Decentrale Energieproductie

31
Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie Tim Vermeir Jaarboek Energierecht Leuven, 24 april 2009

description

Decentrale energieproductie en duurzame energieconsumptie

Transcript of Decentrale Energieproductie

Page 1: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductieen ecologische energieconsumptie

Tim Vermeir

Jaarboek Energierecht

Leuven, 24 april 2009

Page 2: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 2

Overzicht

• Directe lijnen en leidingen

• Privé-netten

• Bedenkingen en verzuchtingen

Page 3: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 3

Directe lijn / directe leiding

© VREG

Page 4: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 4

Juridisch begrippenkader

• “Een elektriciteitslijn die een geïsoleerde productielocatie met een geïsoleerde afnemer verbindt, of een elektriciteitslijn die een elektriciteitsproducent en een elektriciteitsleverancier met elkaar verbindt om hun eigen vestigingen, dochterondernemingen en in aanmerking komende afnemers direct te bevoorraden” (artikel 2, 15°, Tweede Elektriciteitsrichtlijn)

Page 5: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 5

Juridisch begrippenkader

• “Elke elektrische leiding met een nominale spanning gelijk aan of lager dan 70 kV die fysisch geen deel uitmaakt van het distributienet” (artikel 2, 3°, Elektriciteitsdecreet)

• “Elke elektriciteitslijn ter aanvulling van het transmissienet, met uitzondering van de lijnen die deel uitmaken van een distributienet “ (artikel 2, 17°, Elektriciteitswet)

Page 6: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 6

Aanleg van directe lijnen – VREG

• “In het kader van het energierecht is het irrelevant of de elektrische leiding op één of meerdere sites ligt en al dan niet openbaar domein kruist. Bij de aanleg van een dergelijke elektrische leiding geheel of gedeeltelijk op andermans terrein, moet natuurlijk wel steeds de toelating of een vergunning verkregen worden van de eigenaar of beheerder van deze grond of terrein.”

Page 7: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 7

Aanleg van directe lijnen – E-decreet

• Voor de aanleg moet een toelating verkregen worden (artikel 18 Elektriciteitsdecreet)

• Vlaamse regering moet nadere toepassingsregels, procedures en criteria vaststellen– Objectief en niet-discriminatoir– Toelating afhankelijk van weigering tot toegang tot distributienet

of van ontbreken van een redelijk technisch of economisch aanbod voor gebruik distributienet

– Op heden nog geen uitvoeringsbepalingen aangenomen

• Vergelijk met artikel 17 Aardgasdecreet: “toelating van de eigenaar van het domein”

Page 8: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 8

Aanleg van directe lijnen - federaal

• Artikel 17 Elektriciteitswet: voorafgaande toekenning van individuele vergunning door minister op voorstel van CREG

• Vergunning voor bevoorrading in elektriciteit– (i) door producent of tussenpersoon van eigen vestigingen,

dochterondernemingen of afnemers; of– (ii) van afnemer door producent of tussenpersoon

• Zie KB 11 oktober 2000• Wegenistoelating op basis van Elektriciteitswet 1925

Page 9: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 9

Leveringsvergunning - VREG

• “De VREG vereist niet dat de producent van de elektriciteit, opgewekt in de productie-installatie, over een leveringsvergunning beschikt om deze elektriciteit te leveren aan één enkele eindafnemer. Ook niet indien die producent verschillende productie-installaties heeft en vanuit elke productie-installatie telkens maximaal één eindafnemer belevert.”

Page 10: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 10

Leveringsvergunning – E-decreet

• Artikel 17, § 1, Elektriciteitsdecreet– Vergunningsplicht voor elektriciteitsleveringen aan

eindafnemers

• Artikel 17, § 2, Elektriciteitsdecreet– Vergunningsmogelijkheid voor levering van groene

stroom / WKK-stroom via een directe lijn

Page 11: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 11

Leveringsvergunning – gevolgen

• Geen inleveringsverplichting GSC (artikel 23, § 1, Elektriciteitsdecreet)

• Wel minimumsteun (artikel 25ter en 25quater Elektriciteitsdecreet)

• Wel REG ODV (bv. facturatie)

Page 12: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 12

Leveringsvergunning – federaal

• Artikel 18 Elektriciteitswet (gewijzigd door wet 20 maart 2003 en wet 1 juni 2005): leveringen langs het transmissienet

• Contra legem?– Artikel 2 KB 2 april 2003– Gebruiksaanwijzing leveringsvergunning

CREG

Page 13: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 13

Privénet

© VREG

Page 14: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 14

Flughafen Leipzig-Halle

Page 15: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 15

Hof van Justitie, 22 mei 2008

• Energiewirtschaftsgesetz (Duitsland)– Beheerders van

• Betriebsnetze• Dienstleistungsnetze• Eigenversorgungsnetze

– Zijn vrijgesteld van verplichting om derden vrije toegang te verlenen tot hun systemen

• citiworks wou toegang tot Betriebsnetz Flughafen Leipzig-Halle

Page 16: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 16

Hof van Justitie, 22 mei 2008

• Luchthavennet is distributienet (spanningsniveau)

• Derden moeten vrije toegang kunnen krijgen• Uitzonderingen zijn niet van toepassing• “Willen de afnemers vrij hun leverancier kunnen

kiezen, dan dienen de leveranciers het recht te hebben op toegang tot de verschillende transmissie- en distributiesystemen die de afnemers van elektriciteit voorzien.”

Page 17: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 17

Gevolgen

• Derdepartijtoegang tot alle netten (uitzonderingen)

• Op basis van tarieven– Vastgesteld door regulator; of– Op basis van door regulator vastgestelde

berekeningsmethode.

• Unbundling <=> Elektriciteitsbedrijf• Non-discriminatie

Page 18: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 18

Duitse benadering

• OLG Dresden, 10 maart 2009

• “Zudem würde, blieben als Folge des Urteils des EuGH andere Privilegien als die Freistellung vom freien Netzzugang (wie Ausnahmen von den Entflechtungsregelungen der §§ 6 ff. EnWG, der Kalkulation und Genehmigungspflicht von Netzentgelten, §§ 21, 23 a EnWG; in diesem Sinn Scholtka/Helmes, NVwZ 2008, 1310

[1311]) bestehen, ein Ausnahmeregime geschaffen, das der nationale Gesetzgeber so nicht gewollt hat.”

Page 19: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 19

Britse benadering

• Electricity (Class Exemptions from the Requirement for a Licence) Order 2001

• Mededeling DECC februari 2009: “DECC does not intend to go further than the judgement and require all exempt operators to become licensed. The exemptions regime was put in place to minimise the burden of regulation on schemes whithin this very limited scale of generation, distribution and supply and Government believes it has still a role to play.”

Page 20: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 20

Nederlandse benadering

• Artikel 15, tweede en vierde lid, Elektriciteitswet 1998

• Mogelijkheid voor neteigenaar om ontheffing te verkrijgen van verplichting om netbeheerder aan te wijzen– Economische eigenaar– Geen banden met netbeheerder– Net bestemd voor eigenaar of voor bedrijfsproces

Page 21: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 21

Nederlandse benadering

• Drie ontheffingsgronden– “Netten die zijn aangelegd om een bedrijf voor zijn

bedrijfsproces van gas of elektriciteit te voorzien”• Eventueel andere nabij gelegen bedrijven• Hoge mate van verwevenheid van bedrijfsprocessen • Geïntegreerde energievoorziening

– “Samenwerkingsontheffing”• netten waarop aangeslotenen samenwerken voor

“betrouwbaar, doelmatig en milieuhygiënisch verantwoord functionerende energiehuishouding”

– Net heeft kwaliteitseisen die afwijken van NMa-voorwaarden/voorwaarden voor gastransportnet

Page 22: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 22

Nederlandse benadering

• Beleidsregels van 9 januari 2009• Verplichting tot derdentoegang

– Steeds, behalve bij onvoldoende capaciteit (te motiveren)

– Objectieve en niet-discriminatoire tarieven, vooraf bekendgemaakt

– Toepassing tarieven niet-discriminatoir– Geen kosten voor leverancierswissel

• Voorschriften uit te werken in beschikkingen

Page 23: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 23

Vlaamse benadering?

• Geen bepalingen over privé-netten– Behalve VTRDE/VTRDA

• “plaatselijk geheel van verbindingen die niet beheerd worden door een distributienetbeheerder, aangewezen door de VREG”

– VREG: Leveringsvergunning, behalve wanneer levering ondergeschikt is aan breder dienstverleningspakket

Page 24: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 24

Federale benadering

• Federaal: geen regeling– Monopolie netbeheerders?

• Elektriciteit:– Ja

– Quid Wet 1925?

• Aardgas– Meerdere netbeheerders moeten mogelijk blijven (cf. artikel

15/1, § 1, 6°,Gaswet)

– Privé-netten op privé eigendom wordt niet geregeld.

Page 25: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 25

Brusselse benadering

• “Geheel van inrichtingen op een beperkt en goed afgebakend geografisch gebied die dienen voor de bevoorrading van elektriciteit aan een of meer stroomafwaartse afnemers en die aan de in het technisch reglement vastgestelde voorwaarden beantwoorden”

• Leveringen door houders lokale leveringsvergunning

• Geen regeling over aanleg/exploitatie privé-net

Page 26: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 26

Waalse benadering

• “Ensemble des installations établies sur un ou plusieurs fonds privés, servant à la transmission d'électricité à un ou plusieurs clients avals, et sur lequel le gestionnaire de réseau de distribution ou de transport local, auquel ce réseau privé est raccordé, ne dispose pas d'un droit de propriété ou d'un droit lui en garantissant la jouissance au sens de l'article 3”

• Aanleg mits ministeriële vergunning• Gestionnaire de réseau privé

Page 27: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 27

Third Package – 2de lezing EP

• Overw. 23bis.• Artikel 27bis - Gesloten distributiesystemen

– Geografisch afgebakende industrie- of commerciële locatie– Geen huishoudens (behoudens incidenteel verbruik)– Voorwaarden:

• Exploitatie of productieproces van gebruikers zijn omwille van specifieke technische of veiligheidsredenen geïntegreerd

• Systeem verdeelt elektriciteit/aardgas aan eigenaar/exploitant of verbonden bedrijven

– Ontheffing van• Goedkeuring tarieven/tariefmethodologie• Procedure voor herzien geldende tarieven of methodes

Page 28: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 28

Persoonlijke benadering

• Bevoegdheidsverdeling– Verschillend spannings- of drukniveau– Geen twee regelingen– Gewestelijke oplossing (impliciete bevoegdheden)– Samenwerkingsakkoord?

• Regeling aanleg (niet noodzakelijke vergunningsplicht)– Regels ruimtelijke ordening / AREI– Dringend duidelijkheid naar toekomst toe

Page 29: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 29

Persoonlijke benadering

• Exploitatie: procedure voor aanduiding systeembeheerders privé-net

• Tarieven: uitwerken tariefmethodologie (niet goedkeuren tarieven) door CREG

• Derdentoegang: ja, cf. citiworks-arrest (>< Mededeling VREG)

Page 30: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 30

Ecologische energieconsumptie

• Zie Jaarboek

• Zie F. DEWAELE, “Energieprestatiecertificaten: welk energierapport krijgt uw gebouw”, MER 2009, 28-63.

Page 31: Decentrale Energieproductie

Decentrale energieproductie en ecologische energieconsumptie 31

Bedankt voor de aandacht!

Tim VermeirPubliusWetstraat 26/71040 BrusselT +32 2 234 66 00F +32 2 234 66 [email protected]