Donateurs C - Helderblauw met...Donateurs met een C, najaar 2020 C 5 Door: Gerko LastDe pandemie...
13
Editie najaar 2020 • Impact coronacrisis op fondsenwerving en geefgedrag. • Kerkelijke hoek is groeimarkt voor fondsenwerving. • Nalatenschappen werven in tijden van corona. Donateurs met een C
Transcript of Donateurs C - Helderblauw met...Donateurs met een C, najaar 2020 C 5 Door: Gerko LastDe pandemie...
Editie najaar 2020
• Impact coronacrisis op fondsenwerving en geefgedrag.
• Kerkelijke hoek is groeimarkt voor fondsenwerving.
• Nalatenschappen werven in tijden van corona.
Donateurs met eenC
C3
Verbinding met samenlevingtijdens coronacrisis
COLOFON
Donateurs met een C
Donateurs met een C is een
jaarlijkse uitgave van Helderblauw
i.s.m. Insite Media, specialisten
in gidsen voor fondsenwerven in
christelijk Nederland.
Helderblauw BV
Postbus 209
3770 AE Barneveld
0342 712 512
www.helderblauw.nl
KvK nr. 08178996
BTW nr. NL819723393B01
Advertentie acquisitie
Acquisitium
Ingmar Bertelsen
030 890 66 67
Medewerkers
Aan dit nummer hebben
meegewerkt: Christine Dirkse,
Arjan van Ketel, Gerko Last, Kees
Posthumus, Reinier Spruit, Marco
van de Wetering
Vormgeving
Martine van der Peijl,
Origin Media Middelburg
Foto voorzijde:
Shutterstock.com / Joyfull
Aan deze uitgave kunnen geen
rechten worden ontleend. Niets
uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of openbaar
worden gemaakt door middel van
druk, fotokopie, digitaal of op welke
wijze dan ook, zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van de
uitgever.
© 2020 – Helderblauw, Barneveld
Legacy Monitor2020 een bijzonder jaar!
#GivingTuesday, wereldwijde actiedag om goed te doen
Impact coronacrisis op fondsenwerving en geefgedrag.
Kerkelijke hoek is groeimarkt voor fondsenwerving.
INHOUD
16
104 8
17 Zuinigheid helpt fondsen-werving om zeep
21
uitgeverij & beursorganisatie
en verder:- Intermail: sterke historie, blik op de toekomst
- Hoe MissieNederland razendsnel kon schakelen tijdens de coronacrisis
- Christelijk Nederland verandert en opent deuren
We gaangraag voor uaan de slag.
Bel of mail voor een goed gesprek met Carolien Coppens
mobiel:06 478 20 573mail:[email protected]
KLF adv. Vakblad AZG 297x210.indd 1KLF adv. Vakblad AZG 297x210.indd 1 13-10-2020 17:3713-10-2020 17:37
Donateurs met een C, najaar 2020 C5
Door: Gerko Last
De pandemie heeft (veelal negatieve)
gevolgen voor de goede doelen in
Nederland, blijkt uit onderzoek
van de Radboud Universiteit en het
Centraal Bureau Fondsenwerving. Die
gevolgen verschillen overigens sterk
per organisatie. Het belangrijkste
gevolg is dat er minder geld
binnenkomt bji de goede doelen.
Ruim 62 % van de organisaties geeft
aan dat hun inkomen in de periode
januari tot augustus 2020 als gevolg
van de coronacrisis is gedaald.
Het gaat in dit onderzoek om
indicaties. Pas begin volgend jaar,
als de organisaties hun jaarverslagen
over 2020 publiceren, zal duidelijk
worden wat de financiële gevolgen
van de coronacrisis zijn. Bij veel
goede doelen is de maand december
een belangrijk geef-moment. Een deel
van de goede doelen hoopt dat deze
maand voor herstel van de inkomsten
zal zorgen.
Veel organisaties zijn als gevolg van de
crisis aanzienlijk in inkomen achteruit
gegaan. ,,Dat heeft ook gevolgen
voor hun werk. We zien dat deze
organisaties een deel van hun reguliere
programma’s al dan niet tijdelijk
hebben stopgezet’’, legt Lau Schulpen
van de Radboud Universiteit uit.
Bovendien verwacht ruim 52% van
de organisaties dat hun inkomen
in de periode september-december
2020 nog verder zal dalen, blijkt
uit het onderzoek. De verschillen
tussen de grote, middelgrote en
kleine organisaties zijn aanzienlijk.
Middelgrote organisaties zijn
niet alleen iets negatiever in hun
toekomstverwachtingen maar scoren
ook negatiever over de eerste acht
maanden van dit jaar.
StijgenDe andere kant van de medaille is dat
er ook enkele organisaties zijn die hun
inkomen hebben zien stijgen, meer
staf hebben aangenomen en nieuwe
activiteiten hebben opgezet. Ruim 15%
van de organisaties geeft aan over de
periode januari-september 2020 juist een
inkomenstoename te hebben ervaren.
Een fors deel van die organisaties (65%)
betreft grote goede doelen.
Ook bij de Nederlandse christelijke
ontwikkelingsorganisaties is in de
afgelopen periode volop actie gevoerd
voor mensen die getroffen zijn door
de coronacrisis. Organisaties als
Dorcas, Red een Kind en Woord
en Daad vragen hun achterban om
ruimhartig te geven voor mensen
in Azië en Afrika die door corona
zijn getroffen. In veel van de landen
waarin deze organisaties werken
hebben overheden geen vangnet
kunnen creëren voor mensen die hun
inkomen zijn kwijtgeraakt.
Veerkracht Goede doelen die vooral financieel
geraakt zijn door de coronacrisis
vertonen een behoorlijke veerkracht,
aldus de onderzoekers. Zij vangen dit
vooral op door hun werkzaamheden
aan te passen, te innoveren en in een
enkel geval staf te ontslaan.
De verschillen per organisatie zijn
groot, stellen de onderzoekers. ,,Naast
de winnaars zien we veel organisaties
die in absolute bedragen uitgedrukt
niet zo heel veel lijken te verliezen,
maar als percentage van hun inkomen
een zeer groot deel zijn kwijtgeraakt.’’
Goede doelen hebben zwaar te lijden onder de coronacrisisGemiddeld per organisatie bedraagt
het verlies over de periode januari-
september 2020 ruim 6%, berekend
op basis van hun jaarinkomen in
2018. Terwijl kleine organisaties met
een verlies van 3,1% net iets beter
scoren dan grote organisaties (3,9%)
zijn de middelgrote organisaties (met
een budget tussen € 100.000 en € 2
miljoen) met een gemiddeld verlies van
10,6 % het hardste geraakt.
Particuliere donatiesHet overgrote deel van de organisaties
(79%) geeft aan dat de teruggang in
inkomen (deels) te verklaren is door
een teruggang in particuliere donaties.
De problemen om fondsenwervende
acties en evenementen te organiseren
(dit wordt genoemd door meer dan de
helft van de organisaties) vormen een
belangrijke reden voor deze teruggang.
Eerder zei directeur van
branchevereniging Goede Doelen
Nederland Margreet Plug al tegen
het Financieele Dagblad dat goede
doelen zwaar hebben te lijden onder
de crisis. ,,Twee belangrijke pilaren
waar fondsenwervers op steunen
zijn de huis-aan-huis collecte en
de grote (sport)evenementen. Vaak
worden er op die manier hoge
bedragen binnengehaald. Met de
coronacrisis bleek langs de deuren
gaan niet mogelijk, en ook ging er een
streep door grote fondsenwervende
evenementen.’’
Eenmalige giften worden bij deze
teruggang in particuliere donaties
het vaakst genoemd. Vaste donateurs
daarentegen blijven ook in coronatijden
hun organisaties veelal trouw. Ongeveer
17% van de goede doelen geeft aan
een teruggang te hebben gezien in de
bijdragen van vaste donateurs.
Bijdragen van particulieren vormen een
belangrijke inkomstenbron voor goede
doelen. Vrijwel alle organisaties (97%)
ontvangen gelden van particulieren en
die particuliere gelden maken gemiddeld
30% van de totale inkomsten uit. De
belangrijkste inkomstenbron voor
de goededoelensector is overigens
de overheid. Het feit dat de overheid
slechts door een handvol goede doelen
als onderdeel van de neergang in
inkomsten wordt gezien, toont aan dat
die bron in de coronacrisis stabiel is
gebleven.
Minder activiteitenDe gevolgen van de pandemie voor
de werkzaamheden van goede
doelen zijn verstrekkend. Uit het
onderzoek komen geen geluiden dat
organisaties al volledig stil liggen.
Wel geven veel organisaties aan dat
ze minder activiteiten uitvoeren en
dat ze bepaalde onderdelen van hun
programma tijdelijk hebben gestopt.
Van de goede doelen zegt 14% zich
wel (grote) zorgen over het eigen
voortbestaan – en dat percentage
stijgt naar 21% als we alleen naar
de middelgrote organisaties kijken.
Meer zorgen hebben organisaties
over de mogelijkheden om hun
fondsenwervende activiteiten uit te
voeren. Het feit dat bijna 56% van de
goede doelen zich hier (grote) zorgen
over maakt (en een kwart dat ook
doet over hun reserves) bevestigt hoe
belangrijk de financiële gevolgen van
de coronacrisis zijn.
Goede doelen hebben zwaar te lijden onder de coronacrisis. Een deel van de vaste donateurs zegt op en de spontane giften van particulieren en bedrijven zijn in de afgelopen maanden een stuk lager geworden. Het einde hiervan lijkt nog lang niet in zicht. Voorlopig is het de grote vraag wanneer het vertrouwen van de donateur herstelt. Sommige goede doelen vrezen voor hun voortbestaan. Anderen profiteren juist weer van de crisis.
“ We zien dat deze organisaties een deel van
hun reguliere programma’s al dan niet tijdelijk hebben stopgezet.’’
Veel acties en evenementen waarmee goede doelen iederjaar geld ophalen, konden dit jaar niet doorgaan.
DonateursvertrouwenIn de maand juni van dit jaar was het donateursvertrouwen,
zoals gemeten door creatief bureau WWAV, het Centraal
Bureau Fondsenwerving en onderzoeksbureau Kien, al
aan een duikeling begonnen. De daling is de drie maanden
daarna verder doorgezet: donateurs zijn nog pessimistischer
geworden over hun eigen geefgedrag en het Nederlandse
geefklimaat.
C7
De familie Rothert is betrokken bij
Intermail vanaf het begin, bij de
oprichting van het bedrijf in 1968.
Het was een mooie periode, waarin
het bedrijf adressen nog gewoon
uit de telefoongids haalde. Met de
typemachine zetten de medewerkers
ze op adresstickers. Laserprinters?
Computers? Dat kwam pas veel later.
Nieuwe kansen grijpenWe spreken met Gert jr. en
Jeroen Rothert over hun bedrijf.
“Intermail blijft zichzelf vernieuwen
en aanpassen om zo de hoge
kwaliteitsnormen blijvend waar te
maken. Op het gebied van direct
mail, maar ook transactiemail en
dataservices. Flexibel meebuigen en
nieuwe kansen zien, zodat klanten op
het hoogste niveau bediend worden.
Dat draagt eraan bij dat Intermail al
ruim 50 jaar een goede naam heeft
hoog te houden.”, aldus Gert jr.
Innovatie: QR-codeWat zijn dan die nieuwste
ontwikkelingen die de DM-specialist
biedt? “Dat zijn er een heleboel.”
Geeft Jeroen aan, “De belangrijkste
innovatie van de laatste tijd is de
QR-code op mailings. Dit is vooral
interessant voor goede doelen, op
zoek naar donateurs. De mailing toont
aantrekkelijk en duidelijk waaraan
het gevraagde bedrag bijdraagt. Maar
het invullen van gegevens met een
pen, werpt soms een barrière op. ‘Een
mooi doel, ik zal het later invullen’,
Intermail: sterke historie,blik op de toekomst
Drie generaties werken tegenwoordig bij Intermail, dé direct mail-specialist uit Nieuw-Vennep. Vader, zoons en kleinzoons vormen samen het hart van het bedrijf dat op hoge snelheid duizenden poststukken print, adresseert en in een envelop klaarmaakt voor verzending. Elke dag opnieuw.
denken mensen. En het komt er niet
meer van. Met de QR-code los je dat
probleem op.”
Elke lezer van papieren post heeft een
mobiele telefoon onder handbereik.
Dan is het een kleine stap om een
QR-code te scannen, een bedrag
naar keuze in te voeren en de
donatie is akkoord. Zo eenvoudig
en laagdrempelig kan het gaan. Dat
maakt het voor donateurs wel héél
gemakkelijk om bij te dragen aan
een betere wereld. Slimme donateurs
maken hiervan graag gebruik.
Meer opvallen dan de restMensen krijgen regelmatig post van
goede doelen. Dan is het zaak voor
organisaties om boven het maaiveld
uit te steken en een onderscheidende
mailing aan te bieden. Dat kan op
verschillende manieren en er komen
regelmatig innovatieve oplossingen
bij. De QR-code is er één van, maar
er is meer. Aantrekkelijk beeld,
persoonlijk afgestemd op de ontvanger
zorgt voor veel herkenbaarheid en
vertrouwen. Bijzonder papier of een
apart formaat van een mailing trekt
ook de aandacht. Goede doelen in
de groene sector vallen extra op met
recyclebare materialen. Daarvan heeft
Intermail er vele in het assortiment.
En laten we vooral de ‘bobbel’ in de
envelop niet vergeten. Een extraatje
dat de nieuwsgierigheid opwekt en
ontvangers motiveert de envelop te
openen!
BeeldpersonalisatieEen persoonlijk geadresseerde
mailing doet altijd meer met een
ontvanger dan een algemeen ‘aan
de bewoners van dit huis’. Maar het
kan nóg persoonlijker. Bijvoorbeeld
met beeldpersonalisatie. Dat is een
gepersonaliseerde printtechniek die
de aandacht pakt van de ontvanger
van een mailing. Met speciaal
geselecteerde foto’s in de mailing is
in één oogopslag duidelijk: deze is
speciaal voor de ontvanger! Zoals
een foto van de eigen woonplaats, of
de eigen kerk. Er is veel mogelijk om
potentiële donateurs een goed gevoel
te bezorgen en ze over te halen te
doneren.
Papier en sealsSteeds vaker vragen klanten van
Intermail om het gebruik van materialen
die zijn geproduceerd en verwerkt met
aandacht voor de CO2-voetafdruk.
Gerecycled papier, of materiaal van
bomen met het milieuvriendelijke FSC-
keurmerk nemen toe in populariteit.
Ook biedt Intermail folies, gemaakt van
plantaardige materialen om mailings
in te verpakken. Zo is er folie dat
eruit ziet als plastic, maar is gemaakt
van aardappelen, maïs of suikerriet.
Prachtige, natuurlijke grondstoffen die
compleet afbreekbaar en onschadelijk
zijn.
“Wij hechten veel waarde aan nieuwe
technieken en bovendien het milieu.
We merken dat er ook steeds meer
vraag naar is en we denken daarin
graag mee.”, aldus Jeroen Rothert.
Natuurbehoud steunenIntermail zet zich dus graag in voor
een betere wereld en adviseert om
niet alleen gebruik te maken van
afbreekbare materialen, maar de
post ook CO2-neutraal te verzenden.
Een kleine bijdrage compenseert
de uitstoot die de productie van
een mailing oplevert. Met deze
donatie worden goede doelen in het
natuurbehoud gesteund.
‘Bobbel’ in de envelopGert jr. gelooft heilig in het
onderscheidend vermogen van iets
extra’s bij een mailing. “Iedereen
krijgt graag een cadeautje. Soms is
het uitpakken van een verrassing
nog het allerleukste! Datzelfde geldt
voor een extraatje, mee-verpakt
in een direct mailing. Het trekt de
aandacht: wat zou dat zijn? Denk
bijvoorbeeld aan ballpoints, potloden,
gepersonaliseerde notitieblaadjes met
plakrand, plastic of kartonnen cards
die toegang bieden tot een speciale
service of event voor donateurs,
sachets, muntjes…“ Intermail heeft
ideeën te over en denkt graag mee
over de meest effectieve manier om
donateurs te verleiden. De meeste
special items kunnen machinaal
worden opgeplakt of bijgevoegd.
Goede doelen versturen via IntermailMeer weten over onze dienstverlening
aan goede doelen?
Bezoek www.intermail.nl of neem direct
contact op met Jeroen Rothert
Donateurs met een C, najaar 2020
Door: Jeroen Rothert
Donateurs met een C, najaar 2020 C9
Dit jaar verscheen het onderzoek ‘Geven
in Nederland 2020’, een vijfjaarlijks
onderzoek naar het geefgedrag van
Nederland. In dat onderzoek is ook veel
aandacht voor de religieuze gevers.
De jongste cijfers uit het onderzoek
stammen uit 2018. Toen gaf Nederland
in totaal 5,7 miljard euro aan goede
doelen. Het is een stijging van
ongeveer 400 miljoen ten opzichte van
2015. Ook doen meer Nederlanders
aan vrijwilligerswerk dan bij de vorige
meting. Vier op de tien respondenten
doet wel eens werk op vrijwillige
basis, terwijl dat percentage in 2016
nog op 36 procent lag. Een groot deel
van de mensen die zich vrijwilliger
voor de samenleving inzet heeft een
religieuze achtergrond.
Er zijn weinig andere landen in de
wereld waar meer dan 80% van de
bevolking geeft aan goede doelen
en zo veel mensen vrijwilligerswerk
doen. Onderzoeksleider hoogleraar
filantropie René Bekkers zei daarover
tijdens de presentatie: ,,Dit geeft aan
dat we een sterk sociaal vangnet
hebben. Mensen geven aan goede
doelen en om elkaar. Dat is enorm
belangrijk nu zoveel mensen het
moeilijk hebben.’’
HuishoudensVeruit het grootste deel van de 5,7
miljard euro aan giften komt van
de Nederlandse huishoudens: met
een aandeel van ruim 2,4 miljard
is de particulier verantwoordelijk
voor 43 procent van het totaal. Ook
bedrijven doen met bijna 1,9 miljard
een flinke duit in het zakje, blijkt uit
een representatief onderzoek onder
duizend bedrijven. Het restant van
de giften komt van kansspelen (10
procent), fondsen (8 procent) en
nalatenschappen (6 procent).
Met iets meer dan 1 miljard euro ging
het grootste deel van het geschonken
geld naar gezondheidsdoelen, op de
voet gevolgd door organisaties in de
internationale hulp (879 miljoen)
en kerk/levensbeschouwing (841
miljoen). Ook ging er een flinke som
geld naar maatschappelijke en sociale
doelen (669 miljoen), milieu-, natuur-
en dierenorganisaties (632 miljoen) en
sport en recreatie (604 miljoen).
VrijgevigerUit het onderzoek blijkt
opnieuw dat kerkelijk
actieve Nederlanders
een stuk vrijgeviger zijn
dan kerkelijk inactieve
Nederlanders. De
respondenten in Geven
in Nederland die zeggen
minstens één keer per
jaar naar de kerk te gaan
(‘kerkmensen’) besteden
ruim vijf maal zoveel aan
giften dan mensen die
nooit naar de kerk gaan.
Dat verschil wordt niet veroorzaakt
door de giften aan de kerk, die niet-
kerkelijke mensen natuurlijk niet doen.
Kerkmensen besteden ook ongeveer het
dubbele aan andere goede doelen dan
niet-kerkelijk actieve Nederlanders. De
gegevens laten overigens ook zien dat in
de periode 2001-2015 het percentage van
de bevolking dat kerkelijk actief is, is
gedaald van 34% naar 22%. Uit eerdere
onderzoeken bleek al dat evangelische
christenen en orthodox-gereformeerden
de grootste bedragen geven.
Oudere generatiesUit de cijfers van Geven in Nederland
blijkt dat vooral oudere mensen grotere
bedragen geven. Oudere generaties
zijn veel vaker kerkelijk opgegroeid.
Omdat jongere generaties zonder
kerkelijke achtergrond langzaam
oudere generaties met een kerkelijke
achtergrond vervangen, komt het
geefgedrag onder druk te staan.
Zonder christelijk Nederland zou een groot deel van de goede doelen in on land niet kunnen bestaan. Want christenen zijn verreweg de beste gevers. Een christen geeft per jaar maar liefst vijf keer zoveel aan goede doelen dan een niet-christen. Daarbij wordt overigens niet alleen aan de kerk en andere christelijke doelen gegeven. Ook doelen op het gebied van gezondheidszorg krijgen veel giften van christelijke gevers.
Zonder christenen staan de goede doelen stilC9
,,Met het verdwijnen van kerkelijkheid
uit de samenleving neemt niet
alleen het geefgedrag aan kerken
af, maar ook de giften aan andere
goededoelenorganisaties’’, schrijven
de onderzoekers. ,,Van oudsher
vormen kerken in Nederland de
gemeenschappen die de boodschap
van naastenliefde uitdragen. We zien
dan ook een heel groot verschil tussen
kerkelijke en onkerkelijke Nederlanders
in de mate van instemming met
altruïstische waarden. Juist deze
waarden hebben een sterk verband met
het geven aan andere doelen dan de
kerk. Nieuwe generaties zijn minder
kerkelijk en geven daarom minder.’’
Kerkelijk actieve mensen zijn in de
afgelopen 15 jaar steeds meer gaan
geven, blijkt uit het onderzoek. De
toename van meer dan 30% van
€ 65 in 2004 naar € 85 in 2016 ,,is
spectaculair te noemen’’, aldus de
onderzoekers. ,,In dezelfde periode is
het totaalbedrag aan giften afkomstig
van onkerkelijke Nederlanders
met 15% afgenomen. Dit betekent
dat de groei in de inkomsten van
goededoelenorganisaties in de
afgelopen jaren geheel afkomstig is
van kerkelijke Nederlanders.’’
KenmerkenWat is kenmerkend voor mensen die
geld of goederen geven aan kerk en
levensbeschouwing? Ten eerste, en dat is
niet zo verwonderlijk, zijn gevers op het
gebied van kerk en levensbeschouwing
vaker religieus en bezoeken zij vaker de
kerk, tempel, moskee of synagoge.
Andere kenmerken van de gevers
op dit gebied zijn het hebben van
een hbo of wo-opleiding, getrouwd
zijn en het hebben van een hoger
huishoudinkomen. Verder blijkt dat
vrouwen minder vaak geven aan kerk
en levensbeschouwing dan mannen.
Als er wordt gekeken naar de
migratieachtergrond van gevers
op het gebied van kerk en levens-
beschouwing blijkt dat Turkse en
Marokkaanse Nederlanders vaker
geven dan Nederlanders zonder
migratieachtergrond. Surinaamse
en Antilliaanse Nederlanders
geven niet vaker of minder vaak
aan kerk en levensbeschouwing
vergeleken met Nederlanders zonder
migratieachtergrond.
IntermediairGiften aan de kerk blijven overigens
lang niet altijd bij de kerk. De kerken
zijn traditioneel ook intermediair waar
het giften betreft. Zij zijn ontvangers
en gevers tegelijk. Een deel van de
giften die zij ontvangen is bedoeld
voor de kerken zelf en hun organisatie
en personeel. Een ander deel wordt
doorgegeven aan maatschappelijke
doelen in binnen- en buitenland. Dat
gebeurt bij protestantse kerken veelal via
de diaconieën, die geld inzamelen voor
mensen en organisaties die dit geld op
een goede manier kunnen besteden.
Over de precieze verdeling van de
giften zijn geen harde gegevens
bekend, maar de schattingen liggen op
50% voor de kerken zelf en 50% voor
de maatschappelijke doelen.
Behalve financieel intermediair zijn
kerkgenootschappen ,,kristallisatie-
punten van vrijwilligerswerk’’, aldus de
onderzoekers. ,,Levensbeschouwelijk en
kerkelijk actief betekent maatschappelijk
actief, zowel door het geven van geld als
door het geven van tijd’’.
De kerken helpen maatschappelijke
doelen op het gebied van met name
armoede, uitsluiting, eenzaamheid,
vluchtelingen en illegaliteit. In
het buitenland zijn de doelen
voornamelijk noodhulp, voedselhulp,
gezondheidszorg en onderwijs. Al dit
werk wordt dus voor een groot deel
mogelijk gemaakt door giften van
kerkelijke actieve Nederlanders.
“Met het verdwijnen van kerkelijkheid uit de
samenleving neemt het geefgedrag aan kerken af, maar ook de giften
aan andere goededoelen-organisaties.’’
Prof. dr. René Bekkers (foto: De Mooilichterij)
Aan welke doelen wordt het meest gegeven?
De omslag van het onderzoek ‘Geven in Nederland’.
C
Door: Gerko Last
Donateurs met een C, najaar 2020
Hoe doorstond u de coronacrisis,
kerkelijk?
“Ik ben lid van Nederlands
Gereformeerde Kerk, de
Tabernakelkerk in Apeldoorn. Dat is
een actieve gemeente met meer dan
duizend leden. De kerk is, zogezegd,
braaf geweest en houdt zich strikt aan
de regels. Wij doen niets wat niet mag.
Onze diensten, met een band, werden
live uitgezonden, met hooguit tien
mensen in de kerk. Ik heb trouw
gekeken, al zapte ik soms ook naar
Nieuwegein, waar mijn broer Fred
predikant is. Onze predikant verzorgde
elke woensdag een gebedsmoment.
Mooi, dat mensen wegen vonden
om toch door te gaan. Omdat buiten
zingen wel mag, gaat de gemeente
volgende week zingen in het Orderbos.
Toch blijft de online-kerkdienst
een schraal alternatief. Als ik de
kerkdiensten al mis, hoeveel te meer
mensen die alleen zijn en weinig
contacten hebben. Voor hen is dit een
verdrietige tijd. Wij hebben normaal
gesproken elke zondag koffiedrinken
na de ochtenddienst. Toen het
eenmaal mocht, werden mensen
opgeroepen om bij elkaar thuis, op
veilige afstand, koffie te drinken.
Ik realiseer mij dat dit navelstaarderig,
binnenkerkelijk klinkt. Gelukkig
zochten mensen uit de breedte van
de kerken de verbinding met de
samenleving. Zij zagen om naar
mensen die in nood of eenzaam
waren Kaartjes sturen, bellen, mailen,
appen.”
Hoe hebben de kerken het gedaan
tijdens de crisis?
“Kerken zijn er volgens mij goed in
geslaagd de verbinding te maken met
de samenleving. Zij begrijpen in deze
tijd dat wij er niet alleen voor onszelf
zijn, dat wij een gemeenschap in de
samenleving zijn. Wij willen er zijn
voor iedereen en niet alleen ons eigen
feestje vieren.
Geweldig, dat de kerken zo snel met
de website nietalleen.nl kwamen. Ik
las op de website over een man met
kanker, die in een chemokuur zat.
Hij kon en wilde zo weinig mogelijk
mensen zien, Maar er moesten wel
boodschappen komen. Dankzij
#nietalleen werd om hem heen een
circuit gevormd. Hartverwarmend, dat
je zo invulling geeft aan Handelingen
2: mensen die samenkomen en er voor
elkaar zijn.”
De kerk was niet de enige organisatie
die de verbinding zocht.
“Ik heb niet de pretentie dat kerken
beter zijn dan andere organisaties.
Hoewel: uit een representatieve
enquête bleek dat kerkelijk actieve
mensen zich meer dan niet-kerkelijk
actieve mensen inzetten voor hun
naasten. Daarmee zeg ik niet dat
christenen betere mensen zijn. Ik ken
mensen waarvan ik denk: jij hebt
beter begrepen wat Jezus met het
leven wilde, dan sommige mensen die
in de kerk zitten.
Maar het verschil blijft opvallend.
Blijkbaar zit het bij mensen in de
kerk tussen de oren dat zij dienstbaar
moeten zijn aan hun omgeving. De
beste manier om te laten zien dat wij
Jezus als voorbeeld hebben, is omzien
naar onze medemens.
Christenen en niet-christenen staan allang niet meer zo gereserveerd tegenover elkaar als enkele decennia geleden. Er is over en weer steeds meer begrip en waardering, alleen al omdat er een gedeelde wens is om te zorgen voor mensen die dat nodig hebben. Een interview dat wij afgelopen zomer hadden met staatssecretaris Paul Blokhuis getuigt daar ook van.
Paul Blokhuis (ChristenUnie), staatssecretaris VWS
In de kerk van mijn broer schrapten
ze alle collectes voor eigen doelen. Ze
collecteerden alleen voor mensen in de
nood, ver weg en dichtbij. Dan heb je
het Evangelie goed begrepen.”
De crisis liet zien waar de kwetsbare
plekken van onze samenleving zitten:
psychiatrie, dak- en thuislozen, huiselijk
geweld.
“Hier op het ministerie verdienen alle
typen van mensen zorg aandacht. In
het begin van de crisis lag de nadruk
vooral op de ziekenhuizen en de
verpleeghuiszorg en was er minder
aandacht voor de psychiatrie en de zorg
voor dak- en thuislozen. Ik heb daar
de eerste weken verschillende keren
op gewezen en aandacht gevraagd
voor deze kwetsbare mensen en hun
hulpverleners, die ook slachtoffer zijn
van de crisis.
Binnen de GGZ ging gelukkig een groot
deel van de behandelingen door, zij
het online. Veel mensen vinden dat
heel ingewikkeld. Toen face-to-face
behandelingen weer meer mogelijk
werden, heb ik er keer op keer bij de
sector op aangedrongen: ga mensen
zien! Het zit zo in de aard van de mens
dat je een ander lijfelijk wilt ontmoeten.
Beeldbellen blijft surrogaat.
Tegelijk realiseer ik mij dat online
behandelen niet zal verdwijnen. Als
het slim kan worden ingezet, met
instemming van de betrokkene en in
combinatie met face-to-face, prima.
Dan kan het zelfs leiden tot kleinere
wachtlijsten. De crisis heeft ook veel
creativiteit losgemaakt en misschien het
begin van nieuwe ontwikkelingen.”
Wat kon u doen voor dak- en thuislozen?
“Mijn inzet is ‘Iedereen een dak boven
zijn hoofd’. Nederland telt minstens
veertigduizend dak- en thuislozen.
Tegen iedereen zeiden wij tijdens de
crisis ‘Blijf thuis’, terwijl deze mensen
niet eens een thuis hebben.
De crisis gaf een duw aan het plan
om einde 2021 tienduizend nieuwe
woonplekken te maken voor mensen
die dak- en thuisloos zijn. Wij werken
hierin samen met Binnenlandse Zaken
en Sociale Zaken, er is 200 miljoen extra
beschikbaar.
Dat is echt een doorbraak, zoveel
woonplekken in zo’n korte termijn.
Ik was het al van plan, maar het gaf
mensen met minder gevoel van urgentie
een zetje in de goede richting. Opvang
geeft een tijdelijke oplossing, maar
lost structureel niets op. Het moet
een draaischijf zijn naar een eigen
woonplek. Daar komt bij: gemeenten
zien in dat de anderhalve-meter-
samenleving in de huidige opvang
moeilijk te realiseren is. Ieder verdient
een fatsoenlijke woonplek, dat is ook
een blijk van naastenliefde.”
Door: Kees Posthumus
C11C
“Kerken begrijpen in deze tijd dat wij er niet alleen voor onszelf zijn, dat wij
een gemeenschap in de samenleving zijn.
Kerken maken verbinding met samenlevingtijdens coronacrisis
“Hier op het ministerie verdienen alle typen van mensen zorg en
aandacht.
Donateurs met een C, najaar 2020 C13
Veel gemeenschapszin en naastenliefde
tijdens de coronacrisis. Hoe duurzaam
zal dat zijn?
“Dat houdt mij bezig, en ik maak
me er zorgen over. Als ik door mijn
woonplaats Apeldoorn rijd, zie ik
borden langs de weg: wees lief voor
elkaar. Dan denk ik: geweldig! En
tegelijk: hoe lang houden we dit vol?
Ik vrees dat iedereen na de crisis
gewoon weer zijn eigen gang gaat,
maar ik hoop het niet. Laten we elkaar
oproepen om vast te houden aan de
gemeenschapszin van tijdens de crisis.
De overheid kan er weinig aan doen:
je kunt liefde niet institutionaliseren,
en naastenliefde ook niet. Corona
doet de hele wereld schudden op
zijn grondvesten en dwingt ons
tot bezinning. Ik hoop dat mensen
bewuster gaan leven, met meer
aandacht voor elkaar, voor de
schepping.”
Blokhuis vertrekt naar zijn volgende
afspraak, een panel van dak- en
thuisloze jongeren. Hij is een
bewindsman die de mensen om wie zijn
beleid gaat recht in de ogen wil zien. En
dat mag weer, op anderhalve meter.“ De crisis heeft veel
creativiteit losgemaakt en misschien het begin van nieuwe ontwikkelingen.
“ Ieder verdient een fatsoenlijke woonplek,
dat is ook een blijk van naastenliefde.
Christelijk Nederland verandert en opent deuren
Als de samenleving ontwikkelingen doormaakt en veranderingen doorvoert, vinden die na verloop van tijd ook plaats in kerken en in christelijke bevolkingsgroepen. Meestal wel met vertraging, zeker waar het gaat om kwesties waar ethische of theologische aspecten een rol spelen.
In de twintigste eeuw was het politieke
landschap in te delen in partijen van
links tot rechts, waarbij christelijke
partijen rechts van het midden
zaten. Belangrijke thema’s waarin de
standpunten ver uiteen liepen met
‘links’ waren gezin, religie, defensie,
cultuur, milieu etc. In de jaren 60 en
70 ontstond de term ‘linkse kerk’,
waarmee onvrede werd geuit over
het gedachtengoed binnen partijen in
die hoek. Bevolkingsgroepen waren
grosso modo eenvoudig in te delen naar
politieke partij, omroep en media. De
verzuiling op zijn hoogtepunt.
De aloude tegenstelling tussen links
en rechts vervaagt steeds meer.
Goed voorbeeld is de ChristenUnie.
Die profileert zich op bepaalde
onderwerpen duidelijk als partij voor
christenen die zich bij het bepalen
van standpunten laten leiden door de
Bijbel. Dat gold altijd als ‘rechts’. Bij
vele maatschappelijke en geopolitieke
onderwerpen huldigt de ChristenUnie
standpunten die overeenkomen met die
van partijen als GroenLinks, PvdA of SP.
Wetenschappers en politiek
commentatoren verdelen het politieke
speelveld dan ook steeds vaker
onder in conservatief en progressief.
Tegenwoordig vindt je christenen terug
onder stemmers van nagenoeg alle
politieke partijen.
Kerkelijk en christelijkEr zijn meer mensen die zich christelijk
noemen dan er mensen zijn die met
grote regelmaat (vaker dan tweemaal
per maand) naar de kerk gaan. Dat is
een belangrijke notie: het toont dat veel
christenen zich in hun overtuigingen
niet perse willen laten leiden door de
kerkelijke leer. Jongere generaties onder
de 50 vinden de kerk wel waardevol,
maar niet altijd noodzakelijk voor hun
persoonlijke geloofsbeleving. Zij zoeken
en bepalen meer dan vroeger hun
eigen weg. Je ziet dat terug in minder
frequent bezoek van kerkdiensten, maar
ook in tweede zondagse kerkdiensten
die bij veel protestantse kerken
verdwenen zijn. Dat was 30 jaar geleden
ondenkbaar.
Vandaag de dag roeren protestantse
kerken zich nadrukkelijker in sociaal-
maatschappelijke kwesties: het
kinderpardon, het kerkasiel voor een
Armeens gezin in Den Haag, duurzaam
leven en aandacht voor het milieu en
klimaatverandering.
Verschuiving Enkele onderwerpen waarop zich
significante verschuivingen hebben
voorgedaan, of nog gaande zijn, zijn
bijv. homoseksualiteit, de rol van de
vrouw, aandacht voor minderheden en
kwetsbare groepen in de samenleving.
Homo-emancipatie vindt zijn weg in
steeds meer kerken en kunnen ook
vrouwen dezelfde rollen vervullen als
mannen in de kerk.
In een recent commentaar constateerde
Sjirk Kuijper, hoofdredacteur van het
Nederlands Dagblad: ‘Zowel kerkelijk
als politiek kiest de orthodoxe flank van
het protestantisme niet meer een stille,
afzijdige, verdeelde, geïsoleerde en
marginale positie.’
Ook zijn eigen krant is daarvan een
sprekend voorbeeld. Tot midden jaren
90 was het een echte gereformeerde
krant, vooral gelezen door Gereformeerd
Vrijgemaakten. Dat schoof steeds meer
op naar het midden van de protestantse
kerken. Anno 2020 richt de krant zich
ook op Rooms-Katholieken en daarmee
feitelijk op iedereen die zich christelijk
voelt.
BetrokkenheidWat blijft is dat christenen door de
Bijbelse oproep tot barmhartigheid de
plicht voelen te zorgen voor kwetsbaren
in de samenleving. En overeenkomstig
de oproep van Jezus om misschien niet
letterlijk, maar in elk geval figuurlijk
je tienden te geven aan wie dat nodig
hebben. Donaties zullen altijd in het
christelijke DNA blijven zitten.
Door: Marco van de Wetering
C15
MissieNederland is een platform dat
christelijke evangelische organisaties
de mogelijkheid geeft om met
elkaar in contact te treden om te
delen in de missie van Jezus. Dit
kunnen individuele gemeenten zijn,
maar ook ledenorganisaties zoals
christelijke politieke partijen of
omroepverenigingen. Waar het om
draait is de verbinding: het samen
uitleven van de missie waarin je
als geloofsgenoten deelt. De focus
ligt daarbij op drie domeinen:
samenwerking op de terreinen van
kerk en samenleving, de wereldwijde
missie (global missions) en
volgende generaties. In 2020 heeft
MissieNederland 9 kerkgenootschappen,
122 organisaties, 219 gemeenten en 384
aangesloten individuen als deelnemers.
Jan Willem Janse, relatiemanager Kerk
& Media bij MissieNederland, vertelt
welke impact de coronapandemie had
en heeft op de organisatie, en hoe
slimme IT-oplossingen helpen om de
missie toch in praktijk te brengen.
Een solide digitale basisNet als andere Nederlandse christelijke
goede doelen, overviel de coronacrisis
MissieNederland en zijn leden.
“Gelukkig hadden we de digitale
middelen paraat om snel nieuwe
initiatieven op touw te zetten”, vertelt
Janse. “We maken inmiddels al ruim 10
jaar gebruik van het Procurios platform.
Met dit online platform, waarvoor je
in principe alleen maar een computer,
een browser en een abonnement
nodig hebt, beheren we onze relaties
(CRM), handelen we donaties af en
verzorgen we een groot deel van onze
digitale promotie en communicatie.
We kunnen vanuit één plek heel veel
van onze dagelijkse werkzaamheden
doen. En dat zonder dat we steeds
hoeven te wisselen tussen verschillende
programma’s. Daardoor hoeven we ook
niet steeds informatie over relaties op
verschillende plekken bij te houden: dat
gebeurt allemaal in het platform.”
In november 2019 is MissieNederland
overgestapt naar een nieuwe
productoplossing van Procurios:
/Fundraising. Dit pakket biedt alles
wat een fondsenwervende organisatie
nodig heeft, van donateursbeheer
tot administratieve afhandeling van
facturen en een breed scala aan
middelen om de relatie met contacten te
verdiepen. Voor MissieNederland ging
deze overstap gepaard met het opnieuw
inrichten van het CRM én de introductie
van een nieuwe website. “We besloten
om alles grondig aan te pakken en ook
de website een flinke update te geven.
Hoe zorg je dat je missiewerk voortzet tijdens een lockdown? Op deze vraag moest MissieNederland opeens razendsnel een antwoord vinden toen de coronacrisis in maart 2020 fysieke ontmoetingen onmogelijk maakte. Gelukkig had het zijn digitale basis goed op orde en kon daardoor snel worden geschakeld.
Hoe MissieNederland razendsnel
kon schakelen tijdens de coronacrisis
“We ontvingen veel meer donaties via de nieuwe
website dan voorheen Hier kregen we ook ondersteuning
van Procurios bij. Ik ben erg trots op
het resultaat, dat zonder dat ik het bij
oplevering kon weten, een belangrijke
rol zou spelen tijdens de coronacrisis. Al
voor de crisis toonde de nieuwe website
zijn waarde: we ontvingen veel meer
donaties via de website dan voorheen,
mede doordat het proces van doneren
beter was ingericht.”
Binnen vijf dagen meer dan 100.000 gelovigen online betrokken Toen de coronapandemie in
Nederland voet aan de grond kreeg,
bleek MissieNederland een centrale
rol in de (noodgedwongen) online
geloofsbeleving te kunnen spelen.
Janse: “Veel deelnemers wisten ons
goed te vinden. Bij iedereen leefden
dezelfde vragen. Die gingen vooral over
alternatieve vormen van verbinding.
Maar ook over saamhorigheid en de
wens om gezamenlijk een mogelijkheid
te bieden om het geloof te praktiseren in
relatie tot de pandemie.” Het idee voor
de Dag van Nationaal Gebed sloot daar
goed bij aan.
MissieNederland nam samen met vier
andere organisaties het voortouw. Janse:
¨Tussen idee en uitvoering zaten vijf
dagen. Dat is heel kort voor een actie
van deze omvang. We konden onze
missie als dansvloer van de kerk echt
waarmaken: we verbonden allerlei
organisaties en individuen met elkaar.
De noodzaak van een up to date CRM
was daarbij onmiskenbaar. Doordat we
waren overgestapt naar /Fundraising
van Procurios, hadden we een
uitstekende uitgangspositie om
een belangrijke rol te spelen in
de organisatie van deze nationale
gebedsdag. We konden onze website
heel makkelijk en snel inzetten als
promotie- en wervingskanaal. Het
platform handelde moeiteloos de
enorme groei van het aantal bezoekers
van de website af. Als we dit project
met Procurios niet hadden gedaan,
hadden we nooit zo snel kunnen
schakelen. In totaal namen meer
dan 100.000 gelovigen deel aan het
Nationale Gebed.”
Overzicht en betrokkenheid houdenEr zijn natuurlijk ook andere
voordelen aan het Procurios platform.
MissieNederland is niet voor niets
al meer dan 10 jaar klant. Janse:
“Wat prettig is, is dat de teams van
Procurios goed bekend zijn met
fondsenwervende organisaties. Mede
daardoor komen er regelmatig handige
nieuwe functies beschikbaar die het
werk van fondsenwervers makkelijker
maken. Alle interacties met donateurs
zijn bijvoorbeeld direct zichtbaar op de
relatiekaart, of het nou om een mailing
gaat die gestuurd is of de facturatie
van een maandelijkse donatie. Die
integratie van data van relaties is zeer
waardevol voor ons. Het CRM dat het
hart vormt van het Procurios platform
is heel krachtig en alle producten van
Procurios die we gebruiken zijn in het
CRM geïntegreerd. Het feit dat dit de
standaard is bij Procurios - geen gedoe
met losse koppelingen - gaf voor ons de
doorslag om onze lange samenwerking
met Procurios voort te zetten.”
Wilt u meer weten over hoe Procurios
fondsenwervers helpt meer donaties te
krijgen?
Kijk dan op procurios.com/fundraising
“Als we dit project met Procurios niet hadden
gedaan, hadden we nooit zo snel kunnen
schakelen.”
Donateurs met een C, najaar 2020
© EO - Willem Jan de Bruin
© Aron Bagel
Donateurs met een C, najaar 2020
Graag plaatsen wij hier een bijdrage van #GivingTuesday. Mooi om te lezen en inspirerend om over door te denken!
#GivingTuesday is de wereldwijde
actiedag om goed te doen. Miljoenen
mensen en duizenden organisaties
zetten zich op 1 december 2020 in
voor wereldwijd meer solidariteit
en vrijgevigheid. Een wereld die
behulpzamer, rechtvaardiger,
vreedzamer en kleurrijker is.
Voor goede doelenVoor goede doelen is het een extra
geef-moment. Vorig jaar werd er in de
VS op GivingTuesday ruim een half
miljard dollar extra gegeven aan goede
doelen. Zonder dat dat een negatieve
invloed had op de donaties in de rest
van december. Dat biedt mogelijkheden
om daarmee de achterblijvende
donatie-inkomsten van dit jaar te
compenseren. Voor goede doelen is
het ook een moment om de achterban
te mobiliseren: het is een dag waarop
mensen op het GivingTuesday-platform
kunnen laten zien dat ze zich inzetten
voor een ander. Veel goede doelen
gebruiken GivingTuesday om nieuwe
actiemodellen te proberen onder het
motto laten we eens iets geks doen.
WereldwijdIn meer dan 70 landen zijn er talloze
acties tijdens GivingTuesday. In
Puerto Rico en Costa Rica, in Liberia
en Kenya, in Pakistan en India. Het
begon in de USA in 2012 als een reactie
op Black Friday en Cyber Monday,
de ultieme shopping dagen. Dagen
waarbij het vooral om het hebben gaat.
Het GivingTuesday initiatief op de 1e
dinsdag na Black Friday is uitgegroeid
tot een wereldwijde geef-beweging.
Bij de eerste Nederlandse editie in 2019
namen al ruim 300 goede doelen en
andere maatschappelijke organisaties
deel. Via hashtags #GivingTuesday en
#watdoejij is er nu een grote social
mediacampagne gestart om ook
bedrijven en individuen
te mobiliseren om mee
te doen. Deze campagne
wordt onder andere
ondersteund door ASN
Bank en Nederland
Filantropieland.
Alles telt meeGivingTuesday gaat
niet alleen over
geld inzamelen.
Vrijwilligerswerk,
goederen inzamelen of
een petitie organiseren.
Alles telt mee, als het
maar is om een ander
te helpen. Van het
schilderen van het plafond bij het zieke
buurvrouw tot schoolspullen voor
dat weeshuis in Paraguay. Zeker alle
corona-hulpacties zijn dit jaar extra
belangrijk. Acties kunnen nu starten
en eindigen op GivingTuesday. Of
uitgevoerd worden in de week van 1
december. Of starten op 1 december en
eindigen met Sinterklaas of Kerst.
Op de website kunnen deelnemers zich
aanmelden met hun initiatief, actie of
idee. Daar staan ook alle initiatieven op
een wereldkaart. Deelnemers laten zo
aan de hele wereld zien wat zij doen
voor een ander. En iedereen kan acties
vinden om aan mee te doen.
Jongeren zetten zich wel inUit onderzoek naar aanleiding van de
eerste editie blijkt dat GivingTuesday
onder jongere mensen erg aanspreekt.
Onder jongvolwassenen (18 tot 30
jaar) is maar liefst 64 % positief over
het idee. Ook de oudere generaties
zijn in grote getalen bereid om
in te haken. Uit een ander recent
GivingTuesday-onderzoek blijkt dat
jongvolwassenen vooral aanspreekbaar
zijn op het “gezien” worden met
hun actie. Opvolgende generaties
vinden vooral het “samendoen”, het
gemeenschapsgevoel van de actie
belangrijker. De “fabel” dat jongeren
niet bereid zijn tot vrijwilligerswerk en
het helpen van anderen is dus zeker
niet van toepassing.
#GivingTuesday, de wereldwijde actiedag om goed te doen
Voor meer info, zie:
GivingTuesday Nederland:
www.givingtuesday.nl
Veel organisaties kijken met
buitengewone belangstelling naar
de inkomsten in nalatenschappen.
Wat gaat daarmee gebeuren in deze
onzekere tijden? In de benchmark
van dit jaar kijken we terug, en
dus hebben we het beeld van vóór
Corona. Het veldwerk voor het
consumentenonderzoek deden we
in de zesde week van Corona en dat
geeft daardoor een eerste inzicht in de
impact van de ‘nieuwe werkelijkheid’
op het denken en handelen rond
goede doelen, testamenten en nalaten.
Vlak voor de zomer produceerden we
het vooruitzicht voor het komende
decennium. Daarbij namen we alle
COVID19vid-kennis over demografie
en economie, inclusief de effecten
van een tweede golf, mee in het
econometrische voorspellingsmodel
voor nalaten in Nederland. Samen
geeft dat een scherp beeld van waar
me in deze bijzondere tijd staan
met de nalatenschappenwerving in
Nederland.
Stabiele groeiNalatenschappen laten een stabiele,
stevige groei zien in de laatste
tien jaar. In absolute zin nemen
de inkomsten jaarlijks toe, maar
ook het aandeel van nalaten in
de fondsenwervingsmix groeit.
Van de top-100 ontvangers van
nalatenschappen in Nederland komt
gemiddeld een kwart van de ‘Eigen
Fondsenwerving’.
De grootste twee sectoren zijn
Gezondheid en Internationaal. Alle
sectoren zijn de afgelopen jaren
gegroeid, maar er zijn substantiële
verschillen. Zo stijgt het aandeel
van de nog kleine sector Kunst,
Cultuur en Wetenschap snel, waar
die van Internationale Hulp en Religie
afnemen. We gebruiken daarbij de
indeling van het CBF.
Organisaties met een lange
historie ontvangen gemiddeld
meer nalatenschappen. Maar ook
jonge organisaties ontvangen al
nalatenschappen, ondanks dat uit hun
jongere achterban nog veel minder
mensen overlijden.
Legacy Monitor2020 een bijzonder jaar!
Door: Arjan van Ketel
Arjen van Ketel is nu bijna 20 jaar actief
in de werving van nalatenschappen.
Zes jaar geleden introduceerde hij
de jaarlijkse Legacy Monitor in
Nederland. In dit benchmarkonderzoek
onderzoekt hij samen met het
Britse onderzoeksinstituut Legacy
Foresight de stand van zaken van de
nalatenschappenwerving. Arjen van
Ketel: “Lang gingen velen ervanuit
dat de inkomsten uit nalatenschappen
onvoorspelbaar waren. Een black
box waaruit af en toe wat moois
voortkwam. Dat stond zelfs in de eerste
versies van het tweejaarlijkse onderzoek
van de VU, ‘Geven in Nederland’. Dat
idee droeg mede bij aan de situatie
dat organisaties geen promotie voor
nalaten deden. De inzichten verschoven
langzaam en vooral uit Groot-Brittannië
leerde we anders te kijken naar ‘legacy
fundraising’. Daar ontmoette ik ook de
onderzoekers van ‘Legacy Foresight’ en
met hen heb ik hun onderzoeksmodel
in Nederland geïntroduceerd en
aangepast aan onze situatie. We starten
in 2015 met 8 deelnemende organisaties.
De Legacy Monitor is in de afgelopen 6
jaar uitgegroeid tot veel meer dan alleen
een benchmark. Dat vormt nog steeds
de kern van de Monitor, met data van
de nu 23 Nederlandse goede doelen
over al hun ontvangen nalatenschappen
over hun marketinginspanningen en
resultaten. Maar daarnaast kijken
we ook naar de inkomsten van alle
Nederlandse goede doelen, maken
een prognose voor de toekomstige
inkomsten en we onderzoeken ook
jaarlijks hoe de oudere Nederlanders
denken en handelen rond het maken
van testamenten en het begunstigen van
goede doelen daarin. We presenteren
dat op het enige Nederlandse seminar
rond nalatenschappen. De ambitie is
om dit onderzoeksplatform de komende
jaren verder te laten groeien en onze
inzichten te delen met nog meer
fondsenwervers en organisaties.”
Onlangs verscheen het nieuwe
‘Snapshot report’. We vroegen Arjen
van Ketel om voor ons de hoofdlijn
uiteen te zetten. Het hele snapshot
report is te vinden op de website
www.legacyforesight.nl/resources.
Voor informatie over deelname aan
de Legacy Monitor mail naar arjen@
arjenvanketel.nl
CC17
Donateurs met een C, najaar 2020 C19
Over Legacy Monitor Legacy Monitor Netherlands
analyseert, onderzoekt en voorspelt
sinds 2014 jaarlijks Nederlandse
nalatenschappen. Momenteel nemen
er 23 prominente Nederlandse
goede doelen-organisaties aan deel.
Het onderzoek wordt verricht door
de Britse onderzoeksgroep Legacy
Foresight ent Arjen van Ketel.
Het volledige rapport (waarvan
dit snapshort report een kleine
samenvatting is) wordt op
vertrouwelijke basis aan de
deelnemers van de Monitor verstrekt.
Dit project is gefinancierd de volgende
prominente Nederlandse goede
doelen:
Alzheimer Nederland, Amnesty
International, Artsen zonder Grenzen,
Cliniclowns, Dokters van de Wereld,
Dierenbescherming, Greenpeace,
IFAW, KNGF Geleidehonden, KWF
Kankerbestrijding, Leger des Heils,
Liliane Fonds, Longfonds, Maag Lever
Darm Stichting, Natuurmonumenten,
Nierstichting, Ouderenfonds, Oxfam
Novib, Reuma Nederland, Plan
International, Save the Children,
Oranje Fonds en WNF.
Legacy Monitor NetherlandsLegacy Monitor Netherlands is een
samenwerkingsverband tussen Arjen
van Ketel en Legacy Foresight. Neem
voor meer informatie contact op
met Arjen van Ketel; a.vanketel@
legacyforesight.co.uk.
Het projectteam Arjen van Ketel is adviseur op
het gebied van de werving van
nalatenschappen. Hij is gespecialiseerd
in marketingonderzoek,
strategieontwikkeling en
training en voorlichting. Naast
initiatiefnemer voor de ‘Code werving
nalatenschappen’ en de jaarlijkse
‘Leergang Nalatenschappen’ is
hij schrijver van het ‘Handboek
nalatenschappen’. In 2014
introduceerde hij de Legacy Monitor
in Nederland.
Legacy Foresight is de meest
prominente analist van
nalatenschappen in Europa. Sinds
het eerste nalatenschappenproject
vijfentwintig jaar geleden heeft Legacy
Foresight samengewerkt met meer dan
honderd prominente goede doelen in
heel Europa en Australië.
Verschillen tussen Nederlandse nalatenschappenontvangersHet benchmark onderzoek levert een
goed inzicht in de overeenkomsten
en verschillen in inkomsten van de
deelnemende goede doelen. Het
begrijpen van de eigen situatie kan
alleen goed door die te vergelijken
met anderen. Er zijn grote verschillen
tussen organisaties. Belangrijke
bepalende factoren daarbij zijn
omvang en aard van de achterban.
Maar ook de leeftijd van een
organisatie en de doelstelling. Er zijn
nog meer factoren die ertoe leiden dat
bijvoorbeeld het gemiddelde vermogen
van erflaters per organisatie sterk
verschilt, maar ook het gemiddelde
aantal mede-begunstigde organisaties.
Dit resulteert in een gemiddelde
waarde van legaten per organisatie
variërend van 7000 tot 24.000 euro. De
gemiddelde waarde die een organisatie
ontvangt uit erfstellingen heeft een
bandbreedte van 30.000 tot meer dan
150.000 euro. Het ontrafelen van deze
informatie levert per organisatie een
scherp profiel op.
Corona en de toekomstWanneer we naar de toekomst kijken,
zien we in ons voorspellingsmodel
dat Corona de nalatenschappen op
verschillende manieren raakt. Meer
mensen overlijden (eerder), de
economische groei stagneert en raakt
werkgelegenheid, de waarde van
effecten en de ontwikkeling van de
onroerend prijs. De actuele prognose
is dat inclusief het effect van Corona,
de nalatenschappen de komende
tien jaar significant blijven groeien.
Legacy Foresight heeft daarvoor twee
scenario’s doorgerekend. Het eerste
scenario gaat ervan uit dat na de eerste
voorjaarspiek Corona wereldwijd onder
controle blijft. Een tweede scenario is
dat de tweede piek een significante,
wereldwijde omvang krijgt.
In beide scenario’s blijft de groei
van nalatenschappeninkomsten
voor Nederlandse goede doelen
positief, zowel voor 2020 als in de
jaren erna. Over de komende tien
jaar, verwachten we een groei van
gemiddeld 3,3%. Als de tweede piek
substantieel doorzet zal de groei lager
zijn, naar verwachting gemiddeld
2,3% per jaar.
Consumentenonderzoek in CoronatijdIn ons consumentenonderzoek van
april 2020 onder 50-plussers zien
we dat babyboomers (leeftijd 65-74)
een andere voorkeur voor goede
doelen laten zien dan de 75-plussers.
In het komende decennium zullen
de babyboomers de belangrijkste
erflaters worden, =waardoor er een
verschuiving plaats zal vinden van
nalatenschappeninkomsten tussen
de sectoren. Met name de sectoren
Cultuur, Natuur en Milieu en Dieren
lijken daarvan te gaan profiteren.
Maar door grotere secularisatie heeft
dat een negatieve impact op de groei
in de sector Religie.
Het algemene geefklimaat onder
oudere Nederlanders is positief.
Oudere Nederlanders en babyboomers
in het bijzonder staan meer open voor
begunstiging van goede doelen in het
testament.
Ouderen uiten zich in ons onderzoek
de laatste vijf jaar steeds meer
positief over betrouwbaarheid en over
communicatie en fondsenwerving van
goede doelen. Opvallend is dat ze nu
veel vaker aangeven dat zij betrokken
willen zijn bij goede doelen dan in
het consumentenonderzoek dat wij
voor de Corona-uitbreek hielden.
De betrokkenheid kan veel vormen
hebben, variërend van petities tot
vrijwilligerswerk.
Inkomsten uit nalatenschappen blijven groeien, ook met beide COVID-19 scenario’s
Marktvooruitzicht Nalatenschappen Legacy Monitor 2020 1
Source: CBF en Legacy Foresight
Gemiddeldegroei 2019-2028
2.3%
Gemiddeldegroei 2019-2028
3.3%
Groei in 20200.9%
Groei in 20203.8%
C21
Bent u als bestuurder met uw privévermogen aansprakelijk?
Bent u als bestuurder verantwoordelijk voor het handelen en
nalaten van uw medebestuurders?
JA NEE
JA NEE
Uals bestuurder, commissaris of beleidsbepaler van een goede doelen organisatie streeft naar het verbeteren van een bepaalde situatie. Hartstikke goed en vooral mee
doorgaan. Wel adviseer ik u om ook even stil te staan bij uw eigen situatie. Want als bestuurder van een goede doelen organisatie bent u automatisch en onbeperkt persoonlijk aansprakelijk voor schade die voortvloeit uit aantoonbaar onbehoorlijk bestuur.
Wilt u weten wat de risico’s bij uw functie zijn? Neem dan even contact met mij op. Ik kan u of geruststellen of we nemen passende maatregelen om dit alsnog te bewerkstelligen.
als bestuurder, commissaris of beleidsbepaler van een goede
situatie. Want als bestuurder van een goede doelen organisatie bent u automatisch en onbeperkt persoonlijk aansprakelijk voor schade die
“Ik ben Ron Borgdorff, sinds
1980 verzekeringsadviseur. De laatste 25 jaar heb ik veel
expertise opgedaan over bestuurders-aansprakelijkheidsrisico’s. Graag vertel
ik u meer over uw speci� eke risico’s als bestuurder.“
www.ronborgdorff.nl
Kantoor: Dam 20-22 | 4241 BN Arkel | T 0183 - 563 912 | E [email protected] I www.3f-academy.nl
Voor professionals, door professionalsFondsen werven is een vak!
3F-Academy biedt iedereen een passende scholingsmogelijkheid. Met een door het CRKBO erkend diploma van de 3F-Academy laat jij zien dat jij je vak verstaat. Schrijf je daarom vandaag nog in voor één van onze beroepsopleidingen, topcolleges, workshops of trainingen. Ook in deze coronatijd bieden we passende oplossingen met online cursussen.
Kijk op www.3f-academy.nlvoor ons uitgebreide programma en startdata!
Opleidingen voor startende én ervaren fondsenwervers!
TFA_0017_adv_190x148_beroepsopl_2020_01.indd 1TFA_0017_adv_190x148_beroepsopl_2020_01.indd 1 02-11-20 09:5502-11-20 09:55
Logischerwijs moet je niet onnodig
geld uitgeven, maar een investering
is niet onnodig, daar krijg je namelijk
iets voor terug. En het is de taak van
de fondsenwerver om binnen de
organisatie duidelijk te maken dat die
investering zich (dubbel en dwars)
uitbetaalt.
Maar het is een stuk ingewikkelder
wanneer je de return van jouw
investment niet precies kan duiden.
Je kan je donateursmagazine op 1001
verschillende manieren publiceren,
maar de ene redactieformule is de
andere niet. Ik sprak ooit iemand die
vertelde dat hun donateursmagazine 10
jaar geleden een volwaardig magazine
was en inmiddels is uitgekleed tot een
mager boekje waar alle leukigheid vanaf
was gehaald. “De jus” die over het
magazine heen werd gegoten was in de
loop der jaren uit kostenoverwegingen
wegbezuinigd. Weg kinderpuzzel op
de achterkant. Weg lekker recept uit
een van de projectlanden. Op mijn
blog staat ook een bijdrage van Sander
Bouten als je geïnteresseerd bent in
donateursmagazines.
Nu is het weghalen van een puzzel en
recept heel moeilijk te kwantificeren,
dat begrijp ik heel goed. Echter, als je
de donateurservaring een centrale plek
geeft in jouw visie op fondsenwerving
dan kan je niet anders dan er naar
handelen. Oftewel, een beetje jus maakt
het allemaal een stuk smakelijker!
De meeste jus ontbreekt over het
algemeen bij bestaande donateurs. We
doen allemaal heel erg ons best om
nieuwe donateurs binnen te halen, en
daar staan ook substantiële budgetten
tegenover, maar als we gaan kijken
naar hoe we onze bestaande donateurs
behandelen is dat meestal heel karig.
Te karig naar mijn smaak. Dit zijn
de donateurs die we met veel moeite
hebben binnen gehaald, maar waar we
geen tot weinig moeite voor doen om
ze binnen te houden. Raar toch? En
dan ook nog klagen wanneer donateurs
opzeggen?! Ook in behoud van
donateurs moet je leren investeren.
Dus maak je case om te investeren
in behoud van donateurs. Is die
moeilijk te maken? Overtuig mensen
dan met jouw donateur-gerichte visie
op fondsenwerving. Als je niet weet
waar je moet beginnen dan kan je
verschillende gerelateerde blogs op
https://fondsenwerving.blog lezen.
Daarentegen ben ik er van overtuigd dat
je de optelsom van alles wat je niet in
een business case kan stoppen, grofweg
toch kan kwantificeren en alsnog in een
business case kan stoppen. Denk daar
maar eens over na!
Hoe zuinigheid je fondsenwerving om zeep helpt
Door: Reinier Spruit
Column:
Investeren moet je leren. En dat is extra moeilijk als je opgroeit met de gedachte dat je altijd zo min mogelijk geld mag uitgeven.
Kijk voor meer blogs op www.
fondsenwerving.blog, leerzaam,
spraakmakend en recht door zee. Alles
wat je wilt weten over (particuliere)
fondsenwerving. Met respect voor
donateurs en resultaat. Reinier
deelt graag zijn ervaring die hij in
tal van goede doelen heeft opgedaan
op het gebied van particuliere
fondsenwerving.
C23
www.ifunds.nl 033 467 70 30 [email protected]
Ifunds Engage 365, gebaseerd op het Microsoft Dynamics 365 cloud platform, is dé CRM oplossing voor professionele fondsenwervende organisaties, écht geintegreerd met Office 365, PowerBI en Azure. Engage 365 is de bron voor al je relatiedata. Hierin kun je heel eenvoudig al je fondsenwervende activiteiten kwijt; van volledig geautomatiseerde donor journeys tot multi-channel campagne- management én volledige ondersteuning van het financiële proces. Daarmee kan je al je donateurs (en overige stakeholders) blijven betrekken, boeien en binden.
Meer weten? Ontdek wie je voor gingen op www.ifunds.nl
Xapti CRM is dé standaard cloudoplossing voor fondsenwervers. Actueel, compleet, standaard, gebruiksvriendelijk en zeer aantrekkelijk geprijsd! Al tientallen tevreden organisaties gingen je voor.
Al vanaf € 149,- per maand.
Vraag nu een brochure of demo aan op www.xapti.org
Xapti is compleet en doet precies wat nodig is: relatiebeheer, machtigingen beheer, (automatische) incasso, verwerken van bankbestanden, selecties, contactmomenten bijhouden, briefgeneratie (.DOC) en maken en versturen van email-nieuwsbrieven, opzetten van marketingcampagnes en meer...
“Om onze doelen te verwezenlijken hadden we
behoefte aan meer dan een vernieuwing van het
CRM- systeem; we hadden een heuse datavilla nodig.”
Susanne de Koning, Cordaid
!"#$"%&%""'()(*+,*(-.(/0"12(3"44"5(
6*,*789):88(222;04$"%<=0>;4>
! !"#$%&%'()'(*
! +,!!-./!/,%-'(01$)&%'()'(*
! 2'%$.)-3"'!
! )%"(#".)'$3"'!
! 4/,5$(-6-#$"!$(
! 78'/9-+/!'$:4$%&"00$(
! ./,4$%)$%$(
! ("8$5$%0$( 4"(-
0$))'(*+/%3,!'$%$(
! #;(.<%//(-./,4$%)$%$( 4'"-
."3$%"#;#)$$3
! +,!+'!3$()-$(-%$#&/(#$4$%5$%0'(*
! <"(23")'*$-4$%5$%0'(*-
! 8'1=/(2$%$-3"'!'(*#
VOOR CREATIVITEIT, BETROKKENHEID, PROFESSIONALITEIT & VERANTWOORDELIJKHEID
!""#$%&&'$#""'$()*&'#+,("$-&),+-,$&.$#",/
0"',1'2(),"'#+(34)3 &*$5"'&")2(),"'#+(34)3
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
intermail2.0.pdf 1 16-10-2020 17:12
uitgeverij & beursorganisatie
uitgeverij & beursorganisatie
Meer weten? Ga naar www.helderblauw.nl
Helderblauw werkt samen met Insite Media aan doelgerichte uitgaven voor fondsenwervende instellingen.
U kent ze wel: grote doolhoven met mooie hoge heggen waar je na veel verkeerd lopen en omkeren het uitzicht punt in het midden bereikt. Vanaf die toren heb je ineens een veel beter overzicht. Christelijk Nederland kan ook best een doolhof zijn. Als je er al heel veel doorheen hebt gelopen, is dat niet zo’n punt meer. En anders: op die toren in het midden staat Helderblauw.
Verschillende doelgroepen, verschillende gidsenUitgaven van Helderblauw zijn:- Gids Nalatenschap- Collectegids- DoorGeven
Doelgericht en efficiënt
Gids NalatenschapUITGAVE SEPTEMBER 2020
10 redenen voor het opstellen
van een testament
Uitgave oktober 2020
• Hulpmiddel voor diaconieën• Overzicht met goede doelen per thema
• Overzichtelijke informatie per goed doel
• Contactgegevens goede doelen
Juist cultuur heeft steun nodig
Voedselbanken: de schouders eronder!
Vrijwilligerswerk: effect op denken én doen
