Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg...

26
Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014 1 Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 ste eeuw a EEN VISIE OP KIND EN OPVOEDING HENK DERKS Dia 2 HENK DERKS Pedagoog en maatschappelijk ondernemer Partner Kennisnetwerk (S3] [email protected] Even voorstellen: 0655 180960 Stichting Social Solutions Brede sociale maatschappelijke domein De verschuivende panelen van onderwijs, welzijn, opvang, peuterwerk, jeugdzorg… Dia 3 Gestallt: zien en waarnemen en de beperking van je vermogen om anders te zien.

Transcript of Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg...

Page 1: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

1

Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21ste eeuw

a

EEN VISIE OP KIND EN OPVOEDING

HENK DERKS

Dia 2

HENK DERKS

Pedagoog enmaatschappelijk ondernemerPartner Kennisnetwerk (S3]

[email protected]

Even voorstellen: 0655 180960 Stichting Social Solutions Brede sociale maatschappelijke domein De verschuivende panelen van onderwijs, welzijn, opvang, peuterwerk, jeugdzorg…

Dia 3

Gestallt: zien en waarnemen en de beperking van je vermogen om anders te zien.

Page 2: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

2

Dia 4

Dia 5

Dia 6

Als je eenmaal iets ziet, is het moeilijk het anders of niet meer te zien. Denk eens niet aan een roze olifant. We are prisoners of our own metaphors, metaphorically speaking...

Page 3: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

3

Dia 7

σχολή

1 SCHOOL

School is afgeleid van het Griekse woord Skhol of scola. Het wil zeggen vrijheid / vrijetijd. Wanneer je vrij hebt, heb je tijd voor ontwikkeling van de geest. We kunnen school op drie manieren als instrument zien van onze samenleving : productiesysteem (Cito-gericht), socialisering of als instrument voor Bildung (vorming/groei van de mens naar volwassenheid).

Dia 8

Het vak leerkracht is zwaar. School is het enige maatschappelijk instrument dat we als samenleving hebben waarbij alle kinderen ‘voorbij’ komen. Alle maatschappelijke aandachtspunten worden gestapeld.

Dia 9

En goed onderwijs moet. De afrekencultuur op de opbrengsten van taal- en rekenonderwijs… Welke ruimte heeft een school, neemt een school…

Page 4: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

4

Dia 10

Best

urin

g va

n au

tono

mie

Ove

r de

myt

he v

an b

estu

urba

reon

derw

ijsor

gani

satie

s

Mijn stelling is dat onderwijsbestuur, juist vanwege zijn beperking, nauw moet aansluiten bij het vermogen tot zelfbestuur en zelforganisatie van diegenen die bestuurd worden. Dit betekent aansluiten bij de kennis, ervaring en inzichten, en ook bij de motivatie en toewijding, van diegenen die het onderwijs dagelijks met elkaar vormgeven : leraren, teamleiders en leerlingen, hun ouders en andere lokale betrokkenen. Hiervoor moet zoveel mogelijk professionele ruimte en eigen verantwoordelijkheid bij hen worden belegd. Oratie Edith Hooge: "Over de mythe van bestuurbare onderwijsorganisaties“ http://www.beteronderwijsnederland.nl/sites/beteronderwijsnederland.nl/files/oratie_edith_hooge.pdf

Dia 11

EEN SCHOOL IS EEN MAATSCHAPPELIJK INSTRUMENT

• Productie machine voor het leren van taal en rekenen

• Socialisatie• Bildung

Politiek is vooral gericht op de school als productie machine, behalve de SP die zit meer op het niveau van Socialisatie. Het onderwijs zit op het bildungs ideaal. Wat een professional is in de verschillende perspectieven, is ook anders. Nederland slaat door op het rendement denken.

Dia 12

… vraag het eens in je team… aan ouders… aan kinderen…

Page 5: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

5

Dia 13

We bedienen ons van instituties en systemen die gemaakt zijn voor een ander tijdperk. Een klas in 1931 in Melderslo. Ze hebben allemaal klompjes aan behalve het kind vooraan in het midden. Hij was de zoon van de bovenmeester.

Dia 14

Gezinnen zagen er vroeger anders uit dan nu. Kinderen werden opgevoed door broers en zussen. Processen waren organisch. Je leerde delen, de kleinste zijn, de grootste… verliezen en winnen. Je had een rol in een systeem waaraan je jezelf kon meten. Normen en waarden waren veelal duidelijk. De structuur en hoe het allemaal ging eveneens. De gemeenschap of kerk zorgde voor die structuur en regelmaat. In dat collectief zaten problemen maar waren ook een bron van kracht. Als gedaante van weerstand tegen veranderingen wordt weleens gezegd: ik ben er toch ook gekomen! Dat klopt maar het was een volstrekt andere tijd.

Dia 15

Sir Ken Robinson: Changing school paradigma. Een filmpje dat op een heldere manier laat zien hoe het systeem school is ontstaan en ook daarmee als systeem haar eigen problemen genereerd. https://www.youtube.com/watch?v=zDZFcDGpL4U

Page 6: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

6

Dia 16

350 pagina’s – lesstof – buiten technisch lezen en begrijpend lezen Eindtermen basisschool Referentie niveaus Cito – is dit de opbrengst van 8 jaar onderwijs?

Dia 17

Maatschappelijk is er kritiek op het onderwijs/ Kritiek op het systeem maar ook kritiek op de uitwerking. De frontlinie werker zit tussen de opdrachtgever (het systeem) en de dagelijkse praktijk. De vertaalslag vanuit het systeem naar het dagelijks handelen is moeilijk. De ‘systemen’ sluiten niet aan bij het handelen van de professional. De werkelijkheid is vele malen complexer dan wat systemisch bedacht is. De drang van het systeem is steeds meer te detailleren om de uitvoerder handvatten te geven voor zijn/haar handelen. Dit werkt averechts. Leerkrachten worden dociel omdat er geen professionele ruimte is voor hun handelen.

Dia 18

18

Kritiek en zorgen om kwaliteit van onderwijs is van alle tijden – poster 1920

Page 7: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

7

Dia 19

Wat is nog meer belangrijk?

Dia 20

De cultuur in Nederland is meten is weten. Het is maar zeer de vraag of daarmee de kwaliteit werkelijk in beeld is. Immers wat zegt het eindresultaat over het feitelijk proces. Hoeveel wordt er geoefend op de CITO omwille van de hoge score?

Dia 21

21

Veranderingen in de samenleving: - Gezin (uitgestelde aandacht / groot zijn / klein

zijn / verliezen / delen - ICT / gaming - Eenouder gezinnen

Page 8: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

8

Dia 22

22

Thomas Edison

Benjamin Franklin

Albert Einstein

Bill Gates

Steve Jobs Walt Disney

Wat hebben zij gemeen?... Het zijn allemaal drop-outs. Thomas Edison ( na 3 maanden voortgezet onderwijs) Benjamin Franklin (dropped out of school at age 10) Bill Gates (dropped out 1ste jaar VO) Albert Einstein (dropped school at age 15) Walt Disney (dropped out of high school at age 15) Steve Jobs (dropped out of college after one semester

Dia 23

We vragen van alle kinderen dezelfde vaardigheden en kijken te weinig naar individuele talenten.

Dia 24

Als school een club was, was ik er allang onder uit gegaan

(kind van 10)

Het systeem is aan de haal gegaan met de doelstellingen waarvoor het systeem ingezet zou moeten worden. Het kind is verworden tot een CITO score. We stapelen allerlei maatschappelijke problemen op en verwachten dat onderwijs daarop een antwoord heeft (Obesitas, seksuele voorlichting, techniek, creativiteitsontwikkeling, normen, sociaal emotionele ontwikkeling, burgerschap, etc. etc.)

Page 9: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

9

Dia 25 2KIND

Het perspectief van het kind…

Dia 26

Onze samenleving is veranderd. Structuren zijn vervaagd, normen en waarden zijn in de laatste decennia o.a. onder invloed van multiculturele invloeden veranderd, Godsdiensten spelen een minder dominante rol… individualiteit is het adagio van de laatste decennia. Dit alles kon omdat we door de vele middelen die Nederland rijk was een verzorgingsstaat konden bouwen. Het ideale gezin, het gezin als hoeksteen voor de samenleving, bestond uit man/vrouw/twee kinderen en een hond!

Dia 27

Deze hoort ook bij het ideale gezin

Page 10: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

10

Dia 28

We geven op dit moment onderwijs aan kinderen als bagage voor hun toekomst. Dat wat zij meekrijgen om een gelukkig participatief burger te zijn. Het onderwijs dat wij vandaag aan de kinderen geven, is voor mensen die in 2075 (misschien) met pensioen gaan. … en wij, wij kunnen niet eens voorspellen hoe onze wereld er over 5 jaar uitziet. Wat moeten we kinderen meegeven zodat zij gelukkig kunnen zijn in hun wereld, in hun samenleving. Kijk maar eens op YouTube naar een filmpje over ‘Shift happens’.

Dia 29

Gezinnen zagen er vroeger anders uit dan nu. Kinderen werden opgevoed door broers en zussen. Processen waren organisch. Je leerde delen, de kleinste zijn, de grootste… verliezen en winnen. Je had een rol in een systeem waaraan je jezelf kon meten. Normen en waarden waren veelal duidelijk. De structuur en hoe het allemaal ging eveneens. De gemeenschap of kerk zorgde voor die structuur en regelmaat. In dat collectief zaten problemen maar waren ook een bron van kracht. Als gedaante van weerstand tegen veranderingen wordt weleens gezegd: ik ben er toch ook gekomen! Dat klopt maar het was een volstrekt andere tijd.

Dia 30 Sociale netwerk van een kind

Uit demografisch onderzoek blijkt dat een kind in 1900 nog 43 referenties had, familie en buurkinderen die als referentie in zijn haar leven een belangrijke rol spelen. Nu anno 2013 zijn dat nog 13 familieleden en buurkinderen. Door deze ontwikkeling zijn opvoedingsprocessen vanuit het gezin, het private domein, verschoven naar het publieke domein. Leren delen, verliezen, winnen, de kleinste zijn, de grootste zijn… processen die dagelijks op school of binnen de vereniging een belangrijk rol spelen in de ontwikkelingsmogelijkheden van het kind.

Page 11: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

11

Dia 31

Maar ook dit zijn gezinnen. Van LOT naar KEUZE… Gezinnen zijn kleiner geworden maar ook steeds meer stellen kiezen voor werk in plaats van kinderen. De combinatie werk en gezin is een moeilijk te realiseren evenwicht. Naast de kleiner wordende gezinnen worden gezinsrelaties ingewikkelder. Bijna twee op de drie huwelijken strand. Een nieuwe relatie van papa of mama betekent een complexere omgeving voor het kind, samengestelde gezinnen. De diversiteit is groot… zie bijv. het homo huwelijk en een adoptie kind. Uit onderzoek blijkt dat de familiebanden inboeten op kwaliteit en toegevoegde waarde voor het individu, één kind gezinnen (China) kunnen leiden tot vereenzaming en onthechting. Is ons voorland een oppervlakkigere geïndividualiseerde samenleving?

Dia 32

Van de wereld ter spraken brengen naar een wereld die spreekt. De wereld waarin kinderen opgroeien ‘spreekt’ tot de kinderen. De wereld is open en communicatief. De grenzen tussen formeel en informeel leren vervagen. De straat maar ook het gezin is geen veilige pedagogische omgeving meer. De diversiteit van culturen is groot. Dit zijn de kinderen van deze tijd waarin grenzenloosheid een belangrijke rol speelt: positief en soms ook negatief! Wij sturen de kinderen naar school. Er is een leerplicht in Nederland. … groeien we naar leerrecht?

Dia 33 3 TECHNOLOGIE

Perspectief 3, de invloed van technologie op de veranderende samenleving.

Page 12: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

12

Dia 34

ICT biedt de mogelijkheden om andere en nieuwe relaties aan te gaan. In het perspectief van de ‘oudere’ generatie is een virtuele relatie van een mindere kwaliteit dan de fysieke relaties zoals we die van ‘vroeger’ kennen. 75% van onze kinderen gebruikt één of meerdere ‘social media’ voordat zij 10 jaar zijn. Hoe geven we onderwijs aan deze ‘grenzeloze generatie’? Welke diensten levert een ‘school’… een systeem dat door de overheid gefinancierd wordt. Wat zijn dan de leidende principes?

Dia 35

Always connected

Dia 36

Asociaal … geen contact… ik gericht…

Page 13: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

13

Dia 37

Toen werd gezegd dat de krant leidt tot asociaal gedrag. Ieder medium heeft zijn eigen gevecht te leveren voordat het geaccepteerd wordt. De vraag is ook wat we wel en niet kunnen beïnvloeden.

Dia 38

Van een wereld ter spraken brengen naar een wereld die spreekt. Kinderen leren in de wereld van de vele mogelijkheden die zich aandienen. Het kind is een doelgroep voor het bedrijfsleven en niet alleen op het gebied van gezonde voeding.

Dia 39

Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen van kinderen volgt, biedt goede mogelijkheden om het technisch leren lezen onafhankelijk te maken van het bijna strikt klassikale proces van groep drie: je bent nu zes jaar en daarom ga je nu leren lezen.

Page 14: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

14

Dia 40

Nemen robots het onderwijs over? Een robot in Thailand geeft Engels onderwijs. Deze robot geeft bewegingsonderwijs. (Deze robot is speciaal ontwikkeld om oudere leerkrachten, ze moeten immers tot hun 75ste werken, te ontzien.)

Dia 41

Wat wordt de impact van de nieuwe ontwikkelingen in de komende 5 à 10 jaar. Stel eens voor dat de leerkracht een bril van Google op heeft. Terwijl hij/zij onderwijs geeft vindt coaching plaats of ziet hij/zij scores of suggesties voor interventies… ICT is op zichzelf niet slecht. Het hangt af van de toepassing en de gebruiker. Een hamer bijvoorbeeld is op zichzelf een nuttig gereedschap. In handen van een moordenaar…

Dia 42 4 WETENSCHAP

De ontwikkeling van het brein. We weten steeds meer van hoe leren tot stand komt… of wisten we het al…

Page 15: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

15

Dia 43 Ohne Gefühl geht gar nichts!

Gerald Hüther

43

Kern is dat gevoelswereld en de ontwikkeling van de hersenen 1 op 1 samenhangen. Het plaatje dat de onderdelen van de hersenen aangeeft klopt niet. Continue zijn hersenen in beweging en worden gevormd. Voorbeeld is meisje met hersenen zonder taalcentrum dat twee talen spreekt. Luc Stevens: autonomie, competentie, relatie past op de beste vorm van leren (om hersenen actief te maken – verwondering, betrokkenheid zijn sleutelwoorden) Hersenonderzoek in Göttingen http://www.youtube.com/watch?v=Lr184Ms5hlE En… Das menschliche Gehirn: Möglichkeiten und Grenzen http://www.youtube.com/watch?v=pHOIdOG9oJM&feature=related

Dia 44

Prof. Jelle Jolles, neuropsycholoog aan de VU. Hij maakt duidelijk dat ons brein zich pas gaat ontwikkelen als reactie op prikkels die het ontvangt. Hoe meer en diverser de prikkels, des te sterker het brein wordt uitgedaagd om verbindingen te leggen. Aangezien een groot deel van de hersenen zich bezighoudt met verwerking van motorische prikkels, is het van belang om daar veel aandacht aan te besteden. Daarom zijn sport en beweging belangrijk. Volgens Jolles zijn er grote individuele verschillen in de rijping van het brein, die bij veel adolescenten doorloopt tot na het twintigste levensjaar. De omgeving – ouders, leraren, de buurt en cultuur – zijn mede bepalend voor die rijping. Vandaar dat steun, sturing en inspiratie van groot belang zijn voor de ontplooiing en talentontwikkeling van onze kinderen: voor het verbreinen.

Page 16: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

16

Dia 45 ‘Groei’ van de hersenen

Neurale netwerken en de ontwikkeling

Dia 46 Gevoelige periode voor ontwikkeling van de hersenen

Versnippering in het systeem overeind laten (aansluiting PSZ, basisschool) is slecht voor de ontwikkeling va kinderen.

Dia 47

Balans tussen hoofd en hart, de kracht van de intuïtie. Leren heeft alles te maken een iteratief proces van doen, het effect waarnemen (voelen, ondergaan, feedback), reflecteren en bijstellen van gedrag en handelen.

Page 17: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

17

Dia 48

Jan Ligthart deed in 1920 al wat we nu kunnen ‘bewijzen’ als zinvol voor leren (hoofd, hart en handen) De betrokkenheid (en daarmee eigenaarschap) is een essentiële voorwaarde voor het leren van kinderen maar ook van volwassenen.

Dia 49

Leren heeft te maken met feedback, directe feedback geeft snellere en betere resultaten bij het inoefenen van leerstof.

Dia 50 5MAATSCHAPPELIJKE TRENDS

Page 18: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

18

Dia 51

van verzorgingsstaat naar participatie samenleving…

U… Wij … zullen het samen moeten gaan doen! De spiegel van deze tijd. Crisis en veranderingen in het sociale domein: • Passend onderwijs • Transitie jeugdzorg – jeugdhulp • Transitie AWBZ – WMO • Participatie Wet • Bezuinigingen op alle niveaus, overal, voor

iedereen, in de vorm van stapeling • Ontgroening • Vraaguitval kinderopvang • Vergrijzing • Etc…

Dia 52 Het sociale domein in beweging

Passend Onderwijs

JeugdwetJeugdzorg

Van AWBZ naar WMO Participatiewet

2012 Wetstraject

2013Wet in 2de kamer. Eind 2013 besluit en opzet begroting gemeente

2014Februari

Plan van aanpakWetstraject,

verwachte publicatie jeugdwet in staatblad

2015Transitie Jeugdzorg

naar gemeenten

2012 Rutte 1 wetsvoorstel, opgenomen Rutte 2

2013Staatssecretaris overleg met veld

2014Geen planning

beschikbaar

2015Verwachting gemeente

verantwoordelijk

2012 Contouren

participatiewet

2013Voorjaar wetsvoorstel

bij 2de kamer

2014Verwachting

invoering participatiewet en stopzetten nieuwe

Instroom WSW

2015

2012 Wetsvoorstel aangenomen

2013november

rechtspersoon

2014Februari

OndersteuningsplanMei

VaststellenAugustus

Ondersteuning verplichting

2015Nieuwe bekostigings-

systematiek

Onder invloed van de crisis verandert de samenleving van een verzorgingsstaat naar een participatie samenleving. De complexiteit is groot en niet meer centraal te sturen. Schaalgrootte en de menselijke maat komt terug in de systemen. De professional krijgt de hoofdrol. Nieuwe rollen, functies, taken en verantwoordelijkheden komen in het vizier. Een noodzakelijke kwaliteit: kunnen werken in netwerken. Het gaat om de balans tussen systeemsturing en eigen verantwoordelijkheid nemen.

Dia 53

VERT

ICAL

E M

ACHT

Van ‘low trust’ hiërarchische- naar‘high trust’ netwerk organisaties

(Cresse, Boud & Docherty, 2006).

FUNDAMENT VAN VERANDERING

De tijdperken volgen elkaar op: • Meester en gezel • Industrialisatie • Netwerkorganisatie Anglo Amerikaans denken versus Rijnlandsdenken, dit laatste is gericht op duurzaam, gericht op verbinding. Van verticale structuren naar horizontale verbinding. Het nieuwe werken vraagt om een andere grondhouding en legitimering van waaruit je als individu handelt. (Easycratie e-book) Het is beter uit te gaan van horizontale kracht dan van verticale macht. Vanuit verbinding samen bouwen aan een duurzame wereld.

Page 19: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

19

Dia 54

Is er iets nieuws aan de 21ste eeuw vaardigheden? Het Partnership for 21st Century Skills in de VS heeft een raamwerk ontwikkeld van 21ste eeuwse vaardigheden. Naast traditionele kennis en vaardigheden, zoals lezen, schrijven en rekenen, erkennen zij nieuwe vaardigheden die van belang zijn voor onderwijs en ontwikkeling in de 21ste eeuw: Leren & Innovatie skills, Digitale geletterdheid, Carrière & Life skills. Vaardigheden die voor een belangrijk deel medebepalen hoe gemakkelijk iemand

Dia 55

Opvoeden verschuift van het private domein naar het publieke domein. Op school, bij de opvang, de sportclub… plaatsen waar een beroep wordt gedaan op de begeleiders, leerkrachten en andere professionals om ‘op te voeden’. Wat eerst thuis geleerd werd, tot het domein behoorde van het gezin is verschoven naar het publieke domein. Denk aan uitgestelde aandacht, delen, leren winnen, verliezen, waarden, normen… … kwaliteiten van opvoeding die vroeger organisch in de systemen waren veranderd.

Dia 56

Ouders zijn van groot belang bij de ontwikkeling van kinderen. Ouderparticipatie gaat over 4 lagen: meebeleven, -doen, -denken en -beslissen. Een zeer boeiend boekje is dat van het CPS: ouderparticipatie 3.0 http://www.cps.nl/e-book-ouderbetrokkenheid

Page 20: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

20

Dia 57 6EFFECTEN

Dia 58

Als je doet wat je deed,

krijg je wat je altijd al had !

Dia 59

“Ik verwacht van jullie dat je onafhankelijk, innovatief en kritisch bent… en precies doet wat ik zeg!”

Vanuit de maatschappelijk opdracht worden andere kwaliteiten gevraagd, de 21ste eeuw vaardigheden. Het systeem en de werkers binnen het systeem zijn niet zondermeer voorbereid.

Page 21: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

21

Dia 60 Rollen van de leerkracht / directeur

Taken …Bevoegdheid…Verantwoordelijkheid…

Dia 61

Gaan we ouders informeren of laten we het gewoon over ons heenkomen? Voor mij valt dit onder de categorie gedoe waar veel belastinggeld naar toe gaat en geen kind beter van wordt.

Dia 62

Wij moeten in het maatschappelijke veld gaan leren dat het buiten de lijntjes kleuren van cruciaal belang is voor de ontwikkeling van de samenleving. We moeten ruimte maken voor een integrale aanpak en nieuwe wegen zoeken om de uitdagingen waar we voor staan op te lossen. Dat doen we door te leren van de historie, te behouden wat goed is maar ook nieuwe wegen te bewandelen. Dat kan in samenhang, dat doe je door het samen te gaan DOEN!

Page 22: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

22

Dia 63

Het olielampje is niet verdwenen toen de gloeilamp kwam. Het stenen tijdperk is niet opgehouden omdat er geen stenen meer waren. Er is ontwikkeling en functies veranderen. Daar kun je zelf een bijdrage aan leveren. Als professional moet je daar een bijdrage aan leveren.

Dia 64

Hoe, wat en waarom ?

door WIEvoor WIE

WAAROMWANNEER

WAARWATHOE

onderwijs als maatschappelijk ondernemer64

Het gaat niet om het stapelen van oude functies en het juridisch en technisch verbinden van die functies. Durf na te denken over een herontwerp van de voorzieningen die kind en ouder nodig hebben.

Dia 65

sociaal domein

onderwijs – opvang – zorg - welzijn

Page 23: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

23

Dia 66

een kind is 5.000 uur PER JAAR WAKKER

daarvan 940 uurOP SCHOOL

de rest is ook voor zijn ONTWIKKELING

Dia 67 VIRTUELE WERELD

Wanneer we kindontwikkeling willen faciliteren dan is de context waarin kinderen opgroeien de belangrijkste factor die bepaald ‘wie het kind morgen is’. Zicht hebben op het kindnetwerk en investeren op kwaliteit (integraal) biedt de beste kansen voor kinderen om een gelukkig en participatief burger te worden. Ouders spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van kinderen. Een succesvolle loopbaan van kinderen in het onderwijs, wordt meer bepaald door de betrokkenheid van ouders dan door hun vooropleiding. Ouders moeten kunnen: MEEBELEVEN MEEDOEN MEEDENKEN MEEBESLISSEN

Dia 68

Formeel en informeel lerenVAN CONSUMPTIEF NAAR ONDERNEMEND

• onderzoekend leren • leren in netwerken• experimenteren • samenwerkend leren • actief leren • zelf organisatie • probleem oplossend leren

VertrouwenUitdaging Zelfsturing RelevantiePassieTalenten

De monopolypositie van het onderwijs is niet meer. Buiten school wordt meer als binnen de vier muren van de school. Er zijn veel manieren ontstaan van leren die er voor de ontwikkeling van kinderen toe doen. Je zou dat het informeel leren kunnen noemen. Het onderwijs staat voor de moeilijk opgave het formeel en informeel leren met elkaar te verbinden. Als leerkracht kun je de ontwikkeling van het informeel leren niet uitbannen.

Page 24: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

24

Dia 69

In een e-reader gaan met gemak 4000 5000 – 10.000 titels mee. Er wordt gewerkt aan een digitale bibliotheek. Met de investering van enkele euro’s per maand kun je net als bij Spotify of Netflix alles lezen wat beschikbaar is. Jij bepaalt…

Dia 70

Content van leren komt via allerlei kanalen op allerlei locaties… Leren vindt niet meer plaats binnen afgebakende systemen en structuren. Dit biedt kansen en mogelijkheden.

Dia 71

Robots zijn interessant maar veel belangrijker is wat er met de content van leren gaat gebeuren. Welke informatie, welke instructie, hoe wordt leerstof afgestemd. Even een verkenning aan de hand van Spotify. Bekijk de presentatie op slide share: http://www.slideshare.net/HenkDerks1/beelden-bij-een-nieuwe-lente-voor-het-leren?qid=1716c87d-545c-4ad7-b4a7-082b5b0e4c04&v=default&b=&from_search=1

Page 25: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

25

Dia 72 Luc Stevens

Luc Stevens gebruikt de begrippen autonomie, competentie en relatie. Ik kan het en wil het zelf doen maar ik doe het in relatie met jou. Het gaat om een verandering in het stelsel waarin de leidende principes uitgangspunt zijn… niet het systeem… de structuur… maar waar ruimte is voor het KIND. Het kind is gemotiveerd om te laten zien wat het kan (competentie), kinderen willen laten zien dat ze het zelf kunnen (autonomie) hoewel nooit alleen: ze vragen dat je beschikbaar bent en bent toegenegen (relatie) of zoals een leerling zei: “ze moeten ook een beetje van ons houden”. (Luc Stevens – 1941)

Dia 73

Basisbehoeften

Dia 74

De website van www.hetkind.org is zeer de moeite waard om te volgen.

Page 26: Dia 1 De wereld van de leerkracht in de 21 eeuw · Kinderen kunnen eerder met een tablet overweg dan lopen. De tablet is pas 4 jaar geleden geïntroduceerd. Een tablet dat de oogbewegingen

Henk Derks - Partner (S3] – 0655 180960 – PRESENTATIE CNV – 6 NOVEMBER 2014

26

Dia 75

YOGA KLOK LEZEN BOUWEN BAKKEN VERKLEDEN TAAL REKENEN SAMENWERKEN MUZIEKBEWEGINGSONDERWIJS DANS GESCHIEDENIS TOPOGRAFIE IVN TECHNIEK ONDERWIJS CULTURELEVORMING LEZEN SPREKEN PRESENTEREN SCHAKEN ROLLENSPEL BOETSEREN PRESENTEREN PROJECTENKOKEN DOEN GYMEN FIETSEN REPAREREN DAMMEN GEDICHTEN MAKEN KNUTSELEN EHBOVOETBALLEN MET DE POPPEN SPELEN GEZELSCHAPSPELEN WISKUNDE NATUURKUNDE BIOLOGIEMAATSCHAPPIJLEER FILOSOFEREN RAPPORTEREN KNUTSELEN WANDELEN OBSERVEREN FIETSENBUITENSPELEN KOKEN ONTDEKKEN BEGRIJPEND LEZEN VERTELLEN VOORLEZEN YOGA TAAL REKENENSAMENWERKEN MUZIEK BEWEGINGSONDERWIJS DANS GESCHIEDENISTOPOGRAFIE IVN TECHNIEKONDERWIJS CULTURELE VORMING LEZEN SPREKEN PRESENTEREN SCHAKEN PRESENTEREN PROJECTENKOKEN DOEN GYMEN FIETSEN REPAREREN DANSEN DRAMA GEDICHTEN MAKEN VOETBALLEN MET DEPOPPEN SPELEN GEZELSCHAPSPELEN WISKUNDE NATUURKUNDE BIOLOGIE MAATSCHAPPIJLEERFILOSOFEREN RAPPORTEREN KNUTSELEN WANDELEN OBSERVEREN FIETSEN BUITENSPELEN KOKENONTDEKKEN BEGRIJPEND LEZEN VERTELLEN VOORLEZEN YOGA TAAL REKENEN SAMENWERKEN MUZIEKBEWEGINGSONDERWIJS DANS GESCHIEDENISTOPOGRAFIE IVN TECHNIEK ONDERWIJS CULTURELEVORMING LEZEN SPREKEN PRESENTEREN SCHAKEN PRESENTEREN PROJECTEN KOKEN DOEN GYMENFIETSEN REPAREREN GEDICHTEN MAKEN VOETBALLEN MET DE POPPEN SPELEN GEZELSCHAPSPELENWISKUNDE NATUURKUNDE BIOLOGIE MAATSCHAPPIJLEER FILOSOFEREN RAPPORTEREN KNUTSELENWANDELEN OBSERVEREN FIETSEN BUITENSPELEN KOKEN ONTDEKKEN BEGRIJPEND LEZEN VERTELLENVOORLEZEN YOGA TAAL REKENEN SAMENWERKEN MUZIEK BEWEGINGSONDERWIJS DANSGESCHIEDENISTOPOGRAFIE IVN TECHNIEK ONDERWIJS CULTURELE VORMING LEZEN SPREKENPRESENTEREN SCHAKEN PRESENTEREN PROJECTEN KOKEN DOEN GYMEN FIETSEN REPARERENGEDICHTEN MAKEN VOETBALLEN MOZAÏEK MET DE POPPEN SPELEN GEZELSCHAPSPELEN WISKUNDENATUURKUNDE WEGEN ONTDEKKEN DRAMA MUCISEREN TONEEL TECHNIEK CULTUUR ROTS EN WATERSOCIAAL EMOTIONELE TURNEN ONTWIKKELING BIOLOGIE KLEIEN MAATSCHAPPIJLEER FILOSOFERENRAPPORTEREN KNUTSELEN WANDELEN OBSERVEREN BREUKEN LEREN VERLIEZEN FIETSENBUITENSPELEN KOKEN ONTDEKKEN GEZONDHEIDSZORG YOGA EXPERIMENTEREN KLIMMENBEGRIJPENDLEZEN VERTELLEN VOORLEZEN BASKETBAL SCHAKEN SOLDEREN SAMENWERKEN PLANNEN MEEDOEN

Het gaat over activiteiten, arrangementen voor kinderen. Het systeem stemt af op de kinderen in plaats van dat het kind zich moet aanpassen aan het systeem.

Dia 76

Jij mag zijn zoals je bentom te worden wie je bent,

maar nog niet kunt zijn;en je mag het worden

op jouw manieren in jouw tijd

gedicht van Anna Terruwe

Mensbeeld / maatschappijbeeld / visie op leren Uitnodigen / faciliteren / je zult het zelf moeten doen Ik hoop van harte dat we bij het herontwerp van een onderwijssysteem terugdenken aan dit gedicht en dat proberen te realiseren voor kinderen samen met hun ouders. Jij mag zijn zoals je bent om te worden wie je bent, maar nog niet kunt zijn; en je mag het worden op jouw manier en in jouw tijd gedic

Dia 78

Henk DerksVloeteind 275502 PT Veldhoven06 55 180 [email protected]

Henk Derks Vloeteind 27 5502 PT Veldhoven [email protected] 0655 180960