Wat zeg je?Jong en slechthorend

Test uw gehoorgewoon thuis

Eenhoortoestel? Dit vergoedt uw verzekeraar

De piep die nooit meer weggaat

Zo hoort dat

Alles over Oor-zaken+

32

A ls ik zeg dat ik slechthorend ben, reageren veel mensen grijnzend: ‘Hè, wat zeg je?’ Ik grijns meestal mee. Over iets waar 1,5 miljoen mensen in ons land last van hebben, moet je niet al te beladen doen, vind ik.

Maar onderschat de impact niet die een verminderd gehoor kan hebben op ie-mands leven. Feestjes worden er een stuk minder gezellig van. Het volgen van een gesprek vraagt grote inspanning. En misverstanden op de werkvloer kosten je mis-schien wel een promotie. Gehooraandoeningen en hoorschade komen steeds vaker al op jonge leeftijd voor. Gelukkig zijn er dikwijls moderne oplossingen. Reader’s Digest wil vanuit een so-ciaal-maatschappelijke betrokkenheid aandacht schenken aan hoorproblemen. Als slechthorende moet je immers weten waar je terecht kunt voor deskundig advies en juiste hulp.

Vanwege de Week van het Oor – van 18 tot en met 25 april – brengt Reader’s Digest samen met de Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden (NVVS) en de Nati-onale Hoorstichting deze gehoorspecial uit. U vindt hierin nuttige informatie over zaken waar je als slechthorende mee te maken krijgt. Ook leest u de indrukwek-kende ervaringen van mensen die dagelijks kampen met hooraandoeningen.

Onder het motto ‘Zo hoort dat’ wordt u in de Week van het Oor geïnformeerd over de afspraken die ge-hoorspecialisten – artsen, audiologen en audiciens – in Nederland hebben gemaakt over de kwaliteit van hun dienstverlening. Een belangrijke stap om u te verzekeren van de beste hoorzorg.

Joop BeelenDirecteur NVVS

Zo hoort datInhoud6

18

42

54

Dubbele belangenAudiciens hebben steeds meer bevoegd-heden, maar runnen ook een zaak.

Vuurwerk voor je orenMuziek veroorzaakt jaarlijks gehoorschade bij 20.000 jongeren.

Wie betaalt uw hoortoestel?Hulpmiddelen zijn er in allerlei prijscategorieën. Kijk eerst wat u krijgt vergoed.

Trends 2009Ontdek de laatste hoorsnufjes!

30Altijd herrie aan je hoofdAls je met tinnitus te maken krijgt, wordt het nooit meer stil.

3 Zo hoort dat 10 De impact van Ménière 14 Knoop dit in uw oren 17 Zo werkt het oor 24 Professionals met een missie 28 De drempel verlaagd 34 Moderne technieken 40 Hoorwij-zer.nl 48 Dennis: songcoach met hoorschade

Coördinatie Fred Wolff Beeldbegeleiding Yvonne van der Wal

Advertentieverkoop Piet Bontje Tekst en redactie Wim Glas Vormgeving Mirjam Verheul

Advertenties advertisingnl@readersdigest.nl Dit is een uitgave van Uitgeversmaatschappij

The Reader’s Digest B.V. Tel 020 5678911Credit cover © Thinkstock/Corbis

Deze hoorspecial verschijnt in het kader van de Week van het Oor. De week is een initiatief van de Nationale Hoorstichting, Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden, Oorakel Informatie en Advies, FENAC (audiologi-sche centra), KNO-vereniging, NVAB (audiciens), GAIN (audiologische industrie) en UVIT (zorgverzekeraars). Onze speciale dank gaat uit naar:

Colofon

Zo hoort dat

1,5 miljoen Nederlanders hebben last van hoorpro blemen

Bron: NVVS

54

76

De markt voor hoortoe-stellen is in beweging. Steeds meer mensen

lopen voor een hooradvies di-rect binnen bij een audicien. Een bezoekje aan de huisarts, de kno-arts of een audiologisch centrum wordt dikwijls over-geslagen. Dankzij versoepelde wetgeving is dat mogelijk. Die zorgt voor minder regels en biedt meer vrijheid aan zorg-aanbieders en consumenten.En dus zitten audiciens steeds vaker op de stoel die voorheen was voorbehouden aan artsen en specialisten. Maar is de au-dicien wel berekend op deze nieuwe rol? Kan hij of zij altijd goed inschatten wat de oorzaak is van iemands gehoorpro-bleem? En, is de audicien wel altijd objectief?

InhaalslagVolgens Wouter Dreschler, hoogleraar audiologie aan het Amsterdamse AMC, zijn audi-ciens bezig met een inhaalslag. ‘Vanuit de Stichting Audicien-register (StAr) zijn lespakket-ten ontwikkeld en de audiciens volgen trainingen op het gebied van tinnitus, audiometrie en an-dere zaken.’ Bovendien moet de ‘veldnorm hoortoestelverstrek-king’ (zie kader) de kwaliteit

Deskundige én handelaarAudiciens hebben steeds meer bevoegdheden. Maar let op de dubbele belangen.

Wid

ex D

enem

arke

n

Zo hoort dat

98

van partijen die actief zijn in de hoorzorg verbeteren. Dat geldt met name voor de audiciens. De norm moet een aantal proble-men in de huidige praktijk on-dervangen. Dreschler: ‘Cliënten komen helaas nogal eens op de

verkeerde plek terecht. Ik zie soms dat een audi-cien handelingen verricht die een kno-arts of au-dioloog eigenlijk zou moeten doen. Maar ook an-dersom komt voor.’ Dreschler wijst verder op het belang van nacontroles. ‘Mensen die een advies krijgen in een audiologisch centrum en hiermee naar een audicien stappen, zie je vaak niet meer terug voor een nacontrole in het audiologisch centrum. Terwijl die nacontrole erg zinvol is.’Ook het opstellen van een zorgplan is onder-deel van de norm. Audicien en cliënt formuleren samen hoe de behandeling – meestal de ver-strekking van een hoortoestel – eruit gaat zien. Expliciete goedkeuring door de cliënt voor dit zorgplan is vereist. ‘Over twee tot drie jaar moe-ten de afspraken uit de veldnorm zijn gereali-seerd,’ aldus Dreschler. ‘Het is de bedoeling dat bij controles voor het StAr-keurmerk wordt ge-keken of de veldnorm wordt nageleefd.’

AutoverkoperDreschler heeft hoe dan ook moeite met de de-regulering van de hoorzorg. Hij licht toe: ‘Een audicien is geen onafhankelijk voorschrijver. Hij runt een commercieel bedrijf en verkoopt in principe liever een duur dan een goedkoop toe-stel. Naast zijn technische deskundigheid is de audicien ook een handelaar, en daarin verschilt hij niet wezenlijk van een autoverkoper. Geluk-kig kun je je als consument ook zelf oriënteren. De website www.hoorwijzer.nl van de Neder-landse Vereniging voor Slechthorenden (NVVS) is daarvoor erg geschikt. Maar je blijft voor een groot deel aangewezen op het oordeel van een deskundige.’NVVS-directeur Joop Beelen vindt dat audiciens op dit moment nog onvoldoende in staat zijn om

een medische check uit te voeren. Zijn advies: ‘Ga bij een eerste aanschaf van een hoortoestel ook altijd langs de kno-arts of een audioloog.’

NaïefDreschler heeft wel een aantal tips voor consu-menten die voor hooradvies rechtstreeks naar een audicien stappen. ‘Wees niet naïef,’ stelt hij. ‘Een audicien handelt ook uit commerciële over-wegingen.’ Verder adviseert Dreschler een audi-cien te kiezen met een StAr-keurmerk. Dat biedt een aantal zekerheden waarop je je als klant kunt

beroepen (zie kader). Bij het uitproberen van een hoortoe-stel is het bovendien verstandig te beginnen met een betaalbaar exemplaar. ‘Stap alleen over naar een duurder model als het goedkope niet voldoet. Dan kun je de hogere kosten goed afwegen tegen de meerwaarde.’ Daarbij komt dat de instelling van een hoortoestel erg belang-rijk is. ‘Vaak heb je meer aan een goede aanpassing dan aan een duurder toestel.’ Informeer ook of u voor een vergoeding van uw zorgverzekeraar een voorschrift van een kno-arts of audioloog nodig hebt. De recht-streekse gang naar de audicien is vrij nieuw en niet alle verze-keraars hebben hun beleid hier al op aangepast.

StArStichting Audicienregister, kort- weg StAr, bewaakt de kwaliteit van de vakopleiding tot audicien en zorgt voor bij- en nascholing. De stichting stelt kwaliteitsmaatsta-ven op voor de dienstverlening en de bedrijfsinrichting en contro-leert hierop. Hoortoestelwinkels die voldoen aan de StAr-voor-waarden krijgen het keurmerk ‘De Audicien’. Dit keurmerk biedt een aantal zekerheden:• De klant wordt geholpen door

een registeraudicien.• Bijdetijdse dienstverlening

volgens objectieve kwaliteits-maatstaven.

• De audicien werkt met geijkte apparatuur en gevalideerde werkmethoden.

• De klant heeft de keuze uit een breed scala aan hoortoestellen.

• Hoortoestellen worden eerst op proef verstrekt.

• Bij klachten kan de klant een beroep doen op de StAr.

• De StAr controleert periodiek het audicienbedrijf.

Veldnorm hoortoestelverstrekkingDe veldnorm garandeert een kwalitatieve dienstverle-ning bij de aanschaf van een hoortoestel. Dat betekent:• Garantie op goede en objectieve voorlichting• Keuze uit meerdere modellen• Uitgebreide informatie over vergoedingsmoge-

lijkheden• Ten minste acht weken vrijblijvend op proef• Het recht op een second opinion

Kiezen voor een registeraudicien biedt zekerheden. Professor Drechsler: ‘Wees niet naïef.’

Wid

ex D

enem

arke

n

Mic

hiel

Wijn

berg

h

10 11

Sandra Rutgers (55) herinnert zich de eerste aanval nog goed. Het was een ochtend in 1996. Ze was net wakker en stond naast het bed toen

plotseling alles om haar heen begon te draaien. ‘Ik kon niet meer normaal lopen, het was alsof ik heel erg dronken was,’ vertelt ze. Op handen en voeten bereikte Sandra de badkamer. Ze was drijfnat van het zweet en moest ontzettend overgeven. Daarna kroop ze terug in bed en viel in slaap. Toen ze een paar uur later wakker werd voelde ze zich stukken beter. Ze besloot zich niet al te veel zorgen te maken, maar de ziekte van Ménière had zich voor het eerst aan haar geopenbaard.

ZeldzaamSandra werkte samen met haar man als tropenarts in Zimbabwe. Ze was altijd kerngezond geweest; een huisarts had ze nooit nodig gehad. Maar in de jaren die volgden, namen de klachten toe. Ze kreeg last van oorsuizen en haar rechteroor ging snel achteruit. Ook het gehoor in haar linkeroor werd in de jaren die volgden slechter. Toen ze in 2002 weer in Nederland

ging wonen, werden de aanvallen frequenter. ‘Soms had ik een paar weken lang om de dag een aanval.’Kenmerkend voor de ziekte van Ménière is een combinatie van drie klachten: aanvallen van draai- duizelingen, slechthorendheid en oorsuizen. Sandra had last van

alledrie. Bovendien was er geen aanwijsbare oorzaak te vinden; een voorwaarde om de diag-nose Ménière te kunnen stellen. In overleg met haar kno-arts ging ze medicijnen slikken die de aanvallen moesten voorkomen. Die leken aanvankelijk te helpen. Maar toen

de aanvallen na een jaar weer terugkwamen, besloot ze met de pillen te stoppen. Ze voelde zich direct een stuk prettiger en de duizeligheidsaanvallen zijn tegen-woordig gelukkig zeldzaam.

BuitengeslotenNiettemin heeft de ziekte een enorme impact op haar leven. Ze is altijd op haar hoede, gespitst op een mo-

De impact van Ménière

Dre

amst

ime

Zo hoort dat

1212

gelijke aanval. En het is nooit meer stil in haar hoofd, er klinkt altijd een soort gebrom en gefluit. De slechthorendheid is momenteel het grootste probleem. Ze slaapt steevast door de wekker heen, hoort de bel vaak niet en moet dik-wijls vragen of haar huisgenoten een zin willen herhalen. ‘Daardoor voel je je wel eens buitengeslo-ten,’ zegt ze. ‘Ook ga ik nog maar zelden uit. In een rumoerige omgeving krijg ik last van tinnitus. In een restaurant kan ik met één tafelgenoot nog gezellig meedoen, maar een groepsgesprek lukt niet. Borrels, feestjes en recepties sla ik het liefst over.’ Ook haar twee hoortoestellen bieden maar deels soelaas. ‘Geluiden hoor ik alsof ik naar een radio luister die niet goed is afgesteld. Harder zetten heeft dus geen zin.’Ze is blij dat ze haar functie als vertrouwensarts kindermishande-ling kan blijven uitoefenen. Haar werkgever schafte een ringleiding- lus voor haar aan die het telefo-neren makkelijker maakt. ‘En ik prijs me gelukkig met begripvolle collega’s,’ vertelt ze. ‘Hun steun is ontroerend.’ Voor haar werk moet ze regelmatig gesprekken voeren met mensen. Ze let daarbij erg op de mondbewegingen (spraakaf-zien) en de non-verbale communi-catie van haar gespreks-

partners. Maar vergaderen is lastig. ‘Met een man of vijf gaat nog wel, maar in een grote groep weet ik vaak niet eens wie er aan het woord is. Ik word er doodmoe van.’

HoopvolSandra is voorzitter van de Ménière-commissie van de Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden. Deze commissie organiseert twee keer per jaar een lotge-notenbijeenkomst. ‘Het is voor Ménière-patiënten vaak geruststellend om te ontdekken dat ze niet de enigen zijn. En het is hoopvol om te horen over oplos-singen die anderen hebben bedacht om een zo zinvol mogelijk leven te leiden.’ Ook verzorgt de commissie door het hele land lezingen waarbij wordt verteld wat Ménière inhoudt. ‘We hopen ook artsen dusdanig te kunnen beïnvloeden dat zij in de toekomst geen patiënt meer in de kou laten staan. Ook al is genezing niet mogelijk, de kwaliteit van het leven kan vaak wel worden verbeterd.’Hoe doet Sandra dat eigenlijk zelf? ‘Richt je op en geniet van alle dingen die je nog wel kunt,’ adviseert ze. ‘Zorg voor een goede lichamelijke conditie. Ook praten met een psycholoog of een maatschappelijk werker kan belangrijk zijn. Deze ziekte is een soort rouwproces. Je moet afscheid nemen van stilte, van even kunnen fluisteren met je partner of kinderen, soms van je werk.’

Tips & Tricks• Vraag een informatiepakketje aan bij de NVVS.

Kosten ca. 10 euro. Bel. 030 2617616. Via dit num-mer kunt u ook een persoonlijk gesprek aanvragen.

• Bezoek het jaarlijkse lotgenotenweekend in Lunteren. Aankondiging staat op de NVVS-website.

• Meld u aan bij het Ménière-forum via www.nvvs.nl/forum/meniere/index.php.

1514

Tien praktische tips

Doe thuis een hoortest!Twijfelt u aan uw gehoor, maar is de stap naar een arts of audicien nog te groot? Test uw

gehoor thuis met de Nationale Hoortest. Bel 0900 4560123 of surf naar www.hoortest.nl. Meer tests op www.oorcheck.nl.

Onderneem actieHebt u last van hoorproblemen? Wacht dan niet. Voor sommige vormen van gehoorver-

lies zijn medische behandelmogelijkheden. Bent u juist gebaat bij een hoortoestel? Ga er dan voor. Uw

hersenen moeten zich instellen op het ‘nieuwe geluid’ dat u met een hoortoestel waarneemt. Hoe eerder u daarmee begint, hoe meer profijt u ervan hebt.

Bezoek uw huisartsPlotseling last van een verslechterd gehoor?

Raadpleeg eerst uw huisarts. Soms wordt een hoorprobleem veroor-

zaakt door een simpele verstopping die snel kan worden verholpen. Vermoedt uw huisarts dat er meer aan de hand is, dan kan een kno-arts u verder onderzoeken. Op www.kno.nl vindt u uitgebreide medische uitleg over het gehoor en behandelmogelijkheden.

Knoop ditin uworen!

32

1

Dre

amst

ime

Zo hoort dat

16

Handige hulpmiddelenHoofdtelefoons, licht- of trilwekkers, speciale gsm’s voor slechthorenden; het zijn praktische

accessoires die het horen vergemakkelijken. U vindt onafhankelijke informatie en belangeloos advies op www.oorakel.nl. In de acht vestigingen van Oorakel kunt u alle beschikbare hoorhulpmiddelen bekijken en proberen.

Ondertiteling Uitzending GemistOp www.uitzendinggemist.nl kunt u veel uitzen-dingen van de publieke omroep terugkijken. Op

initiatief van Pascal Ursinus van Doof.nl en William Val-kenburg, directeur internet bij de Nederlandse Publieke Omroep, is er in samenwerking met TT888 een begin gemaakt met de technische realisatie van ondertiteling bij de Nederlandstalige uitzendingen.

Omroep voor doven en slechthorendenEen nieuwe omroepvereniging, ZiCoTV,

gaat programma’s uitzenden voor doven en slecht-horenden. ZiCoTV staat voor Zichtbare Communicatie voor Televisie. De programma’s worden voorzien van ondertiteling en Nederlandse gebarentaal. Als de om-roep vóór 1 april het verplichte ledenaantal van 50.000 niet haalt, gaat de kersverse omroep programma’s uitzenden via internet. Kijk op www.zicotv.nl voor meer informatie.

Teletekst 888Steeds meer Nederlandstalige tv-program-ma’s worden ondertiteld via oproepbare tele-

tekstpagina’s. Schakel uw teletekst in en zet pagina 888 aan. Handig om moeilijk verstaanbare programma’s goed te kunnen volgen! Meer informatie vindt u op www.TT888.nl.

Gebruik de ringleidingIn grote ruimten als the-

aters en congrescentra is steeds vaker een ringleiding aanwezig. Hiermee is draadloze geluids-overdracht mogelijk van geluids-installaties naar een hoortoestel. Hoortoestelgebruikers kunnen zo veel beter verstaan wat er wordt gezegd. Surf voor een overzicht van gebouwen met deze voorziening naar www.nedring.info en klik op ‘Nederland Ringleiding’.

Op de werkvloerMet extra maatregelen kunnen slechthorenden en

mensen met tinnitus zich in werk-situaties vaak goed redden. Het audiologisch centrum kan u meer vertellen over de mogelijkheden. Kijk op www.fenac.nl. Bij het UWV kunt u vragen of u in aanmerking komt voor extra vergoedingen. Bel 0900 9294 (lokaal tarief).

Zo klinkt datBent u nieuwsgierig wat slechthorend-

heid inhoudt? Bel de Nationale Hoorstichting, 071 5234245, voor het bestellen van cd’s die dat weer- geven. Bent u benieuwd hoe tin- nitus klinkt? Bestel de cd met tinnitusgeluiden bij de NVVS. Bel 030 2617616.

5

8

9

10

6

7

4

Moderne ontwikkelingen

Zo werkt het oor

Het binnenoor is een labyrint van met vloeistof gevulde holtes en gangen die het evenwicht bewaren. Het heeft een structuur in de vorm van een slakkenhuis met vloeistof en haarvormige ze-nuwuiteinden die het gehoor regelen. Geluidstril- lingen vormen golven in de vloeistof die worden doorgegeven aan het brein waar ze worden omgezet in geluid.

Het buitenoor – de oorschelp plus een kort kanaal dat ein-digt bij het trommelvlies – vangt geluidsgolven op en voert ze naar het trommelvlies dat vervolgens gaat trillen.

Het middenoor is een nauwe, met lucht gevulde holte met drie kleine botjes die de trillingen van het trommelvlies aan elkaar en aan het binnenoor doorgeven.

Functies van het gehoor:• helpt bij communiceren• waarschuwt voor gevaar• bron van ontspanning

Zo hoort dat

17

1918

decibellen Bedolven

Ruim 20.000 jongeren lopen jaarlijks blijvende gehoorschade op.

onder

BegrensdApple stelde in 2006 software ter beschikking waarmee het maximale volume op de iPod kan worden ingesteld.

Op zoek naar oordoppen? Ga langs een audicien. Kijk voor algemene informatie over producten en slechthorendheid ook op www.oorakel.nl. Klik op ‘Hulpmiddelen’ en vervolgens op ‘Gehoorbescherming’.

D iscotheken, cafés, clubs, muziekfestivals, houseparty’s, popconcerten: het zijn ge-legenheden waar veel jongeren flink wat

tijd doorbrengen. Leuk, gezellig, maar niet zon-der risico blijkt uit steeds meer onderzoeken. Regelmatige blootstelling aan harde geluiden kan immers al op jonge leeftijd tot gehoorver-lies leiden. De Nationale Hoorstichting schat dat jaarlijks ruim 20.000 jongeren door blootstelling aan harde geluiden hun gehoor permanent be-schadigen. Ook het gebruik van muziekspelers doet daarbij een flinke duit in het zakje.

Op Oorcheck.nl, een website van de Nationale Hoorstichting, vertelt Tessa Heemskerk haar verhaal. Ze is 18 jaar en luistert al een jaar of drie dagelijks naar haar mp3-speler. ‘Op z’n aller-hardst,’ geeft ze toe. Ook bezocht ze in het ver-leden hardcorefeesten. ‘Daar heb je onwijs harde muziek. Ik stond dan vooraan, bij de boxen.’ Nu moet Tessa regelmatig veel moeite doen om an-deren te verstaan. Tijdens een telefoontje houdt ze haar andere oor dicht om het gesprek te kun-nen volgen. En in de bar waar ze werkt moet ze soms wel drie keer vragen wat iemand nu pre-cies wil bestellen. ‘Knap vermoeiend,’ bekent ze. ‘Ik wist niet dat het zo snel kon gaan.’

Geluidslimiet?Tessa is niet de enige. Diverse onderzoeken tonen aan dat jongeren wel interesse tonen in voorlich-ting rondom gehoorbeschadiging, maar het daar doorgaans ook bij laten. Het zal zo’n vaart niet lopen met mijn gehoor, denken ze. Onderzoek van TNO in 2006 onder 505 leerlingen van scho-len in de omgeving van Leiden toonde aan dat

jongeren nauwelijks behoefte hebben aan geluidsbegrenzers in discotheken, danscafés en bij popconcerten. Slechts 8 procent vindt dit noodzakelijk. En een schamele vijf procent is van mening dat de muziek wel wat zachter kan worden gezet.Gelden er dan geen geluidsli-mieten? ‘Nauwelijks,’ zegt Paul Heere, communicatieadviseur voor de Nationale Hoorstich-ting. ‘De uitgaansbranche heeft zelf een maximumniveau vast-gesteld van 105 decibel, maar dat is nog steeds erg schadelijk. Ook zijn er regels voor de hoor-veiligheid van medewerkers, maar voor het publiek is er niets. Wij pleiten dan ook voor

conc

ept &

art

dire

ctio

n: a

ndre

ws:

dege

n (S

tudi

o vo

or o

ntw

erp

en c

omm

unic

atie

) / fo

togr

afie:

Lut

z Bau

man

n

Zo hoort dat

2120

• De vuistregel is dat je acht uur lang zonder problemen 80 dB op je oren kunt hebben. Bij een verdubbeling van het geluid – dat is een toename met 3 dB – halveert de tijd. Dus: vier uur lang bij 83 dB, twee uur lang bij 86 dB, etc.

• Oren hebben rust nodig. Gun ze die in ruime mate.• Goede oordoppen kunnen het geluid tijdens een

dancefeest of concert tot 80 dB dempen. Het geluids- niveau tijdens zulke gelegenheden is vaak zo hoog dat een aantal minuten zonder doppen al schade kan opleveren.

• Blijf weg bij luidsprekerboxen.

een combinatie van acceptabe-le geluidsvolumes, actieve ver-strekking van gehoorbescher-ming en goede voorlichting.’Dat jongeren niet vooraan staan als het gaat om het terug-schroeven van de decibellen in

uitgaansgelegenheden, verbaast Heere niet. Hij ziet dat deels als een imagokwestie. ‘Veel jon-geren laten ook niet merken dat ze last van hun gehoor hebben. Dat is niet stoer. Ze negeren het. Volwassenen gedragen zich eigenlijk niet veel anders. Veel mensen met een hoorprobleem stappen pas na een jaar of tien naar een arts of audicien.’

Paar minutenHet langdurig luisteren naar mp3-spelers is eveneens een flinke belasting voor het gehoor. Met name omdat de muziek dikwijls op een ste-vig volume wordt afgespeeld. Ook hier ontbre-ken richtlijnen die het volumebereik aan banden leggen. Onderzoek van de Nationale Hoorstich-ting naar de tien meest verkochte merken laat zien dat het gemiddelde model een volumebe-reik tot 101 dB haalt. Heere: ‘Als je langere tijd re-gelmatig op dat geluidsniveau naar muziek luis-tert, loop je al met een paar minuten per keer risico op gehoorschade.’ Uit TNO-onderzoek en recente gegevens van de Nationale Hoorstich-ting blijkt dat ruim de helft van de jongeren het volume op ten minste driekwart van het maxi-mum vermogen zet. Het Wetenschappelijk Co-mité voor nieuwe gezondheidsrisico’s (WCNG) van de Europese Commissie maakte vorig jaar bekend dat gebruikers van persoonlijke muziek-spelers, zoals mp3-spelers, een blijvend gehoor-verlies riskeren als zij ten minste vijf jaar lang een uur per dag naar luide muziek luisteren. Dit gedrag gaat op voor vijf tot tien procent van de gebruikers.

De hoorproblemen onder jongeren vertalen zich nog niet in harde statistieken. Maar dat is een

Gehoorschade door muziek

kwestie van tijd, meent Heere. ‘De maatschap-pelijke schade die jongeren door blootstelling aan te harde geluiden oplopen, moet je niet

Oorcheck.nl is een site over het gehoor speciaal voor jongeren.

Tips & Tricks

onderschatten. De wereld is steeds visueler en auditiever ingesteld. Je hebt je gehoor hard nodig om te kunnen communi-ceren. Een verminderd gehoor leidt tot problemen op school, leerachterstand, misverstanden en verkeerde interpretaties. En wat dacht je van veiligheids-risico’s in werksituaties? Een slecht gehoor kan tot levensge-vaarlijke toestanden leiden. Het zorgt er bovendien voor dat je je veel meer moet inspannen om dezelfde informatie binnen te krijgen. Gehoorverlies vreet energie.’

Discodip Luide muziek kan tot allerlei vormen van gehoorver-lies leiden. De discodip wordt vaak opgelopen in discotheken en leidt tot verlies in het hoorge-bied rond de 4000 Hertz. Wie niet oppast, riskeert slechtho-rend voor geluiden in het hele spraakgebied.

Tinnitus Een piep of ruis na een concert of een avond in de discotheek. Vaak gaat het weer over, maar sommige geluiden blijven een leven lang. Tinnitus (oorsuizen) kan zich in allerlei geluiden manifesteren. Meestal is lawaai de boosdoener.

Hyperacusis Als oren het dyna-mische bereik verliezen, kunnen ze zich niet meer instellen op snelle veranderingen in volume. Geluiden komen dan keihard binnen. Hyperacusis kan grote nadelige gevolgen hebben voor je sociale leven.

25

geruis, lawaai van apparatuur of machines? Elke situatie vraagt om een specifieke instelling. Bovendien speelt persoonlijke voorkeur een rol. Gaat u graag wandelen in het bos of bent u meer een fan zeiltochten? Staat u in uw vrije tijd regelmatig langs de lijn bij een voetbalwedstrijd of bent u een fervent theaterbe-zoeker? Dit alles is van invloed op de optimale instellingen van uw hoortoestel. Een vakaudicien van HoorProfs weet als geen an-der hoe nauw het afstemmen van uw hoortoestel luistert.

RevaliderenWie een hoortoestel gaat dra-gen, gaat een revalidatietraject in. Dat klinkt zwaar, maar is niet overdreven. Met een gehoor wat lange tijd ontoereikend is geweest, moet u opnieuw goed leren horen en verstaan. Gelui-den komen in de nieuwe situatie anders bij u binnen en kunnen anders klinken. Daaraan wen-nen en ernaar leren luisteren kost tijd en vraagt om deskun-dige begeleiding. Bijvoorbeeld omdat de diverse stappen in de herstelfase om verschillende instellingen van het hoortoestel vragen. Maar ook is het fijn als u tijdens het inspannende en ver-moeiende revalidatietraject op

Vakaudiciens van HoorProfs gaan voor een optimaal resultaat

Professionals met een missie

A ls u last hebt van gehoorverlies en op zoek bent naar een oplossing kunt u daarvoor terecht bij een groot aantal aanbieders van

hoortoestellen. Sinds 2007 ook bij een audicien die is aangesloten bij HoorProfs. In april van dat jaar werd HoorProfs opgericht als samenwerkings-verband tussen zo’n honderd zelfstandige vak- audiciens in heel Nederland. Audiciens met een missie: de klant een optimale oplossing bieden waarbij kwaliteit van leven altijd centraal staat.

Elke audicien die is aangesloten bij HoorProfs is een zelfstandige vakman en specialist op het gebied van hoortoestellen. De vakaudicien is of-ficieel opgeleid en wordt regelmatig bijgeschoold op het gebied van de laatste technieken en moge-lijkheden. Om u een zo goed mogelijke oplossing te bieden voor uw specifieke situatie levert een vakaudicien van HoorProfs alle merken hoortoe-stellen in diverse prijsklassen. Dat is een unieke service die u een optimale keuzemogelijkheid ga-randeert. Samen met een degelijk advies over uw gehoorverlies bent u er zodoende van verzekerd dat u uitkomt bij een hoortoestel dat het best past bij uw persoonlijke omstandigheden.

DuizelingwekkendMaar met het juiste hoortoestel alleen bent u er nog niet. Om maximaal te profiteren van het ge-hoorapparaat is het belangrijk dat de instellingen goed op uw gehoor worden afgestemd. Het aantal variabelen is immers duizelingwekkend en het instellen is een precisiewerkje. De variabelen zijn afhankelijk van de omstandigheden waarin u zich bevindt. Is er bijvoorbeeld veel omgevingsgeluid, zoals in een restaurant, een stadion of op een drukke verjaardag? Hebt u te maken met wind-

Zo hoort dat

24

26

De Week van het OorIn de Week van het Oor – van 18 tot en met 25 april – zetten veel bedrijven en instanties die zich bezighou-den met het gehoor hun deuren open voor belangstel-lenden. Loop eens binnen bij een audicien, bij de open dagen van audiologische centra of bij de vestigingen van Oorakel Informatie en Advies. Daar krijgt u in-formatie over hoorhulpmiddelen, gehooronderzoek en uitleg over de afspraken die zijn gemaakt over de kwaliteit van hoortoestelaanpassing. Bezoek voor informatie over activiteiten in de Week van het Oor bij u in de buurt: www.weekvanhetoor.nl.

Slechthorendheid, tinnitus en MénièreDe NVVS organiseert regelmatig voorlichtingsbij-eenkomsten over tinnitus (oorsuizen), de ziekte van Ménière en zaken die met slechthorendheid te maken hebben. U kunt deze gratis of tegen een kleine vergoe-ding bijwonen. U vindt op www.nvvs.nl/bijeenkomsten een actueel overzicht.

Contact met lotgenotenWilt u ervaringen uitwisselen met anderen? Dat kan op verschillende plaatsen in het land. Soms in de vorm van een eenmalig groepsgesprek, soms door het bij-wonen van een themaweekend. Ook kunt u professio-neel begeleide contactgroepen volgen. Kijk voor meer informatie op www.nvvs.nl/bijeenkomsten.Het internet is een plaats bij uitstek voor het leggen van contacten. De NVVS biedt verschillende discussie-fora over onder andere tinnitus en Ménière. U vindt er links naar fora over tal van andere hoorzaken, evenals contactmogelijkheden voor ouders van kinderen met een hoorprobleem. Zie www.nvvs.nl/discussie.

OorAgendabegrip kunt rekenen van uw vak- audicien. De praktijk leert dat een samenwerking waarin mo-tivatie en begrip sleutelwoorden zijn het eindresultaat van met name het spraakverstaan sterk verbetert.

Modern en miniDe werkwijze van de HoorProfs vakaudicien maakt het dragen van een hoortoestel eerder een zegen dan een last. Klanten kun-nen kiezen uit de modernste toestellen, steeds vaker in mini-uitvoeringen en tal van modi-euze kleuren. Een goed ingesteld hoortoestel biedt u de mogelijk-heid om weer deel te nemen aan het maatschappelijk leven en te genieten van de geluiden om u heen. Niet alleen op uw werk, maar ook in de sociale omgang bent u in staat om weer volwaar-dig mee te doen. Een groeps-gesprek volgen, luisteren naar muziek, genieten van fluitende vogels, het signaleren van een jonge kat die geritsel veroorzaakt in het struikgewas. Voor klanten van de HoorProfs vakaudicien zijn deze belevingen weer de ge-woonste zaak van de wereld. Kijk op www.hoorprofs.nl voor meer informatie en een aangeslo-ten vakaudicien bij u in de buurt.

2928

‘We hebben de drempel verlaagd’

Nog niet zo lang geleden was de winkel van de audicien aan de buitenkant een nogal geheimzinnig pand. Je keek er moeilijk

naar binnen, gordijnen hielden veel van wat zich in de zaak afspeelde verborgen. Hoorproblemen waren taboe, daar praatte je liever niet over, en bij een audicien werd je dus niet graag gezien.

Op de burelen van Schoonenberg vond men in 2001 dat het tijd was voor een nieuwe markt- benadering. ‘We wilden met toegankelijkere win-kels op zichtbare locaties de mensen uitnodigen om eens spontaan bij ons binnen te lopen,’ vertelt

tiekbranche. Inmiddels is het dragen van een bril de nor-maalste zaak ter wereld, een geaccepteerd hulpmiddel in plaats van een zichtbare han-dicap. Wanna verwacht dat op termijn ook hoorhulpmidde-len verlost zullen zijn van hun gedateerde imago. ‘Nu denken veel mensen bij een hoortoe-stel nog aan een grote banaan achter het oor. Maar er is een heleboel veranderd in de afge-lopen jaren.’

De laagdrempelige winkelfor-mule van Schoonenberg draagt bij aan het dichten van de kloof tussen de bestaande beeldvor-ming en de daadwerkelijke stand van zaken. ‘De ontwik-kelingen hebben elkaar in de afgelopen jaren in hoog tempo opgevolgd,’ aldus Wanna. ‘In al onze winkels is voortdurend

een gekwalificeerde en goed opgeleide audicien aanwezig en heb je ruime keuze uit de modern-ste hoortoestellen.’

KlanttevredenheidDe vele communicatie-uitingen hebben ertoe geleid dat steeds meer mensen voor een gehoor- test eerst even binnenlopen bij een hoorwinkel alvorens naar de kno-arts te gaan. Het keurmerk ‘De Audicien’, toegewezen door de Stichting Au-dicienregister (StAr), toont aan of een winkel voldoet aan de strenge kwaliteitsmaatstaven die de StAr aan de bedrijfsinrichting en dienstver-lening van audicienbedrijven stelt. De winkels van Schoonenberg dragen allemaal het StAr-keurmerk. ‘Kwaliteit en klanttevredenheid heb-ben wij hoog in het vaandel staan,’ aldus Wanna. ‘Daarom mogen klanten een hoortoestel ook eerst twee maanden uitproberen. Zo kunnen ze vertrouwd raken met het apparaat. Bovendien hechten we veel waarde aan een goede nazorg. Dankzij gekwalificeerde audiciens kunnen we daarvoor garant staan.’

Nieuwe technieken maken hoortoestellen als-maar kleiner en veelzijdiger. Design en functio-naliteit worden steeds meer afgestemd op de ge-bruikers van de toekomst. Wanna verwacht dat het dragen van een hoorapparaat over een jaar of vijf volkomen is geaccepteerd. ‘Het stigma is aan het verdwijnen. Mensen zien hoorproblemen steeds minder als een handicap, maar als iets dat je met een hulpmiddel kunt oplossen. Wij willen een bijdrage leveren aan die toegankelijkheid.’

Kijk op www.schoonenberg.nl voor meer infor-matie en een winkel bij u in de buurt.

commercieel directeur Marcel Wanna. Het concept sloeg aan. In acht jaar tijd ging het aantal winkels van veertig naar hon-derdzestig filialen door heel Nederland. Wanna: ‘We hebben de drempel voor slechthoren-den enorm verlaagd.’

Gedateerd imagoHet is hetzelfde pad dat ooit werd ingeslagen door de op-

Facts & figures• Ons gehoor heeft een enorm

bereik, maar is niet overal even gevoelig. Het best horen we tus-sen ruwweg 100 en 5000 Hertz. Dat is precies het spraakgebied.

• Gehoorschade staat op de tweede plaats van gemelde beroepsziekten.

• Naar schatting heeft 15 procent van alle 50-jarigen een gehoor-verlies van 35dB of meer.

Zo hoort dat

31

Wat als de piep die je hoort niet meer weggaat?

Altijd herrie aan je hoofd

Dre

amst

ime

Vrijwel iedereen heeft het wel eens meege-maakt: een hoge piep

of een hard gegons in je oor. Na een concert, een dagje boren of soms zomaar ineens. Meestal is het tijdelijk; het geluid ver-dwijnt vanzelf weer. Je moet er niet aan denken dat het er altijd zou zijn.

Mensen met tinnitus raken dat geluid dus niet meer kwijt. Ze horen voortdurend een toon die allerlei vormen kan aan-nemen. Een piep- of fluittoon, maar ook suizen, zoemen en sissen komen voor. Of het ge-luid van een ronkende motor, gekras, de wind of het ruisen van de zee. Wat het ook is, het is niet uit te zetten.

GekmakendDe volledige Latijnse naam is Tinnitus Aurium en betekent letterlijk ‘gerinkel van de oren’. De aandoening is beter bekend als oorsuizen. In Nederland heeft ongeveer een miljoen mensen wel eens oorsuizen bij zichzelf waargenomen. Zo’n tien procent ondervindt echt problemen van de tinnitus. En van die groep heeft weer een kwart, dus circa vijfentwintig-duizend mensen, dusdanig last

ervan dat ze medische of psychosociale hulp no-dig hebben.

Tinnitus kan de kwaliteit van leven sterk doen afnemen. Voortdurend lawaai in je hoofd is om gek van te worden. Het gaat om schijngeluiden die ontstaan als de oren of oorzenuw uit zich-zelf, zonder aanleiding, signalen doorgeven. In de hersenen krijgen die de betekenis van geluid. Zeker als er nog geen diagnose is gesteld, gaan mensen dikwijls aan zichzelf twijfelen, bang dat ze zich dingen verbeelden.

GeluidsprikkelsTinnitus wordt vaak veroorzaakt door een afwij-king van het binnenoor, waar de zeer gevoelige zenuwcellen de geluidsprikkels via de gehoorze-nuw naar de hersenen geleiden. De schijngelui-den zijn in de meeste gevallen een soort bijpro-duct van slechthorendheid. Het kan een uiting zijn van een bepaalde kwaal, zoals een chroni-sche middenoorontsteking, of een gevolg van een ooroperatie, een virusinfectie, medicijngebruik, een teveel aan lawaai of ernstig hoofdletsel. Een enkele keer is het geruis of gefluit te herlei-den tot een probleem met de aderen of spier- spanningen in het hoofd. In zo’n geval is een me-dische ingreep soms een oplossing. In vrijwel alle andere situaties is de boodschap dat je er-mee moet leren omgaan. Lang niet iedereen lukt dat.

SomberZo’n 20 procent van de mensen met tinnitus ondervindt dagelijks hinder van de storende geluiden. Ze slapen slecht en kunnen zich moei- lijk concentreren. De omgang met anderen en

Zo hoort dat

Han

s Leb

be

32 33

In december 1991 viel het Joost Treebusch, een 62-jarige Hagenaar, voor het eerst op. Als het stil was in huis hoorde hij een zachte piep. ‘Later

kwamen er ook hoge tonen en “tingels” bij,’ vertelt hij. ‘Bovendien klonken ze steeds harder.’ Lange tijd wist hij niet precies wat hem mankeerde. Tal van onderzoeken door artsen leverden niets op. Op een dag in 1999 viel zijn oog bij het lezen van de krant op een aankondiging van een voorlichtingsavond over oorsuizen. Joost besloot erheen te gaan. Toen hij ’s avonds thuiskwam, was aan alle twijfel een einde gemaakt. De ‘tingels’ hadden een naam: tinnitus.

De aandoening drukt een zware stempel op zijn leven. Door de jaren heen veranderde hij van een vrolijke gangmaker in een behoudend en dikwijls sikkeneu-rig persoon. ‘Ik kom niet meer op verjaardagen en feestjes, kan niet naar de bioscoop of drukke bijeenkomsten,’ vertelt Joost. Hij is sneller moe en heeft moeite zich te concentreren. ‘Alles wat ik doe, vraagt om een afweging. Ik kan veel minder hebben dan vroeger, zelfs op een goede dag.’ Onverwacht bezoek kan volledig verkeerd vallen en voor de fijne momenten met zijn kleinkinderen betaalt hij naderhand de tol.

De voortdurende herrie in zijn hoofd leidde in moeilijke perioden tot grote somberheid. Hij was uitgeput en voelde zich boos, ver-drietig, bang en wanhopig. In 2000 raakte hij zwaar overspannen. Twee jaar later belandde hij voor 50 procent in de WAO. Zijn functie als personeelsmanagementadvi-seur kon hij niet langer uitvoeren en hij moest noodgedwongen een andere functie aanvaarden. Een arbeidspsycholoog hielp hem uiteindelijk om tinnitus te accep-teren als een blijvende handicap.

Joost heeft tinnitus‘Ik kan er niet mee leven, maar inmiddels wel mee omgaan,’ zegt hij veelbetekenend. ‘Rust en zo min mogelijk drukte en lawaai helpen om de tinnitus draaglijk te houden.’ Ook afleiding is be-langrijk. Joost merkte dat erover schrijven een therapeutisch ef-fect heeft. Het resulteerde zelfs in de publicatie van een boek, ‘De stilte voorbij’, een verhaal over zijn strijd tegen tinnitus.

Het is een strijd die hij niet zal winnen, maar die ook niet voortdurend op het scherp van de snede moet worden gevoerd. Hij probeert het beste van het leven te maken en de tinnitus zo veel mogelijk te negeren. Inmiddels is hij gestopt met werken. Een zelfstudie nieuw-Grieks bezorgt hem veel plezier, afleiding en voldoening. Ook is hij actief geworden binnen de Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden. Het heeft rust gebracht. De grote paniek is weg en er ligt weer vaker een glimlach om zijn lippen. ‘Dat ik sommige dingen niet kan doen, blijft pijn doen,’ zegt hij. ‘Maar ik weet dat het beter is zo. Ik ben nu meer in balans.’

Tips & Tricks• Meer info over tinnitus? Een overzicht van oorzaken,

gevolgen, behandeling, begeleiding en gespreks-mogelijkheden vindt u op www.nvvs.nl/tinnitus.

• Hulp nodig bij tinnitus? Neem contact op met het Tinnitusloket. Bel 0800 84664887 of kijk op www.tinnitus.nl.

• Oorakel geeft informatie en advies over alles wat met horen te maken heeft. Kijk op www.oorakel.nl.

• Een ander laten horen hoe uw tinnitus klinkt? Bestel de cd met tinnitusgeluiden via de NVVS.

• Tinnitustrainingen worden betaald vanuit de AWBZ.

de prestaties op het werk hebben er vaak hevig onder te lijden. Bovendien kunnen de geluiden aanleiding geven tot angst, spanning en som-berheid. Afleiding kan helpen om de tinnitus als minder hinderlijk te ervaren. Slaapmiddelen of medicatie tegen sombere gevoelens bieden soms (tijdelijk) soelaas. En veel mensen die tin-nitus hebben, zijn gebaat bij een vorm van mas-keren van het geluid, bijvoorbeeld door een cd met zeegeluiden naast het bed.

Als niets helpt, zijn er ook trainingsvormen om beter met tinnitus te leren omgaan. In meerdere centra in Nederland worden trainingen gegeven die uit diverse onderdelen bestaan. Een psycho-motore therapie heeft als doel om deelnemers zich bewuster te laten worden van hun lichaam en emoties. Bij beeldende therapie is het de be-doeling je aandacht te richten op iets anders dan het gesuis. En er is een communicatietraining om participanten te leren om deels op een an-dere manier te communiceren. Bij elk onderdeel is een schrijftolk aanwezig. De training neemt ongeveer een jaar in beslag.

Moderne ontwikkelingenOuderdom, maar ook tal van andere oorzaken

kunnen ervoor zorgen dat ons gehoor ach-teruitgaat. Gelukkig biedt in veel gevallen een

hoortoestel uitkomst. Met de introductie van digitale apparaten is de kwaliteit enorm toegenomen. Geavan- ceerde eigenschappen als lawaaionderdrukking, meer-dere microfoons, antifluitsystemen, samenwerking tus-

sen toestellen en bluetooth hebben tot een steeds betere geluidsbele-ving geleid. Ook het uiterlijk heeft een indrukwekkende metamorfose ondergaan. De meeste hoortoestel-len zijn vandaag de dag nauwelijks groter dan een vingertop.

34

Zo hoort dat

36 37

4140

De Nederlandse Vereni- ging voor Slecht- horenden lanceerde in

2008 Hoorwijzer.nl, een onaf-hankelijke website waar slecht- horenden alles kunnen vinden over hoortests, specialisten, hulpmiddelen, vergoedingen

en meer. Eén overzichtelijke site voor al uw vra-gen over hoortoestellen en alles wat daarmee te maken heeft.

Welk toestel past bij mij?Bent u nieuwsgierig welk hoortoestel het best bij uw gehoorverlies past? Klik dan op de link ‘Doe de Hoorwijzer-match!’. Na een eenmalige re-

Vind het snel op Hoorwijzer.nl

gistratie gaat u naar ‘Mijn profiel’. Hier kunt u ge-gevens over uw gehoorverlies in de audiogram-men zetten. Vervolgens kunt u bij Mijn Hoorwij- zer-match achterhalen of een toestel qua bereik en functionaliteit goed op uw gehoorverlies aansluit.

700 apparaten!Als u op de homepage op ‘Zoek en Kies’ klikt, kunt u productinformatie krijgen van zo’n 700 hoortoestellen. Ook leest u hier ervaringen van gebruikers. De NVVS streeft ernaar alle in Ne- derland leverbare hoortoestellen in dit over-zicht op te nemen.

De juiste specialistDe diagnose en behandeling van gehoorverlies vereisen specialistische deskundigheid. Klik op het tabblad Specialisten en lees bij welke des-kundigen u terecht kunt en wat zij voor u kun-nen betekenen.

Heb ik recht op een vergoeding?Behandeling van slechthorendheid en de aan-schaf van hoorhulpmiddelen kan behoorlijk in de papieren lopen. Kijk daarom vooraf voor welke vergoedingen u in aanmerking komt. On-der het tabblad Vergoedingen vindt u alle beno-digde informatie.

Doe een hoortestHebt u steeds vaker moeite met horen? Laat uw gehoor dan eens testen. Er zijn talloze hoortests die grofweg zijn te verdelen in twee categorie-en: specialistische en doe-het-zelftests. Meteen een test doen? Hier vindt u meerdere mogelijk- heden.

Eric Hertzberger (61) verge-leek acht verschillende mer-ken hoortoestellen. Uitein-delijk koos hij voor het merk Oticon Epoq. Dat sluit het best aan bij zijn situatie. Pas later ontdekte hij de mogelijkheden van Hoorwijzer.nl. ‘Als ik die had gekend, was de keuze voor een nieuw hoortoestel ongetwijfeld makkelijker geweest,’ zegt hij. ‘Ik heb meteen mijn eigen ervaringen op de site toegevoegd en met belangstelling de verhalen van anderen gelezen.’ Zijn advies: ‘Laat je niets zomaar aanpraten. Ga eerst shoppen op internet en lees grondig de productinformatie van ver-schillende hoortoestellen en de ervaringen van gebruikers op Hoorwijzer.nl.’

Had ik dit maar eerder geweten!

Mar

ieke

Nel

issen

Zo hoort dat

Deel uw ervaringenWie een profiel heeft aange-maakt, kan zijn of haar erva- ringen met audiciens, hoortoe-stellen en verzekeringen delen met andere bezoekers van de website.

4342

- wie gaat dat

Een hoortoestel

betalen?

W ie op zoek gaat naar een hoortoe- stel merkt al snel dat het aanbod groot en divers is, evenals de bijbe-

horende prijskaartjes. De kosten variëren van enkele honderden euro’s voor een basistoestel tot duizenden euro’s voor een geavanceerde set. Uw keuze wordt mede bepaald door het deel van de kosten dat voor uw eigen rekening komt. Een basistoestel wordt in principe vergoed door uw basiszorgverzekering. Maar wellicht hebt u een beter model nodig. Het is daarom belang-

delen. Zo moet er doorgaans een medische indicatie zijn van een kno-arts of een audiolo-gisch centrum. Daarnaast moet u een gehoorverlies van ten minste 35 decibel hebben op uw beste oor.

Verder is er nog een aantal audiologische criteria waaraan u moet voldoen. Het spraak-verstaan moet met minimaal 20 procent toenemen door het gebruik van het gekozen toe- stel. Bij een indicatie voor twee hoortoestellen moet de winst van het spraakverstaan ten minste 10 procent bedragen ten opzichte van de aanpassing met één hoortoestel. Of het richting-horen moet worden hersteld tot een hoek van 45 graden.

BasisvergoedingLaten we er even vanuit gaan dat uw rechteroor er het slechtst aan toe is. Jarenlang werken in rumoerige ruimten heeft uw gehoor geen goed gedaan. U besluit op zoek te gaan naar een hoor-toestel voor het rechteroor. Als u in aanmerking komt voor een vergoeding uit de basisverzekering worden bij de eerste aanschaf de kosten voor het hoortoestel vanuit de basisverzekering tot 485 euro gedekt – ongeacht bij welke verzekeraar u uw polis hebt afgesloten. De premie die u betaalt voor de basisverzekering varieert echter wel per verzekeraar. In het kader ‘Basisverzekering’ ziet u een overzicht van de premies van basisverzeke-ringen op grond van individuele restitutiepolis-sen van een aantal grote zorgverzekeraars.

Bij vervanging van een hoortoestel kan de ba-sisvergoeding hoger zijn, afhankelijk van hoe lang u uw oude toestel hebt gebruikt. Bij vervanging binnen zes jaar vergoedt uw zorgverzekeraar maximaal 485 euro. Als u een toestel vervangt dat tussen de zes en zeven jaar oud is, komt u in aanmerking voor een maximale bijdrage van 575,50 euro. Is uw toestel ouder dan zeven jaar? Dan keert uw zorgverzekeraar ten hoogste 666,50 euro uit. Deze vergoeding geldt ook voor kinderen tot 16 jaar die een hoortoestel nodig hebben.

rijk om te weten wat u krijgt vergoed.

De vergoeding van hoortoe- stellen valt tot een bepaald be-drag onder de verplichte basis-zorgverzekering. Zorgverzeke- raars stellen echter wel een aantal voorwaarden voordat ze overgaan tot het terugbetalen van kosten voor hoorhulpmid-

Hoorhulpmiddelen zijn er in allerlei prijscategorieën. Kijk daarom eerst wat u krijgt vergoed.

Zo hoort dat

44 45

Grote verschillenDe basisverzekering vergoedt in principe een ba-sistoestel. Hebt u een toestel met meer mogelijk- heden nodig, dan moet u geld bijleggen. Dat be-drag kan oplopen tot duizenden euro’s. U kunt zich via aanvullende polissen voor (een deel van) deze kosten verzekeren. Let daarbij wel goed op voor welke zorgverzekeraar u kiest. Een rondje bellen met diverse verzekeraars leert dat er grote verschillen zijn in dekking en pre-mie. Voor iemand die veel kosten denkt te gaan maken voor audiologische hulpmiddelen is het daarom raadzaam zijn aanvullende polis eens goed tegen het licht te houden (zie kader Aan-vullende polissen). Informeer ook altijd naar de overige polisvoorwaarden die wellicht ook inte-ressant voor u zijn.

Belemmering op de werkvloerAls slechthorendheid een belemmering vormt bij het uitvoeren van uw werkzaamheden kunt

Tips & Tricks• Wilt u weten of u in aanmerking

komt voor een voorziening van het UWV? Bel 0900 9294 (lokaal tarief).

• Wilt u voorzieningen aanvragen voor het volgen van onderwijs? Ook daarvoor kunt u bij het UWV terecht. Denk bijvoorbeeld aan het inzetten van solo-apparatuur of de hulp van een schrijf- of gebarentolk.

• Hoorhulpmiddelen zijn onder bepaalde voorwaarden aftrekbaar voor de belasting. Bel de Belasting-Telefoon voor meer informatie: 0800 0543.

• Begint het u met al die vergoe-dingsmogelijkheden te duizelen? De brochure ‘Ik heb wat, krijg ik ook wat?’ wijst u de weg in het woud van regelingen. U kunt deze brochure aanvragen via Postbus 51. Bel 0800 8051 of surf naar www.postbus51.nl.

• Informeer vooraf altijd welke voorwaarden uw zorgverzekeraar stelt aan de vergoeding voor hoor-hulpmiddelen.

• Zorgverzekeraars met elkaar ver-gelijken? Kijk voor meer informatie op www.kiesbeter.nl.

• De Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden heeft voor leden een collectieve ziektekostenver-zekering. Kijk op www.nvvs.nl/collectievezorgverzekering.

u onder bepaalde voorwaarden ook een voorziening aanvragen bij het UWV. Deze voorzienin-gen zijn persoonsgebonden en gelden dus ook als u van werk-gever verandert. Soms is het gehoorverlies te gering om in aanmerking te komen voor een vergoeding van uw zorgver-zekeraar, maar voldoende om een bijdrage te krijgen van het UWV. Voorwaarde is dan wel dat het gehoorverlies u belem-mert bij het uitvoeren van uw werkzaamheden. Ook zult u vooraf met het UWV moeten overleggen over de keuze van het toestel.

Werkgevers kunnen eveneens bij het UWV een voorziening aanvragen. Wellicht kan uw werkge-ver dus iets voor u betekenen. Informeer bij het UWV naar de mogelijkheden.

Ook de gemeente draagt bijGemeenten moeten ervoor zorgen dat burgers zelfredzaam zijn en aan het maatschappelijk verkeer kunnen deelnemen. Ondervindt u hierin beperkingen, dan moet de gemeente voorzienin-gen treffen. Dat kan in de vorm van het verstrek-ken van voorzieningen in natura, middels een persoonsgebonden budget of door een financi-ele tegemoetkoming. Mensen met een auditieve beperking kunnen in sommige gevallen een be-roep doen op de Wet maatschappelijke onder-steuning. Informeer bij uw gemeente of u in aan-merking komt voor een voorziening. * Onder voorbehoud van typefouten. Aan genoemde bedragen kunnen

geen rechten worden ontleend.

Basisverzekeringo.b.v. individuele restitutiepolis

Zorgverzekeraar premie *

Agis € 91,25FBTO € 91,25Ohra € 94,16CZ € 95,50Zilveren Kruis Achmea € 95,75Delta Lloyd € 95,83Fortis ASR € 96,00De Amersfoortste € 96,00Menzis € 96,00Avero Achmea € 97,16Univé € 98,95VGZ € 98,95

Mar

ieke

Nel

issen

46

* Onder voorbehoud van typefouten. Aan genoemde bedragen kunnen geen rechten worden ontleend.

Aanvullende polissen en dekking voor hoorhulpmiddelen

Zorgverzekeraar polis premie * dekking *

Agis Compleetpolis € 13,40 35 euro per toestel van de eigen bijdrage Comfortpolis € 24,20 50 euro per toestel van de eigen bijdrage ComfortPlus € 37,25 75 euro per toestel van de eigen bijdrage 50+Actief € 21,15 75 euro per toestel van de eigen bijdrage

Avero Achmea Royaal € 29,31 Max. 250 euro op de basisvergoeding tot 800 euro Excellent € 45,47 Dekt totale kosten tot max. 800 euro

CZ 50+ € 12,30 300 euro per toestel van de eigen bijdrage Excellent € 73,75 100 procent van de eigen bijdrage

De Amersfoortse Uitgebreid € 31,95 250 euro van de eigen bijdrage Optimaal € 61,40 500 euro van de eigen bijdrage

Delta Lloyd Extra € 18,00 500 euro van de eigen bijdrage Compleet € 25,95 1000 euro van de eigen bijdrage Comfort € 37,00 1000 euro van de eigen bijdrage Top € 84,95 100 procent van de eigen bijdrage

FBTO Cosmetisch & € 11,80 200 euro van de eigen bijdrage Hulpmiddelen

Fortis ASR Instap € 9,35 50 procent van de eigen bijdrage Basis € 18,50 100 procent van de eigen bijdrage

Menzis - -

Ohra Extra aanvullend € 14,95 max. 500 euro aan hulpmiddelen Uitgebreid aanvullend € 27,95 max. 1000 euro aan hulpmiddelen Uitgebreid vitaal € 30,95 max. 1500 euro aan hulpmiddelen Extra uitgebreid € 45,95 max. 1500 euro aan hulpmiddelen

Univé Zorgpolis 2 € 8,95 250 euro van de eigen bijdrage Zorgpolis 3 € 21,95 500 euro van de eigen bijdrage Zorgpolis 4 € 36,95 700 euro van de eigen bijdrage

VGZ Uitgebreid aanvullend € 14,95 Max. 36 batterijen per hoortoestel vergoed per jaar Plus aanvullend € 26,25 Max. 36 batterijen per hoortoestel vergoed per jaar Vitaal en zeker € 33,95 Max. 36 batterijen per hoortoestel vergoed per jaar Gezin en zeker € 33,50 Max. 36 batterijen per hoortoestel vergoed per jaar

Zilveren Kruis Achmea Beter af 3-sterren € 22,35 185 euro van de eigen bijdrage per hoortoestel Beter af 4-sterren € 39,55 230 euro van de eigen bijdrage per hoortoestel

49

bij de acceptatie van mijn hoorprobleem. Het bewijst dat je met motivatie en wilskracht mooie dingen kunt bereiken.’

Soms wordt Dennis er plotseling pijnlijk aan herinnerd dat hij niet meer zonder hoortoestellen kan. Tijdens de optredens met zijn koor lopen er wel eens zweetdrup-peltjes in de microfoontjes waardoor de hoortoestel-len uitgaan en hij ineens een stuk minder hoort. ‘Dan voel ik me meteen weer onzeker en baal ik dat ik zo afhankelijk ben.’ Maar de voordelen die zijn hoortoes-tellen hem bieden, wegen absoluut zwaarder. Hij advi-seert mensen die een drempel voelen om een apparaat te dragen gewoon de stap te zetten. ‘Hoortoestellen zijn tegenwoordig van hoge kwaliteit en vrijwel onzicht-baar. Er is een wereld voor me opengegaan.’

‘Mijn zelfvertrouwen is enorm gegroeid’

Dennis van der Vegt (35) was als kind een druk ventje dat slecht luisterde. Dat was al

zo sinds zijn geboorte. Zijn ouders vermoedden ADHD; aan slecht- horendheid werd nooit gedacht. ‘Ik heb best vaak onterecht op m’n kop gekregen. Ik hoorde gewoon niet dat ze wat aan me vroegen.’Op basisschool Waelnes in Hendrik- -Ido-Ambacht merkte hij dat hij niet alles hoorde wat er in de klas werd verteld. Maar telkens vragen of iemand kon herhalen wat er werd gezegd, deed hij niet. Bang voor de reacties van klasgenoten. ‘Ik wilde niet dom overkomen.’ En vooraan zitten? ‘Dat was niet zo cool.’Dennis was op school geen hoog-vlieger. Door zijn onbenoemde handicap miste hij niet alleen veel van wat er werd gezegd, het zorgde er ook voor dat hij zich moeilijk kon concentreren. Toch bleef zijn slechte gehoor lang onopgemerkt.

VerbluffendJaren later, op het Scheepvaart en Transport College in Rotterdam,

draagt die nauwelijks zichtbaar zijn, hebben daar in belangrijke mate aan bijgedragen. De hoortoestellen maken bovendien veel mogelijk. Dennis is al acht jaar songcoach van Re-flax, een 95-koppig popkoor dat in 2007 onder zijn leiding de tweede prijs bemachtigde bij Korenslag, een door de EO uitgezonden wedstrijd tussen de beste koren van Nederland. ‘Dankzij de hoor-toestellen hoor ik stukken beter en ontdek ik “foute noten” eerder,’ vertelt Dennis. Ook zijn zelfver-trouwen is enorm gegroeid. ‘De ervaringen hebben me geholpen

viel het een alerte docent op dat de 17-jarige Dennis veel ontging van de gesprekken die in de klas werden gevoerd. Hij besloot diens ouders op de hoogte te brengen en er volgde een gehooronderzoek. Dennis bleek een aangeboren beschadiging te hebben van het binnenoor – aan beide kanten. Hij liet zich met tegenzin twee hoortoestellen aanmeten. Uit schaamte droeg hij ze anderhalf jaar lang alleen thuis. Maar het effect was verbluffend. Dennis: ‘Televisie en radio kon-den plotseling op de helft van het volume. Ik hoorde m’n sleutels en geld rinkelen in m’n zak, piepjes van apparatuur en het fluiten van vogels.’

ZelfvertrouwenGaandeweg heeft Dennis geleerd zijn slechthorend-heid te accepteren. Het inzicht dat hij niet langer zonder kan en het feit dat hij in-earhoortoestellen

Dennis in actie met popkoor Re-flax uit Hendrik-Ido-Ambacht.

Zo hoort dat

48

Erik

van

Eijsd

en

Zo hoort dat

Jaarlijks lopen ruim 20.000 jongeren permanente gehoorsc hade op

Bron: Nationale Hoorstichting

5554

What’s new?

De bril die hoortMet de hoorbril van Varibel kunt u onder alle omstandigheden spraak verstaan. Moderne tech-nieken voorkomen hinderlijke achtergrondgeluiden. Het ge-heim? Met de Varibel luistert u in de richting waarin u kijkt. Sim-pel en geniaal! Bel gratis 0800 8274235 voor meer informatie of kijk op www.varibel.com.

Met de Widex mind440 m-Clearband luistert u naar muziek zoals thuis met een tweewegluidspreker. Twee minuscule luidsprekertjes – één voor weergave van de lage tonen en één voor weergave van de hoge to-nen – zorgen samen voor een bijzonder mooi hifi-geluid. Surf voor meer informatie naar www.widex.nl.

Hifi

Natuurlijk gehoor!

Draadloos

Jeugdig

SmartSound TM2 is de nieuwe en verbeterde geluids-technologie voor CI-gebruikers van Cochlear TM. Het is de enige geluidstechnologie beschikbaar voor CI-gebruikers die in staat is zich op dezelfde manier als het natuurlijke gehoor aan te passen aan verschillende luistersituaties. Bezoek voor meer informatie www.cochlear.nl.

Ervaart u wel eens problemen met het verstaan van uw favo- riete televisieprogramma? Kijk nu ongestoord televisie en geniet van een optimale geluidskwaliteit via uw hoortoestellen. In stereo. Sie-mens Tek creëert een draadloze verbinding (bluetooth) tussen hoortoestellen en uw tv, mobiele telefoon of mp3-speler. Meer in-formatie op www.siemens.nl/tek.

Streven naar jeugdige vitaliteit heeft weinig zin als een gehoorverlies u tegenhoudt. Daarom is be by Re-Sound ontwikkeld, een hooroplos-sing die niet benadrukt dat u ouder wordt, maar er juist voor zorgt dat u zich jong blijft voelen. Kijk voor meer informatie over deze kleine en onzichtbare hooroplossing op www.probeerbe.nl.

Dankzij moderne technie-

ken is met veel

hoorpro-blemen steeds

beter te leven

Zo hoort dat