EEKLO – KAPRIJKE – EVERGEMnatuur_meetjesland.tripod.com/Falco januari 2009.pdf · Bestuursleden...

EEKLO – KAPRIJKE – EVERGEM

Jaargang 21 Nr 2 Verschijnt driemaandelijks

Januari 2009 Afgiftekantoor 9900 Eeklo

V.U. Christine De Bie, Oostveldstraat 207, 9900 Eeklo P209362

FALCO

________________________________________________________________________________________

Falco Natuurpunt Eeklo – Kaprijke - Evergem

Januari 2009 Pagina 1

BESTUUR NATUURPUNT AFDELING EEKLO-KAPRIJKE-EVERGEM Voorzitter Christine De Bie Oostveldstraat 207, 9900 Eeklo

tel. 09/377.68.73 e-mail: [email protected]

Secretaris Chris Bruggeman Lazarijstraat 4, 9900 Eeklo tel. 09/377.71.40 e-mail : [email protected]

Penningmeester + Ledenadministratie

Marijke Bogaert Lekestraat 118, 9900 Eeklo e-mail: [email protected]

Bestuursleden Rik Van Herck Eeklostraat 5, 9940 Evergem-Ertvelde tel. 09/344.54.66 e-mail : [email protected]

Marc Zwertvaegher Valeriaanstraat 4, 9032 Wondelgem tel. 09/253.52.85 e-mail: [email protected]

Piet Loeckx

Droogte 102, 9940 Evergem tel. 09/258.24.99 e-mail: [email protected]

Filip Van den Bossche

Gentsesteenweg 80, 9900 Eeklo e-mail: [email protected]

Hugo Vermeren

Burg. L. Pussemierstraat 171, 9900 Eeklo e-mail: [email protected]

Bernardine Van Waeyenberghe

Sparrebosstraat 11 Eeklo 9900 e-mail; [email protected] tel: 09/377 00 08

LIDMAATSCHAP NATUURPUNT Lid worden van Natuurpunt Lidgeld per gezin: € 20,00 Nieuwe leden storten dit bedrag op rekeningnummer 230-0044233-21 met vermelding van je naam. Wie reeds lid was vermeldt zijn of haar lidnummer. Sympathisanten ontvangen ons tijdschrift door het storten van 6 € op de rekening 979-6147812-54 van Natuurpunt Eeklo-Kaprijke-Evergem, p/a M.Bogaert, Lekestraat 118 te 9900 Eeklo.

________________________________________________________________________________________



Voorwoord Terugblik op 2008 Wat vliegt de tijd toch snel! 2009 is pas begonnen en de eerste maand zit er al grotendeels op! Laat ons even terugblikken op 2008…

Onze afdeling groeide verder, we sloten het jaar af met 549 leden, we mogen stellen dat onze leden tevreden zijn over ons vrijwilligerswerk. Er werd dan ook heel wat verzet. In Evergem wordt er naarstig verder gebouwd aan de Kiekebossen. Het beheren en onderhouden van natuurgebiedjes vraagt heel wat inzicht en overleg. Enkele aankopen zitten in de pijplijn, het is nog wachten op de laatste afhandelingen.

In Eeklo zijn we gestart met een gierzwaluwproject. Wie een geschikte plaats had, kon een gratis nestkast bekomen. We maakten ook werk van een slechtvalkkast op de grote kerk, net als een kerkuilbak. Dat is allemaal rap gezegd, maar er gaat toch wat tijd over eer dat allemaal in kannen en kruiken is. Tijdens deze acties werd ons duidelijk dat huiszwaluwen een beetje in de kou bleven staan, hun woonplaatsen zijn beperkt tot enkele locaties in het noorden van Eeklo. We gaan er iets aan doen dit jaar, samen met de stad Eeklo, je hoort er nog van. Een cursus Natuurgids in 2007 maakte het Meetjesland verschillende gidsen rijker. We gaven hen de kans om voor ons te gidsen en ervaring op te doen. Intussen groeide hier een gezelschap vrijwilligers uit waar we steevast kunnen op rekenen. Samen met andere trouwe leden (niet-gidsen) helpen zij graag met wandelingen begeleiden of andere praktische dingen, zoals de “Meetjeslandse Gordel” in juni, of de “Nacht van de duisternis”. Het is hartverwarmend om te zien dat er nog zo veel mensen onbaatzuchtig bezig zijn met natuur. Vaak spruiten hier blijvende vriendschappen uit voort. Dank aan allen, die op één of andere manier iets deden voor ons, jullie zijn broodnodig! Meestal trekken onze wandelingen heel wat volk, vaak zien we nieuwe gezichten en dat doet deugd. Vorig jaar maakten we geen reisje, dit jaar wel, naar de Argonne. We waren verast dat deze vierdaagse na een goeie week al volzet was, het Meetjesland reist blijkbaar graag om de natuur beter te leren kennen, goed zo. En met genoegen stel ik je ons nieuwste bestuurslid voor: Bernardine Van Waeyenberghe. Af en toe moet ik eens op de milieudienst zijn in Eeklo, ik leerde haar daar beter kennen als een zeer dynamische en behulpzame jongedame. Welkom Bernardine! Aangezien januari nog niet voorbij is, kan ik nog “nieuwjaren”. Ik wens jullie allen, namens ons bestuur, een gezond en natuur-rijk 2009. En graag ontmoeten wij jullie eens op een activiteit! Christine

aantal leden

0

100

200

300

400

500

600

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

jaar

________________________________________________________________________________________



ACTIVITEITENKALENDER AFDELING EEKLO –KAPRIJKE – EVERGEM Alle activiteiten staan open voor iedereen. Voor alle inlichtingen omtrent deze activiteiten: Christine De Bie, 09 377 68 73 of [email protected] Zondag 1 februari: vogeltocht naar de Braakman We gaan op verkenning naar de Braakman, even kijken naar de grondige wijzigingen die onze noorderburen aanbrachten in dit vogelrijk gebied. Wandelschoenen zijn aangeraden, en een verrekijker meenemen. Gids: Arsène Van Verdegem Afspraak: om 13.30u aan de sporthal van Eeklo Vrijdag 13 februari : ledenvergadering. Hugo Vermeren geeft een PowerPoint reportage over de activiteiten van het voorbije jaar. Ludo Goossens toont materiaal over de natuur in zijn eigen tuin. Wie zijn de winnaars van onze fotowedstrijd 2008? Sprekers: Ludo Goossens en Hugo Vermeren We bieden onze leden een gratis drankje aan op het nieuwe jaar. Aanvang: 20.00u in het NLM-stationsgebouw, K. Astridplein, Eeklo Vrijdag 6 maart: De Noordzee: grijs, leeg en vervuild…of het grootste natuurreservaat van België? De Noordzee is ons grootste natuurgebied. Het is een bijzonder gebied met een grote soortenrijkdom en een enorme productiviteit. De zee wordt echter al jarenlang intensief gebruikt voor scheepvaart. De bodem wordt regelmatig omgewoeld door boomkorvissers. Er wordt zand gewonnen, baggerspecie gestort, gerecreëerd en geoefend door defensie. De Noordzee is hierdoor niet meer zoals zij ooit was: vol met vis, met een gevarieerde bodem (incl. inheemse platte oesters!) en rijk aan zeeleven. Toch is het niet te laat. Er zijn nog gebieden met unieke natuurwaarden. Deze gebieden moeten beschermd worden. Maar ook de visserij verkeert in een crisis. Ook zij dient verzekerd te worden van een duurzame toekomst. Deze twee uitdagingen zijn niet tegengesteld. Integendeel: kiezen voor natuur én visserij is perfect mogelijk. Sprekers: Peter Symens en Bart Slabbinck Aanvang: om 20.00u in het NLM - Stationsgebouw, Koningin Astridplein 1 9900 Eeklo Zaterdag 28 maart: nacht van de duisternis, Natuurpunt in samenwerking met de Gezinsbond, JNM, RLM en de gemeente Kaprijke. We gaan op zoek naar leven bij duisternis; nachtvlinders, muizen, uilen, vleermuizen…we richten ook een telescoop op de maan. Afspraak om 20u aan het Bardelaeremuseum, Ledestraat 42 Lembeke

________________________________________________________________________________________



Vrijdag 24 april : voorstelling vlinderjaarverslag 2008 met presentatie waarnemingen.be door Wouter Vanreusel. Aanvang: om 20.00u in het NLM - Stationsgebouw, Koningin Astridplein 1 9900

ACTIVITEITENKALENDER NATUURPUNT NATUURHISTORISCHE WERKGROEP MEETJESLAND

Paddenstoelenwerkgroep Iedere woensdagnamiddag om 14 u. is er een begeleide inventarisatietocht. De tocht wordt echter pas enkele dagen vooraf beslist en hangt af van diverse factoren. Geïnteresseerden nemen best contact met Etienne Vanaelst ( 09/ 374.59.86) of [email protected]

Reservatenwerking Natuurpunt Eeklo–Kaprijke –Evergem werkt aan het behoud van onze natuur door reservatenwerking. Om deze werking verder uit te bouwen zijn wij afhankelijk van de steun van vrijwilligers en giften. U kan ons financieel steunen door te storten op de rekening van onze reservatenwerking “Natuurpunt Beheer 293-0212075-88”, met mededeling “Project 3622 afd. E-K-E”. Giften vanaf 30 euro zijn fiscaal aftrekbaar.

________________________________________________________________________________________



Is dit de laatste Falco? Al meer dan een jaar voeren de Meetjeslandse Natuurpunt-afdelingen (waaronder wij) en NLM (Natuur en Landschap Meetjesland) gesprekken om tot een nauwere samenwerking te komen, ik durf te spreken van een soort overkoepeling van Natuurpunt. Het spreekt vanzelf dat alle andere partners (imkers, Velt, JNM enz…) niet uit de boot mogen vallen. Ook zij blijven meewerken en zullen zeggenschap hebben in de nieuwe structuur. Indien de samenwerking doorgaat, zou dit de natuurverenigingen in het Meetjesland moeten versterken, en zeker Natuurpunt. In praktijk verandert er niks voor u, beste lezer, integendeel. We zouden er voor opteren om ons tijdschrift, de Falco, te laten opgaan in het huidige kwaliteitsvolle NLM-tijdschrift. In dit geval zouden er enkele bladzijden, alleen met info van onze afdeling, opgenomen worden in het toekomstige tijdschrift, dus geen Falco meer apart. Vaak willen beide, Natuurpunt en NLM, dezelfde dingen brengen, we kunnen beter samenwerken dan naast elkaar te blijven werken. Mogelijk is dit dus de laatste Falco en krijgt u de volgende keer een ander soort tijdschrift in de bus. Pas heel zeker weten we dat eind januari, maar we houden er aan om onze leden te informeren. Momenteel moeten alle statuten en een naamswijziging nog goedgekeurd worden door de bevoegde instanties. U zult ten gepaste tijde van de naamsverandering horen in de pers, nogmaals, indien alles doorgaat zoals gepland. We houden u op de hoogte en kijken uit naar een versterkt Natuurpunt!

Padden- en kikkertelling in het Leen Padden, kikkers en salamanders zijn koudbloedige dieren die in de winter liever een tukje doen dan rond te kruipen. Ze kunnen trouwens niet bewegen in dit seizoen. Amfibieën hebben warmte nodig om in beweging te kunnen komen. Bij onze inheemse amfibieën loopt de biologische wekker af na de eerste buien met hogere temperaturen (vanaf 7 graden) en worden ze wakker na een lange winterslaap. Bij duisternis, regen en hoge vochtigheid kruipen deze nuttige dieren uit hun schuilplaats en trekken instinctief naar hun paaiplaats om een partner te zoeken en eitjes af te zetten. In het Leen is behalve een grote populatie padden, ook een populatie bruine kikker aanwezig. Om een juist inzicht te krijgen in de aantallen, organiseren wij voor de vierde keer een paddentelling in het Leen tijdens de trekperiode. De trek vindt niet plaats op een vaste datum, maar is afhankelijk van de geschikte weersomstandigheden in februari of maart. Ben je kandidaat om mee te helpen tellen, en wil je meer inlichtingen over deze activiteit, neem dan contact op met: Christine De Bie, 09/377 68 73.

________________________________________________________________________________________



Zaterdag 21 februari 2009 Meetjeslandse klimaatdag: de aarde blijft zweten… Eeklo, 14-18u Beleef met de hele familie een onvergetelijke klimaatdag! Op heel wat plaatsen in Eeklo vinden activiteiten plaats die je alle hoeken en kantjes van de klimaatproblematiek tonen. Start op de centrale locatie in het Beukenhof in Eeklo om 14 uur en luister naar Peter Tom Jones. Hij kadert het thema klimaat en zal ook een aantal oplossingen aanreiken. Op de centrale locatie is er verder een getuigenis van Wervel die het thema vanuit het standpunt van de consument bekijkt; een andere getuigenis komt uit de Filipijnen en zet de biodiversiteit centraal. Low Impact Man komt zijn levensstijl demonstreren. Je kan er ook op uit trekken naar verschillende andere locaties in het centrum van Eeklo. Zie je het iets actiever, leef je dan uit op het klimaatcasino voor jong en oud of spring op de fiets en bezoek een gezin dat zonnepanelen plaatste of ga eens kijken naar de milieuprojecten van het Galgenhof. Het duurzaam gerenoveerde gebouw N9 fabriek is in primeur te bezoeken. Misschien wil je zelf direct iets doen aan de klimaatperikelen? Het kan door die dag een boom te planten aan de rand van Het Leen. Er zijn op de centrale locatie de hele namiddag klimaatworkshops voor kinderen en er is ook een klimaatbeurs. Keuze genoeg! De organisatie van de klimaatdag ligt in handen van Mondina i.s.m. de Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking Eeklo, de Kaaihoeve, De Kring, Milieuraad Eeklo, Natuur en Landschap Meetjesland, Natuurpunt Eeklo-Kaprijke-Evergem, muziekclub N9, Pro Natura, provinciaal domein Het Leen, Regionaal Landschap Meetjesland, Stedelijke Jeugddienst Eeklo, Stedelijke Milieudienst Eeklo, Velt Meetjesland, Voedselteams, Oxfam Wereldwinkel en vele andere partners. Het klimaatcasino blijft de hele krokusvakantie in Eeklo en kan ook op andere momenten bezocht worden. Groepen jongeren kunnen een bezoek aan de tentoonstelling reserveren bij de Jeugddienst van Eeklo op 09 377 77 07 (kantooruren), [email protected]. Gratis deelname. Inschrijven hoeft niet, maar wie dat wel doet vóór woensdag 18 februari ontvangt op de centrale locatie een klimaatgeschenkje. Inschrijven kan bij RLM op 050 70 00 42 (kantooruren), [email protected]. Meer informatie over locaties en programma: Mondina, Katrien Brinckman, 09 373 40 35 of 0472 73 62 59, [email protected] of meer op www.klimaatdag.be.

________________________________________________________________________________________



Voer en beloer onze vogels tijdens het telweekend o p 7 en 8 februari 2009 Bedankt om met de Natuurpunt actie "Vogels Voeren en Beloeren" mee te doen en de dieren te helpen. Door het voederen komen de vogels dicht genoeg om de soorten te herkennen en te tellen. Dankzij jouw telgegevens kan Natuurpunt de talrijkheid en verspreiding van tuinvogelsoorten opvolgen. Natuurpunt verzamelt maandelijkse tellingen van 1 oktober tot 31 maart en op 7 en 8 februari 2009 is er een nationaal telweekend. Elk najaar publiceert Natuurpunt de telresultaten in een rapportje

Wanneer de vrieskoude blijft aanhouden is het goed de vogels afdoend ter hulp te komen met drinkwater. Langdurige vorstperiodes beletten de vogels namelijk aan water te geraken om hun dorst te lessen: de meeste beekjes, poelen, plassen en meren zijn immers dichtgevroren.

De beste manier bestaat erin een ondiepe schaal met zuiver water te vullen zonder toevoeging van enig product, zoals antivries, zout of suiker, om het vriezen te beletten. Span over de schaal wel een stuk gaasdraad of leg er een roostertje op zodat de vogels zich niet kunnen baden: hun veren zouden bevriezen, zodat ze moeilijk uit de greep van roofdieren kunnen blijven.

Ververs het water drie of tot vier keer per dag op dezelfde tijdstippen. Wanneer er sneeuw ligt, is water geven echter overbodig, de vogels eten ervan om zodoende hun dorst te lessen. Indien je zelf een vijvertje hebt of nabij een waterplas woont, is het aangeraden verschillende keren per dag een gat in het ijs te smelten (met heet water) zodat de vogels bij het water kunnen geraken. Doe het op die manier, want door het ijs in een klap te breken kunnen er onder water grote drukverschillen ontstaan waardoor de dieren die onder water leven (vissen of kikkers in winterslaap) kunnen sterven.

Staartmees (Aegithalos caudatus)

________________________________________________________________________________________



Maar welk voer gebruik je nu om welke vogelsoort te helpen? “Vogelbescherming Vlaanderen” maakte volgende handige tabel op:

In het vierde Natuur.blad zit alle verdere informatie over het telweekend. De bijzittende folder bevat eveneens foto’s van de meest voorkomende soorten. Veel succes met het tellen! Informatie vind je op: http://www.natuurpunt.be/nl/biodiversiteit/vogels/vogels-voeren-en-beloeren Info over voedsel en water: http://www.vogelbescherming.be

________________________________________________________________________________________



Binnenkort slechtvalken op Eeklose kerktoren?

Zowel de kerkfabriek als het stadsbestuur van Eeklo hebben onlangs groen licht gegeven voor het plaatsen van een nestbak voor slechtvalken op de torenspits van de St.-Vincentiuskerk van Eeklo. Dit is het gevolg van onderhandelingen die onze Natuurpunt-afdeling voerde met bovengenoemde instanties, en met technische ondersteuning van het FIR. In het Meetjesland worden de Slechtvalken vooral gespot in de polders waar ze tijdens het winterhalfjaar regelmatig jagend

worden aangetroffen. Ze hebben er vaak vaste uitkijkposten waar ze urenlang roerloos de omgeving bespieden tot ze de spijskaart dichtklappen en op de wieken gaan. Eén van zulke uitkijkposten is de watertoren van Sint-Jan-in-Eremo, maar ook hoogspanningsmasten, koel- en kerktorens genieten de voorkeur. Van daaruit hebben ze immers een uitstekend overzicht van wat er rondvliegt in hun jachtgebied. Vaak laten ze zich van op grote hoogte vallen - vanaf een vaste zitplaats of cirkelend - om de prooi bij verrassing te slaan. Broeden doen ze in het Meetjesland nog niet, maar daar kan na het plaatsen van een nestbak snel verandering in komen. Terug van weggeweest Het zag er eind de jaren zestig en zeventig alles behalve goed uit voor de Slechtvalken in België. Het laatste geslaagde broedgeval in ons land dateert van 1968 en in de jaren zeventig was de soort bij ons zo goed als uitgestorven. Eén en ander was het gevolg van de wereldwijde introductie van DDT in de landbouw die ervoor moest zorgen dat de overtollige insectenplagen op diverse teelten werden ingedijkt. Achteraf bleek uit onderzoek dat de grootschalige toepassing van persistente pesticiden in de landbouw en van PCB’s in de industrie uiterst toxisch waren voor tal van dieren. De gevolgen lieten niet lang op zich wachten. Zowel in Engeland (waar het onderzoek werd opgestart) als in de rest van Europa, maar ook in Verenigde Staten, Canada, tot zelfs in de ver afgelegen broedplaatsen van Slechtvalken in Alaska trad sterfte op onder deze valken. De eierschalen werden onder invloed van deze uiterst giftige stoffen zo dun dat ze vóór het uitpikken van de jongen ongewild werden stukgetrapt door het broedende vrouwtje. Als de jongen ondanks alles er toch in slaagden om uit te pikken, hadden ze zoveel afwijkingen dat ze niet levensvatbaar waren. Konden ze toch doorgroeien tot volwassen vogels, dan bleek algauw dat ze onvruchtbaar waren. Hoewel de producenten van deze schadelijke stoffen lang

________________________________________________________________________________________



tegengeprutteld hebben om deze producten uit de handel te halen, werden deze onder internationale druk van milieuorganisaties toch verboden. Dankzij de niet aflatende inzet van het FIR (Fonds voor de Instandhouding van Roofvogels) is de Slechtvalk terug van weggeweest. Door hun toedoen werden vanaf 1994 op meerdere plaatsen in Vlaanderen nestbakken opgehangen op hoge gebouwen, schoorstenen en koeltorens. Enkele jaren geleden werd een nestbak geplaatst op de Sint-Baafskathedraal van Gent, en met succes, zo blijkt. In 2006 zaten in Oost-Vlaanderen al 6 broedparen verspreid over de verschillende locaties, ze brachten er samen 11 jongen groot. Luchtshow verzekerd Slechtvalken zijn meesters in de luchtacrobatie, bij hun duikvluchten naar prooi halen ze meer dan 250 km per uur. Het zijn typische stootjagers die hun prooi door de kracht van hun aanval doden in volle vlucht. Niet zelden laten ze de prooi los om die nadien van de grond terug op te pikken. Het is die jachtwijze van snelle overrompeling uit het niets die bij de meeste vogels een paniekreactie ontketend van inbinden en snel wegwezen. Wie niet weg is, is gezien; dit geldt zowel voor spreeuwen, lijsterachtigen als voor (stads)duiven, kraaiachtigen, meeuwen en zelfs eenden. Toch bestaat het hoofdmenu uit verwilderde duiven waaraan zowel in stedelijke gebieden als rond industriële sites geen tekort is. Voor de mens zijn Slechtvalken dan ook graag geziene bondgenoten in hun strijd tegen poepspetters die afkomstig zijn van verwilderde en verloren gevlogen postduiven. Vrouwen met baarden Uit bovenstaande mag blijken dat Slechtvalken stevig gebouwde valken zijn. Zoals bij de meeste roofvogels zijn vrouwtjes groter dan mannetjes (tot 1/3 groter dan de mannetjes). De vrouwtjes dragen niet alleen de broek, maar hebben ook donkere baarden die fel contrasteren met de witte halsstreek. De rug en kop zijn bij het mannetje leigrijs; borst en buikstreek witachtig met donkere bevlekking die dwars over de buik doorloopt. Het wijfje is meestal donkerder dan het mannetje, met bijna zwarte kop en brede baardstrepen. Op grote hoogte lijkt hun silhouet wel wat op dat van Gierzwaluwen, spitse vleugels en korte staart. De kast voor de slechtvalk in Eeklo staat op ongeveer tachtig meter hoogte in de spits van de toren aan de noordzijde en is gemonteerd in een dakkapel op een platform in de torenspits. Ze is volledig in inox, en de binnenzijde is afgewerkt met hout. Op de bodem liggen matjes en zeolietsteentjes. De kast zelf weegt 43 kg. De slechtvalken kunnen dus wel in en uit de kast, maar kunnen in de toren zelf niet rondvliegen. In Vlaanderen en Wallonië hangen een negentigtal slechtvalkkasten, waarvan er momenteel zestig bewoond zijn. De slaagkans om deze prachtige stootvogel op de toren te krijgen, is dus vrij groot. In 2008 waren er 35 broedgevallen in Vlaanderen, en vlogen er 75 jongen uit. Er zijn in 2008 geen broedgevallen bekend in het Meetjesland, wie weet vliegt in Eeklo ooit het eerste jong uit?

________________________________________________________________________________________



En de kerkuilkast… Dank zij de schenking van een kast door het Regionaal Landschap Meetjesland konden we eveneens een kerkuilbak plaatsen in de kerk. Ze staat op het schip van de kerk en kijkt op de Kerkstraat uit. Het was geen sinecure om al het materiaal voor de kasten naar boven te krijgen. Maar vele handen maken het werk licht, dank zij de inzet van enkele Natuurpunt-vrijwilligers verliep alles op wieltjes.

Vleermuizen in het Leen Niets nieuws onder de zon; dat er vleermuizen in het Leen zitten lijkt doodnormaal. In de lente, zomer en vroege herfst kun je ze met het blote oog waarnemen, of beter nog, met de

vleermuizendetector (batdetector). Dat “radiootje” vangt de signalen op die een vleermuis uitzendt om een prooi te lokaliseren, een vliegroute te verkennen of om met soortgenoten te communiceren. In de winterperiode moeten we op een andere manier te werk

gaan om vleermuizen te vinden en te herkennen. Gelukkig staan in het Provinciaal domein het

Leen nog tal van bunkers en opslagplaatsen. Door de hoge luchtvochtigheid en de constante koele ruimte vinden vleermuizen hier in de winter onderdak. Waar ze niet van houden is tocht en verstoring. Daarom zijn deze ruimtes afgesloten, gelukkig maar. Toch proberen we de stand van zaken te volgen; wijlen Gilbert Van Bastelaere telde jarenlang de vleermuizen in het Leen, zijn werk wordt door Natuurpunt verder gezet.

Foto: Grootoorvleermuis – Marc Schoonackers

________________________________________________________________________________________



Maar niet alle soorten vleermuizen voelen zich hier gelukkig. De dwergvleermuis bijvoorbeeld, de kleinste van zijn soort en de meest algemene, zoekt het vooral in huizen, zelfs in de winter, al was het maar in spouwmuren. Wie het wel naar hun zin hebben in de ruimtes in het Leen, zijn volgende soorten: watervleermuis, baardvleermuis, grootoorvleermuis en franjestaart. Minstens eens per jaar worden zij geteld, soort en aantal wordt genoteerd.

soorten per jaar

0

20

40

60

80

100

120

2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009

watervleermuis

baardvleermuis

franjestaart

grootoorvleermuis

spec

De baardvleermuis is de meest voorkomende soort. In de eerste tabel zie je ook “spec” staan, daarmee bedoel ik een niet te determineren soort, want af en toe zitten vleermuizen zodanig weggestoken dat je niet kunt zien welke soort het is. Een opvallende “nieuwkomer” is de watervleermuis. Hier heb ik geen verklaring voor. We kunnen wel onderscheid maken tussen de bunkers (gemetseld en met aarde afgedekt) en opslagplaatsen (gemetseld en vrijstaand) en dan zien we dat de watervleermuizen vooral in de bunkers hangen. Maar waarom waren ze hier vroeger niet in het Leen als winterverblijver? Enkel de laatste jaren, vanaf 2004, zien we ze opduiken. Niet alle locaties worden gelijkmatig bezet, zo is de ene opslagplaats zeer succesvol, de andere wat minder. De oorzaak zit allicht in de hogere vochtigheid en meer spleten in het plafond dan in de tweede opslagplaats; spleten en kieren geven vleermuizen een veilige rustplaats Bij de bunkers zien we dat de boswachterbunker het liefst bezocht wordt en het grootste soortenaantal heeft. Hier is in het plafond een lange scheur te zien waar de vleermuizen graag tussen kruipen. Het is ook de grootste bunker en vrij vochtig. In de bunkers zijn bakstenen aan het plafond gemetseld, van het type met gaten in (boerkes). Vleermuizen hangen hier graag tegen, maar van de gaten zelf maken ze zelden gebruik. Verder maakt het roesje (Scoliopteryx libatrix), een nachtvlindertje, ook graag gebruik van de bunkers om te overwinteren. . Zelfs de alpenwatersalamander vindt hier af en toe onderdak.

________________________________________________________________________________________



soortenaantal per locatie over 3 jaar

0

20

40

60

80

100

120

bunk

er 1

bunk

er 2

bunk

er 3

bosw

acht

erbu

nker

opsla

gplaa

ts 1

opsla

gplaa

ts 2

watervleermuis

baardvleermuis

franjestaart

grootoorvleermuis

Zoals reeds aangehaald, zijn vleermuizen zeer snel verstoord wanneer ze warmte voelen, vandaar dat het tellen beperkt wordt tot één, hoogstens twee keer in de winter, en dan nog gaan slechts enkele mensen de plaatsen betreden om de verstoring zo beperkt mogelijk te houden. Natuurstudie is maar verantwoord indien we met het welzijn van de dieren rekening houden.

Foto Roesje: Henk Wallays

________________________________________________________________________________________



Afdelingsnieuws Eeklo ondertekent het Kyotoprotocol! Het College van Burgemeester en Schepenen van Eeklo besliste op 26 augustus 2008 om een Lokaal Kyotoprotocol te ondertekenen. Hiermee verbindt Eeklo zich ertoe om een lokaal klimaatbeleid op te zetten en zelf ook de Kyotodoelstelling te halen. Dit betekent dat Eeklo zich engageert om: Intern: het ondernemen van de nodige stappen om de eigen CO2-uitstoot conform de Kyotodoelstelling met minstens 7,5% te verminderen tegen 2012 ten opzichte van het jaar 2000. Extern: het aansporen en helpen van de inwoners en bedrijven op Eeklo’s grondgebied om hetzelfde te doen en daarbij samen te werken met (milieu)verenigingen, netbeheerders, scholen… Het rapporteren van de evolutie van het eigen energieverbruik: jaarlijks rapporteert het gemeentebestuur het energieverbruik van respectievelijk het gebouwenpatrimonium, het eigen wagenpark en de openbare verlichting op gemeentewegen aan de BBL, en langs deze weg ook aan de andere gemeenten die het Lokaal Kyotoprotocol tekenden. Milieuraad Kaprijke doet aanbevelingen aan de gemeente over het gebruik van de Lembeekse bossen.

Er zou een betere reglementering moeten komen zodat de verschillende recreanten op een verantwoorde manier van de bossen gebruik maken. Ruiters en mountainbikers zouden duidelijkheid kunnen krijgen over vastgestelde routes, de (niet-) toegankelijkheid van sommige kleine paden moet herbekeken worden, verkeersreglementen beter nageleefd, geen jacht meer tijdens het weekend enz…

Voor het gehele gebied is het noodzakelijk een inventarisatie van fauna en flora te maken zodat bij werkzaamheden rekening kan gehouden worden met de aanwezige planten en dieren. Het probleem van de vogelkers dient aangepakt te worden. Kortom, het hele reglement omtrent de toegankelijkheid van de bossen moet herbekeken en nageleefd worden, daarom de aanbevelingen van de milieuraad. Ook wij, Natuurpunters, hebben meegewerkt om de aanbevelingen te formuleren.

________________________________________________________________________________________



Pittig & pikant Eekhoornvlees steeds populairder

Britten zijn grote liefhebbers van eekhoornvlees. De vraag is inmiddels zo groot dat supermarkten en slagers de vraag niet kunnen bijhouden. Eekhoorns staan al langer op het menu van de Britten. Het gaat dan om de grijze variant, die afkomstig is uit Amerika. De grijze eekhoorn lijkt op de gewone eekhoorn. De grijze is echter overwegend grijs gekleurd, heeft geen duidelijke pluimen aan zijn oren en komt oorspronkelijk in Amerika voor. Deze soort is in Europa ingevoerd. Met name in Engeland heeft dat veroorzaakt dat ze de gewone (rode) eekhoorn bijna volledig hebben verdreven. Daarom is de campagne “Save our

Squirrels” gestart om de eigen Britse eekhoorn te redden, onder het motto “save a red, eat a grey”. De eekhoornpopulatie stijgt nog ieder jaar. Ook verdringen ze andere diersoorten in het bos. Inmiddels staan de grijze eekhoorns bij diverse restaurants op het menu, kookboeken hebben recepten met ze en tv-koks bereiden smakelijke maaltijden met eekhoornvlees. De vraag is inmiddels zo groot dat jagers steeds meer moeite hebben om de vleesvoorraden aan te vullen. Deskundigen vergelijken de smaak met die van vetgemest konijn met een lichte nootsmaak. Waterschap serveert broodje beverrat

Het Drentse waterschap Velt en Vecht serveerde zijn kandidaat-bestuursleden bij wijze van verkiezingsstunt een broodje beverrat. Het waterschap vroeg hiermee aandacht voor het belang van de bestrijding van muskus- en beverratten. De beverrat is een knaagdier en familie van de cavia. Vanwege hun grote staart worden ze vaak met ratten verward. Ze graven gaten in de oevers van sloten en kanalen en zijn dus schadelijk.

Met zijn gemiddelde gewicht van 6 kg is de beverrat het grootste knaagdier dat in Vlaanderen voorkomt. Oorspronkelijk komt ze uit Zuid-Amerika, waar ze in verschillende omstandigheden leeft. Hun aantallen worden daar laag gehouden door droogtes, overstromingen en vooral door roofdieren zoals de Kaaiman (een alligatorachtige).

________________________________________________________________________________________



Jaarlijks worden in het waterschapsgebied van Velt en Vecht in Zuidoost Drenthe 150 beverraten gevangen en gedood. Voor de gelegenheid waren zes van deze dieren geslacht en gebraden. De beverrat heeft een lichte wildsmaak en is goed te eten. India smikkelt van rattenvlees

Rattenvlees lijkt de nieuwe delicatesse op het menu in India te worden. Het vlees was al populair onder armen, maar nu zetten ook winkels en restaurant het vlees op het menu. Dat meldt de Indiase krant Times of India. De vraag naar rattenvlees is stijgende. Niet alleen vanwege de smaak – volgens kenners smaakt rattenvlees heerlijk – maar ook qua prijs. Eén rat kost omgerekend vier eurocent. Rattenvlees zou beter smaken dan kip, zeggen dorpelingen van de Irula-stam in de krant. Zij eten al sinds jaar en dag rat. Voedingsdeskundigen zeggen dat rattenvlees rijk is aan eiwitten.

EEKLO – KAPRIJKE – EVERGEMnatuur_meetjesland.tripod.com/Falco januari 2009.pdf · Bestuursleden...

Documents

Transcript of EEKLO – KAPRIJKE – EVERGEMnatuur_meetjesland.tripod.com/Falco januari 2009.pdf · Bestuursleden...