Diploma’s mbo:bouwstenen in de

beroepskolom

Janneke Voltman

Dag van de beroepskolom, 5 oktober 2012

Agenda (tot 12.15u)

Toelichting• Bouwen aan de beroepskolom

– over de motieven voor herziening van de diplomastructuur mbo

• Doelmatigheid en uitvoerbaarheid– wat verandert er aan de kwalificaties?

Discussie• Keuzedelen als doorstroom-instrument

– kansen (en risico’s)– planning (en management van verwachtingen)

Bouwen aan de beroepskolom

• Hoe houden we studenten binnen?– concurrerend ten opzichte van algemeen vormend

onderwijs– aantrekkelijke routes vmbo-mbo-hbo

• Afkomen van: “ze kunnen geen hamer vasthouden”– meer dan ‘competenties’, meer dan schools onderwijs

• Afweging: kans op werk of kans op baan?– landelijke standaarden, regionaal maatwerk

• Meer doen met minder geld– intensivering, opleidingsduur, bekostiging etc

Doelmatigheid en uitvoerbaarheid

Vier resultaatgebieden

1. Een overzichtelijke structuur

2. Met herkenbare diploma’s

3. Waarin vakmanschap voorop staat

4. Die uitvoerbaar zijn op de werkvloer

Een overzichtelijke structuur

• Werkvelden, beroepengroepen– waar zit gemeenschappelijkheid?– domein – dossier – kwalificatie

• Samenwerking kenniscentra– penvoerderschap combinatiedossiers– gezamenlijk ontwikkelen, bijv. de acht technische

kenniscentra (T8)

Herkenbare opbouw diploma’s

• Basis: gemeenschappelijkheid (± 50%)– gedeelde beroepstaken, typerende beroepshouding,

vakkennis– algemene basis (talen, rekenen,

loopbaan&burgerschap)

• Profiel: differentiaties– beginnend beroepsbeoefenaar

• Keuze: verrijking (± 15%)– verbreding of verdieping– relevant voor arbeidsmarkt of voor doorstroom

Basis, profiel, keuze

beroepsgerichte basis

keuze a keuze ckeuze b keuze d

algemene basis

diploma-eisen

profiel 1 profiel

2

profiel 3

Vakmanschap voorop

• Balans tussen vakkennis, vaardigheden, houding- niveau, complexiteit op basis van NLQF

• Duidelijkheid over exameneisen- herkenbare beroepssituaties per profiel- noodzakelijke vakkennis en vaardigheden per kerntaak- vereist gedrag beschreven per werkproces- verantwoordingsinformatie: examenprofiel

Compacte dossiers

• Herhaling voorkomen - uitwisselbaarheid

• Verwijzing naar verantwoordingsdocumenten- bijv. L&B, arbeidsmarktcijfers, docentenoordeel

• Gebruikerspanels

Keuzedelen (1)

• Voorwaardelijk voor diplomering– onderdeel van het examen– niet voorwaardelijk voor ‘beroepskwalificering’– evt. te koppelen aan branchecertificaat

• Opgesteld door onderwijs en bedrijfsleven gezamenlijk– vaststelling door paritaire commissie– beschikbaar voor alle onderwijsinstellingen

• 15 % van de nominale studieduur– contacttijd + bpv + zelfstudie

Keuzedelen (2)

• Beroepsspecifieke accenten– binnen de sector: bijv. diëtetiek in de thuiszorg– buiten de sector: bijv. warmte-installaties in de glasteelt

• Innovaties snel een plek geven– bijv. reparatie van elektrische auto’s– bijv. buitenschoolse opvang in landbouwbedrijven

• Sectoroverstijgende elementen– bijv. ondernemerschap, leiding geven, extra vreemde

taal– bijv. doorstroom: binnen mbo en mbo-hbo

Keuzedelen (3)

• Meer helderheid is nodig– 2012: eerst basis & profiel gereed– terughoudendheid m.b.t. het aantal en de inhoud

• Waaruit bestaat een keuzedeel doorstroom mbo-hbo?– Extra vakken?– Doorstroomcompetenties?– Aanvullende vooropleidingseisen?

• Met hoeveel doorstroom-keuzedelen kan het mbo toe?– Per dossier, per sector, per domein of generiek?– Met elkaar in overleg