. Het idee van pionier zijn en een

nieuw leven te stichten trekt de mensen nog altijd aan. Eerdere bedrijven in

ruimtetoerisme laten (voornamelijk rijke) mensen voor geld een korte reis maken

door de bovenlaag van de atmosfeer.

Bijvoorbeeld Scaled Composites, dat de Ansari X prijs won met hun SpaceShipOne.

De SpaceShipOne heeft een hoogte van 112,0 km kunnen bereiken. Dit is boven de

limiet die de Amerikaanse luchtmacht stelt van 80,5 km om de titel astronaut te

krijgen. (scaled.com, 2014)

Als de mensheid zich eenmaal zou gevestigd hebben op Mars, zal ruimtetoerisme

waarschijnlijk wel rol spelen. Mensen die het geld ervoor over hebben kunnen dan

een reis heen en terug boeken zonder daar effectief te blijven wonen. Of dit lucratief

genoeg is hangt af van de interesse hier rond.



11/24


3 Kans tot slagen

The Mars Society concludeert uit hun onderzoeken dat een (permanente)

Marsbasis nog niet voor de komende 50 jaar zal zijn. Een Marsbasis heeft namelijk

verscheidene kenmerken nodig die de kans op slagen vergroten, deze zijn voedsel,

elektriciteit, water, gezondheidszorg, bescherming tegen straling, vrije tijd, logistiek,

3.1 Voedsel

Bij het voedselonderzoek met samenwerking van NASA in de MDRS werd

experimenteel aangetoond dat voedsel groeien niet ideaal is als de planten of

zaden in de ruimte geweest zijn. Straling heeft namelijk een negatief effect op de

weefsels. Om zelfvoorzienend te zijn moet de eerste bemande Marsmissie zich

over dit eerste obstakel weten te werken. Echter werd opgemerkt dat vlas in deomgeving van Chernobyl toch groeit, dit werd niet verwacht aangezien er zon hoge

straling aanwezig is (astrobio.net).

Verder onderzoek naar de resistentie van planten tegen radioactieve straling is dus

nodig alsook genetische manipulatie van zaden voor verhoogde resistentie tegen

straling.

Er wordt ook gesuggereerd dat insecten deel kunnen uitmaken van het dieet van

een astronaut, zo kan een sprinkhaan bijvoorbeeld leven van (voor de mens)

oneetbare plantendelen en gebruikt worden als maaltijd. (howstuffworks, 2011)

De risicos op mislukking is nu nog te groot, planten hebben een juiste temperatuur,

licht, vochtigheid, water en grondstoffen nodig om te groeien. Hierbij vertrouwen de

astronauten dus op het materieel dat zorgt voor elektriciteit en water, n fout kan

ervoor zorgen dat het eten voor de komende maanden verwoest is. Uit interview

met N. Demunster blijkt dat de deelnemers van MDRS (zie supra) niet toekwamen

met het voorgeschreven realistisch dieet voor het voedselonderzoek en vaak achter

de maaltijd toch nog honger hadden.

3.2 Elektriciteit

Elektriciteit is iets waar er nog niet snel een oplossing voor gevonden is, zowel op

globale schaal als voor een basis op Mars zorgt het probleem voor een serieuze

uitdaging.

NASA stelt voor om stroom te halen uit radioisotope power system wat een kleine

kernreactor is dat energie put uit het natuurlijk verval van plutonium-238. Het

voordeel hiervan is dat het continu loopt zonder invloed van zonlicht, temperatuur of

radiatie. Dit systeem werd 40 jaar geleden al gebruikt door de NASA in bijvoorbeeldde Apollomissies.



12/24


Fig 2: Multi-Mission Radioisotop Thermoelectric Generator (MMRTG)

Bron: (2008). MMRTG. NASA. Geraadpleegd via :

http://Mars.NASA.gov/msl//files/mep/MMRTG_Jan2008.pdf

De reactor werkt door de warmte die plutonium-238 in zijn natuurlijk verval verliest

om te zetten in elektriciteit.

Een alternatief op deze technologie is zonne-energie, dit heeft echter nadelen. s

Nachts brengt zonne-ennergie niets op en moet men vertrouwen op batterijen, ook

is het rendement lager bij zogenaamde dust-storms. Hierbij gaat stof op de

zonnepanelen liggen zodat het zonlicht de panelen niet goed kan bereiken wat dus

onderhoud vergt. Een andere bedenking is de duurzaamheid van zonnepanelen in

vergelijking met de MMRTG die langer kan meegaan.

The Mars Society zou een reactor gebruiken die stroom zou voorzien voor de hele

basis of een eventuele terugreis zou voorzien van energie (zie supra).

3.3 Water

De Marsrover Curiosity heeft in een bodemstaal water gevonden en er zijn ook

sporen van erosie die wijzen op een rivierbedding (NASA, 2014). Mars bevat dus

water, doch niet genoeg om een kolonie te voorzien. Mars One heeft een anderemening. Zij willen 1500 liter water extrageren uit de bodem van Mars om hun basis

te voorzien.

Om een kolonie te realiseren moet een Marsbasis zelfvoorzienend zijn en dit door

middel van het recycleren van water.

Op het ISS recycleert men volgens C. Hadfield, astronaut in ISS, nu 93% van het

geconsumeerd water, de overige 7% zit in vast afval, proefmonsters en is

onrecycleerbaar.

De machine die voor waterrecyclage op het ISS zorgt, werkt door middel vandistillatie en absorptie. Het kan urine en ander afvalwater omzetten in schoon

drinkwater. NASA zit niet stil en is andere technologien aan het onderzoeken die

http://mars.nasa.gov/msl/files/mep/MMRTG_Jan2008.pdfhttp://mars.nasa.gov/msl/files/mep/MMRTG_Jan2008.pdfhttp://mars.nasa.gov/msl/files/mep/MMRTG_Jan2008.pdf


13/24


water kunnen recycleren, bijvoorbeeld het scheiden van calcium- en sulfaationen.

Een andere mogelijkheid is osmose. Dit heeft als voordeel dat er geen druk moet

worden uitgeoefend, wat de kosten drukt. Het osmotisch verschil tussen afvalwater

enerzijds en een zoutoplossing anderzijds zorgt voor druk totdat de vloeistoffen in

balans zijn.

Deze druk kan volgens M. Flynn, fysicus bij NASA, zelfs gebruikt worden omenergie op te wekken. (WEF, 2013)

3.4 Gezondheidszorg

Als er een ruimtevlucht naar Mars ondernomen wordt, moet er in het achterhoofd

gehouden worden dat de astronauten in zon vlucht voor een lange tijd gewichtsloos

zijn. Dit heeft botontkalking als gevolg omdat er geen signalen meer gegeven

worden om bot te onderhouden, het lichaam ondervindt namelijk zijn eigen gewicht

niet meer. Botontkalking wordt tegengegaan door de astronauten oefeningen te

laten doen op loopbanden, echter lost dit het probleem niet op, maar vertraagt het

proces echter wel.

Mars One stelt vast dat er bij ISS-astronauten die 4-6 maanden in de ruimte

geweest zijn, slechts een botverlies van 1,5% per maand optrad, zij zien hier geen

probleem in.

Er moet ook rekening gehouden worden met ziektes en ongevallen, kandidaten met

gezondheidsproblemen zullen in eerste instantie niet aangenomen worden maar

problemen blijven onvermijdelijk. Mars One vergelijkt dit met Arctische missies, in

de wintermaanden kunnen onderzoekers daar enkel beperkte medische hulp krijgenaan de basis zelf. Zij willen hun kandidaten genoeg opleiden en zien in dat de dood

onvermijdelijk is op een permanente Marsbasis. (Mars One, 2013)

3.5 Bescherming tegen straling

Op Mars mogen kolonisators zich verwachten aan gemiddeld n zonnestorm om

de twee maanden, dit is echter wisselvallig, zo zou in 2010 slechts 1 zonnestorm

hebben gewoed, dit houdt verband met de zonnecyclus. Deze zonnestormen zijn

een bedreiging voor de gezondheid van de astronauten vanwege radioactievestraling. Tijdens de reis naar Mars is er ook een gevaar op radiatie, dit zou volgens

berekeningen met de missie van curiosity 63mSv bedragen, de limiet die NASA legt

is 600-1200 mSv dus dit zou geen probleem mogen vormen.

Echter zal radiatie op Mars voor lange tijd zeker schadelijke gevolgen met zich

meedragen als hiertegen niets gedaan wordt. Hiervoor bestaan er technologien

die een groep personen kan beschermen.

De groep gaat in een schuilplaats waarvan de wanden gevuld worden met water.

De muren zelf beschermen de groep voor de dodelijkste straling (Gammastralen en

rntgenstralen) doordat de elektronen van metalen (bijvoorbeeld lood) de straling

blokkeren. Bij alpha- en btastraling volstaat een 2elaag muur van plastiek met een

doorsnede van 1 cm.



14/24


Aangezien neutronen van neutronenstraling geen lading hebben, kunnen deze niet

geblokkeerd worden door de elektronen bij metalen. Een laag water biedt de

oplossing omdat water een hoge concentratie aan waterstofatomen bevat die

makkelijk intrageren met de neutronenstraling. Door de botsing met neutronen gaat

een kern echter gammastraling uitstralen zodat een 2ewand van lood van pas kan

komen.

Een concept genaamd Water Walls wordt ontwikkeld door NASA, het combineert

het beschermend effect van water tegen straling met filters om water te recycleren

en algen om voedsel te kweken. (Thomasnet, 2014)

3.6 Vrije tijd

Hoe raar het ook mag klinken, vrijetijdsbesteding kan een niet te onderschatten

probleem worden voor een bemande Marsmissie. Dit werd onderzocht door

Mars500 en het HI-SEAS project.

Mars500 is een Russisch experiment waarbij zes deelnemers zich gedurende 520

dagen in een ruimtesimulatie opsloten. Als conclusie namen de onderzoekers dat

een ruimtereis van lange periode heel saai is. Dit is eigenlijk een groot probleem

voor volgende Marsmissies, niet alleen tijdens de reis maar ook op de basis zelf.

Ook al moet een kandidaat daar veel onderzoeken, hij zal zeker geconfronteerd

worden met verveling.

Het Hawaii Space Exploration Analog and Simulation (HI-SEAS) project, datfinancile steun krijgt van NASA en samenwerkt met de MDRS missies van The

Mars Society, bevindt dat ook de psychologische kanten van een missie een rol

spelen. Ook al duurt een missie bij de MDRS maar 2 weken, ook hier ondervinden

de kandidaten de negatieve kanten van isolatie. Zo is het niet alleen belangrijk om

intelligente kandidaten mee te nemen, maar moeten die het ook met elkaar kunnen

vinden. In het interview met N. Demunster van The Mars Society gaat Demunster

akkoord met de stelling dat een psycholoog als kandidaat even belangrijk is als een

exacte wetenschapper.

Mars One zal vier kandidaten sturen tijdens de eerste missie naar Mars, om de

twee jaar komen er nog eens vier bij tot de basis uitgegroeid is tot een kleine

samenleving. Tot die periode zullen de kandidaten dus heel gesoleerd zijn. Een

studie van Mars-105 toonde aan dat astronauten in isolatie lijden aan depressie,

slaaploosheid, angst, vermoeidheid en emotionele instabiliteit. (Sciencedirect, 2013)



15/24


3.7 Logistiek

De huidige plannen om een Marsbasis op te zetten, brengen logistieke problemen

met zich mee. Niet alles kan met n missie meegenomen worden en bij de landing

kan er mogelijk apparatuur beschadigd raken. Net zoals op aarde zullen over de

jaren dingen kapotgaan door gebruik of roest.Een goed voorbeeld van logistieke problemen is hoe Inspiration Mars zijn crew in

een baan rond Mars wil krijgen. Hierbij heeft het twee lanceringen nodig wat de

kosten doet stijgen (zie supra). Vele Marsmissies spreken ook van continue

bevoorrading over langere termijn, dit kan niet willekeurig gekozen worden want de

kortste route naar Mars hangt af van waar Mars staat ten opzichte van de aarde.

Als er een vitaal element onbruikbaar wordt op een Marsbasis kan het, afhankelijk

van de stand van Mars, tot een anderhalf jaar duren eer de

vervangingscomponenten op Mars kunnen landen. Stel dat er dan iets fout loopt bij

de landing, dan moet er weer een anderhalf jaar gewacht worden eer de nieuwe

missie kan vertrekken. Ook vallen zulke onderdelen makkelijker in elkaar te steken

op aarde dan op een Marsbasis.

Ook de ruimtepakken van vandaag vormen een opstakel.

Voor een heenreis naar mars volstaat namelijk een normaal ruimtepak, op het

Marsoppervlak zelf vormt dit echter een probleem. Dit ondervonden ook

deelnemers van het MDRS project. Als iemand veldonderzoek wil doen tijdens het

project (wat ook regelmatig zou gebeuren op een echte missie) dan mag hij niet

naar buiten vooraleer hij een pak aanheeft dat beschermt tegen de vijandige

omstandigheden en de persoon voorziet van zuurstof en de correcte druk.Dit pak aandoen duurt een tijdje en is, traditioneel gezien, vrij log. Zo belemmeren

de handschoenen ook de fijne motoriek die nodig is bij reparaties.

Een antwoord op dit probleem is de biosuit, een nieuw soort ruimtepak dat in

ontwikkeling is aan Massachusetts Institute of Technology en gesponsord wordt

door NASA.

Dit ruimtepak gebruikt niet de traditionele lucht om druk uit te oefenen op de

astronaut (zoals alle ruimtepakken nu) maar de druk wordt verkregen door elastisch

weefsel dat rond de huid zit. Dit pak lijkt op een surfpak, alleen zit het strakker. Bij

beschadiging kunnen kleine gaatjes opgevuld worden. (NASA)



16/24


4 Terraforming

4.1 Omschrijving terraforming

Terraforming is het omvormen van een vijandige omgeving naar een omgeving

waar menselijk leven mogelijk is. Dit houdt in dat er veranderingen nodig zijn

omtrent de temperatuur, de atmosferische druk, de chemische samenstelling van

de atmosfeer en de vochtigheidsgraad.

Dit is een zeer ingewikkeld proces dat heel lang in beslag neemt en momenteel nog

sciencefiction is. Echter zit er heel wat potentieel in het idee en zijn er studies naar

gedaan.

Het terraformen van Mars zou veel voordelen met zich meebrengen. Zo kan de

samenleving van een basis even snel groeien als op aarde en vallen veel

problemen weg zoals het filteren van water en de voedselvoorziening. (io9, 2011)

4.2 Werking terraforming

Het broeikaseffect veroorzaakt veel problemen op aarde, echter kan het Mars

helpen om vruchtbaar te worden. Door gassen zoals CF4en CO2 in de atmosfeer

van Mars te brengen begint de temperatuur er te stijgen. Na honderden jaren

kunnen mensen aan de volgende fase beginnen, namelijk het produceren van

zuurstof door planten.

Dit aspect is het moeilijkste en zal duizenden jaren in beslag nemen.Enkel primitieve planten kunnen overleven zonder zuurstof, de hedendaagse

planten nemen namelijk toch zuurstof op voor hun stofwisseling. Mars heeft nitraat

zitten in zijn bodem dat kan gebruikt worden door pyrolyse om zuurstof te

ontginnen. Dit houdt in dat het nitraat verhit wordt zonder toevoeging van zuurstof,

de stof verbrandt dus niet. Nitraat zal hierdoor uit elkaar vallen en zuurstof

vrijgeven. Dit exploiteren zou echter enorm veel energie kosten.

In een interview met R. Zubrin, stichter van The Mars Society, constateerde hij dat

Mars al de nodige stoffen heeft om te terraformen, enkel over stikstof is men nog

onzeker maar theorien suggereren dat Mars eenzelfde stikstofverhouding heeft als

op aarde. Een bodemonderzoek heeft uitgewezen dat op de onderzochte plaats de

bodem licht basisch was, dit ging tegen de verwachtingen in dat de Marsbodem

zuur is. Als de bodem van Mars over het algemeen licht basisch is, is dit goed

nieuws voor het cultiveren van planten. (The Terraforming Information Pages, 2009)



17/24


5 Mogelijke andere bestemmingen dan Mars

5.1 Titan

Titan is een maan van Saturnus die mogelijk leven zou bevatten. Dit werd

gesuggereerd na een studie van de chemische samenstelling op het oppervlak vanTitan met data van Cassini.

Er zijn twee bewijzen gevonden voor de theorie over mogelijk leven op Titan.

Enerzijds zijn er organische verbindingen gevonden op het oppervlak van Titan,

zoals propeen en polycyclische aromatische koolwaterstoffen. Deze kunnen

ontstaan na onvolledige verbranding van fossiele brandstoffen, hout of

voedingsmiddelen.

Anderzijds verdwijnt er waterstofgas aan het oppervlakte terwijl dit wel in de

atmosfeer te vinden is, dit zou wijzen op ademhaling.

Deze bewijzen sluiten echter geen andere verklaring uit en effectief leven is er totvandaag nog niet gevonden. (Telegraph, 2010). Het feit dat er leven zou te vinden

zijn is de grootste reden om Titan te overwegen als basis.

5.2 Europa

Europa is een maan van Jupiter die overdekt is met een ijslaag. Europa is een

mogelijke, interessante basis omdat er onder de ijslaag van Titan mogelijkheid is op

een oceaan vol (microscopisch) leven, gelijkaardig als de extremofielen op aarde.

Fig 3: Europa

Bron: (6 december 2012). Water in The Universe. PHY 313. Geraadpleegd via:http://mini.physics.sunysb.edu/~marivi/TEACHING-

OLD/PHY313/doku.php?id=lectures:15



18/24


Deze extremofielen zijn organismen die zich aangepast hebben aan extreme

situaties, varirend van een vijandige pH-waarde tot vijandige temperaturen. Het

beste voorbeeld vindt men diep in de oceaan waar het zonlicht niet aan kan. Op

deze plaats leeft er bijna niets, uitgezonderd op bepaalde plaatsen met vulkanische

activiteit. Rond die vulkanische hotspots leeft een biotoop vol divers leven dat zichaangepast heeft aan een leven los van fotosynthese. Micro-organismen leven daar

met de warmte die vrijkomt uit de hotspot en recycleren daar alle dode organismen.

Als deze micro-organismen in vijandige omstandigheden op aarde kunnen leven, is

dit in principe ook mogelijk voor vijandige omstandigheden op andere planeten. Zo

zouden deze micro-organismen via meteorieten meegereisd kunnen zijn.

Kolonisatie van Europa brengt problemen met zich mee. Koude temperaturen,

straling van Jupiter en weinig zwaartekracht kan toekomstige missies problemen

bezorgen.

In 1997 ontstond een plan gemaakt door het Artemis Project om Europa te

koloniseren. Het plan beschrijft een methode om door het ijs van Europa te boren

en daarna tussen het contactoppervlak van het ijs en water een luchtbel te

creeren. Deze methode heeft als voordeel dat er zachtere temperaturen zijn op de

basis alsook bescherming tegen straling.

(spacecolonization.wikia.com, 2014)

5.3 De maan

De maan is een aantrekkelijke optie, want het staat vast dat we er kunnen geraken.

Als iemand meedoet aan een maanmissie en wegens omstandigheden naar de

aarde moet geraken, verloopt dit veel gemakkelijker dan het terugkeren van een

Marsbasis waar de gelegenheid op terugkeer zich pas om het anderhalf jaar zich

voordoet. Dit biedt ook het voordeel dat bevoorradingsmissies veel korter verlopen.

Doordat de maan even snel rond haar as draait als rond de aarde, krijgt een punt

op de maan iets meer dan 2 weken zonlicht, waarna een even lange periode van

duisternis volgt. Hierdoor wordt er overwogen om toekomstige kolonies aan de

polen te vestigen. Een tweede reden om zich aan de polen te vestigen is de

indicatie dat er water aanwezig zou zijn op de polen. Dit enkel onder de vorm van ijs

want water aan het oppervlakte zou namelijk evaporeren. In 2006 kondigde S.Kurokawa van JAXA (Japan Aerospace Exploration Agency) aan dat Japan zich

klaarmaakt om een basis op de maan op te zetten, deze zou er in 2025 komen. In

2007 kondigde Rusland aan dat zij een permanente maanbasis willen opzetten in

het jaar 2025 (wikipedia).

5.4 Venus

Venus is een erg vijandige planeet. Bij de eerste succesvolle landing van een

satelliet hield de apparatuur het slechts een kwartier uit voor het bezweek aan dedruk. Doch zijn er theorien over het gebruiken van Venus als basis. Zo zou men

Venus kunnen terraformen, deze terraforming is het omgekeerde van terraforming



19/24


op Mars. Op Venus moet het broeikaseffect namelijk worden tegengegaan. Dit zou

kunnen bereikt worden door een vermindering van het zonlicht dat Venus bereikt

(insolatie), het invoeren van grote hoeveelheden water of het bevriezen van de

atmosferische CO2.

De voordelen van een basis op Venus, mits de vijandige omgeving tegengewerkt

wordt, zijn vooral de gelijkenissen met de aarde (qua zwaartekracht) en denabijheid. Zo is een missie naar Venus een maand korter en moet men minder lang

wachten om een lancering volgens een ideaal traject te laten verlopen.

(spacecolonization.wikia.com, 2014)

5.5 Exoplaneten

In ons zonnestelsel zijn er al talloze opties om een basis op te richten, toch kijkt de

mens verder dan dat. Wetenschappers zijn continu op zoek naar nieuwe planeten

die rond een andere zon dan de onze draaien, de zogenaamde exoplaneten.

Door kleine schommelingen te bestuderen van sterren kunnen wetenschappers

zien of er een object in de buurt van de ster zit die een invloed heeft op de ster door

middel van zwaartekracht. (Universe Today)

Uit een lijst van exoplaneten zijn er een aantal uitgekozen die redelijk goed op de

aarde gelijken. Zo onder andere Gliese 667C , een exoplaneet doe, 22 lichtjaar hier

vandaan, rond een rode dwerg draait. Deze planeet heeft een score van .83 op de

Earth Simularity Index (ter vergelijking: de Aarde heeft een score van 1.00 en

Venus 0.78) en is dus een mogelijke optie. Bij het koloniseren van zon exoplaneet

zijn er nog meer obstakels dan binnenin ons zonnestelsel. Zo moet de module

voorbij de Kuipergordel geraken en een erg grote afstand afleggen. Om dezeafstand af te leggen zijn er theorien die buiten de focus van dit jaarwerk vallen.



20/24


Conclusies en aanbevelingen (besluit)

Kolonisatie in de ruimte is waarschijnlijk niet iets dat binnenkort zal gerealiseerd

worden, zelfs reeds bestaande projecten ondervinden dus zeker moeilijkheden.

Ambitieuze projecten van Mars One mogen dan al in 2023 beginnen, andere

organisaties bekritiseren hen op lage slaagkansen. Aanvankelijk bleek de ruimteeen vijandige omgeving te zijn, doch met de juiste middelen kan de mens zeker een

basis oprichten.

Alhoewel kolonisatie in de ruimte zeker tot de verbeelding spreekt, zal het

waarschijnlijk niet binnenkort gerealiseerd worden. Er staan twee concrete dingen in

de weg, namelijk de technologische vooruitgang en het prijskaartje. De

technologische vooruitgang is iets dat op termijn zeker overwonnen kan worden en

waar we nu zeker op de goede weg mee zijn. Met goede resultaten als bijvoorbeeld

de biosuit, de MMRTG en nog andere projecten die ook buiten de ruimtevaart hunnut kunnen bewijzen. Echter valt het prijskaartje niet zo makkelijk op te lossen. De

mogelijke redenen om dit probleem te overwinnen zijn grondstoffenwinst,

onderzoek en toerisme. Echter is slechts het eerste de meest lucratieve oplossing

en dan nog kan zon project enkel winstgevend zijn op lange termijn. Dankzij

initiatieven als The Space Settlement Institute kan de weg naar private

ondernemingen mogelijk opengelegd worden, hierdoor kunnen bedrijven ook hun

eigen project opstarten zonder steun van de overheid. Dit kan vooruitgang

betekenen in de kolonisatie indien er mensen te vinden zijn die genoeg geld aan de

kant kunnen houden om dit te bekostigen.

Andere aspecten zoals terraforming zijn mogelijk al is deze nogal hypothetisch, het

omzetten van een planeet kan duizenden jaren duren en is duur. Een realistische

voorspelling is dat er tot 2050 geen geslaagde Marsmissie kan ondernomen worden

die kolonisatie tot gevolg heeft.



21/24


Bronnenlijst

(2012). Journey to the Extreme: Your VIP Pass to Mars. Geraadpleegd via:http://static.discoveryeducation.com/feeds/www/media/images/WillIAm/pdfs/Journey%20to%20the%20Extreme%20VFT%20pre-activities.pdf

(z.j.). Mars Project. Geraadpleegd op 25 september 2013 via

http://www.Marsproject.com

Smit, A. (2003). Onze beschaving zal verdwijnen Intermediair (NL) 30/31 22-25.

(2014). The space settlement institute. Geraadpleegd via: http://www.space-

settlement-institute.org/

(2013). "What are the top three reasons humanity should colonize space", The

space settlement institute. Geraadpleegd via:http://pub13.bravenet.com/minipoll/results.php?usernum=1099164816&qid=26326&

voted=0

(2014). NASA's Eyes on Exoplanets. Geraadpleegd via:

http://eyes.jpl.nasa.gov/exoplanets/download.html

(2014).Exoplanet exploration. Geraadpleegd via:

http://exep.jpl.nasa.gov/programoverview/

Mndez, A. (2013). The habital exoplanets catalog. Geraadpleegd via:

http://phl.upr.edu/projects/habitable-exoplanets-catalog

Sandberg, A. (2000).Space colonisation.Geraadpleegd via:

http://www.aleph.se/Trans/Tech/Space/

O'Neill, K. (1976). The High Frontier: Human Colonies in Space. William Morrow &

Co., N.Y

(2013). Journal of cosmology. Geraadpleegd via:http://journalofcosmology.com/Mars140.html

Crawford, I.A. (2010). Astrobiological benefits of human space exploration.

Astrobiology10, 577-587.

Cucinotta, F.A., Manuel, F.K., Jones, J., Iszard, G., Murrey, J., Djojonegro, B.,

Wear, M. (2001). Space Radiation and Cataracts in Astronauts. Radiation

Research, 156, 460-466.

George, K., Wu, H., Willingham, V., Cucinotta, F.A. (2000). The effect of space

radiation on the induction of chromosome damage. Phys Med17, 222-225.

http://www.space-settlement-institute.org/http://www.space-settlement-institute.org/http://pub13.bravenet.com/minipoll/results.php?usernum=1099164816&qid=26326&voted=0http://pub13.bravenet.com/minipoll/results.php?usernum=1099164816&qid=26326&voted=0http://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=2&ved=0CDgQFjAB&url=http%3A%2F%2Feyes.jpl.nasa.gov%2Fexoplanets%2F&ei=X9tCUor7D-6T0QXux4HgCQ&usg=AFQjCNHR41IaN1Obc6alDAHRQlhQp1cCsg&bvm=bv.53077864,d.d2k&cad=rjahttp://eyes.jpl.nasa.gov/exoplanets/download.htmlhttp://phl.upr.edu/projects/habitable-exoplanets-cataloghttp://phl.upr.edu/projects/habitable-exoplanets-cataloghttp://www.aleph.se/Trans/Tech/Space/http://journalofcosmology.com/Mars140.htmlhttp://journalofcosmology.com/Mars140.htmlhttp://www.aleph.se/Trans/Tech/Space/http://phl.upr.edu/projects/habitable-exoplanets-cataloghttp://eyes.jpl.nasa.gov/exoplanets/download.htmlhttp://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=2&ved=0CDgQFjAB&url=http%3A%2F%2Feyes.jpl.nasa.gov%2Fexoplanets%2F&ei=X9tCUor7D-6T0QXux4HgCQ&usg=AFQjCNHR41IaN1Obc6alDAHRQlhQp1cCsg&bvm=bv.53077864,d.d2k&cad=rjahttp://pub13.bravenet.com/minipoll/results.php?usernum=1099164816&qid=26326&voted=0http://pub13.bravenet.com/minipoll/results.php?usernum=1099164816&qid=26326&voted=0http://www.space-settlement-institute.org/http://www.space-settlement-institute.org/


22/24


Mckay, C.(1999).Bringing life to Mars.Geraadpleegd via:

http://meteorite.unm.edu/site_media/pdf/BringingLife.pdf

Lovelock, James and Allaby, Michael (1984). The Greening of Mars.

McKay, Christopher (1982). "Terraforming Mars". Journal of the British

Interplanetary Society.

Toothman, J. (2011). How Space Farming Works. Howstuffworks. Geraadpleegd

via science.howstuffworks.com/space-farming.htm

Technologies of Broad Benefit. NASA. Geraadpleegd via:

http://Mars.nasa.gov/msl/mission/technology/technologiesofbroadbenefit/power/

Guliaev, Y. Zernov, V. Rudenko, M. (Mei 2013). Space Medicine: releasing return

tickets for a human mission to Mars?. Cardiometry, 2.

(11 december 2013). Bemande ruimtevaart naar Mars. Wikipedia. Geraadpleegd

via: http://nl.wikipedia.org/wiki/Bemande_ruimtevaart_naar_Mars

(2013). Inspiration Mars. Geraadpleegd via:http://www.inspirationMars.org/

Hadfield, C. [Cmdr_Hadfield] For those asking where the 7% remaining water goes,

it's moisture in solid waste, test samples & untreatable brine:http://www.youtube.com/watch?v=BCjH3k5gODI&feature=youtu.be ' [27.04.2013,

Twitter: https://twitter.com/Cmdr_Hadfield/status/328222643616612352].

M. Belfiore (27 februari 2013). The Crazy Plan to Fly Two Humans to Mars in 2018,

Popular Mechanics. Geraadpleegd via:

http://www.popularmechanics.com/science/space/moon-Mars/the-crazy-plan-to-fly-

two-humans-to-Mars-in-2018-15152667

J. Fulcher (10 april 2013). Water-Recycling Technology in Space Evolves. WEF.

Geraadpleegd via: http://news.wef.org/water-recycling-technology-in-space-evolves/

Osteoporose. Geraadpleegd via:

http://home.kpn.nl/kuipersp.001/gevolgenruimtevaart/osteoporose.html

(Maart 2011). Solar Proton Events Affecting the Earth Enviroment. National

Weather Service. Geraadpleegd via:

http://www.swpc.noaa.gov/ftpdir/indices/SPE.txt

F.A. Cucinotta, L. Chappell, M.Y. Kim, Space Radiation Cancer Risk Projections

and Uncertainties-2012 (NASA Technical Paper 2013-217375, NASA STI Program,

Hampton, VA, 2013)

http://meteorite.unm.edu/site_media/pdf/BringingLife.pdfhttp://mars.nasa.gov/msl/mission/technology/technologiesofbroadbenefit/power/http://nl.wikipedia.org/wiki/Bemande_ruimtevaart_naar_Marshttp://www.inspirationmars.org/http://t.co/ObLSNxQhIehttps://twitter.com/Cmdr_Hadfield/status/328222643616612352http://news.wef.org/water-recycling-technology-in-space-evolves/http://home.kpn.nl/kuipersp.001/gevolgenruimtevaart/osteoporose.htmlhttp://www.swpc.noaa.gov/ftpdir/indices/SPE.txthttp://www.swpc.noaa.gov/ftpdir/indices/SPE.txthttp://home.kpn.nl/kuipersp.001/gevolgenruimtevaart/osteoporose.htmlhttp://news.wef.org/water-recycling-technology-in-space-evolves/https://twitter.com/Cmdr_Hadfield/status/328222643616612352http://t.co/ObLSNxQhIehttp://www.inspirationmars.org/http://nl.wikipedia.org/wiki/Bemande_ruimtevaart_naar_Marshttp://mars.nasa.gov/msl/mission/technology/technologiesofbroadbenefit/power/http://meteorite.unm.edu/site_media/pdf/BringingLife.pdf


23/24


(7 maart 2012). The Uncharted Territories of Mars: Is Science Enough? The

Huffington Post. Geraadpleegd via: http://www.huffingtonpost.com/norbert-

kraft/Mars-travel_b_1646458.html

M. Nicholas, G. Mjeldheim, K. Weiss, A. Yusupova (September 2013) Mars-105study: Time-courses and relationships between coping, defense mechanisms,

emotions and depression. ScienceDirect. Geraadpleegd via:

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0272494413000248

C. Chambers (9 september 2013). Mars One: The psychology of isolation,

confinement and 24-hour Big Brother. The Guardian. Geraadpleegd via:

http://www.theguardian.com/science/head-quarters/2013/sep/09/neuroscience-

psychology

(januari 2009). The Terraforming Information Pages. Geraadpleegd via:

http://www.users.globalnet.co.uk/~mfogg/

J. Shankel (19 december 2011). How We Will Terraform Mars. Io9. Geraadpleegd

via: http://io9.com/5868115/how-we-will-terraform-Mars

J. McClellan (8 juni 2012). NASA scientists may have discovered life on Titan.

OpenMinds. Geraadpleegd via: http://www.openminds.tv/nasa-scientists-may-have-

discovered-life-on-titan-952/

A. Hough (5 juni 2010). Titan: NASA scientists discover evidence that alien life

exists on saturns moon. The Telegraph. Geraadpleegd via:

http://www.telegraph.co.uk/science/space/7805069/Titan-Nasa-scientists-discover-

evidence-that-alien-life-exists-on-Saturns-moon.html

D. Newan (9 juli 2012). Building the Future Spacesuit. NASA. Geraadpleegd via:

http://www.nasa.gov/offices/oce/appel/ask/issues/45/45s_building_future_spacesuit.

html

T. Jivanda (3 januari 2014). Mars One mission: 1,000 chosen to take part in reality

TV selection to make one-way trip to red planet. The Independent. Geraadpleegd

via: http://www.independent.co.uk/news/science/Mars-one-1000-chosen-to-take-

part-in-reality-tv-selection-to-make-oneway-trip-to-red-planet-9036703.html

(2014). Materials Used in Radiation Shielding. Thomasnet.Geraadpleegd via:

http://www.thomasnet.com/articles/custom-manufacturing-fabricating/radiation-

shielding-materials

(26 december 2013). Lunar Water. Wikipedia. Geraadpleegd via:

http://en.wikipedia.org/wiki/Lunar_water

http://www.huffingtonpost.com/norbert-kraft/mars-travel_b_1646458.htmlhttp://www.huffingtonpost.com/norbert-kraft/mars-travel_b_1646458.htmlhttp://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0272494413000248http://www.theguardian.com/science/head-quarters/2013/sep/09/neuroscience-psychologyhttp://www.theguardian.com/science/head-quarters/2013/sep/09/neuroscience-psychologyhttp://www.users.globalnet.co.uk/~mfogg/http://io9.com/5868115/how-we-will-terraform-marshttp://www.openminds.tv/nasa-scientists-may-have-discovered-life-on-titan-952/http://www.openminds.tv/nasa-scientists-may-have-discovered-life-on-titan-952/http://www.telegraph.co.uk/science/space/7805069/Titan-Nasa-scientists-discover-evidence-that-alien-life-exists-on-Saturns-moon.htmlhttp://www.telegraph.co.uk/science/space/7805069/Titan-Nasa-scientists-discover-evidence-that-alien-life-exists-on-Saturns-moon.htmlhttp://www.independent.co.uk/news/science/mars-one-1000-chosen-to-take-part-in-reality-tv-selection-to-make-oneway-trip-to-red-planet-9036703.htmlhttp://www.independent.co.uk/news/science/mars-one-1000-chosen-to-take-part-in-reality-tv-selection-to-make-oneway-trip-to-red-planet-9036703.htmlhttp://en.wikipedia.org/wiki/Lunar_waterhttp://en.wikipedia.org/wiki/Lunar_waterhttp://www.independent.co.uk/news/science/mars-one-1000-chosen-to-take-part-in-reality-tv-selection-to-make-oneway-trip-to-red-planet-9036703.htmlhttp://www.independent.co.uk/news/science/mars-one-1000-chosen-to-take-part-in-reality-tv-selection-to-make-oneway-trip-to-red-planet-9036703.htmlhttp://www.telegraph.co.uk/science/space/7805069/Titan-Nasa-scientists-discover-evidence-that-alien-life-exists-on-Saturns-moon.htmlhttp://www.telegraph.co.uk/science/space/7805069/Titan-Nasa-scientists-discover-evidence-that-alien-life-exists-on-Saturns-moon.htmlhttp://www.openminds.tv/nasa-scientists-may-have-discovered-life-on-titan-952/http://www.openminds.tv/nasa-scientists-may-have-discovered-life-on-titan-952/http://io9.com/5868115/how-we-will-terraform-marshttp://www.users.globalnet.co.uk/~mfogg/http://www.theguardian.com/science/head-quarters/2013/sep/09/neuroscience-psychologyhttp://www.theguardian.com/science/head-quarters/2013/sep/09/neuroscience-psychologyhttp://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0272494413000248http://www.huffingtonpost.com/norbert-kraft/mars-travel_b_1646458.htmlhttp://www.huffingtonpost.com/norbert-kraft/mars-travel_b_1646458.html


24/24


E. Howell (17 december 2013). How Scientists Confirmed The Mass Of An Invisible

Exoplanet. Universe Today. Geraadpleegd via:

http://www.universetoday.com/107277/how-scientists-confirmed-the-mass-of-an-

invisible-exoplanet/

R. Zubrin (24 april 2011). The Case for Colonizing Mars. National Space Society.Geraadpleegd via: http://www.nss.org/settlement/mars/zubrin-colonize.html

(2014).Planetary Resources. Geraadpleegd via:

http://www.planetaryresources.com/

(2014). Scaled Composites.Geraadpleegd via: www.scaled.com

N. Demunster (persoonlijke communicatie, 2013)
http://www.planetaryresources.com/http://www.planetaryresources.com/

Een Trip Naar Mars

Documents

Transcript of Een Trip Naar Mars