… een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng...

9
18/05/2018 1 Accreditatie van ziekenhuizen … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op onze afdelingen ? Vera De Troyer [email protected] Wie heeft ze niet gelezen? 17 mei 2018 Mechelen | Accreditatie HLN, week 12/5 tot 16/5/18 Geen uitsluitend mooi weer show Niet blind voor percepties Mechelen | Accreditatie Geen exclusieve ‘mooi weer’ show 17 mei 2018 Kwaliteitsvolle zorg S effectief efficiënt patiëntgericht veilig tijdig toegankelijk continue & “de mate waarin de geleverde zorg voor individuen en voor de gemeenschap overeenkomt met de gewenste zorgresultaten en in overeenstemming is met de actuele professionele kennis en inzichtengeïntegreerd ©Vandijck ©Dominique Vandijck 17 mei 2018 Definiëren van kwaliteit Optimale kwaliteit op alle dimensies staat aan de ene zijde van het spectrum en heeft een virtueel eindpunt; het kan (en moet!) immers altijd beter. stimulerende maatregelen ondersteunen kwaliteitsverbetering Onveiligheid, ondoelmatigheid en moreel of juridisch laakbaar gedrag staan aan de andere kant van het spectrum en liggen onder een minimumnorm. toezicht, restrictieve maatregelen moeten voorkomen dat de zorg onder deze norm belandt stimulerende maatregelen kwaliteit onveiligheid ondoelmatigheid moreel laakbaar restrictieve maatregelen ©Dominique Vandijck Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018 Het beste systeem ter wereld ©Dominique Vandijck 17 mei 2018

Transcript of … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng...

Page 1: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

1

Accreditatie van ziekenhuizen… een garantie op betere zorg en meer

veiligheid op onze afdelingen ?

Vera De Troyer

[email protected]

Wie heeft ze niet gelezen? 

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie HLN, week 12/5 tot 16/5/18

Geen uitsluitend mooi weer showNiet blind voor percepties

Mechelen | Accreditatie

Geen exclusieve ‘mooi weer’ show

17 mei 2018

Kwaliteitsvolle zorg

S

effectief

efficiënt

patiëntgericht

veilig

tijdig

toegankelijk

continue

&“de mate waarin de geleverde zorg 

voor individuen en voor de 

gemeenschap overeenkomt met de 

gewenste zorgresultaten en in 

overeenstemming is met de actuele 

professionele kennis en inzichten”

geïntegreerd©Vandijck

©Dominique Vandijck17 mei 2018

Definiëren van kwaliteit

Optimale kwaliteit op alle dimensies staat aan de ene zijde van het spectrum en heeft een virtueel eindpunt; het kan (en moet!) immers altijd beter.

stimulerende maatregelen ondersteunen kwaliteitsverbetering

Onveiligheid, ondoelmatigheid en moreel of juridisch laakbaar gedrag staan aan de andere kant van het spectrum en liggen onder een minimumnorm.

toezicht, restrictieve maatregelen moeten voorkomen dat de zorg onder deze norm belandt

stimulerende maatregelen

kwaliteitonveiligheid

ondoelmatigheid

moreel laakbaar

restrictieve

maatregelen

©Dominique VandijckMechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Het beste systeem ter wereld

©Dominique Vandijck 17 mei 2018

Page 2: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

2

Nochtans, de feiten spreken voor zich

• bij 40% van patiënten sprake van te veel, te weinig of verkeerde zorg …

• 20% van de diagnostische verrichtingen en behandelingen onnodig …

• 10%(‐15%) van alle gehospitaliseerden loopt schade op, waarvan helft vermijdbaar …

• is lang niet alle zorg effectief (20% is evidence‐based) …• wordt zorg slechts voor de helft gegeven volgens de state of the art …

…McGlynn E, et al. The quality of health care delivered to adults in the United States. NEJM 2003;348:2635-45Amalberti R, et al. Five system barriers to achieving ultrasafe health care. Arch Intern Med 2005;142:756-64

©Dominique Vandijck 17 mei 2018

Nochtans, de feiten spreken voor zich

• bevat ¼ van alle geneesmiddelenvoorschriften fouten …

• zit er veel verspilling in het systeem (30‐40%) …

• worden patiënten nog te weinig betrokken bij hun behandeling …

• is er nog steeds grote variatie in aanpak en resultaten van zorg

McGlynn E, et al. The quality of health care delivered to adults in the United States. NEJM 2003;348:2635-45Amalberti R, et al. Five system barriers to achieving ultrasafe health care. Arch Intern Med 2005;142:756-64

©Dominique Vandijck 17 mei 2018

Geen gebrek aan evidentie!

Er is naast het grote belang van competente professionals, geen gebrek aan evidenties om de zorg veiliger te maken:

‐ Permanente handhygiëne

‐ Sluitende identiteitscontrole

‐ Volledig medicatievoorschrift

‐ Systematische checks in het operatiekwartier

‐ Valpreventie

‐ Positief werkklimaat en goede samenwerking in (en tussen) teams

‐ Goed opgebouwd en volledig dossier ifv het zorgtraject

‐ Patiënt actief betrekken en vragen stellen stimuleren

‐ Opleiding en permanente vorming

‐ …

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Waarom is implementatie zo moeilijk?

• Onbehagelijk thema: onveiligheid past niet in de zorgzame context van een ziekenhuis

• Gedragsverandering is altijd moeilijk: cfr. verkeer

• Onvoldoende ingebed in de opleiding van professionals

• Onvoldoende ingebed in de ziekenhuiswetgeving en financiering 

• Te weinig onderzoek naar voorkomen, verbeteren, aanpak en opvolging

• Verdrukt door andere prioriteiten, thema’s en projecten …

• …

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Mechelen | Accreditatie

Accreditation: the holy grail?

17 mei 2018

Accreditatie

Het geheel van initiatieven die gericht zijn op 

de externe evaluatie van een ziekenhuis tegen 

vooraf gedefinieerde, expliciete en gepubliceerde standaarden met het oog op het bevorderen van 

continue verbetering van de 

kwaliteit van de gezondheidszorg 

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Page 3: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

3

Iedereen in het accreditatie‐schoentje? Eind april 2018

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Enkele kernwoorden

• Uitgaande van risico‐inscha ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord tracht te vinden

• Risico’s zitten vervat in een normenset

• Met als doel kwaliteitsvolle en veilige zorg te kunnen bieden• Voor de patiënt• Voor de familie

• Voor de medewerker

• Externe toets

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Doelstellingen accreditatie

• meer dan label

• methodiek om systematisch en gestructureerd hoge kwaliteit (en dus veiligheid) van zorg te bieden

• hulpmiddel om (op wetenschappelijk bewijs gefundeerde) interventies te introduceren en doorvoeren

• Veiligheidscultuur/just culture creëren die continue verbetering nastreeft

• anticiperen op maatschappelijke, EU verwachtingen, Vlaams beleid, onderdeel good (healthcare) governance

• voor de organisatie: op kritische en positieve manier kijken naar aspecten waar kwaliteit van zorg nog kan verbeteren, verfijnen inbedden van procedures in zorgprocessen, aandachtspunten identificeren, …

• integreren: zorgt voor een eenduidig/uniform kader, objectiveren van proces‐structuur‐outcome indicatoren, ...

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Twee grote systemen

• Joint CommissionInternational

• USA

• Eigen normenset

• Internationale auditoren

• Voertaal: Engels

• Nederlands Instituut voor Accreditatie in Zorg

• Eigen normenset verlaten voor Qmentum Global normenset (Canada)

• Auditoren uit België en Nederland

• Voertaal: Nederlands

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

• ‘Het creëert enkel administratieve (over)last’

• ‘Het kost ontzettend veel middelen… en wat brengt het op?’

• ‘We zijn moe…’

• ‘Bewijs eens dat het een meerwaarde heeft’

• ‘Niet alles is planbaar’…• ‘Meten we echt wel de juiste dingen?’

• ‘Meten is één ding, er een verbeterproject aan vastkoppelen en doorvoeren is heel wat moeilijker’

• ‘Het is enkel een modegrill’• ‘Als de overheid dan ook eens een consequent beleid zou voeren…’

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018 Mechelen | Accreditatie

En toch …

17 mei 2018

Page 4: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

4

Geen gebrek aan evidentie!

Er is naast het grote belang van competente professionals, geen gebrek aan evidenties om de zorg veiliger te maken:

‐ Permanente handhygiëne

‐ Sluitende identiteitscontrole

‐ Volledig medicatievoorschrift

‐ Systematische checks in het operatiekwartier

‐ Valpreventie

‐ Positief werkklimaat en goede samenwerking in (en tussen) teams

‐ Goed opgebouwd en volledig dossier ifv het zorgtraject

‐ Patiënt actief betrekken en vragen stellen stimuleren

‐ Opleiding en permanente vorming

‐ …

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018 Mechelen | Accreditatie

Is er een meerwaarde van accreditatie ?

17 mei 2018

Q en accreditatie…geen één‐op‐één‐relatie

• Accreditatie is een complexe interventie

• Accreditatie is niet de enige factor die bijdraagt tot kwaliteit

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Meerdere kwaliteitsmethodieken

Mechelen | Accreditatie

• Systeem‐ en nalevingstoezicht• Vrijstelling systeemtoezicht voor geaccrediteerde ziekenhuizen 

• Alle Vlaamse ziekenhuizen participeren• Merendeel plaatst resultaten op 

zorgkwaliteit.be• Heeft een boost gegeven aan een aantal 

procedures gerelateerd met patiëntveiligheid  

17 mei 2018

Mechelen | Accreditatie

Funding by Joint Commission International

3 statistisch significante resultaten:• 1,2 % Reductie heropnames IC binnen 24u na ontslag• 12,8% reductie in personeelsverloop• 20% verbetering in dossiervorming

Positieve impact

17 mei 2018

Maar ook studies die in de andere richting wijzen

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

• Geen duidelijke evidentie over Q‐outcome• Toeval, misverstanden bij gebruikers: sociaal inefficiënt• Vooringenomenheid over impact

Page 5: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

5

Accreditatie en CULTUUR ...

… Hoe zit dat nu eigenlijk?

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Accreditatie draagt bij tot een veiligheidscultuur 

Mechelen | Accreditatie

Uit: Vlayen, A. – Benchmark rapport Nationaal Veiligheidscultuuronderzoek in de Belgische ziekenhuizen (2016)

17 mei 2018

Mechelen | Accreditatie

Accreditatie draagt bij tot een veiligheidscultuur 

Uit: Vlayen, A. – Benchmark rapport Nationaal Veiligheidscultuuronderzoek in de Belgische ziekenhuizen (2016)

Geen accreditatie en niet in procesIn een trajectAccreditatie behaald

17 mei 2018

Evolutie cultuur intensieve zorgen en spoed

Uit: Vlayen, A. – Benchmark rapport Nationaal Veiligheidscultuuronderzoek in de Belgische ziekenhuizen (2016)

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Studies veiligheidscultuur en kwaliteit

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

• Daling aantal incidenten met schade• Daling ernstige incidenten• Daling mortaliteit (gecorrigeerd)

Studies veiligheidscultuur en kwaliteit

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Page 6: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

6

Het prijskaartje

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Hoeveel ‘kost’ een accreditatie

Cfr. Masterproef Anneleen Ally (2016) ‘Accreditatie in ziekenhuizen vanuit financieel oogpunt’

4 types van kosten

• Directe operationele kosten• Investeringen• Directe personeelskosten (personeel aangeworven/toegewezen aan accreditatie)

• Indirecte personeelskosten (opportuniteitskost van tijd gespendeerd aan opleiding en tracers)

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

Mechelen | AccreditatieAnneleen Ally (2016) ‘Accreditatie in ziekenhuizen vanuit financieel oogpunt’

17 mei 2018 Mechelen | AccreditatieAnneleen Ally (2016) ‘Accreditatie in ziekenhuizen vanuit financieel oogpunt’

17 mei 2018

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie 36 Endoscopie – Dominique Vandijck

Virtueel outbreak model ‐ concept

Virtual hospital with 1,000 beds

Number of (oesophago‐gastro‐duodeno) endoscopies per day

30 endoscopies / day

30 endoscopies * 5 days / week = 150 endoscopies / week

150 endoscopies * 50 weeks / year = 7,500 endoscopies / year

No problem of contaminated endoscopes in hospital ~ 15% of endoscopes arecontaminated

7,500 procedures * 15% = 1,125 patients undergo a procedure with a contaminated

endoscope (i.e. ‘at risk’ population)

Assumption of a 30% transmission risk

Of 1,125 ‘at risk’ patients, 337 patients will be effectively contaminated (1,125 *

30%)Blot S et al, CID 2005; Popp et al, IJIC 2008; Popp et al, Hyg Med 2012; Fernando et al, Healthcare Infect 2014

Vandijck©

Page 7: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

7

37 Endoscopie – Dominique Vandijck

Virtueel outbreak model ‐ concept

Risk of developing an infection after being contaminated ~ 25%

337 contaminated patients * 25% = 84 patients with infection (‘sepsis’ – BSI,

majority with MDR pathogens!)

Sepsis / BSI related mortality ~ 12.2%

84 infected patients * 12.2% = 10 patients will die

(Attributable) Cost of sepsis / BSI ~ €14,000

84 patients * €14,000 = €1,176,000

Blot S et al, CID 2005; Popp et al, IJIC 2008; Popp et al, Hyg Med 2012; Fernando et al, Healthcare Infect 2014

Vandijck©

Wat hebben we geleerd?

• Chapeau voor de sector voor deze investering

• Accreditatie = schietschijfKosten worden nogal makkelijk afgeschoven op ‘dat moet voor accreditatie’

• Heel wat baten (minder opnames, minder ziekenhuisinfecties, minder ligdagen) zowel voor patiënt, overheid als organisatie

• De kosten veelal beperkt tot de organisatie (geringe compensatie via Pay for Quality verhaal FOD)

Mechelen | Accreditatie 17 mei 2018

39 Endoscopie – Dominique Vandijck

Professionals

Mechelen | Accreditatie

Accreditatie draagt bij tot een veiligheidscultuur 

Uit: Vlayen, A. – Benchmark rapport Nationaal Veiligheidscultuuronderzoek in de Belgische ziekenhuizen (2016)

Geen accreditatie en niet in procesIn een trajectAccreditatie behaald

17 mei 2018

Mechelen | Accreditatie

Funding by Joint Commission International

3 statistisch significante resultaten:• 1,2 % Reductie heropnames IC binnen 24u na ontslag• 12,8% reductie in personeelsverloop• 20% verbetering in dossiervorming

Positieve impact

17 mei 2018

ProjectiesJOBANCIËNNITEIT

Wat brengt de toekomst? 42

Page 8: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

8

ProjectiesEVOLUTIE SECTOREN

Wat brengt de toekomst? 43

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie

Is het te veel, te moeilijk, te lastig …?

Misschien wel, echter …

• Iedereen is ontzettend trots op de prestatie van het team, het ziekenhuis, …

• Zelden willen professionals terug naar de situatie van voor de accreditatie

• Bevraging leert ons dat het gevoel zich baseert op een beperkt aantal van de standaarden 

• Een recente Canadese studie (met grotere bestaffingsratio’s) geeft aan dat ook deze verpleegkundigen kampen met vermoeidheid, burnout, klagen over te weinig tijd aan bed …

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie

Accreditatie – een evolutief gegeven

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie

• Trilogie van JuranInkrimpen op QualityControl, om in te zetten op Planning en Improvement

• Naast het toelichten van ‘wat’ en ‘hoe’; ook meer focussen op het ‘waarom’‐verhaal

Page 9: … een garantie op betere zorg en meer veiligheid op …...•Uitgaande van risico‐inscha «ng → vraag hoe je als organisatie omgaat met die risico’s en een passend antwoord

18/05/2018

9

Accreditatie – een evolutief gegeven

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie

organisatie

netwerk

keten

En er zijn nog enkele dossiers die onze aandacht zullen vragen

• uitbouw netwerken (horizontaal en vertikaal

• uitrol van een geïntegreerd EPD, 

• hervorming financiering richting laag‐, medium en hoogvariabele zorg, 

• nieuw systeem van functieclassificatie, 

• het aantrekken én behouden van voldoende verpleegkundigen om de zorg van morgen waar te kunnen maken

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie

Conclusie

• Is en moet meer zijn dan een label• Het is maar een methodiek om systematisch en gestructureerd hoge kwaliteit (en dus veiligheid) van zorg te bieden – kader!• Belangrijk aspect van de Q‐drietand• Maar belangrijke impact op gehele organisatie

• Draagt bij tot het creëren van een veiligheidscultuur• Toekomst daagt ons uit

• Heel wat dossiers komen in een sneltrein op ons af• Belangrijk om ook voldoende in te zetten op planning en improvement• Efficiëntie mag niet beschouwd worden als een vies woord maar moeten we omarmen!

• Breder kijken dan eigen afdeling/organisatie

17 mei 2018Mechelen | Accreditatie

Vera De [email protected]@veradetroyer